higienistka szkolna
advertisement
HIGIENISTKA SZKOLNA Pracownik służby zdrowia o profesjonalnym wykształceniu, zapewniającego opiekę higieniczną w szkole. Na genezę powołania zawodu miały wpływ potrzeby szkoły i zbiorowości uczniowskich w zakresie przestrzegania normatywów higienicznych środowiska szkolnego i higieny procesu nauczania, higieny osobistej, opieki nad ich zdrowie i szerzenie oświaty zdrowotnej. Stąd do zadań higienistki szkolnej należał bieżący nadzór sanitarny nad środowiskiem szkolnym, przeglądy higieny osobistej uczniów, pomoc w badaniach lekarskich, udzielanie pierwszej pomocy. W drugiej połowie XX wieku do zadań higienistki włączone zostały szczepienia ochronne i wykonywanie badań przesiewowych, promocja zdrowia i edukacja zdrowotna. W ostatnich latach w związku z ustanowieniem specjalizacji pielęgniarskiej środowiskowa pielęgniarka szkolna, higienistki szkolne są sukcesywnie wypierane z pracy w szkołach przez pielęgniarki. Zlikwidowane zostały Studia Medyczne kształcące higienistki szkolne. Za inicjatora powołania zawodu higienistki szkolnej uważa się dr Oebecke z Wrocławia (1908). Idea zatrudnienia higienistek szkolnych rozwijała się przede wszystkim w Niemczech i Anglii. Pierwsze higienistki wprowadzono do szkół w 1917 r w Warszawie, zaś po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. ustanowione stanowisko pracy higienistki szkolnej zostało potwierdzone przez ówczesne Ministerstwo Oświecenia Publicznego i Wyznań Religijnych. Wydany został regulamin ich pracy, rozpoczęto kształcenie higienistek. Liczba higienistek zatrudnionych w Polsce w okresie międzywojennym wahała się w granicach kilkuset, dotyczyło to głównie dużych miast. Po drugiej wojnie światowej stanowisko to zostało reaktywowane. W pierwszych latach powojennych, wobec ich braku w szkołach higienistki zastępowali specjalnie przeszkoleni nauczyciele oraz inne specjalnie przeszkolone osoby p.o. higienistek. Na początku lat sześćdziesiątych sprawy kwalifikacji higienistek zostały uporządkowane, nastąpiła weryfikacja zatrudnionych łącznie z wymogiem zdania egzaminu państwowego, utworzone zostały pomaturalne szkoły higienistek szkolnych. Zrezygnowano z zatrudnienia nauczycieli p.o higienistów. W szkołach polskich w latach siedemdziesiątych pracowało ponad 4000 higienistek szkolnych. W tym czasie ukazało się szereg podręczników z zakresu metodyki i pracy higienistki szkolnej, w miesięczniku Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna, wydzielono specjalny dział dla higienistek. W latach osiemdziesiątych w ramach unifikacji średnich zawodów medycznych oraz umedycznienie opieki zdrowotnej zlikwidowano szkoły higienistek szkolnych, a na stanowiska higienistek rozpoczęto zatrudnienie pielęgniarek. W Polsce działa Ogólnopolskie Stowarzyszenie Higienistek Dyplomowanych Medycyny Szkolnej z siedzibą w Gdańsku. (S.Radiukiewicz)
