Ocena ryzyka zawodowego - kierowca

Warszawa, .................. r.
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
DLA PRACOWNIKÓW ZATRUDNIONYCH NA STANOWISKU
KIEROWCY AUTOBUSU
W… … … … … … … …
OPRACOWALI:
ZATWIERDZIŁ:
Informacje o stanowisku pracy
I. Nazwa stanowiska pracy
Kierowca autobusu
II. Opis stanowiska pracy
W zakresie obowiązków pracownika znajduje się przewóz osób
autobusami pasażerskimi na dedykowanych trasach oraz pomoc
pasażerom w załadunku i rozładunku bagażu.
III. Liczba osób zatrudnionych na stanowisku pracy:
-
ogółem - 93
w tym kobiet 0
w tym osób młodocianych 0
w tym niepełnosprawnych 0
IV. Rodzaj pracy:
- praca jednozmianowa/wielozmianowa,
- w porze dziennej i/lub nocnej,
- w której przeważa wysiłek fizyczny/umysłowy,
V. Lokalizacja stanowiska pracy
Brak możliwości ustalenia jednego stanowiska pracy. Kierowcy przemieszczają się
autobusem na różnych, dedykowanych trasach.
VI. Granice przebywania pracownika (środowisko pracy)
Kabina autobusu, plac wokół autobusu, miejsca postoju autobusu.
VII. Dodatkowe wymagania dla osób zatrudnionych na stanowisku (kwalifikacje,
uprawnienia i badania lekarskie)
- prawo jady kat. D
- padania psychotechniczne
- kurs podstawowy i/lub szkolenie okresowe dla kierowców
VIII. Stosowane na stanowisku środki pracy i materiały oraz wykonywane operacje
technologiczne
- autobus o masie DMC 24,5 tony
IX. Wykonywane czynności oraz sposób i czas ich wykonywania na stanowisku
pracy:
-
sprawdzenie stanu technicznego autobusu
prowadzenie autobusu
pomoc przy załadunku i rozładunku bagażu
przerwa w prowadzeniu pojazdu
X. Wymagania przepisów prawnych i norm odnoszących się do analizowanego
stanowiska (oraz wewnętrzne procedury i instrukcje)
- Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125,
poz. 874, z późn. zm.),
- Ustawa – Kodeks Pracy
- Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879,
z późn. zm.),
3. Ustawa dnia 20 czerwca 1997 r.- Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr
108, poz. 908, z późn. zm.),
- Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz.
115, z późn. zm.),
- Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r.- Prawo przewozowe (Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz.
601, z późn. zm
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w
sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U.
z dnia 10 kwietnia 2000 r. z późn. zm.)
- Instrukcja - ręczne prace transportowe
XI. Informacje o innych osobach zatrudnionych na tym samym stanowisku lub
wykonujących prace/przebywających w otoczeniu tego stanowiska:
- pasażerowie, osoby postronne przebywające wokół autobusu, inni kierowcy
przebywający w autobusie (zmiennicy)
Jak czytać kartę oceny ryzyka zawodowego?
Zamieszczona poniżej tabela (Identyfikacja zagrożeń, oszacowanie ryzyka zawodowego oraz
wyznaczenie jego dopuszczalności) zawiera zestawienie zidentyfikowanych zagrożeń oraz
oszacowanego ryzyka zawodowego i jego dopuszczalności dla stanowiska Inżynier utrzymania ruchu.
Oszacowania ryzyka dokonano w oparciu o metodę skali trójstopniowej zalecanej w PN-N-18002
„System zarządzania bezpieczeństwem i higiena pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka
zawodowego”.
Kolumny w tabeli oznaczają:
- rodzaj zagrożenia – rodzaj zidentyfikowanego zagrożenia na stanowisku pracy; zagrożeniami są
zarówno czynniki fizyczne (gorące powierzchnie, maszyny, praca na wysokości, zagrożenia drogowe),
czynniki chemiczne (substancje i reakcje chemiczne), czynniki biologiczne (mikro i makroorganizmy) i
czynniki psychofizyczne (kontakt z klientem, stres, decyzyjność),
- sposób identyfikacji zagrożenia – sposób w jaki dokonano identyfikacji zagrożenia na stanowisku
pracy np. obserwacja stanowiska pracy, wywiad z pracownikiem, analiza dokumentacji technicznoruchowej maszyny, pomiary środowiska pracy,
- źródła zagrożenia – to m.in. maszyny, elementy konstrukcyjne budowli, stosowane materiały, inne
osoby/pracownicy/klienci/użytkownicy dróg, stosowane czynniki chemiczne, gazy techniczne, praca na
wysokości, pod wodą,
- prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia (skala trójstopniowa) jest to prawdopodobieństwo z
jakim zidentyfikowane zagrożenie może wystąpić na stanowisku pracy. Według metody skali
trójstopniowej prawdopodobieństwo określa się jako:



Mało prawdopodobne: następstwa nie powinny wystąpić w okresie całej aktywności
zawodowej,
Prawdopodobne: następstwa, które mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas
aktywności zawodowej,
Wysoce prawdopodobne: następstwa zagrożeń występujące wielokrotnie.
- ciężkość następstw wystąpienia zagrożenia (skala trójstopniowa) jest to szacowanie jakie skutki
zdrowotne dla pracownika spowodować może wystąpienia zidentyfikowanego zagrożenia na
stanowisku pracy. Według metody skali trójstopniowej ciężkość następstw wystąpienia zagrożenia
określa się jako:



Mała: urazy i choroby, które nie powodują długotrwałej dolegliwości i związanej z nią
absencji w pracy (niewielkie stłuczenia, podrażnienia oczu, bóle głowy),
Średnia: urazy powodujące długotrwałe dolegliwości i absencję (alergie skórne,
nieskomplikowane złamania, zapalenia ścięgien),
Duża: urazy powodujące ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć (amputacje,
oparzenia III stopnia, uszkodzenia słuchu, wzroku, choroby nowotworowe i
skomplikowane złamania).
- oszacowanie ryzyka zawodowego (skala trójstopniowa) – na podstawie określonego
prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia oraz ciężkości następstw wystąpienia zagrożenia
dokonuje się oszacowanie ryzyka zawodowego.
Według metody skali trójstopniowej oszacowanie ryzyka zawodowego określa się jako małe, średnie i
duże:
Ciężkość następstw
Prawdopodobieństwo
Małe
Średnie
Duże
Mało prawdopodobne
Małe
1
Małe
1
Średnie
2
Prawdopodobne
Małe
1
Średnie
2
Duże
3
Wysoce prawdopodobne
Średnie
2
Duże
3
Duże
3
- dopuszczalność ryzyka zawodowego – na podstawie oszacowanego ryzyka zawodowego dla każdego
z zagrożeń dokonuje się wyznaczenia jego dopuszczalności według zasady:
Oszacowane
ryzyko
zawodowe
Duże
Dopuszczalność
ryzyka
zawodowego
Niedopuszczalne
Średnie
Dopuszczalne
Małe
Niezbędne działania
Jeżeli ryzyko zawodowe jest związane z praca już
wykonywana, działania w celu jego zmniejszenia należały
podjąć natychmiast (np. przez zastosowanie środków
ochronnych). Planowana praca nie może być rozpoczęta do
czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu
dopuszczalnego
Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest
zmniejszenia ryzyka zawodowego
Konieczne jest zapewnienia, że ryzyko zawodowe pozostaje co
najwyżej na tym samym poziomie
- działania zmniejszające ryzyko zawodowe – są to działania korygujące i zapobiegawcze podjęte w
celu eliminacji lub ograniczenia zagrożeń i związanego z nimi ryzyka zawodowego (eliminacja lub
ograniczenie zagrożenia u źródła, środki ochrony zbiorowej i indywidualnej, środki organizacyjne i
proceduralne),
Jeżeli oszacowane ryzyka zawodowe jest na poziomie niedopuszczalnym i podjęto działania
zmniejszające to ryzyko to należy dokonać ponownego oszacowania ryzyka dla tego zagrożenia.
Identyfikacja zagrożeń, oszacowanie ryzyka zawodowego oraz wyznaczenie jego dopuszczalności.
Rodzaj zagrożenia
Sposób identyfikacji
zagrożenia
Źródło zagrożenia
Prawdopodobieństwo
wystąpienia
zagrożenia (skala
trójstopniowa)
Ciężkość następstw
wystąpienia
zagrożenia (skala
trójstopniowa)
Oszacowanie ryzyka
zawodowego (skala
trójstopniowa)
Dopuszczalność
ryzyka
zawodowego
Działania zmniejszające ryzyko zawodowe
Przemieszczające się środki
transportu
- obserwacje środowiska pracy,
-uderzenie lub najechanie przez inny
autobus podczas przemieszczania się po
placu/zajezdni autobusowej
- uderzenie przez autobus podczas zmiany
koła (brak odpowiedniego zabezpieczenia
– klocków pod koła)
- pomoc przy cofaniu autobusu
2 średnie
2 średnie
2 średnie
(po zastosowaniu
działań
zmniejszających
ryzyko)
dopuszczalne
Przedmioty poruszające się
swobodnie
- obserwacje środowiska pracy,
- przedmioty upuszczone z ręki (bagaże)
- opadająca klapa luku bagażowego
(uszkodzona lub niewłaściwie podniesiona)
2 średnie
2 średnie
2 średnie
dopuszczalne
Niebezpieczne
nawierzchnie/upadek na tym
samym poziomie
Upadek na niższy poziom
- obserwacje środowiska pracy,
- śliskie powierzchnie (rozlana woda,
oblodzona nawierzchnia),
2 średnie
2 średnia
2 średnie
dopuszczalne
- obserwacje środowiska pracy,
- „wyskakiwanie” a nie wychodzenie z
autobusu
- potknięcie się na stopniach
- potknięcie się podczas wychodzenia i
wchodzenia do autobusu
2 średnie
2 średnia
2 średnie
dopuszczalne
- zachowanie ostrożności,
- utrzymanie stopni w autobusie w odpowiednim stanie
technicznym
- stosowanie poręczy podczas schodzenia ze schodów i
wysiadania z autobusu
- odpowiednie oznaczanie miejsc zagrożenia
Hałas
- obserwacje środowiska pracy,
1 małe
1 małe
1 małe
dopuszczalne
Mikroorganizmy (bakterie, wirusy,
priony, grzyby, sinice,
mikroorganizmy zwierzęce i
roślinne)
Nadmierne obciążenie układu
kostno-szkieletowego (brak ruchu,
jednostronne obciążenie ciała,
nadmierne obciążenie statyczne i
dynamiczne)
- obserwacje środowiska pracy,
- dźwięk silnika i wprawionej w ruch
kabiny pojazdu
- ruch uliczny
- kontakt z innymi pracownikami/klientami/
- niewłaściwe/zbyt rzadkie czyszczenie
klimatyzacji w autobusie
1 małe
1 małe
1 małe
dopuszczalne
- przeglądy techniczne pojazdu (roczne i przed wyjazdem w
trasę)
- wybór pojazdów spełniających odpowiednie normy
- stosowanie się do zasad higieny (mycie rąk),
- regularne czyszczenie klimatyzacji w autobusie
- obserwacje środowiska pracy,
- ręczne prace transportowe
- niewłaściwa pozycja podczas
prowadzenia pojazdu
2 średnie
2 średnie
2 średnie
dopuszczalne
Nadmierne obciążenie psychiczne
(zmęczenie psychiczne, stres,
decyzyjność)
- obserwacje środowiska pracy,
2 średnie
1 małe
1 małe
dopuszczalne
Zagrożenia związane z energią
elektryczną
- obserwacje środowiska pracy,
- niewłaściwa organizacja pracy
- niestosowanie odpowiednich przerw w
pracy/prowadzeniu pojazdu
- kontakt z niezadowolonymi pasażerami
- uszkodzona instalacja elektryczna
(napięcie dotyku),
- niewłaściwe postępowanie z
urządzeniami zasilanymi prądem
elektrycznym,
1 małe
2 średnia
2 średnie
dopuszczalne
Zagrożenie pożarowe i
wybuchowe
- obserwacje środowiska pracy,
- instrukcja bezpieczeństwa
pożarowego
- uszkodzona instalacja elektryczna
- niewłaściwe postępowanie z
urządzeniami zasilanymi prądem
elektrycznym,
- zachowanie pracownika niezgodne z
ogólno przyjętymi zasadami ppoż.
- kolizja lub wypadek drogowy
- palenie tytoniu w pojeździe
1 małe
2 średnia
2 średnie
dopuszczalne
- stosowanie się do obowiązujących w zakładzie pracy
instrukcji, procedur,
- zachowanie ostrożności,
- używanie kamizelki odblaskowej
- zachowanie szczególnej ostrożności podczas wysiadania z
autobusu w miejscach o dużym natężeniu ruchu
- stosowanie kllinów pod koła autobusu podczas wymiany koła
na zapasowe
- zachowanie szczególnej ostrożności podczas cofania autobusu
- sprawdzanie stanu kamer cofania przed wyjazdem w trasę
(sprawność techniczna kamer oraz ich czystość)
- zachowanie ostrożności podczas transportu ręcznego,
ładownia/wyjmowania bagażu
- instruktaż stanowiskowy w zakresie bezpiecznych metod
przenoszenia
- sprawdzanie stanu technicznego autobusu przed wyjazdem w
trasę
- zachowanie ostrożności,
- stosowanie się do przepisów i norm dźwigania
- odpowiedni instruktaż stanowiskowy
- odpowiednia organizacja czasu pracy kierowcy
- właściwa, ergonomiczna pozycja pracy za kierownicą
- stosowanie odpowiednich techniki podnoszenia i przenoszenia
ciężarów podczas załadunku i rozładunku bagażu z luku
bagażowego
- stosowanie odpowiednich przerwy w pracy,
- właściwa organizacja czasu pracy podczas planowania rund
- odpowiednie szkolenia z elementami postępowania z klientem
oraz radzenia sobie ze stresem
- zachowanie ostrożności,
- bieżące usuwanie zauważonych zagrożeń (uszkodzona
instalacja, uszkodzone urządzenia), ale tylko przez osoby do
tego uprawnione
- zgłaszanie sytuacji potencjalnie niebezpiecznych, grożących
porażeniem prądem
- zachowanie ostrożności,
- bieżące usuwanie zauważonych zagrożeń (uszkodzona
instalacja)
- przestrzeganie zakazu palenia w autobusie
- zastosowanie czujek dymowych w toaletach autobusów
Warunki atmosferyczne
- obserwacje środowiska pracy,
– narażenie na warunki atmosferyczne
(opady, wysokie i niskie temperatury,
wyładowania atmosferyczne)
- niewłaściwa temperatura,
- niewłaściwa wilgotność/ wentylacja,
- przeciągi,
1 małe
1 mała
1 małe
dopuszczalne
- dostosowanie ubioru do warunków atmosferycznych,
Mikroklimat
- obserwacje środowiska pracy,
- pomiary środowiska pracy,
1 małe
1 mała
1 małe
dopuszczalne
- obserwacje środowiska pracy,
- analiza wypadków przy pracy
- uderzenie przez inny pojazd
- zderzenie z innym poruszającym się
pojazdem
- zderzenie z innym nieporuszającym się
pojazdem lub nieruchomym przedmiotem
1 małe
3 duże
2 średnie
dopuszczalne
Przewrócenie się autobusu
- obserwacje środowiska pracy,
- najazd autobusu na krawężnik
- jazda ze zbyt dużą prędkością
- zderzenie z innym pojazdem
1 małe
3 duże
2 średnie
dopuszczalne
- bieżąca regulacja warunków mikroklimatycznych w kabinie
autobusu,
- stosowanie odpowiedniej/adekwatnej do warunków
atmosferycznych odzieży
- przestrzeganie zasad ruchu drogowego
- zachowanie ostrożności, zasada ograniczonego zaufania,
- stosowanie zestawów głośnomówiących, słuchawkowych lub
typu bluetooth podczas prowadzenia pojazdu i jednoczesnego
prowadzenia rozmów przez telefon
- zapinanie pasów
- zachowanie odpowiedniej ostrożności podczas cofania
autobusu
- stosowanie odpowiednich przerw podczas prowadzenia
autobusu
- stosowanie ograniczeń prędkości - odpowiednia pozycja
podczas prowadzenia pojazdu
- sprawdzanie stanu technicznego autobusu przed wyjazdem w
trasę
- stosowanie odpowiedniego obuwia podczas pracy,
nieutrudniającego prowadzenie pojazdu (o odpowiednio
miękkiej podeszwie)
- sprawdzenie, czy przyjmowane leki nie wpływają na stan
psychofizyczny i nie spowalniają reakcji za kierownicą
- regularne badania lekarskie, w tym psychotechniczne
- szkolenia okresowe kierowców, w tym szkolenia okresowe w
zakresie bhp
- stosowanie odpowiedniego (3-5 s) odstępu za
poprzedzającym pojazdem
- unikanie najazdu autobusu na krawężnik podczas
manewrowania autobusem
- jazda z prędkością dostosowaną do warunków drogowych
(pogody, rodzaju drogi – jej szerokości, zabudowy)
Kolizje drogowe
Uderzenie w nieruchomy
przedmiot
- obserwacje środowiska pracy,
- uderzenie w podłogę górnego pokładu
1 małe
1 małe
1 małe
dopuszczalne
- zachowanie szczególnej ostrożności podczas wchodzenia do
autobusu
Maszyny i urządzenia wprawione
w ruchu
- obserwacje środowiska pracy,
- wirujące elementy układu napędowego
(możliwość obcięcia palców podczas
dotykania elementów układu napędowego)
- rozgrzane elementy silnika (możliwość
poparzenia)
1 małe
3 duże
2 średnie
dopuszczalne
- automatyczna blokada startu silnika przy otwartej klapie
silnika
- bezwzględny zakaz otwierania klapy silnika podczas pracy
silnika autobusu
INFORMACJA O ZAPOZNANIU SIĘ PRACOWNIKA
Z RYZYKIEM ZAWODOWYM
Od 1991 roku pojęcie ryzyka zawodowego zostało wprowadzone do polskiego prawa pracy. W art. 226 Kodeksu pracy
znajduje się stwierdzenie:
„Pracodawca jest zobowiązany informować pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże
się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami”.
Ryzyko zawodowe, wg interpretacji Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, rozumiane jest
jako prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń oraz ich skutków dla zdrowia lub życia
pracowników w postaci chorób zawodowych i wypadków przy pracy.
Należy podkreślić, że skutkiem zagrożeń zawodowych mogą być nie tylko wypadki przy
pracy czy choroby zawodowe. Za zagrożenia uważa się również katastrofy (wybuchy, nadzwyczajne
wpływy substancji toksycznych) i pożary powodujące zniszczenia środków pracy (materiałów,
surowców).
Ryzyko zawodowe mogą powodować zarówno źródła zewnętrzne (środowisko naturalne,
niezamierzone zmiany w procesach technologicznych) jak i źródła wewnętrzne (wyposażenie
techniczne zakładu, sposób użytkowania maszyn).
OŚWIADCZENIE
Oświadczam, że zostałem zapoznany z zagrożeniami i ryzykiem zawodowym związanym
z wykonywanymi czynnościami na moim stanowisku pracy. Przyjmuję do wiadomości zakres
i rolę wdrożonych do stosowania środków ochrony przed tymi zagrożeniami. Jestem świadomy,
że niestosowanie wdrożonych środków ochrony powoduje wzrost ryzyka zawodowego – zwiększa
prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Imię i nazwisko pracownika
Stanowisko pracy (czynności)1
Data
Podpis
Ocena ryzyka:2 akceptowalne/dopuszczalne
– stanowisko pracy, na którym wykonywana jest praca (niezależnie od stanowiska etatowego) lub wszystkie
rodzaje prac, przy których zatrudniony jest pracownik,
2
– wynik oceny dopuszczalności ryzyka zawodowego zgodnie z przyjętą w firmie metodą tej oceny.
1