Rodzina katolicka - Prześladowania Kościoła w Szwecji

Rodzina katolicka - Prześladowania Kościoła w Szwecji - kalendarium
czwartek, 28 maja 2009 13:48
Prześladowania Kościoła katolickiego podczas reformacji kojarzą się zazwyczaj z wydarzeniami
w Anglii, Niemczech, Szwajcarii czy w Niderlandach. Stosunkowo mało znany jest fakt, że
„papistyczna nauka” była również zdecydowanie tępiona w Skandynawii, a katolicy prawie aż
do końca XIX w. pozostawali tam obywatelami drugiej kategorii.
1523 - Gustaw Waza zostaje wybrany królem, a Olaus Petri zaczyna nauczać w duchu
luterańskim. Szwecja liczy 1 mln mieszkańców oraz 50 klasztorów.
1527 - Parlament w Västeras: początek upaństwawiania Kościoła i konfiskata własności
kościelnej.
1544 - Parlament w Västeras po raz pierwszy ogłasza Szwecję królestwem
ewangelicko-luterańskim.
1580 - Rokowania króla Jana III ze Stolicą Apostolską załamują się; publiczna działalność
katolicka zostaje zabroniona.
luty 1593 - Zgromadzenie w Uppsali ustala: protestanckie wyznanie wiary (augsburskie)
obowiązuje w kościele szwedzkim. Nie-luterańscy wyznawcy wiary mogą przebywać w Szwecji,
ale nie mogą odbywać publicznych spotkań.
1594 - Parlament żąda zakazu odprawiania mszy dla katolików z wyjątkiem kaplicy królewskiej
oraz w obecności króla. Zygmunta zostaje ukoronowany na króla dopiero kiedy przyrzeka, że
przyjmie decyzję zgromadzenia w Uppsali, zapewnianie zaś przez niego papieża, że wprowadzi
katolickie nabożeństwa, uważa się za krzywoprzysięstwo. Zygmunt kupuje dom dla Kościoła
katolickiego i opuszcza Szwecję. Kaplica zamkowa zostaje zamknięta przez księcia Karola.
1595 - Parlament w Söderköping: jezuici i inni księża katoliccy nie mogą przebywać w kraju,
katolikom zabrania się odprawiać nabożeństw i prowadzić działalności publicznej. Wszelka
działalność związana z katolicyzmem zostaje zabroniona. Klasztor w Vadstenie zostaje
1/6
Rodzina katolicka - Prześladowania Kościoła w Szwecji - kalendarium
czwartek, 28 maja 2009 13:48
zamknięty.
1601–1605 - Do Szwecji zostaje przywiezionych i straconych siedmiu jezuitów z Dorpatu oraz
fiński ksiądz katolicki Jan Jussoila z Livland.
1604 - Parlament w Norrköping decyduje: nie wolno wybierać królem Szwecji tego, kto nie
zgadza się ze szwedzką religią chrześcijańską. W Królestwienie należy tolerować żadnych
wyznawców innych religii. Mieszkaniec, który odstąpi od szwedzkiej religii chrześcijańskiej,
utraci swój majątek i zostanie wydalony z Królestwa, aby nie miał okazji zwymiotować swojej
trucizny. Zakaz kontaktu ze Szwedami, którzy wyemigrowali do Polski.
1606 - Zatrudniony w kancelarii Karola IX Piotr Petrosa przyznaje się, że jest katolikiem i
zostaje stracony. Jest to pierwszy szwedzki męczennik okresu reformacji.
1616 - Historyk Królestwa Jan Messenius zostaje skazany na śmierć (karę zamieniono na
dożywocie) za kontakty z katolikami w Polsce; umiera w 1636 r.
1617 - Ustawa Örebro: wszyscy katolicy muszą opuścić kraj w ciągu trzech miesięcy. Żaden
wyznawca papizmu nie może przebywać w Szwecji. Tego, kto zwodzi kogoś papistyczną
nauką, należy ukarać jako wichrzyciela. Tego, kto odchodzi do papistycznej religii, należy
pozbawić majątku i innych praw, jakby umarł. Ma umrzeć jak zdrajca. Tego, kto studiuje albo
zezwoli swojemu synowi studiować w papistycznym kolegium, powinno się ukarać wygnaniem i
przepadkiem mienia. Kontakt z emigrantami szwedzkimi w Polsce jest zabroniony. Pokój
Szwecja-Rosja w Stolbowa: rosyjscy kupcy prawosławni mogą praktykować swoją religię w
Sztokholmie i Vitborgu. W Sztokholmie powstaje rosyjska parafia prawosławna.
1654 - Skargi w parlamencie na nabożeństwa katolików. Królowa Krystyna zrzeka się tronu i
przechodzi do Kościoła katolickiego. Królewskie gwarancje Karola X Gustawa: cudzoziemskim
wyznawcom wiary przyznaje się prawo odprawiania prywatnych nabożeństw pod warunkiem, że
zachowują się spokojnie i bez zgorszenia. Cudzoziemscy katolicy mogą mieszkać w Szwecji,
ale nie mogą mieć publicznych nabożeństw.
2/6
Rodzina katolicka - Prześladowania Kościoła w Szwecji - kalendarium
czwartek, 28 maja 2009 13:48
1655 - Ustawa o religii: wszystkie stany Królestwa mają zachowywać tę przyjętą religię
chrześcijańską. Wyznawcy innych religii mogą wykonywać swoje zawody, ale mają trzymać
swoją dewocję za zamkniętymi drzwiami. Wykroczenie przeciw ustawie będzie karane.
Zagraniczni przedstawiciele mogą mieć nabożeństwa, ale tylko dla siebie i swojej służby – poza
tym nie można odprawiać nabożeństw papistycznych ani kalwińskich.
1660 - Pokój z Polską. Krystyna odwiedza Szwecję, zmuszona jest jednak zlikwidować
publiczna mszę na zamku królewskim i odesłać towarzyszącego jej księdza katolickiego.
1667 - Dekret religijny: wprowadza się karę śmierci dla Szwedów-konwertytów oraz dla
zagranicznych misjonarzy. Wyznawcy innych religii muszą meldować się u władz kościelnych i
wychowywać swoje dzieci w wierze luterańskiej. Katolickich nauczycieli nie wolno zatrudniać.
Książek podejrzanych o to, że zawierają herezje (błędną naukę), nie wolno przywozić.
1671 - Ksiądz jezuicki Jan Sterck zostaje skazany na śmierć za nauczanie wiary katolickiej,
następnie ułaskawiony i deportowany. Zarządzenie królewskie zabrania katolickim
przedstawicielstwom zagranicznym zatrudniania zakonników, a przede wszystkim jezuitów jako
księży legacji (placówki dyplomatycznej). Duszpasterstwo poza legacją i kazania w języku
szwedzkim są zabronione.
1684 - List królewski: nikt z innej religii nie może wziąć ślubu, zanim nie przyrzeknie na piśmie,
że dzieci będą wychowywane w religii luterańskiej.
1686–1704 - Ustanowienie prawa kościelnego: wszyscy mieszkańcy Szwecji powinni uznać
naukę ewangelicka. Zabrania się im uczestniczyć w nabożeństwach obcych religii. Nauczyciele
wyznający inną wiarę nie mogą uczyć dzieci religii. Ten, kto rozpowszechnia niezgodne z tym
życzeniem sądy, powinien być zaliczony do odszczepieńców, utracić swoje stanowisko i być
wydalony z Królestwa. Ten, kto odstępuje od tej słusznej religii, ma być deportowany, utracić
majątek i przywileje w Szwecji. Cudzoziemcy mają odprawiać nabożeństwa w swoich domach
przy drzwiach zamkniętych. Dzieci ich powinny być wychowywane w nauce luterańskiej.
1702 - Prośba jeńców wojennych, przetrzymywanych w Szwecji, aby mogli przyjmować
Komunię św., zostaje odrzucona.
3/6
Rodzina katolicka - Prześladowania Kościoła w Szwecji - kalendarium
czwartek, 28 maja 2009 13:48
1726 - Obwieszczenie: spotkania religijne można odbywać jedynie pod kierownictwem ministra
luterańskiego.
1734 - Nowe prawo: ten, kto odstępuje od nauki ewangelickiej i ten, kto rozpowszechnia błędne
prawdy, powinien być ukarany wygnaniem z kraju i utratą prawa dziedziczenia w Szwecji.
Synowie Eryka zostają wydaleni z Królestwa ze względu na swoje poglądy religijne.
1735 - Surowa ustawa religijna: nie tylko ten, kto rozpowszechnia niebezpieczne doktryny, ale
także ten, kto przejawia zainteresowanie dla odmiennych od nauki luterańskiej poglądów,
powinien być karany.
1741 - Angielskim i reformowanym wyznawcom wiary zostaje przyznana wolność religijna.
1742 - Katolickim księżom nie zezwala się na odwiedzenie katolickich robotników tkackich poza
Sztokholmem.
1746 - Ponowne odrzucenie prośby, aby ksiądz katolicki mógł odwiedzać katolików na
prowincji. Katolikom odmawia się tych samych wolności religijnych, które przysługują
reformowanym.
1750–1760 - Katolickie nabożeństwa otwarte dla wszystkich katolików tolerowane są pod
warunkiem, że nie przybierają form sensacji.
1766 - Decyzja rządu o nałożeniu specjalnego podatku na tych, którzy zatrudniają katolickich
guwernerów dla swoich dzieci.
1775 - Katolicy na szwedzkim Pomorzu otrzymują zezwolenie na utworzenie parafii i posiadanie
kościoła.
4/6
Rodzina katolicka - Prześladowania Kościoła w Szwecji - kalendarium
czwartek, 28 maja 2009 13:48
1781 - Edykt tolerancyjny: cudzoziemscy katolicy mogą tworzyć parafie, posiadać własne
kościoły i księży. Katoliccy księża mogą odwiedzać katolików w całym kraju. Jeśli oboje rodzice
są katolikami, mogą wychowywać swoje dzieci na katolików. Klasztorów zakładać nie wolno.
Katolicy nie mogą obejmować państwowych posad. W dalszym ciągu obywatele szwedzcy
odchodzący od nauki ewangelickiej obłożeni są karą.
1783 - Zostaje utworzony wikariat apostolski, obejmujący Szwecję i Finlandię z około 2
tysiącami katolików. Mikołaj Oster z Lotaryngii zostaje wikariuszem apostolskim. Gustaw III
przyjęty przez papieża Piusa VI w Rzymie, uczestniczy we Mszy św. w bazylice św. Piotra.
1784 - W Sztokholmie zostaje utworzona katolicka parafia oraz wybrana rada kościelna.
Wynajęta sala w Sodra Stadshuset (ratusz) w Sztokholmie zostaje urządzona na kościół
katolicki.
1792 - Katolicki ksiądz Wawrzyniec Birger Thjulen z Bolonii otrzymuje pozwolenie, jako
pierwszy szwedzki konwertyta, na osiedlenie się w Szwecji.
1798 - Gustaw IV Adolf na prośbę papieża wyznacza roczną zapomogę dla katolików w
Szwecji.
1800 - Moretti otrzymuje zezwolenie na wydanie katolickiego katechizmu w języku szwedzkim.
1860 - Zarządzenie dotyczące wyznawców innych religii: można tworzyć chrześcijańskie parafie
dla publicznego praktykowania religii. Zezwala się na występowanie ze kościoła szwedzkiego
(państwowego) . Tego, kto chce wystąpić, należy pouczyć, upomnieć i ostrzec przez kapitułą
katedralną. Przepisy karne za odstąpienie od nauki ewangelickiej zostają zniesione.
1870 - Zarządzenie: nie-luteranie otrzymują prawo obejmowania stanowisk państwowych i
prawo wyboru na parlamentarzystów. W Szwecji jest zarejestrowanych 573 katolików.
5/6
Rodzina katolicka - Prześladowania Kościoła w Szwecji - kalendarium
czwartek, 28 maja 2009 13:48
1873 - Nowe zarządzenie dotyczące obcych wyznawców wiary i ich praktyk religijnych: ten, kto
chce wystąpić z kościoła szwedzkiego, powinien zgłosić to osobiście i zobowiązany jest do
dwumiesięcznego czasu do namysłu, Rodzice w małżeństwach mieszanych powinni zawrzeć
umowę o religijnym wychowaniu swoich dzieci. W dalszym ciągu utrzymany jest w mocy zakaz
otwierania klasztorów.
1952 - Nowe prawo o wolności religijnej: prawo do występowania z kościoła szwedzkiego bez
wstępowania do innej wspólnoty religijnej. Potrzebne zgłoszenie ustne. Klasztory można już
zakładać o ile król na to zezwoli.
1961 - Parlament zezwala SS. Karmelitankom na założenie klasztoru klauzurowego w
Glumslöv.
1974 - Państwo szwedzkie zaczyna udzielać pomocy finansowej wspólnotom religijnym
(wyznaniowym).
1977 - Całkowita wolność w zakładaniu klasztorów w Szwecji.
1983 - Nawiązanie stosunków dyplomatycznych pomiędzy Stolicą Apostolską a Szwecją. Opracował T. D. na podstawie: Barbro Lindqvist, Fran reformationen till idag (Od reformacji do
dzisiaj), 1995 (maszynopis).
Źródło: Zawsze Wierni
Za: Bractwo Kapłańskie Św. Piusa X
6/6