Zagadnienia do egzaminu poprawkowego z chemii dla IC Dział I Budowa atomu i układ okresowy pierwiastków . Wiązania chemiczne wymagania podstawowe wymagania rozszerzajace wymagania dopełniające zna pojęcia : atom, jądro atomowe, proton, neutron, chmura elektronowa, izotop, powłoka walencyjna, elektroujemność , jon, kation, anion, dipol, aktywność chemiczna, zna liczby kwantowe i ich znaczenie, zna zależność między połozeniem pierwiastka w układzie okresowym a jego konfiguracją elektronową omówi różne sposoby podziału układu okresowego zna zależność położenia pierwiastków w układzie okresowym od budowy atomu zna treść reguły oktetu i dubletu zna rodzaje wiązań ( atomowe, jonowe, at. spolaryzowane) umiejętności - odczyta z układu okresowego wartość liczby atomowej - określi budowę atomu na podstawie liczby atomowej i masowej - napisze konfigurację elektronową dla pierwiastków o liczbie atomowej od 1 do 20 ( powłoki, podpowłoki) - umie określić rodzaje wiązań chemicznych na podstawie elektroujemności pierwiastków Dział II zna pojęcia : nukleon, nuklid, rdzeń atomowy, pierwiastki elektrododatnie i elektroujemne, konfiguracja elektronowa, stan kwantowy, poziom orbitalny powłoki i podpowłoki,dualizm korpuskularno falowy, zasada nieoznaczoności Heisenberga, reguły Hunda - zna pojęcie energii wiązania - zna pozostałe rodzaje wiązań (metaliczne i wodorowe) - umie pisać konfigurację elektronową jonów - przewidzi rodzaj wiązań w zwaiązkach pierwiastka z wodorem i tlenem oraz napisze ich wzory i określi maksymalną wartościowość - przewidzi charakter chemiczny tych związków - porówna właściwości pierwiastków tej samej grupy - umie rozwiązywać chemografy napisać mechanizm powstawania wiązań chemicznych - umie pisać wzory elektronowe cząsteczek - zna modele hybrydyzacji sp, sp2, sp3 zna pojecia: promień atomowy, energia orbitalna, - wie jak wpływa zjawisko asocjacji na własciwości chemiczne i fizyczne związk/ów chemicznych - umie dokonac kombinacji kilku liczb kwantowych i na tej podstawie określi rodzaj i kształt orbitalu - zna wpływ wolnych par elektronowych na zaburzenia struktury przestrzennej cząsteczki lub jonu - umie napisac konfigurację elektronowa pierwiastków grup 3-12 - porówna promień jonowy i atomowy w obrębie tej samej grupy -określi kształt orbitalu dla znanych liczb kwantowych -umie przewidzieć właściwości związku na podstawie rodzaju wiązań Równania reakcji chemicznych. Podstawy obliczeń chemicznych. wymagania podstawowe wymagania rozszerzające zna pojęcia - reakcja syntezy, wymiany, rozkładu, , substrat, produkt , reagent, umiejętności - napisze proste równanie reakcji i zakwalifikuje je do odpowiedniego rodzaju reakcji - odczyta masę atomową pierwiastków z układu okresowego - wymagania dopełniające Dział III Systematyka związków nieorganicznych Tlenki .wymagania podstawowe wiadomości wie co to są tlenki , zna metody otrzymywania ( spalanie pierwiastków, utlenianie tlenków niższych do wyższych, redukcja tlenków wyższych do niższych, rozkład soli, wodorotlenków, spalanie związków chemicznych) - podział tlenków (różne kryteria) -zna przykłady różnych tlenków, - zdefiniuje tlenki zasadowe, kwasowe i amfoteryczne - zna właściwości i zastosowanie niektórych tlenków umiejętności - napisze równania reakcji określające charakter kwasowy i zasadowy tlenków - napisze równania reakcji otrzymywania podstawowych tlenków wymagania rozszerzające wymagania dopełniające wiadomości - zna rodzaj wiązań w wybranych tlenkach i wynikające z tego właściwości fizyczne i chemiczne - wyjaśni zmienność charakteru chemicznego tlenków III okresu na tle układu okresowego umiejętności - przewidzi barwę wskaźników w reakcji danego tlenku z wodą i wyciągnąć wnioski o charakterze chemicznym tlenku - potwierdzi równaniami reakcji (cząsteczkowo i jonowo) przewidywany charakter chemiczny ( reakcja z wodą, kwasami, zasadami, ) wiadomości - zna zastosowanie nietypowych tlenków umiejętności - napisze równania reakcji tlenków amfoterycznych z kwasami i zasadami w formie cząsteczkowej i jonowej - nazwie powstałe prodykty Wodorotlenki zasadowe i amfoteryczne wymagania podstawowe wymagania rozszerzające wymagania dopełniające wiadomości - wie co to są wodorotlenki i zasady - zna zasady nazewnictwa - podzieli wodorotlenki stosując różne kryteria - zna niektóre wodorotlenki amfoteryczne Al(OH)3 Zn(OH)2 - zna podstawowe reakcje z kwasami , tlenkami kwasowymi - zna właściwości fizyczne i zastosowanie NaOH Ca(OH)2, KOH - zna pojęcia: wapno palone, gaszone , twardnienie zaprawy murarskiej umiejętności - odróżni wodorotlenki od zasady - zna metody otrzymywania zasad , , napisze równania reakcji otrzymywania prostych zasad - napisze równania dysocjacji - napisze równania reakcji charakterystycznych dla wodorotlenków zasadowych wiadomości -omówi zmiany mocy zasad utworzonych przez pierwiastki grupy 1i 2 wraz ze wzrostem liczby atomowej metalu - wie jak zmienia się moc zasad w okresie wraz ze wzrostem liczby atomowej umiejętności - napisze równania reakcji otrzymywania nierozpuszczalnych wodorotlenków - zapisze równania reakcji dysocjacji wielostopniowej i nazwie wszystkie reagenty - napisze równania reakcji wodorotlenków amfoterycznych z kwasami i zasadami w formie cząsteczkowej i jonowej wiadomości - zna rodzaj wiązań w cząsteczkach wodorotlenków i ich wpływ na właściwości amfoteryczne i zasadowe umiejętności - nazwie różne formy zapisu atomu glinu cynku w anionie - napisze równania reakcji potwierdzające amfoteryczny charakter innych wodorotlenków Wodorki wymagania podstawowe wymagania rozszerzające wymagania dopełniające wiadomości - wie co to są wodorki, zna podział i zasady nazewnictwa -zna właściwości fizyczne wybranych wodorków niemetali HCl, H2S - zna metody otrzymywania wodorków umiejętności - umie napisać wzór sumaryczny i strukturalny dowolnego wodorku - napisze równania reakcji otrzymywania wodorków niemetali wiadomości - zna właściwości chemiczne omawianych wodorków umiejętności - umie wyjaśnić budowę cząsteczki i rodzaj wiązań w/w wodorkówokreśli odczyn wodnego roztworu omawianych wodorków - za pomocą równań reakcji wykaże odczyn wodnych roztworów wodorków umiejętności - wyjaśni budowę NH3 i H2S w oparciu o teorie orbitali atomowych Kwasy wymagania podstawowe wiadomości - wie co to sa kwasy w oparciu o teorię dysocjacji - zna podział kwasów - zna zasady nazewnictwa , wzory sumaryczne i strukturalne w/w kwasów - zna właściwosci fizyczne kwasów - zna podstawowe reakcje poznanych kwasów : z metalami, tlenkami zasadaowmi i wodoeotlenkami - zna metody otrzymywania i zastosowanie kwasów - zna pojęcia pasywacjii i higroskopijności umiejętności - napisze równania reakcji dysocjacji, otrzymywania omawianych kwasów - wykryje kwasy za pomocą wskaźników wymagania rozszerzające wymagania dopełniające wiadomości - zna inne metody otrzymywania HNO3 i H3PO4 - wie na czym polegaja utleniające właściwości niektórych kwasów -zna moc i trwałość kwasów umiejętności - zna podstawowe reakcje poznanych kwasów : tlenkami amfoterycznymi, - wyjaśni budowę cząsteczek omawianych kwasow określając rodzaje wiązań w cząsteczce napisze równania reakcji stężonych i rozcieńczonych kwasów azotowego (V) i siarkowego(VI) wiadomości - zna inne teorie kwasów i zasad (, Bronsteda) - zna inne kwasy tlenowe umiejetności - umie zapisać równanie rozkładu HNO3 i HNO2 pod wpływem temp. i światła - napisze równania reakcji stężonego H2SO4 z Ag, Fe, Cu. - napisze równania reakcji HNO3 z Cu, Ag, C, S- Sole wymagania podstawowe wymagania rozszerzajace wiadomości - zna pojęcie soli i ich podział - zna budowę cząsteczki soli obojętnej - zna definicję soli obojetnej w oparciu o teorię dysocjacji - zna podstawowe metody otrzymywania soli ( 4 metody) - zna właściwości i podstawowe zastosowanie NaCl, CaCO3, , CaSO4, NaNO3, KNO3, NH4NO3, - zna reakcje hydrolizy odpowiednich soli umiejetności - umie podać przykłady różnych rodzajów soli poprawnie napisać ich wzory sumaryczne i strukturalne - zapisze równania reakcji dysocjacji soli obojętnych - umie pisać równania reakcji otrzymywania soli ( chlorków, azotanów III i V, siarczanów IV i VI , ortofosforanów V oraz uzgadniać je - umie zapisać równania reakcji hydrolizy soli obojetnych w sposób cząsteczkowy, jonowy i jonowy skrócony wiadomości - zna ine metody otrzymywania soli obojetnych - zna metody otrzymywania wodorosoli i hydroksosoli - zna barwe płomienia lotnych soli podstawowych pierwiastków Na, K, Ca zna właściwości i podstawowe zastosowanie Ca3(PO4)2, Na2CO3, Na2SO4 wiadomości - umie zapisac równania reakcji otrzymywania soli wg uzupełniających metod - umie skomentować powyższe równania w oparciu o tabele rozpuszczalności i inne wiadomosci o kwasach i zasadach - umie dać przykłady kwasów mogących tworzyć wodorosole i zasad mogących tworzyć hydroksosole - umie zapisać dowolne równanie reakcji otrzymywania soli cząsteczkowo , jonowo i jonowo skrótowo- umie przewidziec odczyn wodnego roztworu dowolnej soli obojętnej - umie określić odczyn roztworu po hyrolizie i rodzaj hydrolizy wymagania dopelniające wiadomości - zna szerszy zakres przykładów soli i ich znaczenia w reakcjach strąceniowych - zna sole kwasów tlenowych chloru , ich właściwości utleniające i zastosowanie - umie zapisać równania reakcji otrzymywania prostych wodorosoli i hydroksosoli