Recenzja rozprawy doktorskiej lek. Macieja Pelaka pt. „Ocena roli

advertisement
Recenzja
rozprawy doktorskiej lek. Macieja Pelaka
pt. „Ocena roli predykcyjnej i prognostycznej
indoleamino-2,3-dioksygenazy (IDO) oraz
receptorów dla transformującego
czynnika wzrostu beta (TGF-βR1)
i interferonu gamma (CD 119)
u chorych na czerniaka”
Rola układu odpornościowego w zakażeniach bakteryjnych, wirusowych
czy grzybiczych jest oczywista i dawno poznana. Rola tego układu w
patogenezie nowotworów jest przedmiotem intensywnych badań. W ostatnim
dwudziestoleciu ukazało sie szereg doniesień, w których mówi się o interakcji z
układem odpornościowym gospodarza szeregu nowotworów takich jak
np.
niedrobnokomórkowy rak płuc, rak jasnokomórkowy nerki, nieziarnicze
chłoniaki, rak przewodowy piersi czy czerniak złośliwy, a co za tym idzie o
próbach ich supresyjnego leczenia oraz leczenia metodą szczepień.
Wzrost zachorowań i zgonów z powodu czerniaka złośliwego na skutek
zwiększonej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe spowodowanej tzw.
„dziurą ozonową” oraz pośrednie dowody sugerujące istotną rolę układu
odpornościowego
w
ryzyku
zachorowań
skłoniły
doktoranta
do
przeprowadzenia własnych badań w tym zakresie.
We wstępie doktorant w czytelnej i dobrze zrozumiałej formie przedstawia
epidemiologię zachorowań na czerniaka, kliniczne cechy podejrzanych
znamion,
zasady chirurgicznego leczenia oraz terapii lekowej. Kliniczne
czynniki predykcyjne i prognostyczne w oparciu o klasyfikację TNM oraz
kliniczne stopnie zaawansowania czerniaka przedstawione są w czytelnej i
1
zrozumiałej formie w czterech tabelach. Doktorant dokładnie opisuje
charakterystykę i znaczenie kliniczne IDO podkreślając jego zwiększoną
ekspresję w tkankach pełniących istotne funkcje w układzie odpornościowym.
Stwierdza, że katalizowanie rozpadu tryptofanu i działanie niektórych jego
metabolitów wpływa hamująco na limfocyty T zmieniając ich funkcjonowanie,
co ma istotne znaczenie w niektórych chorobach zapalnych i nowotworowych.
W tabeli 3. przedstawia wnioski z badań IDO w różnych nowotworach, w
których podobnie jak w czerniaku potwierdzono wzrost obecności tego enzymu
i jego negatywne znaczenie prognostyczne.
W dalszej części wstępu doktorant charakteryzuje transformujący czynnik
wzrostu beta (TGF-β) i jego receptory. Opisuje jego wpływ na apoptozę, cykl
komórkowy, różnicowanie komórek i oddziaływanie na układ odpornościowy,
co jest przedmiotem jego badań w czerniaku. W tabeli 4. przedstawia punktowe
defekty szlaku TGF-β w różnych nowotworach i odmienne efekty ich
występowania.
Podobnie charakteryzuje interferon gamma (IFN-γ) i jego receptory. Rola
fizjologiczna przedstawiona jest przejrzyście w tabeli 5., a niekorzystny wpływ
na działanie komórek nowotworowych i wybrane badania kliniczne IFN-γ w
tabeli 6.
W końcowej części wstępu podsumowuje „luźno” podawane wcześniej
wiadomości i udowadnia, że białka IDO, TGF-β i IFN-γ tworzą wzajemny układ
regulacyjny, którego wspólnym efektem jest immunosupresja, co naturalnie
zamyka „klamrą” wstęp i odpowiada na pytanie: „dlaczego doktorant w swojej
dysertacji badał ekspresję w tkankach tych trzech białek”.
Cele, które chce osiągnąć logicznie wynikają ze wstępu pracy. Doktorant
pragnie określić wartość rokowniczą ekspresji IDO, TGF-β i IFN-γ w guzie
pierwotnym czerniaka i w przerzutach węzłowych, a także poziom ekspresji
tych białek w zależności od zaawansowania klinicznego czerniaka.
2
Jako
patologa
szczególnie
zainteresował
mnie
efekt
porównania
subiektywnej oceny półilościowej z obiektywną oceną morfometryczną stopnia
ekspresji IDO zawarty w ostatnim celu dysertacji.
W rozdziale materiał i metody lek. Maciej Pelak dokładnie i zwięźle
przedstawia
charakterystykę
grupy
badanej,
metodykę
oznaczeń
immunohistochemicznych oraz zasady oceny badanych białek w materiale
tkankowym. Metody analizy statystycznej dobrano starannie.
Opracowanie uzyskanych wyników jest przejrzyste i logiczne. Tekst
uzupełniają dwie tabele, pięć rysunków
i sześć trafnie dobranych
mikrofotografii opisanych jako rysunki przedstawiające słabą i intensywną
barwną reakcję immunohistochemiczną badanych białek. Na końcu rozdziału
doktorant opisał walidację półilościowej subiektywnej oceny ekspresji IDO
dokonanej przez patologa z obiektywną ilościową oceną algorytmem
komputerowym.
Zwięzła, przeprowadzona w sposób logiczny dyskusja oparta jest o bogate,
współczesne piśmiennictwo oraz wyniki badań własnych. Za niezwykle cenne w
pracy należy uznać podrozdział w dyskusji, w którym autor ostrożnie opisuje
potencjalne kliniczne zastosowanie uzyskanych przez siebie wyników.
Wnioski są sformułowane właściwie i w pełni odpowiadają na
przedstawione przez doktoranta cele pracy. Są logicznym podsumowaniem
otrzymanych wyników, analiz statystycznych i wiążą się bezpośrednio z
przeprowadzoną dyskusją.
3
4
Download