L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Elementy sylabusa Jednostka Kierunek studiów Nazwa modułu kształcenia/ przedmiotu Kod modułu kształcenia/ przedmiotu Punkty ECTS Rok studiów Semestr Typ zajęć Liczba godzin Opis Wydział Nauk o Zdrowiu Pielęgniarstwo/profil praktyczny C - NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ CHIRURGIA I PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE C3 14 2 3,4 Wykład, zajęcia praktyczne medyczne, praca własna studenta -sk, praktyka zawodowa Wykłady - 70 godzin ■ Zajęcia praktyczne - 120 godzin ■ Praktyki zawodowe - 160 godzin Praca własna studenta (sk): 10. 11. Koordynator ■ Samokształcenie - 30 godzin . Dr L.Sierpińska Wykład: Chirurgia: prof. dr hab. A.Wypyski Pielęgniarstwo chirurgiczne: dr n med. L.Sierpińska 12. 13. 14. 15. 16. Prowadzący Język wykładowy Zakres nauk podstawowych Zajęcia ogólnouczelniane/na innym kierunku Wymagania wstępne Efekty kształcenia Zajęcia praktyczne: polski tak Znajomość biologii człowieka w zakresie szkoły średniej Celem przedmiotu jest przygotowanie studenta do opieki nad chorym leczonym w oddziale chirurgicznym, z uwzględnieniem bloku operacyjnego i nabywanie umiejętności pracy w zespole terapeutycznym. Po zakończeniu zajęć student: W zakresie wiedzy: A.W18. Charakteryzuje zasady leczenia krwią i środkami krwiozastępczymi. D.W5. Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie chirurgicznym. D.W6. Zna zasady planowania opieki nad chorymi dorosłymi leczonymi w oddziale chirurgicznym w zależności od ich stanu. D.W7. Zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów dorosłych w różnym stanie, w oddziale chirurgicznym. D.W9.Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym dorosłym w oddziale chirurgicznym uzależnione od stanu chorego. D.W10.Zna zasady przygotowania chorego leczonego chirurgicznie do samoopieki. D. W12. Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego dorosłego do oddziału chirurgicznego D.W14. Zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej chirurgicznej. D.W30.Zna zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem leczenia dietetycznego i wskazań przed i pooperacyjnych. D.W31.Charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne. D.W32.Zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym i planowym oraz w chirurgii jednego dnia. D.W33.Zna kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu operacyjnym w celu zapobiegania wczesnym i późnym powikłaniom. D.W34.Wymienia objawy, scharakteryzuje przebieg i sposoby postępowania w określonych jednostkach chorobowych leczonych chirurgicznie. D.W35.Wyjaśni działania zintegrowanego systemu opieki stomijnej i innych stowarzyszeń na rzecz zdrowia. W zakresie umiejętności: A.U10. Zna problematykę leczenia krwią i środkami krwiozastępczymi. D.U9. Pobiera materiał do badań diagnostycznych (krew, wydzieliny, wydaliny, wymazy z jam ciała) w oddziale chirurgicznym. D.U10. Ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań po specjalistycznych badaniach diagnostycznych i powikłaniach pooperacyjnych. D.U11. Doraźnie podaje tlen. D.U12. Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym. D.U13. Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską. D.U18. Instruuje pacjenta i jego opiekuna w zakresie użytkowania sprzętu pielęgnacyjno-rehabilitacyjnego oraz środków pomocniczych. D.U19. Prowadzi żywienie enteralne i parenteralne dorosłych z wykorzystaniem różnych technik, w tym pompy obrotowo -perystaltycznej. D.U21. Pielęgnuje pacjenta z przetoką kałową. D. U24.Prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie ruchowe pacjenta. D.U25.Prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta. D.U26. Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego D.U27. Asystuje lekarzowi do badań diagnostycznych i leczniczych. D.U28. Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich, raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn, kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki. D.U29. Ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie przeciwbólowe. D.U32. Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych. D.U.33. Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza W zakresie kompetencji społecznych: D.K1.Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece. D.K2.Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu. D.K3.Przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece. D.K4.Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych. D.K 5.Przestrzega praw pacjenta. D.K6 Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe. D.K7.Zachowuje tajemnicę zawodową. D.K8.Współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej. D.K9.Prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta. D.K10. Wykorzystuje empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. 17. Stosowane metody dydaktyczne 1. Metody podające: wykład informacyjny; mini wykład; pogadanka; prelekcja; opis; objaśnienie/wyjaśnienie. 18. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia 2. Metody problemowe: wykład problemowy; wykład konwersatoryjny; klasyczna metoda problemowa; metody aktywizujące (praca indywidualna i grupowa): metoda przypadków, metoda sytuacyjna; seminarium; dyskusja dydaktyczna: związana z wykładem/zajęciami praktycznymi, okrągłego stołu, wielokrotna, „burza mózgów”, panelowa. 3. Metody eksponujące: prezentacje multimedialne, filmy szkoleniowe i edukacyjne. 4. Metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe związane z zajęciami praktycznymi (m. in. studium przypadku i inne), instruktaż, pokaz, seminarium, esej. 1.Ocena stopnia osiągnięcia efektów kształcenia uzyskanych przez studentów w zakresie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych: Formatywna - prowadzona na początku zajęć i w trakcie ich trwania przez nauczyciela akademickiego i/lub osobę prowadzącą praktyki zawodowe: ■ kryteria oceny postaw studenta wobec pacjenta w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; ■ kryteria odpowiedzi ustnej na zajęciach praktycznych w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; ■ kryteria oceny umiejętności na zajęciach praktycznych w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; ■ kryteria do oceny procesu pielęgnowania w oddziale chirurgii ogólnej; ■ kryteria zaliczenia zabiegów instrumentalnych w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; ■ karta zaliczenia wiedzy teoretycznej i umiej ętności praktycznych w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; (wszystkie w/w załączniki wzorów w dokumentacji) oraz studenta (samoocena): ■ refleksyjne samoocena studenta w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; ■ kryteria do samooceny studenta na zajęciach praktycznych w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; (wszystkie w/w załączniki wzorów w dokumentacji). zgodnie z przyjętymi i opracowanymi kryteriami. Sumatywna - przeprowadzona na koniec zajęć teoretycznych i praktycznych przez nauczyciela akademickiego i/lub prowadzącego zajęcia praktyczne: ■ karta zaliczenia wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; ■ karta zaliczenia zbiorcza praktyk zawodowych dla opiekuna dydaktycznego praktyk/osoby prowadzącej praktyki zawodowe w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym (wszystkie w/w załączniki wzorów w dokumentacji) oraz studenta: ■ ankieta ewaluacji zajęć praktycznych w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym; ■ refleksyjne samoocena studenta w oddziale chirurgii ogólnej i na bloku operacyjnym (wszystkie w/w załączniki wzorów w dokumentacji). Kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów w zakresie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych: Ocena bardzo dobra - student potrafi dobrać/ocenić/zastosować wiedzę i umiejętności oraz reprezentuje właściwe postawy/kompetencje w opiece nad pacjentem w oddziale chirurgicznym oraz na bloku operacyjnym i we współpracy z nauczycielem akademickim, osobą prowadzącą praktyki zawodowe, studentami i zespołem terapeutycznym. Ocena dobra - student potrafi ocenić/zastosować umiej ętności oraz reprezentuje właściwe postawy/kompetencje w opiece nad pacjentem w oddziale chirurgicznym oraz na bloku operacyjnym i we współpracy z nauczycielem akademickim, osobą prowadzącą praktyki zawodowe, studentami i zespołem terapeutycznym. Ocena dostateczna - student potrafi zastosować umiej ętności oraz reprezentuje właściwe postawy/kompetencje w opiece nad pacjentem w oddziale chirurgicznym oraz na bloku operacyjnym i we współpracy z nauczycielem akademickim, osobą prowadzącą praktyki zawodowe, studentami i zespołem terapeutycznym. Ocena niedostateczna - student nie potrafi zastosować umiejętności i/lub reprezentuje niewłaściwe postawy/kompetencje w opiece nad pacjentem w oddziale chirurgicznym oraz na bloku operacyjnym i we współpracy z nauczycielem akademickim, osobą prowadzącą praktyki zawodowe, studentami i zespołem terapeutycznym. 19. Forma i warunki zaliczenia Obecność na zajęciach, opanowanie wiadomości i umiejętności objętych programem. Wykład – egzamin Zajęcia praktyczne – zaliczenie z oceną Praktyka zawodowa – zaliczenie z oceną Samokształcenie – zaliczenie bez oceny. Zaliczenie egzaminu pozytywna ocena z testu wiedzy obejmującego treść wykładów. Samokształcenie obejmuje treści z podanej literatury przedmiotu. Warunkiem zaliczenia jest przygotowanie pracy pisemnej na wybrany temat 20. Treści kształcenia Budowa ustroju i zaburzenia gospodarki wodno – elektrolitowej. Patofizjologia chirurgii urazowej i narządowej – przyczyny, metody postępowania diagnostyczno – terapeutycznego. Zakażenia w chirurgii. Leczenie żywieniowe w chirurgii. Organizacja pracy w oddziale chirurgicznym i na bloku operacyjnym. Przygotowywanie się pielęgniarki instrumentalnej i pomagającej do zabiegu operacyjnego. Postępowanie z jałowym materiałem operacyjnym i narzędziami podczas przygotowywania i trwania zabiegu operacyjnego oraz po jego zakończeniu. Przygotowanie pacjenta do zabiegu w sali operacyjnej, zapewnienie bezpieczeństwa po zabiegu; postępowanie z materiałem przeznaczonym do badania histopatologicznego. Przygotowanie chorych do operacji w trybie planowym i z przyczyn nagłych. Premedykacja. Przygotowanie pacjentów do badań diagnostycznych w chirurgii. Planowanie opieki pielęgniarskiej nad chorymi po operacji z uwzględnieniem rodzaju 21. Treści kształcenia znieczulenia i technik operacyjnych. Chirurgia jednego dnia. Powikłania pooperacyjne (wczesne/późne; ogólne/specyficzne) – profilaktyka, wczesne rozpoznawanie i leczenie. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nadpacjentem w określonej chirurgicznej jednostce chorobowej, edukacja. Kompleksowa opieka bio – psych – społeczna nadpacjentem po amputacji narządu/kończyny, rehabilitacja, edukacja. Zajęcia teoretyczne – wykłady: Chirurgia: 1.Budowa ustroju i zaburzenia gospodarki wodno – elektrolitowej. 2. Urazy narządu ruchu i czaszkowo – mózgowe, postępowanie diagnostyczne i metody leczenia. 3. Pierwsza pomoc na miejscu wypadku, postępowanie w czasie transportu, diagnostyka i leczenie szpitalne (izba przyjęć i oddział). 4. Wpływ urazu na ustrój: odpowiedź metaboliczna i hormonalna. 5. Ostre choroby jamy brzusznej rozpoznawanie i postępowanie lecznicze – kwalifikacja do leczenia operacyjnego. 6. Najczęstsze choroby chirurgiczne rozpoznawanie i leczenie: - Zakażenia ropne powłok skórnych. - Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, jej powikłania. - Kamica żółciowa. - Ostre zapalenie trzustki. - Choroby jelita grubego. 7. Powikłania po leczeniu operacyjnym zapobieganie i postępowanie. 8. Problemy transplantologiczne. Pielęgniarstwo chirurgiczne: 1. Zadania pielęgniarki w zespole terapeutycznym w oddziale chirurgicznym. 2. Organizacja pracy w oddziale chirurgicznym uwzględniająca profilaktykę zakażeń szpitalnych. 3. Żywienie w chirurgii. 4. Przygotowanie chorych do operacji w trybie planowym i z przyczyn nagłych (z uwzględnieniem chorób współistniejących, np. cukrzyca, otyłość i inne oraz obciążeń, np. nikotynizm i inne). Premedykacja. 5. Przygotowanie pacjentów do badań diagnostycznych w chirurgii. 6. Planowanie opieki pielęgniarskiej nad chorymi po operacji z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i technik operacyjnych. Chirurgia jednego dnia. 7. Powikłania pooperacyjne (wczesne/późne; ogólne/specyficzne) – profilaktyka, wczesne rozpoznawanie i leczenie. 8. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobami w obrębie przewodu pokarmowego: chirurgia przełyku, żołądka i dwunastnicy, wątroby i dróg żółciowych, trzustki, jelita cienkiego i grubego, niedrożność jelit (z uwzględnieniem stomii), zapalenie wyrostka robaczkowego, przepukliny brzusznej. 9. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobami w obrębie gruczołu tarczowego. 10. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobami w obrębie klatki piersiowej (operacja serca, dużych naczyń, płuc). 11. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nad pacjentką z chorobami w obrębie sutka. Mastektomia; aspekt bio – psycho – społeczny opieki długoterminowej. 12. Pielęgnowanie chorych po urazach narządu ruchu: stłuczenia, rany, skręcenia, zwichnięcia, złamania (leczenie operacyjne - okołooperacyjna opieka pielęgniarska i zachowawcze: opatrunek gipsowy, wyciągi; amputacja. 13. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobami w obrębie żył. Leczenie zachowawcze, farmakologiczne, zabiegowe i operacyjne. 14. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobami w obrębie tętnic; amputacja; aspekt bio – psycho – społeczny opieki długoterminowej. 15. Pielęgnowanie chorych z urazami czaszkowomózgowymi, kręgosłupa i rdzenia kręgowego, okołooperacyjna opieka pielęgniarska. 16. Okołooperacyjna opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobami w obrębie układu moczowo – płciowego. 17. Pielęgnowanie chorych oparzonych i z odmrożeniami, okołooperacyjna opieka pielęgniarska. Zajęcia praktyczne medyczne: Zajęcia praktyczne – oddział chirurgii ogólnej: 1. Organizacja zajęć w oddziale chirurgicznym. Omówienie regulaminu, zasad pracy i obowiązującej dokumentacji. 2. Przygotowanie chorych do operacji w trybie planowym i z przyczyn nagłych. Planowanie opieki pielęgniarskiej nad chorymi po operacji z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i technik operacyjnych. Chirurgia jednego dnia. 3. Powikłania pooperacyjne (wczesne/późne; ogólne/specyficzne) występujące po zabiegach wykonywanych metodą klasyczną i laparoskopową – profilaktyka, wczesne rozpoznawanie i leczenie. Postępowanie pielęgniarskie. 4. Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Leczenie zachowawcze. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym, z uwzględnieniem powikłań specyficznych. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym, z uwzględnieniem powikłań specyficznych. 5. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym i nagłym, z uwzględnieniem powikłań specyficznych. 6. Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym i nagłym, z uwzględnieniem powikłań specyficznych. Stosowanie zaleceń. 7. Ostre zapalenie trzustki. Leczenie zachowawcze. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym z uwzględnieniem powikłań specyficznych. Stosowanie zaleceń. 8. Przepuklina brzuszna. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym z uwzględnieniem powikłań specyficznych. 9. Niedrożność przewodu pokarmowego. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym z uwzględnieniem powikłań specyficznych 10. Choroby tarczycy. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym z uwzględnieniem powikłań specyficznych. 11. Choroby sutka. Opieka okołooperacyjna nad pacjentką przygotowywaną do zabiegu operacyjnego w trybie planowym z uwzględnieniem powikłań specyficznych. Kompleksowa rehabilitacja i edukacja. 12. Chirurgiczne choroby żył. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym z uwzględnieniem powikłań specyficznych. Stosowanie zaleceń. 13. Amputacja kończyny dolnej. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym i nagłym z uwzględnieniem powikłań specyficznych. Kompleksowa rehabilitacja i edukacja. 14. Złamania. Opieka okołooperacyjna nad pacjentem przygotowywanym do zabiegu operacyjnego w trybie planowym i nagłym z uwzględnieniem powikłań specyficznych. 15. Podsumowanie zajęć w oddziale, omówienie oceny i samooceny, ukierunkowanie do dalszego szkolenia. Praktyka zawodowa – oddział chirurgii ogólnej: 1. Organizacja zajęć w oddziale chirurgicznym. Omówienie dokumentacji. 2. Przygotowanie chorych do operacji w trybie planowym i z przyczyn nagłych. Planowanie opieki pielęgniarskiej nad chorymi po operacji z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i technik operacyjnych. 3. Krwotok z przewodu pokarmowego. Leczenie zachowawcze. Przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym. Pielęgnowanie chorych po operacji. 4. Cholecystectomia et choledochotomia. Przygotowanie pacjenta do operacji z uwzględnieniem specjalistycznych badań diagnostycznych. Zabieg operacyjny metodą klasyczną oraz laparoskopową. Pielęgnowanie chorych po operacji z uwzględnieniem powikłań. Dren T. 5. Przepukliny brzuszne. Przygotowanie pacjenta do operacji z uwzględnieniem specjalistycznych badań diagnostycznych. Pielęgnowanie chorych po operacji z uwzględnieniem powikłań. 6. Stomia. Przygotowanie pacjenta do operacji z uwzględnieniem specjalistycznych badań diagnostycznych. Przygotowanie pacjenta do życia w zmienionej sytuacji zdrowotnej – problemy bio –psycho – społeczne. Pielęgnowanie chorych po operacji z uwzględnieniem powikłań. 7. Niedrożność jelit. Przygotowanie pacjenta do operacji z uwzględnieniem specjalistycznych badań diagnostycznych. Pielęgnowanie chorych po zabiegu operacyjnym z uwzględnieniem powikłań. 8. Strumectomia. Przygotowanie pacjenta do operacji z uwzględnieniem specjalistycznych badań diagnostycznych. Pielęgnowanie chorych po operacji z uwzględnieniem powikłań. 9. Mastectomia. Przygotowanie pacjentki do zabiegu operacyjnego, badania diagnostyczne. Zwrócenie szczególnej uwagi na sferę bio – psycho – społeczną kobiety przygotowywanej do zabiegu okaleczającego. Proces pielęgnowania pacjentki po usunięciu sutka z uwzględnieniem powikłań pooperacyjnych. 10. Chirurgiczne choroby żył (żylaki kończyn dolnych, zakrzepowe zapalenie żył) Przygotowanie pacjenta do operacji z uwzględnieniem specjalistycznych badań diagnostycznych. Pielęgnowanie chorych po operacji z uwzględnieniem powikłań. Edukacja pacjenta i rodziny. 11. Amputacja kończyny dolnej (choroba Bürgera, miażdżyca tętnic, uraz). Przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego ze szczególnym zwróceniem uwagi na sferę psychiczną - przygotowanie człowieka do sytuacji traumatyzującej, jaką jest okaleczenie. Zapewnienie całościowej opieki bio – psycho – społeczną pacjentowi po amputacji. Kompleksowa rehabilitacja i edukacja. 12. Złamania. Przygotowanie pacjenta do operacyjnego zespolenia kości. Pielęgnowanie chorych po operacji z uwzględnieniem powikłań. Rehabilitacja. 13. Przerost gruczołu krokowego. Przygotowanie pacjenta do operacji z uwzględnieniem specjalistycznych badań diagnostycznych. Pielęgnowanie chorych po operacji z uwzględnieniem powikłań. 14. Chory oparzony. Leczenie i pielęgnacja pacjenta we wstrząsie oparzeniowym. Przygotowanie pacjenta do przeszczepu skóry. Opieka pooperacyjna. Rehabilitacja. 15. Podsumowanie zajęć w oddziale, omówienie oceny i samooceny, ukierunkowanie do dalszego szkolenia. Praktyki zawodowe – blok operacyjny: 1. Organizacja bloku operacyjnego. Omówienie standardów, dokumentacji medycznej, planowanie pracy w oddziale. 2. Zasady postępowania podczas przygotowywania się pielęgniarki instrumentalnej i pomagającej do zabiegu operacyjnego. 3. Zasady postępowania z jałowym materiałem operacyjnym, narzędziami podczas przygotowywania i trwania zabiegu operacyjnego. Omówienie zasad postępowania z materiałem operacyjnym, narzędziami po zabiegu. 4. Przygotowanie pacjenta do zabiegu w sali operacyjnej, zapewnienie bezpieczeństwa po zabiegu. Postępowanie z materiałem przeznaczonym do badania histopatologicznego. 5. Podsumowanie zajęć w bloku operacyjnym. 22. Literatura podstawowa i uzupełniająca Literatura podstawowa: 1. Walewska E.: Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010. 2. Walewska E., Ścisło L.: Procedury pielęgniarskie w chirurgii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012. 3. Klimczyk A., Niechwiadowicz, Czapka T.: Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa chirurgicznego. Continuo, Wrocław 2008. 4. Kapała W.: Pielęgniarstwo w chirurgii. Wybrane problemy z praktyki pielęgniarskiej oddziałów chirurgii ogólnej. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006. 5. Czupryna A., Wilczek-Rużyczka E.: Wybrane zagadnienia pielęgniarstwa specjalistycznego. Wolters Kluwer, Warszawa 2010. 6. Kózka M, Płaszewska-Żywko L.: Procedury pielęgniarskie. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 7. Luce-Wunderle G., Debrand-Passard A., [red. wyd. pol.] Łukieńczuk T.: Pielęgniarstwo operacyjne. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010. 8. Fibak J.: Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,Warszawa 2010 . Literatura uzupełniająca: 1. Steciwko A., Wojtal M., Żurawicka D.: Pielęgnacyjne i kliniczne aspekty opieki nad chorymi – wybrane zagadnienia. Tom I. Continuo, Wrocław 2008. 2. Ciuruś M. Pielęgniarstwo operacyjne. Makmed, Lublin 2007. 3. Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B.: Standardy i procedury pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 4. Szewczyk M., Jawień A.: Pielęgniarstwo angiologiczne.Termedia, Poznań 2010. 5. Karpel E., Jałowiecki P.: Ogólne powikłania pooperacyjne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 6. Jawień A., Szewczyk M.: Kompresjoterapia. Termedia, Poznań 2009. 7. Wiszniewska-Gauer E.: Przetaczanie krwi. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010. 8. Młynarski R.: Port dożylny. Lublin 2009. 9. Chen H., Sola J., Lillemoe K.: Najczęstsze zabiegi chirurgiczne przy łóżku chorego. Urban & Partner, Wrocław 1997. 10. Grey J., Harding K., red. wyd. pol. Strużyna J.: Leczenie ran w praktyce. PZWL, Warszawa 2010. 23. 24. 25. 26. 29 Przyporządkowanie modułu kształcenia/przedmiotu do obszaru/obszarów kształcenia Sposób określenia liczby punktów ECTS Obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej Dziedziny nauki - nauki o zdrowiu, nauki medyczne Liczba punktów ECTS - zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS - zajęcia o charakterze praktycznym Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki Wykład, 4- ECTS W planie studiów dla modułu kształcenia zaplanowano zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów: Wykład – 70 godzin Zajęcia praktyczne – 120 godzin Przedmiot kończy się egzaminem Nakład pracy studenta obejmuje: Udział w wykładzie – 70 godzin Udział w zajęciach praktycznych – 120 godzin Udział w praktykach zawodowych – 160 godzin Samokształcenie – 30 godzin Przygotowanie do zajęć praktycznych i praktyk zawodowych – 20 godzin Przygotowanie do egzaminu – 30 godzin Łącznie – 430 godzin /14 ECTS. 6 ECTS Praktyka zawodowa realizowana w wymiarze 160 godz. 4 ECTS .Praktyka odbywa się w ramach umów zawartych przez uczelnię z zakładami opieki zdrowotnej. Termin praktyk zawodowych zgodny z planami studiów. Nadzór nad przebiegiem praktyk pełni opiekun dydaktyczny i koordynator praktyki zawodowej.