DOC - Europa EU

KOMISJA EUROPEJSKA – KOMUNIKAT PRASOWY
Komisja wyraża zgodę na tymczasowe ograniczenie
przez Hiszpanię swobodnego przepływu
pracowników rumuńskich
Bruksela, dnia 11 sierpnia 2011 r. – W odpowiedzi na wniosek władz Hiszpanii z
dnia 28 lipca 2011 r. Komisja Europejska zaakceptowała prośbę tego kraju o
ograniczenie dostępu do hiszpańskiego rynku pracy dla pracowników rumuńskich
do dnia 31 grudnia 2012 r. w związku z poważnymi zakłóceniami na tymże rynku.
Hiszpania została bardzo ciężko dotknięta kryzysem. Rezultatem
bezprecedensowego spadku PKB (- 3,9% między 2008 a 2010 r.) jest najwyższa
stopa bezrobocia w UE, od maja 2010 r. wynosząca ponad 20%. Stały wzrost
liczby obywateli rumuńskich zamieszkałych w Hiszpanii i w znacznym stopniu
dotkniętych bezrobociem wpłynął na zdolność Hiszpanii do przyjęcia napływu
nowych pracowników.
László Andor, komisarz europejski odpowiadający za zatrudnienie, sprawy
społeczne i włączenie społeczne, podkreśla, że: „Decyzja ta została podjęta z
powodu bardzo specyficznej sytuacji w dziedzinie zatrudnienia w Hiszpanii. Co do
zasady, jestem przekonany, że ograniczanie swobodnego przepływu pracowników
europejskich nie rozwiązuje problemu wysokiego bezrobocia. Powinniśmy się
raczej skupiać na tworzeniu nowych miejsc pracy. Hiszpania od początku
prowadziła bardzo otwartą politykę w stosunku do pracowników z innych państw, w
tym z nowych państw członkowskich, co Komisja zawsze doceniała. Komisja
rozumie jednak, dlaczego w tym konkretnym momencie – z powodu dramatycznej
sytuacji w zakresie zatrudnienia i bardzo złożonej sytuacji finansowej – władze
Hiszpanii pragną wycofać się z pełnej swobody przepływu. Wniosek Hiszpanii
poparty jest dowodami opartymi na faktach, a Akt przystąpienia pozwala na
ponowne nałożenie tymczasowych środków ograniczających w takich przypadkach.
Mimo wprowadzenia tych zmian Hiszpania nadal pozostanie bardziej otwarta na
pracowników z nowych państw członkowskich niż niektóre z pozostałych państw
Unii Europejskiej. Mamy jednak nadzieję, że to posunięcie będzie możliwie jak
najbardziej ograniczone w czasie, a ogólne pozytywne nastawienie do swobody
przepływu w Europie będzie nadal dominować. W dalszym ciągu zachęcam
Hiszpanię do reformy jej rynku pracy i stworzenia lepszych szans zatrudnienia dla
młodzieży, a także wzywam do większych wysiłków na rzecz poprawy możliwości
zatrudnienia w Rumunii. Oba te państwa muszą lepiej korzystać z funduszy
strukturalnych UE, aby bardziej zdecydowanie tworzyć miejsca pracy. Tylko w ten
sposób sytuacja w zakresie zatrudnienia ulegnie poprawie na dłuższą metę.”.
W dzisiejszej decyzji Komisja Europejska upoważnia Hiszpanię do tymczasowego
wprowadzenia ograniczeń w dostępie obywateli Rumunii do hiszpańskiego rynku
pracy, do dnia 31 grudnia 2012 r. Ograniczenia te będą miały zastosowanie do
zatrudnienia we wszystkich sektorach i regionach. Nie dotkną one jednak obywateli
Rumunii, którzy już teraz uczestniczą w hiszpańskim rynku pracy.
IP/11/960
Tymczasowe ograniczenia zostały dopuszczone przez Komisję Europejską ze
względu na obecną sytuację gospodarczą w Hiszpanii. Kraj ten boryka się z
poważnymi zakłóceniami na rynku pracy, których objawami są najwyższa stopa
bezrobocia w UE (21% w czerwcu 2011 r., w zestawieniu ze średnią dla UE
wynoszącą 9,4% oraz 9,9 % w strefie euro) oraz powolne ożywienie gospodarcze
(wzrost PKB w pierwszym kwartale 2011 r. w porównaniu z poprzednim kwartałem
wyniósł zaledwie 0,3%, podczas gdy w UE i w strefie euro wynosił 0,8%).
Ponadto w ramach przeprowadzonej przez Komisję analizy ustalono, że obywatele
rumuńscy mieszkający w Hiszpanii w wysokim stopniu dotknięci są bezrobociem:
30% z nich pozostaje bez pracy. W pierwszym kwartale 2011 r. 191 400 obywateli
Rumunii przebywających w Hiszpanii było bezrobotnych, co sytuuje ich na drugim
miejscu po obywatelach Hiszpanii. Trzy lata temu ta grupa bezrobotnych liczyła
tylko 80 100 osób. W tym samym okresie liczba zatrudnionych obywateli Rumunii
spadła o blisko 24%. Pomimo spadku liczby obywateli rumuńskich przybywających
do pracy w Hiszpanii w ostatnich latach, prawdopodobnie spowodowanego recesją
gospodarczą, ich napływ utrzymuje się na wysokim poziomie. Liczba obywateli
rumuńskich mających zwykłe miejsce pobytu w Hiszpanii wzrosła z 388 000 w dniu
1 stycznia 2006 r. do 823 000 w dniu 1 stycznia 2010 r.
Ponieważ Hiszpania otwarła już swój rynek pracy dla wszystkich obywateli UE,
wszelkie ograniczenia swobodnego przepływu pracowników stanowią odstępstwo i
mogą mieć jedynie charakter tymczasowy. Komisja Europejska będzie uważnie
kontrolować sytuację w Hiszpanii i będzie mogła w dowolnym momencie zmienić
bądź uchylić przedmiotową decyzję, jeśli uzna to za stosowne.
Ogólnie rzecz biorąc, swobodny przepływ pracowników ma korzystny wpływ
gospodarczy w skali europejskiej i przyczynia się do wzrostu gospodarczego w
krajach przyjmujących pracowników. Z niedawnych szacunków wynika, że
długoterminowy wpływ przepływów ludności między 2004 a 2009 r. na PKB w UE15 wynosi dodatkowo 0,9%.
Kolejne kroki
Komisja Europejska powiadomi obecnie Radę o swej decyzji, a każde państwo
członkowskie może w ciągu dwóch tygodni roboczych zwrócić się do Rady z
wnioskiem o zmianę lub anulowanie decyzji Komisji w sprawie zawieszenia
stosowania prawa UE.
Kontekst
W Akcie przystąpienia Rumunii do Unii Europejskiej z 2005 r. zawarto
postanowienia przejściowe dotyczące swobodnego przepływu osób. Oznacza to,
że swobodny przepływ pracowników może zostać odroczony na okres wynoszący
maksymalnie siedem lat (do dnia 31 grudnia 2013 r.). Okres ten dzieli się na trzy
odrębne fazy („2-plus-3-plus-2” lata). Obecna druga faza rozpoczęła się w dniu 1
stycznia 2009 r. i zakończy się w dniu 31 grudnia 2011 r.
2
Hiszpania zliberalizowała już dostęp do swego rynku pracy dla pracowników
rumuńskich i członków ich rodzin, począwszy od rozpoczęcia drugiej fazy w dniu 1
stycznia 2009 r. W związku z tym Hiszpania może jedynie ograniczyć dostęp
pracowników z Rumunii, powołując się na tak zwaną „klauzulę ochronną”. Klauzula
ochronna umożliwia danemu państwu członkowskiemu ponowne wprowadzenie
ograniczeń w swobodnym dostępie do rynku pracy, jeśli w państwie tym występują
poważne zakłócenia na rynku pracy lub też przewidywane jest ich wystąpienie.
Hiszpania powołała się na „klauzulę ochronną” w piśmie przesłanym do Komisji
Europejskiej w dniu 28 lipca 2011 r. Jest to pierwszy przypadek wykorzystania
„klauzuli ochronnej” w dziedzinie swobodnego przepływu pracowników.
Dodatkowe informacje
MEMO/11/554
Więcej informacji na temat swobodnego przepływu pracowników:
http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=457&langId=pl
Aby otrzymywać pocztą elektroniczną bezpłatny biuletyn informacyjny Komisji
Europejskiej na temat zatrudnienia, spraw społecznych i równości szans, odwiedź
stronę: http://ec.europa.eu/social/e-newsletter
Kontakt:
Cristina Arigho (+32 2 298 53 99)
Maria Javorova (+32 2 299 89 03)
3