Monika Abucewicz Institute of Social Prevention and Resocialization Chair of the Sociology of Norms, Deviance and Social Control Workshop on self-government and civil education 4 year, specialization ‘Psychosocial aspects of social problems’, Institute of Social Prevention and Resocialization, Warsaw University 2006/2007 th The purpose of the workshop is to present the traditional and contemporary theories and studies on local communities, self-governance and civil society, with particular attention paid to changes that took place in Poland after 1989. Analysis conducted during workshops is based on selected literature and student-prepared monographs of social projects realized by particular nongovernmental organizations or units of local self-government. Course requirements: - attendance (max. 2 absences) - doing the obligatory reading and active participation in the workshops - a positive mark on the test on the contents of obligatory reading (January 2007) - delivering a presentation based on one of the suggested texts (individually or as a group) - group work: preparing and presenting a monography of a selected social project realized by a non-governmental organization or by a unit of selfgovernment; the presentations will be delivered during classes number 10, 11 and 12 I Civil society 1. Development of the notion and its contemporary understanding. Active citizenship, duties and privileges of a citizen. - K. Dziubka (1998) Społeczeństwo obywatelskie: wybrane aspekty ewolucji pojęcia (W) A. W. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.): Studia z teorii polityki. t. 2. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. ss. 31-52. Obligatory reading - R. Putnam (1995) W poszukiwaniu źródeł wspólnoty obywatelskiej (W) R. Putnam: Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech. Kraków – Warszawa. ss. 184-250. Text for presentation 2. - T. Szawiel (2001) Społeczeństwo obywatelskie (W) M. Grabowska, T. Szawiel (red.): Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce. Warszawa. PWN. ss. 128-163. Obligatory reading - D. Pietrzyk – Reeves (2004) Społeczeństwo obywatelskie a gospodarka: współczesny spór o pojęcie społeczeństwa obywatelskiego (W) D. Pietrzyk – Reeves: Idea społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła. Wrocław. FNP. ss. 249-282. Text for presentation 1 II Local community and civil society. The notion of local community, its place and role in the civil society, civil life in local communities – studies’ results. 3. - J. Kurczewski (2003) Lokalne społeczeństwo obywatelskie (W) J. Kurczewski (red.): Lokalne społeczności obywatelskie. ISNS UW. ss. 252-283. Obligatory reading - B. Lewenstein (2004) Zasoby lokalne: zarys koncepcji (W) P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.): Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie. Warszawa. Wydawnictwo IFiS PAN. ss. 281-302. Text for presentation 4. - J. Wódz (2004) Aktywność lokalna, obywatelstwo lokalne, polityka na szczeblu lokalnym (W) P. Gliński i in.(red.): Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie. Warszawa. Wyd. IFiS PAN. ss. 222-238. Obligatory reading - Badania na temat społeczności lokalnej: Mazowsze, Olesno, Stary Sącz, Opoczno, Września, Kutno, Węgrów, Płock lub Toruń (2003) (W) J. Kurczewski (red.): Lokalne społeczności obywatelskie. ISNS UW. Text for presentation III Self-government in Poland – local development in the context of devolution of power and democracy 5. - A. Piekara (2003) Samorządność lokalna w nowej strukturze administracyjnej kraju (W) Los i wybór. Pamiętnik XI Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego w Rzeszowie w 2000 r. Rzeszów. ss. 199-213. Obligatory reading - R. Kamiński (2002) Proces decentralizacji administracji publicznej w Polsce (W) A. Ferens, I. Macek (red.): Administracja i polityka. Administracja publiczna w procesie przemian. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego. ss. 141-158. Text for presentation IV Regionalism and localism. Contemporary faces of regionalism in Poland. 6. - A. Sadowski (2005) Od Polski lokalnej do regionalnej (W) W. Wesołowski, J. Włodarek (red.): Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Warszawa. ss. 141-162. Obligatory reading 7. - G. Prawelska – Skrzypek, R. Matykowski (2003) Współczesne oblicza regionalizmu. Analiza przypadków w Polsce (W) Los i wybór. Pamiętnik XI Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego w Rzeszowie w 2000r. Rzeszów. ss. 229-255. Obligatory reading - M. W. Kozak (2005) Polska podzielona. Dysproporcje regionalne (W) M. Jarosz (red.): Polska. Ale jaka? Warszawa. Oficyna Naukowa. ss. 252-269. Text for presentation V. Non-governmental organizations: relations between territorial selfgovernment and organizations belonging to the Third Sector 8. - B. Lewenstein, H. Palska (2004) Organizacje pozarządowe na scenie publicznej Polski okresu transformacji: dynamika rozwojowa i relacje z władzą – analiza badań jakościowych (W) P. Gliński i in.: Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i 2 - wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie. Warszawa. Wydawnictwo IFiS PAN. ss. 80-105. Obligatory reading Trzeci sektor w badaniach socjologicznych (2002) (W) P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.): Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor. IFiS PAN. ss. 1366. Text for presentation 9. - J. Kurczewski (2004) Udział organizacji pozarządowych we władzy samorządowej (W) P. Gliński i in.: Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie. Warszawa. Wyd. IFiS PAN. ss. 201-221. Obligatory reading - Z. Woźniak (2002) Między rywalizacją a partnerstwem. Bariery współpracy władz publicznych z organizacjami pozarządowymi (W) P. Gliński i in. (red.): Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor. IFiS PAN. ss. 99-120. Text for presentation VI Non-governmental organizations and local authorities dealing with social problems. Analysis of students’ projects and monograph works. 10. - K. W. Frieske (2004) Migotanie rzeczywistości: wieloznaczność „sukcesu” programów społecznej inkluzji (W) K. W. Frieske (red.): Utopie inkluzji. Sukcesy i porażki programów reintegracji społecznej. Warszawa. IPiSS. ss. 69-83. Obligatory reading 11. - A. Kiersztyn (2004) Lokalny kapitał społeczny a sukces programów reintegracji – wyniki badań (W) K. W. Frieske (red): Utopie inkluzji. Sukcesy i porażki programów reintegracji społecznej. Warszawa. IPiSS. ss. 84-105. Obligatory reading 12. - M. Jędrzejko (2005) Elity lokalne wobec zagrożeń patologią społeczną (W) M. Jarosz (red.): Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warszawa. Oficyna Naukowa. ss. 162182. Obligatory reading VII ‘Citizenship deficit’? Post- or pre-civil society? 13. - P. Gliński (2005) Aktywność aktorów społecznych – deficyt obywatelstwa wobec codziennej zaradności Polaków (W) W. Wesołowski, J. Włodarek (red.): Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Warszawa. ss. 221-243. Obligatory reading - E. Nalewajko, B. Post (2005) Gorycz sukcesu – polskie zmiany w opinii autorów (W) M. Jarosz (red.): Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warszawa. Oficyna Naukowa. ss. 266-300. Text for presentation 14. - M. Marody (2005) Społeczeństwo poobywatelskie (W) W. Wesołowski, J. Włodarek (red.): Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Warszawa. ss. 211-219. Obligatory reading - A. Z. Kamiński (2005) Kryzys państwa (W) M. Jarosz (red.): Polska. Ale jaka? Warszawa. Oficyna Naukowa. ss. 105-127. Text for presentation [Tłumaczenie: Natalia Charitonow] 3