Zimowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp wobec pracowników. Autor: Beata Sikora-Nowakowska Temperatura. Pracodawca ma obowiązek zapewnić swoim pracownikom właściwą temperaturę w pomieszczeniach pracy, odpowiednią do rodzaju wykonywanych czynności: ● ● ● temperatura w pomieszczeniach biurowych lub innych, w których wykonuje się lekką pracę fizyczną nie może być niższa 18 0 C, pozostali pracownicy, zatrudnieni w pomieszczeniach pracy np. w halach produkcyjnych, muszą mieć zapewnioną temperaturę nie niższą niż 14 0 C, przepisy nie określają maksymalnej temperatury w pomieszczeniach pracy. Temperatura w pomieszczeniach pracy powinna zostać dostosowana do metod pracy i wysiłku niezbędnego do jej wykonania. Pomieszczenia i stanowiska pracy należy zabezpieczyć przed niekontrolowaną emisją ciepła na zewnątrz oraz przed napływem zimnego powietrza z zewnątrz. Z ogólnych przepisów bhp wynika obowiązek zabezpieczenia pomieszczeń i stanowisk pracy przed niekontrolowaną emisją ciepła w drodze promieniowania, przewodzenia i konwekcji oraz przed napływem chłodnego powietrza z zewnątrz. Natomiast w warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać budynki podano konkretne rozwiązania tego problemu powietrza poprzez zastosowanie przy wejściu z zewnątrz do budynku i pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, przedsionka, kurtyny powietrznej lub innych rozwiązań nie utrudniających ruchu. Wymagania te nie dotyczą dodatkowych wejść nieprzewidzianych do stałego użytkowania. Praca zimą na otwartej przestrzeni. Stanowiska pracy powinny być tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy byli chronieni przed zagrożeniami związanymi w szczególności z warunkami atmosferycznymi, w tym opadami, niską lub wysoką temperaturą, a także silnym wiatrem. Ponadto pracownicy zatrudnieni przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni lub w nieogrzewanych pomieszczeniach (wtedy, gdy ze względu na technologię produkcji lub z innych przyczyn ogrzanie tych pomieszczeń nie jest możliwe), powinni mieć zapewnione w pobliżu miejsc pracy pomieszczenia umożliwiające im schronienie się przed opadami atmosferycznymi, ogrzanie się oraz zmianę odzieży. Pomieszczenia te powinny być zaopatrzone w urządzenia do podgrzewania posiłków, a temperatura powinna się utrzymywać na poziomie co najmniej 16°C. W razie gdy ze względu na rodzaje prac wykonywanych na otwartej przestrzeni w okresie zimowym, nie jest możliwe zapewnienie wskazanych pomieszczeń, należy zapewnić pracownikom w pobliżu miejsca ich pracy odpowiednio urządzone źródła ciepła, przy zachowaniu wymagań ochrony przeciwpożarowej (np. tzw. koksowniki). Odzież ochronna. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom odpowiednią odzież ochronną i środki ochrony stóp i rąk. Eliminacja tzw. ujemnego obciążenia termicznego, czyli schłodzenia pracownika zależącego od tego czy obniżona temperatura bądź promieniowanie doprowadzają do ogólnego oziębienia ciała, czy też tylko do miejscowego. Zimny stres w przypadku ochłodzenia, jest oceniany poprzez określenie izolacji odzieży IREQ (required clothing insulatoin). W takim przypadku pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej w postaci odzieży ochronnej-ciepłochronnej, rękawice, obuwie, nakrycie głowy. o Jeżeli w środowisku pracy temperatura spadnie poniżej 0 C pracownicy powinni używać rękawic chroniących przed odmrożeniami. Posiłki regeneracyjne i napoje. Pracodawca ma obowiązek nieodpłatnie zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych: ● ● posiłki w formie jednego dania gorącego; jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, wówczas może zapewnić w czasie pracy korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych albo przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych od pracodawcy produktów, napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy. Prawa pracowników. Pracownicy wykonujący pracę w pomieszczeniach pracy, w których temperatura jest niższa niż określają to przepisy, za wyjątkiem sytuacji kiedy: ● ● pracodawca nie jest w stanie zapewnić odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach pracy ze względów technologicznych (np. w zakładach mięsnych, chłodniach itp.), praca odbywa się na otwartym terenie, mogą powstrzymać się od wykonywania pracy. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy pracownik zachowuje prawa do wynagrodzenia. Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu pracy w razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w § 1, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego (§ 2). Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2 (§ 21). Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia (§ 3).