wymagania edukacyjne na poziomie podstawowym i

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POZIOMIE PODSTAWOWYM DLA KLASY I
Z PRZEDMIOTU WIEDZA O KULTURZE.
NR PROGRAMU: MEN 449/2012
ROZDZIAŁ I - Klucze do kultury.
Ocena
dopuszczająca
- zna znaczenie
słowa kultura,
- zna pojęcia:
kultura
regionalna,
kultura ludowa,
mała ojczyzna,
- zna nazwisko
Oskara Kolberga,
- zna i odróżnia
znaki ikoniczne
od arbitralnych,
- zna pojęcia:
konwencja
znakowa,
medium, kod,
- zna pojęcia
kultura popularna,
kultura masowa,
subkultura,
homogenizacja
kultury,
- rozumie pojęcie
kiczu i brzydoty,
- potrafi
wymienić znane
rodzaje kultury,
- przytacza
definicję dzieła
sztuki,
- zna podstawowe
określenia
omawiania dzieła
malarskiego,
Ocena
dostateczna
- wyjaśnia
pojęcie „
piramida
kultury”,
- dostrzega
różnicę
pomiędzy
pojęciami kultury
materialnej a
kultury
duchowej,
- zna pojęcia
symbolu,
- zna pojęcia
kultury elitarnej
oraz masowej.
- zna definicję
makdonaldyzacji,
Oraz stereotypów
narodowych,
- wymienia
formy kontaktu z
kulturą i podaje
ich przykłady,
- wymienia
nazwy
współczesnych
kierunków
malarskich i
nazwiska ich
przedstawicieli,
- tworzy kolaż na
podstawie
wybranego
obrazu,
Ocena dobra
Ocena bardzo
dobra
- zna twórców
- zna twórców
kultury
kultury związanych
związanych z
z jego małą
jego małą
ojczyzną,
ojczyzną,
- wyjaśnia pojęcie
- potrafi
„ wzór kultury”,
wyjaśnić
- wymienia
znaczenie pojęć elementy takiego
tj. kultura
wzoru,
regionalna,
- zna i rozumie
ludowa,
pojęcie semiotyka,
- rozumie
- charakteryzuje
pojęcia znaku
określone zjawiska
ikonicznego
należące do kultury
oraz
popularnej,
arbitralnego,
- formułuje własna
- potrafi opisać opinię na temat
pojęcie i kiczu i kultury popularnej,
podać
- zna pojecie
przykłady.
komercjalizacji w
kulturze.
- wymienia
- redaguje pisemną
przykłady
wypowiedź na
kultury
temat komunikacji
wpływające na w świecie w
rozwój
którym nie istnieje
osobowości
pismo, druk,
człowieka,
telefon ani
- charakteryzuje telewizja,
przestrzeń
- zabiera głos w
dospołeczną,
dyskusji na temat
- przytacza
istoty
różne definicje współczesnego
kultury,
malarstwa,
- układa listę
- analizuje zmiany
frazeologizmów w malarstwie
Ocena celująca
- wykorzystuje
poznane pojęcia
do charakterystyki
kultury własnego
regionu,
- wyjaśnia
sformułowanie „
czysty wzrok”,
- potrafi opisać
znaczenie Oskara
Kolberga w
kulturze ludowej,
- wyjaśnia w jaki
sposób symbole
budują tożsamość
danej społeczności
np. narodowej lub
regionalnej,
- odnajduje
przykłady
autotematyzmu w
kulturze
popularnej,
- wymienia
pozytywne i
negatywne aspekty
wpływu procesu
globalizacji na
kulturę,
- pracując w
zespole
przygotowuje
projekt animacji
kultury,
- wskazuje
związek
1
podkreślających
rolę słowa w
życiu
człowieka,
zachodzące od
prehistorii po
współczesność,
- wyjaśnia czym
jest piękno jako
kategoria
estetyczna,
- przedstawia
okoliczności
powstania
postmodernizmu,
historyczny typów
kultury
europejskiej ze
współczesnymi
modelami kultury,
- definiuje
zjawisko
wielokulturowości,
- przedstawia
własny sposób
rozumienia
definicji sztuki,
- wyszukuje w
różnych źródłach
dodatkowych
informacji na
temat kultury
niezależnej,
2
ROZDZIAŁ II- Wytwory kultury współczesnej i ich język.
- próbuje zdefiniować
pojęcie sztuka,
- zna cele sztuki,
- zna klasyfikację
sztuk plastycznych,
- zna nazwisko
Leonarda da Vinci,
- zna pojęcia; styl,
prąd, epoka,
- potrafi wymienić
style klasyczne i
antyklasyczne,
- zna pojęcie
mecenatu sztuki,
- zna główne kierunki
sztuki współczesnej,
- potrafi określić czas
powstawania
kierunków sztuki
współczesnej,
- zna pojęcie kultury
popularnej, - zna
pojęcia pop- art,
- zna pojęcie
UNESCO,
- wymienia
podstawowe kryteria
niezbędne do analizy
obrazu,
- uczestniczy w
spektaklu teatru
ulicznego,
- wymienia terminy
składające się na języ
fotografii i filmu,
- opisuje wybrany
przez siebie
przedmiot z którego
korzysta na co dzień
określając jego
funkcję piękna,
- opisuje nastrój
słuchanej muzyki,
- zna rodzaje muzyki
w zależności od jej
wykonywania np.
muzyka solowa,
- potrafi
wymienić sztuki
piękne t.j.
poezja,
wymowa, taniec,
muzyka,
architektura,
rzeźba i
malarstwo,
- zna pojęcie
karykatury,
- zna cechy
stylów
klasycznych i
antyklasycznych,
- zna pojęcia
sztuki wysokiej,
niskiej,
użytkowej,
- potrafi
wymienić kilka
znanych
artystów np.
Salvador Dali,
Pablo Picasso,
Jacek
Malczewski,
- zna terminy;
tradycja,
awangarda,
sztuka
iluzjonistyczna,
- potrafi
wymienić
pojęcia
performance,
hiperrealizm,
graffiti,
- zna genezę
słowa muzeum,
- potrafi
wymienić trzy
poznane muzea
występujące na
terenie naszego
kraju np.
Muzeum
Narodowe w
- zna składniki
dzieła sztuki,
- zna pojęcia
sztuki
figuratywnej i
abstrakcyjnej,
- porównuje
zachowany
fragment dzieła
antycznego z
epoki klasycznej
z dziełem
współczesnym,
- potrafi
scharakteryzować
piękno jako
wartość
estetyczną,
- wskazuje
przykłady dzieł
różnych sztuk
typowych dla
wybranej epoki,
- omawia różne
koncepcje artysty
i sztuki,
- rozumie na
czym polegają
zmiany w sztuce
zachodzące na
przełomie XIX /
XX wieku,
- potrafi wskazać
czas i przyczyny
powstania kultury
popularnej,
- omawia
problem
rekonstrukcji
zabytków,
- wymienia
najważniejsze
cechy i tematy
obecna w sztuce
rzeźbiarskiej od
polowy XX w.,
- określa
znaczenie
- zna pojęcie
plagiatu w sztuce
i potrafi je
wyjaśnić
opierając się na
przykładach,
- omawia
problem
oryginalności w
sztuce,
- wyjaśnia
współzależności
treści i formy w
dziele sztuki,
- omawia różne
teorie piękna jako
wartość
subiektywna i
obiektywna,
- wyjaśnia relacje
między sztuką
wysoką a sztuką
niską oraz sztuką
wysoką a
użytkową,
- charakteryzuje
twórczość
wybranego
artysty,
- dostrzega
odwieczną
potrzebę
utrwalania w
sztuce piękna
świata,
- potrafi opisać
pojęcia rytmu w
malarstwie oraz
zdefiniować
pojęcie ikony,
- potrafi
scharakteryzować
wszystkie
kierunki sztuki
współczesnej
wymienione w
podręczniku oraz
przypasować do
- dostrzega różnicę
pomiędzy plagiatem
a nawiązaniem
twórczym do
innych dzieł,
- wypowiada się na
temat wartości
estetycznych dzieł
muzycznych
pochodzących z
różnych epok,
- wyjaśnia dlaczego
z fragmentu dzieła
antycznego można
odtworzyć całość,
- wybrane dzieła
sztuki identyfikuje z
konkretną epoką i
stylem,
- odnajduje w
swojej okolicy
zabytki architektury
i sztuki, potrafi je
przypisać do
określonych stylów,
- potrafi się
wypowiedzieć w
dyskusji na temat
prowokacji w
sztuce,
- potrafi
zinterpretować
dzieło współczesne,
- zastanawia się
jakie warunki są
konieczne aby
dzieło nazwać
dziełem sztuki,
-potrafi wskazać i
opisać dzieła z
różnych kierunków
trudnej sztuki
współczesnej,
- potrafi powiązać
wiedzę na temat
kultury popularnej z
tradycyjnymi
pojęciami sztuki
3
kameralna, wokalnoinst., chóralna,
symfoniczna,
- zna nazwiska
wielkich
kompozytorów tj.
W.A. Mozart, L. van
Beethoven, F.
Chopin,
- zna terminy
klasycyzm,
romantyzm
-zna pojęcia;
amfiteatr antyczny,
teatr elżbietański,
teatr jarmarczny,
- zna takie nazwiska
twórców teatru jak;
ST. Wyspiański, E.
G. Craig,
- zna pojęcie
przestrzeń sceniczna,
- zna trzy koncepcje
sztuki aktorskiej XX
wieku,
- zna twórców
polskiego Teatru
Telewizji np. A.
Hanuszkiewicza, K.
Kutza, J. Antczaka, J.
Gruzę,
- zna rodzaje planów
filmowych, potrafi je
wymienić,
- zna cezurę
powstania
filmu,
- zna podstawowe
elementy dzieła
filmowego( ujęcie,
scena, sekwencja),
- zna pojęcia ; kino
gatunków, konwencja
gatunkowa
klasyka gatunku,
- zna pojęcia;
musical, western, film
fantastycznonaukowy,
- potrafi wymienić
twórców filmu np.
Warszawie,
Łazienki
Królewskie,
Muzeum
Narodowe w
Gdańsku,
- zna terminy
muzyka
absolutna i
programowa,
- wymienia
elementy dzieła
muzycznego,
- potrafi
wymienić
najważniejsze
formy muzyczne
np. sonata,
koncert solowy,
suita, symfonia,
msza, pieśń,
- wymienia
funkcje tańca w
życiu
społecznym zna
nazwy tańców,
- wypowiada się
na temat funkcji
muzyki w życiu
człowieka,
- zna funkcję i
znaczenie
muzyki
filmowej,
- zna termin
opera,
- zna pojęcie
neoklasycyzmu,
- potrafi
wymienić
kompozytorów
polskich XX
wieku,
- potrafi
wymienić nazwy
tańców
towarzyskich,
- zna gatunek
muzyczny jazz,
- zna terminy tj.
architektury i jej
twórców,
- uzasadnia że
moda jest
zjawiskiem
społecznym,
- wymienia
terminy
przydatne do
omówienia
spektaklu
teatralnego,
- potrafi opisać
elementy dzieła
muzycznego,
- wypowiada się
na temat
słuchanej muzyki
klasycznej ,
potrafi wysłyszeć
podane
instrumenty,
- wymienia
nazwiska
wybitnych
kompozytorów
zagranicznych
wieku XX,
- wymienia cechy
muzyki
romantycznej,
- potrafi
wymienić w
kolejności
chronologicznej,
- potrafi wskazać
teatry w swojej
okolicy,
- opisuje budynek
wybranego teatru,
- zna pojęcie
inscenizacja oraz
inscenizator,
- zna nazwiska tj.
T. Kantor, M.
Białoszewski,
J. Szajna,
- dostrzega
zależność
charakteru
każdego z nich
przedstawiciela,
- potrafi
zanalizować
zjawisko kiczu w
kulturze
popularnej,
- potrafi
wymienić
nazwiska oraz
kierunki artystów
sztuki kultury
popularnej np.
Andy Warhol –
pop – art., Roy
Lichtenstein,
- wskazuje
przykłady
obiektów
umieszczonych
na liście
UNESCO,
- wie, jakie
muzea znajdują
się w najbliższej
okolicy, zna
najcenniejsze
eksponaty w nich
przechowywane,
- przeprowadza
ankietę
internetową
dotyczącą
chodzenia do
teatru,
- charakteryzuje
źródła teatru,
wskazuje
najważniejsze
fakty z jego
powstania,
- wskazuje
elementy dzieła
muzycznego w
słuchanym
utworze
muzycznym,
- omawia
dokonania
polskich
wysokiej i niskiej,
- interpretuje
wybrane teksty
kultury popularnej,
- uzasadnia swoją
opinię na temat
pop- artu,
hiperrealizmu czy
graffiti,
- wymienia nazwy
polskich instytucji
zajmujących się
ochroną zabytków,
- dokonuje analizy
porównawczej
współczesnych
stylow
projektowania,
- pracując w grupie
przygotowuje
performance i
heppening zwiazany
z okreslonym
wydarzeniem,
- wypowiada się na
temat
współczesnych
tendencji
architektonicznych i
ich zwiazków z
tradycją tej
dziedziny sztuki,
- porównuje dwa
sposoby ujęcia tego
samego tematumalarski z czasów
renesansu i
współczesny
rzeźbiarski,
- wskazuje w swoim
otoczeniu wpływy
stylistyki pop- artu,
- charakteryzuje
podstawowe
elementy języka
malarstwa i podaje
przykłady dzieł, w
których można
dostrzec ich
realizację,
4
reżyser, scenarzysta,
scenograf, operator
filmowy, montażysta,
aktor, producent,
- zna i rozumie
pojecie adaptacji
filmowej,
- wskazuje różnice
między filmem
fabularnym a
dokumentalnym,
- zna gatunki
telewizyjne,
- zna pojęcia
ramówka, telewizja
publiczna i
komercyjna,
- zna pojęcia
hipertekst i witryna
internetowa,
- zna pojęcia system
rozrywkowy, fikcja
interaktywna,
przestrzeń
sceniczna i iluzja
sceniczna,
- zna pojęcie
Wielkiej
Reformy Teatru,
- rozumie, że
wszystkie
przedmioty na
scenie są
znaczące,
- rozumie
różnicę między
postacią
sceniczną a
dramatyczną,
- rozumie
pojęcie forma
otwarta dramatu,
- zna nazwiska
związanych z
teatrem telewizji
np. T.
Różewicza czy
K.
Kieślowskiego,
wie, co to są
efekty specjalne
i potrafi
uzasadnić
celowość ich
zastosowania,
- zna różnice
między
montażem
narracyjnym a
intelektualnym,
-charakteryzuje
ulubiony
gatunek
filmowy,
- potrafi
wymienić
nazwiska
polskich
twórców filmu,
- zastanawia się
nad wadami i
zaletami stacji
państwowych i
postaci
scenicznej od
konwencji
teatralnej,
- pisze krótką
recenzję
wybranego
przedstawienia
teatralnego,
charakteryzuje
film jako medium
i jako tekst
artystyczny,
- zna podział
filmu ze względu
na jego rodzaje,
- potrafi opisać
charakterystyczne
cechy kina
hollywoodzkiego,
- wymienia cechy
wyróżniające
poszczególne
gatunki filmowe,
- wyjaśnia
termin kino
autorskie,
- analizuje środki
wyrazu
zastosowane w
malarstwie,
- wskazuje cechy
przekazu
telewizyjnego,
- porównuje
Internet z
tradycyjnymi
środkami
przekazu,
- wyszukuje
podobieństwa i
różnice między
grami
komputerowymi
a innymi
dziedzinami
życia
społecznego,
kompozytorów
muzyki
klasycznej i
rozrywkowej,
- wymienia
nazwy
tradycyjnych
dyscyplin
artystycznych, na
których
pograniczu
zrodziły się nowe
praktyki sztuki,
- wyjaśnia
pojęcie
korespondencja
sztuk,
- omawia jakości
emocjonalne
pojawiające się w
wybranym
utworze
muzycznym,
- próbuje
zbudować własną
definicję muzyki;
wskazuje cechy
muzyki, które
uważa za
znaczące przy jej
odbiorze,
- wie jaką rolę
odgrywa czas w
muzyce,
- zwraca uwagę
- odnajduje
internecie
informacje na
temat wybranych
teatrów
- zna wybrane
czasopisma
poświęcone
współczesnemu
teatrowi,
- zna nazwiska
współczesnych
polskich twórców
teatru np. J.
Grzegorzewski,
- wyjaśnia pojęcie
korespondencja
sztuk,
- omawia jakości
emocjonalne
pojawiające się w
wybranym utworze
muzycznym,
- próbuje zbudować
własną definicję
muzyki; wskazuje
cechy muzyki, które
uważa za znaczące
przy jej odbiorze,
- wie jaką rolę
odgrywa czas w
muzyce,
- zwraca uwagę na
sposób opisywania
doznań związanych
z muzyką,
- zna terminy ;
rytmika taktowa,
metrum, takt,
- komentuje
związek tańca ze
świętowaniem,
- omawia funkcje
tańców
narodowych,
towarzyskich i
artystycznych,
- omawia relacje
między harmonią a
melodią,
- z kilku dźwięków
tworzy różne
kombinacje
muzyczne, ocenia
ich atrakcyjność,
- omawia koncepcje
teatru ubogiego,
- omawia koncepcję
teatru pudełkowego
oraz
enwironmentalnego,
- omawia twórczość
wybranego twórcy
współczesnego
teatru polskiego,
5
komercyjnych,
- zna typy
programów
nadawanych
przez różne
stacje
telewizyjne,
- zna główne
zasady prawa
autorskiego,
- potrafi
wymienić wady i
zalety gier
komputerowych,
K. Lupa, K.
Warlikowski, G.
Jarzyna,
- wie, co to jest
teatr
awangardowy,
wyjaśnia
zależność sztuki
filmowej od
rozwoju techniki,
- porównuje
narrację w filmie
fabularnym i w
powieści,
- określa rolę
montażu
filmowego,
- analizuje
fragmenty
wybranych
filmów i określa
ich cechy
gatunkowe,
- zna pojęcie
deregulacji,
- wskazuje cechy
przekazu
telewizyjnego;
nieformalność
nieprzerwany
strumień
przekazu,
- potrafi wyjaśnić
dlaczego internet
jest nazywany
medium
demokratycznym,
- wskazuje
przykłady sztuki
współczesnej w
których odbiorca
dzieła może w
nie ingerować np.
happening,
performance,
- omawia istotę
napięcia
dramatycznego np.
konflikt
protagonisty i
antagonisty,
- porównuje role
scenografii w
teatrze
iluzjonistycznym i
teatrze
awangardowym,
- porównuje film i
fotografię do innych
sztuk,
- wskazuje
konsekwencje
faktu, że film jest
przedsięwzięciem
ekonomicznym,
- wie, jak
opowiadano historię
w kinie dawnym,
- tworzy scenopis
wymyślonego
opowiadania,
- omawia role kina
gatunków w
kulturze,
- wymienia znane
festiwale i konkursy
związane z
adaptacją filmową,
- bierze udział w
dyskusji, czy
wierność
oryginałowi jest
miarą jakości
adaptacji,
- wskazuje
możliwości
manipulacji w
filmie
dokumentalnym;
kodeks etyczny
BBC ,
- omawia rolę
inscenizacji i
komentarza w
filmie dokument.,
6
- omawia rolę
telewizji we
współczesnej
kulturze,
- potrafi krytycznie
oceniać programy
typu realisty- show
lub talk- show,
- charakteryzuje
wybraną telewizję
tematyczną,
- omawia zależność
przekazywanych
treści od charakteru
przekaźnika,
- potrafi wskazać
strony WWW
dotyczących
swojego regionu.,
- bierze udział w
dyskusji na temat ;
Wymagania edukacyjne zostały opracowane na podstawie podręcznika do przedmiotu wiedza
o kulturze „ Spotkania z kulturą” dla liceum i technikum na poziomie podstawowym .
Opracowała : mgr Marta Janiak
7