Szkody w toku realizacji procesu inwestycyjnego w nieruchomości komercyjne. Radca prawny Marcin Reszka RYZYKA PROCESU INWESTYCYJNEGO – ŹRÓDŁO SZKODY ! Uniwersalne – dotyczące wszystkich projektów inwestycyjnych. Źródłem tego ryzyka jest otoczenie w skali makro. W tej kategorii ryzyka wyróżnić można m.in. ryzyko e k o n o m i c z n e , s p o ł e c z n e , p o l i t y c z n e , p r a w n e , przyrodnicze, a także np. osobowe; ! Specyficzne (ryzyko sektorowe) -­‐ występuje z większą częstotliwością w danym obszarze działalności; ! Charakterystyczne dla danego projektu -­‐ do tej kategorii zalicza się np. ryzyko wywołane specyficznym miejscem, w którym projekt będzie realizowany, a więc odnosić się może np. do warunków gruntowych. UCZESTNICY PROCESU BUDOWLANEGO – PRZYPISANIE RYZYKA DO PODMIOTU Z mocy powszechnie obowiązujących przepisów (prawo budowane): ! Inwestor; ! Inspektor nadzoru inwestorskiego; ! Projektant; ! Kierownik budowy lub kierownik robót. UCZESTNICY PROCESU BUDOWLANEGO – PRZYPISANIE RYZYKA DO PODMIOTU Poza prawem budowlanym – np.: ! Wykonawca; ! Geodeta; ! Geolog; ! Inwestor zastępczy; ! Inżynier Kontraktu. PODSTAWOWE OBSZARY ZAGROŻENIA SZKODĄ „Gospodarka Ubezpieczenia, głupcze” Bill Clinton Marcin Reszka UBEZPIECZENIE Dwa dobre powody, by je mieć: ! Wypłacalność podmiotu odpowiedzialnego; ! Art. 15 ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i r e a s e k u r a c y j n e j -­‐ P o s t a n o w i e n i a u m o w y ubezpieczenia, ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych wzorców umowy sformułowane niejednoznacznie interpretuje się na korzyść ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. UBEZPIECZENIE Etap projektowania: ! OC projektanta/architekta – obowiązkowe i nadwyżkowe; ! Geolog/geodeta – OC działalności gospodarczej; optymalne w ramach odpowiedzialności projektanta. Szkody: Na tym etapie – przede wszystkim opóźnienia w uzyskiwaniu decyzji administracyjnych z uwagi na wadliwość projektu, ale i też np. niewłaściwe określenie przez projektanta obszaru oddziaływania obiektu – co przekład się z reguły czyste straty finansowe. UBEZPIECZENIE Etap wykonawstwa: ! OC projektanta/architekta – obowiązkowe i nadwyżkowe; ! Geolog/geodeta – OC działalności gospodarczej; optymalne w ramach odpowiedzialności projektanta; ! OC kierownika budowy; ! OC inspektora budowy; ! OC wykonawcy; ! Ubezpieczenie wszystkich ryzyk budowy i montażu CAR/EAR. UBEZPIECZENIE Szkody: ! Stricte majątkowe: ! Konieczność ponownej realizacji danych prac i przebudowy budynku (np. dla prac wadliwe zaprojektowanych); ! Zniszczenie mienia (np. zawalenie się budynku); ! Szkody na osobie; ! Czyste straty finansowe – przede wszystkim konsekwencje opóźnień w realizacji budowy dla możliwości eksploatacji budynku, oraz finansowania jego wzniesienia. UBEZPIECZENIE Etap eksploatacji: ! OC projektanta/architekta – obowiązkowe i nadwyżkowe; ! Ubezpieczenie wszystkich ryzyk budowy i montażu CAR/EAR. Podstawowe zastrzeżenie – konieczność zapewniania ważności ubezpieczenia również w okresie rękojmi/ gwarancji. Szkody – jak na etapie wykonawstwa. UBEZPIECZENIE – ZAPISY W UMOWIE Z KONTRAHENTEM ! Minimalny zakres ubezpieczenia; ! Minimalne sumy ubezpieczenia; ! Konieczność utrzymania ciągłości ubezpieczenia w toku realizacji umowy, powiązane z sankcjami za jego brak; ! W przypadku większych inwestycji – umowa ubezpieczenia dedykowana dla danej konkretnej budowy. KONTAKT [email protected] [email protected] FILIPIAKBABICZ. KANCELARIA PRAWNA UL. GRUNWALDZKA 38 60-786 POZNAŃ T: +48 61 222 43 80 F: +48 61 222 43 83 [email protected] FILIPIAKBABICZ. KANCELARIA PRAWNA UL. GRUNWALDZKA 38 60-786 POZNAŃ T: +48 61 222 43 80 F: +48 61 222 43 83 [email protected]