SYTUACJE KRYZYSOWE W SZKOLE Procedury działań profilaktycznych i interwencje Kryzys… W ujęciu R.K. James’a i B.E. Gilliland’a KRYZYS oznacza „sytuację bądź wydarzenie odczuwane lub doświadczane jako trudność nie do zniesienia, wyczerpujące zasoby wytrzymałości i naruszające mechanizmy radzenia sobie z trudnościami” …i sytuacje kryzysowe czyli niespodziewane sytuacje, które dezorganizują dotychczasowy porządek lub zaburzają równowagę psychiczną człowieka Sytuacje kryzysowe w szkole wymiar jednostkowy wymiar organizacyjny Kryzys nie pojawia się znikąd… patologia w rodzinie przemoc wśród nastolatków niekompetencja kadry pedagogicznej przemoc instytucjonalna w oświacie zdarzenia losowe Szkoła – Poradnia: wsparcie w profilaktyce kryzysu Dostrzec istnienie problemu Zbierać informacje (zwłaszcza informacje zwrotne od uczniów) Działać Zanim zacznie się kryzys… …rola Poradni diagnoza, Szkolny Program Profilaktyczny, profilaktyka drugo- i trzeciorzędowa, działania profilaktyczne wobec rodziców. Informacja zwrotna ukierunkowuje działania umożliwia wprowadzanie zmian komunikuje uczniowi jego podmiotowość Działania profilaktyczne „Nie szukaj winnych w sobie ani w innych. Działaj w kręgu wpływu.” Stephen Cove Gdy pozostaje już tylko… …interwencja 1. 2. 3. 4. 5. 6. Natychmiastowość Kontrola Ocena sytuacji Dyspozycje Odniesienie Uzupełnienie PRAWO A PROCEDURY – podstawowe akty prawne ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 z późn. zm.), ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.), ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 r. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.). Przepisy szczegółowe ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.), ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.), ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 z późn. zm.), c.d. uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 lutego 2000 r. „Polska Deklaracja w Sprawie Młodzieży i Alkoholu” (M. P. Nr 6, poz. 125), rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226), rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114), c.d. ustawa z dnia 16 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U.z 2007 r. Nr 43, poz. 277 z późn. zm.), zarządzenie Nr 50/03 Komendanta Głównego Policji z dnia 25 października 2003 r. w sprawie metod i form przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich (Dz. Urz. KGP Nr 20, poz. 107 z późn. zm.). ELEMENTY INTERWENCJI PROFILAKTYCZNEJ Diagnoza Porada Kontrakt Monitorowanie kontraktu Szkoła - Poradnia: procedury interwencji w szkolnych sytuacjach kryzysowych Działania interwencyjne a działania naprawcze Rola pracowników szkoły i pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Plany działania w sytuacjach kryzysowych – procedury szczegółowe, dokumenty wewnętrzne Dziękuję za uwagę Anna Suska Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna we Włodawie