Spis rzeczy Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa XXV–XXVI XXI–XXIV O zmianach XXV Podzie˛kowania XXVI 1. Teoria socjologiczna 1–5 Natura teorii naukowej 1 Krytyka teorii naukowej w socjologii 4 Siedem podstawowych orientacji teoretycznych Cze˛ść 2. I. Teoria funkcjonalna Kształtowanie sie˛ tradycji Powstanie teorii funkcjonalnej 9–23 Analogia organicystyczna 9 Funkcjonalizm analityczny – Spencer 10 Funkcjonalizm – Durkheim 13 Funkcjonalizm a tradycja antropologiczna 16 Radcliffe-Brown Malinowski 18 16 Funkcjonalizm a duch Webera 20 5 7–86 Podsumowanie 3. 22 Dojrzewanie tradycji I Podejś cie empiryczne – Merton Teorie średniego zasie˛gu 25 24–31 6 Spis rzeczy Spis rzeczy 6 Paradygmat analizy funkcjonalnej 26 Teza o jedności funkcjonalnej 27 Teza o uniwersalności funkcjonalnej Teza o niezbe˛dności 28 27 Algorytm przeprowadzania analizy funkcjonalnej Podsumowanie 31 4. Dojrzewanie tradycji II Podejś cie analityczne – Parsons Struktura działania społecznego 32 System społeczny 35 Przejście do imperatywizmu funkcjonalnego Informacyjna hierarchia kontroli 42 Uogólnione środki wymiany 43 Zmiana społeczna 44 ,,Natura ludzka’’ 46 5. 29 32–48 40 Kontynuowanie tradycji I Neofunkcjonalizm – Alexander 49–66 (Rozdział napisany wspólnie z Paulem Colomym) Obrona postpozytywizmu 50 Neofunkcjonalizm jako uogólniony dyskurs teoretyczny 53 Wielowymiarowość świata społecznego 53 Problemy redukcjonizmu i konflacji 53 Działanie i porza˛dek 54 Powia˛zanie mikro–makro 56 Metoda specyfikacji 58 Ideologia 60 Modele systemów 60 Neofunkcjonalistyczne programy badawcze. Dwie ilustracje 61 7 Spis rzeczy Analiza zmiany Analiza kultury Podsumowanie 6. Spis rzeczy 7 61 64 66 Kontynuowanie tradycji II Funkcjonalizm systemowy – Luhmann Podejście ogólnosystemowe 68 System i środowisko 68 Wymiary środowiska 68 Typy systemów społecznych 69 Systemy interakcyjne 69 Systemy organizacyjne 70 Systemy społeczeństwa 70 Zróżnicowanie, integracja i konflikt w systemie 71 Środki komunikacji, refleksyjność i autotematyzacja 73 Komunikacja a kody 73 67–86 8 Spis rzeczy Spis rzeczy 8 Środki komunikacji 74 Refleksyjność i autotematyzacja Zasada podejścia Luhmanna 75 Koncepcja ewolucji społecznej 74 75 Podstawowe mechanizmy ewolucji 76 Ewolucja a zróżnicowanie społeczne 77 Zróżnicowanie funkcjonalne społeczeństwa 80 Polityka jako system społeczny 80 Autonomia systemu prawnego 83 Gospodarka jako system społeczny 84 Cze˛ść 7. II. Teoria ewolucyjna Kształtowanie sie˛ tradycji Powstanie teorii ewolucyjnej 87–174 89–96 (Rozdział napisany wspólnie z Alexandra˛ Maryanski) Pierwszy bioekolog w socjologii – Spencer Analogia bioekologiczna – Durkheim 92 Dobór naturalny – Darwin 94 Podsumowanie 96 8. 90 Dojrzewanie tradycji Teorie ekologiczne i biologiczne 97–111 (Rozdział napisany wspólnie z Alexandra˛ Maryanski) Ekologia miasta 97 Szkoła chicagowska 97 Zapożyczenia z ekologii 98 Ogólny model chicagowskiej szkoły ekologii miasta Genetyka a dobór naturalny 101 Genetyka pojedynczego organizmu 101 99 9 Spis rzeczy Spis rzeczy 9 Genetyka populacji 101 Kodyfikacja socjobiologii 104 Pierwsi prawdziwi socjobiolodzy Wczesne teorie instynktu Podsumowanie 9. 105 105 110 Kontynuowanie tradycji I Teorie ekologiczne 112–137 Makropoziomowa teoria ekologiczna – Hawley Produkcja, transport i komunikacja 113 Środowisko 114 Funkcje i funkcje podstawowe 114 Equilibrium i zmiana 116 Wzrost i ewolucja 118 Teorie ekologii miasta 125 113 10 Spis rzeczy Spis rzeczy 10 Teorie ekologii organizacji 129 Teoria ekologiczna – Hannan i Freeman Teoria ekologiczna – McPherson Podsumowanie 137 10. 130 133 Kontynuowanie tradycji II Nowe teorie ewolucyjne 138–174 (Rozdział napisany wspólnie z Alexandra˛ Maryanski) Teorie socjobiologiczne 139 Podejście van den Berghe’a 139 Dobór krewniaczy 139 Wzajemność 141 Przymus 142 Konceptualizacja procesów kulturowych 143 Socjobiologiczne wyjaśnienia zjawisk społecznych Podejście Lopreata 145 Mie˛dzygatunkowe porównania form społecznych 143 150 Podejście Machalka 150 Ograniczenia organiczne 151 Ograniczenia ekologiczne 151 Ograniczenia zwia˛zane z relacja˛ mie˛dzy kosztem a zyskiem Ograniczenia socjologiczne 152 Teorie stadiów ewolucji 152 154 Teoria ewolucyjna – Lenscy i Nolan 156 Ewolucyjne podejście do przekształceń społecznych – Sanderson Model ,,ustrojów biospołeczno-kulturowych’’ – Freese 162 Powrót do teorii natury ludzkiej 159 165 Teoria płci kulturowej – Udry 166 Mie˛dzygatunkowa analiza porównawcza źródeł uspołecznienia człowieka – Maryanski 169 Podsumowanie 173 11 Spis rzeczy Cze˛ść 11. Spis rzeczy 11 III. Teoria konfliktu Kształtowanie sie˛ tradycji Powstanie teorii konfliktu Marks 178 Weber 180 Simmel 184 Rozwój teorii konfliktu 12. 177–187 186 Dojrzewanie tradycji I Teoria dialektyczna – Dahrendorf Krytyka funkcjonalizmu 175–282 188 188–194 12 Spis rzeczy Spis rzeczy 12 Założenia dialektyczne 189 Twierdzenia teoretyczne 192 Podsumowanie 194 13. Dojrzewanie tradycji II Funkcjonalna teoria konfliktu – Coser Przyczyny konfliktu 196 Gwałtowność konfliktu 197 Trwanie konfliktu 199 Funkcje konfliktu społecznego Podsumowanie 202 14. 199 Dojrzewanie tradycji III Syntetyczna teoria konfliktu – Turner Procesualny model konfliktu Stadium Stadium Stadium Stadium Stadium Stadium Stadium 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 203–210 203 Wycofanie legitymacji 205 Pocza˛tki świadomości interesów obiektywnych 206 Pobudzenie emocjonalne pokrzywdzonych 206 Okresowe wybuchy zbiorowe 206 Zwie˛kszona intensywność 207 Próby zorganizowania sie˛ 207 Stopień gwałtowności konfliktu 209 Pocza˛tek ery współczesnej w teorii konfliktu 15. 195–202 210 Kontynuowanie tradycji I Teorie neoweberowskie. Podejście analityczne – Collins 211–222 Mikropodstawa organizacji społecznej Socjologia konfliktu 212 Rozmowa i rytuał 213 211 13 Spis rzeczy Spis rzeczy 13 Poważanie i zachowanie sie˛ 215 Kultury klasowe 216 Procesy organizacyjne 217 Państwo i gospodarka 219 Geopolityka 220 Podsumowanie 16. 221 Kontynuowanie tradycji II Teorie konfliktu w socjologii historyczno-poró wnawczej 223–243 (Rozdział napisany wspólnie z Rebecca˛ S. K. Li) Mobilizacja mas i upadek państwa 224 Studium źródeł dyktatury i demokracji – Moore Teoria rewolucji agrarnej – Paige 228 Teoria mobilizacji zasobów – Tilly 231 225 14 Spis rzeczy Spis rzeczy 14 Analiza państwa i rewolucji społecznych – Skocpol Teoria upadku państwa – Goldstone 239 Podsumowanie 242 17. Kontynuowanie tradycji III Teorie neomarksowskie 235 244–263 Zwie˛zły przegla˛d tez Marksa 244 Neomarksowska analiza klasowa 246 Marksizm analityczny – Wright 247 Klasa społeczna, emancypacja i historia 247 Mikro- a makropoziom analizy klasowej 249 Problem klasy średniej 251 Sprzeczne położenie klasowe 252 Zwielokrotniony wyzysk 253 Wyłaniaja˛cy sie˛ schemat 254 Ogólny projekt Marksowski 256 Neomarksowska analiza systemów światowych 257 Wallerstein 258 Imperia światowe i gospodarka światowa 258 Centrum, peryferie i półperyferie 259 Dynamika gospodarki światowej 260 Inne cykliczne dynamiki w gospodarce światowej Sekwencje hegemonii 262 Czy koniec kapitalizmu? 262 Podsumowanie 18. 261 263 Kontynuowanie tradycji IV Teorie nierówności i stratyfikacji zwia˛zanych z płcia˛ kulturowa˛ 264–282 Wczesna teoria stratyfikacji zwia˛zanej z płcia˛ kulturowa˛ – Collins 265 15 Spis rzeczy Spis rzeczy 15 Teoria stratyfikacji zwia˛zanej z płcia˛ kulturowa˛ – Blumberg Teoria praw płci kulturowej – Chafetz 271 267 Trwałość stratyfikacji zwia˛zanej z płcia˛ kulturowa˛ 271 Przymus jako podstawa nierówności zwia˛zanych z płcia˛ kulturowa˛ Woluntarystyczne podstawy nierówności zwia˛zanych z płcia˛ kulturowa˛ 273 Zmieniaja˛ce sie˛ systemy nierówności i stratyfikacji zwia˛zanych z płcia˛ kulturowa˛ 274 Zmienne demograficzne 274 Zmienne technologiczne 275 Zmienne ekonomiczne 275 Zmienne polityczne 275 Podsumowanie. Próba syntezy teoretycznej Skutki ekonomii politycznej 278 Podstawowe warunki przyczynowe 279 Mobilizacja zasobów i konflikt a płeć kulturowa 278 280 271 16 Spis rzeczy Cze˛ść 19. Spis rzeczy 16 IV. Teoria wymiany Kształtowanie sie˛ tradycji Powstanie teorii wymiany 285–300 Teoria wymiany w ekonomii klasycznej Teoria wymiany w antropologii 287 285 Frazer 287 Wymiana niematerialna – Malinowski 288 Powstanie strukturalnej teorii wymiany – Mauss Strukturalizm – Lévi-Strauss 291 Behawioryzm psychologiczny a teoria wymiany Tradycja socjologiczna a teoria wymiany 297 Teoria wymiany a konflikt – Marks Simmel 299 Podsumowanie 20. 283–393 290 294 298 300 Dojrzewanie tradycji I Podejś cie behawiorystyczne – Homans 301–310 Podejście podstawowe 301 Podstawowe zasady wymiany 303 Wykorzystanie podstawowych zasad wymiany do konstruowania wyjaśnienia 305 Od zachowania do makrostruktury 308 21. Dojrzewanie tradycji II Podejś cie dialektyczne – Blau Podstawowe zasady wymiany 311 Elementarne systemy wymiany 313 Naciski w kierunku integracji Naciski w kierunku opozycji 315 317 311–324 17 Spis rzeczy Spis rzeczy 17 Systemy wymian a makrostruktura 318 Wartości pośrednicza˛ce 319 Instytucjonalizacja 319 Poziomy organizacji społecznej Obraz organizacji społecznej Podsumowanie 324 22. 321 323 Dojrzewanie tradycji III Sieciowe uje˛cie wymiany – Emerson Strategia podstawowa 325 Podstawowe procesy wymiany 326 Podstawowe twierdzenia o wymianie Struktura, sieci i wymiana 328 Monopol jednostronny 328 327 325–334 18 Spis rzeczy Spis rzeczy 18 Podział pracy 329 Kre˛gi społeczne 330 Sieci uwarstwione 332 Podsumowanie 23. 333 Dojrzewanie tradycji IV Modele ekonomiczne i teoria gier w teorii wymiany 335–347 (Rozdział napisany wspólnie z Charlesem H. Powersem) Rynki i racjonalni aktorzy 335 Założenia ekonomii neoklasycznej 335 Dyskusja wokół założeń neoklasycznych 338 Teoria gier 340 Dylemat wie˛źnia. Ulubiony przykład w teorii gier 343 Dylemat wie˛źnia a problem równowagi optymalnej w sensie Pareta Podsumowanie 24. 345 346 Kontynuowanie tradycji I Teorie racjonalnego wyboru Teoria solidarności grupowej – Hechter 348–364 349 Podstawowy problem porza˛dku w teorii racjonalnego wyboru 350 Podstawy kontroli społecznej. Zależność, monitorowanie i sankcje 351 Typy grup 352 Wzory kontroli w grupach kompensacyjnych i w grupach obligatoryjnych 356 Synteza teorii 358 Implikacje makrostrukturalne 358 Teoria solidarności grupowej – Coleman Przekazywanie praw do działania Popyt na normy i sankcje 360 359 360 Zasady solidarności grupowej. Synteza teorii Hechtera i Colemana Podsumowanie 364 362 19 Spis rzeczy 25. Spis rzeczy 19 Kontynuowanie tradycji II Teorie sieci wymian 365–393 Podstawowe idee w podejściu Emersona Program teoretyczny Cook 368 365 Procesy angażowania sie˛ w sieciach 368 Pozycje centralne w sieciach a dystrybucja władzy 369 Równość i sprawiedliwość w sieciach wymian 371 Sieci wymian uogólnionych 373 Program teoretyczny Lawlera 376 Władza a negocjacje 376 Zaangażowanie w sieciach wymian Program teoretyczny Molm Pytanie podstawowe Podstawowe poje˛cia 386 387 385 381 13 Spis rzeczy Spis rzeczy 13 Wyjaśnienie teoretyczne 388 Nowe koncepcje teoretyczne 391 Paradoksy wymian odwzajemnianych Podsumowanie Cze˛ść 26. 392 393 V. Teoria interakcjonistyczna Kształtowanie sie˛ tradycji Powstanie teorii interakcjonistycznej i fenomenologicznej 397–417 Wczesne amerykańskie intuicje interakcjonistyczne Analiza jaźni – James 397 Analiza jaźni – Cooley 398 Pragmatyzm – Dewey 399 Pragmatyzm, darwinizm i behawioryzm w myśli Meada Synteza myśli Meada 401 Umysł 401 Jaźń 402 Społeczeństwo 403 Konceptualizacja struktury i roli 405 Teoria roli – Park 405 Teoria roli – Moreno 406 Teoria roli – Linton 406 Wczesne intuicje europejskie 407 Analiza interakcji – Simmel 407 Metamorfoza Durkheima 408 Analiza ,,działania społecznego’’ – Weber 409 Fenomenologia europejska 410 Husserl 411 Interakcjonizm fenomenologiczny – Schütz Rozwój wczesnych intuicji interakcjonistycznych 413 416 397 400 395–543 14 Spis rzeczy 27. Spis rzeczy 14 Dojrzewanie tradycji I Kodyfikacja interakcjonizmu symbolicznego Punkty zbieżne w interakcjonizmie symbolicznym Posługiwanie sie˛ symbolami 419 Komunikacja symboliczna 419 Interakcja i przyjmowanie roli 420 Interakcja, istoty ludzkie i społeczeństwo 418–434 419 420 Obszary niezgody i kontrowersji w interakcjonizmie symbolicznym Natura jednostki 422 Istota interakcji 422 Istota organizacji społecznej 424 Istota metod 425 Rozbieżne założenia dotycza˛ce przyczynowości Rozbieżne stanowiska metodologiczne 427 425 421 15 Spis rzeczy Spis rzeczy 15 Istota i możliwości teorii socjologicznej 429 Budowanie teorii – strategia Blumera 429 Budowanie teorii – strategia Kuhna 431 Podsumowanie 28. 431 Dojrzewanie tradycji II Teorie jaźni i tożsamości Teoria tożsamości – Stryker 435–444 436 Oznaczenia i definicje 436 Tożsamość i hierarchia uwydatnień Zaangażowanie a jaźń 437 Twierdzenia podstawowe 437 437 Teoria tożsamości – McCall i Simmons 439 Tożsamość roli i poparcie dla roli 439 Mechanizmy podtrzymywania poparcia dla roli Hierarchia ważności 441 Podstawowa dynamika wymian 442 Podsumowanie 29. 440 443 Dojrzewanie tradycji III Teorie roli. Podejś cie syntetyczne – Turner Proces tworzenia roli 446 ,,Potoczna norma spójności’’ 447 Tymczasowy charakter interakcji 447 Proces potwierdzania roli 448 Koncepcja samego siebie a rola 448 Strategia budowania teorii roli 449 Powstanie i charakter ról 450 Rola jako układ interakcyjny 450 Rola w odniesieniu do aktora 451 Rola w układzie organizacyjnym 451 445–455 16 Spis rzeczy Spis rzeczy 16 Rola w układzie społecznym Rola a osoba 452 452 Podsumowanie. Formułowanie praw wyjaśniaja˛cych 453 Funkcjonalność 454 Żywotność 454 Reprezentacja 454 30. Dojrzewanie tradycji IV Podejś cie dramaturgiczne – Goffman Metafora dramaturgiczna Teatr życia codziennego Interakcja zogniskowana Spotkania 462 Rytuał 464 Role 466 458 459 462 456–479 17 Spis rzeczy Spis rzeczy 17 Jaźń 467 Rozmowa 468 Zakłócenia i praktyki naprawcze w interakcji zogniskowanej Interakcja niezogniskowana 472 Ramy i organizacja doświadczenia 471 475 Czym jest rama? 475 Ramy pierwotne 476 Klucze i przykładanie kluczy 476 Fabrykacje 477 Złożoność doświadczenia 477 Podsumowanie 31. 479 Dojrzewanie tradycji V Wyzwanie etnometodologii Źródła etnometodologii 480–494 481 Interakcjonizm Blumera a etnometodologia 481 Analiza dramaturgiczna Goffmana a etnometodologia Analiza fenomenologiczna Schütza a etnometodologia Istota etnometodologii 482 483 483 Metafizyka czy metodologia? 483 Poje˛cia i zasady etnometodologii 485 Działanie refleksyjne a interakcja 485 Indeksykalność znaczenia 486 Kilka podstawowych metod interakcyjnych 487 Poszukiwanie normalnej formy 487 Tworzenie przekładalności perspektyw 487 Stosowanie zasady et cetera 487 Odmiany podejścia etnometodologicznego 488 Pionierskie poszukiwania – Garfinkel 488 Analiza lingwistyczna – Sacks 490 Podejście poznawcze – Cicourel 491 Podejście sytuacyjne – Zimmerman, Pollner i Wieder Podsumowanie 493 492 18 Spis rzeczy 32. Spis rzeczy 18 Kontynuowanie tradycji I Teorie emocji w interakcji społecznej Dramaturgiczna teoria emocji – Hochschild Interakcjonistyczne teorie emocji 497 495–526 495 Teoria przyjmowania roli i kontroli społecznej – Shott Teoria kontrolowania afektów – Heise 499 Tożsamościowa teoria emocji – Stryker 503 497 Teorie emocji oparte na poje˛ciach statusu i władzy Teoria rytuałów interakcyjnych – Collins 504 Model statusu i władzy – Kemper 507 Afekt w teoriach stanów oczekiwań – Ridgeway i Berger Teoria Ridgeway 511 Teoria oczekiwań afektywnych – Berger 513 504 510 19 Spis rzeczy Spis rzeczy 19 Sieciowe teorie emocji 513 Teoria solidarności grupowej – Markovsky i Lawler Teoria emocji i zaangażowania – Lawler 515 514 Ewolucjonistyczno-interakcjonistyczne teorie emocji 516 Teoria maksymalizacji afektu – Hammond 516 Teoria ewolucyjna – Turner 519 Mobilizacja energii 520 Harmonizowanie reakcji 521 Nakładanie sankcji 521 Posługiwanie sie˛ kodami moralnymi 521 Nadawanie wartości i wymiana 521 Podejmowanie decyzji 521 Psychoanalityczno-interakcjonistyczne teorie emocji Psychoanalityczna teoria emocji – Scheff Teoria psychoanalityczna – Turner 523 Podsumowanie 33. 522 522 525 Kontynuowanie tradycji II Teoria stanów oczekiwań 527–543 (Rozdział napisany wspólnie z Davidem G. Wagnerem) Idee podstawowe 528 Zastosowanie idei podstawowych 529 Władza i prestiż 529 Charakterystyki statusu 531 Sytuacje, w których wyste˛puje wiele charakterystyk statusu Sprawiedliwość dystrybutywna 534 Źródła ocen samego siebie 536 Powstawanie oczekiwań w odniesieniu do nagród 537 Ewolucja oczekiwań zwia˛zanych ze statusem 538 Wyznaczniki statusu a oczekiwania i zachowanie 539 Legitymizacja hierarchii władzy i prestiżu 540 533 Podsumowanie. Procesy organizowania stanów oczekiwań 541 20 Spis rzeczy Cze˛ść 34. Spis rzeczy 20 VI. Teoria strukturalistyczna Kształtowanie sie˛ tradycji Powstanie teorii strukturalistycznej 545–627 547–556 Elementy strukturalne w teoriach Marksa 547 Funkcjonalizm Durkheima a kształtowanie sie˛ socjologii strukturalnej Strukturalizm formalny – Simmel 552 Interakcjonizm a mikrostrukturalizm 554 Strukturalizm behawiorystyczny – Mead 554 Strukturalizm fenomenologiczny – Schütz 555 Pocza˛tki różnicowania sie˛ podejść strukturalnych i strukturalistycznych 556 549 21 Spis rzeczy 35. Spis rzeczy 21 Dojrzewanie tradycji Odmiany teorii strukturalnej – francuska, brytyjska i amerykań ska 557–570 Francuska tradycja strukturalna – Lévi-Strauss 557 Brytyjska tradycja strukturalna 561 Amerykańska tradycja strukturalna w psychologii społecznej 563 Techniki socjometryczne – Moreno 564 Badania nad komunikacja˛ w grupach – Bavelas i Leavitt 566 Pocza˛tki podejścia Gestalt i uje˛ć skupionych wokół poje˛cia równowagi – Heider, Newcomb, Cartwright i Harary 567 Podsumowanie 36. 570 Kontynuowanie tradycji I Teoria strukturacji – Giddens Krytyka ,,naukowej’’ teorii społecznej ,,Teoria strukturacji’’ 572 571–584 571 Rekonceptualizacja struktury i systemu społecznego Rekonceptualizacja instytucji 576 Zasady, układy i właściwości strukturalne 577 Sprzeczność strukturalna 578 Podmioty działania, działanie podmiotowe i działanie Rutynizacja i regionalizacja interakcji 581 Rutyna 581 Regionalizacja 583 Podsumowanie 37. 573 579 584 Kontynuowanie tradycji II Teorie kulturowe 585–603 (Rozdział napisany wspólnie ze Stephanem Fuchsem) Analiza kulturowa – Wuthnow 586 22 Spis rzeczy Spis rzeczy 22 Struktura kulturowa, rytuał i kontekst instytucjonalny Porza˛dek moralny 588 Struktura kodów moralnych 588 Istota rytuału 589 Kontekst instytucjonalny 590 Ideologia 590 Dynamika porza˛dku moralnego 591 Strukturalizm konstruktywistyczny – Bourdieu Krytyka istnieja˛cych teorii 594 Krytyka strukturalizmu 594 Krytyka interakcjonizmu i fenomenologii Krytyka utylitaryzmu 595 Kulturowa teoria konfliktu 597 Klasy i kapitał 597 Kultury klasowe a habitus 601 Podsumowanie 603 587 593 595 23 Spis rzeczy 38. Spis rzeczy 23 Kontynuowanie tradycji III Analiza sieciowa 604–614 (Rozdział napisany wspólnie z Alexandra˛ Maryanski) Podstawowe poje˛cia teoretyczne analizy sieciowej Punkty i we˛zły 605 Ogniwa, powia˛zania i poła˛czenia Wzory i konfiguracje powia˛zań 605 605 607 Liczba powia˛zań 607 Ukierunkowanie 607 Odwzajemnianie powia˛zań 607 Przechodniość powia˛zań 608 Ge˛stość powia˛zań 608 Siła powia˛zań 609 Pomosty 610 Pośredniczenie 610 Centralność 611 Równoważność 612 Podsumowanie 39. 613 Kontynuowanie tradycji IV Teoria makrostrukturalna – Blau 615–627 Koncepcja makrostruktury 615 Formalna teoria makrostruktury 617 Strategia teoretyczna 617 Podstawowe założenia i teorematy 619 Podstawowe założenia 620 Podstawowe teorematy 621 Wykorzystanie teorematów do wyjaśniania zdarzeń empirycznych Czynniki egzogeniczne a teoria makrostruktury 626 Podsumowanie 627 625 24 Spis rzeczy Cze˛ść 40. Spis rzeczy 24 VII. Teoria krytyczna 629–715 Kształtowanie sie˛ tradycji Powstanie krytycznej analizy nowoczesnoś ci 631–638 Wa˛tki krytyczne w myśli Marksa 632 Podstawowy dylemat wczesnej teorii krytycznej. Pesymizm Webera Ukryty atak Simmla na projekt emancypacyjny Marksa 635 Teoria krytyczna, wyzwolenie a postmodernizm 637 41. Dojrzewanie tradycji Szkoła frankfurcka i zwrot kulturowy Szkoła frankfurcka Lukcás 641 640 639–646 634 25 Spis rzeczy Spis rzeczy 25 Horkheimer i Adorno 642 Zwrot heglowski w teorii krytycznej 644 Teoria hegemonii ideologicznej – Gramsci Strukturalizm – Althusser 645 Podsumowanie 42. 644 646 Kontynuowanie tradycji I Szkoła frankfurcka – projekt Habermasa 647–664 Analiza ,,sfery publicznej’’ 648 Krytyka nauki 649 Kryzys uprawomocnienia w społeczeństwie 651 Wczesne analizy mowy i interakcji 653 Rekonceptualizacja ewolucji społecznej 655 Teoria działania komunikacyjnego 657 Projekt ogólny 658 Rekonceptualizacja działania i racjonalności 659 Świat przeżywany a procesy systemowe społeczeństwa Dynamika ewolucyjna a kryzysy społeczeństwa 662 Cel teorii krytycznej 43. 661 664 Kontynuowanie tradycji II Feministyczna krytyka teorii socjologicznej. Płeć kulturowa, polityka i patriarchat 665–691 (Rozdział napisany wspólnie z Patricia˛ R. Turner) Reprezentacja i konstrukcja płci kulturowej 667 Pierwsze wyzwania wobec nauk społecznych 667 Socjologia dla kobiet. Feministyczne metodologie i epistemologie oraz ,,sztandarowe’’ teorie feministyczne 670 Krytyka krytyki. Wyzwania feministycznej teorii krytycznej 679 Krytyka feministyczna a rekonceptualizacja teorii socjologicznej 680 26 Spis rzeczy Spis rzeczy 26 Funkcjonalizm Parsonsa 681 Teoria racjonalnego wyboru 683 Teoria marksistowska 685 Teorie postmodernistyczne 688 44. Kontynuowanie tradycji III Teorie postmodernistyczne 692–715 (Rozdział napisany wspólnie z Kennethem Allanem) Postmodernistyczna krytyka nauki 692 Lyotard 694 Rorty 695 Przykładowe opracowania i rozszerzenia w socjologii 696 Społeczeństwo jako tekst – Brown 696 Nacisk na retoryke˛ – Lemert 697 Krytyka przeprowadzona przez Gottdienera i Seidmana 698 27 Spis rzeczy Spis rzeczy 27 Postmodernizm ekonomiczny 699 Jameson 700 Harvey 702 Lash i Urry 704 Postmodernizm kulturowy 706 Baudrillard 707 Inne przykłady postmodernizmu kulturowego Gergen 709 Denzin i Kellner 710 Gottdiener 711 Luckmann 711 Bauman 712 Podsumowanie 714 Indeks osób 716–727 Spis tabel 728–730 709 28 Spis rzeczy Spis diagramów Spis rzeczy 28 731–733