Polityka wobec sąsiadów – Ukraina Piotr Maślanka Już od dawna wiadomo, że Ukraina i Unia Europejska to więcej niż zwykłe sąsiedztwo. Ukraina w Unii Europejskiej? Europa prowadzi już od dłuższego czasu zażartą dyskusję w tej sprawie. Z jednej strony pomysł ten ma wielu zwolenników, którzy mówią, iż Unia Europejska powinna się przesuwać w stronę wschodu, aby doprowadzić do pozytywnych zmian na tym terenie. W dodatku Pomarańczowa Rewolucja była aktem niezadowolenia społeczeństwa Ukraińskiego sytuacją w ich kraju i chęcią demokratycznych przemian, których efektem byłoby wejście do Unii Europejskiej. Z drugiej strony zarzuca się Ukraińcom, że nie są jeszcze gotowi do przyjęcia modelu europejskiego a interesy Rosji dla niektórych są znacznie ważniejsze niż współpraca z państwem Ukraińskim. Stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec rozszerzenia Unii Europejskiej o Ukrainę nie jest jednoznaczne. PSL na pewno popiera starania Ukrainy do dalszej integracji z UE. Wyróżnić należy pogląd, według którego kulturowo i obyczajowo Ukraina jest gotowa do wstąpienia do UE, jednak problem leży w kwestii gospodarczej i politycznej. Ukraina obyczajowo i kulturowo nie odstaje od innych państw UE i w tej sprawie Polskie Stronnictwo Ludowe nie ma żadnych zastrzeżeń. Kraj ten zalicza się do kręgu cywilizacji Europejskiej, wyrósł na tych samych wartościach i przekonaniach co Polska czy Francja. Jednak największe kontrowersje dotyczą politycznego i gospodarczego uzależnienia Ukrainy od Rosji. Czy Ukraina będzie w stanie przezwyciężyć kryzys polityczny i gospodarczy? I Kiedy nastąpi w tym państwie stabilizacja wewnętrzna, która pozwoli na kontynuowanie dyskusji z UE? Od Pomarańczowej Rewolucji w 2004 roku, wejście Ukrainy do Unii Europejskiej nie jest już postrzegane fikcyjnie. Rewolucja na Ukrainie w 2004 roku pokazała jak bardzo ten naród pragnie zmian. Zmian, które doprowadzą do stabilizacji i demokratyzacji państwa. Niestety Ukraina chyba sama nie uwierzyła w swoje szanse na integracje ze wspólnotą Europejską. Od Pomarańczowej Rewolucji pod względem politycznym tak naprawdę dużo się nie zmieniło. Niewiele zrobiono w celu budowy niezależnej, prawdziwie rynkowej gospodarki. Unia Europejska nie może w tej chwili przyjąć państwa, które nie byłoby konkurencyjne na rynku europejskim. Niezliczone afery korupcyjne, polityczne i gospodarcze załamania to jedne z wielu problemów, z którymi Ukraina musi sobie poradzić by starać się o miejsce we Wspólnocie Europejskiej. To czego najbardziej dzisiaj potrzeba Ukrainie to konsekwencji w wyborze „europejskiej drogi”, demokracji, transformacji niektórych zasad życia społecznego. Bez tych zmian Ukraina nie będzie w stanie spełnić warunków Unijnych i tym samym nie będzie miała szans na wstąpienie do wspólnoty. Obecnie zmiany na Ukrainie są deklarowane, natomiast rzadko kiedy się je realizuje. Polskie Stronnictwo Ludowe popiera integracyjne starania Ukrainy, ale muszą być one konsekwentne i pożądane przez sam naród. Mimo wielu głosów entuzjastów europejskich, na Ukrainie nastroje są podzielone. Jest znaczna część narodu, która nie wyobraża sobie współpracy z UE. Jest też grupa, która pragnie głębszej integracji z Rosją. Z drugiej strony Unia Europejska nie powinna rezygnować z próby rozszerzenia, gdyż Ukraina pod względem geopolitycznym wydaje się niezwykle atrakcyjnym partnerem. Może być mostem między wschodem i zachodem, przodownikiem w niesieniu demokratycznych wartości na wschód. W kwestiach gospodarczych Ukraina ma duży potencjał pod względem rolniczym, może być niezwykle ważnym partnerem w tych sprawach. W kwestii kulturowej Ukraina może wykorzystać swoje doświadczenie w tłumieniu konfliktów na tle religijnym. Na jej terenie współistnieje wiele różnych religii i wyznań (prawosławie, katolicyzm, islam). Należy też wspomnieć o zasobach ludzkich i naturalnych – pod względem ludności Ukrainę wyprzedzają tylko Niemcy, Wielka Brytania, Włochy i Francja. Bardzo ważnym wydarzeniem dla integracji UE z Ukrainą jest przyłączenie jej sąsiadów do UE – Polski, Słowacji, Rumunii i Węgier. Zmiany w tych państwach na pewno pozytywnie wpływają na społeczeństwo Ukraińskie. Po raz pierwszy Ukraina bezpośrednio graniczy z państwami UE a co za tym idzie, wszelkie wartości i procesy powoli już docierają do jej granic. Jest to na pewno pozytywne i dynamizujące do przyszłych zmian. Rola Polski w demokratyzacji Ukrainy i jej integracji z zachodem jest niezwykle duża. Polskie Stronnictwo Ludowe popiera uchwalone niedawno partnerstwo wschodnie, które jest ważnym punktem w kontaktach z naszym sąsiadem. Współpraca Unii i Ukrainy powinna być kontynuowana, zwłaszcza w sprawach przemian gospodarczych i politycznych. Obecnie Ukraina nie jest w stanie spełnić narzuconych na nią standardów wymaganych do dalszej integracji. Dlatego w sprawach partnerstwa wschodniego zadaniem UE jest wspieranie Ukrainy w jej transformacji i popieranie pozytywnych przemian w tym państwie bez oglądania się na Rosję i jej wpływy. Zadaniem Polski natomiast jest wymiana doświadczeń jakie posiadamy przez te kilka lat funkcjonowania w Unii Europejskiej. Rozważając sprawę związków Ukrainy i Unii Europejskiej nie można zapominać o Rosji. Sprawą oczywistą jest to, że Ukraina nie zrezygnuje z kontaktów z Rosją, gdyż jako jej sąsiad, jest strategicznie bardzo ważnym partnerem – przede wszystkim gospodarczym. Jeszcze niedawno wizja Ukrainy w Unii Europejskiej była dla Rosji nie do pomyślenia. Federacja Rosyjska dążyła do zachowania jak największych wpływów w tym terenie. Ukraina, jako suwerenne państwo, powinna sama podejmować decyzje o swojej polityce. Podstawą wejścia do UE powinno być całkowite uniezależnienie od wpływów rosyjskich i scalenie wschodu i zachodu. Mimo, iż obecnie Rosja sama zmierza ku dalekim zmianom demokratycznym, to dla wielu Ukraińców wizja integracji z Rosją jest znacznie bardziej kusząca. Naród Ukraiński musi zatem odpowiedzieć sobie na pytanie jaki model jest dla niej bardziej odpowiedni – europejski czy może rosyjski? Sam fakt, że na Ukrainie już dosyć długo prowadzona jest dyskusja na temat wstąpienia do Unii Europejskiej, jest bardzo ważny. Dzięki staraniom narodu Ukraińskiego i Pomarańczowej Rewolucji, taka debata jest obecnie możliwa i miejmy nadzieje zaprowadzi Ukrainę do Wspólnoty Europejskiej. Polityka samej Unii Europejskiej powinna zatem sprzyjać tym staraniom i dążyć do coraz głębszej współpracy.