W związku z dużym zagrożeniem szerzenia się nowej choroby

W związku z dużym zagrożeniem szerzenia się nowej choroby wśród trzody
chlewnej jaką jest epidemiczna biegunka świń, Krajowy Związek PracodawcówProducentów Trzody Chlewnej w połowie stycznia br. wystąpił do Głównego Lekarza
Weterynarii z pytaniem m.in. o zabezpieczenie kraju przed przedostaniem się tego wirusa
do polskich gospodarstw.
Główny Lekarz Weterynarii odpowiedział na obawy producentów świń. Z listu
dowiadujemy się że w przebiegu choroby stwierdza się u świń objawy kliniczne głównie
ze strony układu pokarmowego - do najczęściej obserwowanych objawów klinicznych
zalicza się okresowo występującą biegunkę (tuczniki), depresję i utratę apetytu (lochy), a
u prosiąt wodnista biegunkę.
W każdej grupie wiekowej możliwe są również padnięcia zwierząt, przy czym
najbardziej wrażliwe są prosięta, u których śmiertelność może dochodzić do 100%,
natomiast natężenie objawów (w tym padnięć) spada wraz z wiekiem zwierząt - u macior
i tuczników padnięcia zazwyczaj nie są odnotowywane. Sekcyjnie stwierdza się zmiany w
obrębie nabłonka błony śluzowej jelit, które niejednokrotnie są rozdęte i przekrwione,
kosmki jelitowe są zniszczone, a błona śluzowa jest przezroczysta.
Przeniesienie wirusa między gospodarstwami może nastąpić wraz z przemieszczaniem
świń, zanieczyszczonych środków transportu do przewozu zwierząt oraz pasz, przy czym
po wprowadzeniu do stada wirus wykazuje tendencję do szybkiego rozprzestrzeniania się
w jego obrębie. Obecnie stosowane praktyki związane z produkcją trzody chlewnej
(powiązanie wielu ferm z różnymi dostawcami paszy i zwierząt do odchowu) mogą
sprzyjać przenoszeniu zakażeń.
W odniesieniu do sytuacji epizootycznej w Europie, w 2014 r. zgodnie z opinią naukową
Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) - stwierdzono dwa ogniska
PED w Niemczech w dwóch krajach związkowych (Badenia-Wirtembergia oraz Nadrenia
Północna-WestfaIia), jednakże w w/ w opinii brakuje informacji na temat wystąpienia
PED w Holandii.
W odniesieniu do sytuacji na Ukrainie Główny Lekarz Weterynarii informuje, że nie
otrzymał dotąd oficjalnych informacji w tej sprawie, w związku z czym zwrócił się do
służb weterynaryjnych Ukrainy o przedstawienie informacji dotyczących występowania
PED w tym kraju. Należy podkreślić, że przywóz zarówno świń, jak i wieprzowiny
z terytorium Ukrainy do Unii Europejskiej nie jest dozwolony. Należy również z cała
stanowczością zaznaczyć, że wirus w Europie wykazuje zdecydowanie mniejsza
zjadliwość od szczepu wirusa wykrytego w Ameryce Północnej oraz Azji.
Zagadnienia związane z PED były jednym z tematów omawianych podczas posiedzenia
Rady Sanitarno - Epizootycznej w dniu 22 stycznia 2015 r., w trakcie którego wskazano,
że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż zakażenia wirusem PED występują już
w Europie Wschodniej, ale podkreślono, że europejski szczep wirusa PED cechuje się
mniejszą zjadliwością niż wirus występujący np. w Stanach Zjednoczonych Ameryki.
Zwrócono uwagę, że opracowanie i wprowadzenie na rynek szczepionki pomogłoby
w znacznym stopniu w przeciwdziałaniu dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa
epidemicznej biegunki świń. W związku z tym poinformowano, że w Stanach
Zjednoczonych dopuszczono tymczasowo stosowanie szczepionki przeciwko tej chorobie.
W zakresie działań zapobiegawczych, Rada Sanitarno - Epizootyczna zaleciła
analizowanie sytuacji epizootycznej odnośnie PED w państwach pochodzenia świń, przed
dokonaniem ich zakupu, jak również podkreśliła
przestrzegania zasad bioasekuracji w gospodarstwach.
znaczenie
rygorystycznego
W następstwie stwierdzenia zakażeń świń w Ameryce Północnej nowymi odmianami
koronawirusów, w tym wirusem epidemicznej biegunki świń, w dniu 10 lipca 2014 r.
zostało przyjęte rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 750/2014/ UE w sprawie
środków ochronnych związanych z epidemiczną biegunką świń odnośnie do warunków
dotyczących
zdrowia
zwierząt
w
zakresie
wprowadzania
świń
do
Unii.
W/w rozporządzenie ustanawia środki ochronne w odniesieniu do wprowadzania do Unii
Europejskiej przesyłek żywych świń do celów hodowli i produkcji, pochodzących
z obszarów, na których występuje choroba powodowana przez te wirusy, w celu
zapobieżenia wprowadzeniu choroby do Unii Europejskiej. Środki te miały być stosowane
do dnia 12 stycznia 2015 r., ale w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa PED
przedłużono ich obowiązywanie do końca października 2015 r.
Dodatkowo, choroba ta była przedmiotem naukowej opinii Europejskiego Urzędu ds.
Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) pod tytułem „Scientific Opinion on porcine epidemic
diarrhea and emerging porcine deltacoronavirus" sporządzonej 31 października 2014 r.,
a następnie uzupełnionej w dniu 16 stycznia 2015 r. Zgodnie z niniejszą opinią wirus
może być przenoszony przez zakażone zwierzęta, ich odchody, skażona paszę
i przedmioty zanieczyszczone odchodami zarażonych zwierząt.
Ponadto, Komisja Europejska wydała rozporządzenie Komisji (UE) 2015/9 z dnia
6 stycznia 2015 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 142/2011 w sprawie wykonania
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego
przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego,
nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady
97/78/ WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli
weterynaryjnych na granicach w myśl tej dyrektywy (Dz. Urz. UE L 3 z dnia 7 stycznia
2015 r.), w którym ustanowiono wymóg, by pochodzące od świń krew i osocze krwi
suszone rozpyłowo, sprowadzane z państw trzecich i przeznaczone do karmienia świń,
było poddawane obróbce w wysokiej temperaturze, a następnie przechowywane przez
określony czas w temperaturze pokojowej w celu zmniejszenia ryzyka skażenia.
Obowiązek stosowania powyższych zabiegów wprowadzono z uwagi na fakt, iż
rozprzestrzenianie się tego wirusa spowodowane jest również niewłaściwą obróbką
cieplną lub skażeniem po obróbce cieplnej pochodzących od świń krwi i osocza krwi
suszonych rozpyłowo (tradycyjnego składnika pasz dla prosiąt).
Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowy zwierząt oraz zwalczanie
chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr z 2014 r. poz. 1539) w/w choroba nie podlega
obowiązkowi zwalczania ani rejestracji na terytorium Polski. Posiadacze świń powinni
dążyć do zabezpieczenia stad świń przez tą chorobą, w tym w szczególności do
przestrzegania zasad dobrej praktyki hodowlanej i bioasekuracji w gospodarstwach, oraz
zaopatrywać się w pasze oraz nowo sprowadzane do stad zwierzęta od pewnych
i sprawdzonych dostawców.