Walka o granicę wschodnią
advertisement
WALKI O GRANICĘ WSCHODNIĄ Spór o kształt Rzeczypospolitej • Brak wspólnego programu stronnictw politycznych, dotyczącego granic niepodległego państwa • Roman Dmowski stojący na czele ND (Narodowej Demokracji) ogłosił koncepcję inkorporacji, która polegała na : Polonizacji osób o innej narodowości, w celu utworzenia państwa jednego narodu. Wcieleniu ziem do Polski : - Od zachodu : Górnego Śląska, Wielkopolski, Pomorza Gdańskiego oraz większość Prus - Od wschodu : Litwy, Galicji Wschodniej oraz terenów po rzekę Berezynę Pozostałe ziemie dawnej RP miały zostać włączone do Rosji Mniejszości słowiańskie miały być poddane polonizacji, a Niemcy i Żydzi skłonieni do emigracji Koncepcja federacyjna • Została ogłoszona przez Jozefa Piłsudskiego • Zakładała utworzenie państwa wielonarodowego, sąsiadującego z Litwą i Ukrainą • Zamierzano udzielić pomocy Litwie i Ukrainie czego skutkiem miał być związek państw pod przewodnictwem RP, niestety Litwini i Ukraińcy w obawie przed dominacją Rzeczypospolitej, byli sceptycznie nastawieni do koncepcji federacyjnej Wojna polsko - ukraińska • Ukraina ogłasza niepodległość, powstaje Ukraińska Republika Ludowa • 9.02.1918 – Traktat Bbrzeskiziński, Ukraina zrzeka się roszczeń do Austro Węgier Galicji Wschodniej • Cały region miał charakter wielonarodowy, więc wyznaczenie granicy etnicznej bez konfliktów było niemożliwe, co podsycało istniejący konflikt między Polską, a Ukrainą • W nocy z 31.10 – 1.11.1918 Ukraińcy zajęli Galicję Wschodnią z Lwowem, co wywołało opór Polaków • W walce udział wzięła patriotyczna młodzież oraz nieliczni wojskowi, wkrótce część miasta została zabrana Ukraińcom •1919 – Błękitna Armia gen. Józefa Hallera wyparła siły ukraińskie za rzekę Zbrucz • 1923 – Galicja Wschodnia zostaje uznana za część państwa polskiego Wyprawa kijowska • 1919 – Pierwsze Starcie Armii Czerwonej z Polakami, po czym Piłsudski nakazał wstrzymać atak • Negocjacje Polaków z Bolszewikami dotyczące respektowania niepodległości RP, które zostały opóźnione przez Rosjan w celu skierowania większych sił w walce z polską • kwiecień 1920 – ataman Symon Petlura zawiera porozumienie z Piłsudskim. URL uznaje prawo Polaków do Galicji Wschodniej • Zajęcie Kijowa przez polskie i ukraińskie wojska, bez walki Symon Petlura Atak Bolszewików • 1920 – atak wzmocnionej Armii Czerwonej na wojska polskie, przez co straciliśmy Kijów • 1.07 – powołano Radę Obrony Państwa, na jej czele stanął Józef Piłsudski • 5.07.1920 Władysław Grabski wystąpił o pośrednictwo z Rosją co wiązało się z zawieszeniem broni przez Polaków i rozejmem wzdłuż linii Curzona (linii drugiego rozbioru), oddania Wilna Litwie • 28.07.1920 – w opanowanym przez Armię Czerwoną Białymstoku bolszewicy powołują Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski z Feliksem Dzierżyńskim i Julianem Marchlewskim na czele Feliks Dzierżyński Julian Marchlewski Bitwa Warszawska • Armia czerwona dociera w 1920 pod Włocławek i Toruń dopuszczając się wielu zbrodni • W Polsce powstała licząca 100 tys. żołnierzy ochotnicza ramia • Działania zbrojne niedaleko Warszawy rozpoczęły się 13 sierpnia • 16 sierpnia Polacy przystąpili do ataku, przez co sytuacja Bolszewików stała się krytyczna • Dzięki sukcesowi wojsk polskich, bolszewicy zostali wycofani za Bug • 31.08.1920 – W bitwie pod Komarowem polskie wojska pokonały Armię Konną Budionnego Armia Konna Budionnego Pokój Ryski • 22 – 28.09.1920 – Polacy odnoszą kolejne zwycięstwo, tym razem w bitwie nad Niemnem • Rozbito cztery armie radzieckie • Z braku możliwości całkowitego pokonania Armii Czerwonej Polacy zgodzili się na rozejm, obowiązujący od 18.10.1920 • Rozmowy pokojowe miały miejsce w Rydze, porozumienie zawarto 18.03.1921 • Niestety pokój ryski uniemożliwiał prowadzenie federalnej polityki wschodniej przez Józefa Piłsudskiego Polska delegacja Wileńszczyzna • Na początku XX wieku w Wilnie ponad połowę ludności stanowili Polacy • Odzyskanie Wilna stało się trudne ze względu na postanowienia ze Spa • Po polepszeniu sytuacji frontowej Piłsudski polecił gen. Lucjanowi Żeligowskiemu wzniecenie pozornego buntu przeciwko polskim władzom • 9.10.1920 – dywizja polsko – litewska opanowała Wilno i stworzyła tam tzw. Litwę Środkową, która przez 2 lata była niezależna • Ostatecznie sprawa stolicy Litwy negatywnie wpłynęła na stosunki obu krajów, sytuacja poprawiła się dopiero w 1938 roku, gdy Polacy wystosowali ultimatum Lucjan Żeligowski Informacje dodatkowe Amerykańska Eskadra Myśliwska im. Kościuszki Grupa lotników z eskadry Kościuszki. W górnym rzędzie znajduje się dowódca, pułkownik Faunt–le-Roy (drugi od lewej) Godło Eskadry kościuszkowskiej to czapka krakusa na tle skrzyżowanych kos i flagi amerykańskiej. Takie samo godło umieszczono na samolotach Dywizjonu 303 w czasie II Wojny Światowej Amerykańscy ochotnicy skutecznie walczyli w wojnie polsko – bolszewickiej, zadając duże straty Armii Konnej Budionnego. Dzięki obserwacji lotniczej dowództwo polskie miało aktualne informacje o położeniu wrogich oddziałów Józef Kowalski (113 l) to ostatni żyjący uczestnik Bitwy Warszawskiej 1920 r. Prezentację przygotowała Marta Kaczmarzyk z klasy IB
