Metoda projektu „Z wiedzą bezpiecznie” Projekt „Z wiedzą bezpiecznie” został opracowany przez Zenonę Rydzewską, nauczyciela geografii, wychowawcę klasy I gimnazjum, przy Zespole Szkół w Biesowicach, gmina Kępice, woj. pomorskie. Będzie on realizowany podczas godziny wychowawczej w I klasie gimnazjum, w terminie od 25 października do 10 grudnia 2004 roku. Temat: Z wiedzą bezpiecznie Cel ogólny: zapobieganie rozprzestrzeniania się epidemii wirusa HIV, popularyzacja wiedzy i doświadczeń w zakresie zapobiegania HIV oraz pomocy osobom zakażonym HIV, - wspieranie organizacji pozarządowych zajmujących się profilaktyką HIV/AIDS i narkomanii, - przeciwdziałanie dyskryminacji osób zakażonych HIV w życiu prywatnym, a w szczególności w zawodowym. - Cele szczegółowe: Uczeń zna: - znaczenie podstawowych terminów dotyczących HIV, AIDS i chorób przenoszonych drogą płciową oraz różnicy między HIV i AIDS, - metody zapobiegające zakażeniu HIV, - powody, dla których należy unikać wcześniejszej inicjacji seksualnej, - podstawowe informacje dotyczące tego, w jaki sposób udzielić wsparcia osobie żyjącej z HIV i AIDS, - metody, jak opiekować się chorymi na AIDS, - miejsca, gdzie i jak leczyć się w przypadku zarażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową. Uczeń potrafi: - określić przyczyny, jak może dojść do zakażenia HIV, - powody, dla których warto zabezpieczyć się podczas stosunku seksualnego, - metody zabezpieczenia podczas współżycia, - kształtowanie postawy asertywnej, - okazywać zrozumienie osobie żyjącej z HIV i AIDS, - podjąć świadomą decyzję nad sprawowaniem opieki nad chorymi na AIDS, - propagować zachowania, które chronią przed zakażeniem HIV i chorobami przenoszonymi drogą płciową. Ponadto: - kształcenie samodzielności w działaniu i zaangażowaniu w projekt, - umiejętność projektowania i przeprowadzania wywiadów oraz analizowanie i interpretowanie danych, - rozwijanie umiejętności współpracy poprzez: aktywne słuchanie, aktywność w komunikacji, 1 współdziałanie w organizowaniu pracy, wyszukiwanie i selekcjonowanie potrzebnych informacji oraz ich przedstawianie, rozwijanie umiejętności wyrażania własnego zdania w sposób ekspresyjny, w celu prezentacji przygotowanego materiału, pobudzanie przedsiębiorczości, kreatywności oraz własnych zainteresowań, kształcenie umiejętności pokonywania trudności i osiągania celów, integracja klasowa i międzyklasowa, wykształcenie poczucia odpowiedzialności za własne i innych życie. W czasie realizacji projektu będą stosowane następujące formy pracy: • indywidualna, • zespołowa, • zbiorowa. Wykorzystywane zostaną następujące metody pracy: • projektu, • wywiadu, • pokaz, • plakatu, • pracy z materiałem źródłowym (analiza). Zestawienie kompetencji kluczowych 1. Sięganie do różnych materiałów źródłowych 2. Organizowanie i wykonywanie pracy w zespole, integrowanie się z grupą i wnoszenie do niej własnego udziału 3. Organizowanie swoich działań i własnego warsztatu pracy 4. Posługiwanie się nowymi technologiami informacji i komunikowania się 5. Właściwa analiza i interpretacja uzyskanych materiałów 6. Sporządzanie dokumentacji, podsumowanie wyników i ich prezentacja 7. Krytyczne podchodzenie do swojej wiedzy Etapy realizacji projektu 1. Wyłonienie spośród uczniów klas pierwszych gimnazjum czterech grup roboczych liczących około 6-7 członków 2. Wybór liderów każdej grupy (członkowie grupy wybierają lidera spośród siebie drogą głosowania) 3. Przydzielenie zadań, rozdanie instrukcji, określenie czasu realizacji 4. Zebranie, ocena i podsumowanie wyników przeprowadzonych analiz 5 . Prezentacja wyników projektu 6. Ocena projektu 2 Zadania (dla poszczególnych grup) Grupa I 1. Rekonesans terenowy 2. Analiza podstawowych terminów 3. Dokumentacja wywiadu łącznie z ewentualnymi materiałami fotograficznymi 4. Przygotowanie sprawozdania Grupa II 1. Rekonesans terenowy 2. Ustalenie powodów, dla których warto czekać z rozpoczęciem współżycia seksualnego. 3. Alternatywy stosunku seksualnego 4. Asertywna komunikacja (zachowania bierne, agresywne i asertywne) 5. Asertywność na co dzień 6. Przygotowanie sprawozdania Grupa III 1. Rekonesans terenowy 2. Określenie środków antykoncepcyjnych 3. Zalety stosowania prezerwatywy 4. Seks bez zabezpieczenia – „NIE” – asertywność wobec osób nie chcących używać prezerwatywy 5. Dokumentacja wywiadu łącznie z ewentualnymi materiałami fotograficznymi 6. Przygotowanie sprawozdania Grupa IV 1. Przejawy dyskryminacji 2. Rola wsparcia. Zrozumienie i tolerancja 3. Opieka nad chorymi na AIDS 4. Przygotowanie sprawozdania Metody: - analiza materiałów źródłowych, - doświadczenia, - wywiad, - projekt, - pokaz - praca indywidualna i zespołowa. Konsultacje • konsultacje z każdą z grup odbywają się co tydzień • w 2., 3. i 4. tygodniu realizacji projektu odbędą się konsultacje wszystkich liderów grup oraz nauczyciela nadzorującego projekt • konsultacja z liderami na 3 dni przed planowaną prezentacją Źródła literatura fachowa, podręcznik (zgodnie z propozycją autora konkursu), encyklopedie, czasopisma, wywiad, internet 3 Prezentacja Prezentacja odbędzie się w wyznaczonym tygodniu realizacji projektu dla poszczególnych grup, na zajęciach lekcyjnych (godzina wychowawcza). Ocena projektu Przyjęto następujące kryteria oceny projektu: - wykorzystanie różnorodnych źródeł informacji, - jakość zebranych informacji (selekcja informacji, krytyczna ocena informacji), - sposób prezentacji wyników (czas prezentacji, zainteresowanie innych uczniów, sposób mówienia – precyzja, wypowiedz, akcentowanie), - zaangażowanie poszczególnych członków grupy (przekazanie informacji, podejmowanie decyzji, słuchanie siebie nawzajem, rozwiązywanie konfliktów, samoocena postępów). Za każde z powyższych można było uzyskać od 0 do 5 punktów. Maksymalna liczba punktów za wykonane zadanie wynosi 20. Koszty Uczniowie kupują materiały z klasowych zasobów finansowych (materiały do pisania, folie, płyty, kasety). Dojazd do miejsc wywiadu finansuje szkoła na podstawie rozliczenia delegacji. Przydział zadań Instrukcja pracy dla grupy I Szanowni uczniowie, otrzymujecie zadania dotyczące tematu: Temat: AIDS i HIV - co to takiego? Cele: - poznanie terminów: wirus, AIDS i HIV, przeciwciała, propagowanie zachowań, które chronią przed zakażeniem HIV i chorobami przenoszonymi drogą płciową, wyjaśnienie przyczyn zakażenia się HIV, jak chronić się przed zakażeniem HIV. Waszym zadaniem jest zebranie informacji dotyczących podstawowych terminów. Termin realizacji - 3 tygodnie: 1. tydzień - zbieranie materiałów, analizowanie; spotkanie wszystkich liderów grup oraz nauczyciela nadzorującego projekt, 2. tydzień - przygotowanie prezentacji, 3. tydzień - prezentacja wyników i ocena projektu. Zadania dla lidera: 1. Dokonaj przydziału zadań poszczególnym członkom grupy. 2. Nadzoruj i sprawdzaj sposób wykonania zadań. 3. Bierz czynny udział w gromadzeniu materiałów informacyjnych. 4. Opracuj wyniki i przygotuj je do prezentacji w dowolnie wybranej formie (notatki, wydruki, plakat, foliogramy, albumy, referat, film). 5. Skontaktuj się z Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Gdańsku, Punktem Konsultacyjno-Diagnostycznym w Koszalinie (placówka wykonujących anonimowo i bezpłatnie testy na HIV), Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii w Słupsku (Oddział 4 Wojewódzki, Punkt Konsultacyjny), Poradni Profilaktyki i Leczenia Uzależnień od Środków Odurzających w Słupsku. 6. Konsultuj się z nauczycielem przedmiotu. 7. Przynajmniej raz w tygodniu konsultuj się z członkami grupy i z nauczycielem przedmiotu w celu omówienia problemów i postępu w pracy. 8. Wybierz osoby do prezentacji wyników pracy. 9. W 2. tygodniu odbędzie się spotkanie wszystkich liderów i nauczyciela nadzorującego projekt. Zadania dla grupy I 1. Zbieranie materiałów źródłowych 2. Wizyta w poradni, spotkanie z lekarzem 3. Analiza materiałów pozyskanych z wywiadu w: Wojewódzkiej Stacji SanitarnoEpidemiologiczną w Gdańsku, Punkcie Konsultacyjno-Diagnostyczny w Koszalinie (placówka wykonujących anonimowo i bezpłatnie testy na HIV), Towarzystwie Zapobiegania Narkomanii w Słupsku (Oddział Wojewódzki, Punkt Konsultacyjny), Poradni Profilaktyki i Leczenia Uzależnień od Środków Odurzających. 4. Wizyta w bibliotekach w celu uzyskania literatury źródłowej. Rekonesans terenowy Co to jest AIDS, HIV? Jakie są choroby przenoszone drogą płciową? Co to są przeciwciała, „okienko serologiczne”? Jakie są objawy AIDS? Jak można zarazić się HIV? Jak uniknąć zakażenia? Jak przenoszony jest wirus HIV? Testy na obecność wirusa HIV Inne informacje uzyskane w trakcie wywiadu 2. Przedstawić wyniki przeprowadzonego wywiadu łącznie z ewentualnymi materiałami fotograficznymi 3. Zaprezentowanie ww. informacji 4. Prezentacja wyników Prezentacja Prezentacja odbędzie się w 3. tygodniu realizacji projektu na lekcji godziny wychowawczej z udziałem uczniów klasy I gimnazjum. Instrukcja pracy dla grupy II Szanowni uczniowie, otrzymujecie zadania dotyczące tematu: Temat: Czy to jest przyjaźń, czy to jest kochanie? Cele: - odróżnienie relacji koleżeńskich, przyjacielskich, miłosnych, emocje towarzyszące tym relacjom, zachowanie świadczące o powierzchownej fascynacji i głębokim zaangażowaniu w związkach przyjacielskich i miłosnych, podwyższenie umiejętności w zakresie asertywnego komunikowania się, unikanie sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu, kiedy rozpocząć współżycie seksualne, relacje na groźby i przemoc. 5 Zadania dla grupy Waszym zadaniem jest zebranie informacji dotyczącej problemu „Kiedy rozpocząć współżycie?”. Termin realizacji - 4 tygodnie 1. tydzień - zbieranie materiałów, analizowanie - spotkanie z lekarzem seksuologiem, 2. tydzień - spotkanie wszystkich liderów grup i nauczycielem nadzorującym projekt, 3. tydzień - przygotowanie prezentacji, 4. tydzień - prezentacja wyników i ocena projektu. Zadania dla lidera 1. Przydziel zadania członkom swojej grupy. Nadzoruj i sprawdzaj sposób wykonywania zadań. 2. Bierz czynny udział w gromadzeniu materiałów informacyjnych. 3. Skontaktuj się z Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii w Słupsku (Oddział Wojewódzki, Punkt Konsultacyjny), Poradnią Profilaktyki i Leczenia Uzależnień od Środków Odurzających. 4. Skontaktuj się z lekarzem seksuologiem w celu uzyskania informacji dotyczącej najodpowiedniejszego terminu rozpoczęcia współżycia. 5. Co najmniej dwa razy w tygodniu konsultuj się z członkami swojej grupy oraz nauczycielem biologii (edukacji prozdrowotnej) w celu omówienia problemów związanych ze zbyt wczesny rozpoczęciem współżycia. 6. Opracuj wyniki i przygotuj do prezentacji w dowolnie wybranej formie (propozycje: plakat, album, referat, foliogramy, demonstracja). 7. Wybierz osoby do prezentacji wyników pracy. Zadania dla grupy: - powody, dla których nie należy zbyt wcześnie - jak uniknąć presji seksualnej, - uczucia bez seksu (lista sposobów okazywania uczuć), - fazy asertywnej komunikacji – asertywność na co dzień, - analiza literatury z zakresu asertywności, - analiza materiałów, - przygotowanie danych do prezentacji. rozpocząć współżycia, Prezentacja Prezentacja odbędzie się w 4. tygodniu realizacji projektu na zajęciach lekcyjnych z udziałem uczniów klasy I gimnazjum. Instrukcja pracy dla grupy III Szanowni uczniowie, otrzymujecie zadania dotyczące tematu: Temat: Czy istnieje bezpieczny seks? Cele: - poznanie środków antykoncepcyjnych, zalety stosowania prezerwatywy, asertywność – seks bez zabezpieczenia NIE!!! 6 Waszym zadaniem jest zebranie informacji dotyczącej podstawowych: „bezpiecznego seksu”. Termin realizacji - 5 tygodni: 1-2. tydzień - zbieranie materiałów, analizowanie a. spotkanie z seksuologiem, b. spotkanie z lekarzem, 3. tydzień - spotkanie wszystkich liderów grup i nauczycieli nadzorujących projekt, 4. tydzień - przygotowanie prezentacji, 5. tydzień - prezentacja wyników i ocena projektu. Zadania dla lidera: 1. Przydziela zadania członkom swojej grupy nadzoruj i sprawdzaj sposób wykonywania zadań. 2. Bierz czynny udział w gromadzeniu materiałów informacyjnych. 3. Skontaktuj się z seksuologiem w celu uzyskania informacji dotyczącej skuteczności stosowania prezerwatywy. 4. Co najmniej dwa razy w tygodniu konsultuj się z członkami swojej grupy oraz nauczycielem biologii (edukacji prozdrowotnej) w celu omówienia problemów związanych z występowania środków antykoncepcyjnych na rynku i zalet ich stosowania. 5. Opracuj wyniki i przygotuj do prezentacji w dowolnie wybranej formie (propozycje: plakat, album, referat, foliogramy, demonstracja). 6. Wybierz osoby do prezentacji wyników pracy. Zadania dla grupy - podstawowe informacje o środkach antykoncepcyjnych, a w szczególności o prezerwatywach, - jak używać prezerwatywy, - argumenty dotyczące stosowania prezerwatywy, - seks tylko z zabezpieczeniem, - fazy asertywnej komunikacji, - analiza materiałów, - przygotowanie danych do prezentacji. Prezentacja Prezentacja odbędzie się w 5. tygodniu realizacji projektu na zajęciach lekcyjnych z udziałem uczniów klasy I gimnazjum. Instrukcja pracy dla grupy IV Szanowni uczniowie, otrzymujecie zadania dotyczące tematu: Temat: Tolerancja i wsparcie Cele: - zrozumienie, - tolerancja i wsparcie osób żyjących z AIDS. Waszym zadaniem jest zebranie informacji dotyczącej realizacji zamierzonego celu. Termin realizacji - 6 tygodni: 1.-4. tydzień - zbieranie materiałów, analizowanie, 2.-4. tydzień - spotkanie wszystkich liderów grup i nauczycieli nadzorujących projekt, 5. tydzień - przygotowanie prezentacji, 6. tydzień - prezentacja wyników i ocena projektu. 7 Zadania dla lidera: 1. Przydziel zadania poszczególnym członkom grupy. 2. Nadzoruj i sprawdzaj sposób wykonania zadań. 3. Bierz czynny udział w gromadzeniu materiałów informacyjnych. 4. Opracuj wyniki i przygotuj je do prezentacji w dowolnie wybranej formie (notatki, wydruki, plakat, foliogramy, albumy, referat, film). 5. Skonsultuj się z Punktem Konsultacyjnym Stowarzyszenia "MONAR" w Koszalinie w celu ustalenia warunków opieki nad osobami chorymi. 6. Konsultuj się z nauczycielem przedmiotu. 7. Przynajmniej raz w tygodniu konsultuj się z członkami grupy i z nauczycielem przedmiotu w celu omówienia problemów i postępu w pracy. 8. Wybierz osoby do prezentacji wyników pracy. 9. W 2., 3. i 4. tygodniu odbędzie się spotkanie wszystkich liderów i nauczyciela nadzorującego projekt. Zadania dla grupy: - przejawy dyskryminacji, - tolerancja i akceptacja osób żyjących z HIV, - opieka nad osobami chorymi (wsparcie fizyczne i psychiczne), - jak wspierać chorych w codziennym życiu. Prezentacja Prezentacja odbędzie się w 6. tygodniu realizacji projektu na lekcji - godzina wychowawcza z udziałem uczniów klasy I gimnazjum. 8