Umowy gospodarcze
advertisement
Umowy gospodarcze Umowa jest podstawową prawną normą nawiązywania i realizowania współpracy między partnerami a w dziedzinie gospodarczej w szczególności, gdyż mamy tu do czynienia z produkcją, obrotem, usługami. Każda taka działalność wiąże się z umowami, a wśród nich np. umową kupna sprzedaży, najmu dzierżawy, umową o dzieło lub umowę zlecenie. Umowa to zgodne oświadczenie woli co najmniej dwóch podmiotów gospodarczych (spółek, przedsiębiorstw, osób fizycznych), które zmierzają do ustalenia zmiany lub zniesienia wzajemnych praw i obowiązków o charakterze majątkowym, a zatem umowa dochodzi do skutku poprzez świadome, celowe działanie podmiotów prawa, czyli poprzez złożenie oświadczenia woli. Oświadczenie woli jest to taki przejaw woli, z którego wynika w sposób jednoznaczny zamiar osiągnięcia określonego skutku prawnego. Umowy są jednym ze źródeł zobowiązań, a zobowiązanie to taki węzeł prawny, w którym wierzyciel ma prawo żądać określonego zachowania się zwanego świadczeniem, a dłużnik powinien je spełnić. Umowa to czynnik organizujący proces wymiany dóbr i usług w obrocie gospodarczym. Zawierając umowę musimy zwracać umowę na to, jaką umowę zawieramy, a zatem czy jest to umowa obrotu powszechnego, czy obrotu gospodarczego. Ma to takie znaczenie, że w obrocie gospodarczym obowiązują czasem inne zasady niż w obrocie powszechnym. Dotyczy to przede wszystkim innej gwarancji, inne są zasady gwarancji w obrocie powszechnym a inne w gospodarczym. Z umową gospodarczą mamy do czynienia wówczas, gdy zawarta jest ona z podmiotami prawa gospodarczego, którymi mogą być osoby fizyczne, spółki, które we własnym imieniu i na własny rachunek w celach zarobkowych prowadzą działalność gospodarczą, handlową, wytwórczą, poszukiwanie i eksploatację kopalin wykonywaną w sposób ciągły. Taka umowa między tymi podmiotami zawarta musi dotyczyć działalności gospodarczej, i takie sprawy gospodarcze czyli spory powstałe na tle tych umów rozpatrywane są przez sądy gospodarcze a nie społeczne. Rodzaje umów gospodarczych Każda umowa wymaga porozumienia stron, czyli złożenia zgodnych oświadczeń woli, jako niezbędnie koniecznego warunku dojścia umowy do skutku. Takie umowy nazywamy konsensualnymi, tzn., że z chwilą porozumienia umowa dochodzi do skutku. Do takich umów zaliczamy: umowa kupna sprzedaży, umowa zlecenia, o dzieło. Są również umowy w naszym prawie gospodarczym, które oprócz porozumienia do ich zawarcia wymagają wydania rzeczy i do takich umów zaliczamy: umowa składu, hotelowa, komisu. Umowy nazwane- do tych umów zaliczamy wszystkie te umowy, których konstrukcja prawna czyli wzajemne prawa i obowiązki uregulowane są w kodeksie cywilnym. Są również umowy nie nazwane, a umowy nie nazwane to takie, dla których w obowiązującym prawie brak odpowiednika. W związku z tym zawierając umowę nie nazwaną strony tej umowy dla własnego bezpieczeństwa mają obowiązek w sposób bardzo szczegółowy i wyczerpujący uregulować wzajemne prawa i obowiązki, tak aby nie było luki (przerwy). W naszym prawie jest swoboda zawierania umów i zgodnie z tą zasadą strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny wg swego uznania, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości stosunku prawnego, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Umowa przedwstępna- jest to umowa, w której obie strony lub jedna z nich zobowiązuje się do zawarcia w przyszłości określonej umowy i ta umowa zawiera istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Zawarcie umowy gospodarczej pociąga za sobą konsekwencje finansowe, majątkowe i stąd przed zawarciem takiej umowy trzeba czynić przygotowania. Takiemu przygotowaniu do umowy gospodarczej służy umowa przedwstępna. Występuje na najczęściej w procesie inwestycyjnym, gdzie trzeba uzyskać kredyty, nabyć nieruchomość, zlecić wykonanie planu. Treść umowy gospodarczej prawidłowo sporządzona powinna zawierać w sobie następujące, dające się wyspecyfikować elementy: 1.W umowie powinna być zawarta jej nazwa. 2.Data i miejsce zawarcia umowy. 3.Dokładne oznaczenie stron umowy i ich reprezentantów, od tego zależy ważność umowy. 4.Dokładne oznaczenie przedmiotu umowy. Najprościej można go określić w ten sposób, że musimy napisać wprost co w wyniku zawarcia tej umowy chcemy osiągnąć, a zatem powinniśmy sprecyzować, podać cechy przedmiotu umowy, najczęściej wykonanego dzieła, tzn. wybudowanego domu. 5.Oznaczenie ceny towaru usługi lub sposobu jej naliczania. 6.Oznaczenie terminu świadczenia (wykonania umowy). Jest to ważny element, od terminu zależy to czy osoba zobowiązana do wykonania umowy wykonała ją w czasie. Termin mówi nam również o tym, czy osoba zobowiązana jest w zwłoce. Powinna to być data pewna (dzień, miesiąc, rok). Za taką datę można też uznać pierwszy kwartał danego roku. 7.Wskazana być powinno w umowie możliwość przejścia praw z tej umowy na inne osoby. 8.Istotne elementy regulujące wzajemne prawa i obowiązki. 9.Klauzula informacyjna dotycząca tego, jakie przepisy prawa będziemy stosować na wypadek sporu powstałego na tle tej umowy. 10.Klauzula iruzdykcyjna tzn., że strony tej umowy powinny w umowie podać jaki sąd będzie właściwy do rozstrzygania sporów powstałych na tle tej umowy. 11.Powinien być zapis ile jednobrzmiących egzemplarzy sporządzono i komu doręczono. 12.Podpisy. TRYB ZAWARCIA UMOWY GOSPODARCZEJ Do zawarcia umowy gosp. Może dojść poprzez ofertę, rokowania, jak i w drodze przetargu ustnego lub pisemnego. OFERTA-jest to oświadczenie woli jednej strony skierowane do drugiej z zamiarem zawarcia określonej umowy i zawierające istotne postanowienia tej umowy. ROKOWANIApolegają na wzajemnym oddziaływaniu stron w celu zawarcia umowy. Strony wymieniają informacje, badają własne możliwości. Przy pomocy rokowań zawiera się umowy bardziej skomplikowane. PRZETARG-zarówno ustny jak i pisemny, to zgłoszenie możliwości zawarcia umowy z podaniem ceny minimalnej albo określonej granicy, określeniem warunków umowy i każdy ma prawo przystąpić do niego. Przetarg ogłaszamy publicznie. Forma zawarcia umowy: Ogólna zasada jest taka, że umowy mogą być zawierane w dowolnej formie(ustnej, pisemnej), ale w przypadku niektórych umów, z uwagi na ich wagę społeczną, bezpieczeństwo społeczne, ustawodawca czyli państwo wymaga, żeby pod rygorem nieważności sporządzona została na piśmie lub w formie aktu notarialnego. Ustawa mówi, że przeniesieni prawa własności nieruchomości może nastąpić pod rygorem nieważności w formie aktu notarialnego. Np. umowa spółki jawnej pod rygorem nieważności musi być sporządzona na piśmie, ale w niektórych umowach ustawodawca używa określenia „umowa powinna być zawarta na piśmie”. Jeżeli strony takiej umowy nie sporządziły tej umowy na piśmie tylko ustnie to muszą się liczyć z tym, że w wypadku sporu dotyczącego treści tej umowy to przed sadem nie będą mogły bez zgody drugiej strony korzystać z dowodów, świadków lub przesłuchania stron. UMOWA KUPNASPRZEDAŻY- to taka, w której sprzedawca zobowiązuje się do przeniesienia na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić cenę sprzedaży. UMOWA DOSTAWY- to umowa, w której dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz do ich dostarczenia częściami lub periodycznie, a druga stronaodbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny. UMOWA KUPNA-SPRZEDAŻY A UMOWA DOSTAWY Przedmiotem umowy dostawy mogą być jedynie rzeczy oznaczone co do gatunku, a przedmiotem umowy sprzedaży mogą być rzeczy oznaczone co do gatunku jak i co do tożsamości. Rzeczy oznaczone co do tożsamości-to takie, które posiadają im tylko nadane cechy, niepowtarzalne(obrazy, znaczki z krótkiej serii, starocie). Przedmiotem umowy dostawy są rzeczy nieistniejące w momencie zawarcia umowy, a przedmiotem umowy kupna-sprzedaży są mogą być rzeczy istniejące lub przyszłe. Wydanie rzeczy z umowy dostawy może nastąpić częściami albo periodycznie. Podczas gdy wydanie rzeczy w umowie sprzedaży może nastąpić jednorazowo oraz w taki sam sposób jak przy umowie dostawy. Jeżeli przedmiot umowy dostawy ma być wytworzony z określonego gatunku lub określonego pochodzenia surowca, to w takiej sytuacji na dostawcy przed rozpoczęciem procesu wytworzenia spoczywa obowiązek zapoznania odbiorcy z surowcem(akceptacja), jest to prawo kontroli surowca. Jeżeli w umowie dostawy strony ustaliły, że rzecz ma być wytworzona z zachowaniem określonego reżimu technologicznego to z chwilą rozpoczęcia wytwarzania przedmiotu dostawy dostawca ma obowiązek zapoznać z tym procesem odbiorcę. Jeżeli w umowie dostawy strony ustaliły, że przedmiot umowy dostawy będzie wytworzony z surowca dostarczonego przez odbiorcę to w takim wypadku, gdy dostarczony surowiec w ocenie dostawcy nie daje gwarancji wytworzenia rzeczy o właściwościach i cechach określonych w umowie w takiej sytuacji dostawca musi uprzedzić odbiorcę o zagrożeniach z zastosowania tego surowca. Gdyby w procesie wytwarzania dostawca opóźniał się z rozpoczęciem procesu wytwarzania przedmiotu dostaw lub poszczególnych jego części tak dalece, że nie jest prawdopodobne by dotrzymał terminu dostawy to zaistnienie tego faktu ma takie znaczenie, że po stronie odbiorcy powstaje prawo natychmiastowego odstąpienia od umowy bez nakreślenia dodatkowego terminu. Jeżeli dostawca przedmiot dostawy wytwarza w sposób wadliwy lub sprzeczny z umowa to odbiorca ma prawo wezwać go do zmiany sposobu wytwarzania, określić stosowny termin a po upływie tego terminu gdy brak reakcji od umowy odstąpić. SPÓŁKI Dzielimy na: -osobowe -kapitałowe Spółki osobowe- to takie, które charakteryzują się tym, że : 1. Nie mają osobowości prawnej, czyli spółka nie jest samoistnym podmiotem prawa. 2. Taką spółkę na zewnątrz reprezentują wszyscy wspólnicy. 3. W takiej spółce bez względu na wielkość wniesionych wkładów czy posiadanych udziałów, każdy ze wspólników ma jednakową liczbę głosów. 4. W takiej spółce istnieje zasada solidarnej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki (długi). Do spółek osobowych zaliczamy: spółkę jawną, komandytową, partnerską, komandytowo-akcyjną. Spółki kapitałowe- to takie, które charakteryzują się tym, że: 1. spółka jest samoistnym podmiotem prawa, czyli posiada osobowość prawną, a zatem może i ma prawo w stosunkach cywilno-prawnych (umowy) nabywać prawa, zaciągać zobowiązania we własnym imieniu i na własny rachunek. 2. Taką spółkę zarządzają i reprezentują ją na zewnątrz członkowie zarządu. 3. W takiej spółce za zobowiązania spółki, czyli długi odpowiada spółka całym swoim majątkiem, w tym kapitałem zakładowym utworzonym z wkładów wspólników. 4. W spółkach kapitałowych, każdy ze wspólników proporcjonalnie do posiadanych udziałów ma odpowiednią ilość głosów. Do spółek kapitałowych zaliczamy: spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółkę akcyjną. Wkładem- nazywamy to wszystko, co wnosimy do spółki na własność tworząc jej kapitał zakładowy. Zatem wkładem są: wkłady pieniężne, wkłady rzeczowe (ruchomości, nieruchomości) zwane aportami. Wkładami są też prawa, np.: prawo do patentu, licencji, do firmy, a w spółce cywilnej dodatkowo wkładem jest praca, umiejętności, wiedza, predyspozycje. Udział-jest to prawo wspólnika do funkcjonowania w spółce, zarządzania nią, a w szczególności prawo do udziału w zysku, jak również prawo do majątku pozostałego po likwidacji spółki. Solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki polega na tym, że każdy z nich w stosunku do wierzyciela spółki odpowiada za cały dług spółki i całym swoim majątkiem osobistym, w tym udziałem w majątku wspólnym małżonków. Ściśle z funkcjonowaniem spółek związana jest firma. Firma zgodnie z przepisami tj. nazwa, pod którą spółka występuje w obrocie gospodarczym. Z tego wynika, że zadaniem firmy jest identyfikacja spółki. W obrocie jednak bywa tak, że firma nie tylko identyfikuje spółkę, ale także wytwarzane przez nią dobra, usługi. Zatem dobra firma to taka, którą zapewnia klientów i kontrahentów, przedsiębiorstwa spółki o należytej wysokiej jakości oferowanych dóbr i usług. Z tego wynika, że dobra firma będzie magnesem przyciągającym kontrahentów i klientów. To wskazuje, że dobra firma wpływa na podstawowe prawa rynku, na prawo popytu i podaży. Tak rozumiana firma jest samoistnym dobrem, wymiennym dobrem materialnym. Stąd też przepisy regulujące ochronę firmy nie tylko chronią ją jako dobro osobiste spółki, czyli samą nazwę, ale także związane z nią wymienne korzyści materialne. Zgodnie z tymi przepisami, każdy kto bez zgody uprawnionego korzysta z jego firmy ma obowiązek na jego żądanie zaprzestać używania firmy, jak też na jego żądanie zapłacić stosowne odszkodowanie za czas używania tej firmy bez zezwolenia. Ściśle z funkcjonowaniem spółek kodeksu handlowego jest procuraczyli pełnomocnictwo handlowe. Osoba mająca takie pełnomocnictwo zwana prokurentem ma prawo w imieniu spółki i na jej rachunek w drodze czynności cywilno-prawnych czyli umów nabywać prawa dla spółki i zaciągać zobowiązania na jej rachunek, ma prawo ją reprezentować. Prokury udziela się najczęściej wówczas, gdy osoba na prokurenta posiada wiedzę, umiejętności, znajomości rynku, branży a zatem jej obecność przyczyni się do rozwoju spółki. Spółka cywilna- jest to spółka, której konstrukcja prawna znajduje się w kodeksie cywilnym art. 860÷875. Nie posiada osobowości prawnej, może być zawarta na czas określony i nieokreślony, jak również czas trwania spółki może być nieokreślony warunkiem rozwiązującym, którego spełnienie spowoduje, że umowa spółki ulegnie rozwiązaniu. W czasie trwania spółki wspólnik spółki cywilnej nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. Jest to definicja majątku spółki i jego trwałości. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej. Z ważnych powodów każdy ze wspólników ma prawo do wystąpienia ze spółki lub żądać rozwiązania spółki. Ustawa nie mówi co to ważne powody, ale z praktyki orzekniczej sądów wynika, że ważnym powodem, np. jest taka zmiana miejsca zamieszkania wspólnika, że nie da się pogodzić z pracą, ważny powód to choroba uniemożliwiająca pracę. Występującemu ze spółki wspólnikowi nie zwraca się w naturze tego co do spółki wniósł tytułem wkładu, ale zwraca mu się wartość jego wkładu, ale taką jaką ten wkład miał w chwili wniesienia do spółki, chyba że strony postanowiły inaczej. W spółce cywilnej obowiązuje domniemanie , zgodnie z którym udziały wspólników mają jednakową wartość, a zatem konsekwencją tego zapisu jest to, że udział w zyskach i stratach jest równy, chyba że strony postanowią inaczej i wspólnicy mogą w umowie zróżnicować swój udział w zyskach i stratach, tak dalece, że nawet mogą jednego lub kilku odsunąć w całości, ale nie wolno im całkowicie odsunąć nawet za jego zgodą od udziałów w zysku. W spółce cywilnej obowiązuje zasada solidarnej odpowiedzialności wspólników za długi spółki, której umową spółki nie można znieść ani ograniczyć. Spółka cywilna jest to umowa, której wspólnicy poprzez działanie w sposób określony a w szczególności poprzez wniesienie wkładów dążą do osiągnięcia celów i korzyści gospodarczych. Korzyść, cel gospodarczy to pojęcie szersze niż zysk. A zatem mogą być spółki, w których w czasie ich trwania osiągnięty zostanie cel gospodarczy a nie będzie zysku. Z tej definicji spółki wynika, że taka spółka nadaje się do prowadzenia wszelakiej działalności gospodarczej, czyli handlowej, usługowej, wytwórczej i budowlanej. Zasadą jest, że taką spółkę reprezentują wszyscy wspólnicy, z tym że czynności nie przekraczające zakresów zwykłych czynności może wykonać każdy ze wspólników, ale gdy sprzeciwi się choćby jeden z nich potrzebna jest uchwała wspólników. Czynności nie przekraczające zakresów zwykłych czynności to takie, które w spółce na co dzień się wykonuje, np.: kupuje zapasy, sprzedaje produkcję. Czynności przekraczające zakres zwykłych czynności to takie, jak kupno nieruchomości, wynajęcie, wydzierżawienie. Te czynności zawsze wymagają uchwały wspólników. Ale przepisy dotyczące spółki cywilnej, w jaki sposób w tej spółce powstają uchwały, z tego wynika, że wspólnicy mają obowiązek w umowie wg własnego uznania uregulować tą kwestię. Każdy ze wspólników w spółce cywilnej może podjąć i wykonać czynność nagłą bez wiedzy i zgody pozostałych. Czynność nagła to taka, której nie podjęcie i nie wykonanie może spowodować dla spółki niepowetowaną stratę, a niepowetowana strata to taka, której skutków nie da się odwrócić. W spółce cywilnej spadkobierca wspólnika nie wchodzi na jego miejsce do spółki, chyba że strony tak postanowiły. Po rozwiązaniu umowy spółki wspólnicy mają spłacić wierzycieli, a pozostałym majątkiem podzielić się w sposób określony w umowie. Gdyby umowa takiego zapisu nie miała to zwraca się wartość udziałów, a pozostałym majątkiem dzieli w taki sposób, w jakim stopniu uczestniczyli w podziale zysków. Mają wspólnicy przez 5 lat przechowywać całą dokumentację spółki, wiąże się to z prawem podatkowym. Spółka jawna – jest to spółka osobowa uregulowana przepisami kodeksu spółek handlowych, która pod własną firmą prowadzi przedsiębiorstwo. Jest to spółka, która powstaje z chwilą zarejestrowania jej w sądzie. Umowa spółki pod rygorem nieważności sporządzona musi być na piśmie. W takiej umowie obowiązkowo muszą znaleźć się zapisy takie jak: nazwa czyli firma spółki, jej siedziba czyli adres, czas trwania spółki, przedmiot działalności, wysokość i rodzaj wkładów wniesionych przez wspólników, udziały ich ilość i wielkość posiadana przez poszczególnych wspólników, a nadto powinna być informacja czy wszyscy wspólnicy mają prawo zarządzać spółką i reprezentować ją, bowiem przepisy dotyczące tej spółki pozwalają wspólnikom wyłączyć wspólnika od zarządzania spółką, jak też mogą ograniczyć jego prawo w tym zakresie w ten sposób, że będzie mógł reprezentować spółkę, ale łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. Wszystkie te okoliczności muszą być naniesione w rejestrze sądowym, a każda zmiana powinna być niezwłocznie nanoszona. Cel spółki jawnej to cel zarobkowy(zysk), który ma być osiągnięty przez prowadzenie przedsiębiorstwa w szerszym zamiarze, a zatem nie jakaś tam manufaktura. Cechą charakterystyczną tej spółki jest to, że przy zarządzaniu spółką, gdy zachodzi konieczność podjęcia uchwały, to zgodnie z przepisami dotyczącymi tej spółki, uchwały zapadają z zachowaniem jednomyślności, ale tych wspólników, którzy mają prawo do zarządzania spółką i dotyczy ta jednomyślność w tym wypadku spraw związanych z wykonywaniem czynności nie przekraczających zwykłych czynności czyli takich, które spółka na co dzień wykonuje w sprawach takich jak: kupno-sprzedaż nieruchomości, wydzierżawienie przedsiębiorstwa. Zmiana umowy spółki, czyli w przekraczających zakres zwykłych czynności też obowiązuje jednomyślność przy podejmowaniu uchwał, ale w tym wypadku udział w głosowaniu biorą również ci wspólnicy, którzy odsunięci zostali od zarządzania spółki. Drugą charakterystyczną cechą jest to, że każdy wspólnik przystępujący do takiej spółki odpowiada za długi spółki istniejące w chwili jego przystąpienia. W czasie trwania spółki, tak jak w spółce cywilnej, tylko z ważnych powodów można żądać rozwiązania spółki i wystąpić ze spółki. W spółce jawnej obowiązuje zasada solidarnejsubsydialnej odpowiedzialności wspólników za długi spółki i charakteryzuje się ta zasada, że wierzyciel spółki w ramach tej odpowiedzialności wspólnika musi w pierwszej kolejności skierować egzekucję do majątku spółki, a dopiero gdy ta okaże się w całości lub częściowo nieskuteczna może na zasadach pełnej odpowiedzialności kierować egzekucję do wspólników. Tak jak w spółce cywilnej tak i w jawnej jest domniemanie, że udziały wspólników mają jednakową wartość, a co za tym idzie prawo do udziału w zyskach i stratach jest równe. Zatem w umowie spółki wspólnicy mogą tą zasadę zmienić zróżnicować udział wspólnika w zyskach i stratach. Spółka jawna charakteryzuje się tym, że wspólnicy nie mogą oddać prowadzenia spraw spółki, zarządzania nią osobom trzecim z wyjątkiem wspólników. Ponadto wspólnicy spółki jawnej mają ustawowy zakres prowadzenia działalności konkurencyjnej tzn. nie wolno im podejmować i prowadzić takich spraw, które by były sprzeczne z interesem prowadzonej spółki. Każdy taki wspólnik, który naruszy taki zakres musi się liczyć z tym, że pozostałym wspólnikom przysługuje prawo żądania przed sądem od niego zarządzenia na rzecz spółki, odszkodowania jak też żądania zwrotu tego co w wyniku tej działalności osiągnął. Skorzystanie z pierwszej możliwości wyklucza skorzystanie z drugiej. Umowa spółki jawnej rozwiązuje się na skutek upływu czasu, na który została zawarta, w wyniku podjętej uchwały przez wszystkich wspólników(jednogłośnie) na skutek upadłości, jak również na mocy prawomocnego wyroku sądu, gdy spółka prowadzi działalność sprzeczną z prawem, a także gdy cel spółki nie może być osiągnięty. Jeżeli rozwiązująca się spółka jest w dobrej kondycji finansowej tzn., że majątek jej przedstawia taką wartość, że jest w stanie spłacić jej długi(zobowiązania) to wtedy koniec kończenia spraw tej spółki odbywa się trybie likwidacji. Z chwilą uruchomienia takiego procesu tracą prawo do zarządzania nad majątkiem wspólnicy, na ich miejsce wchodzi likwidator. Przepisy dopuszczają możliwość aby likwidatorami byli wspólnicy, z tym , że występując jako likwidatorzy zmienia się ich rola i możliwości bo: podstawowym zadaniem likwidatora jest spieniężenie majątku spółki, ściągnięcie jej wierzytelności i spłacenie wszystkich dłużników. Zatem nie wolno likwidatorowi rozwijać działalności. Nowe interesy mogą prowadzić tylko w ramach starych kontraktów , aby nie pogorszyć sytuacji finansowej spółki. Z chwilą gdy przejęli w zarząd spółkę likwidatorzy, mają ten fakt do rejestru sądowego podać i wpisać siebie w miejsce wspólników jako osoby uprawnione do prowadzenia spraw spółki a nadto ogłosić w monitorze sądowym i gospodarczym o likwidacji spółki i wezwać wierzycieli spółki aby zgłosili swoje wierzytelności w 3 miesiące po terminie likwidacji. Po dokonaniu tych czynności spółka występuje pod dotychczasową nazwą czyli firmą z dodatkiem likwidacji, jest to sygnał. Jeżeli spieniężono majątek, spłacono długi, ściągnięto wierzytelności to pozostałym majątkiem wspólnicy mogą się podzielić, w taki sposób jak określono w umowie. Gdyby umowa takiego zapisu nie zawierała to spłacają wspólnikom wartość ich wkładów, a pozostałym majątkiem dzielą w taki sposób w jakim uczestniczyli przy podziale zysków. Likwidatorzy sporządzają bilans zamknięcia(likwidacji), a składają wniosek o wykreślenie spółki z rejestru, z tym momentem spółka przestaje istnieć jako podmiot gospodarczy. Jeżeli podstawą rozwiązania spółki jest upadłość, to o upadłości kieruje sąd na wniosek wspólników, wierzycieli. Z upadłością mamy doczynienia, gdy majątek spółki posiada taką wartość, która jest oczywiście mniejsza niż wartość długów i jest to zjawisko trwałe. Na gruncie obowiązującego obecnie prawa upadłościowego sąd może orzec upadłość połączoną z możliwością likwidacji majątku spółki, to w takim wypadku wyznacza sędziego komisarza(sędzia zawodowy), do którego obowiązków należy nadzór nad procesem upadłościowym i pracą syndyka, oraz syndyka masy upadłościowej, który przejmuje w zarząd majątek spółki, a tracą prawo do zarządu wspólnicy. Obowiązkiem wspólnika jest spieniężyć majątek, ściągnąć wierzytelności, przygotować projekt listy wierzycieli, który zatwierdzi sąd. Nie wolno prowadzić, jak likwidatorowi, nowych interesów. Po zatwierdzeniu listy wierzycieli, po wykonaniu wszystkich czynności, spłaca wierzycieli wg kolejności na liście i tylko w takim zakresie na ile pieniądze mu starczą. Zatem upadłość jest takim procesem, że nie wszyscy wierzyciele są zaspokojeni. Obecnie jest możliwość ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu. Zawarcie układu ma miejsce, gdy wierzyciele nie widząc innej możliwości odzyskania pieniędzy, wyrażają zgodę by spółka prowadziła działalność gospodarczą przewidzianą w układzie i w sposób tam podany. Z tym łączy się najczęściej to, że wierzyciele umarzają część zadłużenia, pozostałą część rozkładają w ratach, a niekiedy także udzielają nowego kredytu na podjęcie i rozwinięcie działalności określonej w układzie. Taki układ wykonywany jest nadzorcę sądowego. Jeżeli układ powiedzie się spółka odzyska wiarygodność to nie zostanie skreślona z rejestru i po tym okresie odzyska pełną działalność gospodarczą. Jeżeli o likwidacji spółki ocenia sąd, to sąd wyznacza likwidatorów, nie jest związany wolą wspólników. Spółka akcyjna- jest to spółka, która nie była dotychczas znana prawu polskiemu. Wprowadzona została kodeksem spółek handlowych 15 IX 2000r. Jest to spółka, która pod własną firmą prowadzi przedsiębiorstwo w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce. Wolnymi zawodami są m.in. adwokat, aptekarz, radca prawny, architekt, lekarze, broker ubezpieczeniowy, pielęgniarka, położna. Spółka może być założona w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu. Cechą charakterystyczną tej spółki jest to, że wspólnikami tej spółki mogą być tylko i wyłącznie osoby fizyczne i to takie, które posiadają ważne uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu w spółce, a zatem nie może być osoba prawna. Umowa takiej spółki powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego. Spółka powstaje z chwilą zarejestrowania jej w sądzie. Zasadą w tej spółce jest to, że prawo reprezentowania jej na zewnątrz zachowują wszyscy wspólnicy, w taki sposób i na takich samych zasadach, jak w spółce jawnej albowiem ta spółka jest odmianą spółki jawnej i różni się od niej tym m.in., że wspólnik (partner) tej spółki odpowiada za zobowiązania spółki (długi) solidarnie, ale nie ponosi on odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w wyniku wykonywania wolnego zawodu w spółce przez innego partnera, jak też powstałe za zobowiązania w wyniku działania lub zaniechania osób zatrudnionych w spółce przy wykonywaniu wolnego zawodu podlegały kierownictwu innego partnera. Z tym, że w tej spółce wspólnik może w formie zapisu w umowie spółki przyjąć na siebie wszystkie zobowiązania spółki. W tej spółce partnerskiej jako jedynej osobowej przepisy dotyczące tej spółki pozwalają na to, że partnerzy mogą powołać do zarządzania spółką i reprezentowania jej zarząd. Jeżeli powołano zarząd w spółce, to z tą chwilą tracą prawo zarządzania spółką partnerzy. Natomiast do zarządu stosuje się przepisy, które obowiązują zarząd w spółce zoo. W związku z tym zarząd może być jedno-, lub wieloosobowy. W skład zarządu mogą wchodzić partnerzy wywodzący się ze spółki, jak i spoza niej. Zarząd może być powołany na czas określony, względnie na kadencję. O tym wszystkim decydują w umowie wspólnicy lub w uchwale. Spółka partnerska poza tymi zmianami funkcjonuje, jak spółka jawna tzn., że uchwały wspólników zapadają z zachowanie jednomyślności, każdy wstępujący do spółki odpowiada za długi spółki z tą różnicą, że partnerzy wbrew woli innego partnera mogą go odsunąć od zarządzania spółką i reprezentowania jej nie na mocy prawomocnego wyroku, jak w spółce jawnej, ale uchwałą wspólników podjętej większością ¾ ogólnej liczby partnerów przy obecności ⅔. Ponadto spółka partnerska rozwiązuje się z tych samych powodów co umowa spółki jawnej, a dodatkowo rozwiązuje się z umowy prawa wówczas, gdy wszyscy partnerzy czyli wspólnicy takiej spółki utracili prawo do wykonywania wolnego zawodu. Spółka rozwiązuje się też przed upływem roku kalendarzowego jeżeli w spółce pozostał tylko 1 partner, albo gdy tylko 1 partner posiada prawo do wykonywania wolnego zawodu. Jeżeli partner utraci prawo wykonywania wolnego zawodu w spółce to przepisy dotyczące tej spółki stanowią, że powinien on wystąpić ze spółki przed końcem roku obrotowego, w którym utracił to prawo. Wystąpienie dokonuje się poprzez złożenie oświadczenia na piśmie, doręczenia go jednemu ze wspólników, który ma prawo reprezentować spółkę, względnie do zarządu jeżeli taki funkcjonuje. Jeżeli taki partner nie skorzystał z sugestii ustawodawcy i nie wystąpił ze spółki sam to wówczas z mocy prawa uważa się go za takiego, który ze spółki wystąpił ostatniego dnia roku obrotowego, w którym utracił prawo do wykonywania wolnego zawodu. Proces kończenia spraw spółki po rozwiązaniu umowy odbywa się w taki sam sposób, na takich samych zasadach jak w spółce jawnej. Spółka komandytowa–jest to taka spółka, która pod własną firmą prowadzi przedsiębiorstwo zarobkowe, w której co najmniej 1 ze wspólników odpowiada za zobowiązania spółki i nazywa się komplementariusz, a co najmniej 1 ze wspólników nazywa się komandytariusz. Spółka powstaje z chwilą zarejestrowania jej w sądzie. Umowa spółki powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego i ten akt trwale uwidacznia, który wspólnik jest komplementariuszem, a który komandytariuszem, a przy każdym komandytariuszu powinna być suma komandytowa określona w nominale kwota pieniężna stanowiąca granicę odpowiedzialności tego komandytariusza za długi, a także stanowiąca jeden z elementów naliczenia dywidendy czyli jego udziałów w zysku. Zasadą w tej spółce jest to, że wyłączne prawo do zarządzania spółką mają komplementariusze, którzy za zobowiązania spółki odpowiadają subsydiarnie (solidarnie). Nie mają prawa do reprezentowania i zarządzania komandytariusze. Komplementariusze zarządzają spółką tak samo, jak wspólnicy spółki jawnej, a gdy zachodzi konieczność podjęcia uchwały, to podejmują uchwałę z zachowaniem jednomyślności. Spółka rozwiązuje się z tych samych powodów co spółka jawna, jak też po rozwiązaniu proces kończenia spraw spółki odbywa się w trybie likwidacji bądź upadłości. Spółka komandytowo-akcyjna (spółka osobowa nie znana dotychczas polskiemu prawu). Cechą charakterystyczną jest to, że w tej spółce jako jedynej osobowej przepisy wymagają aby kapitał zakładowy wynosił co najmniej 50 000 zł. Jest to spółka, której podstawą działania jest statut a nie umowa spółki. Statut zastępuje umowę spółki bo w nim musi być podana nazwa, siedziba, przedmiot działalności, czas trwania spółki. Jest to spółka, która pod własną firmą prowadzi przedsiębiorstwo, w której 1 ze wspólników jest komplementariuszem a co najmniej 1 jest akcjonariuszem. Cechą charakterystyczną tej spółki jest to, że prawo zarządzania i reprezentowania jej na zewnątrz zachowują komplementariusze i do ich statusu w spółce i do zarządzania spółką stosuje się przepisy o spółce komandytowej. Natomiast przepisy o spółce akcyjnej stosuje się w części dotyczącej kapitału, do akcjonariuszy, do walnego zgromadzenia akcjonariuszy i do rady nadzorczej. Kapitał zakładowy dzieli się na akcje o różnym nominale nie mniejszym niż 1 zł. Akcja – jest to część kapitału zakładowego spółki przez, wykupienie którego nabywamy prawo do tego majątku. Tak rozumiana akcja daje właścicielowi prawo do funkcjonowania w spółce, a przede wszystkim prawo do udziału w zysku i w majątku pozostałym po rozwiązaniu spółki. Akcja to papier wartościowy. Na dowód posiadania akcji otrzymujemy dokument zwany papierem wartościowym, który legitymuje akcjonariusza w spółce. Taki dokument odpowiada pewnym wymaganiom, tak jak dokumenty NBP (seria, numer, podpisy członków zarządu). Dokument akcyjny, który nie ma tych cech nie jest dokumentem. Akcje są imienne i na okaziciela. Akcje imienne wystawiane są na określoną osobę z imienia i z nazwiska, a nadto późniejsze zmiany odnotowywane są na tym dokumencie. Akcje imienne dzielą się na akcje uprzywilejowane. Przywilej może dotyczyć prawa głosu czyli zwiększonego prawa głosu, ale nie więcej niż o 3 głosy w stosunku do akcji, która tego przywileju nie posiada. Akcje uprzywilejowane mogą dotyczyć zwiększonego prawa w zyskach, ale nie więcej niż o 50%, w stosunku do akcji, które takiego przywileju nie posiadają. W tej spółce prawo reprezentowania mają komplementariusze. W spółce może być powołana rada nadzorcza, a musi być gdy jest ponad 25 akcjonariuszy. Generalnym zadaniem rady nadzorczej jest sprawowanie stałe władzy nad działalnością spółki we wszystkich płaszczyznach tej działalności, a nadto badanie sprawozdania komplementariuszy pod kątem zgodności z księgami i dokumentami ze stanem faktycznym, sprawozdaniem za ostatni rok obrotowy, w tym sprawozdania finansowego. Rada opiniuje i kwestionuje udzielanie absolutorium. Organem władzy w spółce jest walne zgromadzenie akcjonariuszy, które w formie uchwał podejmuje decyzje w najważniejszych sprawach spółki. Te uchwały mają to do siebie, że z chwilą ich podjęcia podlegają niezwłocznemu wykonaniu komplementariuszy. Walne zgromadzenia bywają zwyczajne i nadzwyczajne. Zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy musi być co najmniej 1 raz w roku i to przed upływem 6 miesięcy przed zakończeniem roku obrotowego i musi dojść na nim do rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdań komplementariuszy z działalności spółki za ostatni rok obrotowy, w tym sprawozdania finansowego na udzielenie absolutorium komplementariuszom. Nadzwyczajne walne zgromadzenia akcjonariuszy zwoływane są przez komplementariuszy, gdy sprawy spółki tego wymagają, a wymagają gdy zachodzi potrzeba kupnasprzedaży nieruchomości, zmiany statutu spółki, podjęcia decyzji o przekształceniu spółki. Spółka rozwiązuje się z przyczyn tkwiących w umowie spółki, na skutek uchwały wspólników, na skutek upadłości. Jeżeli spółka jest w dobrej kondycji, to przeprowadzamy proces likwidacji, a gdy upadłość zgodnie z przepisami procesu upadłościowego. Spółka akcyjna to sp. kapitałowa która powstaje z chwilą zarejestrowania w sądzie. Spółka ta odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem w tym kapitałem zakładowym. Cechą ch-czną jest statut, który zastępuje umowę sp.w statucie poza firmą siedzibą sp., przedmiotem działań, wysokością kapitału zakładowego który nie może być niższy niż 500000 zł. Kapitał zakładowy dzieli się na akcje o równej wartości ale nie mniejszej niż 1zł. W statucie musi być podane ile akcji, jakich rodzajów ,czy akcje są na okaziciela czy też imienne a wśród imiennych czy są uprzywilejowane. Przywilej może polegać na zwiększonym prawie głosów ale nie więcej niż 3 głosy na akcję jak też zwiększonym prawem do udziału w zyskach. Organami spółki są zarząd spółki, rada nadzorcza i wolne zgromadzenia akcjonariuszy. Zarząd podobnie jak w sp. zoo może być 1osobowy lub wieloosobowy. Zarząd może być wybrany na czas określony(kadencję) o tym wszystkim decydują założyciele spółki. Zarząd zarządza imieniem spółki, reprezentuje ją na zewnątrz. Członkowie zarządu mają zakaz konkurencyjnej działalności czyli nie wolno im prowadzić interesów sprzecznych z interesem spółki. Generalna jest zasada taka że w sp. Akcyjnej zarząd jest powołany i odwoływany przez zarząd ale członkowie , założyciele w statucie mogą postanowić że prawo powoływania i odwoływania będzie przypadało walnemu zgromadzeniu akcjonariuszy. Rada nadzorcza składa się co najmniej z 3 członków o tym ile ma być członków decyduje statut. Do rady nadzorczej należy stały nadzór w szczególności do rady nadzorczej należy sprawdzanie stanu finansowego pod kątem zgodności, rzetelności z księgami, dokumentami z prawem i stanem faktycznym. Opiniowanie wniosków zarządu w przedmiocie podziału lub zysku, strat. Co najmniej raz w roku rada nadzorcza ma obowiązek złożyć sprawozdania ze swojej działalności walnemu zgromadzeniu. Członkowie rady nadzorczej nie mogą być członkami zarządu, likwidator, radca prawny, główny księgowy zatrudniony w spółce także każda osoba która została prawomocnie skazana za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentów czy też obrotowi gospodarczemu Rada nadzorcza ma prawo powoływać i odwoływać członków zarządu. Organem w spółce jest walne zgromadzenie akcjonariuszy które podejmuje uchwały w najistotniejszych sprawach spółki. Walne zgromadzenia bywają zwyczajne i nadzwyczajne. Zwyczajne musi się odbywać co najmniej raz w roku i to przed upływem 6m_scy obowiązkowo musza być rozpatrzone i zatwierdzone sprawy za poprzedni rok obrotowy spółki. Zgromadzenia nadzwyczajne zwoływane są gdy sprawy tego wymagają, chodzi o połączenie spółek, podzielenie się spółkami, przekształcenie spółki w inną spółkę. Spółka akcyjna rozwiązuje się z przyczyn tkwiących w wyniku uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy na skutek upadłości lub na podstawie wyroku sadowego jeżeli spółka prowadziła działalność sprzeczną z prawem. Jeżeli rozwiązująca się spółka jest w dobrej kondycji finansowej to dalszy jej proces kończenia odbywa się na mocy likwidacji. Likwidatorzy przejmują zarząd, mają obowiązek ściągnąć długi spółki, spieniężyć go a pozostałym majątkiem podzielić akcjonariuszy a następnie złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru. Jeżeli podstawą rozwiązania umowy spółki jest upadłość to stosuje się przepisy prawa upadłościowego i naprawczego. Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych spółki mogą się łączyć w formie FUZJI lub KOROPORACJI. Fuzja podlega na tym ze co najmniej dwie łączące się spółki sporządzają nową umowę spółki na która przechodzi cały majątek łączących się spółek i z chwilą zarejestrowania nowej spółki w sądzie przestają istnieć te spółki które powołały ją do życia. Tak nowo powstała spółka wchodzi w prawa i obowiązki spółki je powołały do życia. Polega to na tym że nowa spółka ma prawo egzekwować, ściągać wierzytelności od dłużników których zadłużenie dotyczyło spółki które połączyły się .Ale jednocześnie ma obowiązek pokrycia długów jakie miały przed połączeniem spółki łączących się .Korporacja polega na tym że jedna ze spółek zwana przyjmującą czyli inkorporacja przyjmuje drugą spółkę zwaną inkorporowaną przejmuje majątek tej spółki w zamian za udziały takie ta spółka przyznaje wspólnikom. Przy połączeniu obowiązuje zasada że mogą się łączyć spółki kapitałowe. Przy taki połączeniu powstała spółka nie może być spółką osobową ale kapitałową. Zaś przy inkorporacji spółka przyjęta nie może być spółką osobową ale kapitałową .Spółki mogą się przekształcać w inne spółki a spółki kapitałowe mogą się dzielić przy połączeniu, podzieleniu, przekształceniu spółek musi być zachowana uchwała. Z całokształtem tych czynności zapoznani muszą być wspólnicy.
