Turystyka zrównoważona Słowo „turystyka” pochodzi od francuskiego wyrazu tour, przyjętego także przez język angielski, który oznacza wycieczkę lub podróż kończącą się powrotem do punktu wyjścia. Jest to jedna z cech zjawiska turystyki. Potocznie rozumienie turystyki ukształtowane zostało jeszcze w średniowieczu. Identyfikowano wówczas turystykę z wędrówkami krajoznawczymi, uprawianiem sportów, podróżami dla przyjemności lub zaspokojenia ciekawości albo dla rozrywki. Mont Saint Michel, północna Francja Podstawowym kryterium podziału turystyki jest główny motyw podróży osoby wyjeżdżającej. Przy tym kryterium wyróżnia się następujące rodzaje turystyki : 1. Turystyka poznawcza : a) turystyka przyrodnicza – podróże mające na celu obserwowanie i poznawanie przyrody: roślin, zwierząt, form geologicznych, obszarów wodnych b) ekoturystyka – forma turystyki, która wykształciła się jako alternatywa w stosunku do turystyki masowej, minimalizowanie negatywnego wpływu turystów na środowisko przyrodnicze i społeczności lokalne c) turystyka kulturowa – odwiedzanie miejsc, w których znajdują się walory materialne i niematerialne ważne ze względów kulturowych, artystycznych i historycznych; ruch turystyczny koncentruje się przede wszystkim w miastach, w których zlokalizowane są zabytki, instytucje i wydarzenia kulturalne; istnieją także specjalne szlaki turystyczne np. szlak cysterski d) czarna turystyka (dark tourism)– odwiedzanie miejsc związanych ze śmiercią np. niemiecki obóz Auschwitz-Birkenu 2. Turystyka wypoczynkowa a) turystyka militarna – wypoczynek w miejscach o ciekawej historii militarnej b) turystyka rozrywkowa – wypoczynek w miejscach zapewniających spędzanie wolnego czasu w formie różnego rodzaju zabaw np. parki rozrywki, parki tematyczne c) agroturystyka – wypoczynek w gospodarstwach rolnych oferujących produkty własnego wyrobu oraz dające możliwość zapoznania się z systemem produkcji rolnej Agroturystyka Supraśl woj. podlaskie 3. Turystyka zdrowotna a) turystyka uzdrowiskowa – najważniejsze motywy wyjazdu do uzdrowisk to chęć poprawy ogólnego stanu zdrowia oraz leczenie różnego rodzaju schorzeń b) turystyka medyczna – podróże poza granice kraju w celu skorzystania z opieki medycznej kraju odwiedzanego c) turystyka spa i wellness – wyjazdy do specjalnych ośrodków, mające na celu poprawę kondycji fizycznej i psychicznej Uzdrowisko w Krynicy-Zdrój 4. Turystyka biznesowa a) podróże służbowe – podróże pracowników w celu nawiązania lub utrzymania kontaktów z partnerami biznesowymi, najczęściej odbywane indywidualnie, b) turystyka targowa – wyjazdy na różnego rodzaju targi organizowane w kraju i za granicą, c) turystyka motywacyjna – podróże organizowane przez przedsiębiorstwa dla swoich pracowników, mające na celu zmotywowanie pracowników do lepszej pracy na rzecz swojej firmy lub będące nagrodą za osiągane wyniki, d) turystyka kongresowa – obejmuje uczestnictwo w konferencjach, kongresach, seminariach, sympozjach itp. e) turystyka korporacyjna – podróże organizowane przez firmę dla określonych osób, którym zapewnia się darmowe uczestnictwo w wypoczynku lub wydarzeniach o charakterze rozrywkowym 5. Turystyka religijna a) turystyka religijna – wyjazdy, w których motyw poznawczy przeważa nad motywem religijnym, dotyczy turystów, którzy odwiedzają miejsca święte ich własnej religii b) turystyka pielgrzymkowa – wyjazdy podejmowane z motywów religijnych, których podstawowymi celami są modlitwa i prośby o łaski c) turystyka poznawcza (jako forma turystyki religijnej) – dotyczy turystów którzy odwiedzają miejsca święte innej religii, a ich podstawowym motywem jest motyw poznawczy Poza głównym motywem wyjazdu, stosowanych jest wiele innych kryteriów podziału turystyki np.: a) liczba uczestników (turystyka indywidualna, turystyka zbiorowa), b) wiek uczestników (turystyka szkolna, turystyka studencka, turystyka seniorów), c) środek transportu (podobnie jak przy szlaku turystycznym– turystyka samochodowa, turystyka rowerowa, turystyka autokarowa, turystyka kolejowa, turystyka lotnicza, turystyka piesza, turystyka konna), d) czas pobytu (turystyka krótkoterminowa, turystyka długoterminowa), e) miejsce zakwaterowania (turystyka hotelowa, turystyka parahotelowa), f) pora wyjazdu (turystyka zimowa, turystyka letnia), g) sposób organizacji wyjazdu (turystyka zorganizowana, turystyka niezorganizowana), h) używany sprzęt turystyczny (turystyka narciarska, turystyka kajakowa, turystyka wspinaczkowa) Turystyka zrównoważona to rodzaj turystyki, mający na celu zminimalizowanie negatywnych skutków oddziaływania turystyki na środowisko naturalne i kulturę lokalną, a z drugiej strony, są to działania dążące do generowania zysków i zwiększenia zatrudnienia w społecznościach lokalnych oraz ochronę zasobów naturalnych lokalnych ekosystemów. Jest to zatem turystyka zrównoważona (odpowiedzialna), zarówno pod względem ekologicznym, jak i kulturowym, a co za tym idzie – ma minimalny wpływ na środowisko i kulturę społeczności przyjmującej. Szlaki turystyki zrównoważonej w Polsce : 1. Podlaski Szlak Bociani Podlaski Szlak Bociani nad Narwią 2. Szlak „Bieszczady Zielony Rower” 3. Szlak w Słowińskim Parku Narodowym Plaża – Morze Bałtyckie Ruchome Wydmy 4. Szlak wiodący nad Morskie Oko Koniec Opracował: Łukasz Zalewski