Slide 1

Gimnazjum im. Konstantego
Parczewskiego w Niemenczynie
Wykonawca: Ernest Górski i Wanesa Podlipska
Niemenczyn
2013
Historia Hg
Rtęć (Hg, łac. hydrargyrum, z gr. ὑδράργυρος hydrargyros – płynne
srebro) – pierwiastek chemiczny z grupy metali
przejściowych w układzie okresowym (uznana za pierwiastek
przez Lavoisiera). Rtęć jest jedynym metalem występującym
w warunkach normalnych w stanie ciekłym.
Pierwiastek chemiczny leżący w 2B grupie, 6 okresie (cynkowce)
w układzie okresowym. Liczba atomowa 80, masa atomowa 200,59.
Rtęć występuje w skorupie ziemskiej w ilości 0,05 ppm.
Właściwości Hg
 Jedyny metal ciekły w temp. pokojowej (temp.
topnienia - 38,87° C).
 Wykazuje dużą lotność – w temperaturze 20 °C
 Łatwo lotny (Hg i związki).
 Tworzy silne związki z S.
 Przeważają właściwości chalkofilne.
 Łatwo tworzy związki metylowe, trwałe w
środowisku wodnym.
 Duża mobilność i łatwa bioprzyswajalność.
Na skalę przemysłową rtęć otrzymuje się z minerału cynoberu,
czyli
siarczku
rtęci(II),
przez
ogrzewanie
w
obecności
powietrza:
HgS + O2 → Hg↑ + SO2↑Proces ten przebiega w dwóch etapach:
(1) 2HgS + 3O2 → 2HgO + 2SO2↑(2) 2HgO → 2Hg↑ + O2↑Inną
metodą jest ogrzewanie HgS wobec reduktora, np. żelaza:
HgS + Fe → Hg↑ + FeS. W warunkach laboratoryjnych rtęć
można uzyskać poprzez ogrzewanie tlenku rtęci(II).
Rzymianie używali jej do ługowania piasków rzecznych, w
celu wydobycia z nich srebra i złota. Tlenek rtęci(II) był
głównym składnikiem czerwonej farby, stosowany był do
szminkowania i malowania. W średniowieczu alchemicy
próbowali stworzyć złoto przez połączenie siarki z rtęcią.
Wolna rtęć pod nazwą żywego srebra była trzymana w
domach bogaczy jako zabawka. W XVI wieku Paracelsus
wprowadził związki rtęci do medycyny i farmacji.
•Główny minerał - cynober (HgS).
•Przemysł chloro-alkaliczny (Hg elektrolizer).
•Eksploatacja złota.
•Elektronika i instrumenty.
•Rolnictwo (pestycydy).
• arytmia serca,
• drżenia,
• bezsenność,
• zmiany DNA,
• obniżenie reprodukcji,
• zaburzenia rozwoju dziecka,
• bóle głowy,
• osłabienie,
• zaburzenia widzenia,
•spowolnienie reakcji,
• zachwianie równowagi
1. wypełnienia zębów, tzw. amalgamaty – srebrzyste
plomby,
2. ryby,
3. Szczepionki.
Rtęć i większość jej związków jest silnie toksyczna i
stanowi częste zanieczyszczenie środowiska. Jeżeli
dostanie się do środowiska wodnego, mikroorganizmy
metylują
ją
i
w
ten
sposób
powstaje
związek
metaloorganiczny – dimetylortęć. Jest on rozpuszczalny
w tłuszczach, a zarazem bardzo toksyczny i trwały – jest
to główna postać rtęci, która przedostaje się do
organizmów żywych i kumuluje się w nich. Rtęć w
środowisku w postaci dimetylortęci była przyczyną kilku
przypadków masowego skażenia środowiska.
Ostre zatrucie parami rtęci wywołuje zapalenie płuc i
oskrzeli
prowadzące
niewydolności
niekiedy
oddechowej.
śmiertelnej
do
Inne
objawy
to:
krwotoczne zapalenie jelit, niewydolność krążenia,
zapalenie błony śluzowej jamy ustnej. Uszkodzeniu
ulegają
Spożycie
również
związków
nerki
rtęci
i
układ
nerwowy.
powoduje
ślinotok,
wymioty, krwawą biegunkę, martwicę błony śluzowej
jelit. Pojawia się również pieczenie w przełyku.
Podobnie
jak
w
zatruciu
uszkodzone zostają nerki.
drogą
oddechową
Przypadkowo rozlana rtęć powinna być starannie zebrana, a jej
resztki
zneutralizowane
przez
zasypanie
siarką,
pyłem
cynkowym lub specjalnym ztworem np. 20% roztworem
wodnym chlorku żelaza(III)!
Szanownym i drogim Państwu
życzymy wiele optymizmu
i szczęścia!