1. Kanałem o przekroju prostokąta o podstawie 60 cm przepływa woda z prędkością średnią 2 m/s. Głębokość wody w kanale 20 cm. Oblicz strumień objętości wody w metrach sześciennych na godzinę. 2. Rurociągiem o średnicy wewnętrznej 200 mm przepływa woda z prędkością średnią 1,5 m/s. Oblicz strumień masy wody w kilogramach na godzinę. Przyjmij gęstość wody 1000 kg/m3. 3. Grzałka elektryczna podgrzewa w ciągu jednej minuty jeden litr wody od temperatury 20ºC do stanu wrzenia. Ciepło właściwe wody 4,187 kJ/(kg·K). Jaka jest moc grzałki? 4. Oblicz ciśnienie bezwzględne gazu w zbiorniku w przypadku a) nadciśnienia i b) podciśnienia, jeżeli wychylenie manometru cieczowego h=255 mm, a gęstość cieczy manometrycznej ρ=1240 kg/m3. Ciśnienie otoczenia pot=985 mbar. Zilustruj oba przypadki. 5. Oblicz objętość zbiornika w którym ma być zmagazynowane 50 kg azotu o temperaturze 12ºC pod ciśnieniem manometrycznym 2 MPa. Ciśnienie otoczenia 1 bar. Uniwersalna stała gazowa R=8315 J/(kmol·K). 6. Butla o pojemności V=20 dm3 zawiera tlen pod ciśnieniem p1=10 MPa i o temperaturze t1=15ºC. Po zużyciu części tlenu parametry jego wynosiły p2=6,2 MPa, t2=10ºC. Oblicz ilość zużytego tlenu. 7. Dany jest objętościowy procentowy skład spalin: [CO2]=15,1%, [O2]=4,6%, [N2]=80,3%. Oblicz objętość właściwą tych spalin przy ciśnieniu p=0,1 MPa i w temperaturze t=300ºC. 8. Dla pary wodnej suchej nasyconej przy ciśnieniu manometrycznym 0,4 MN/m2 określ na podstawie tablicy 1 pozostałe jej parametry: temperaturę nasycenia, objętość właściwą, entalpię właściwą, entropię właściwą, jeżeli ciśnienie barometryczne 0,1 MN/m2. 9. Oblicz ile kilogramów pary wodnej wilgotnej znajduje się w zbiorniku o objętości 2 m3, jeżeli ciśnienie tej pary wynosi 5 MPa, a jej entropia właściwa równa jest 4 kJ/(kg·K). 10. W zbiorniku o objętości V=1 m3 znajduje się 12 kg pary wodnej o ciśnieniu 2 MPa. Oblicz stopień suchości oraz energię wewnętrzną tej pary. 11. W zbiorniku znajduje się 80 kg nasyconej pary wodnej pod ciśnieniem 1,5 MPa. Ciecz zajmuje 5% objętości zbiornika. Oblicz objętość zbiornika. 12. Para wodna powstająca w kotle ma następujące parametry: p=5 MPa, t=600ºC. Woda zasilająca kocioł ma temperaturę twzas=50ºC. Wydajność kotła 50 kg/s, sprawność kotła 0,85, wartość opałowa 22000 kJ/kg. W walczaku kotła powstaje para sucha nasycona, która następnie jest kierowana do przegrzewacza. Przedstaw na wykresie i-s przemianę obrazującą powstawanie pary w kotle. Oblicz ile ciepła trzeba doprowadzić w walczaku kotła, a ile w przegrzewaczu. Oblicz także zużycie paliwa. 13. Całkowite straty cieplne budynku 2,2 GJ/h. Instalacja centralnego ogrzewania zasilana jest parą wodną wilgotną o pn=1,5 bara i x=0,98. Oblicz: a) godzinowe zapotrzebowanie pary dla ogrzewania budynku oraz b) średnicę przewodu doprowadzającego parę do budynku, zakładając prędkość pary w przewodzie w=40 m/s Zadanie rozwiąż przy założeniu, że w grzejnikach zachodziło całkowite skraplanie pary, skropliny opuszczające grzejniki miały temperaturę równą temperaturze nasycenia przy pn=1,5 bara oraz doprowadzenie pary z kotłowni do budynku odbywało się bez strat ciepła do otoczenia. 14. Dla powietrza wilgotnego o temperaturze t=40ºC i wilgotności względnej φ=60% posługując się wykresem i-X określ: zawartość wilgoci X, entalpię właściwą i, ciśnienie cząstkowe pary wodnej pp, maksymalną zawartość wilgoci X", ciśnienie nasycenia pp" w tej samej temperaturze, temperaturę punktu rosy tR. Oblicz także stopień nasycenia powietrza ψ. 15. W wymienniku powierzchniowym z ciągłym odprowadzeniem skroplin oziębiono 20000 kg/h wilgotnego powietrza o temperaturze t1=50ºC i wilgotności względnej φ=50% do temperatury t2=26ºC. Oblicz ilość odebranego ciepła oraz ilość skroplin odprowadzonych z wymiennika podczas oziębiania powietrza. Zilustruj przebieg procesów na wykresie i-X. 16. Powietrze o stanie t1=20ºC i φ1=0,6 zostaje podgrzane w grzejniku do temperatury t2=62ºC, następnie dopływa do komory suszarki, z której wypływa mając temperaturę t3=30ºC. Oblicz ilość wilgoci odebraną od suszonego materiału przez 1 kg powietrza suchego oraz ilość ciepła doprowadzaną w grzejniku do 1 kg powietrza suchego. Zilustruj przebieg procesów na wykresie i-X. 17. Powietrze wilgotne o temperaturze 32ºC i wilgotności względnej 20% nawilżono parą wodną o entalpii właściwej 1800 kJ/kg, aż do uzyskania wilgotności względnej powietrza 90%. Na wykresie zaznacz dwa stany powietrza: przed nawilżeniem oraz po nawilżeniu i odczytaj jaka będzie temperatura powietrza po nawilżeniu. 18. Do komory klimatyzacyjnej dopływa powietrze o temperaturze 4ºC i wilgotności względnej 50%. W nagrzewnicy wstępnej doprowadzane jest 25 kJ ciepła do każdego kilograma powietrza suchego. Po ogrzaniu powietrze jest nawilżane z dysz natrysku mgłą wodną o entalpii właściwej 500 kJ/kg, aż do osiągnięcia wilgotności względnej 100%. Po nawilżeniu powietrze kierowane jest do nagrzewnicy wtórnej, gdzie zostaje ogrzane do temperatury 22ºC. Oblicz stopień nasycenia dla powietrza wypływającego z nagrzewnicy wtórnej. Na wykresie i-X zilustruj przebieg procesów zachodzących w komorze klimatyzacyjnej (ogrzanie wstępne, nawilżanie, ogrzanie wtórne powietrza). Tablica 1. Właściwości wrzącej wody i pary nasyconej suchej p, MPa T, ºC v’, dm3/kg v”, dm3/kg i’, kJ/kg i”, kJ/kg s’, kJ/(kg·K) s”, kJ/(kg·K) 0,005 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 0,1 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 32,90 45,83 60,09 69,13 75,89 81,35 99,63 151,85 179,88 198,28 212,37 223,94 233,84 242,54 250,33 257,41 263,92 1,0052 1,0102 1,0172 1,0223 1,0265 1,0301 1,0434 1,0928 1,1274 1,1538 1,1766 1,1972 1,2163 1,2345 1,2521 1,2691 1,2858 28196 14676 7651,5 5230,8 3994,8 3241,5 1694,6 374,807 194,305 131,648 99,526 79,895 66,616 57,014 49,736 44,021 39,410 137,8 191,8 251,5 289,3 317,7 340,6 417,5 640,1 762,6 844,6 908,6 961,9 1008 1050 1087 1122 1154 2561 2584 2610 2625 2637 2646 2676 2748 2777 2790 2797 2801 2802 2801 2799 2797 2793 0,476 0,649 0,832 0,944 1,026 1,091 1,303 1,860 2,138 2,314 2,447 2,554 2,645 2,725 2,797 2,861 2,921 8,395 8,151 7,909 7,769 7,671 7,595 7,361 6,821 6,585 6,442 6,337 6,254 6,183 6,122 6,067 6,017 5,971 Tablica 2. Właściwości wody i pary wodnej przegrzanej przy ciśnieniu p=5 MPa T, ºC 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 v, dm3/kg 0,9977 1,0099 1,0412 1,0877 1,1530 1,2494 45,324 51,944 57,796 63,271 68,526 73,637 78,640 i, kJ/kg 5,1 213,5 422,7 635,0 853,8 1086 2925 3069 3197 3317 3434 3550 3665 s, kJ/(kg·K) 0,000 0,701 1,303 1,887 2,325 2,791 6,210 6,451 6,649 6,820 6,977 7,122 7,259 Literatura Szargut J., Guzik A., Górniak H.: Zadania z termodynamiki technicznej, Wydawnictwo PŚl, Gliwice, 1996.