KRZYŻ JEZUSA CHRYSTUSA ZNAKIEM ZWYCIĘSTWA I MIŁOŚCI (konspekt katechezy dla gimnazjum) Cele ogólne: - cel dydaktyczny: ukazanie Krzyża Jezusa Chrystusa jako znaku zwycięstwa nad ludzką słabością – nad grzechem; rozpoznanie w tym znaku wielkiej miłości Boga do człowieka; przygotowanie do przeżycia peregrynacji Krzyża i Światowych Dni Młodzieży - cel wychowawczy: kształtowanie postawy zaufania Jezusowi i zawierzenia Mu swoich problemów – swojego życia; wychowanie do wdzięczności Bogu za Jego wielką miłość; wdrażanie do dawania świadectwa wiary w codziennym życiu – dzielenia się miłością z innymi Cele szczegółowe (operacyjne): uczeń: uzasadnia, dlaczego Krzyż Jezusa jest znakiem zwycięstwa i miłości opowiada historię Krzyża Światowych Dni Młodzieży wyjaśnia, jaka idea przyświeca peregrynacji Krzyża i Światowym Dniom Młodzieży powierza Jezusowi swoje osobiste problemy określa, na czym polega postawa zaufania, zawierzenia i dziękczynienia Jezusowi wprowadza do swojego życia naukę płynącą z krzyża – miłość wobec innych wymienia i podejmuje działania na rzecz rozpropagowania ŚDM uzasadnia potrzebę wzięcia udziału w ŚDM Plan katechezy: 1. Sens Męki, Śmierci, i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa 2. Historia Krzyża i geneza ŚDM 3. Peregrynacja Krzyża i Obrazu Matki Bożej 4. Świadectwo uczestnika ŚDM 5. Odpowiedź na Bożą miłość Metody: śpiew, pogadanka, plakat, ekspozycja slajdu lub fotografii, refleksja, praca z tekstem, burza mózgów, tekst luk, adoracja krzyża Formy: jednostkowa, grupowa, zbiorowa, Środki dydaktyczne: krzyż, świeca, projektor multimedialny, zdjęcia, wydruk z tekstem: „Krzyż Roku Świętego – Krzyżem Światowych Dni Młodzieży”, płyta CD i tekst pieśni (zał. nr 11): „Zwyciężymy Chryste przez Twój Krzyż” lub www.youtube.com/wach/?v=9PsLO26yCYA, tekst luk „Historia Krzyża ŚDM”, kolorowe kartki samoprzylepne, świadectwo uczestnika ŚDM, krótki film www.youtube.com/watch?v=ojd9Ss55zt8, plakat krzyża z sercem i dłońmi Modlitwa - pieśń: „Zwyciężymy Chryste przez Twój Krzyż” (Zał. nr 11) Wprowadzenie Katecheta: W temat dzisiejszej katechezy wprowadziła nas pieśń mówiąca o sukcesie współzależnym od Krzyża Chrystusa. Ta krótka, optymistyczna zapowiedź zachęca nas, byśmy wspólnie zastanowili się, na czym to zwycięstwo ma polegać i czego ma dotyczyć? Dowiemy się dziś również: od kiedy, jak i dzięki komu krzyż łączy współczesną młodzież; porozmawiamy o tym, jak dziś można swoją wiarę wyznawać i czerpać z łask, które Chrystus pragnie hojnie rozdawać. Uczniowie: Zapisują temat katechezy: Krzyż Jezusa Chrystusa znakiem zwycięstwa i miłości. Pogadanka Katecheta: Od ponad dwóch tysięcy lat krzyż towarzyszy ludzkiej egzystencji. Gdzie go widzimy oprócz ścian naszych mieszkań i kościołów? Uczniowie: w szkole, na szczytach górskich, w szpitalach, na rozstajach dróg, w zakładach pracy, w siedzibach parlamentów… Katecheta: W jakich sytuacjach ludzie gromadzą się przy krzyżu? Uczniowie: podczas modlitwy, pogrzebu, na nabożeństwie Drogi Krzyżowej, adoracji Krzyża św. – szczególnie w Wielki Piątek, w czasie pielgrzymek, procesji czy też w wyjątkowych doświadczeniach życiowych – kataklizmy, katastrofy… Katecheta: W chwili konania Jezusa pod krzyżem stanął tłum – różnie nastawionych ludzi: skazujących, wyśmiewających, współczujących, cierpiących. (ekspozycja slajdu lub fotografii (Zał. nr 1) Wśród obecnych nie mogło zabraknąć Jego Matki. To właśnie Matka Najświętsza, pomimo ogromnego bólu, trwała przy Synu do końca, doskonale rozumiejąc sens Jego Męki i Śmierci. Dlaczego Jezus zdecydował się na taką Ofiarę ze Swojego życia? Uczniowie: Aby dokonać dzieła Odkupienia i Zbawienia, przeprosić Ojca za nieposłuszeństwo i pychę człowieka, okazać ludziom wielkie miłosierdzie, na nowo otworzyć bramy nieba zamknięte przez grzech. Katecheta: Grzech pierwszych rodziców spowodował wielką przepaść między człowiekiem a Bogiem. Przepaść, której sam człowiek nie był w stanie pokonać – żadnym dobrym czynem, żadną modlitwą czy największym umartwieniem. Jedynie mógł tego dokonać Jezus – pośrednik między Bogiem a ludźmi – jak czytamy w 1 Tm 2,5. Do Wniebowstąpienia Jezusa nie było żadnej człowieczej duszy w niebie! Bez Niego nikt nie mógłby się tam dostać. Jego Krzyż stał się „mostem nad przepaścią grzechu”, „mostem łączącym ziemię z niebem”. Na tym Krzyżu dokonało się zwycięstwo nad śmiercią, piekłem i szatanem, abyśmy mieli udział w szczęściu wiecznym. Patrząc na krzyż – pomyśl, jak wielka jest miłość Boga do człowieka – do ciebie. (chwila ciszy). Katecheta: Do takiej refleksji zachęcał św. Jan Paweł II podczas Światowych Dni Młodzieży, które zapoczątkował w 1985 r. Są to spotkania papieża z młodymi ludźmi całego świata, właśnie przy Krzyżu. Odbywają się co dwa – trzy lata i są organizowane w formie religijnego festiwalu, w wielkiej radości. Skupiają młodzież, która nie wstydzi się swojej wiary, chce wspólnie się modlić, powierzać swoje problemy, swoje życie Chrystusowi. Poza spotkaniami z papieżem, (w pozostałych latach) w Niedzielę Palmową organizowane są Światowe Dni Młodzieży w każdej diecezji, gdzie młodzież spotyka się ze swoimi biskupami. W 2016 roku, w dniach 26-31 lipca ŚDM – z udziałem papieża – odbędą się w Krakowie (ekspozycja slajdu lub fotografii – Zał. nr 2). Warto poznać genezę tych spotkań i historię Krzyża, który towarzyszy ŚDM. Na dzisiejszej katechezie zastanowimy się też, dlaczego powinniśmy wziąć czynny udział w peregrynacji Krzyża ŚDM i w samym spotkaniu młodych całego świata? Rozwinięcie (ukazanie wezwania Bożego) Praca jednostkowa: tekst luk (Zał. nr 4) Wyznaczony uczeń czyta głośno tekst źródłowy (Zał. nr 3) - „Krzyż Roku Świętego – krzyżem Światowych Dni Młodzieży”. Katecheta: Proszę uzupełnić luki w tekście: „Historia Krzyża Światowych Dni Młodzieży” (Zał. nr 4 - kartkę otrzymuje każdy uczeń). Po wypełnieniu luk jeden uczeń (ochotnik) odczytuje tekst. Katecheta: zwraca uwagę na inicjatywę i działanie młodzieży z Centrum Młodzieżowego San Lorenzo w Rzymie: Ci młodzi ludzie – zainspirowani słowami św. Jana Pawła II – dali świadectwo swojej wiary, przynosząc Krzyż na uroczystość otwarcia Jubileuszowego Roku Odkupienia. Ten Krzyż od tamtej pory towarzyszy ŚDM i peregrynuje – tzn. wędruje po świecie. Obok krzyża Światowych Dni Młodzieży, od Niedzieli Palmowej 2003 roku pielgrzymuje ikona Matki Bożej „Salus Populi Romani” (Ocalenie Ludu Rzymskiego). Obraz Matki Bożej, umieszczony obok krzyża, zachęca nas do spełnienia życzenia Matki Syna Bożego: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie” (J 2,5). Możemy powiedzieć o wyjątkowości ŚDM, które gromadzą wielkie rzesze młodych. Ilość uczestników kształtowała się od 300 tyś do 4 mln. Pokaz multimedialny (Zał. nr 5) Katecheta: Proszę odczytać, kiedy i gdzie odbyły się ostatnie ŚDM, ilu uczestników brało udział w spotkaniu, który papież był obecny na spotkaniu z młodzieżą? Uczniowie: Ostatnie ŚDM miały miejsce w Rio de Janeiro w 2013 roku, brało w nim udział 3,7 mln uczestników, spotkaniu przewodniczył papież Franciszek. Katecheta: Dlatego też od Brazylijczyków młodzież z Polski odebrała na Placu św. Piotra w Rzymie, podczas Mszy św. pod przewodnictwem Ojca Świętego Franciszka w Niedzielę Palmową 13 kwietnia 2014 roku symbole ŚDM – Krzyż i Ikonę Matki Bożej, które będą do dnia rozpoczęcia ŚDM w 2016 r. pielgrzymować po Europie. Pokaz multimedialny – (Zał. nr 6) Z tego Krzyża, obecnego w różnych miejscach globu ziemskiego, uczestnicy spotkań czerpią ogrom łask. Posłuchajmy świadectwa z ostatniego ŚDM w Brazylii. Wybrany uczeń czyta świadectwo (można również odczytać z podziałem na role: narrator, kapłan, zakonnica, chłopiec – przyg. 4 kartki) – (Zał. nr7) Katecheta: Odczytane przed chwilą świadectwo młodego chłopca z Brazylii uświadamia nam, że tak niewiele ze strony człowieka potrzeba – wystarczył bowiem zwykły gest dotknięcia Krzyża. Jak sądzicie, co możemy wyrazić w tym geście? (burza mózgów) Uczniowie: nadzieję, odwagę, zaufanie, wolną wolę, zawierzenie…. Praca w grupach: Uczniowie podzieleni na cztery grupy wpisują na kartkach samoprzylepnych: a) koloru fioletowego - problemy współczesnej młodzieży b) koloru różowego - podziękowania za Bożą miłość Przypuszczalne odpowiedzi: a) wulgaryzmy, arogancja, uzależnienia, lenistwo, zniewolenia… b) za mękę, śmierć i zmartwychwstanie, za dar życia, za przebaczenie grzechów, trwanie w sakramentach…. Praca z plakatem – wielkości dużego bristolu (Zał. nr 8) Katecheta poleca, aby w lewej części serca przedstawiciele grup przykleili kartki fioletowe, a po stronie przeciwnej różowe. Katecheta: W sercu Jezusa przebitym na krzyżu znalazło się miejsce dla każdego z nas i dla naszych problemów. On nikogo nie odrzuca. A czy w twoim sercu jest miejsce dla Boga? (chwila refleksji). Jeśli tak – to bardzo dobrze. Zanurzaj się nieustannie w Bożej miłości i dziel się tą miłością z innymi. Z tego, co dotychczas powiedzieliśmy, wynika, że Pan Bóg wzywa nas do wdzięczności za miłość Chrystusa wyrażona na krzyżu. Powinniśmy także zaufać Najświętszemu Sercu Jezusa. Pogłębienie materiału (odpowiedź człowieka na wezwanie Boże) Poprzez udział w peregrynacji Krzyża ŚDM mam okazję umocnić swoją wiarę i przygotować się na spotkanie młodzieży. Udział w peregrynacji Krzyża ŚDM powinien w nas wzbudzić postawę, którą można oddać w słowach: „Pamiętaj na Jezusa! Pamiętaj, co Ci uczynił i jak wiele wskutek tego zawdzięczasz Bogu (2 Tm 2,8). Weźmy udział w peregrynacji Krzyża, gdy do nas przybędzie – aby odnaleźć Chrystusa i nauczyć się jeszcze bardziej kochać Pana Boga i bliźniego. Podsumowanie treści Katecheta: Jan Paweł II świetnie zdawał sobie sprawę z mocy, jaka tkwi w krzyżu. 1.04.2004 roku powiedział do młodzieży Rzymu: Wybrany uczeń odczytuje: „Dzięki wam, drodzy przyjaciele, miliony młodych, patrząc na ten krzyż, doznało przemiany i postanowiło żyć jak prawdziwi chrześcijanie”, i w dalszej części przemówienia przypomniał: „Jeśli Jezus zgodził się umrzeć na krzyżu, czyniąc zeń źródło życia i znak miłości, to nie ze słabości, nie z upodobania w cierpieniu. To dla zyskania dla nas zbawienia i uczynienia nas już teraz uczestnikami Jego Boskiego życia” (załącznik nr 9) Katecheta: Pamiętajmy - na Jezusa zawsze można liczyć. On jest stale z nami, na dobre i na złe, i kocha nas miłością miłosierną, większą niż nasz grzech i nasza niewierność. Dlatego z naszej strony potrzeba jasnej decyzji wiary: opowiedzenia się za Jezusem i oddania Mu swego życia. Warto!!! – chwyć się Krzyża tak jak uczynił to młody Brazylijczyk. Krótki film:www.youtube.com/watch?v=ojd9Ss55zt8 Propozycja zapisu do zeszytu Młodzież wklei do zeszytu wypełniony tekst luk. Zadanie domowe: Zaprojektuj logo ŚDM i napisz zaproszenie (w oparciu o temat dzisiejszej katechezy) do udziału w ŚDM w Krakowie. Modlitwa połączona z adoracją Krzyża Uczniowie gromadzą się wokół Krzyża, ustawionego w centrum sali lekcyjnej. Zapalamy świecę. Katecheta: Wpatrując się w Krzyż – znak zwycięstwa i miłości niech każdy pomyśli – jaki swój osobisty problem powierzy Jezusowi (chwila ciszy). A teraz pomódlmy się za młodzież, prosząc św. Jana Pawła II o wstawiennictwo u Jezusa zwycięskiego i kochającego. Odczytuje uczeń. (załącznik nr 10) Opracowała: Ewa Miałkowska Gimnazjum im. Jana Pawła II w Goczałkowie (diecezja świdnicka) Załącznik nr 1 Załącznik nr 2 Załącznik nr 3 Krzyż Roku Świętego – krzyżem Światowych Dni Młodzieży 13 marca 1983 r. Jan Paweł II dokonał otwarcia Centrum Młodzieżowego San Lorenzo w Rzymie. W wygłoszonej wówczas homilii Papież powiedział: „Centrum staje się w ten sposób siłą rzeczy miejscem, w którym ma królować Krzyż. Dokąd pójść w tym świecie, z grzechem i winą, bez krzyża? Krzyż bierze na siebie całą nędzę świata, która rodzi się z grzechu. On objawia się jako znak łaski. Po tych słowach, młodzież skupiona przy wspomnianym ośrodku, w wyjątkowy sposób włączyła się w uroczystość otwarcia Jubileuszowego Roku Odkupienia – 25 marca 1983 r. - przyniosła prosty, drewniany krzyż. Został on włączony do procesji pokutnej. Procesji tej przewodniczył Ojciec Święty Jan Paweł II. W procesji młodzież z Centrum San Lorenzo niosła wspomniany krzyż. Po otwarciu Drzwi Świętych Bazyliki św. Piotra Ojciec Święty przeszedł przez nie jako pierwszy pielgrzym. Tuż za Papieżem przeszła młodzież z dużym drewnianym krzyżem. Krzyż ten został następnie ustawiony obok konfesji św. Piotra i stał się znakiem Nadzwyczajnego Jubileuszu Odkupienia. Przebywał w bazylice św. Piotra 394 dni, aż do zakończenia Roku Świętego 22 kwietnia 1984 r. Ojciec Święty dokonał wówczas zamknięcia Drzwi Świętych. Zaraz po tej ceremonii Jan Paweł II przekazał krzyż Roku Świętego młodzieży i powiedział: „Umiłowani młodzi, u kresu Roku Świętego powierzam wam znak tego Roku Jubileuszowego: Krzyż Chrystusa. Ponieście go na cały świat jako znak miłości, którą Pan Jezus umiłował ludzkość i głoście wszystkim, że tylko w Chrystusie umarłym i zmartwychwstałym jest ratunek i odkupienie” To właśnie ten krzyż Roku Świętego stał się krzyżem Światowych Dni Młodzieży. Załącznik nr 4 Historia krzyża Światowych Dni Młodzieży 13 marca 1983 roku ….….… ………….……… dokonał otwarcia ………………… ……..……..……..…. San Lorenzo w Rzymie. Papież wówczas powiedział: „Centrum staje się w ten sposób siłą rzeczy miejscem, w którym ma królować ………….. Krzyż bierze na siebie całą nędzę świata, która rodzi się z grzechu. Młodzież włączyła się w uroczystość otwarcia ……………………… ………… ………..……….…….– 25 marca 1983 r. przyniosła prosty, drewniany krzyż, który przebywał w bazylice św. Piotra aż do zakończenia Roku Świętego 22 kwietnia 1984 r. Po ceremonii zamknięcia Jan Paweł II przekazał krzyż ………… ……………. młodzieży i powiedział: „Umiłowani młodzi, u kresu Roku Świętego powierzam wam znak tego Roku Jubileuszowego: Krzyż Chrystusa. Ponieście go na cały świat jako znak ………………..…, którą Pan Jezus umiłował ludzkość i głoście wszystkim, że tylko w Chrystusie umarłym i zmartwychwstałym jest ratunek i odkupienie”. To właśnie ten krzyż Roku Świętego stał się krzyżem Światowych Dni Młodzieży Załącznik nr 5 ŚWIATOWE DNI MŁODZIEŻY Rok Daty Miejsce Ilość uczestników 1985 29-31 marca Rzym 300 tys. 1987 11-12 kwietnia Buenos Aires 900 tys. Papież 1989 15-20 sierpnia Santiago de Compostela 400 tys. 1991 10-15 sierpnia Częstochowa 1,6 mln 1993 10-15 sierpnia Denver 700 tys. 1995 10-15 stycznia Manila 4 mln 1997 19-24 sierpnia Paryż 1,1 mln 2000 15-20 sierpnia Rzym 2,2 mln 2002 23-28 lipca Toronto 800 tys. 2005 16-21 sierpnia Kolonia 1,2 mln 2008 15-20 lipca Sydney 400 tys. 2011 15-21 sierpnia Madryt 1,5 mln 2013 23-28 lipca Rio de Janeiro 3,7 mln Jan Paweł II Benedykt XVI Franciszek 2016 26-31 lipca Załącznik nr 6 Kraków Załącznik nr 7 ŚWIADECTWO W Brazylii do jednego z polskich księży podszedł młody chłopak. Proszę spojrzeć na mnie, jak wyglądam – rzucił. Jak? – zdumiał się kapłan. – Normalnie, schludnie. Właśnie – podchwycił chłopak. – A ja przez wiele lat kradłem. To był mój sposób na życie. Potrzebowałem pieniędzy na alkohol, narkotyki. Usłyszałem o peregrynacji krzyża i poszedłem, bo wiedziałem, że będzie wielotysięczny tłum. Znakomita okazja, by coś komuś zwinąć! I nagle na drodze stanęła mi jakaś zakonnica. Dotknij krzyża – powiedziała krótko – a Chrystus dotknie ciebie. Podszedłem dotknąłem tego krzyża i… coś się ze mną stało. Od tamtej chwili nie piję alkoholu, nie biorę narkotyków i nikogo nie okradłem. Widzi ksiądz, jak ja ładnie wyglądam. Załącznik nr 8 B ZNAK I MIŁOŚCI ZWYCIĘSTWA Załącznik nr 9 „Dzięki wam, drodzy przyjaciele, miliony młodych, patrząc na ten krzyż, doznało przemiany i postanowiło żyć jak prawdziwi chrześcijanie”, i w dalszej części przemówienia przypomniał: „Jeśli Jezus zgodził się umrzeć na krzyżu, czyniąc zeń źródło życia i znak miłości, to nie ze słabości, nie z upodobania w cierpieniu. To dla zyskania dla nas zbawienia i uczynienia nas już teraz uczestnikami Jego Boskiego życia”. Załącznik nr 10 Święty Janie Pawle II – Ty na Światowych Dniach Młodzieży gromadziłeś przy Chrystusie wielkie rzesze młodych, pokładając w nich nadzieję. Byłeś i pozostałeś dla nas Nauczycielem, Wychowawcą i Przyjacielem. Oddajemy się Twojej opiece. Prosimy, abyś swoim wstawiennictwem chronił nas przed zagrożeniami współczesnego świata i prowadził do Jezusa, który pokonał śmierć, piekło i szatana, i kocha nas miłością miłosierną. Załącznik nr 11 Zwyciężymy, Chryste, przez Twój Krzyż Zwyciężymy, Chryste, przez Twój Krzyż Zwyciężymy, zwyciężymy Zwyciężymy przez Twój Krzyż