Krzyż – prosty, święty symbol miłości

Krzyż – prosty, święty symbol miłości
(konspekt katechezy dla klas IV – VI szkoły podstawowej)
Cele dydaktyczny: ukazanie i odkrywanie krzyża jako objawienia miłości Boga do człowieka.
Cele wychowawczy: Budzenie szacunku wobec krzyża.
Cele szczegółowe (operacyjne): uczeń
- podaje główny motyw męczeńskiej śmierci Jezusa na krzyżu;
- określa znaczenie zbawczej śmierci Jezusa Chrystusa;
- podaje, że w Polsce w 2016 roku odbędą się Światowe Dni Młodzieży;
- opowiada o historii Krzyża Światowych Dni Młodzieży;
- reflektuje nad własnym życiem w kontekście krzyża Chrystusowego;
- okazuje wdzięczność miłującemu Bogu;
- podejmuje konkretne formy miłości wobec Boga i bliźnich.
Plan katechezy:
1. Krzyż nieodłącznym elementem życia Jezusa Chrystusa: Boga-Człowieka.
2. Krzyż jako prosty, święty symbol miłości Boga do człowieka.
3. Rozumienie krzyża jako tajemnicy miłości wciąż aktualnej.
Metody dydaktyczne: praca z obrazem, praca z tekstem, pogadanka, burza mózgów, wykład.
Formy pracy: praca indywidualna, praca zbiorowa, praca w grupach.
Środki dydaktyczne: obraz (reprodukcja), krzyż, Pismo Święte, nagranie z piosenką, teksty
piosenki , wlepka z tekstem biblijnym.
Wprowadzenie – zainteresowanie tematem, uświadomienie celów i zadań katechezy,
motywacja.
a) Analiza obrazu.
Na początku zajęć katecheta przedstawia uczniom obraz Johna Everett Millais
„Chrystus w domu
rodziców”
(olej na płótnie, 1849–1850
Tate Gallery, Londyn). Prosi o uważne obejrzenie dzieła malarskiego.
- Co przedstawia obraz?
Swobodne wypowiedzi uczniów.
Na obrazie można zauważyć: warsztat ciesielski, dużą ilość drewna, skaleczoną rękę,
niepokój i troskę wszystkich domowników.
Katecheta prosi o przyjrzenie się szczegółom obrazu według następujących sugestii:
Odnajdźcie na obrazie:
- czerwień krwi Jezusowej rany, kolor kwiatu winnej latorośli, barwę ubrań takich jak płaszcz
z pałacu Heroda;
- smutnego Jana Chrzciciela, jeszcze małego, niosącego wodę do obmycia;
- owce, które przyszły, bo nie mają pasterza;
- trójkątny symbol Boga Ojca i Jego Opatrzności, a także symbol Ducha Świętego – gołębicę;
- gołębie w oknie, pijące jakby wodę żywą;
- gwoździe, rózgi i drabinę;
- babcię Jezusa – świętą Annę, która nie wie, jak pomóc.
Komentarz katechety:
Scena przedstawiona na obrazie nie jest sceną sielankową. Nie przedstawia beztroskiego
dzieciństwa Zbawiciela, lecz jest zapowiedzią Jego ukrzyżowania. Krzyż od samego początku
miał się stać nieodłącznym elementem życia Jezusa Chrystusa.
- Dlaczego właśnie krzyż?
Celem katechezy będzie odkrycie odpowiedzi na to pytanie.
Rozwinięcie – opracowanie nowego materiału, ukazanie wezwania Bożego.
a) Katecheta stawia krzyż w centralnym punkcie pomieszczenia.
- Gdzie możemy spotkać krzyż?
Uczniowie podają przykłady: w kościele, w domu, przy drogach, na placach ulic, na rozstajach dróg, na ścianach
różnych instytucji, zawieszony na szyi.
- Czego może być symbolem?
Uczniowie podają propozycje: symbolem wiary, miłości Boga do człowieka, znakiem religijnym.
- O czym mówi Jezusowy krzyż?
Uczniowie podają własne propozycje: o niezawinionej śmierci Boga – człowieka, o miłości, o cierpieniu.
b) Wysłuchanie piosenki pt. „Zbawienie przyszło przez krzyż”: Załącznik nr 2.
c) Po wysłuchaniu piosenki katecheta dzieli klasę na 3 grupy. Każda z grup ma za zadanie napisać interpretację
jednej ze zwrotek oraz refrenu wysłuchanej piosenki. Po wykonaniu zadania następuje prezentacja efektów
pracy na forum klasy.
c) Zapis tematu katechezy do zeszytu: Krzyż – prosty, święty znak miłości.
Katecheta wręcza każdemu z uczniów wlepkę do zeszytu z tekstem:
„Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich”
(J 15,13).
Komentarz katechety:
To właśnie te piękne i ważne słowa stały się motywem popularnej pieśni religijnej, której
treść zgłębialiście podczas katechezy.
Krzyż towarzyszy człowiekowi w różnych sytuacjach jego życia. Możemy zobaczyć go
w kościele, na ścianach naszych domów, instytucji. Od znaku krzyża rozpoczynamy modlitwę.
Znak krzyża stawiamy na grobach naszych bliskich. Krzyż jest częścią przestrzeni, w której
przebywamy, wzrastamy. Krzyż jest obok nas. Prosty znak: dwa kawałki drewna lub metalu.
Czy potrafimy jednak dobrze zrozumieć jego sens i znaczenie? W religijnej piosence
śpiewamy o tym, że krzyż jest tajemnicą, poprzez którą na świat przyszło nasze zbawienie.
Tę prawdę wypowiadamy także w słowach modlitwy: „On to dla nas ludzi i dla naszego
zbawienia (…)” umarł na krzyżu, przyjął śmierć i cierpienie, aby odkupić człowieka z niewoli
grzechu.
Zadaniem uczniów jest ustalić, gdzie słyszeli te słowa i kiedy się je wypowiada.
- Kto może być zdolny aż do takiego poświęcenia, tak wielkiej ofiary? Tylko ktoś, kto nas
bardzo kocha. Bóg darował człowiekowi swoją miłość, miłość aż po śmierć na krzyżu. Krzyż
jest największym i najprostszym, świętym znakiem Bożej miłości.
- W jaki sposób potrafimy odpowiedzieć Bogu na tę miłość? Podpowiedź znajdujemy
w Ewangelii. Jezus mówi: „Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech
weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje” (Mt 16,24).
Patrząc na krzyż, powinniśmy widzieć nie tylko symbol, przedmiot. Patrząc na krzyż,
powinniśmy widzieć miłującego nas Boga, który daje przykład i wzywa do naśladowania, co
tak pięknie i prosto tłumaczą słowa piosenki.
Uczniowie jeszcze raz w grupach zaglądają do tekstu piosenki i wyszukują ważnych słów, które warto
zapamiętać, np.:
„Każde cierpienie ma sens,
Prowadzi do pełni życia”.
„Jeżeli chcesz Mnie naśladować,
To weź swój krzyż na każdy dzień
I chodź ze Mną zbawiać świat
Kolejny już wiek”.
„Codzienność wiedzie przez krzyż,
Większy im kochasz goręcej”.
„Każde spojrzenie na krzyż
Niech niepokojem zagości,
Bo wszystko w życiu to nic
Wobec tak wielkiej miłości”.
Uczniowie mogą zapisać te słowa do zeszytu.
Pogłębienie materiału – odpowiedź człowieka na wezwanie Boże, wiązanie teorii
z praktyką
Katecheta rozdaje uczniom serca z papieru.
Komentarz katechety:
Ważne, byśmy patrzyli na tajemnicę krzyża najpierw przede wszystkim jako na tajemnicę
miłości wciąż aktualnej.
Symbolem miłości jest także serce. Chcę was prosić, żebyście wpisali w te serca swoją
odpowiedź Bogu na Jego miłość do nas. Może to być propozycja bardzo konkretnego
działania, jakie przed sobą postawimy w najbliższym czasie. Może zainteresujemy się chorą
koleżanką, może przyjdziemy komuś z bezinteresowną pomocą. Jeżeli ktoś z was jest gotów
bardzo konkretnie odpowiedzieć Bogu, niech tę deklarację wpisaną w nasze symboliczne
serce złoży u stóp krzyża, znajdującego się w klasie.
Krzyż został postawiony przed młodymi ludźmi przez trzech kolejnych papieży urzędujących
w Kościele na przełomie XX i XXI wieku jako znak wiary i zadanie. Zarówno św. Jan Paweł II,
jak i Benedykt XVI oraz Papież Franciszek prosili młodzież, aby to właśnie krzyż towarzyszył
ich życiu i działaniu. Krzyż stał się znakiem i symbolem Światowych Dni Młodzieży
organizowanych w różnych krajach od niemal trzydziestu lat.
W 2016 roku polska młodzież będzie organizatorem kolejnych Światowych Dni Młodzieży.
Odbędą się one w Krakowie. W związku z tym niezwykle ważnym i pięknym wydarzeniem do
naszej Ojczyzny przybywa krzyż nazwany Krzyżem Światowych Dni Młodzieży. Będzie on
„pielgrzymował” po Polsce wraz z kopią ikony Matki Bożej Salus Populi Romani. Pomódlmy
się o to, abyśmy mogli ten szczególny krzyż godnie adorować także w naszej diecezji i parafii;
abyśmy mogli i zechcieli z własnej woli w obecności krzyża powierzyć Panu Bogu wszystkie
nasze radości i troski; abyśmy mogli pójść za Chrystusowym wezwaniem:
„Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech
Mnie naśladuje” (Mt 16,24).
Modlitwa: Akt miłości.
Podsumowanie treści – utrwalenie materiału
Uczniowie mają za zadanie wyjaśnić znaczenie tematu katechezy: Krzyż – prosty, święty
symbol miłości.
Katecheta kończy zajęcia puentą, która stanowiła jednocześnie główny cel katechezy, iż śmierć Jezusa na krzyżu
jest objawieniem największej miłości Boga do człowieka.
Propozycja zapisu do zeszytu
Zapisujemy temat katechezy oraz wklejamy wlepki z J 3,16: „Tak bowiem Bóg umiłował
świat, że syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w niego wierzy, nie zginął, ale miał
życie wieczne”.
Uczniowie mogą zapisać treści wypracowane podczas analizy tekstu piosenki.
Zadanie do domu
W dostępnych ci źródłach znajdź informacje na temat historii Światowych Dni Młodzieży.
Sporządź krótką informację w zeszycie na ten temat.
Opracowała: Ewa Bembenista
Gimnazjum nr 6 w Płocku
(diecezja płocka)
Załączniki do katechezy:
Załącznik nr 1
John Everett Millais
„Chrystus w domu rodziców”
(olej na płótnie, 1849–1850
Tate Gallery,
Londyn)
Załącznik nr 2
1. Zbawienie przyszło przez krzyż,
Ogromna to tajemnica
Każde cierpienie ma sens,
Prowadzi do pełni życia.
Ref.: Jeżeli chcesz Mnie naśladować,
To weź swój krzyż na każdy dzień
I chodź ze Mną zbawiać świat
Kolejny już wiek.
2. Codzienność wiedzie przez Krzyż,
Większy im kochasz goręcej.
Nie musisz ginąć już dziś,
Lecz ukrzyżować swe serce.
3. Każde spojrzenie na krzyż
Niech niepokojem zagości,
Bo wszystko w życiu to nic
Wobec tak wielkiej miłości.