Dlaczego wybieram chrześcijaństwo?

Ks. Janusz Burkat SCJ
Sosnowiec
Dlaczego wybieram chrześcijaństwo?
I.
Wstęp.
Pytanie zawarte w temacie niniejszego opracowania, winien zadawad sobie każdy, kto
zetknie się z religią, której założycielem był Jezus Chrystus. Powinien je zadad człowiek
niewierzący, który obserwując różne fenomeny religijne pyta o przyczyny, dla których ludzie
decydują się na wybór właśnie chrześcijaostwa. Pytanie to powinien zadad sobie każdy
chrześcijanin, aby docenid to, co go wyróżnia i charakteryzuje. Zwłaszcza chrześcijanin
powinien poznawad odpowiedź na to pytanie, w kontekście takich problemów jak:
„narastająca sekularyzacja powodująca stopniowy upadek znaczenia chrześcijaostwa i wzrost
innych religii (…), możliwości komunikacji sprzyjającej spotkaniem między religiami.”1
Celem, który powinien byd zrealizowany przy poszukiwaniu odpowiedzi na zadane
w temacie pytanie, jest ukazanie wyjątkowego i specyficznego charakteru chrześcijaostwa.
Niniejsze opracowanie po pierwsze, będzie próbą ukazania jak chrześcijaostwo w sposób
wyjątkowy pośród innych religii odnosi się do pojęcia Boga. Zostanie udzielona odpowiedź na
pytanie czy chrześcijaostwo nosi w sobie pełnię objawienia o Bogu, a jeśli tak to, co mówi o
Bogu. W drugiej części ukazana zostanie oryginalnośd chrześcijaostwa w odniesieniu do
człowieka i stworzenia. Zostanie podjęta próba ukazania chrześcijaostwa jako wyjątkowej
religii, która odpowiada na pytania związane z grzechem i niezawinionym cierpieniem
człowieka.
II.
Wyjątkowe znaczenie chrześcijaństwa.
Rozpoczynając uzasadnianie wiarygodności i wyjątkowości chrześcijaostwa trzeba
sięgnąd do źródeł spisanych, które opisują życie i działalnośd Jezusa z Nazaretu. Chodzi
o krytyczną weryfikację Ewangelii i pozostałych pism Nowego Testamentu, z których
chrześcijaostwo czerpie wiedzę o sobie.2 Chrześcijaostwo wykazało swą wiarygodnośd
poprzez to, że pisma, które o nim mówią, nie są zawieszone w próżni, ale oddają klimat
czasów Chrystusa. Pisma te zostały zweryfikowane pod względem zgodności wewnętrznej
i zewnętrznej. „Nastąpiło w XX wieku wszechstronne rozpoznanie oryginalności
chrześcijaoskiego orędzia z perspektywy pism”3 Właśnie oryginalnośd tekstów i fakt, iż nie
zostały one spreparowane, pozwala na rzetelne odniesienie się do chrześcijaostwa
i jego wyjątkowości dotyczącej objawienia w kwestii Boga i człowieka.
1
Por. I.S.Ledwoo, „… i nie ma w żadnym innym zbawienia” Wyjątkowy charakter chrześcijaostwa w teologii
posoborowej, Lublin 2006, s.298.
2
Por. J. Perszon, Jedynośd i powszechnośd zbawcza Jezusa Chrystusa w kontekście religii pozachrześcijaoskich,
w: Teologia religii, chrześcijaoski punkt widzenia, Łódź-Kraków 2007, s.120.
3
Tamże, s.120.
A) Pojęcie Boga.
Aby ujrzed oryginalny charakter chrześcijaostwa, na tle innych religii, trzeba odnieśd
się i porównad jego stanowisko wobec takich pojęd jak: Bóg, Sacrum, Transcendens itd.
Istnieją, bowiem dwie drogi, jakie przyjmują religie wobec pojęcia Boga. Pierwszą z dróg
zmierza ku określeniu religii jako pewnego systemu wiedzy, mądrości, które to przekazywane
przez tradycję dają zbawienie. W tym typie religijności najważniejszą rolę odgrywa
wewnętrzna działalnośd człowieka, mająca na celu oświecenie, osiągnięcie zjednoczenia
z bezosobową, metafizyczną Zasadą.4 Ten typ religijności bliski jest religiom Wschodu, jednak
coraz bardziej wkrada się do religijności młodego pokolenia Europejczyków. Drugim typem
religijności jest budowanie relacji osobowej pomiędzy podmiotem religii, jakim jest Bóg,
a człowiekiem, który jest przedmiotem aktu religijnego.5
Z pośród różnych religii, które proponują budowanie relacji z Bogiem, chrześcijaostwo
stoi na uprzywilejowanym miejscu. „Chrystus rzucił, bowiem nowe światło na temat natury
wewnętrznej Boga”.6 Chrystus objawiając, że Bóg jest miłością, odsłonił, że w samym Bogu
jest relacja miłości pomiędzy Osobami Boskimi. Miłośd wewnątrztrynitarna Boga, ukazuje Go
nie, jako „samotnika”, ale Boga, który wie, czym jest miłośd. To jest kluczowa nowośd
chrześcijaostwa, które nie tylko zastanawia się nad istnieniem Boga, ale głosi
wewnątrzosobową miłośd Trójjedynego Boga. Jeśli zatem w samym Bogu istnieje relacja
oparta na miłości, to ta relacja może zostad przeniesiona na człowieka, który to wierząc w
pełne miłości ingerowanie Boga w swoim życiu, wie, że jest kochany i może tę miłośd
odwzajemnid. Jest to prawda, dzięki której chrześcijaostwo może byd jakże aktualne
w obecnych czasach, w których ludzkośd cierpi na chorobę „egoizmu”.
Z objawieniem chrześcijaostwa o Trójcy Świętej łączy się odniesienie wobec kwestii
jedyności Boga. Według krytyków chrześcijaostwa istnieje brak możliwości pogodzenia nauki
Jezusa Chrystusa o Bogu w Trójcy Świętej z jedynością i doskonałością Boga. Wobec tych
trudności chrześcijaostwo podaje wyjątkowe wnioski dotyczące pojęcia jedyności Boga.
Z perspektywy założeo filozoficznych Bóg jest bytem niepodzielnym, wykluczającym wszelki
inny byt boski, zatem istnienie drugiego bytu o doskonałych własnościach nie jest możliwe.7
Stary Testament mówi o Bogu ukrytym, który zawsze jest tajemnicą. Jezus Chrystus
potwierdził starotestamentalne spojrzenie na Boga. Jednak nowością chrześcijaostwa jest
fakt, że „(…) trynitarnośd nie osłabia jedności i jedyności Boga, jako że Osoby Boskie stanowią
doskonałą jednośd”.8 Chrześcijaostwo nie ingeruje w naturę Boga, która jest jedna i jedyna.
Dlatego zdanie krytyków chrześcijaostwa, że uderza ono w jedynośd Boga, nie jest
poprawne.
Jezus Chrystus Syn Boży, objawiając wewnątrztrynitarne życie Boga zwraca się do
Boga: „Ojcze”. Jest to kolejna oryginalnośd, jaką wykazuje chrześcijaostwo. Fakt, iż Bóg jest
Ojcem sprowadza znaczne konsekwencje. Bóg mając przymioty ojcostwa wykorzystuje je
względem chrześcijan, którzy na zasadzie przybrania stają się dziedmi Boga
i współdziedzicami Chrystusa. Jeśli Bóg jest Ojcem, to wykorzystuje przymioty ojcostwa
w odniesieniu do człowieka szukając go, miłując i będąc miłosiernym względem niego.
Mówiąc o Bogu Ojcu współczesnemu człowiekowi, trzeba czasem brad pod uwagę kontekst
4
T. Dajczer, Oryginalnośd chrześcijaostwa na tle innych religii, Ateneum Kapłaoskie (486) tom 108, rok 79
(1987) s. 364.
5
Por Z.J. Zdybicka, Czym jest i dlaczego istnieje religia – religia w ujęciu filozofii religii, Ateneum Kapłaoskie
(467) tom 108, rok 79 (1987), s.204.
6
Por. I.S.Ledwoo, „… i nie ma w żadnym innym zbawienia”, dz. cyt., s. 406.
7
Tamże, s. 405.
8
I.S.Ledwoo, „… i nie ma w żadnym innym zbawienia”, dz. cyt., s. 407.
wielkich zranieo, którego źródłem jest kryzys ojcostwa. Zawsze trzeba mied na uwadze
w głoszeniu prawdy o Bogu Ojcu fakt, że nie człowiek nazwał Boga Ojcem, po to, aby
„zwiększyd dobrod” Boga. Bóg odwiecznie jest Ojcem, a stwarzając człowieka na Swój obraz
i podobieostwo złożył mu w darze możliwośd bycia ojcem. Jeśli są zranienia powodowane
ojcostwem, to wypływają one z braku odkrywania w człowieku obrazu i podobieostwa Boga,
który jest doskonałym Ojcem.
B) Pojęcie człowieka
Obserwując jak współczesnośd rozumie człowieka, można stwierdzid, iż mamy do
czynienia ze swoistym antropocentryzmem. Krytycy chrześcijaostwa podnoszą czasem
argument, iż wiara Jezusa Chrystusa koncentrując się na idei Królestwa Bożego, oddala od
ludzkich problemów. Wyraźny jest czasem głos, iż objawienie chrześcijaoskie sprowadza się
tylko do tajemnicy natury Boga i nie posiada żadnych zdolności podnoszenia kwestii
człowieka, zwłaszcza przysługujących mu praw. Są to jednak głosy dalekie od prawdy.
„Ewangelia jest najpełniejszym potwierdzeniem wszystkich praw człowieka. Bez niej można
bardzo łatwo rozminąd się z prawdą o nim.”9 Odniesienie chrześcijaostwa do rozumienia
człowieka jest szczególnym miejscem, gdyż „Chrystus objawił pełnię prawdy o pochodzeniu
człowieka i o jego ostatecznym przeznaczeniu”.10
Wyjątkowośd i oryginalnośd chrześcijaostwa w odniesieniu do człowieka i jego
problemów, najpełniej ukazuje tajemnica Wcielenia. Nikt nigdy bardziej nie podniósł rangi
natury ludzkiej jak Bóg, który stał się człowiekiem. Tym, co wyróżnia chrześcijaostwo jest
Wcielenie (Inkarnacja) Syna Bożego, które to jest „faktem jakościowo innym od tego, co
wydarzyło się gdziekolwiek indziej”.11 Inkarnacja nie może byd rozumiana, jako
metaforyczne, symboliczne czy mitologiczne uosobienie jakiś sił duchowych, idei
pochodzących od Boga. Chrystus występuje jako jedyny Zbawiciel i Odkupiciel świata. Z faktu
Wcielenia wynika, zatem to, że przez Chrystusa wszyscy ludzie dostępuję zbawienia dzięki
Jego śmierci i zmartwychwstaniu. Wcielenie jest wyjątkowe pośród wszystkich religii świata.
Fakt Wcielenia rodzi dalej idące konsekwencje. Jeśli bowiem chrześcijaostwo głosi
prawdę o Wcieleniu Syna Bożego, w którym „absolutna i nieprzekraczalna prawda Boża stała
się historią”12, to jak ta prawda ma się do innych religii? „Największa trudnośd
chrześcijaostwa zawsze dotyczyła «wcielenia Boga», które w osobie Jezusa Chrystusa
przypisuje jedynośd i powszechnośd w odniesieniu do zbawienia ludzkości.” 13 Widad, zatem
oryginalnośd chrześcijaostwa, które we Wcieleniu Chrystusa upatruje centrum historii. Ten
centralny moment historii dotyczy wszystkich ludzi, nie wyłączając niechrześcijan.
„Albowiem jeden jest Bóg, jeden też pośrednik, między Bogiem a ludźmi, człowiek Chrystus
Jezus, który wydał siebie samego na okup za wszystkich.”14 We Wcieleniu Słowa Bożego
(Logosu), chrześcijaostwo upatruję pełnię objawienia.
Badając chrześcijaostwo od strony jego spojrzenia na naturę ludzką trzeba zauważyd
jego wyjątkowośd w odniesieniu do problemu śmierci człowieka i niezawinionego cierpienia.
Pytania ludzkości często dotyczą źródła i pochodzenia zła na świecie. Krytycy chrześcijaostwa
pytają czy czasem Bóg nie został „zaskoczony” decyzją swego „doskonałego” stworzenia?
9
Jan Paweł II, Przekroczyd próg nadziei, Lublin 1994, s. 147.
I.S.Ledwoo, „… i nie ma w żadnym innym zbawienia”…, dz. cyt., s. 410.
11
Tamże, s.259.
12
I. S. Ledwoo, „… i nie ma w żadnym innym zbawienia”…, dz. cyt., s. 314.
13
Chrześcijaostwo a religie, w: Od wiary do teologii, Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej,
Kraków 2000, pkt.18, s. 399.
14
1 Tm 2, 5-6, IV wydanie Biblii Tysiąclecia, Poznao Warszawa 1984.
10
Chrześcijaostwo udziela oryginalnej odpowiedzi na powyższe zarzuty, łącząc akt stwórczy
Boga z Odkupieniem. Odkupienie nie było zdeterminowane złym wyborem człowieka, ale
było odwiecznym zamysłem Boga, który stwarzając świat i człowieka czynił to
w perspektywie Odkupienia. „Od początku Bóg miał na względzie chwałę nowego stworzenia
w Chrystusie.15
Wyjątkowym i niespotykanym nigdzie indziej wydarzeniem jest solidarnośd Boga
z ludzkim cierpieniem. Oryginalne jest, bowiem zaangażowanie Boga, Jego świadectwo
i obecnośd krzyża. „Ukrzyżowany Bóg jest znakiem, że świat w swym cierpieniu został
przyjęty przez Boga, a to, co złe w świecie, nie jest przez Niego akceptowalne jako coś
naturalnego.”16 Argument krzyża przemawia nawet do przeciwników chrześcijaostwa, gdyż
widzą oni, że „ukrzyżowany Chrystus jest jakimś dowodem solidarności Boga z cierpiącym
człowiekiem”.17
III.
Podsumowanie
Ukazane powyżej najważniejsze elementy doktryny chrześcijaoskiej pozwalają ujrzed
wyjątkowośd i oryginalnośd tej religii. Chrześcijaostwo w sposób nowy podchodzi do pojęcia
Boga i człowieka. Fenomen chrześcijaostwa jest cenny i oryginalny z uwagi na: doktrynę Boga
w Trójcy Świętej, jedyności Boga, prawdę o Bogu Ojcu, Wcieleniu Syna Bożego, stworzeniu
połączonym z Odkupieniem, Bogu solidaryzującym się z człowiekiem - aż po krzyż.
Oryginalnośd chrześcijaostwa nie tylko winna byd znana w celach apologetycznych.
Każdy chrześcijanin powinien znad swą odrębnośd i tożsamośd. Byd może zwłaszcza jest to
potrzebne w obecnych czasach, w których to przykładowo chrześcijanin może spotkad się
z orzeczeniem Trybunału w Strasburgu zakazującym ukazywania i wyrażania swej tożsamości
obecnej w znaku krzyża.
www.sosnowiec.scj.pl
2009
15
Por. Katechizm Kościoła Katolickiego nr 280, Poznao 1994.
I. S. Ledwoo, „… i nie ma w żadnym innym zbawienia”…, dz. cyt., s. 420.
17
Jan Paweł II, Przekroczyd próg nadziei, dz. cyt., s. 63.
16