Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. TECHNIKI SPRZEDAŻY 1 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Spis zawartości Analiza kontekstu sprzedaży - 3 Współpraca z klientem Sprzedaż – – 7 21 Triki i zachowania asertywne - 26 Komunikacja - Podsumowanie To warto przeczytać 34 – 40 - 43 2 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. PO PIERWSZE - ANALIZA 3 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. PEST Wymiar międzynarodowy Otoczenie zewnętrzne ogólne Wymiar prawno-polityczny Wymiar ekonomiczny Właściciele Związki zawodowe Regulatorzy Konkurenci Organizacja •Zarząd •Pracownicy •Kultura Otoczenie zewnętrzne celowe Klienci Otoczenie wewnętrzne Sojusznicy strategiczni Wymiar technologiczny Dostawcy Wymiar socjokulturowy 4 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. 5% (do 10 %) Względny wzrost rynku BCG 0 Znaki zapytania Gwiazdy Psy Dojne krowy 1 Względny udział w rynku 2 (10) 5 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. POZYCJONOWANIE 6 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. WSPÓŁPRACA Z KLIENTEM 7 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Metody wpływania na ludzi Reguły: - Uzasadniona przysługa - Wzajemność - „Duża prośba – wycofanie – mała prośba” - Zaangażowanie i konsekwencja - „Stopa w drzwiach” - Społeczny dowód słuszności - Lubienie i sympatia - Autorytet - Niedostępność 8 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Typy klientów: „JA” – pozostaw wybór – nie dyskutuj i nie przekonuj do własnych racji, – daj wybór, doceniaj, upewniaj, że to on podejmuje ostateczną decyzję „INNI” – polecaj – wspieraj, aprobuj, pomagaj podjąć decyzję „CELE” – przypominaj o celach – rozpoznaj, zapamiętaj i pomóż osiągnąć cel „PROBLEMY” – daj gwarancje – zaopiekuj się klientem, wspomóż w kłopotach i zmniejsz jego obawy przed podejmowanym ryzykiem 9 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Typy klientów: „ZGODNY” – rzekomo gotowy kupić wszystko – pytaj o wątpliwości i zastrzeżenia – troszcz się o niego, bo zgodzi się swobodnie na propozycję konkurenta – zjednaj sobie oponentów i sugeruj klientowi argumenty dla nich „NEGUJĄCY” – krytykujący – dziękuj za krytyczne uwagi, doceniaj je 10 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Typy klientów: „SYSTEMATYCZNY” – wymienia potrzeby, cechy produktu, akcentując sposobem mówienia, mową ciała – wysłuchaj – stosuj parafrazy „CHAOTYCZNY” – przeskakuje z tematu na temat, odnosi się do różnych kwestii – nie męcz go usystematyzowanymi wyliczankami 11 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Typy klientów: „OSOBISTY” – pragnie nawiązać ludzki kontakt, podzielić się problemami i radościami – nawiąż do poruszanych przez niego wątków przed rozpoczęciem sprzedaży „RZECZOWY” – nie lubi spoufalenia, jest konkretny – nie skracaj dystansu – nie wprowadzaj nieformalnej atmosfery 12 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Sprzedaż = zaspokajanie potrzeb klienta przy jednoczesnym minimalizowaniu związanych z nimi kosztów za pomocą technik sprzedaży Koszty klienta: Koszty fizyczne Koszty psychiczne Koszty materialne Koszty intelektualne Koszty behawioralne Koszty emocjonalne 13 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Identyfikacja potrzeb klienta Trzeba nieustannie badać potrzeby klienta! Niech nie rządzi zasada: "Sprzedaj i uciekaj"! Sprzedaż, to przecież zaspakajanie potrzeb klienta. Dlatego warto mieć system docierania do jego potrzeb. * Wykazuj się znajomością różnorodnych typologii klienta. * Posiadaj zdolność dopasowania się do różnych osobowości klientów. * Miej system pytań identyfikujących sytuację klienta, odkrywających jego potrzeby, angażujących go do współdziałania. 14 Techniki sprzedaży Potrzeby klientów wewnętrzne - związane z osobą nabywcy Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. zewnętrzne - związane z otoczeniem nabywcy cechy produktu wpływ otoczenia potrzeby jakość grupy opiniotwórcze nastawienia wykończenie liderzy opinii oczekiwania trwałość rodziny osobowość nabywcy cena grupy społeczne proces uczenia się związany z kupnem estetyka kultura procesy poznawcze obsługa posprzedażowa przenikanie nowości 15 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Gra klientów Powody, dla których klienci grają: - chcą zmniejszyć Twoją pewność siebie pomniejszyć Twój entuzjazm handlowy liczę, że zmniejszysz wiarę we własny produkt łatwiej pójdziesz na ustępstwa „Kiedy w kontakcie z klientem stajesz się uległy lub agresywny to sygnał, że poddajesz się grze klienta” 16 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Najważniejsze czynniki zakłócające myślenie: * * * * * * * * * Tendencyjne wnioskowanie Fragmentaryczność spojrzenia Przesadne uogólnienia Wyolbrzymienie Egocentryzm Myślenie czarno-białe Nieodpowiednie określenia słowne Podejrzliwość i interpretacje paranoidalne Czytanie w myślach – zamiast zgadywać 17 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Potrzeby Błędy przedstawicieli handlowych: - Wywieranie presji pomijając potrzeby, obawy, ograniczenia klienta - Zalewanie potokiem informacji - Wpędzanie w poczucie winy - Przekonywanie do atrakcyjności produktu, nie wsłuchując się w oczekiwania klienta - Sugerowanie klientowi, iż jest mało kompetentny i nie troszczy się o dobro własnej firmy - Naciskając klienta - Zapominanie, iż argumenty działają natychmiast, bądź wcale – mnożenie ich jest nieuzasadnione „Niezadowolony klient zraża dużo więcej potencjalnych nabywców, aniżeli zadowolony ich przysparza” 18 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Cena Klient jest w stanie zapłacić za odpowiadający mu towar o 20% więcej, aniżeli deklaruje. Zasada kontrastu – prezentowanie droższego produktu jako pierwszego Zasady podawania ceny: - Cena jest ceną, gdy wydaje się nam wysoka, nie należy jej usprawiedliwiać - Nie usprawiedliwmy niskiej ceny, by klient nie miał poczucia niskiej jakości produktu - Jeżeli cena jest okazyjna – objęta promocją – bezwzględnie należy na ten fakt zaznaczyć 19 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Badaj stanowisko klienta, nie ograniczaj się tylko do jego wysłuchania. Poznaj powody, dla których klient wyraził określone stanowisko „ Chcę odroczonego terminu płatności” „Chce 10% opustu” 20 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Tworzenie klimatu sprzedaży 21 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Zasady tworzenia dobrego klimatu Nawiązuj do zainteresowań rozmówcy Zagaj rozmowę poprzez nawiązanie do neutralnych tematów Stosuj neutralne pytania, umożliwiające rozmówcy aktywne włączenie się do rozmowy Świadomie przekazuj pozytywne sygnały z mowy ciała i dostrajaj się do rozmówcy 22 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Sprzedaż Zasady prawidłowego sprzedawania: - Zaciekawienie klientem i jego potrzebami Dawanie klientowi satysfakcji i zadowolenia Traktowanie klienta jako partnera, a nie przeciwnika Permanentne poszukiwanie nowych zagrywek handlowy Docenienie zdolności handlowych klienta „Spoglądaj na klienta jego oczami – myśl jak Twój klient” 23 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Przyczyny nieudanych transakcji handlowych - Nastawienie konfrontacyjne partnerów do rozmów – dominuje wtedy zasada, albo w ramach „ustępstw), lub „po trupach” - Roztaczanie debat nad każdą kwestią, a nie normalnych rozmów cel – zagadnienie „na śmierć” partnerów negocjacji – nie angażuj się w debatę, badaj na czym zależy drugiej stronie, jakie ma interesy; - Niejasno zdefiniowane kwestie – negocjowanie obok siebie ma pokrewne tematy; - Mówimy o tym samym, ale inaczej; - Postaraj się zrozumieć sens i idee, na którym zależy obu stronom; - Poczucie dumy i próżności 24 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Złote zasady relacji z klientem * Demonstruj znajomość produktu * Oferuj konkretne korzyści dla nabywcy * Stosuj środki pomocnicze dla wzmocnienia siły perswazji (np. foldery) * Reaguj na zastrzeżenia po prezentacji * Aktywnie słuchaj 25 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Triki klientów: „Gra to prawo, zadanie klienta – nie bierz tej gry do siebie, jednak naucz się rozpoznawać i radzić sobie z jego trikami i manipulacjami” - Straszenie konkurencją – „Firma X ma towar tańszy i do tego o wyższej gramaturze” - Branie na litość – „Nasz budżet został ograniczony, proszę obniżyć cenę” - Krytyka produktu – „Opakowanie nie ma zachęcającej grafiki, nalegam na obniżenie ceny” - Mamienie długotrwałym kontraktem – „ Jeżeli otrzymam teraz atrakcyjny rabat, ze pewne złoże kolejne zamówienie” 26 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Triki klientów: - Nie mam czasu To mnie nie interesuje Jestem zainteresowany jedynie Ultimatum, czyli ostateczne warunki Osobisty atak na handlowca lub na jego firmę Jaką mam pewność, że to mi się opłaca Rozmiękczenie i niespodziewany atak Odwołanie się do lojalności i honoru handlowego (współpracownik mi obiecał) - Wykorzystanie interesów handlowca (nie mam zastrzeżeń, ale…) - Fałszywa informacja (pozostawiona notatka) 27 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Techniki zachowań asertywnych „Zdarta płyta” Efektywna metoda unikania presji otoczenia, polegająca na konsekwentnym powtarzaniu tego samego argumentu do momentu, gdy argumenty drugiej strony wyczerpią się. „Zasłona dymna” Metoda skuteczna w sytuacji agresji werbalnej otoczenia. Polega na pozornym akceptowaniu kierowanej pod naszym adresem krytyki bez kontratakowania partnera. Prowadzi do sytuacji absurdalnej, w której strona atakowana zgadza się na każdą krytykę, a atakujący intensyfikując agresję dostrzega absurdalność swoich argumentów. 28 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Techniki zachowań asertywnych „Asertywne uznanie błędu” Metoda przydatna w sytuacji, gdy wina leży po naszej stronie. Wiąże się z gotowością akceptowania własnych błędów jako faktu zupełnie naturalnego przy równocześnie występowaniu nadmiernego poczucia winy. Przykładem mogą być stwierdzenia typu: "Postąpiłem źle, zaraz to naprawię", "przeoczyłem to, lecz zaraz się tym zajmę". 29 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Techniki zachowań asertywnych „Kompromis” Najbardziej popularna strategia asertywna umożliwiająca prowadzenie mediacji z partnerem interakcji. Mediacja ma na celu wypracowanie obustronnych ustępstw. „Wypytywanie o strony ujemne” Strategia przydatna w sytuacji podejrzewania partnera o ukrywanie prawdziwych przyczyn niezadowolenia. Pytania typu: "Dlaczego sądzisz, że to co robię jest złe?" przyczyniają się do ujawnienia prawdziwych źródeł konfliktu. 30 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Techniki zachowań asertywnych „Wypytywanie o strony dodatnie” Metoda polega na zadawaniu pytań partnerowi interakcji. Pozwala ona uniknąć nadmiernej presji z jego strony, zmuszając go zarazem do udowodnienia pozytywnych aspektów czynności, do której wykonania namawiają. Np.: "Dlaczego musimy robić to teraz?", "Co złego jest w tym, że się jeszcze poczeka?". 31 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Asertywna, profesjonalna reakcja na krytykę - Odnoś się do krytyki klienta jako do elementu gry, nie bierz jej do siebie - Klienci przekonują się sami, a nie ulegają Twoim argumentom - Gdy ktoś Cię krytykuje, postępuj z nim jak z typem NEGUJĄCYM - Ogólna krytykę sprowadzaj do konkretów, pytaj o argumenty 32 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Zasady postępowania względem uzasadnionej reklamacji - Uważnie, życzliwie wysłuchaj klienta - Okaż mu swoje zrozumienie i szacunek dla jego odczuć przepraszając w swoim i firmy imieniu - Ustal wspólnie z klientem sposób i tryb naprawienia błędu - Zapytaj klienta, jakie zadośćuczynienie będzie dla niego - Podziękuj za zwrócenie uwagi na błąd 33 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Dziesięć niewerbalnych aktów komunikacyjnych Gestykulacja Mimika Dotyk i kontakt fizyczny Spojrzenie wzajemne i spoglądanie jednostronne Dystans fizyczny Pozycja ciała Wygląd zewnętrzny, ubiór Dźwięki paralingwistyczne (śmiech, płacz, ziewanie, mruczenie) Jakość wypowiedzi – związana jest z intonacja głosu Elementy środowiska fizycznego – aranżowania miejsca spotkania 34 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Zasady dobrej komunikacji niewerbalnej: Dystans czyli prawidłowa odległość między rozmówcami: - Strefa oficjalna – dalej niż na wyciągnięcie ręki - Strefa społeczna – na wyciągnięcie ręki - Strefa osobista – bliżej niż na wyciągnięcie ręki - Strefa intymna – bardzo blisko, brak dystansu 35 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Zasady dobrej komunikacji niewerbalnej Utrzymanie kontaktu wzrokowego Strefy twarzy: - Strefa oficjalna – trójkąt pomiędzy oczami a czołem rozmówcy - Strefa społeczna – strefa oczu i nosa - Strefa osobista – obszar poniżej nosa 36 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Zasady dobrej komunikacji niewerbalnej - Prezentacja wewnętrznej strony dłoni - Przybieranie postawy zbliżonej do postawy rozmówcy – zasada skrzywionych zwierciadeł - Dopasowanie się do tempa wypowiedzi, tonu głosu - Odzwierciedlanie ruchu - Zbliżona gestykulacja - Otwarta postawa ciała - Unikanie zbliżania dłoni do twarzy, zakrywania ust - Uścisk dłoni 37 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Komunikacja Typowe błędy mowy: - Niewłaściwa głośność mówienia - Niewłaściwa wysokość głosu (głos zbyt wysoki) - Niedopasowanie rytmiczne – zbyt szybka lub zbyt wolna mowa - Niewyraźne wymawianie wyrazów, gubienie końcówek - Przydech – mówienie głośnym szeptem - Monotonia mówienia - Strachliwy ton głosu - Dodatkowe dźwięki typu „yyyy”, „no nie” - Używanie regionalizmów bądź slangu 38 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Po transakcji… * Sposób prowadzenia notatek i sposób przedstawiania sprawozdań, także z uwzględnieniem dalszej współpracy z klientami * Dalsza korespondencja z klientami * Umiejętność analizy dotychczasowych działań i śledzenie trendów 39 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. PODSUMOWANIE 40 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. Zasady skutecznych transakcji handlowych - Oddzielaj ludzi od problemu Koncentruj się na ludziach, nie na problemach Koncentruj się na interesach, nie na stronach Poszukuj kompromisu dla obydwu stron Negocjuj oferty, nie ich uzasadnienia Ustępuj z wyczuciem Pamiętaj o punkcie środkowym Słuchaj uważnie ofert drugiej strony Przyjmij minimum, zgłoś wyższą ofertę Dysponuj kilkoma ofertami Oferty zgłaszaj zdecydowanie, koncesje z wahaniem Ustalaj obiektywne oceny ofert Bądź ambitny 41 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. A więc po tym szkoleniu... Będę częściej …. Będę robił inaczej…. Przestanę…. Rozpocznę…. 42 Techniki sprzedaży Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich. To warto przeczytać: 1. Handlowanie to gra, W.Haman, J.Gut, Helion Gliwice 1999 2. Wywieranie wpływu na ludzi – teoria i praktyka, R.Cialdini, GWP Gdański 1999 3. Sprzedaż doskonała, N.Thornely, D.Lees, Rebis Pozńąń 1999 4. Mapa sprzedawcy, J.Gałązka, Poltext Warszawa 2006 5. Psychologia zachowań konsumenckich, A.Falkowski, T.Tyszka, GWP Gdańsk 2006 7. Język ciała, A.Pease, Gemini Kraków 1997 8. Komunikacja interpersonalna w biznesie i negocjacjach Cz.Szwed PKJS Gliwice 2000 43