U k I a d k o s t n o - s z k i e I e t O w y. n i_i:_e_ii_!s~k~o~·~r ~a_ _ _ _ _ _ _ _ _ __ ------------=--...: ....:::..:.:...:~ ~ ~ ~ ~M~ i ę~ś~ .....-~ ~ A B kość ciemieniowa c iemiączko tylne c iemiączko przednie „ dnosc, ·· · · I· roznoro Na podstawie·· Biologia · J e~/nosc praca zbiorowa, Warszawa 2008. Zadanie 5.1. (0-1) Podaj nazwy kości czaszki oznaczonych na rysunku numerami I, 2 i 3. I. ....... ... .... .. ..... ............ . 2.............. ... . 3. .. .. ......... ......... .. ....... .. Zadanie 5.2. (0-1) Wybierz spośród A-~ i podkreś l rodzaj połączenia, które wys tępuje między kośćmi mózgoczaszki oznaczoną na schemacie numerem 3. A. sztywne B. pólruchomc kością C. ru chome Zadanie 5.3. (0-1) Określ, jakie znaczenie adaptacyjne maj11 w czaszce c iemiączka . ................... ....... .. .. .. .......... ....... ....... .. , ..................... .. .. ... .. ............... .. ..... .. ................. ........ ........... ......... ......... .. ................... ... .... . Zadanie 6. (0-1) W procesie hominizacji wykształciły się ważne dla funkcjonowania naszego gatunku cechy budowy, m. in.: esowate wygięcie kręgosłupa , duży mózg, redukcja owłosienia ciała. Jedną ze swoistych cech budowy czaszki człowieka jest przesunięcie otworu potylicznego ku jej przodowi. Wyjaśnij znaczenie przedstawionej cechy budowy czaszki w procesie hominizacji. ·················································· ······ ······ ······ ······· ················· ···················· ······································ ····························· ···· ········· ········································ ············ ···· ····················· ······· ········ ································································································· ··· ························· ··················· ······· ········· ······ ·········· ·· ·· ····················· ······································ ··············································· ······· ·················· ···· ····································· ·· ················ ·· ································ ····················································································· ····························· ··················· ····· ····· ···················· ·········· ································· ································ ····················· ···· ················· , . , . Zad_anie 7. (0-2) częsc1: Jego poszczegolne na podziałem z kręgosłupa strukturę Poniższy schemat przedstawia lędźwiową szy· iną 1crzyz·ową · · guziczną p1ers10wą J ,, k ęgosłupa na poniższym schemacie. . .. orzystając z powyższych informacJt, kazdą częsc r Nazw·j1 k , 9 ~ l Zadanie 8. (0-1) \a rysunku przedstawiono schematycznie budowę kręgosłup a człowieka. ;~ ~ ).. "' Określ, na czym polega znaczenie esowatego kształtu kręgosłupa człowieka : ·;:-< ~s -~ :1} j .~ ~ ~ , •:I: ), Zadanie 9. Na rys unku przedstawiono budowę kręgosłupa człowieka w dwóch różnych fazach rozwojowych. Cyframi I-V oznaczono poszczególne odcinki kręgosłupa. Uwaga: Nie zachowano proporcji wielkości struktur. A B li Ili IV V IO d ~ _ _ _ _ _ _ _U_k_l_a_d__ k _o_s_t_n_o_-_s_z_k_ie_ l_ e _t_o_w-"-y_ . _M_.:._i .ę.!. .ś.:. . :.n:. .;i:. .;e:. . .: .i ....:s:....;k~ ó....:.r..:a:.___ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ • I I d . b , ', , , r z rys unków - A czy B - prze stawia udowę kręgosłupa noworodka. o kres l,_ l-t ~ Y_asadnij , porównuj~1c wy brnną cechę budowy kręgosłupa noworodka z odpowiednią cechą budowy d ow1edz uz . O P a oso by doro s ł ej , k ręgosłup R ysunek : .. .. ..... . ········ ···· ··. ·· ···· ······ ·· ··············· ···· ····•· ······························· ···· ···· ········ ··· ··· ········· ·· ··· ···· ··········· ······· ··· ·· ······ ······ ·· ····· ·· ····· ··· ······· ·· ···· ·· ········ ······ ···· ····· ·········· ··· ···· ········· ·· ··· ·· ·· ··· ···· ··· ·· ····· ············ ·········· ····· ·· ···· ··· ·········· ····· ····· ······· ····· ····· · .. ······ · ,, ,. flt WtłiWOIC . . kr ęgo s łupa doro s łego człowieka, . które mają pomiędzy wszystkimi kręgami krążki . __ z rvsunk u odc111k1 Wvp1sz . . . . f , , : d ,1;. ·roo \\ C. Z a pisz ich ozna. cze ma cy rowe sposro d I-V. 1111~ Z) I . ,-. attiMfi•!Brn!OW . . . , Ookoll,Z zd:111 ic. Zazn acz odpowiedz A, B albo C oraz odpowiedz 1., 2. albo 3. K r~żki międzykręgo we występ ujące w kręgosł upi e d o ro słego człowi ek a s ą zbudowane z tkanki A. łąc znej B. chrzęstnej C. kostnej za tworzenie kręgosłupa i ochronę rdzenia 1. i odpowiadają kręgowego . za utrzymywanie kręgów w odpowiednich odstępach i amortyzację wstrząsów. za wytwarzanie płynu mózgowordzeniowego . 2. 3. l.adanie 9.4. (0-1) Oceń , czy p o n iższe stwierdzenia dotyczące kręgo s łupa siwie rdzeni e jes t prawdziwe, albo F - jeśli jest fałszywe . 1. 2. 3. doro s łego człowieka są Kręgi w odcinku piersiowym mają powierzchnie stawowe dla żeber (dołki żebrowe) . Przez wszystkie odcinki kręgosłupa przechodzi kanał, w którym znajduje się rdzeń kręgowy . We wszystkich kręgach w kręgosłupie wyróżnia się trzon, luk i osadzone na nim wyrostki. prawdziwe. Zaznacz P, jeśli p F p F p F Zadanie 10. (0-2) Jedną ze swo istych cech czł ow i e k a jest szeroka i krótka miednica, która stanowi przystosowanie układu ruchu do poruszania się na dwóch ko ń czy n ach w postaw ie wyprostowanej . Podaj inną niż wymieniona w tekście, swoistą cechę budowy szkieletu człowieka, która odróżnia go od innych naczeln ych, i związana jest bezpośrednio z dwunożnym chodem. ·•···················· ··· ····· ······· ····· ···· ····· ··························· ·· ····· ········ ··· ··· ··· ··· ···· ········· ··· ······ ········· ····· ····· ·· ····· ·· ··· ········ ····· ·········· ········· ········ ······· ··· ···· ··········· ··· ··· ···· ··· ····· ·· ····· ··· ··· ···· ·· ···· ············ ·········· ·········· ·· ····· ······· ···· ······ ·· ···· ··· ·· ····· ············ ······· ·· ··· ······· ···· · Zadanie 11. (0-3) W budowie kręgosłupa człowi eka wyróżnia si ę pięć odcinków zbudowanych z kręgów, które są ze sobą połączone za Pomocą m ięśni i w i ęzadeł. a) U porządkuj wymienione w tabeli odcinki kręgosłupa w kolejności ich występowania. Wpisz odpowiednio numery 2-5. Nazwa odcinka kreeoslupa piersiow y guz iczny szy jny Nr I k rzyżow y l c d ź wi o w y b) ••,, . ······· Wymień dwie funkcje, które pełni kręgosłup w organizmie człowieka . ···························· ·· ········ ···· ····· ···· ·················· ···································· ····················································· ·· ·················· 11 Zadanie 12. (0-2) . . · lemcnt Poni żej przedstawiono w sposób schematyczny e y składowe szkieletu człowieka. (_~) { /A. Ko ki ~-~ Ollojciyk I f.L'- - - - - oll~•v / har~o wrl topa tk~ ' ~ ) K u łć ,L rr1111 lo11 lown ' '• , ~,,,l , ,,ro111lc11 low~· odcinek .... ...................... . ' -~1-\-- - - - - odcinek .......................... . \' ' • I ; odcinek .... ..................... .. , '~ ~,,<d nJdi;.u._t~~ "'\ odcinek ... .. .................... .. ~,,1cl 11'\)d l\'< I J Koki - pJlców Ko ść udowa '- ,_ Kość strz a ł k owa Koś ć Ko śc i palcó piszczelowa Kości ś ródstopia Czupełnij opis rysunku o nazwy wskazanych czterech odcinków kręgosłupa. Z.danie 13. (0-2) '\ a rysunku przedstawiono budowę kręgosłupa człowieka. Cyframi I-V oznaczono odcinki kręgosłupa. Il m iV \.' Na podstawie: C.J. Ckgg. D.G. Mackcan. Advanced Biology, Principles & app/ications. London 2011· il) Uz.uptłoij tabelę - wpisz brakujące nazwy odcinków kręgosłupa oraz liczbę kręgów, wybraną spośród: 4-5, 7, 5, 12. Odria•k lu·u°'l•p• N1rw1 ocklau ~10,lup1 Lkzba ~ló"· " . odtlaku kruoslupa J u m picniowy JV V juziczuy kręgosłupa b l Oo \\ ~·mlenioo~ rl.J ponit ej cedi budowy (A- C) pri..r, krt);!O~lup dtifki tym cechom, n ybranej spośród J.-4 . 12 prąporządkuj po jednej funkcji pełnionej c~cb,· budowy k.ręsodupa Fankrj~ A. esowate "-Ygi~cia k:r~gosłupa l B. czenrnny szpile kostny w trzonach · wytwarzanie krwinek 2. \\-ykonywanic ruchów kr~gów C. połączenia stawowe mi~dzy kr~gami 3. ochrona rdzenia ~gowego 4· amortyzacja wstrząsów A. .. .. ... .. ... B. ...... ..... C.... .. ..... .. .. , zadanie 14. (0-2) zkie let czl.ow_ieka. ~~rocz fun~CJ I związa n yc h z ruchem , podpieraniem ciała S izrni e row ni ez inne fu nk cje. worga n podaj dwa przy kład y funkcji szkieletu , inn yc h niż wymienione w tekście. magazynowaniem wapnia, pełni I...................................... ............................ .. .. .......... .. ... .... .... ... ... ...... ... ... .... .. ... ........... ... ..... ....... ........... .... ..... .................... ..... . 2.................. .. ... ........ ..... .. ..... ... ...... .... ... ........ ... .... ,..... ... .... .. .... ........ ..... .... .. ... .. .. .... .. ..... ..... ..... .. ... ..... ... ....... ............. ............ .. .. , . Zadanie 15. (0-2) Na rysun ku przedstaw iono kr9gi w przekroju strzu lk owy m. 1. - 2. 3. 4. Każdemu wymicnioncnrn poniżej clt•m(•ntowi kr\'J!ll, przyporz11dkuj cyfrę, któr11 oznaczono go na rysunku. a) Trzo n krę g u - ..... ... .. b) Wyrostek kolczysty - .. ... .. ... . c) Otwór mi ędzyk ręgowy - .......... .. d) Krążek międzykręgowy z jądrem mi ażd żys ty m - .. ... ...... . Zadanie J6. (0-3) Rysunki A, B i C przedstawiają trzy różne rodzaje kręgów kręgosłupa człowieka. I I WYROSTEK OŚCISTY WYROSTEK O~CISTY WYROSTEK I WYROSTKI STAWOWE !~ I POPRZECZNY I OTWORY DLA ~ 1c,rt~1ĄJĄCfCH d ~~\~t\( _j , ,·.-7 ~:., \ . ( ' ··~ /y DotJCI \.___..·••/ - TRZON A Poda· 11 n~zwy odcinków kręgosłupa, do których mozhwila Ci jego identyfikację. \ MÓZG ~ I~ ŻEBROWE B I~ WYROST~ J _ POPRZECZNE I C należy każdy z kręgów oraz uzasadnij, która cecha budowy } • A:·· ····· ·· .. · ····· ··· · ... ... ...... .. .... .... .......... ..... ........ ...... .................... .... . B: ···· ··· ··············· ···· ····· ··· ···· ····· ·· ··· ···· ·· ···· ············ ·· ····· ······· ·· ···· ···· ·· ·. '/· C: ···· ··· ·· ··· ··· ···· ······ ······ ······ ··· ··· ········· ···· ···· ·· ···· ············· ······· ·· ···· ····. ,~1J 11 111c11. (0-J) N,, ryNl111 kuch przctlNtawiono dwa pierwsze kręgi· czł Owieka • 13 Układ _'. ' ~'-- ' _~_.. _-_ _ _ _ __ t o wy. M t ę ~s _'11_:_ . ~ kostno- sz k 1 e l e ~ , zachodzi w mjęśniach . . b tlenowego, ktore c) Podaj nazwę rodzaju oddychania ez ····· ·· · ·· ······· ···· ········· ······ · ·· ·· · · · · ······ ··· ··· ··· ···· ···· ·· ·· ··· ····· ······· . d . I e są mięśnie antagonistyczne, których I Zadanie 49 (0-2) Oka1· d ł ) m odpowie z1a n I . • la . ( ·dok kończyny o ty u · Za ru chy kończy ny dolnej w staw ie ko anowy 18 wt przed staw iono na rysunku A (widok kończyny od przodu) 1 mięsień czworoglowy uda mięsień dwugłowy uda C Na podstawie: www .,,"I \l'dl.1 a) ' lk 'ic·li A 1• ,, kurcz11c sil', 1wwodujc ruch kończvnv d 1 h . . . ó , J J one ' '' Ok resl, kt ryz m1ęś r11 przedstawion yc na rys u, • przedstawiony na rysunku C. ········ ···· ···· ··· ····· ··· ·········· ····· ······ ·· ······ ················· ····· ················ ·· ···· ··· b) Zaznacz poprawne dokoi1czcnic poni ższego zdania : Mięs ień , którego skurcz wy wołuj e ruch k ończy n y przcds1nwio ny nn rys unku C. pełni funk cje; : A. zg inacza. C. udwodi'i cicla . B. prostow nika. D. przywodziciela . Zadanie 50. (0-1) Na rysunku przedstawiono kośc i kończy ny górnej cz łow i eka wraz z mic;ś niarni odpow iedzia lnymi za ruch w stawie łokciowym . mięsień dwugłowy ramienia mięsień trójgłowy / ramienia Określ, który z mięśni jest w fazie skurczu. Odpowiedź uzasadnij. ······················· ········································.. ····························································································· ·· ··················•·""''"'''''' ······················ ········· ··············································· ..... ................................................................................. ......................... ,.••' ·············································································· ········································ ································································· ,,,, . ., •· Zadanie 51. (0-1) • JIU.. Ruch całego organizmu lub poszczególnych 1·ego part" · mozliwy d szJ"e e d . k' . , li Jest . . . . . czł owie. ka_z_naJdUJe w organizmie zię I m1ęsniom przyczepionym 0 się ok. 400 takich mięśni. Na rysunkach przedstawiających układ mięśniowy czł · k owie a zaznaczono literami 7 z nich. 24 o E A B C F G z,spi~z nazwy mięś ni szki eleto wyc h ozna czon A ych na rysu nku liter ami A- G. B- - - - - - - - - - - - --------- c __ __ __ __ __ __ __ __ D __ ___ --- ------------------E_ _ _____________ _ _ _ _ _ _ __ F _____________ _ _ _ _ _ _ _ _ __ G_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ \1 ięśn ie szk.i eleto \\·e występują zazw ycza j para mi i działają prze ciws tawn ie czyli antag onist yczn ie. Podaj nazwę mięśnia, któr y działa anta goni styc znie w stosunku do mięśnia zazn a następnie zaznacz na rysu nku i podp isz go. Mięsień anta goni sta: ....... aczonego na schemacie literą A, ....... ... .. .. .... ...... ...... .. ... ... .. ..... ...... ... ... ..... Zadanie 52. {0-1 ) Zaznacz dwa określenia, któr e charakte ryzu ją mięsień dwugłowy ramienia {bice . ps). A . Jest mięśniem płaskim. B. Ma kształt wrze cion owa ty . C . Jest mięśniem przy wod zicie lem. D . Umożliwia zgin anie ręki w staw ie łokciowym . E. Prac uje syne rgist yczn ie do mięśnia trójgłowego rami enia 1..adanie53.{0-1) · ' \.;kład ruchu człowieka tworzą szki elet i mięśnie · szkie letow e. Obie części tego układu są ze sobą powiązane struk tural nie 1 funkcjo nalni e - współdziałają w wyk onyw aniu ruch u . Pri.ed staw , na czym pole ga współdzi uwzględnij rolę każdej z części skła ałanie szkieletu i mięśni szkieletowych w wyk dowych układu ruchu. onywaniu ruchu. W odpowiedzj ········ ········· ····· ······ ··············· ···· ··· ·· ····················· ············ ············ ····· ·· ················· ··· ····················· ················ ·· ·· ········· ······· ·· ············· ····· ·· ······· ······ ·· ············ ··················· ················· ···· ······· ···························· ·············· ······ ····· ······ ········· ·· ···· ·· ·· ······· ·········..... .. ... .... ... ·· ···· ·· ····· ···· ········· ···· ·· ··· ··· ·· ··· ··· ····· ············· ·· ······· ····················· ··············· ········· ·············· ······ ······ ···· ···· ····· ·· ·· ···· ·· ·· ········ ····· ··· Zadanie S4 (O I) Prze . · - analizuj informacje zaw arte w tabeli i dopi · . j 1nl"śnlc ,·ierw one a która białe sz, która kolumna 0. 1>lSU . e "' 1. mi śnie . ... . ..... . .... . . . ..... .... .. . . . . .... . . Zawierają zdecydowaną przewagę miog lobin y, stąd meta boliz m tleno wy jest dominują cym, są zdoln e do dłu ie· rac . 2 mi ś nie . . . .. •· · ······ ··· ·· ····· · ·· · ·· · ······ ··· · ·· Zawierają dużą ilość AT_P _i fosfokre_at~~y , potrafią pracować szyb~1~J,_ precy~yJn ieJ i z wiel k' sil,, ale latw1e s1 m cz,. 25 ---- ie 79, (O-l) , . zadall . rysunkatni w sposob uproszczo ny przedstawiono budowę miofibryli· .. , . 11 z włókna mięs'n1· a poprzeczn pon1zszyn (I) i ich zmiany w czasie skurczu (li - rozkurcz, III - skurcz). ie prążkowanego @fi ' mtifi1,11 il ijlffi'1'1 l,1 :,_l"lr• , :i~: l:r, ' I „ 111'' "I I' 11il ,,1li-j1n 1,,t .• 11 1j1 Il: m w., Ul:fiil; I łtL1 l !1, 'u1~1i~U . . ~ , jt!ui H· i rn111i~\11;; n1rn1m n11111 m:i' •i',j,ll, :~11 • ◄i ::: ~uli l1llil I, z li 111 Zdolność wł ókien mięśniowych do .s~rczu wynika z ich szczególnej budowy. W obrębie włókna mięsmowego przebiegają miofibry l~ ułożone _ do s1eb1e równ?le_gle. Podst~wową jednostkę kurczliwą , zwaną sarkomerem, tworzy odcinek miofibryli między dwiema wstawkami (jedną z nich oznaczono literą Z). Wnętrze sarkomeru wypełniają "lókienka białkowe zbudowane głównie z dwóch rodzajów białek - aktyny i miozyny. Podczas skurczu nici aktyny przemi eszczają się w kierunku środka sarkomeru. \a n-s unku I zaznacz klamrą część włókna odpowiadającą sarkomerowi, a na rysunku ID zaznacz położenie miozyny i aktyny. Zadanie 80. (0-1) \\. organizmi e cz ł owie ka glikogen występuje w dwóch różnych miejscach: w wątrobie i w mięśniach szkieletowych. Przedstaw rolę glikogenu występującego w mięśniach szkieletowych. ··················· ···· ········ ····· ········ ·· ········ ····· ·· ·········· ································ ································································ ················ ········ ··· ··························· ····· ········ ······· ················ ·········································· ················································ ················· ········ ·················· Zadanie 81. (0-2) Przykl~dem substancji magazynowanej w organizmie człowieka jest glikogen. Największe i_lości teg~ _PO!i~ach~rydu zn_aJ duJą s ię w wątrobie i mięśniach szkieletowych. Jednak glikogen mięśniowy, mimo znacznej przew~gi 1losciowe} n~d glikogenem wątrobowy m , nie stanowi głównej rezerwy węglowodanowej dla pozostałych narządow w orgamzmie człowi eka . Wtabeli przedstawi ono przeciętną zawartość glikogenu wątrobowego i mięśniowego u osoby Gliko eo Udział mas Masa enu w masie O narz dów ¾ 13 1,5 450 a) doro s łej. w,· •· H 11 ś·n1J, z czego wynika niska, w porównaniu z wątrobą, zawar toś,c proc entowa glikogenu w mięśniach szkieletowych, chociaż gromadzą one dużo więcej tego cukru. ·································· ····· ············································································································· ············································· ········ ·····• ................................ .. ............ ............... ............................................................. ........................................................... . . .. ' •• · .. ······································ ··············· ················ ··············· ······························· ················ ··················································· b) W ,· , .. . . . h nic stanowi głównej rezerwy ) JasmJ, dlaczego glikogen zmagazynowany w mięśniach szkicletowyc węglowodanowej dla pozostałych narządów w organizmie człowieka. ··································· ··························································································································································· ······ ·························· ························· ········ ··············· ···················································· ··························· ········ ················ 35 ··· ·············· U k ł ad ko s t n o - szk i e ł et o w y . M i ę ś n i e i s k ó r a Zada nie 82. (0-2) W du życ h mi ęś ni ac h szki e letowyc h np . nóg czy ramion , wys tę puje w iele dużych ży ł. Na rys unku przedstaw iono poł oże ni e tyc h n aczyń w ob rę b ie mi ęś nia . - mltsień - ~ o a) - zastawka kierunek zastawłta zamknięta przepływu krwi otwarta Wyjaśnij, jakie z naczenie dla krąże ni a krwi w organizmie ma położe nie naczy ń ży ln yc h w obrębie dużych mięśni . ·············· ·· ·· ······ ········· ··· ···· ···· ·······•· ····· ···· ····· ···· ···· ·· ······ ········ ····· ·· ········ ··· ···· ··· ······· ·· ····· ····· ··· ······ ···· ····· ··· ······ ·· ·· ·· ··· ········· ··· ···· ··· ·· ···· ··········· ·· ········· ···· ·· ··· ····· ···· ······ ······ ·· ·· ···· ···· ···· ·· ······· ·· ···· ·· ··· ·· ··· ········ ········· ·· ···· ·· ··· ···· ··· ······ ····· ·· ······· ····· ···· ······· ········ ·· ·· ··· ·· ·· ··· ·· ···· ·· ·· ·· ·· ··· ·· ··········· ············ ··· ····· ······· ···· ···· ··· ··· ··· ····· ····· ·· ···· ···· ······ ··· ·· ···· ····· ·· ··· ······· ··· ······· ···· ····· ······ ······ ·· ·········· ·· ······ ····· ·············· ···· ······ b) Wyjaś nij , dlaczego u osó b, które wyko nuj :1 prac\' sicd zr1c11 wyst\'p uj c zwi~kswnc ryzy ko chorób naczyń krwionośnych . ······· ·················· ········· ·· ··· ········· ··· ·· ··· ········· ············ ·· ··· ······································· ········· ·········· ········· ··· ··········· ···· ·· ··· ·• ······ •······· ···· ···· ····· ······· ·· ·············· ···· ·· ······· ·········· ·· ··· ···················· ····· ·········· ··························· ············· ·· ···· ·· ·· ·· ······················ ·············· ······· ······· ··· ·· ······················· ······ ·· ····· ·········· ············· ·· ················ ······ ·········· ··· ···· ·· ················ ············· ···· •······ ·· ······· ····· ············ ·· ···· ············ ········ Zadanie 83. (0-1) Na schemacie podpisz składowe elementy budowy rni ~ś niu . ---- ....................... ... . Zadanie 84. Na rysunku przedstawiono fragment układu ruchu człowieka. głowa kości ramiennej ścięgno długiej głowy mięśnia ścięgno krótkiej ~ mięśnia brzusiec mięśnia dwugłowego ramienia l 111dd-1'1 Na podstawie: http://www .spor - 36 ---------- Układ kostno-sz kieletowy M · , . -----====~~-==-~=-~.:....:..~..::..c[:·~~•~ęt:s~n~1~eJi_;s~k~ó_:r~a_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ , 84.l, (0-1) , - , , l z,sda~•e tkanki, z ktoreJ zbudowany Jest brzusiec, oraz nazwę tkanki z k .. podaJ nazwę ' tóreJ zbudowane są ścięgna mięśnia dWllgloWego. . s rzus1ec: · · · · · ....... .... ...... .... .. ... .. ....... .. ............ .. ..... .. ............ .. .......... ....................... .. ..................... • Śc i ęg n a: ......... ... .. .. ........ ... ... ...... ...... .... ....................... ....... .... .... .......... .... ...................... .............. .. . ie 84.2, (0-1 ) . , . . . . , ·ód A- 0 1 z:mrncz , odZ11j sta,wu utworzoneg o 1>ricz głowę ko, . Wybierz spos • · · c1 ram 1enncj I łopatkę . z,,dan A. kul i:- ty B. si oddkowy C. zawiasowy D. obrotowy danie 8-ł.3 , (0-1) ZI .~ 1 .12 " -" kośd wchod z~cych w skład obręczy kończyny górnej człowieka \\ ynllll !\,. , · ' ................ ······························· ··· ··· ······ ········ ···················· ···················· ············· ··· ·· ···· ················································ .. ··············· . . . .................... .. .................. .. ..... .... ......... ............... ...... .. ..................... ..................... .................................................. . . .. .. . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . ... .... .. . . . .. . . . . .. ....... . .... . .... ............................. . .................. . .. ........ ... .... . . .. ...... . . . .. . . .... . ... . . . . . . .. .. .. . . . z,clanie 85. (0-2) \ s ~ hem:K te przedsra,,·io no dz i a ł anie mięśni ramienia człowieka. działanie mięśnia dwugłowego działanie mięśnia trójgłowego al Podaj, który z przedstawio nych wyżej mięśni jest prostowniki em . b} Opisz_ w jaki sposób po wykonaniu ruchu przez dowolny z tych mięśni kończyna może wrócić do poło żenia (stanu) wyjściowego . ···························· ················· ··· ····················· ·· ········· ···················· ···················· ·········································· ································ ..................................... .......................... .. ......................................... .................. ...... ................................................................ ..... ............................ .. .. ............... .. ................. ............ ........................... .. ........... ........................... .. ... .. ... ...... ..... ....... ........... . ~ i f 86. (0-2) K~~unc:k prwdstawia mięśni e rami eni a człow ieka . mięsień 1 - - - - dwu1łowy ,.._ _ _ mięsień tr6J1łowy \\\ ·· . .. . Jasn,J, jakie . . . znacun,e " ' ruchu końl·zy u~' górnej ma 11kurt·z : ) lll~~n~a dwugłowego ramienia .......... .... .. .. ...... ........ ........ ....... ........ .. ..... ........ ... .. .... ......... ........ .... ...... :•.·.·:·.·.·:·.·::·.·: :·.·.·. . ) lll1ęsrua tr . . I OJg owego ramienia .... .. . ... . ... . . .. . . . ..... .. . ••· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · . .. .... .. ........... .. 37 ------ kieleto wy M· . . U kład ko s tno- sz - - - - - - -- - - - ----...::....:...:::...::..z...:._·~2J'ę s 11 1 e ---~-----s kó ra . d . 132 (0- 2) . · . . ntgenowskie prze stawia pewne schorzenie. e 1 :.; ··szezdJęc 1 e h .. t · t pon1z . . u zdjęciu, a nas ępme nazw1J o se orzenie oraz wy· , ...Jego anatomię . Jasn1J przyjrzyj się tcm zndaruc .... .. ................. ... ......... .......................... .............. .... ...... .......... .. ...... .. ................... .. .... .. .. .... .... .. .... ....... ... ... ......... ....... .. ................. ............ ............. ................ .... .. ...................... ....... .. ........ .. ............... .. .... .. ...................... ... ........... .. ...... ... .... ................. ,, . , . . Zadanie 133. (0-2) ~zn~·~zono ~iejs~~ Na .rysunkach przedstawiono prawidłow e i trzy różne patologicz ne krzyw izny kręgosłupa. Strzałkami zmian. prawidłowe krzywizny nadmierna kifoza I ' skolioza nadmierna lordoza ł Źródło: http://portalwiedzy.onet.pl/ 142100,,.,uklad_ruchu_czlowieka,haslo.html nych kręgosłupa Na podstawie rysunków podaj, na czym polega każda z przedstawionych zmian patologicz ku tyłowi ciała). przodowi, ku (boczne, wygięcia kierunek i wygięcie, uwzględnij nazwę odcinka, w którym występuje Odcinek kręi?osłupa Kierunek wygiecia nadmierna kifoza skolioza nadmierna lordoza Zadanie 134. (0-J) . Podręczniki · · · op,suJą Jedno ze schorzeń kręgosłupa w sposób następujący: zwichnięciach st stawów ·ach np· , h . , h . . . d . Je h ate wygięcie kręgosłupa w stronę brzuszną. W mektoryc sc orzem biodr0to lukow 1wosc1 eg o 1 znaczne ac 1 spowodow no · 1.r • d 0 21 0 . bólowe.iryc dach d · d0 nadmierne go wygięcia kręgosłupa ku przo owi. lVlOZe I) Podaj 1· k ' a nazywa się tak opisane schorzenie. ··· ··· ····· ···· ···· ······· ··· ········ ··· ·· ··· ···· ······ ····· ·· ····· ··· ··· ···· ·· ···· ne wygięcie zdrowego 2) Podaj nazwy tych części kręgosłupa, w których następuje naturalne, fizjologicz kr~goslupa. ···· ······ ··· ··· ····· ···· ······· ····· ·········· ··· ······· ·· · 53 ············· ······ ad,8.2(0-1) . . dai· ą dobrze rozbudowaną siateczkę plazmatyczną (sarkoplazmatyczną) gładką W . , .. . Z Miocyty posia , . f nkci·onowania miocytu . · YJasn,i, Jakie z . naczen,e ma dobrze rozbudowan a siateczka sarkoplazma tyczna gł dk w kontekscIe u a a. ....... ....................................... ................................. ... ......................................................................................................... ., .... .............................. .......... .. ........ ....... .. ......... .. ............ .. ............................. .. ......................... .. ... ................... ...... ............... .................. ......... ::: zad. 8.3 (0-1) . d . . . P . -1· d . . d . . dziwość poniższych stw,er zen wp1suJąc - Jes I z ame Jest praw zIwe, lub F- jeśli zdanie J·e t f ł ocen praw s a szywe Wewnątrz sarkoplazmy znajduje się glikogen będący materiałem zapasowym dla mięśn · ·. 1. I oraz mioglobina magazynująca tlen . .. .. . 2. w cytoplazmie miocytu (sarkoplazm ie) znajdują się liczne mitochondri a dostarczające energii niezbędnej do skurczu komórki mięśniowej ...... 3. Wydłużone walcowate komórki -miocyty, zwane także włóknami mięśniowymi budują mięsień gładki. ..... Zad.9 Wyróżniamy trzy rodzaje skurczów mięśni szkieletowyc h : • skurcz izotoniczny- ... .. • skurcz izometryczn y- .... . • skurcz auksotoniczn y- ... .. Zad. 9.1 (0-1) Przyporządkuj właściwy opis do odpowiednie go rodz aju skurczu, wpi s ując w miejsce kropek odpowiednią cyfrę . 1. polega na zmianie napięcia mięśnia, bez zmiany jego długo ś ci np . trzymanie ciężarów. 2. to skurcz podczas którego zmienia się zarówno napięcie mięśnia, jak i jego długość. Występuje np. podczas chodzenia, biegania. 3. polega na zmianie długości mięśnia, bez zmiany jego napięcia np . podczas bez oporowego prostowania zgiętej ręki . Zad. 9.2 (0-1) Źródłem energii potrzebnej do skurczu mięśni jest ATP. Zapasy ATP w czasie pracy mięśni szybko się wyczerpują, dlatego muszą być stale uzupełnianie. Substratem energetyczn ymi dla mięśni jest m.in. glukoza, która może być dostarczana do mięśni z krwią . Podaj nazwę polisacharyd u magazynow anego w mięśniach, który po rozłożeniu dostarcza komórkom mięśniowym cząsteczki glukozy . ......................... .............................................................................................................................................................................................. Zad. 9.3 (0-1) ~ezerwę tlenu dostarczanego do mięśni wraz z krwią stanowi znajdująca się w nich mioglobina. Jednak pod~z~~ intensywn . dł . . . • wyczerpaniu, a 1losc ego I ugotrwałego wysiłku zapasy tlenu zmagazynow anego w m1oglobm1e u 1egaJą , dostarczane tł . . . , . t . dług tlenowy. Okresl, skąd , go enu z krwią Jest niewystarczająca do zaspokojenia potrzeb mIęsn1 . Pows aJe wowczas m· , · 1ęsnIe czerpią energię. ·····••........................ ...................................................................................................................................................... ........................ .......... ............................................... ..................... .......................................... ......................................................................................................... Zad. 10 Utlenianie woln h , . , . . w eh . Są głównym źródłem ATP yc kwasow tłuszczowych jest ważnym źródłem energii w m1ęsniach szkieleto Y mięśniach przy wysiłku dł . kł d fosfokreatyny w urno . • . ugotrwałym o niskiej i umiarkowan ej intensywności, natomiast roz a z1IwIa szybk' ie odtwarzanie ATP. Zad. 10,1 (0-1) Podaj zależność mi . aliwa energetycznego. .......... . ędzy wydłuzeniem czasu trwania wysiłku, a rodzajem wykorzystyw anego P ... .................. ... ................................... .................................................................................................................................................