Program Wieloletni pod nazwą ”NARODOWY PROGRAM PRZEBUDOWY DRÓG LOKALNYCH 2008 – 2011” w pytaniach i odpowiedziach LP. ODPOWIEDŹ PYTANIE POZWOLENIA NA BUDOWĘ 1. Czy załączone do wniosku o dofinansowanie pozwolenie na budowę lub zgłoszenie robót muszą być ostateczne? Czy pozwolenie na budowę można przedłożyć po 30.09.2009r. – decyzja środowiskowa jest w trakcie i nie można jej przyspieszyć Czy można składać wnioski bez pozwolenia na budowę? Czy można do wniosku załączyć „Program funkcjonalno-użytkowy”, na podstawie którego ogłaszany jest przetarg: zaprojektuj i wybuduj, a pozwolenie na budowę dołączyć później. Czy projekt może być realizowany w formule zaprojektuj i wybuduj? Czy nieprawomocne pozwolenie na budowę będzie honorowane jako załącznik do wniosku o dofinansowanie? Czy przedstawienie pozwolenia na budowę jest konieczne przy składaniu wniosku czy można zawrzeć informację, że zostanie dostarczone w terminie późniejszym, ze względu na długie procedury? Nie. Do wniosku należy załączyć pozwolenie na budowę lub zgłoszenie robót (jeśli są wymagane przepisami prawa). Prawomocność decyzji wymagana będzie w dniu podpisania Umowy o dofinansowanie projektu. Nie. Nie. Pozwolenie na budowę musi zostać złożone do wniosku. W dniu składania może być nieprawomocne, ale do dnia podpisania umowy z Wojewodą musi się uprawomocnić. Gdy dla danej inwestycji nie jest wymagane pozwolenie na budowę, wówczas należy przedstawić z wnioskiem inny dokument zgodny z obowiązującym prawem budowlanym. Zgodnie z wymaganiami programu – nie. Tak. Jednakże projekt musi być na takim etapie realizacji, aby wnioskodawca mógł łącznie z wnioskiem o dofinansowanie przedłożyć kopię pozwolenia na budowę. Wnioski w formule zaprojektuj i wybuduj bez załączonej kopii pozwolenia na budowę będą odrzucone na etapie weryfikacji formalnej. Do wniosku należy załączyć kopię pozwolenia na budowę (zgłoszenia). Dokumenty te nie muszą być prawomocne. Prawomocne dokumenty wnioskodawca będzie musiał przedstawić przed podpisaniem umowy o dofinansowanie. Tak zgodnie z instrukcją wypełniania wniosków (zamieszczoną na stronie internetowej Urzędu) obowiązkiem jest dołączenie do wniosku odpowiednio pozwolenia na budowę lub zgłoszenia. Czy w momencie złożenia wniosku konieczne jest załączenie pozwolenia na budowę chodnika? Czy można napisać oświadczenie z podaną datą uzyskania przedmiotowego pozwolenia? Czy rozpisując projekt na etapy na 2 kolejne lata w momencie składania wniosku trzeba mieć pozwolenie na budowę na drugi etap (I etap nie wymaga pozwolenia na budowę) czy dokumenty formalne trzeba mieć na całość? Czy dofinansowaniu podlega jedynie pierwszy etap? Harmonogram – czy w tabelce można uwzględnić koszty: wylesiania (opłata za wycinkę lasu dla Nadleśnictwa)? Tak. Konieczne jest załączenie kopii (potwierdzonej za zgodność z oryginałem przez Wnioskodawcę) pozwolenia na budowę, niedopuszczalna jest forma oświadczenia w tym zakresie. Nie. Wniosek dotyczy tylko roku 2010. Dokumenty muszą dotyczyć roku 2010 i dofinansowanie będzie dotyczyć tylko 2010 r. na podstawie tegorocznego wniosku. Nie. Załączenie do wniosku pozwolenia na budowę lub zgłoszenia oznacza, iż wnioskodawca legitymuje się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, stosownie do przepisów Prawa budowlanego. PARTNERSTWO 2. Kogo traktujemy jako partnera? Czy jest określony minimalny wkład własny do inwestycji, jaki miałby wnieść partner? Jaka jest definicja partnerstwa w Programie? Partnerem może być każda jednostka, która wniesie wkład finansowy do kosztów kwalifikowanych (podlegających refundacji) inwestycji. Wysokość wkładu finansowego określa umowa partnerstwa i nie ma określonej minimalnej wysokości takiego wkładu. Zgodnie ze stanowiskiem MSWiA Partnerstwo w Programie oznacza udział finansowy partnera w kosztach kwalifikowanych realizowanego projektu. Umowy oraz porozumienia dotyczące realizacji np. inwestycji towarzyszących nie objętych zakresem rzeczowym wniosku nie będą punktowane podczas oceny merytorycznej wniosków np. budowa kanalizacji sanitarnej w pasie drogowym przez partnera we własnym zakresie i ze środków własnych nie będzie traktowana jako partnerstwo. To samo dotyczy partnerstw dotyczących wydatków już poniesionych – nie będą one brane pod uwagę. Zakres partycypacji finansowej partnera w przedsięwzięciu musi jednoznacznie wynikać z zawartego porozumienia (umowy). 2 Czy bycie partnerem w projekcie wyklucza gminę jako wnioskodawcę projektu „indywidualnego”? Czy gmina będąca partnerem w realizacji przedsięwzięcia, może składać wniosek na inne zadanie? Ilu partnerów może uczestniczyć w realizacji projektu? Nie. Gmina, która w innym/innych projektach ma status partnera może otrzymać dofinansowanie na realizację własnego projektu. Status partnera w projekcie pozostaje bez wpływu na limity dotyczące ilości projektów, które mogą być przedmiotem dofinansowania w danym roku budżetowym (gmina – 1 projekt, powiat – 2 projekty, miasto na prawach powiatu - 2 projekty). Zatem gmina, która wejdzie w partnerstwo z powiatem zgłaszającym projekt, może złożyć odrębny wniosek o dofinansowanie. Tak. Nie ma w tym zakresie ograniczeń. Czy dla udokumentowania partnerstwa wymagana jest jedynie umowa/ porozumienie, czy również dokumenty potwierdzające zabezpieczenie środków partnera na realizację projektu? Dla potwierdzenia współpracy w ramach projektu na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie niezbędne jest porozumienie / umowa (w tym również tzw. porozumienie intencyjne). Do wniosku muszą być załączone dokumenty gwarantujące wkład własny w wysokości min. 50% wydatków kwalifikowanych. Właściwą formą jest podpisanie porozumienia o partnerstwie w przedmiotowej sprawie na dzień składania wniosków przez osoby uprawnione do reprezentacji, natomiast przy podpisywaniu umowy wymagana będzie forma właściwa dla porozumień ze skutkiem finansowym (np. uchwała organu stanowiącego). Czy partnerstwo może dotyczyć działań towarzyszących (na podstawie punktu 2.3 wniosku i instrukcji) np. powiat w ramach projektu remontuje ciąg drogi powiatowej, gmina natomiast deklaruje w umowie partnerskiej realizację drogi gminnej, która bezpośrednio łączy się z drogą powiatową tworząc ciąg drogowy, ze środków własnych i w tym samym czasie? Nie. Partnerstwo może dotyczyć tylko kosztów projektu zgłaszanego do dofinansowania. Proszę o jednoznaczne wyjaśnienie wprowadzonego do Programu słowa "Partnerstwo". Jak należy ten zapis traktować w kontekście ustawy z 28.07.2005 r. o Partnerstwie Publiczno – Prywatnym (Dz. U. Nr 169 poz. 1420 z 2005r.) - która określa że dwa podmioty samorządowe nie mogą być ze sobą partnerami jednocześnie? „Partnerstwo” w rozumieniu programu można rozumieć dwojako: - jako partnerstwo podmiotów gospodarczych z JST uregulowane w ustawie o Partnerstwie PublicznoPrywatnym; - jako pomoc finansową udzielona jednemu samorządowi przez drugi samorząd. 3 Czy dopuszczalne są partnerstwa powiatu i gminy prowadzące do realizacji w ramach jednego projektu zarówno drogi powiatowej i gminnej? Nie, z uwagi na fakt iż w ramach programu ustalony został limit roczny projektów możliwych do realizacji przez powiat i gminę, w tego typu projekcie nie ma możliwości określenia, do której puli należy zakwalifikować dany projekt. Czy w przypadku budowy drogi dojazdowej gminnej do zostanie drogi wojewódzkiej partnerem gminy może zostać Zarząd Dróg Wojewódzkich? Tak. Każdy podmiot gospodarczy jeśli Jak rozumieć „partnerstwo” z podmiotami gospodarczymi? Czy chodzi o wkład finansowy i/lub rzeczowy (np. dokumentacja)? Czy firma, która przekaże wnioskodawcy dokumentację (np. projekt drogi) może zostać partnerem nie mając wkładu finansowego? Wkład rzeczowy jest również rozumiany jako wkład partnera do projektu. Czy jeśli dana jednostka zostanie partnerem projektu, może mimo to złożyć wniosek, którego będzie wnioskodawcą? Tak. Proszę o jednoznaczne wyjaśnienie wprowadzonego do Programu słowa "Partnerstwo". Jak należy ten zapis traktować w kontekście ustawy z 28.07.2005 r. o Partnerstwie Publiczno Prywatnym (Dz. U. Nr 169 poz. 1420 z 2005r.) - która określa że dwa podmioty samorządowe nie mogą być ze sobą partnerami jednocześnie. Czy zadania realizowane w partnerstwie mogą obejmować prace na terenie dwóch województw? W rozumieniu tej ustawy tak, ale w ramach Programu Wieloletniego partnerska współpraca samorządów powinna być nagradzana dodatkowymi punktami przy ocenie wniosków. Czy partnerstwo może być zawarte tylko pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego? Czy partnerem może zostać podmiot prywatny na podstawie wkładu rzeczowego w kosztorysie? Nie. Partnerem może zostać również podmiot gospodarczy. Wkład rzeczowy jest możliwy. Czy jeśli na potrzeby wniosku wartość zakresu rzeczowego ustalona zostanie na podstawie kosztorysu inwestorskiego, to czy partner może realizować ściśle określony zakres rzeczowy wyceniony w ww. sposób? Gmina X (wnioskodawca) składa wniosek na budowę drogi w partnerstwie z Gminą Y (droga przebiega przez teren obydwu gmin). Czy Gmina Y może równolegle złożyć wniosek (być wnioskodawcą) na budowę innej drogi samodzielnie, bądź w partnerstwie z kolejną gminą np. Gminą Z? Partner realizuje zakres rzeczowy na podstawie porozumienia/umowy o partnerstwie. zawarte porozumienie o partnerstwie. Tak. Na podstawie porozumienia między samorządami. Tak. Rrozstrzyga wnioskodawstwo a nie partnerstwo. 4 Powiat i Gmina chcą złożyć wspólnie wniosek dot. drogi powiatowej – głównym wnioskodawcą jest powiat. Czy Gmina wyczerpuje tym samym możliwość otrzymania dofinansowania na inne zadanie realizowane na drodze gminnej? Nie. Przy kwalifikowaniu wniosków wg ustalonych limitów nie bierze się pod uwagę wniosków, w których dana jst występuje jako partner. Czy gmina będąc wnioskodawcą może realizować projekt w partnerstwie z powiatem jeżeli planowana inwestycja obejmowałaby przebudowę drogi gminnej i fragmentu drogi powiatowej? Gmina nie jest zarządcą drogi powiatowej i każde z zadań czyli przebudowa drogi gminnej i drogi powiatowej objęte są odrębnym pozwoleniem na budowę i odrębnym projektem budowlanym, jednakże droga gminna i powiatowa znajdują się w jednym ciągu komunikacyjnym? Nie. Dwa różne wnioski (2 pozwolenia, 2 projekty budowlane) co nie wyklucza w każdym z nich partnerstwa gminy i powiatu, a nawet innych podmiotów. KOSZTY KWALIFIKOWANE 3. Co będzie kosztem kwalifikowanym? Same roboty budowlane, czy również koszty dokumentacji, nadzoru, budowy kanalizacji sanitarnej, deszczowej, wodociągu, itp.? Czy kanalizacja, wodociągi itp. infrastruktura, która będzie „robiona” w trakcie budowy lub przebudowy będzie podlegała dofinansowaniu? Czy wykup gruntu, za który uregulowanie płatności wystąpi w 2009 r. jest kosztem kwalifikowanym? Kosztem kwalifikowanym będą tylko inwestycje drogowe i związane z nimi nierozerwalnie wydatki dotyczące procesu inwestycyjnego, czyli np. koszty dokumentacji technicznej, koszt nadzoru budowlanego, koszt robót budowlanych drogowych (wraz z np. kanalizacją deszczową do odwodnienia drogi). Nie podlegają refundacji koszty związane z budową kanalizacji sanitarnej, wodociągu lub innych uzbrojeń terenu, które nie są niezbędne do wybudowania drogi. Budowa, przebudowa i remont drogi mogą obejmować także niezbędne urządzenia odwadniające i oświetleniowe (zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi); nie oznacza to jednak uznania za koszty kwalifikowane robót koniecznych w ciągu drogi (wodociągi, kanalizacja, telekomunikacja itp.) Nie. Czy usuwanie kolizji powstających w toku Tak. realizacji inwestycji np. z instalacjami sanitarnymi, wodociągowymi, energetycznymi itd. można uznać za koszt kwalifikowany? Czy oprócz robót drogowych prace związane z Tak, jeśli służą obsłudze drogi. kanalizacją deszczową oraz elektryczną są kosztem kwalifikowalnym? Czy VAT jest wydatkiem kwalifikowanym? Tak, jeżeli nie ma możliwości odzyskania podatku VAT. Czy kosztem kwalifikowalnym jest wykup gruntów pod realizację inwestycji? Nie. Załączenie do wniosku pozwolenia na budowę lub zgłoszenia oznacza, iż wnioskodawca legitymuje się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, stosownie do przepisów 5 Prawa budowlanego. Czy promocja jest kosztem kwalifikowanym? Czy można ją doliczyć do całkowitego kosztu projektu? Jakie koszty kwalifikują się do dofinansowania? Nie. a) okres kwalifikowalności wydatków Do dofinansowania kwalifikować się będą jedynie wydatki, które zostaną poniesione w 2010 r., a zatem dofinansowanie będzie dotyczyć zadania/etapu realizowanego tylko w 2010 r. Jeżeli wnioskodawca poniósł w 2009 r. część kosztów związanych z projektem (np. przygotowanie dokumentacji, wykup gruntu), nie będą one kwalifikowane. Wysokość kosztów już poniesionych należy wskazać w polu 9 wniosku. b) rodzaje wydatków kwalifikowalnych Kwalifikowane są wydatki brutto związane z budową, przebudową, rozbudową lub remontem dróg oraz obiektów inżynierskich (mostów, tuneli, przepustów) i urządzeń znajdujących się w ich ciągu. W tym również m.in.: wykonanie, poprawa jakości oznakowania poziomego i pionowego wyposażenie obiektów inżynieryjnych w: zjazdy, zatoki autobusowe i inne niezbędne urządzenia drogowe, budowa, przebudowa, modernizacja lub remont urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego sygnalizacji świetlnej, barier ochronnych lub ogrodzeń budowa lub remont chodników, budowa lub remont przejść dla pieszych, jak również wszelkie inne prace infrastrukturalne pozwalające zwiększyć bezpieczeństwo pieszych, rowerzystów czy zwierząt, budowa, remont lub modernizacja ciągów, ścieżek rowerowych, budowa lub modernizacja oświetlenia, wykonanie urządzeń odwadniających, w tym kanalizacja deszczowa, nadzór nad realizacją inwestycji jako koszty obsługi projektu. Kwalifikowane będą tylko koszty prac pozostających w ścisłym związku z budową drogi, której definicja określona jest w ustawie o drogach publicznych. Wykonanie instalacji energetycznych, gazowych, telekomunikacyjnych, sanitarnych, wodociągowych nie jest kosztem kwalifikowanym. Jeżeli są konieczne do poniesienia, koszty wykonania takich robót należy wskazać w części 2.3 wniosku o dofinansowanie. Nie należy ich wliczać do kosztu całkowitego projektu będącego przedmiotem wniosku 6 Czy do dofinansowania kwalifikuje się projekt, dla którego został już ogłoszony przetarg i jeszcze w tym roku zostanie wyłoniony wykonawca? (patrz pola 8-10 wniosku). Tak. Jednak należy pamiętać, iż kwalifikowane są jedynie wydatki poniesione w 2010 r. w terminach płatności wskazanych na fakturach. Czy projekty, których realizacja zakończy się w 2009 roku, ale termin płatności za realizację tego projektu zgodnie z umową wypada w 2010 roku są kwalifikowane, o ile płatność faktury nastąpi w terminie zgodnym z umową? Projekty takie nie będą kwalifikowane. Kwalifikowane mogą być projekty, których zakończenie nastąpi w 2010 roku i płatność faktury w terminie zgodnym z umową nastąpi również w 2010 roku. Od kiedy będą kwalifikowalne koszty w ramach projektu? Koszty w ramach projektu są kwalifikowalne od momentu ogłoszenia list rankingowych zatwierdzonych wniosków tj. od 1 stycznia 2010r. Koszty poniesione przed tym terminem, które winny zostać zapłacone przed tym terminem, a nie zostały zapłacone, nie będą kosztem kwalifikowanym. Nie. Czy np. koszty prognoz ruchu, analiz ekonomicznych i studium wykonalności (które mają być dołączane do wniosków) są kosztami kwalifikowalnymi? Czy koszt oświetlenia w pasie drogowym to koszt kwalifikowany? Jakie są koszty kwalifikowane, a co jest kosztem niekwalifikowalnym np. nadzór inwestorski? Do jakiej wysokości kosztów będzie liczona refundacja, czy tylko do wysokości kosztów kwalifikowalnych poniesionych po 1 stycznia 2010 roku, czy do całości kosztów poniesionych w ramach projektu? Jeżeli dokumentacja techniczna stanowi koszt kwalifikowalny to czy będzie ona podlegała refundacji, pomimo tego, że koszty na jej przygotowanie zostaną poniesione w 2009 roku? Czy wydatkiem kwalifikowanym w ramach projektu będą prace związane z przebudową lub remontem mostu istniejącego w ciągu drogi? Czy do kategorii kosztów kwalifikowanych można zaliczyć nadzór inwestorski czy inwentaryzację powykonawczą? Tak, ale przy ocenie wniosku będzie weryfikowane uzasadnienie dotyczące gęstości rozmieszczenia oświetlenia. Decyduje termin ponoszenia kosztów i ich powiązanie bezpośrednie z drogą. Maksymalne dofinansowanie z dotacji wynosi 50 % wydatków kwalifikowalnych, ale nie więcej niż 3 000 tys. PLN, z kosztów poniesione po 1 stycznia 2010 r. Remont drogi może obejmować wszystko co wchodzi w skład drogi, zgodnie z definicją legalną zawartą w ustawie o drogach publicznych (np. most.), pod warunkiem, że objęte jest jednym pozwoleniem na budowę (zgłoszeniem). Tak, pod warunkiem poniesienia wydatków od 1 stycznia 2010r. 7 Jako, że program wieloletni przewidziany jest na lata 2008 -2011 czy w harmonogramie rzeczowo – finansowym oraz opisie wykazywać etap zrealizowany w 2009 r. i czy on może kwalifikować się do dofinansowania? Nie, ponieważ zgodnie z instrukcją wypełniania wniosków o dofinansowanie patrz pkt. 10 koszty do poniesienia do realizacji projektu są to koszty przewidziane do realizacji w 2010r. Od kiedy koszty są kwalifikowane w ramach programu? Od 1 stycznia 2010r. Koszty poniesione przed tą datą mogą zostać ujęte we wniosku o dofinansowanie, ale są kosztem niekwalifikowanym. Wkład własny beneficjenta odnosi się tylko do kosztów kwalifikowanych, więc koszty poniesione przed datą 1 stycznia 2010r. nie mogą stanowić wkładu własnego. Czy w przypadku, gdy całkowite koszty kwalifikowane wynoszą np. 6,5 mln zł, dofinansowanie z budżetu państwa 3,0 mln zł, a w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego koszt inwestycji obniży się do 6,1 mln zł, to dofinansowanie z budżetu państwa ulegnie obniżeniu proporcjonalnie do zmienionej wartości projektu? Nie. Do momentu, gdy wartość wkładu własnego beneficjenta będzie nie mniejsza, niż udział środków budżetu państwa w projekcie, nie zachodzi konieczność proporcjonalnego obniżania dofinansowania. Co będzie kosztem kwalifikowanym? Same roboty budowlane, czy również koszty dokumentacji i nadzoru? A koszty budowy kanalizacji sanitarnej w pasie drogowym? Kosztem kwalifikowanym będą roboty budowlane wraz z kosztami dokumentacji i nadzoru zgodnie z Programem (według zasady jedna dokumentacja, jedno pozwolenie na budowę, jeden kosztorys i jeden przetarg). Wydatki poniesione po 1 stycznia 2010r. Czy w ramach programu możliwe jest ujęcie inwestycji np. przebudowa drogi + media (woda, kanalizacja, ….), czy też te elementy należy wyodrębnić? Budowa, przebudowa i remont drogi mogą obejmować także niezbędne urządzenia odwadniające i oświetleniowe (zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi). Nie oznacza to jednak uznania za koszty kwalifikowane robót koniecznych w ciągi drogi (wodociągi, kanalizacja, telekomunikacja itp.). Zgodnie z pkt 2.3 Instrukcji… należy je wskazać jako działania towarzyszące. Czy projekty, których realizacja zakończy się w 2009 r., ale termin płatności za realizację tego projektu zgodnie z umową wypada w 2010 roku są kwalifikowane, o ile płatność faktury nastąpi w terminie zgodnym z umową? Projekty takie nie będą kwalifikowane. Kwalifikowane mogą być projekty, których zakończenie nastąpi w 2010 r. i płatność faktury w terminie zgodnym z umową nastąpi również w 2010r. Czy zakup terenu pod budowę drogi to koszt kwalifikowany? Składając wniosek o dofinansowanie trzeba do niego dołączyć pozwolenie na budowę lub zgłoszenie budowy. Żeby zainicjować postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych, należy posiadać prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Tym samym zakup terenu pod budowę nie 8 może być kosztem kwalifikowanym, z samej natury programu. Czy koszt oświetlenia w pasie drogowym to koszt kwalifikowany? Tak, ale przy ocenie wniosku będzie weryfikowane uzasadnienie dotyczące gęstości rozmieszczenia oświetlenia. KILKA DRÓG (PROJEKTY) 4. Czy można realizować projekt na różnych drogach (o różnych numerach)? Czy można realizować projekt na różnych drogach (o różnych numerach, lub drogach należących do jednego albo do różnych samorządów, w ramach jednego projektu)? Czy wystarczy wówczas posiadanie przez wnioskodawcę umowy użyczenia zawartej z partnerem projektu? Na jaki czas taka umowa powinna być zawarta – czy wystarczy na czas realizacji robót budowlanych? Jeśli nie umowa użyczenia, to co? Czy w ramach jednego projektu możliwe jest zrealizowanie przebudowy lub remontu kilku dróg na terenie gminy lub powiatu oznaczonych różnymi numerami? Czy jeden wniosek to przebudowa lub budowa tylko i wyłącznie jednej drogi? Można, jednakże tylko i wyłącznie pod warunkiem, że taki projekt rozwiązuje jeden, umotywowany i jednoznacznie określony problem, np. przebudowa przejść dla pieszych, wraz z poprawą bezpieczeństwa na terenie gminy. Tak, jeżeli są częścią całego „projektu” w rozumieniu Programu (tzn. jedna dokumentacja, jedno pozwolenie na budowę, jeden kosztorys i jeden przetarg). W ramach jednego projektu możliwa jest przebudowa lub remont kilku dróg o różnych numerach pod warunkiem, iż stanowią one jeden ciąg komunikacyjny. Możliwe jest również dofinansowanie zadań zlokalizowanych na drogach o różnych numerach, niestanowiących jednego ciągu komunikacyjnego pod warunkiem, że zadania te związane są z budową infrastruktury wpływającej bezpośrednio na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego. Czy jeden projekt może dotyczyć remontu, przebudowy, budowy kilku dróg gminnych, stanowiących jeden ciąg komunikacyjny? Tak, o ile projekt służy jednemu wspólnemu celowi i jego realizacja przyczyni się do rozwiązania jednego problemu, np. poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w gminie. Czy możliwe jest realizowanie projektu w jednym roku w różnych miejscach gminy na podstawie kilku pozwoleń na budowę? Co do zasady wnioskiem powinien być objęty jeden projekt – jedno zadanie. 9 Czy można ubiegać się o dofinansowanie inwestycji dotyczącej drogi gminnej, która posiada prawomocną Uchwałę Rady Gminy o zmianie kategorii z drogi powiatowej na gminną, a jedynie nie posiada numeru adekwatnego dla drogi gminnej? Należy dostarczyć: - prawomocną Uchwałę Rady Gminy o przejęciu do zasobów dróg innej drogi, - dokument poświadczający złożenie przez gminę wniosku o nadanie numeru. (wykreślenie z rejestru dróg powiatowych i umieszczenie w rejestrze dróg gminnych). Czy można ubiegać się o dofinansowanie budowy od podstaw nowej drogi gminnej, która nie ma nadanego numeru? Tak. Oprócz pozwolenia na budowę dotyczącego tej inwestycji należy dostarczyć Wypis i Wyrys z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego z wpisem dotyczącym zaplanowanej inwestycji. Czy projekty mogą dotyczyć dróg bez numerów (są tylko numery działek)? Nie. Projekty polegające na remoncie i przebudowie muszą dotyczyć dróg numerowanych. Jednym wyjątkiem jest budowa nowej drogi. Jednostka samorządu terytorialnego, której projekt budowy takiej drogi zostanie wybrany do dofinansowania, powinna podjąć działania określone w art. 6a ust. 2 (powiaty) i art. 7 ust. 2 (gminy) ustawy o drogach publicznych, aby w jak najkrótszym czasie zadośćuczynić przepisom art. 10 ust. 7 pkt 2 ustawy. Nie. Czy w ramach programu mogą być remontowane lub przebudowywane drogi, które mają nadane numery w innym trybie, niż wynikający z ustawy o drogach publicznych? Ile projektów może realizować miasto na prawach powiatu? Czy wniosek musi być tylko na jeden odcinek drogi gminnej np. przebudowa odcinka drogi X (stosunkowo małe koszty), czy może to być większy projekt (1 wniosek) np. „przebudowa kluczowych dróg gminnych” w skład którego wejdą np. 3 odcinki dróg gminnych. Nadmieniam, że każda z tych dróg posiada oddzielną dokumentację i każda została zgłoszona (zgłoszenie przebudowy) oddzielnie do Starostwa. Miasto na prawach powiatu może realizować maksymalnie dwa projekty na drodze powiatowej. Każde zadanie wymaga wniosku i musi być zakończone w roku, na który przewidziano dotację. Przedsięwzięcie inwestycyjne może być realizowane w etapach wymagających odpowiednio wniosków w kolejnych latach. Co wpisać w rubryce numer drogi, której dot. wniosek w przypadku gdy jest to projektowana nowa droga gminna? Projektowana droga gminna. Czy możliwe jest realizowanie projektu w jednym roku w różnych miejscach gminy na podstawie kilku pozwoleń na budowę? Tak, jeżeli jest realizacją gminnego/ powiatowego programu poprawy bezpieczeństwa na drogach i z niego wynika. 10 Czy można zgłosić projekt, który obejmuje dwie drogi gminne przedzielone drogą powiatową, jedna z nich łączy się z wojewódzką? Tak, jeżeli są częścią całego „projektu” w rozumieniu Programu (tzn. jedna dokumentacja, jedno pozwolenie na budowę, jeden kosztorys i jeden przetarg). Czy razem z drogą gminną dofinansowaniem mogą zostać objęte ulice gminne przylegające do drogi? Czy w ramach wnioskowanego zadania można wykonać modernizację kilku dróg, stanowiących „siatkę” drogową danego obszaru miasta i czy muszą być one objęte jednym pozwoleniem lub zgłoszeniem? Czy w ramach jednego zadania objętego wnioskiem można wykonać modernizację nawierzchni, jak również budowę chodnika? Czy przedmiotem dofinansowania w jednym wniosku może być budowa nawierzchni wraz z urządzeniami towarzyszącymi kilku ulic wchodzących w skład infrastruktury drogowej osiedla mieszkaniowego domków jednorodzinnych? Czy trzy pojedyncze odcinki dróg (mają oddzielne pozwolenia na budowę) można zawrzeć w jednym projekcie wniosku? Czy wniosek o dofinansowanie może dotyczyć kilku nie połączonych ze sobą odcinków dróg? Chcielibyśmy uzyskać dofinansowanie na 3 drogi gminne oraz chodnik przy drodze powiatowej. Na to zadanie jest 1 pozwolenie budowlane i 1 projekt budowlany mimo, że drogi są odrębne (w tym sensie że mają własne numery), niemniej stanowią pewną zamkniętą całość: dwie są prostopadłe do drogi powiatowej (jedną zrobiliśmy już w roku bieżącym), a dwie równoległe. W uchwale Rady Ministrów dot. dofinansowania dróg lokalnych jest mowa o jednym projekcie inwestycyjnym jaki może złożyć gmina i naszym zdaniem nie oznacza to, że do realizacji powinno się przedstawić jedną drogę. Łączna wartość zadania wynosi nieco ponad 1 mln zł. Zamierzamy złożyć projekt partnerski, gdzie Gmina byłaby Liderem i Beneficjentem a Powiat Partnerem oraz krótki termin na złożenie wnioski, proszę o jednoznaczną odpowiedź czy możemy złożyć wniosek, który składa się z kilku dróg gminnych i chodnika przy drodze powiatowej w ramach jednego projektu inwestycyjnego. W razie jakichkolwiek dodatkowych pytań proszę o kontakt. Tak, jeżeli są częścią całego „projektu” w rozumieniu Programu (tzn. jedna dokumentacja, jedno pozwolenie na budowę, jeden kosztorys i jeden przetarg). Nie, chyba że projekt jest realizacją gminnego/ powiatowego programu poprawy bezpieczeństwa na drogach i z niego wynika. Tak, jeżeli jest realizacją gminnego/ powiatowego programu poprawy bezpieczeństwa na drogach i z niego wynika Tak, jeśli jest projekt obejmuje 1 pozwolenie na budowę i 1 postępowanie przetargowe zgodnie z ustawę PZP. 11 Na działkach stanowiących własność Gminy, wytyczono geodezyjnie nową drogę, uzyskano dokumentacje i pozwolenie na jej budowę. Droga w miejscu wytyczenia figuruje w Planie Przestrzennego Zagospodarowania Terenu jako droga /brak zapisu droga publiczna/. Czy można to zadanie wprowadzić wnioskiem do Programu? Komisja stoi na stanowisku, że tę drogę należy najpierw zaliczyć do kategorii dróg gminnych w drodze uchwały, również w uchwale wskazać jej przebieg. Wówczas będzie ona spełniać wymogi określone w uchwale i załączonym do uchwały Programie. Które rozwiązanie stosować: fakt ujęcia drogi w Planie Przestrzennego Zagospodarowania Terenu jako wystarczający do ujęcia tego zadania - drogi we wniosku, czy też procedurę uregulowania drogi, aby miała zapis drogi o statusie gminnym wraz z przebiegiem i nadanym numerem ewidencyjnym przez Urząd Marszałkowski? Jeżeli zapisy planu miejscowego nie wskazują jednoznacznie, że ujęto w nim drogę publiczną (gminną), wymagana jest uchwała rady gminy, z której wynika zaliczenie drogi do kategorii dróg gminnych. Gmina Miasto X planuje budowę drogi gminnej od skrzyżowania typu rondo zlokalizowanego na drodze krajowej do terenów inwestycyjnych. Środki na realizację zadania zostały zapisane w budżecie 2009 r. , jednakże wydatkowanie nastąpi w 2010 r. w ramach środków niewygasających. Ponadto droga nie ma nadanej nazwy i numeru ewidencyjnego. W związku z powyższym prosimy o zajęcie stanowiska, w kwestii możliwości ubiegania się o dofinansowanie na budowę w/w drogi w ramach programu „Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych 2008-2011”. Jeżeli zapisy planu miejscowego nie wskazują jednoznacznie, że ujęto w nim drogę publiczną (gminną), wymagana jest uchwała rady gminy, z której wynika zaliczenie drogi do kategorii dróg gminnych. KWOTA DOFINANSOWANIA 5. Jaka jest maksymalna kwota dofinansowania projektu? Jak należy rozumieć zapis "Przedmiotem dofinansowania może być w danym roku budżetowym wyłącznie jeden projekt inwestycyjny zgłoszony przez zarządcę drogi gminnej...."? Czy jeden projekt inwestycyjny to przebudowa jednej drogi, czy kilku w ramach jednego wniosku o dofinansowanie? Czy wobec takiego zapisu Beneficjentem może być Związek Gmin jednego Powiatu? Na jakich zasadach i w jakim trybie będzie się odbywało przyznanie i rozliczenie dotacji? Dofinansowanie jednego projektu ze środków Programu (budżetu państwa) nie może przekroczyć kwoty 3 mln zł rocznie, przy czym wnioskodawca musi zapewnić środki własne w wysokości nie mniejszej niż wnioskowana kwota dotacji z budżetu państwa, tj. minimum 50% kosztów, które zostaną poniesione w 2010r. 1 projekt = 1 wniosek. Wnioskodawcą może być tylko zarządca drogi gminnej lub powiatowej w rozumieniu ustawy o drogach publicznych. Określenie trybu przyznawania i rozliczania dotacji wynika z ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa precyzuje katalog zadań własnych, na których dofinansowanie jednostki samorządu 12 Kto może być wnioskodawcą oraz kto powinien podpisać wniosek o dofinansowanie? terytorialnego mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa. W katalogu ujęto zadania objęte "Narodowym Programem Przebudowy Dróg Lokalnych". Ustawa upoważnia ministra właściwego do spraw administracji publicznej do dokonania podziału środków i przekazywania dotacji oraz do wydania rozporządzenia w tym zakresie. Zgodnie z ustawą Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb udzielania dotacji z budżetu państwa na zadania uwzględniając konieczność efektywnego wykorzystania oraz rozliczenia przez jednostki samorządu terytorialnego otrzymanych w formie dotacji środków budżetowych oraz zabezpieczenie przez te jednostki udziału własnych środków w planowanych inwestycjach, a także zachowanie dyscypliny finansów publicznych. Zgodnie z rozporządzeniem zadania te nie będą objęte kontraktem wojewódzkim. O dofinansowanie w ramach Programu mogą się ubiegać gminy i powiaty. Dofinansowanie będzie przyznawane w formie dotacji celowej z budżetu państwa, która udzielana jest jednostkom samorządu terytorialnego (por. art. 108 ustawy o finansach publicznych). W przypadku gmin wniosek podpisuje wójt (burmistrz, prezydent), w przypadku powiatów – dwóch członków zarządu powiatu lub jeden członek zarządu i osoba upoważniona przez zarząd. Wniosek musi być kontrasygnowany przez skarbnika powiatu/gminy. W jakim procencie inwestycje będzie finansował Samorząd Województwa, a w jakim budżet państwa (pytanie dotyczy pkt. 12 i 13 wniosku)? Nie ma założonego procentowego podziału podmiotów uczestniczących w finansowaniu (za wyjątkiem udziału środków pochodzących z budżetu państwa – limit), samorząd województwa może uczestniczyć dowolnym udziałem, (lecz nie jest wymagany), który zalicza się do środków własnych wnioskodawcy (w rozumieniu założeń Programu Wieloletniego NPPDL) pod warunkiem, że będą ponoszone po 1 stycznia 2010 r. Czy wniosek o dofinansowanie może dotyczyć kilku nie połączonych ze sobą odcinków dróg? Tak, jeżeli jest realizacją gminnego/ powiatowego programu poprawy bezpieczeństwa na drogach i z niego wynika. Patrz: P.5.11. Programu Wieloletniego. Jak traktować środki z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych – jako wkład samorządu województwa? Czy dofinansowanie z FOGR wyklucza udział w Programie? Jakiego rodzaju potwierdzenie byłoby wymagane do wykazania dofinansowania z FOGR – czy wystarczy 13 informacja, że projekt został ujęty na liście rankingowej do dofinansowania w 2010 r.? W jaki sposób środki budżetu państwa zostaną przekazane wnioskodawcy? Czy dotacja będzie wypłacana beneficjentom na zasadach refundacji poniesionych przez nich kosztów, czy bezpośrednio po zatwierdzeniu listy zakwalifikowanych wniosków przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji? Szczegółowe warunki i tryb udzielenia dotacji z budżetu państwa określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 marca 2009 r. w sprawie udzielania dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na przebudowę, budowę lub remonty dróg powiatowych i gminnych oraz umową o dofinansowanie zawartą pomiędzy Wojewodą a wnioskodawcą. Nie. Czy można wnioskować o dofinansowanie przebudowy drogi od odcinka A do D (poprzez punkty B i C) z wyłączeniem odcinka B do C, który był wykonany przy współudziale środków rezerwy subwencji ogólnej budżetu państwa? Tak. O jakie kwoty można wnioskować czy jest jakaś min. i max. kwota? Nie ma określonej kwoty minimalnej – kwotą maksymalną jest 3 mln zł dofinansowania. Nie ma kwoty minimalnej. Maksymalna kwota dofinansowania to 3 ml zł na jeden wniosek. Jaka jest minimalna i maksymalna kwota dofinansowania? MOŻLIWOŚĆ PODZIELENIA ZADANIA NA ETAPY 6. Czy w przypadku przedsięwzięcia planowanego na dwa etapy (2010-2011) możliwy jest montaż finansowy: - 2010 - 5.000.000 zł (wkład własny 2.500.000 zł, dotacja 2.500.000 zł) - 2011 - 5.000.000 zł (wkład własny 2.500.000 zł, dotacja 2.500.000 zł) Czy też kwota dofinansowania maksymalnego 3.000.000 zł dotyczy całości przedsięwzięcia niezależnie od przyjętego etapowania? Czy przy inwestycji wieloetapowej projektodawca powinien posiadać na etapie składania wniosku dokumenty techniczne/pozwolenie/zgłoszenie na całą drogę czy etap? Maksymalna kwota dofinansowania 3 mln zł dotyczy tylko etapu, który będzie realizowany w 2010 r., co wynika jednoznacznie z założeń Programu pkt 5.8 – dofinansowanie jednego projektu ze środków Programu nie może przekroczyć kwoty 3 mln złotych rocznie. O dofinansowanie kolejnego etapu należy wnioskować w przyszłym roku. Wnioskodawca na dzień złożenia wniosku musi posiadać kompletną dokumentację techniczną oraz zgłoszenie/pozwolenie na budowę dotyczące etapu, który będzie finansowany w ramach wniosku na 2010r. 14 Na czym polega etapowanie realizacji? Czy inwestycja rozpoczęta może brać udział w programie? Jeśli tak, to jaki etap zaawansowania może być przyjęty? Jaka wówczas powinna być podana data rozpoczęcia inwestycji? Czy rozpisując projekt na etapy na 2 kolejne lata w momencie składania wniosku trzeba mieć pozwolenie na budowę na drugi etap (I etap nie wymaga pozwolenia na budowę) czy dokumenty formalne trzeba mieć na całość? Czy dofinansowaniu podlega jedynie pierwszy etap? Na jakim etapie postępowania będzie wymagana uchwała organu stanowiącego o zagwarantowaniu środków na realizację projektu? W przypadku gdy realizacja zadania przewidziana będzie na rok 2010 i 2011, dotacja przyznana może zostać na podstawie złożenia jednego wniosku w 2010 na kolejne lata, czy też wymagane będzie coroczne składanie wniosku na etapy? Czy zgłaszana inwestycja powinna być zadaniem jednorocznym? Czy inwestycja rozpoczęta w roku 2009 jako pierwszy etap może brać udział w programie łącznie z wnioskiem na realizację II Jeżeli ukończenie realizacji projektu wykracza poza okres jednego roku wnioskodawca może podzielić realizację inwestycji na roczne etapy. Należy jednak pamiętać, że dotacja z budżetu państwa przyznana będzie tylko na etap realizowany w 2010 r. O dofinansowanie kolejnego etapu należy wnioskować w przyszłym roku. Podział inwestycji na etapy należy uzasadnić w części 2.6 wniosku. Uwaga: Przy zadaniach wieloetapowych jako koszt realizacji projektu w polu 8 należy wskazać koszt odcinka realizowanego w ramach projektu objętego wnioskiem na rok 2010. Do programu można zgłaszać inwestycje rozpoczęte w 2008 r. Jednakże wydatki które będzie można refundować muszą być poniesione w roku realizacji programu, tj. od 01.01.2010 r. do 31.12.2010r. Nie. Wniosek dotyczy tylko roku 2009; dokumenty muszą dotyczyć roku 2010 i dofinansowanie będzie dotyczyć tylko 2010r. na podstawie tegorocznego wniosku. Nowa instrukcja wypełniania wniosku o dofinansowanie przebudowy, budowy, remontu drogi lokalnej w ramach Programu Wieloletniego pod nazwą „Narodowy Program Przebudowy dróg Lokalnych 20082011” nie przewiduje dołączenia do wniosku uchwały o zagwarantowaniu środków na realizację projektu. Uchwała budżetowa będzie musiała być dostarczona do Urzędu Wojewódzkiego w momencie podpisywania umowy o dofinansowanie z Wojewodą i będzie stanowiła jeden z załączników do umowy. Inwestycja może być kontynuowane w latach następnych, ale środki są rozliczane co roku, a zatem zadanie musi być w całości zrealizowane i sfinansowane w danym roku kalendarzowym i w przypadku etapowania inwestycji wymagać będzie kolejnych wniosków. Tak. Może być zadaniem podzielonym na etapy przy czym wniosek na dany rok ma dotyczyć etapu zakończonego i rozliczonego w danym roku. I etap jako koszty poniesione; to co w programie to koszty po 1 stycznia 2010 r. 15 etapu inwestycji. Są to ulice w mieście w jednym ciągu komunikacyjnym; zakres rzeczowy I etapu będzie wykonany w roku 2010 a płatność nastąpi w roku 2011 zgodnie z podpisana umową. Gmina będzie składać wniosek na realizację II etapu zgodnie z WPI i czy może wskazać łącznie z I etapem? WKŁAD WŁASNY, DOFINANSOWANIE 7. W jaki sposób wnioskodawca powinien potwierdzić wkład własny do projektu? Wkład własny do projektu należy potwierdzić dostarczając do Urzędu uchwałę budżetową na etapie podpisywania umowy z Wojewodą o dofinansowanie. Wkładem własnym mogą być środki pozyskane od lokalnych lub regionalnych samorządów terytorialnych oraz innych podmiotów, z wyjątkiem środków Unii Europejskiej oraz rezerwy subwencji ogólnej tworzonej w budżecie państwa. W przypadku zabezpieczenia środków z zewnętrznych źródeł, należy przedstawić dokumenty potwierdzające ten fakt (np. w przypadku wkładu finansowego innej jednostki samorządu terytorialnego jako partnera w projekcie chwałę organu stanowiącego tej jednostki o zabezpieczeniu środków na ten cel). Wszystkie źródła finansowania projektu inne niż zakładany udział środków budżetu państwa należy wskazać w polu 3.1 wniosku. Czy gmina musi w budżecie zapewnić 100 % wkładu własnego na projekt w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych? Wystarczy 50% środków własnych, a pozostałe 50% jako dotacja. Czy wnioskodawca ma w odpowiedniej uchwale zabezpieczyć tylko wkład własny, czy 100% wartości realizacji projektu? W świetle programu nie jest błędem formalnym przedstawienie uchwały organu stanowiącego JST o zabezpieczeniu w budżecie jedynie wkładu własnego wnioskodawcy w realizację projektu w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych 2008-2011, o ile nie stoi to w sprzeczności z innymi obowiązującymi przepisami. Jednakże z punktu widzenia praktycznego wskazanym byłoby zabezpieczenie w budżecie całości środków niezbędnych do realizacji zadania. Mając na uwadze powyższe należy zwrócić uwagę, że środki pochodzące z programu będą refundacją już poniesionych kosztów na rzecz wykonawcy wyłonionego w trybie PZP. 16 Czy w budżecie powiatu środki mają być zapisane na całe zgłoszone zadanie, czy tylko na wkład własny? Czy można wnieść do programu środki zewnętrzne? Ponadto zabezpieczenie 100 % środków pozwoli na przyspieszenie rozpoczęcia procedury udzielania zamówień publicznych. Jak wyżej. Można, pod warunkiem, że są one pewne, tzn. są już przyznane i można to udokumentować. Jedynym wyjątkiem są środki Unii Europejskiej, które nie mogą być wnoszone w ramach wkładu własnego w programie. Droga ma 2.800m, ale 500 wykonano w 2008 r., czy koszt całkowity to wartość całego zadania czy tylko 2.300 m, które będzie realizowane w oparciu o środki Programu + dokumentacja + nadzór inwestorski? Z instrukcji do wniosku o dofinansowanie (pkt 8) wynika, iż koszt całkowity to koszt realizacji zakresu rzeczowego projektu wnioskowanego do dofinansowania, a w zadaniach będących częścią większego zamierzenia koszt odcinka realizowanego w ramach projektu będącego przedmiotem wniosku. W koszt całkowity wliczane są również koszty nadzoru inwestorskiego (kwalifikowany). Na czym ma polegać możliwość rozszerzenia zakresu rzeczowego po oszczędności poprzetargowej przewidziana w pkt 6.11 Programu? Brak możliwości rozszerzenia rzeczowego przedmiotu projektu z tytułu oszczędności poprzetargowych. Środki pochodzące z oszczędności trafiają do puli przeznaczonej na dofinansowanie kolejnych projektów z listy rezerwowej. Czy wykazać we wniosku i ewentualnie w której tabeli, że projekt nie otrzymał dofinansowania z RPO i jest na 6 miejscu listy rezerwowej? Można tę informację podać, ale nie jest to wymagane. Umieszczenie projektu na liście rezerwowej RPO nie oznacza otrzymania dofinansowania ze środków UE, a zatem nie wyklucza wnioskodawcy z ubiegania się o dotację z budżetu państwa. Czy fakt, że dwie gminy planowały wspólnie budowę drogi w ramach RPO i ich wniosek przeszedł pozytywnie ocenę strategiczną, ale nie został ujęty na liście projektów do dofinansowania będzie brany pod uwagę w trakcie oceny wniosku? Jedna z gmin wykonała „swój” odcinek w 2009 r., druga gmina planuje wykonanie odcinka w 2010 r. Wyniki oceny projektów dokonywanej w ramach RPO nie mają wpływu na ocenę wniosków w ramach NPPDL. Jako partnerstwo w projekcie traktowana będzie partycypacja finansowa w kosztach kwalifikowanych, a więc poniesionych w 2010 r. Wnioskodawcą powinna być w tym przypadku tylko gmina, która planuje inwestycję na rok 2010. 17 Czy w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych możemy zgłosić zadanie polegające na budowie drogi gminnej, na której budowę mamy zawartą umowę o współfinansowaniu z Krajowym Zarządem Dróg i czy wobec tego jako wkład własny Gminy w realizację zadania mogłyby być wliczone środki otrzymane na podstawie umowy z Krajowego Zarządu Dróg? Tak, jeżeli są spełnione warunki p.5.11 Programu Wieloletniego. Czy dopuszczalne jest zaangażowanie świadczeń niepieniężnych innych podmiotów gospodarczych z gminy i umieszczenie ich w kosztach przedsięwzięcia? Wkład własny samorządów pozyskany od lokalnych / regionalnych JST - jakie szczególne warunki muszą zostać spełnione, aby takie środki mogły stanowić element montażu finansowego projektu? Co oznacza „współpraca” - wkład finansowy (od jakiej wielkości)? Tak. Czy w przypadku projektu drogi dojazdowej do drogi wojewódzkiej, gmina może otrzymać dofinansowanie również do budowy/przebudowy skrzyżowania z drogą wojewódzką? Kto podpisuje się pod wnioskiem o dofinansowanie dot. robót na działce drogowej będącej własnością Skarbu Państwa – Starosta, czy Zarząd Powiatu? Tak, jeśli jest to odcinek drogi gminnej lub powiatowej. Gmina chce dofinansować przebudowę drogi powiatowej - czy decyzją o przyznaniu dofinansowania może być porozumienie zawarte pomiędzy powiatem a gminą (czy to wystarczy)? Czy możliwe jest dofinansowanie w ramach Programu inwestycji, która została fizycznie rozpoczęta w roku 2009 a jej planowane zakończenie wypada na 2010 rok, jednocześnie znacząca część tej inwestycji została wykonana już w 2009 roku? Tak jeżeli wynika z WPI. Czy w kosztach całkowitych zadania można ująć koszt związany z przygotowaniem w formie zlecenia zewnętrznego procedury zamówienia publicznego? Tak, jeżeli wykonanie zlecenia nastąpi w 2010 r. Czy można ująć zadanie dofinansowywane z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych jeżeli tak, to gdzie wykazać tą dotację: w środkach własnych czy samorządu województwa? Zgodnie z pkt. 5.4 Programu Wieloletniego, środki pozyskane od „lokalnych lub regionalnych samorządów terytorialnych” stanowią wkład własny wnioskodawców. Czy koszty ściśle związane z wnioskowaną inwestycją, lecz poniesione przed 2010 rokiem są kosztem własnym? Tak, ale tylko do obliczenia kosztów już poniesionych, ale nie są kwalifikowane jako udział środków własnych w programie. Ważne porozumienie o współpracy/partnerstwie podpisane przez upoważnione do zaciągania zobowiązań osoby. Wkład finansowy lub rzeczowy bez określonego limitu. Starosta Tak, jeżeli zadanie na 2010 rok jest ściśle wydzielone do odrębnego finansowania i postępowania przetargowego. 18 Czy środki z Terenowego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych (jednostka UMWD) –stanowią wkład własny wnioskodawcy? Jeżeli tak, to gdzie wykazać tą dotację: w środkach własnych czy samorządu województwa? Droga kat. gminnej jest skomunikowana z drogą kat. powiatowej. Powiat występuje z wnioskiem jako Zarządca na remont drogi powiatowej, a Gmina na remont drogi Gminnej. Droga powiatowa ma przebieg np. dł. 2 km przez teren tej gminy i Starosta żąda partycypacji w środkach własnych ze strony gminy proporcjonalnie do kosztów w całości remontu. Pytanie czy Zarząd Powiatu w dokumencie o zabezpieczeniu udziału w środkach własnych pokazuje udział środków gminnych , czy przyjmuje środki z gminy uchwałą Powiatu jako dotację gminy na rzecz powiatu i na tej podstawie udział środków własnych pokazuje w całości jako zabezpieczone przez Powiat? Jedynie w części opisowej wskazuje na fakt współdziałania. Bardziej obrazowo: zadanie o wartości 1 mln zł. Udział własny to 0,5 mln zł. Zarząd Powiatu uchwałą Rady Powiatu potwierdza 0,3 mln zł, a Zarząd Gminy partycypującej w remoncie drogi powiatowej Uchwałą Rady Gminy potwierdza Udział w wysokości 0,2 mln zł. Pytanie czy Rada Powiatu nie powinna przyjąć środków potwierdzonych uchwałą Rady Gminy i udział środków własnych pokazać w całości w swojej uchwale. Powyższe pytanie wynika z faktu, że Zarządca drogi, jest jednocześnie wnioskodawcą zadania do Programu i na nim winien spoczywać obowiązek zabezpieczenia w całości udziału? Zgodnie z pkt. 5.4 Programu Wieloletniego, środki pozyskane od „lokalnych lub regionalnych samorządów terytorialnych” stanowią wkład własny wnioskodawców. Zagwarantowanie środków pochodzących od partnera będącego jst, może wynikać zarówno z uchwały organu stanowiącego jst będącej partnerem, jak i wnioskodawcy. Oba rozwiązania są dopuszczalne. WYPEŁNIANIE WNIOSKU 8. Czy w punkcie 2.0 wniosku możliwe jest zaznaczenie 2 pól? np. P i R ? Czy przedsięwzięcie może być planowane do realizacji jednocześnie poprzez posiadane na części inwestycji zgłoszenie, a na części pozwolenie na budowę? Tak. Projekt nie musi ograniczać się do jednego rodzaju zadań inwestycyjnych wymienionych w pkt 5.2 Programu, o ile służy realizacji wspólnego celu, np. zwiększenia płynności ruchu i poprawy bezpieczeństwa komunikacyjnego. Czy w harmonogramie rzeczowo-finansowym (cz. 2, pkt 2.2 wniosku) należy wpisać np.: opracowanie dokumentacji projektowej, wykupy gruntu, nadzór inwestorski, czy tylko elementy i rodzaje robót budowlano-montażowych? W harmonogramie – rzeczowo finansowym należy wpisać wszystkie elementy i rodzaje robót składające się na koszt całkowity projektu wskazany w polu 8 wniosku. Harmonogram przewiduje podział na prace wykonane (do końca 2009 r.) i do wykonania (w 2010). Harmonogram powinien być sporządzony tak, aby obrazował planowany przebieg inwestycji wraz z przewidywanymi terminami zakończenia poszczególnych elementów przedsięwzięcia. Stopień szczegółowości informacji w nim zawartych powinien umożliwić weryfikację kwalifikowalności 19 kosztów planowanych do poniesienia. Poz. 2.2 wniosku – harmonogram - czy ująć w nim wszystkie elementy, które wchodzą w koszt projektu (i sumują się z poz. 8 wniosku), czy też tylko te elementy, które będą wykonywane w 2010r.? Jakiego rodzaju działania należy uznać za działania towarzyszące (pkt. 2.3 wniosku)? Odnośnie pkt. 2.4 Wniosku „Przewidywany efekt użytkowy dla zwiększenia płynności ruchu i poprawy bezpieczeństwa komunikacyjnego” - w jaki sposób wykazać poprawę bezpieczeństwa komunikacyjnego? Harmonogram powinien obejmować to co będzie realizowane w 2010 r., w ramach kosztów do poniesienia w tymże roku. Np. budowa kanalizacji sanitarnej, budowa wodociągu, lub inne inwestycje, które nie są nierozerwalnie związane z budową drogi, a są niezbędne do przekazania w użytkowanie dofinansowanego przedsięwzięcia. Według uznania wnioskodawcy. W odniesieniu do przyjętych kryteriów oceny w programie. Jeżeli w danym roku ma być realizowany I etap a zadanie ma być wieloetapowe to czy w pkt.2.5. wniosku należy wpisać również II i III etap? Czy ograniczamy się do I etapu a następne dopiero w kolejnych wnioskach w następnych latach? Pkt 2.6 Uzasadnienie i opis podziału... - Jeśli dana pozycja nie dotyczy to pozostaje niewypełniona, czy każde pole należy odpowiednio wypełnić? Należy wpisać. Odnośnie pkt. 2.8 Wniosku „dane o partnerach w realizacji projektu (jednostki samorządu terytorialnego lub podmioty gospodarcze)” - Ilu partnerów może składać wniosek? W jaki sposób należy przedstawić „ocenę ekonomicznej efektywności” - pytanie odnośnie pkt. 2.9 wniosku? Dowolna liczba partnerów może uczestniczyć w realizacji zadania, wnioskodawca jest jeden. Pkt 2.9 Uzasadnienie celowości projektu i jego. Forma oceny efektywności ekonomicznej, ewentualny jej zakres? Co to są źródła zewnętrzne finansowania (pkt 3.1 wniosku) –czy są to środki inne niż wnioskodawcy? Czy w punkcie 3.1 należy wymienić wszystkie zewnętrzne źródła finansowania i wysokość nakładów planowanych do poniesienia, bez wnioskowanego dofinansowania środków budżetowych. Realizacja naszego zadania polega jedynie na wykonaniu warstwy ścieralnej, na które zgodnie z obowiązującym prawym nie wymaga się dokumentacji technicznej i posiadamy już na to zgłoszenie budowy. Czy wystarczy tylko w pkt. 4.1 wpisać autora kosztorysu inwestorskiego i numer jego uprawnień? Każde pole należy wypełnić. Wnioskodawca powinien dokonać kompleksowej oceny projektu, w tym także jego ekonomicznej efektywności. Należy w sposób opisowy pokazać relację wartości przewidywanych efektów do nakładu czynników użytych do ich uzyskania. Należy podać wielkość w aspekcie ilości i jakości wiodących usług i dóbr publicznych na rzecz społeczeństwa powiązanych z projektem. Środki własne, nie pochodzące od wnioskodawcy. Tak. Oświadczenie wnioskodawcy, że dokonane jest zgłoszenie budowy z uzasadnieniem i dlaczego nie jest wymagana dokumentacja techniczna wraz z wyjaśnieniem. 20 Co wchodzi w zakres kompletnej dokumentacji technicznej? Należy interpretować zgodnie z przepisami prawa budowlanego. Czy zgłoszenie z terminem rozpoczęcia robót w miesiącu lutym 2008r. spełnia wymogi i może być wykorzystane jako aktualne dla inwestycji planowanej do realizacji w drugim kwartale 2010r.? Zgodnie z wymogami prawa budowlanego. Czy wymagana jest określona formuła oświadczenia wnioskodawcy w zakresie treści tego punktu? Nie Pkt 5.5 Podać dane osobowe osoby upoważnionej? Czy wymagane są szczególne warunki co do formuły upoważnienia pracownika merytorycznego, odpowiedzialnego za zadania inwestycyjne do udzielania wyjaśnień komisji wojewódzkiej? Co należy wpisać w rubryce nr 5 we wniosku o dofinansowanie jeżeli projekt obejmuje budowę nowej drogi, która nie ma jeszcze numeru? Nie. Czy wnioskodawcą opisanym w pkt. 5.1 wniosku może być jednostka organizacyjna powołana do utrzymania dróg powiatowych jakim jest Zarząd Dróg Powiatowych oczywiście w takim przypadku załączamy uchwałę o powołaniu Zarządu Dróg wraz z jej statutem? Z pkt 5.7 programu wynika, że wniosek o dofinansowanie składa zarządca drogi. Z ustawy z dnia 21 marca 1985 o drogach publicznych wynika, że: (art. 19 ust. 2 pkt 3 ustawy) - zarządcą dróg powiatowych jest Zarząd Powiatu i on jest uprawniony do składania wniosku. Czy w punkcie 5.5 można wpisać dane pracownika który będzie odpowiedzialny za realizacje projektu? Należy wpisać osobę, która będzie prowadziła realizację projektu i będzie miała największą wiedzę na ten temat. W punkcie 9 wniosku należy wpisać Koszty dotychczas poniesione przez inwestora na realizację projektu - czy można ująć tu koszty np. opracowania dokumentacji technicznej, kosztorysu, wykupu działek oraz opłat notarialnych? Tak. Jaką datę wpisać w punkcie 14 wniosku (datę dokumentacji, wszczęcia przetargu, podpisania umowy z wykonawcą, rozpoczęcia robót budowlanych)? Punkt 11 formularza wniosku- czy ujmujemy wkład podmiotów gospodarczych, jeżeli tak to od jakiej kwoty obliczamy dofinansowanie ze środków budżetu państwa? Datę planowanego rozpoczęcia robót. W rubryce nr 5 wniosku o dofinansowanie wpisujemy w przypadku budowy nowej drogi: DROGA NIE MA JESZCZE NUMERU. Jst, której projekt budowy takiej drogi zostanie wybrany do sfinansowania, powinna podjąć działania określone w art. 6a ust.2(powiaty) i art. 7 ust.2(gminy) ustawy o drogach publicznych, by w jak najkrótszym czasie zadośćuczynić przepisom art.10 ust. 7 pkt.2 ww ustawy. Wkład podmiotu gospodarczego wchodzi do kwoty środków własnych. 21 Punkt 13 wniosku – jakie inne środki z budżetu państwa., oprócz środków planowanych w ramach Programu, mogą się tu pojawić? Czy w nazwie projektu wymagane są szczególne zapisy dot. lokalizacji (typu np. "(Prze)budowa drogi gminnej nr .... XXX - YYY, w gminie ZZZ", czy wystarczającym jest wskazanie nr drogi i miejscowości w których się znajduje? Jak powinien być wypełniony wniosek jednostki, która podzieliła projekt na etapy jeśli ma Wieloletni Plan Inwestycyjny na 2010 i 2011 rok lecz całkowita dokumentacja jest przygotowana tylko na rok 2010? Program Wieloletni wyklucza udział środków UE oraz rezerwy subwencji ogólnej (art. 26 ustawy o dochodach jst). Tak. Wymagane w rubryce 17; w rubryce 21 należy to opisać jeszcze szczegółowiej co zaplanowano do zrobienia w mb, m2, m3,szt, itp. i na jakim odcinku od km... do km... Wniosek dotyczy tylko roku 2010. JAKIE INNE MATERIAŁY MOŻNA ZAŁĄCZYĆ? KTO MOŻE SKŁADAĆ WNIOSKI? ILE MOŻNA SKŁADAĆ WNIOSKÓW? KIEDY MOŻE BYĆ ODRZUCONY WNIOSEK? 9. Czy do wniosku o dofinansowanie należy dołączyć inne dokumenty niż wymienione w instrukcji do wniosku, np. dokumentację techniczną? Nie. Jednak wnioskodawca musi być przygotowany, że Komisja Wojewódzka może wezwać do przedstawienia dodatkowej dokumentacji w trakcie oceny projektu. Wskazane jest dołączenie do wniosku mapki sytuującej projekt. Czy gmina może złożyć wniosek dotyczący drogi powiatowej, którą zarządza na podstawie porozumienia? Tak. Wniosek składa zarządca drogi w rozumieniu ustawy o drogach publicznych lub zarządzający droga na mocy porozumienia. W ilu egz. składać wniosek? Wniosek należy złożyć w jednym egzemplarzu. Program Wieloletni nie zawiera ograniczenia liczby składanych wniosków. Zgodnie z programem gmina może realizować jeden projekt będący przedmiotem wniosku, jednakże nie wyklucza to możliwości złożenia więcej niż jednego wniosku. Zgodnie z Pkt. 4.3 INSTRUKCJI OCENY PRZEZ KOMISJĘ WOJEWÓDZKĄ WNIOSKÓW O DOFINANSOWANIE PROJEKTÓW (ZADAŃ) W RAMACH „NARODOWEGO PROGRAMU PRZEBUDOWY DRÓG LOKALNYCH 2008-2011” Cyt.: „Jeżeli suma wnioskowanych do dofinansowania środków ze zweryfikowanych pod względem formalnym wniosków, jest niższa od sumy środków pozostającej w dyspozycji wojewody z rezerwy celowej na realizację projektów (zadań) programu na dany rok, przewodniczący komisji występuje do wojewody z wnioskiem o zezwolenie na rozpatrzenie: więcej niż jednego wniosku od zarządcy drogi gminnej lub dwóch wniosków od powiatu”. Zatem rozpatrywanie kolejnych Ile wniosków można składać? Czy gmina może złożyć więcej niż 1 wniosek (powiat – 2) i czy wszystkie podlegać będą weryfikacji? Ile zadań może być dofinansowanych dla miasta na prawach powiatu? 22 (ponad limit) wniosków może nastąpić w opisanym wyżej przypadku. W związku z powyższym wnioskodawca w przypadku złożenia większej liczby wniosków powinien określić, który (bądź w przypadku powiatów, które dwa wnioski) mają być rozpatrywane przez komisję w pierwszej kolejności. Co do zasady, na liście rankingowej mogą zostać zakwalifikowane: jeden wniosek gminy, dwa wnioski powiatu, dwa wnioski miasta na prawach powiatu. Czy gmina może złożyć wniosek dot. drogi Nie. powiatowej (gmina nie jest zarządcą tej drogi)? Czy, jeśli w projekcie nie zostaną zastosowane urządzenia bezpieczeństwa ruchu, to wniosek zostanie odrzucony? Nie jest to powód do odrzucenia wniosku ze względów formalnych. Czy pierwszy etap całej inwestycji można składać do naboru w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych, a pozostałe dwa etapy do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa? Tak. Według jakich zasad będą przydzielane punkty wewnątrz obszarów ocen (0-10)? Według przyjętych kryteriów ustalonych przez komisję wojewódzka określonych w regulaminie. Wniosek składa zarządca drogi; jeśli gmina składa (w wyniku porozumienia przejęła w zarząd ) wniosek na drogę powiatową to wyłącznie za zgodą powiatu i z jego limitu wniosków. Czy Gmina może wystąpić z wnioskiem na przebudowę drogi powiatowej w przypadku, gdy Powiat nie jest zainteresowany budową tej drogi ani obecnie ani w przyszłości? Z punktu widzenia Gminy droga ta jest istotna dla rozwoju Gminy. W tej sprawie zostało spisane odpowiednie porozumienie między Gminą a Powiatem? Czy projekt złożony do RPO może być również złożony do programu? Decyzję o wyborze programu, w ramach którego jst chce się ubiegać o dofinansowanie podejmuje ona sama. Należy jednak pamiętać że środki pochodzące z UE nie mogą stanowić wkładu własnego w ramach NPPDL. Składając wniosek o dofinansowanie osoby upoważnione do działania w imieniu jednostki samorządu terytorialnego składają oświadczenie, w którym jest zawarta klauzula dotycząca ograniczenia źródeł pochodzenia wkładu własnego. Ile można złożyć wniosków o dofinansowanie? Program określa, że zarządca drogi gminnej może realizować 1 projekt 1 w roku, powiat może realizować 2 projekty, miasto na prawach powiatu 2 projekty. Natomiast nie ma ograniczeń co do liczby składanych wniosków przez jednostki samorządu terytorialnego. Ile projektów może złożyć miasto na prawach Dwa. powiatu? 23 Czy chęć realizacji w ramach NPPDL inwestycji składającej się z dwóch etapów, oznacza, iż należy złożyć osobne wnioski w dwóch kolejnych latach? Czy można złożyć jeden wniosek na dwa etapy realizowane w dwóch kolejnych latach? Należy złożyć kolejne wnioski w kolejnych latach. Czy w przypadku gdy 3 starostwa składają jeden wspólny projekt odnośnie przebudowy lub budowy drogi i jeden z nich wyznaczony zostaje jako „lider” grupy to czy pozostałe 2 starostwa mogą złożyć osobne pojedyncze projekty? Pkt 2.13 Przy kwalifikowaniu wniosków wg ustalonych limitów nie bierze się pod uwagę wniosków, w których dana jst występuje jako partner. Planujemy inwestycje drogową we współpracy z powiatem (inwestycja znajduje się w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Miasta), czy dokumentem wystarczającym przy zgłoszeniu inwestycji do Narodowego Programu Przebudowy będzie porozumienie o współpracy zawarte pomiędzy gminą-miastem a powiatem, czy też powinniśmy załączyć odpowiednią uchwałę Rady Miasta? Wystarczy porozumienie. Jaki podmiot może złożyć wniosek o dofinansowanie? Wniosek może złożyć tylko zarządca drogi gminnej lub powiatowej w rozumieniu przepisów ustawy o drogach publicznych. W sytuacji, w której jedna droga gminna Za przebudowę węzłów komunikacyjnych powiązana jest rondem z droga powiatową, kto ma jest odpowiedzialny zarządca drogi o być wnioskodawcą? wyższej kategorii, a tym samym uprawnionym do przygotowania projektu i złożenia wniosku o dofinansowanie W ramach partnerstwa, istnieje także możliwość, że zarządca drogi gminnej może dopłacić do inwestycji powiatowej w drodze dotacji w ramach porozumienia między powiatem i gminą. Władze powiatu mogą także przekazać w zarząd drogę władzom gminy na mocy zawartego wcześniej porozumienia. Przekazanie zarządu wiąże się z przeniesieniem obowiązku pokrycia kosztów utrzymania drogi na gminę. PRZEDMIOT WNIOSKU O DOFINANSOWANIE 10. Czy przedmiotem wniosku może być remont, przebudowa drogi wewnętrznej? Czy w przypadku, gdy przedmiotem wniosku będzie budowa drogi wraz z odwodnieniem, dofinansowanie w ramach programu obejmie także kanalizację deszczową? Czy przedmiotem dofinansowania może być przebudowa drogi wewnętrznej ogólnodostępnej stanowiącej własność gminy, nie będącej drogą publiczną zgodnie z ustawą o drogach publicznych? Nie. W myśl przepisów ustawy o drogach publicznych droga wewnętrzna nie jest drogą publiczną, a zatem nie wpisuje się w założenia Programu. Tak, jeżeli są częścią całego „projektu” w rozumieniu Programu (tzn. jedna dokumentacja, jedno pozwolenie na budowę, jeden kosztorys i jeden przetarg). Tylko drogi publiczne w rozumieniu ustawy o drogach. 24 Czy w ramach Programu można realizować remont infrastruktury drogowej, np. mostu? Czy inwestycja rozpoczęta może brać udział w programie? Jeśli tak, to jaki max. etap zaawansowania może być przyjęty (ogłoszony, rozstrzygnięty przetarg, rozpoczęte finansowanie inwestycji, zakończona inwestycja)? Jaka wówczas powinna być podana data rozpoczęcia inwestycji? Remont drogi może obejmować wszystko co wchodzi w skład drogi, zgodnie z definicją legalną zawartą w ustawie o drogach publicznych (np. most.) pod warunkiem, że objęte jest jednym pozwoleniem na budowę (zgłoszeniem). Tak. Patrz definicja „projektu” i „zdania” w INSTRUKCJI WYPEŁNIANIA WNIOSKU. KONTO BANKOWE DO PROJEKTU 11. Czy dla realizacji zadania wnioskodawca musi mieć wyodrębnione specjalnie konto? Rachunek bankowy wskazany przez wnioskodawcę musi umożliwiać pełne i przejrzyste rozliczenie dotacji zgodnie z przepisami o rachunkowości budżetowej. Czy musi być subkonto? Rachunek bankowy wskazany przez wnioskodawcę musi umożliwiać pełne i przejrzyste rozliczenie dotacji zgodnie z przepisami o rachunkowości budżetowej. POZOSTAŁE PYTANIA 12. Czy zostanie utworzona lista rezerwowa projektów? Tak. 13. Czy forma finansowania stanowi Kontrakt Wojewódzki? W jaki sposób będą przekazywane środki gminom, czy będą częściowe wnioski o płatność, czy rozliczenie po zakończeniu inwestycji w formie jednej faktury? Nie. 14. 15. Czy będzie określony wzór umowy z beneficjentem (wnioskodawcą)? 50 % dotacji zostanie wypłacone w ciągu 30 dni od daty podpisania umowy o przyznaniu dotacji jst z Wojewodą, następne transze będą wypłacane na podstawie wniosków o płatność składanych przez beneficjentów Programu. Tak. 25 16. Czy promocja projektów będzie obowiązkowa, jeśli tak jak ma ona wyglądać? 17. Na jakiej podstawie samorządy mają ogłaszać postępowanie przetargowe? Czy przy wniosku o przebudowę drogi wymagana jest prawomocna decyzja o oddziaływaniu na środowisko? Czy koszt budowy chodnika znajdującego się przy drodze powiatowej może być ujęty w projekcie składanym przez gminę, jeśli chodnik znajduje się na terenie tej gminy? Czy wniosek może dot. położenia cienkich dywaników na drogach powiatowych? Czy w kosztach całkowitych zadania można ująć koszt związany z przygotowaniem w formie zlecenia zewnętrznego procedury zamówienia publicznego? Czy harmonogram rzeczowo – finansowy obejmuje dokumentację? Odnośnie kryterium I – poprawa bezpieczeństwa: jaka jednostka Policji powinna udzielić informacji dotyczących wypadkowości i czy dane muszą być potwierdzone pisemnie przez Jednostkę Policji? W jakich przypadkach kwota dofinansowania może ulec zmniejszeniu po podpisaniu umowy z Wojewodą? 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. Tak. Zgodnie z zapisami umowy o dofinansowaniu Beneficjent, w celu podkreślenia i wyeksponowania swojego udziału, zobowiązuje się do umieszczenia przy tablicach oznaczających wjazd na teren danej jst dodatkowych tablic informacyjnych o uczestnictwie danej jednostki samorządu terytorialnego w Narodowym Programie Przebudowy Dróg Lokalnych 2008-2011. Wyboru miejsc umieszczenia dodatkowych tablic Beneficjent dokonuje według własnego uznania. Zatwierdzonej przez MSWiA listy zakwalifikowanych wniosków. Decydują zapisy prawa budowlanego. Nie. Chodnik jest częścią drogi powiatowej. Gmina może być partnerem wniosku Starostwa jeśli chce mieć swój udział, po podpisaniu porozumienia. Tak. Tak, jeżeli wykonanie zlecenia nastąpi w 2010 r. Jeśli dotyczy wydatków po 1 stycznia 2010r. Brak szczegółowych wymagań w tym zakresie. Według danych posiadanych przez wnioskodawcę. W przypadku różniących się kosztów rzeczywistych w stosunku do kosztów zawartych w umowie z wykonawcą. 26