(-) Wojewoda Pomorski Ryszard Stachurski Zatwierdzam Opracował Władysław Ryszard Sulęta Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego GDAŃSK 2012 r. Spis treści: WSTĘP ....................................................................................................................................... 4 I. Charakterystyka potencjalnych zagrożeń dla życia lub zdrowia mogących wystąpić na obszarze województwa pomorskiego oraz analiza ryzyka wystąpienia zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. ...................................................................................................................... 6 1. Potencjalne zagrożenia mogące wystąpić w województwie pomorskim ........................ 7 1.1 Zagrożenia epidemiologiczne ...................................................................................... 8 1.2 Zagrożenia chemiczne ................................................................................................ 10 1.3 Zagrożenia radiacyjne ................................................................................................ 10 1.4 Zagrożenia bioterrorystyczne ..................................................................................... 11 2. Możliwości zapobiegania powstawaniu zagrożeń i ograniczenie ich skutków. ............ 12 2.1 Zagrożenia epidemiologiczne .................................................................................... 12 2.2 Zagrożenia chemiczne ................................................................................................ 13 2.3 Zagrożenia radiacyjne ................................................................................................ 13 2.4 Zagrożenia związane z wybuchem pandemii grypy .................................................. 14 2.5 Inne potencjalne źródła zagrożeń ............................................................................... 14 3. Ocena ryzyka wystąpienia zagrożenia na terenie województwa pomorskiego ................ 15 4. Działania w sytuacjach kryzysowych............................................................................... 18 5. Procedury postępowania w czasie zagrożenia epidemicznego i epidemii. ..................... 19 6. Działania i rola Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej. .............................. 24 II. Wykaz i rozmieszczenie na obszarze województwa pomorskiego zakładów opieki zdrowotnej i innych obiektów użyteczności publicznej, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania lub poddawania kwarantannie. ............................................................... 27 1. Zakłady Opieki zdrowotnej wyznaczone do walki z epidemią : ...................................... 27 1.1 Obiekty do leczenia osób chorych na chorobę zakaźną oraz przeznaczone do izolacji. .......................................................................................................................................... 27 1.2 Wykaz obiektów przeznaczonych do kwarantanny (dane uzyskano z jednostek samorządowych) ................................................................................................................ 30 1.3 Wykaz laboratoriów badających czynniki biologiczne ze wskazaniem stopnia ich bezpieczeństwa na terenie województwa pomorskiego ................................................... 33 1.4 Liczba łóżek zakaźnych i obserwacyjno-zakaźnych na terenie województwa pomorskiego ..................................................................................................................... 36 III. Imienne listy osób, które mogą zostać skierowane do działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi. ( Załącznik nr 1) ............................ 38 Załącznik nr 2 ....................................................................................................................... 42 Działania służb na wypadek wystąpienia epidemii lub pandemii grypy i jej szczególnie groźnych odmian .................................................................................................................. 38 Załącznik nr 3 ....................................................................................................................... 40 Zasady informowania ludności o zagrożeniach i sposobach postępowania na wypadek zagrożeń. .............................................................................................................................. 40 Załącznik nr 4 ....................................................................................................................... 41 Koncepcja zwiększenia bezpieczeństwa publicznego w kontekście działalności Pomorskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii ............................................................ 41 Niniejszy „Plan” opracowano na podstawie art. 44 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. Nr 234, poz. 1570). Procedura Reagowania Kryzysowego w czasie wystąpienia zagrożenia epidemicznego i epidemii znajduje się w „Wojewódzkim Planie Zarządzania Kryzysowego” oraz w Aneksie Funkcjonalnym, który tworzy integralną część powyższego Planu. Szczegółowe procedury działania w czasie zagrożenia epidemicznego lub epidemii zawarte są w Standardowych Procedurach Operacyjnych Nr 5.2, 5.3, 5.4, 5.5 które są zamieszczone w „Katalogu Procedur” w części „Załączniki Funkcjonalne”. 2 Karta uzgodnień Lp. Instytucja Data Pieczątka i podpis Uwagi 3 WSTĘP Wojewódzki Plan Działania na wypadek wystąpienia epidemii został opracowany na podstawie art. 44 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. Nr 234, poz. 1570 z późn. zm.) oraz danych i informacji uzyskanych z jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów leczniczych i innych dysponentów obiektów użyteczności publicznej oraz Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Gdańsku. Informacje ujęte w planie dotyczą oceny ryzyka zagrożenia zachorowaniem na poszczególne choroby zakaźne. Plan zawiera analizę zapotrzebowania na łóżka szpitalne dla chorych w przypadku wystąpienia epidemii oraz dane dotyczące posiadanych zasobów łóżek szpitalnych i miejsc w budynkach użyteczności publicznej, przeznaczonych do izolacji, leczenia lub poddawania kwarantannie. Zebrane w dokumencie informacje mają na celu: zwiększenie możliwości działań reagowania kryzysowego w momencie wystąpienia zagrożenia, zidentyfikowanie zagrożeń możliwych do przewidzenia oraz zastosowanie odpowiednich działań interwencyjnych, stworzenie możliwości szybkiego rozpoznawania wirusa pandemicznego oraz zachorowań wywołanych przez tego wirusa, opóźnienie i ograniczenie rozprzestrzeniania się epidemii w przypadku jej wystąpienia oraz zminimalizowanie jej skutków, stworzenie warunków do leczenia i opieki nad dużą liczbą chorych, zwłaszcza w przypadku powikłań, optymalizację wykorzystania posiadanych sił i środków, zapewnienie sprawności współdziałania wszystkich służb niezbędnych w funkcjonowaniu państwa oraz określenie zadań dla poszczególnych jednostek i służb, ograniczenie zachorowalności i śmiertelności, związanych z zakażeniem wirusem pandemicznym, ograniczenie wpływu pandemii na system opieki zdrowotnej, ograniczenie innych trudnych do przewidzenia strat. 4 Zgodnie z zapisami ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, użyte w planie określenia oznaczają: choroby zakaźne – choroby, które zostały wywołane przez biologiczne czynniki chorobotwórcze, które ze względu na charakter i sposób szerzenia się stanowią zagrożenie dla zdrowia publicznego, epidemia – wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie albo wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych dotychczas nie występujących, izolacja – odosobnienie osoby lub grupy osób chorych na chorobę zakaźną albo osoby lub grupy osób podejrzanych o chorobę zakaźną, w celu uniemożliwienia przeniesienia biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby, kwarantanna- odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych, zakażenie – wniknięcie do organizmu i rozwój w nim biologicznego czynnika chorobotwórczego. pandemia - epidemia choroby zakaźnej w różnych środowiskach, na dużym obszarze – różnych kontynentach w tym samym czasie. stan epidemii - sytuację wymagającą podjęcia określonych w aktach prawnych działań w związku z wystąpieniem epidemii w celu zminimalizowania jej skutków. stan zagrożenia epidemicznego - stan wysokiego prawdopodobieństwa powstania epidemii lub zawleczenia choroby zakaźnej wymagający podjęcia określonych działań w celu zapobieżenia epidemii lub zminimalizowania jej skutków. 5 I. Charakterystyka potencjalnych zagrożeń dla życia lub zdrowia mogących wystąpić na obszarze województwa pomorskiego oraz analiza ryzyka wystąpienia zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Województwo pomorskie położone jest na północy kraju, nad Morzem Bałtyckim. Graniczy z województwami: warmińsko-mazurskim, kujawsko-pomorskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim oraz Rosją. Jego obszar wynosi 18,293 km2, co stanowi 5,9% powierzchni Polski. Obejmuje swoim zasięgiem trzy zróżnicowane jednostki geograficzne: Pobrzeże Południowobałtyckie, Pojezierze Pomorskie i Żuławy. Pod względem administracyjnym dzieli się na: 20 powiatów (4 grodzkie i 16 ziemskich), 123 gminy (25 miejskich, 17 miejsko-wiejskich, 81 wiejskich), 1.532 sołectwa, 2.994 miejscowości wiejskich. Miastami na prawach powiatu są: Gdańsk, Gdynia, Słupsk i Sopot. Ludność: obszar województwa zamieszkuje: ok. 2,2 tys. osób (ponad 5% ogółu ludności kraju, 8 miejsce w kraju), gęstość zaludnienia wynosi 120 osób na km2 (6 miejsce w kraju), w miastach zamieszkuje 1.500,5 tys. ludzi (4 miejsce w kraju), na wsi 688,3 tys. Zasoby wodne: ogólna długość rzek i kanałów województwa wynosi 5.608,7 km, wały przeciwpowodziowe mają długość 649,9 km, w tym obwałowania rzeki Wisły obejmują 146,7 km, obszar chroniony wałami wynosi 140.944 ha, na rzekach i kanałach znajdują się 103 budowle piętrzące wodę, z czego 6 to wrota przeciwsztormowe i przeciwpowodziowe oraz 97 jazów, w zasobach województwa znajduje się 96 stacji pomp odwadniających, powierzchnia obszaru odwadnianego wynosi 113.128 ha, w województwie znajdują się dwie zapory: na zbiorniku wodnym Rafinerii Gdańskiej na Żuławach oraz na górnym zbiorniku Elektrowni Wodnej w Żarnowcu. 6 Województwo pomorskie, ze względu na swoją lokalizację i dogodne połączenia drogą powietrzną, lądową i morską z resztą świata, stanowi ważne centrum handlu. W Gdańsku znajduje się międzynarodowy port lotniczy Rębiechowo – oddalony 16 km od centrum miasta oraz cztery największe porty: w Gdańsku i Gdyni (porty handlowe) Łebie i Ustce (porty rybackie). Zarówno z Gdańska jak i Gdyni utrzymywane są stałe połączenia promowe z krajami nadbałtyckimi. Województwo leży w korytarzu transportowym północ-południe o znaczeniu europejskim. Pomorski system transportowy został włączony w VI kreteński korytarz transportowy i objęty jest strefą rozwojową TEM/TER. W środkowej części województwa występuje stosunkowo gęsta sieć dróg i linii kolejowych. Województwo posiada ogółem 18.850 km dróg w tym: 828 km dróg krajowych, 1.749 km dróg wojewódzkich, 6.292 powiatowych (w tym o nawierzchni twardej 86,6%), 9.966 gminnych (w tym o nawierzchni twardej 29,4%). Stolicą województwa jest Gdańsk, który jest jednym z najatrakcyjniejszych miast Polski pod względem turystycznym oraz miejscem aktywnego wypoczynku turystów i jego mieszkańców. Niezwykłość Gdańska powoduje, że jest on coraz liczniej odwiedzany przez turystów z kraju i zza granicy, a także jest miejscem spotkań wielu osobistości życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego świata. Przygraniczne, nadmorskie położenie, wysoczyzny, pojezierza, duże kompleksy leśne i tereny depresyjne oraz zakłady wykorzystujące w procesach technologicznych niebezpieczne substancje chemiczne, a także zmienne warunki klimatyczne sprzyjają powstawaniu wszystkich możliwych na tej szerokości geograficznej zagrożeń, katastrof, awarii i klęsk żywiołowych. Te uwarunkowania stwarzają duże możliwości rozwoju społeczno – gospodarczego, ale tez i możliwości przemieszczania zakażeń. 1. Potencjalne zagrożenia pomorskim mogące wystąpić w województwie Potencjalne zagrożenia, które mogą wystąpić w województwie pomorskim wiążą się głównie z zagrożeniami epidemiologicznymi, chemicznymi, radiacyjnymi i bioterrorystycznymi. 7 1.1 Zagrożenia epidemiologiczne Związane są z występowaniem czynników chorobotwórczych, powodujących choroby zakaźne oraz w wyniku powrotów epidemii chorób. a) Rodzaje zagrożeń epidemiologicznych: zachorowania ludności na choroby wywołane przez bakteryjne, wirusowe, i prionowe czynniki etiologiczne chorób zakaźnych; zatrucia pokarmowe ludności wywołane przez bakteryjne i wirusowe czynniki etiologiczne; zachorowanie ludności na choroby wywołane przez bakteryjne i wirusowe czynniki etiologiczne powodujące skażenie wody, gleby i powietrza. b) Następstwa zagrożeń epidemiologicznych epidemie chorób zakaźnych ( o etiologii bakteryjnej, wirusowej, prionowej): - bakteryjne czynniki etiologiczne – szczególnie: laseczka wąglika, prątek gruźlicy, maczugowiec błonicy, pałeczka krztuśca, pałeczka legioneli, przecinkowiec cholery, czynniki etiologiczne bakteryjnego zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych, krętek borelli, pałeczka dżumy, - wirusowe czynniki etiologiczne – szczególnie: wirus ospy prawdziwej, wirus zapalenia wątroby typu C, wirus HIV, wirus wścieklizny, wirus grypy, wirus gorączek krwotocznych: żółtej gorączki, Hantaan, Q, Ebola, Marburg, Lassa, - prionowe czynniki etiologiczne: choroba Creutzfelda – Jakoba; epidemie chorób wywołanych drobnoustrojami chorobotwórczymi drobnoustrojami chorobotwórczymi powodującymi zatrucia pokarmowe; epidemie chorób wywołanych powodującymi skażenie wody, gleby, powietrza, szczególnie: dżumy, cholery, czerwonki bakteryjnej, duru brzusznego, krwotocznego zapalenia jelit, krztuśca błonicy, zakażenie tężcem. Epidemie te mogą rozwinąć się w wyniku skażenia wody pitnej w ujęciach wodnych, kąpieliskach morskich i śródlądowych, w wyniku skażenia artykułów rolno – spożywczych (na obszarach popowodziowych), zalaniu oczyszczalni ścieków i przepompowni wodnych, zalaniu cmentarzy oraz w wyniku skażenia budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej. c) Przyczyny powstawania zagrożeń epidemiologicznych: klęski żywiołowe (powodzie, wichury, podniesienie się poziomu morza i zalanie obszarów nadmorskich, pożary); 8 katastrofy komunikacyjne; niewłaściwe zabezpieczanie biologicznych odpadów niebezpiecznych; nieprzestrzeganie programu szczepień ochronnych wśród dzieci i osób z grup ryzyka; nieświadomość i zaniedbanie ze strony osób chorych zakaźnie oraz nosicieli chorób zakaźnych; bagatelizowanie przez turystów zasad ochrony przed zagrożeniami; epidemiologicznymi podczas podróży zagranicznych; awarie instalacji sanitarnych spowodowane błędami ludzkimi oraz powstające z przyczyn niezależnych od człowieka; zaniedbanie służb komunalnych odpowiedzialnych za utrzymanie właściwego stanu sanitarnego; zaniedbania służb medycznych odpowiedzialnych za zabezpieczenie opieki medycznej; bliskie sąsiedztwo z obszarami o wysokim zagrożeniu epidemiologicznym ( Rosja); porty morskie i port lotniczy, przez które mogą przedostać się na teren województwa pomorskiego czynniki etiologiczne chorób zakaźnych z obszarów o wysokim zagrożeniu epidemiologicznym Sytuację epidemiologiczną w zakresie chorób zakaźnych na terenie województwa pomorskiego można uznać za stabilną. Natomiast potencjalne zagrożenia dla życia lub zdrowia o charakterze epidemicznym, związane są głównie ze wzmożonym ruchem turystycznym i możliwością „zaimportowania” niebezpiecznej choroby zakaźnej, wybuchem pandemii grypy, skażeniami wody w wodociągach publicznych i działaniami bioterrorystycznymi. Zakażeniami pochodzącymi z żywności szczególnie narażone są osoby korzystające z punktów żywienia zbiorowego np. stołówek, barów i restauracji oraz wielko powierzchniowych sklepów spożywczych. Potencjalnym ogniskiem zakażeń epidemiologicznych mogą być również placówki ochrony zdrowia. Drobnoustroje występujące w tych placówkach, cechuje zwiększona zjadliwość i lekooporność. Zakażenia szpitalne są dużym problemem i często mają poważne następstwa. 9 1.2 Zagrożenia chemiczne - zatrucia ludności wywołane niebezpiecznymi substancjami chemicznymi takimi jak: związki nieorganiczne; związki organiczne; związki pochodzenia biologicznego (toksyny bakteryjne, toksyny pochodzenia zwierzęcego, toksyny pochodzenia roślinnego) a) Następstwa zagrożeń chemicznych Skażenie wody, gleby i powietrza może nastąpić w wyniku przedostania się niebezpiecznych substancji chemicznych do powietrza atmosferycznego, ujęć wody pitnej, wód morskich śródlądowych, w wyniku skażenia artykułów rolno – spożywczych, rozprzestrzeniania się ww. substancji z wodą popowodziową. b)Przyczyny powstawania zagrożeń chemicznych: klęski żywiołowe ( powodzie, wichury, pożary); katastrofy komunikacyjne; niewłaściwe zabezpieczenie odpadów chemicznie niebezpiecznych; awarie instalacji przemysłowych spowodowane błędami ludzkimi oraz powstające z przyczyn niezależnych od człowieka; zaniedbanie wyspecjalizowanych służb odpowiedzialnych za właściwą gospodarkę niebezpiecznymi odpadami chemicznymi; niewłaściwe zabezpieczenie miejsc przechowywania niebezpiecznych substancji chemicznych; niekompetencja osób pracujących z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi; działalność terrorystyczna. 1.3 Zagrożenia radiacyjne Napromieniowanie i skażenie substancjami promieniotwórczymi ludności i środowiska. a) Następstwa zagrożeń radiacyjnych choroba popromienna u ludzi eksponowanych na wysokie dawki promieniowania jonizującego; skażenie wody, gleby, powietrza, które może wystąpić w wyniku przedostania się substancji promieniotwórczych do powietrza atmosferycznego, ujęć wody pitnej, wód morskich i śródlądowych, w wyniku skażenia artykułów rolno – spożywczych, rozprzestrzeniania się ww. substancji z wodą popowodziową; 10 skażenie promieniotwórcze obiektów, w których doszło do awarii źródła promieniowania jonizującego. b) Przyczyny powstawania zagrożeń radiacyjnych awarie elektrowni atomowych w sąsiednich państwach, katastrofy komunikacyjne powstałe podczas transportu materiałów promieniotwórczych, niewłaściwe zabezpieczenie materiałów promieniotwórczych; zaniedbanie wyspecjalizowanych służb odpowiedzialnych za właściwą gospodarkę niebezpiecznymi odpadami promieniotwórczymi; niewłaściwe zabezpieczenie miejsc przechowywania otwartych źródeł promieniowania jonizującego; awarie otwartych źródeł promieniowania jonizującego spowodowane błędami ludzkimi oraz powstające z przyczyn niezależnych od człowieka; niekompetencja osób pracujących przy źródłach promieniowania jonizującego. 1.4 Zagrożenia bioterrorystyczne a) Rodzaje zagrożeń bioterrorystycznych zachorowania ludności na choroby wywołane przez bakteryjne i wirusowe czynniki etiologiczne chorób wysoko zakaźnych (czynniki te mogą być genetycznie zmodyfikowane); zachorowania ludności na choroby wywołane przez toksyny bakteryjne roślinne lub zwierzęce; zatrucia pokarmowe ludności wywołane przez bakteryjne i wirusowe czynniki etiologiczne; skażenie wody, gleby i powietrza wywołane przez bakteryjne i wirusowe czynniki etiologiczne lub toksyny pochodzenia biologicznego; poczucie zagrożenia wśród ludności, panika, zmęczenie psychiczne służb odpowiedzialnych za zwalczanie bioterroryzmu b) Następstwa zagrożeń bioterrorystycznych epidemie chorób zakaźnych o etiologii bakteryjnej i wirusowej oraz zakażenia wywołane przez toksyny pochodzenia biologicznego - bakteryjne czynniki etiologiczne - wirusowe czynniki etiologiczne - toksyny bakteryjne 11 - toksyny pochodzenia zwierzęcego - toksyny pochodzenia roślinnego epidemie chorób wywołanych drobnoustrojami chorobotwórczymi powodującymi skażenia wody, gleby, powietrza, szczególnie: dżumy, cholery, czerwonki bakteryjnej, duru brzusznego, krwotocznego zapalenia jelit, krztuśca, błonicy, legionelozy, ospy prawdziwej, które mogą rozwinąć się w wyniku skażenia wody pitnej w ujęciach wodnych, wód morskich i śródlądowych oraz w wyniku skażenia artykułów rolno – spożywczych; dezorganizacja podejmowanych działań wśród służb zwalczających bioterroryzm; przeczulenie lub brak reakcji społecznej na przedłużające się działania bioterrorystyczne. 2. Możliwości zapobiegania powstawaniu zagrożeń i ograniczenie ich skutków. 2.1 Zagrożenia epidemiologiczne monitorowanie zagrożeń epidemiologicznych umożliwiające podjęcie określonych działań w celu zapobieżenia epidemii lub zminimalizowania jej skutków; właściwe zabezpieczanie odpadów biologicznie niebezpiecznych; ścisłe przestrzeganie programu szczepień ochronnych, szczególnie wśród dzieci i osób z grup ryzyka; podnoszenie świadomości wśród osób chorych zakaźnie oraz nosicieli chorób zakaźnych; podnoszenie świadomości wśród turystów w zakresie ochrony przez zagrożeniami epidemiologicznymi podczas podróży zagranicznych; wprowadzenie programów szkoleń dla osób zatrudnionych na ujęciach wodnych, w oczyszczalniach ścieków, przepompowniach, stacjach uzdatniania wody, w celu zapobieżenia awariom instalacji sanitarnych; prowadzenie przez odpowiednie służby okresowych kontroli na wysypiskach śmieci; eliminowanie zaniedbań ze strony służb komunalnych oraz użytkowników nieruchomości odpowiedzialnych za utrzymanie właściwego stanu sanitarnego; eliminowanie zaniedbań ze strony służb medycznych odpowiedzialnych za zabezpieczenie opieki medycznej w przypadku wystąpienia choroby zakaźnej, zakażenia, przeprowadzania szczepień ochronnych; 12 uszczelnienie przejść granicznych w portach, właściwa dezynfekcja, dezynsekcja i deratyzacja środków transportowych. 2.2 Zagrożenia chemiczne monitorowanie stanu pogody oraz wód, umożliwiające podjęcie określonych działań w celu zapobieżenia wystąpienia zagrożenia niebezpiecznymi substancjami chemicznymi lub zminimalizowania jego skutków; monitorowanie dróg komunikacyjnych w celu zapobieżenia wystąpienia zagrożenia niebezpiecznymi substancjami chemicznymi lub zminimalizowania jego skutków; właściwe zabezpieczanie chemicznie niebezpiecznych odpadów; wprowadzenie programów szkoleń dla osób pracujących z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi; prowadzenie okresowych kontroli przez odpowiednie służby w zakładach przemysłowych stosujących w procesach technologicznych niebezpieczne substancje chemiczne; eliminowanie zaniedbań ze strony wyspecjalizowanych służb odpowiedzialnych za właściwą gospodarkę niebezpiecznymi odpadami chemicznymi; właściwe zabezpieczenie miejsc przechowywania niebezpiecznych substancji chemicznych. 2.3 Zagrożenia radiacyjne monitorowanie środowiska w zakresie pomiaru mocy dawki promieniowania w powietrzu, umożliwiające podjęcie określonych działań w celu zapobieżenia wystąpienia wypadku radiacyjnego lub zminimalizowania jego skutków; monitorowanie dróg komunikacyjnych w celu zapobieżenia wystąpienia wypadku radiacyjnego lub zminimalizowanie jego skutków; właściwe zabezpieczanie odpadów promieniotwórczych; wprowadzenie programów szkoleń dla osób pracujących ze źródłami promieniowania; prowadzenie okresowych kontroli w zakładach pracy stosujących otwarte źródła promieniowania; eliminowanie zaniedbań ze strony wyspecjalizowanych służb odpowiedzialnych za właściwą gospodarkę odpadami promieniotwórczymi; właściwe zabezpieczenie miejsc przechowywania otwartych źródeł promieniowania. 13 2.4 Zagrożenia związane z wybuchem pandemii grypy Grypa i schorzenia grypopochodne w okresie epidemicznego nasilenia stanowią problem zdrowotny i ekonomiczny. Zachorowania notowane są w każdej szerokości geograficznej i w każdej grupie wiekowej. Jest to groźna choroba zakaźna układu oddechowego, wywołana zakażeniem wirusa grypy. Przenosi się pomiędzy ludźmi drogą kropelkową (np. podczas kichania). Największa ilość zachorowań występuje podczas sezonowych epidemii, powodując ostre objawy, uniemożliwiając prace osobom czynnym zawodowo. Występują 3 typy wirusa grypy: A,B i C. Dwa pierwsze są przyczyną ciężkich zachorowań, które mogą osiągać rozmiary epidemii, natomiast typ C powoduje zachorowania o lżejszym przebiegu i nie wywołuje epidemii. Państwowa Inspekcja Sanitarna od kilku lat prowadzi nadzór epidemiologiczny i wirusologiczny nad grypą w systemie Sentinel w okresach sezonowych zwyżek zachorowań (sezon epidemiologiczny obejmuje okres pomiędzy październikiem i kwietniem) 2.5 Inne potencjalne źródła zagrożeń W ostatnich dziesięcioleciach doszło do znacznej poprawy sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych na świecie, w tym także w Polsce. W okresie międzywojennym choroby zakaźne stanowiły w Polsce główną przyczynę zgonów powodując 20% śmiertelność, obecnie odsetek ten zmniejszył się poniżej 1%. Powszechna opinia o dobiegającej końca erze chorób zakaźnych uśpiła czujność wielu ekspertów i decydentów. W ostatnich latach pojawiło się na świecie co najmniej 30 nowych chorób zakaźnych, w większości chorób odzwierzęcych o wysokim stopniu zakaźności i wysokiej śmiertelności. Są to między innymi gorączki krwotoczne: Lassa, Marburg, Ebola, zakażenia HIV i zachorowania na AIDS, choroby prionowe ( w tym BSE), legionelloza i inne. Część chorób zakaźnych po okresie zacisza epidemicznego ponownie ujawniło swoją aktywność np. gruźlica, malaria, gorączka denga, gorączka Q. Na terenie województwa mogą wystąpić także na mniejszą skalę inne zakażenia u ludzi i zwierząt o charakterze masowym mające znamiona epidemii. Spowodowane mogą być rozprzestrzenianiem się w atmosferze drobnoustrojów i bakterii, które znalazły się tam przypadkowo lub w wyniku świadomego działania ludzi. Zakażeniami żywności szczególnie narażone są osoby korzystające z punktów żywienia zbiorowego np. stołówek, barów i restauracji oraz wielko powierzchniowych sklepów spożywczych. 14 3. Ocena ryzyka wystąpienia zagrożenia na terenie województwa pomorskiego Lp. 1. 2. Nazwa ryzyka Opis ryzyka Ognisko/ogniska Zachorowań przebiegających z objawami nieżytu żołądkowo – jelitowego. Skażenie żywności. Skażenie wody przyczyny: skażenie żywności, skażenie wody, chory – jako źródło infekcji wirusowej przenoszonej droga kropelkową Salmonellozy – zapadalność: w 2011 r. – 28.74 w 2010 r. – 31.45 Wirusowe zakażenia jelitowe – zapadalność: w 2011 r. – 141.05 w 2010 r. – 103.01 Zachorowania na choroby przenoszone drogą kropelkową (przede wszystkim grypa, choroba meningokokowi, choroby wywołane przez Streptococcus pneumoniae. przyczyny: choroby jako źródło infekcji przenoszonej drogą kropelkową; choroba meningokokowi – zapadalność w 2011 r. -1.47 w 2010 r. -1.16 Streptococcus pneumoniae – zapadalność: w 2011 r. – 1.42 w 2010 r. – 2.06 grypa i podejrzenia grypy zapadalność: w 2011 r. – 2242.72 w 2010 r. – 1027.60 Wpływ/ prawdopodobieństwo (duży, średni, mały/wysokie, średnie, niskie) Wpływ Prawdopodobieństwo średni duże niski duże Priorytet wysoki niski 15 3. Podejrzenie/ rozpoznanie choroby wysokozakaźnej, choroby zawleczone z rejonu endemicznego występowania (np. błonica, odra) przyczyny: zawleczenie do Polski choroby zdarzenie: zachorowanie na chorobę wysokozakaźną / chorobę nie występującą na terenie Polski duży niskie średni 4. Masowe zdarzenie o charakterze przyczyna: celowe rozpylenie bioterrorystycznym – biologiczne materiału potencjalne skażenie powietrza bioniebezpiecznego skutek: masowe zachorowania ludności duży niskie średni 5. Zdarzenie o charakterze bioterrorystycznym z niewielką liczbą narażonych, np. przesyłka z proszkiem przyczyna: celowe rozsypanie proszku skutek: zachorowania ludności duży niskie średni 6. Porzucenie materiałów potencjalnie zakaźnych (np. igły, strzykawki), zakażenia jatrogenne w placówkach służby zdrowia, brak skutecznej aseptyki w gabinetach kosmetycznych, salonach tatuażu, itp. przyczyna: przyjmowanie narkotyków droga dożylną, możliwość zakażenia poprzez przerwanie ciągłości tkanek WZW B- zapadalność w 2011 r. -3.12 w 2010 r. 2.82 WZW C – zapadalność w 2011 r. – 4.15 w 2010 r. - 3.44 niski średnie niski 7. Choroby przenoszone drogą płciową przyczyna: zwiększona ilość osób o ryzykownych zachowaniach seksualnych, dostęp do środków średni średnie średni 16 psychoaktywnych; w 2011 r. zarejestrowano ogółem 45 przypadków zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową, natomiast w 2010 r. – 42 przypadki zachorowań. W 2011 r. zakażenie wirusem HIV wykryto na terenie województwa pomorskiego u 96 osób w porównaniu do 31 w 2010 r. 8. Przypadki zatruć środkami psychoaktywnymi, w tym dopalaczami i alkoholem Przyczyna; dostęp do środków psychoaktywnych w tym alkoholu, substancji zastępczych (dopalaczy) średni wysoki wysoki 17 4. Działania w sytuacjach kryzysowych. W przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej wywołanej, między innymi, wystąpieniem epidemii lub zagrożeniem bioterroryzmem, w tym w szczególności użyciem wysoce niebezpiecznych patogenów, działania służb sanitarnych województwa są ściśle skoordynowane z funkcjonowaniem pozostałych uczestników wojewódzkiego systemu reagowania kryzysowego. Bieżąca wymiana informacji prowadzona jest za pośrednictwem centrów zarządzania kryzysowego poszczególnych szczebli administracji samorządowej, a w szczególności poprzez całodobowy dyżur w Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego, Lekarzy Koordynatorów Ratownictwa Medycznego. Zgodnie z obowiązującym w Wojewódzkim Planie Zarządzania Kryzysowego, Pomorski Państwowy Inspektor Sanitarny pełni funkcję wiodącą „W” w realizacji zadań w zakresie ochrony przeciwpandemicznej i bioterroryzmu. Funkcja wiodąca dotyczy współdziałania wszystkich instytucji i organizacji na terenie województwa pomorskiego, które w swoich dokumentach planistycznych zobowiązane są do posiadania i stosowania niezbędnych procedur w zakresie systemu ochrony ludności, w poszczególnych etapach działania tj: zgłaszania przypadków i sposób przekazywania informacji dotyczących zagrożeń, koordynacja działań na poszczególnych szczeblach zarządzania, podejmowanie decyzji administracyjnych, postępowanie z chorymi lub mającymi styczność ze źródłami zakażeń (transport, hospitalizacja, diagnozowanie), postępowanie z materiałem zakaźnym (transport pobranych próbek materiału zakaźnego, przeprowadzanie zabiegów dezynfekcyjnych, dezynfekcja powierzchni, utylizacja materiału zakaźnego i adresy kontaktowe wyspecjalizowanych laboratoriów mikrobiologicznych), zadania służb sanitarnych w miejscu zdarzenia polegające na monitorowaniu sytuacji, przeprowadzaniu dochodzenia epidemiologicznego i podejmowaniu działań zapobiegawczych, stosowanie środków ochrony osobistej (dobór rodzaju zabezpieczenia i egzekwowanie ich posiadania), określanie potrzeb w zakresie dodatkowego zatrudniania oraz zabezpieczenie środków finansowych na potrzeby podjętych działań. Obowiązujące ustalenia zawarte w dokumentach planistycznych są na bieżąco aktualizowane przez wszystkich uczestników systemu ochrony ludności na terenie województwa pomorskiego. 18 5. Procedury postępowania w czasie zagrożenia epidemicznego i epidemii. Przedsięwzięcia Wykonawcy Monitorowanie stanu sanitarno - epidemiologicznego W celu monitorowania sytuacji epidemicznej - lekarze podstawowej opieki medycznej chorób zakaźnych oraz zapewnienia systemu -laboratoria wykonujące badania wczesnego powiadamiania o zagrożeniu serologiczne i molekularne, epidemicznym funkcjonuje sieć nadzoru - Państwowy Powiatowy i Wojewódzki epidemicznego i kontroli chorób zakaźnych Inspektor Sanitarny w kraju Bilans i tryb uruchamiania sił i środków - warunki izolacji lub kwarantanny (pomieszczenia, wyposażenia oraz osoby) wyznaczane doraźnie przez Wojewodę, - środki zabezpieczające będące w dyspozycji inspekcji Sanitarnej, pogotowia ratunkowego i WCZK, - miejsca hospitalizacji – według świadczeń kontraktowych przez NFZ, - wydzielone siły i środki Sił Zbrojnych RP – na wniosek Wojewody, - środki będące w dyspozycji Agencji Rezerw Materiałowych – na wniosek Wojewody Uruchamianie działań Wariant I – w przypadku pandemii grypy WCZK, 1. Okres międzypandemiczny a) Dostosowanie Planów Zarządzania Urząd Marszałkowski, Kryzysowego do wymogów planowania Służby, inspekcje i straże pandemicznego przeciwko grypie. Opracowanie Planów Zarządzania Kryzysowego w zakresie zarządzania zasobami materialnymi i pracownikami mającymi zasadnicze znaczenie w czasie pandemii; okresowe aktualizowanie planów. b) Koordynacja działań związanych z wyznaczeniem i przygotowaniem miejsc szpitalnych wraz z ich obsługą kadrową i wyposażeniem w niezbędny sprzęt medyczny, leki, miejsca zakwaterowania oraz środki transportu. c) Oszacowanie liczby zachorowań i absencji chorobowej w odniesieniu do zespolonych i niezespolonych służb, inspekcji i straży. Prowadzenie we współpracy z Marszałkiem Województwa oceny i wpływu 19 d) 2. a) b) c) d) 3. a) b) c) d) zachorowań, hospitalizacji i absencji chorobowej na funkcjonowanie infrastruktury zdrowotnej, gospodarczej i społecznej na obszarze województwa. Prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych mających na celu zwiększenie odsetka osób zaszczepionych przeciwko grypie. Okres alarmu pandemicznego Uruchomienie WZZK, koordynowanie przygotowań ZOZ do działań w przypadku napływu chorych oraz współpraca z organizacjami pozarządowymi i środkami masowego przekazu. Aktualizowanie, we współpracy z podmiotami służby zdrowia oraz innymi Planu Zarządzania Kryzysowego. Zapewnienie by proponowane w Planie Zarządzania Kryzysowego środki działania interwencyjnego były uzgadniane z podmiotami w obrębie i poza sektorem zdrowotnym. Aktualizacja i ocena szacunkowej liczby zachorowań i absencji chorobowej w odniesieniu do zespolonych i niezespolonych służb, inspekcji i straży. Prowadzenie we współpracy z Marszałkiem Województwa oceny i wpływu zachorowań, hospitalizacji i absencji chorobowej na funkcjonowanie infrastruktury zdrowotnej, gospodarczej i społecznej na obszarze województwa Okres pandemiczny ogłoszenie w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Głównego Inspektora Sanitarnego, stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii na obszarze województwa lub jej części. W przypadku konieczności organizowania warunków izolacji lub kwarantanny, zapewnienie pomieszczeń wyposażenia szpitali oraz personelu. Finansowanie kosztów świadczeń zdrowotnych udzielanych w związku ze zwalczaniem epidemii, w tym nagradzania osób skierowanych do pracy przy jej zwalczaniu. Prowadzenie działań informacyjnych dotyczących podjętych czynności WZZK, WCZK, UM, Służby, inspekcje i straże WZZK, WCZK, UM, Służby, inspekcje i straże 20 przeciwepidemicznych. e) Szacowanie liczby zachorowań i absencji chorobowej w odniesieniu do zespolonych i niezepolonych służb, inspekcji i straży. Przeprowadzenie we współpracy z Marszałkiem Województwa oceny wpływu zachorowań, hospitalizacji i absencji chorobowej na funkcjonowanie infrastruktury gospodarczej i społecznej na obszarze województwa. Wariant II – w przypadku pandemii grypy i innych chorób zakaźnych. 1. Przedstawianie informacji o stanie Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny sanitarno – epidemiologicznym województwa. 2. Działania WCZK zgodnie z procedurą. Szef WCZK 3. W uzasadnionych przypadkach uruchamia Wojewoda się funkcjonowanie WZZK. 4. Wniosek Państwowego Wojewódzkiego PWIS Inspektora Sanitarnego o nałożenie obowiązku szczepień ochronnych w drodze rozporządzenia. 5. Podjęcie decyzji, w porozumieniu z Wojewoda Ministrem Zdrowia o wydaniu rozporządzenia w sprawie szczepień ochronnych i opublikowanie w wojewódzkim dzienniku urzędowym. 6. W przypadku dalszego wzrostu zagrożenia Wojewoda sanitarno – epidemicznego zostanie zoorganizowane rozszerzone posiedzenia WZZK, podjęcie decyzji o ogłoszeniu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, po zasięgnięciu opinii Głównego Inspektora Sanitarnego. 7. Opracowanie rozporządzenia: WCZK, a) procedura wydawania rozporządzenia PWIS, ogłaszającego (odwołującego) działania Policja epidemicznego lub epidemii b) Wojewoda może wprowadzić w drodze rozporządzenia: - czasowe ograniczenie w ruchu osobowym, - czasowe ograniczenia funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy, - zakaz organizowania widowisk, zgromadzeń i innych skupisk ludności, - obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych i szczepień ochronnych, - nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia transportu do działań 21 przeciwepidemicznych, - czasowe ograniczenia lub zakaz obrotu i używania przedmiotów spożywczych. 8. Przekazywanie do publicznej wiadomości aktów prawnych wydanych przez Radę Ministrów, Wojewodę. 9.Uruchomienie zaplanowanych miejsc kwarantanny i izolacji wraz z zabezpieczeniem logistycznym. W sytuacjach szczególnych, gdy posiadane miejsca hospitalizacji lub izolacji okazały się niewystarczające następuje podwyższenie gotowości działania szpitali, w celu zwiększenia możliwości przyjęcia osób do zakresie hospitalizacji. 10.Wnioskowanie o wsparcie działań siłami i środkami wojska. 11.Wnioskowanie o wsparcie przez Agencje Rezerw Materiałowych), z rezerw strategicznych Ministra Gospodarki w ten sposób planuje się zapewnić wyposażenie miejsc izolacji, kwarantanny i hospitalizacji w ramach podnoszenia gotowości działania szpitali. 12. W przypadku eskalacji epidemii i braku możliwości przeciwdziałania w normalnym stanie prawnym Wojewoda wnioskuje do Rady Ministrów o wprowadzenie stanu klęski żywiołowej. 13. Informowanie ludności. 14.Organizowanie punktu informacyjnego dla ludności. 15. Posiedzenie WZZK i podjęcie decyzji o odwołaniu stanu zagrożenia pandemicznego lub stanu epidemii. WCZK Skoordynowane działania przez WZZK WCZK WCZK Wojewoda, WZZK Rzecznik Prasowy Wojewody Wojewoda, WCZK Wojewoda 22 23 24 25 6. Działania i rola Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gdańsku, w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej: koordynuje działalność zapobiegawczą i przeciwepidemiczną w przypadku zachorowań na choroby zakaźne, prowadzi wzmożony nadzór nad utrzymaniem należytego stanu higienicznego nieruchomości, zakładów pracy, instytucji, obiektów użyteczności publicznej i transportu, kontroluje w zwiększonym i rozszerzonym zakresie warunki zdrowotnej żywności i żywienia oraz zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę, współdziałania z organami administracji zespolonej Wojewody oraz administracji samorządowej w zakresie ochrony przeciwepidemicznej, współpracuje ze środkami masowego przekazu, Ponadto PWIS w Gdańsku jest zobowiązany do: wzajemnej wymiany informacji o nadzwyczajnych zdarzeniach, szczególnie ze służbami dyżurnymi lub dyspozytorskimi: Państwowej Straży Pożarnej, Policji, Pogotowia Ratunkowego, Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego i Powiatowych Centrów Zarządzania Kryzysowego, bieżącej znajomości ilości i rodzaju podległych (nadzorowanych) sił biorących udział w operacji reagowania, ilości wykorzystywanych środków i materiałów , a także stanu realizacji zadań, bieżącego (terminowego) przesyłania do Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego informacji (meldunków sytuacyjnych, sprawozdań) doraźnych lub okresowych. Prowadząc postępowanie przeciwepidemiczne, organy Państwowej Wojewódzkiej Inspekcji Sanitarnej działają poprzez: wydawanie decyzji administracyjnych (PSSE,WSSE), kierowanie wniosków do Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego o uruchomienie, w miarę potrzeb, innych służb oraz inspekcji, kierowanie wniosków do Wojewody o wydanie stosownych rozporządzeń. 26 II. Wykaz i rozmieszczenie na obszarze województwa pomorskiego zakładów opieki zdrowotnej i innych obiektów użyteczności publicznej, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania lub poddawania kwarantannie. 1. Zakłady Opieki zdrowotnej wyznaczone do walki z epidemią : a) do leczenia osób chorych na chorobę zakaźną, b) do izolacji – czyli odosobnienia osoby lub grupy osób chorych na chorobę zakaźną albo osoby lub grupy osób podejrzanych o chorobę zakaźną, w celu uniemożliwienia przeniesienia biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby, c) do kwarantanny – czyli odosobnienia osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. 1.1 Obiekty do leczenia osób chorych na chorobę zakaźną oraz przeznaczone do izolacji. a) Pomorskie Centrum Traumatologii w Gdańsku - brak pomieszczeń do izolowania pacjentów - sale jednoosobowe z pomieszczeniem higieniczno – sanitarnym dla pacjentów znajdują się w następujących oddziałach: O. Otolaryngologii -1 sala O. Chirurgii i urologii dzieci i młodzieży -1 sala O. Ortopedii B - 4 sale O. Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej - 1 sala O. Gastroenterologii Dzieci - 1 sala oraz 1 sala dwuosobowa w O. Dermatologii. b) Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku Izolatki jednołóżkowe znajdują się w następujących oddziałach: O. Dermatologiczny – 1 sala O. Chorób Wewnętrznych – 2 sale O. Otolaryngologiczny – 1 sala O. Neurologiczny – 1 sala O. Pediatryczny – 3 sale O. Chirurgiczny dla dzieci – 1 sala O. Chirurgii ogólnej, chirurgii naczyniowej – 1 sala 27 O. Chirurgii urazowo – ortopedycznej – 2 sale O. Gruźlicy i Chorób Płuc – 3 sale O. Kardiologiczny – 2 sale O. Neurochirurgiczny – 1 sala O. Onkologiczny – 1 sala O. Rehabilitacyjny – 1 sala O. Urologiczny – 1 sala Ponadto w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym znajdują się pomieszczenia do przeprowadzania dekontaminacji. Szpital nie posiada łóżek zakaźnych, obserwacyjno-zakaźnych oraz łóżek pełnej izolacji oddechowej. c) Szpital Miejski im. J. Brudzińskiego w Gdyni Na terenie szpitala znajdują się następujące punkty izolacji: SOR – Sala dekontaminacji O. Chirurgiczny – 2 sale O. Ginekologiczny – 2 sale O. Ortopedyczny – 2 sale O. Kardiologii Inwazyjnej - - 1 sala O. Neurologiczny – 1 sala O. Rehabilitacji neurologicznej – 1 sala O. Pediatryczny – 2 sale O. Urologiczny – 1 sala O. Kardiologiczny – 1 sala O. Wewnętrzny A – 2 sale O. Wewnętrzny B – 1 sala O. Laryngologiczny – 1 sala O. Chirurgii pooperacyjnej – 1 sala d) Szpital Specjalistyczny w Wejherowie Na potrzeby izolacji bądź kwarantanny w oparciu o bazę lokalową Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy możliwe jest wydzielenie części oddziału, tzw. niskiego parteru – 9 sal dwuosobowych. e) Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie 28 Szpital posiada jedną salę dekontaminacyjną w ramach Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, dwie sale izolacyjne w Oddziale Pediatrii, ponadto w każdym oddziale szpitala znajdują się pojedyncze izolatki. f) Szpital Morski im. PCK w Gdyni Na terenie szpitala znajdują się następujące separatki: O. Ginekologii Onkologicznej – 1 sala dwuosobowa O. Położniczy – 1 sala dwuosobowa O. Neonatologii – 1 sala dwuosobowa z śluzą O. Pediatrii – 1 sala jednoosobowa O. Chorób wewnętrznych – 1 izolatka, 1 sala dwuosobowa O. Pulmonologii – 1 sala jednoosobowa, 1 sala dwuosobowa OIT – 3 sale jednoosobowe bez śluzy O. Radioterapii A – 4 sale jednoosobowe z WC O. Radioterapii B – 4 sale jednoosobowe z WC O. Onkologii Klinicznej – 4 sale jednoosobowe z WC g) Wojewódzki Zespół Reumatologiczny w Sopocie Placówka posiada 2 izolatki w Oddziale Pediatrycznym oraz Rehabilitacyjnym (łącznie 4 łóżka) a także izolatkę dla dorosłych na Oddziale I Reumatologicznym. h) Specjalistyczny Zespół Opieki nad Matką i Dzieckiem w Gdańsku Szpital posiada 25 łóżek obserwacyjno –zakaźnych. Istnieje możliwość rozwinięcia w oparciu o zasoby szpitala kolejnych 25 łóżek obserwacyjno – zakaźnych. i) Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy Szpital posiada dwa miejsca w jednołóżkowych izolatkach, zaopatrzonych w wejście przez śluzę z wymuszoną wentylacją, ulokowane poza głównym budynkiem szpitala. W pozostałych oddziałach obserwacyjno – zakaźnych znajdują się sale chorych wyposażone w śluzy wejściowe, łazienki, jednak nie posiadają wentylacji mechanicznej – 56 sal (oddział II – 22 sale, oddział III – 10 sal, oddział IV – 15 sal, oddział VI – 10 sal) j) Szpital Specjalistyczny w Prabutach Szpital dysponuje 1 izolatką z wydzielonym węzłem sanitarnym w pododdziale Gruźlicy Chorób Płuc i Gruźlicy w Pawilonie IV. Szpital dysponuje również wolnym piętrem w Pawilonie II, w którym można pomieścić 25 pacjentów, ze wspólnym węzłem sanitarnym (tylko w stanie wyjątkowym) k) Szpital Specjalistyczny Św. Wojciecha 29 Szpital dysponuje 8 salami przeznaczonymi do izolacji chorych z pełnym węzłem sanitarnym, w tym: O. Chorób Wewnętrznych – 4 sale O. Położniczo-Ginekologiczny – 1 sala O. Neurologiczny – 2 sale O. Pediatryczny – 1 sala 1.2 Wykaz obiektów przeznaczonych do kwarantanny (dane uzyskano z jednostek samorządowych) Lp. Nazwa obiektu użyteczności publicznej Adres obiektu Liczba osób, które mogą zostać przyjęte POWIAT CZŁUCHOWSKI 1. 77 – 000 Człuchów Rychnowy 100 Łódzki Ośrodek Wypoczynkowy 160 POWIAT KARTUSKI 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Szkoła Podstawowa w Załakowie Gmina Sierakowice Ośrodek Wypoczynkowy „Szuwarek” Gmina Chmielno Szpital w Kartuzach Gmina Kartuzy Ośrodek Wypoczynkowy „OLEŃKA” Gmina Żukowo Gminny Zakład Remontowo – Usługowy Gmina Somonino 83-342 Kamienica Królewska ul. Grodzisko 3 Remiza OSP w Zgorzałem Gmina Stężyca Ośrodek Wypoczynkowy Gmina Sulęczyno 30 44 Floriana Ceynowy 7 83-300 Kartuzy 3 Tuchom93 80 – 209 Chwaszczyno 100 ul. Ceramiczna 1 83 – 314 Somonino 20 Ul. Lecha Wałęsy 83-322 Stężyca 20 Ostrów Mausz 12 83 – 320 Sulęczyno 300 POWIAT PUCKI 9. Internat Szkół Ponadgimnazjalnych w Kłaninie Kłanino 22 90 POWIAT SŁUPSKI 10. Ośrodek Wypoczynkowy „APATOR” Ul. Nadmorska 40 76 – 212 Rowy 11. Ośrodek Szkoleniowo – Wypoczynkowy „Leśnik” 76 – 270 Ustka Orzechowo Morskie 12. Szpital Powiatu Bytowskiego Spółka zo.o. 170 156 POWIAT BYTOWSKI Ul. Lęborska 13 77 – 100 Bytów 10 30 Ul. Gen. Wybickiego 30 77 – 200 Miastko MIASTO GDAŃSK 13. 14. 15. Zespół Kształcenia Podstawowego i Ponadpodstawowego w Gdańsku Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 1 Ul. Tęczowa 6 80 – 680 Gdańsk Ul. Tęczowa 1 80 – 680 Gdańsk Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 Ul. Wodnika 57 80 -299 Gdańsk 100 32 120 Ul. Radarowa 26 100 80 -298 Gdańsk Ponadto Zarządzeniem Nr 163/11 z dnia 9 lutego 2011 r. Prezydenta Miasta Gdańska, na miejsca ewakuacji wyznaczono wszystkie szkoły, dla których organem jest Gmina Miasta Gdańska. Łącznie jest to 17 643 miejsc przeznaczonych do czasowego przebywania ewakuowanej ludności. 16. Szkoła Podstawowa nr 82 MIASTO SŁUPSK 17. Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 3 Ul. Marii Zaborowskiej 2 76- 200 Słupsk 400 MIASTO SOPOT 18. SPZOZ „ Uzdrowisko Sopot” – Sanatorium LEŚNIK Ul.23 Marca 105 81-820 Sopot 180 POWIAT WEJHEROWSKI 19. Baza Obozowa „Cedron” w Wejherowie 20. Szkoła Podstawowa nr 2 w Redzie 21. Szkoła Podstawowa nr 1 w Rumi 22. 23. 24. 25. 26. 27. Gminne Obiekty Sportowe w Choczewie Samorządowy Zespół Szkół w Gniewinie Gimnazjum Publiczne w Luzinie Szkoła Podstawowa w Bożym Polu Wielkim Gimnazjum w Szemudzie Samorządowe Gimnazjum w Bolszewie Ul. Kalwaryjska 9 100 Ul. Zawadzkiego 12 84-240 Reda 200 Ul. Kościelna 6 350 Ul. Kusocińskiego 7 do ustalenia Ul. Szkolna 1 50 Ul. Mickiewicza 22 100 Ul. Szkolna 1 300 Ul. Szkolna 6 80 Ul. Leśna 35 600 POWIAT LĘBORSKI 28. Kompleks Ośrodka Wypoczynkowego „Słowiniec” w Łebie Ul. Nadmorska 19 300 POWIAT MALBORSKI 29. Zespół Służb Ratowniczych 30. Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji Ul. Bema 7 82-230 Nowy Staw Ul. Bema 6 82-220 Stare Pole 50 25 31 31. Szkoła Podstawowa w Kończewicach 32. Szkoła Podstawowa w Miłoradzu 33. Zespół Szkół w Lichnowach 34. Zespół Szkół w Lisewie Malborskim 35. Zespół Szkół w Szymankowie 36. Zespół Szkół Nr 1 Kończewice 82-213 Miłoradz Ul. Szkolna 1 82-213 Miłoradz Ul. Zwycięstwa 15 82-224 Lichnowy Ul. 10-go Marca 51 82 -224 Lichnowy Ul. Bohaterów Września 1939r. 14 82-224 Lichnowy Ul. Tczewska 13 82-200 Malbork 70 70 1.000 60 POWIAT TCZEWSKI 37. Gimnazjum im. Zjednoczonej Europy Ul. Wybickiego 19b 83-120 Subkowy Dąbrówka Tczewska 37 83-111 Miłobądz Ul. Sambora 3 83-112 Lubiszewo Ul. Wyzwolenia 18 83-115 Swarożyn Ul. Targowa 1 83-110 Tczew Ul. Południowa 6 83-110 Tczew 38. Dąbrówka Tczewska 39. Szkoła Podstawowa 40. Szkoła Podstawowa 41. Specjalny Ośrodek SzkolnoWychowawczy 42. Gimnazjum nr 2 43. Zespół Szkół Agrotechnicznych i Ogólnokształcących 44. Zespół Szkół Ekonomicznych 45. Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Nowym Dworze Gdańskim 500 400 200 300 200 500 Ul. Szkolna 2, 83-115 Swarożyn 600 Ul. Gdańska 17 83-110 Tczew 600 POWIAT NOWODWORSKI Ul. Warszawska 52 82-100 Nowy Dwór Gdański 42 POWIAT SZTUMSKI Ul. Traugutta 13 82-440 Dzierzgoń Ul. Szreibera 10/12 82-433 Mikołajki Pomorskie UL. Sienkiewicza 54 82-400 Sztum Ul. Kasprowicza 3 82-400 Sztum 46. Zespół Szkół 47. Gimnazjum Publiczne i Szkoła Podstawowa 48. Gimnazjum nr 1 49. Zespół Szkół 50. Zespół Szkół Zawodowych 51. Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Starogardzie Gdańskim Ul. Barlewiczki 13 82-400 Sztum POWIAT STAROGARDZKI Ul. Skarszewska 7 83-200 Starogard Gdański 150 300 100 300 300 - POWIAT KOŚCIERSKI 52. Ośrodek PCM Garczyn Garczyn 1 83-400 Kościerzyna 300 32 POWIAT CHOJNICKI 53. 54. Harcerskie Centrum Edukacji Ekologicznej Ośrodek Rehabilitacyjno – Wypoczynkowy NATURA Ul. Funka 89-606 Charzykowy Ul. Bachorze 1 89-606 Charzykowy - POWIAT KWIDZYŃSKI 55. Szkoła Podstawowa Nr 4 w Kwidzynie 56. Szkoła Podstawowa w Tychnowych 57. Szkoła Podstawowa w Obrzynowie 58. 59. Zespół Szkół w Gardei Szkoła Podstawowa w Czarnem Dolnem 60. Szkoła Podstawowa w Trumiejach 61. Gimnazjum w Wandowie Ul. Warszawska 13 100 Ul. Grudziądzka 30 82-500 Kwidzyn Ul. Obrzynowo 37 82 - 550 Prabuty ul. Sportowa 1 90 80 300 Ul. Szkolna 7/9 82 -520 czarne Dolne 250 Trumieje 12 82-520 Trumieje 200 Wandowo 82-520 Gardeja 300 62. Zespół Szkół w Sadlinkach ul. Grudziądzka 14A 82-522 Sadlinki 80 63. Szkoła Podstawowa im. ks. Władysława Demskiego w Straszewie Straszewo 55 82-420 Ryjewo 60 POWIAT GDAŃSKI 64. Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego Ul. Wybickiego 33 83-050 Kolbudy 240 MIASTO GDYNIA 65. Zespół Szkół Nr 15 Ul. Jowisza 60 Gdynia - Chwarzno 350 1.3 Wykaz laboratoriów badających czynniki biologiczne ze wskazaniem stopnia ich bezpieczeństwa na terenie województwa pomorskiego Lp Nazwa i adres laboratorium badającego czynniki biologiczne 1. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku ul. Dębinki 4, 80-211 Gdańsk TEL 58 34473-00 (centrala) Laboratoria Medyczne BRUSS Grupa ALAB Sp. z o.o. Medyczne Laboratorium Diagnostyczne 80-803 Gdańsk, ul. Nowe Ogrody 1-6 Laboratorium Medyczne "SYNEVO" Gdańsk 2 80214 Gdańsk, ul. Smoluchowskiego 18 2. 3. Proszę podać posiadany stopień BSL Uwagi 2+ 2 2 33 Lp 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Nazwa i adres laboratorium badającego czynniki biologiczne LABORATORIA Medyczne, Gdański Park Naukowo – Technologiczny ul. Trzy Lipy 3, 80-172 Gdańsk Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku ul. Wałowa 27, 80-858 Gdańsk TEL 58 320-08-00 (sekretariat) Szpital Specjalistyczny Św. Wojciecha Centrum Diagnostyki Laboratoryjnej: Pracownia Diagnostyki Mikrobiologicznej. Al. Jana Pawła II 50, 80-462 Gdańsk Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Laboratorium Mikrobiologii Klinicznej ul. Smoluchowskiego 18, Gdańsk SPZOZ nad Matką i Dzieckiem Laboratorium Mikrobiologiczne 80-308 Gdańsk, ul. Polanki 119 Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy Pracownia Diagnostyki Prątka Gruźlicy ul. Smoluchowskiego 18, 80-214 Gdańsk Powiatowe Centrum Zdrowia, NZOZ, ul. Armii Krajowej 105/106, 82-200 Malbork, Pracownia Bakteriologiczna Laboratorium Badania Wody i Ścieków w Ząbrowie, 82-220 Stare Pole Eurofins „Steins Laboratorium” sp. z o.o., Al. Wojska Polskiego 90A, 82-200 Malbork Laboratorium Bakteriologii 83-200 Starograd Gdański ul. Kanałowa 5 Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej i Mikrobiologicznej 83400 Kościerzyna, ul. Piechowskiego 36 Powiatowa Stacja Sanitarno –Epidemiologiczna Oddział Laboratoryjny- Laboratorium Mikrobiologii 84-200 Wejherowo, ul. Obrońców Helu 3 Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej Szpital Specjalistyczny im. Floriana Ceynowy w Wejherowie ul. dr Alojzego Jagalskiego 10 84-200 Wejherowo Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Człuchowie Laboratorium Bakteriologii Os. Witosa, 77-300 Człuchów Laboratorium Bakteriologii Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Tczewie ul. Obrońców Westerplatte 10 Tczew 83-110 Laboratorium Powiatowej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Kwidzynie, ul. Fryderyka Chopina 40, 82-500 Kwidzyn Laboratorium Mikrobiologiczne ZIAJA Ltd. Zakład Produkcji Leków Sp. z. o.o. 83-050 Kolbudy ul. Przemysłowa 12 OCEANIC S. A. Fabryka Kosmetyków i Farmaceutyków Trąbki Małe 11a 83-034 Trąbki Wielkie Przedsiębiorstwo Innowacyjno-Wdrożeniowe IMPULS 83-000 Pruszcz Gd. ul. Zastawna 34 Proszę podać posiadany stopień BSL Uwagi 2 2 Wyłącznie badania kału w kierunku Salmonella i Shigella 2 2 Możliwość badania materiału biologicznego w kierunku Salmonella typhi 2 - Badania wyłącznie w kierunku Mycobacterium tuberculosis 2 (szpital) 2 2 (badanie żywności i wody) 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 34 Lp Nazwa i adres laboratorium badającego czynniki biologiczne 23 Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej Kociewskie Centrum Zdrowia 83-200 Starogard Gdański, ul. dra Józefa Balewskiego 1 Laboratorium Bakteriologii Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Starogardzie Gdańskim 83-200 Starograd Gdański, ul. Kanałowa 5 Laboratorium Medyczne Fryda ul. Wójta Radtkego 1 Gdynia Laboratorium Mikrobiologiczne przy Szpitalu Morskim ul. Powstania Styczniowego1 Gdynia Laboratorium Diagnostyki ul. Wendy 7/9 Gdynia 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 Laboratorium Mikrobiologiczne Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej ul. Starowiejska 50, Gdynia Laboratorium Bruss ul. Powstania Styczniowego 9a Gdynia Szpital Specjalistyczny. J. K. Łukowicza Zakład Bakteriologii 89-600 Chojnice, ul. Leśna 10 Wodociągi Słupsk Sp. z o.o. 76-200 Słupsk, ul. Elizy Orzeszkowej 1 Laboratorium Mikrobiologiczne Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Słupsku, ul. Piotra Skargi 8, 76-200 Słupsk Laboratorium SYNEVO POLSKA SA ul. 30 stycznia 58 Tczew 83-110 Proszę podać posiadany stopień BSL 2 Uwagi 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Województwo pomorskie Liczba lekarzy ogółem w województwie pomorskim ze specjalizacją z chorób zakaźnych to 37 specjalistów. 35 1.4 Liczba łóżek zakaźnych i obserwacyjno-zakaźnych na terenie województwa pomorskiego Lp 1 2 3 4 5 6 Nazwa i adres podmiotu leczniczego Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy, 80-214 Gdańsk ul. Smoluchowskiego 18 Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy, 80-214 Gdańsk ul. Smoluchowskiego 18 Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy, 80-214 Gdańsk ul. Smoluchowskiego 18 Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy, 80-214 Gdańsk ul. Smoluchowskiego 18 Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy, 80-214 Gdańsk ul. Smoluchowskiego 18 Liczba lekarzy ze specjalizacją z chorób Liczba łóżek zakaźnych zakaźnych pracujących w oddziale zakaźnym specjaliści w tym zI chorób liczba łóżek stopniem zakaźnych, ogółem pełnej specjaliz w tym z II izolacji acji stopniem oddechowej specjalizacji Część VIII kodu Nazwa oddziału resortowego oddziału II oddział chorób 4340 zakaźnych 46 Oddział AIDS 4342 IV oddział hepatologiczny VI oddział chorób płuc i gruźlicy ogółem 3 0 28 8 0 4056 44 2 0 4270 48 20 0 38 25 0 Oddział obserwacyjno4349 zakaźny dla dzieci Oddział Pomorskie Centrum Chorób obserwacyjnoZakaźnych i Gruźlicy, 80-214 zakaźny *- * 4348 Gdańsk ul. Smoluchowskiego oddział czasowo 18 wyłączony z powodu remontu. 2 Liczba lekarzy ze specjalizacją z chorób zakaźnych pracujących w oddziale obserwacyjnozakaźnym specjaliści w tym chorób liczba z I stopniem zakaźnych, pełnej specjalizacji w tym z II izolacji stopniem oddechowej specjalizacji Liczba łóżek obserwacyjnozakaźnych Uwagi 4 36 Lp Nazwa i adres podmiotu leczniczego Nazwa oddziału Część VIII kodu resortowego oddziału Liczba lekarzy ze specjalizacją z chorób Liczba łóżek zakaźnych zakaźnych pracujących w oddziale zakaźnym specjaliści w tym zI chorób liczba łóżek stopniem zakaźnych, ogółem pełnej specjaliz w tym z II izolacji acji stopniem oddechowej specjalizacji Liczba lekarzy ze specjalizacją z chorób zakaźnych pracujących w oddziale obserwacyjnozakaźnym specjaliści w tym chorób liczba z I stopniem zakaźnych, pełnej specjalizacji w tym z II izolacji stopniem oddechowej specjalizacji Liczba łóżek obserwacyjnozakaźnych ogółem Uwagi 7 Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem 80-308 Gdańsk ul. Polanki 119 Oddział obserwacyjnozakaźny 8 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku ul. Prof. Lotha 26, 76-200 Słupsk Z dniem 1 stycznia 2012 roku Oddział Chorób Zakaźnych zakończył swoją działalność. W strukturach Szpitala w Słupsku nie funkcjonuje także Oddział Obserwacyjno – Zakaźny. W związku z powyższym informuję, że Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku nie posiada łóżek zakaźnych, obserwacyjno zakaźnych oraz łóżek pełnej izolacji oddechowej. 4349 brak brak brak brak 25 brak brak brak 1 lekarz w 4 roku specjalizacji w zakresie chorób zakaźnych; 1 lekarz w 3 roku specjalizacji w zakresie chorób zakaźnych 37 III. Imienne listy osób, które mogą zostać skierowane do działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi. ( Załącznik nr 1) Na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926) oraz art. 44 pkt 6 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi „...Wojewoda podaje do publicznej wiadomości, w szczególności przez zamieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej, z wyjątkiem danych podlegających ochronie w rozumieniu przepisów o ochronie danych osobowych...”. W związku z powyższym tabela zawierająca imienne listy osób, które mogą zostać skierowane do działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniem i chorobami będzie stanowiła załącznik do „Planu”. Załącznik nr 2 Działania służb na wypadek wystąpienia epidemii lub pandemii grypy i jej szczególnie groźnych odmian Działania prowadzone w przypadku wystąpienia zagrożenia epidemią lub pandemią grypy: 1. Szczebel województwa i powiatu I. Etap – organizacja działań przeciwepidemicznych na terenie kraju analiza i ocena potencjalnych zagrożeń epidemiologicznych, uruchomienie systemu telekomunikacyjnego na potrzeby alarmowe, nawiązanie kontaktu z zakładami opieki zdrowotnej przeznaczonymi do hospitalizowania osób podejrzanych o kontakt z czynnikiem biologicznym lub chorych na chorobę zakaźną, w zakresie ich potencjału diagnostycznego i leczniczego, współudział w wytypowaniu budynków przewidzianych na izolatoria dla osób z kontaktu z osobami zakażonymi, wytypowanie grup pracowników ze struktury Wojewódzkiej Inspekcji Sanitarnej przewidzianych do skierowania do zwalczania epidemii, przeprowadzenie szkoleń personelu Wojewódzkiej Inspekcji Sanitarnej przewidzianego do udziału w działaniach przeciwepidemicznych, wstępne określenie niezbędnej ilości szczepionek przeciwgrypowych, 38 wytypowanie punktów do przeprowadzenia szczepień masowych, rozpoczęcie uzupełniających szczepień osób pracujących w strukturach ochrony państwa oraz służbach czuwających (służba zdrowia, służby mundurowe, administracja i transport) wytypowanie laboratoriów stacji sanitarno-epidemiologicznych do wykonywania badań w kierunku identyfikacji wirusa grypy, przygotowanie rezerwy podstawowych środków dezynfekcyjnych, przeprowadzenie akcji informacyjnej dla ludności. II. Etap – rozwinięcie działań przeciwepidemicznych stała analiza i monitorowanie zgłoszonych przypadków grypy lub podejrzenia grypy, identyfikacja laboratoryjna czynnika chorobotwórczego (typ i podtyp wirusa), prowadzenie dochodzeń epidemiologicznych, określenie obszaru zagrożonego epidemią w przypadku potwierdzenia wystąpienia grypy, przeprowadzenie zabiegów dezynfekcyjnych, przeprowadzenie akcji informacyjnej dla ludności na temat sytuacji epidemiologicznej oraz niezbędnych działań profilaktycznych, wydawanie zaleceń i zarządzeń w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się zachorowań dotyczących np. zamknięcia szkół, przedszkoli, żłobków, zakaz organizowania imprez masowych, odwiedzin chorych w szpitalach, wnioskowanie do wojewody o wydanie decyzji w sprawach, w których Wojewódzki Inspektor Sanitarny nie posiada kompetencji, składanie meldunków o podejmowanych działaniach przełożonym oraz organom administracji rządowej i samorządowej. III Etap – działania po epidemii- zwinięcie działań przeciwepidemicznych przeprowadzenie końcowej dezynfekcji miejsc hospitalizowania chorych lub izolacji osób, opracowanie wniosków dotyczących wystąpienia epidemii (jej skutki medyczne, ekonomiczne, społeczne i psychologiczne), 39 podsumowanie kosztów podejmowanych działań, sporządzenie sprawozdania z przebiegu działań przeciwepidemicznych. Załącznik nr 3 Zasady informowania ludności o postępowania na wypadek zagrożeń. zagrożeniach i sposobach Celem informowania ludności o zagrożeniach i sposobach postępowania jest: - zwiększenie świadomości społeczeństwa o rodzajach zagrożeń występujących na obszarze województwa pomorskiego, - dostarczanie instrukcji zachowania się w sytuacji kryzysowej, - podniesienie wiedzy o miejscach, gdzie można uzyskać lub przekazać informację dotyczącą zagrożenia, - edukacja w zakresie zachowania się w sytuacji zagrożenia (wypracowanie „modelu” społeczeństwa reagującego na zagrożenie wiedzą, a nie strachem), Sposoby przekazywania informacji o zagrożeniu: - poprzez środki masowego przekazu- regionalną telewizję, telewizję osiedlową, telewizję kablową, lokalną rozgłośnię radiową, - poprzez telegazetę telewizji regionalnej, - poprzez lokalną prasę, - za pośrednictwem internetu, - poprzez ulotki, - poprzez wydawnictwa z zakresu zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej, - w czasie organizowania szkoleń, spotkań, zebrań, - poprzez wprowadzenie kampanii promujących tzw. bezpieczne zachowania, - w sytuacji, gdy zagrożenie powoduje przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej (brak możliwości odbioru programów radiowo-telewizyjnych), można wykorzystać megafony, urządzenia nagłaśniające zamontowane w samochodach służbowych PSP i Policji i za ich pośrednictwem na miejscu wystąpienia zagrożenia przekazać ludności informacje o zaistniałej sytuacji, prowadzonych działaniach i sposobach postępowania, - poprzez telefonię komórkową w postaci sms-ów, - poprzez akcję kurierską organizowaną przez sołtysów. 40 Przekazywane informacje dotyczące sposobów zachowania się w sytuacji kryzysowej opracowywane są przy współudziale specjalistów z podmiotów reagujących na zagrożenie (Policji, PSP, WSSE itp.) Zapewnia się społeczeństwu możliwość kontaktowania się z podmiotami kierującymi działaniom w sytuacji kryzysowej w celu np. zgłoszenia chęci niesienia pomocy, zapytania o los najbliższych, czy o nowych sytuacjach powstałych na miejscu zdarzenia. Za informowanie ludności o zagrożeniach i sposobach postępowania w przypadku ich wystąpienia odpowiada Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego. Za opracowywanie komunikatów ostrzegawczych dla ludności, które będą emitowane za pośrednictwem lokalnych mediów odpowiada Szef WCZK. Lokalne media nadają komunikat w czasie nie dłuższym niż 20 min. od momentu otrzymania lub niezwłocznie, gdy komunikat jest pilny. Podstawowe zasady informowania ludności o zagrożeniach: - wiadomość musi dotrzeć do zainteresowanych z kilku źródeł, co najmniej z dwóch (radio, telewizja). - wiadomość jest powtarzana w krótkich odstępach czasu kilkakrotnie, co najmniej 3 razy, - odebranie informacji o zagrożeniu musi być sprawdzone, a w przypadku kiedy nie dotarła do adresata, należy ją ponownie przesłać. Załącznik nr 4 Koncepcja zwiększenia bezpieczeństwa publicznego w kontekście działalności Pomorskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii 41