Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej www.mpips.gov.pl 100 dni pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod kierownictwem minister Jolanty FEDAK Plan konferencji 1400 - 1405 Wstęp (B. Diaby, Biuro Prasowe MPiPS) 1405 - 1420 minister Jolanta Fedak emerytury kapitałowe pakiet „ustaw prorodzinnych” 1420 - 1430 minister Czesława Ostrowska reforma rynku pracy i program 50+ 1430 - 1440 minister Jarosław Duda organizacje pozarządowe, problematyka osób niepełnosprawnych oraz kierunki zmian w polityce społecznej 1440 pytania – bez ograniczeń Emerytury kapitałowe wypłata świadczeń za oszczędności z otwartych funduszy emerytalnych 100 dni pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod kierownictwem minister Jolanty FEDAK Założenia systemu Nieróżnicowanie osób ubezpieczonych ze względu na cechy indywidualne: „...o wysokości oferowanej emerytury będą mogły decydować wyłącznie dwa czynniki – kwota transferowana z otwartego funduszu emerytalnego, przeznaczona na wykup emerytury oraz wiek osoby ubezpieczającej się – zakazane jest inne różnicowanie ubezpieczających się (np. według płci, stanu zdrowia, czy miejsca zamieszkania)...” „Bezpieczeństwo dzięki różnorodności” 1997 r. Założenia systemu Wybór ubezpieczonego Każdy ubezpieczający się ma prawo wyboru funduszu emerytalnego, w którym oszczędza środki na swoją przyszłą emeryturę Każdy ubezpieczający się powinien mieć wybór instytucji, która będzie wypłacać jego przyszłą emeryturę Świadczenia z II filaru Okresowa emerytura kapitałowa – dla osób między 60 i 65 rokiem życia Dożywotnia emerytura kapitałowa – dla osób po ukończeniu 65 roku życia Trzyletnia okresowa emerytura kapitałowa – dla osób o niskich zgromadzonych oszczędnościach Okresowa emerytura kapitałowa Od przejścia na emeryturę do ukończenia 65 roku życia Wyliczana na podstawie formuły ZUS-owskiej Waloryzowana tak jak emerytury z ZUS Osoba pozostaje członkiem otwartego funduszu emerytalnego Jej oszczędności są nadal inwestowane Wypłacana za pośrednictwem ZUS Dożywotnia emerytura kapitałowa Wypłacana od 65 roku życia na wniosek osoby ubezpieczonej Wybór zakładu emerytalnego ◦ Na podstawie ofert gromadzonych i udostępnianych przez ZUS – w ramach wniosku emerytalnego ◦ Możliwość zmiany decyzji w ciągu 30 dni od potwierdzenia zawarcia umowy Wypłacana przez ZUS Emerytura indywidualna 3-letnia gwarancja wypłaty części wpłaconej składki Gwarancja zwrotu składki Stopniowe wygaszanie dziedziczenia oszczędności ◦ Ograniczenie tzw. „szoku przejścia” W okresie pierwszych 36 miesięcy wypłaty świadczenia Malejąca kwota wypłaty Wskazanie osoby uposażonej Trzyletnia okresowa emerytura kapitałowa Dla osób o niskich oszczędnościach zgromadzonych w OFE (nie więcej niż 80 zł emerytury, czyli kwota poniżej 16 tys. zł) Wówczas przez 3 lata emerytury wypłacane z OFE (czyli w okresie gwarancji wypłaty) Po trzech latach pozostała na rachunku kwota przekazana do ZUS ZUS przejmuje zobowiązanie do wypłaty całości emerytury Renta rodzinna Ubezpieczenie emerytalne jest ubezpieczeniem indywidualnym Składka w pierwszym i drugim filarze budują przyszłą emeryturę osoby ubezpieczonej Zabezpieczenie na wypadek śmierci małżonka jest gwarantowane w systemie rent rodzinnych Finansowane z odrębnej składki rentowej Proponujemy, aby renty rodzinne były wypłacane na tych samych zasadach jak dotychczas, obejmując całą składkę emerytalną. Instytucje wypłacające emerytury Zakłady emerytalne Nowo utworzone instytucje Wymagające zezwolenia polskiego nadzoru Wymogi kapitałowe i doświadczenie niezbędne dla prowadzenia wypłat System gwarancji Mechanizm rozliczeniowy Wprowadzenie mechanizmu rozliczeniowego ma na celu wyrównanie poziomu aktywów pomiędzy poszczególnymi zakładami emerytalnymi Izba Rozliczeniowa działająca przy Aktuariuszu Krajowym określać będzie współczynniki rozliczeń Zakłady Emerytalne gdzie: Jest więcej panów – będą oddawać część wpłaconych składek Jest więcej pań – otrzymają środki na pokrycie większych rezerw Wybór zakładu emerytalnego Wybór dokonywany będzie w ZUS, w ramach składania wniosku emerytalnego ZUS zbiera oferty stawek z zakładów emerytalnych i prezentuje je w jednolitej formie Przedstawiana jest kwota świadczenia netto za 1000 zł przekazanych oszczędności Nie będzie prowadzona aktywna akwizycja Ograniczenie kosztów funkcjonowania systemu Przekazywanie emerytury Emerytura z ZUS i zakładu emerytalnego będzie przekazywana za pośrednictwem ZUS Jeden przelew Ułatwienie w rozliczaniu podatku dochodowego Rozwiązanie tańsze z punktu widzenia całego systemu Wypłacanie emerytury 700,000 600,000 500,000 PLN 400,000 Fundusz emerytur kapitałowych 300,000 200,000 100,000 20 25 30 35 40 Wiek 45 50 55 60 65 Emerytura Emerytura okresowa dożywotnia Wypłacanie emerytury 900,000 800,000 700,000 PLN 600,000 500,000 Fundusz emerytur kapitałowych 400,000 300,000 200,000 100,000 20 25 30 35 40 45 Wiek 50 55 60 65 65 Emerytura dożywotnia Co rząd planuje dla rodziny? Perspektywy polityki prorodzinnej 100 dni pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod kierownictwem minister Jolanty FEDAK Filary polityki rodzinnej Działania dla rodzin i wspieranie ich dochodów Problem: wysokie ubóstwo dzieci w Polsce Świadczenia rodzinne Ulgi podatkowe Działania dla rodziców na rynku pracy Problem: trudność w godzeniu ról rodzica i pracownika Opieka nad dzieckiem Elastyczne zatrudnienie Działania dla pracodawców Problem: postrzeganie rodziców jako gorszych pracowników Uczynienie rodziców bardziej atrakcyjnymi pracownikami Działania promocyjne i wizerunkowe Ustawa o polityce rodzinnej Pakiet propozycji rozwiązań z obszaru: prawa pracy, ubezpieczeń społecznych Instytucji rynku pracy Cel: Poprawa sytuacji rodzin i rodziców jako pracowników Zachęcenie do posiadania dzieci Jakie rozwiązania? – dla rodziców Stopniowe wydłużanie urlopu macierzyńskiego Do 26 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka Do 39 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka Zwiększenie podstawy wymiaru składki za osoby przebywające na urlopach wychowawczych Docelowo do 60% przeciętnego wynagrodzenia W efekcie: istotne zwiększenie wysokości przyszłych emerytur dla osób które decydują się na urlop wychowawczy Zwiększenie limitu rocznego zwolnienia chorobowego do 270 dni dla kobiet w ciąży Zmniejszenie problemów biurokratycznych z otrzymaniem świadczenia z przypadku ciąż zagrożonych Uzależnienie otrzymywania dodatku z tytułu urodzenia dziecka („becikowego”) od regularnych wizyt u ginekologa w trakcie ciąży Jakie rozwiązania? – dla pracodawców i pracowników Umożliwienie finansowania zakładania i prowadzenia przedszkoli z zakładowych funduszy świadczeń socjalnych Dalsze prace nad ułatwieniem zakładania przedszkoli i instytucji opieki nad małymi dziećmi Wprowadzenie ulgi podatkowej dla osób zatrudniających opiekunki Uproszczenie rozwiązania w stosunku do obowiązującej wcześniej ulgi aktywizacyjnej Zwiększenie ochrony pracy dla osób zmniejszających wymiar czasu pracy zamiast urlopu wychowawczego Zwolnienie przez trzy lata ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych rodziców powracających z urlopów macierzyńskich i wychowawczych Dalsze działania Przepisy pozwalające na zawieszanie działalności gospodarczej przez rodziców opiekujących się małymi dziećmi Ekwiwalent urlopu wychowawczego W ramach pakietu dotyczącego wspierania przedsiębiorczości Reforma systemu opieki zastępczej nad dzieckiem Kontynuacja działań wizerunkowych dotyczących rodziców- pracowników Wspólne przedsięwzięcia z organizacjami przedsiębiorców Projekty realizowane przez MPiPS W 2008 r. kontynuowana będzie realizacja dwóch projektów: „Jak dobrze być przedsiębiorczą kobietą!” „Diagnoza sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich w Polsce” Rozpoczęcie prac nad projektami „Aktywizacja społeczno-ekonomiczna kobiet na poziomie lokalnym i regionalnym” „Godzenie ról zawodowych i rodzinnych kobiet i mężczyzn” Program 50+ Działania na rzecz aktywizacji zawodowej 100 dni pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod kierownictwem minister Jolanty FEDAK Cel programu Program „Solidarność pokoleń 50+” obejmuje szerokie spektrum skoordynowanych inicjatyw, których celem jest lepsze wykorzystanie zasobów ludzkich osób w wieku 50 i więcej lat. Działania w tym zakresie podejmowane na wielu poziomach: działania rządu inicjatywy pracodawców chęci poszczególnych osób dla wydłużania aktywności zawodowej Cel: osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata na poziomie: 40% w 2013 r. 50% w 2020 r. Innowacyjna organizacja pracy Stabilne systemy emerytalne Pozytywne podejście do pracy Odpowiednie umiejętności Dostarczanie usług opiekuńczych Dobre zdrowie Pozytywne efekty - Ludzie młodzi -ludzie starsi Rynek pracy odpowiadający na potrzeby Odpowiednie oszczędności Wysoka gotowość do pracy Dostępność pracowników Dostępność miejsc pracy Programy rządowe i przywództwo Zatrudnienie i programy społeczne Programy gospodarcze Programy szkoleniowe Programy zdrowotne Indywidualna odpowiedzialność obywateli Procesy i planowanie w przedsiębiorstwie Pozytywne efekty dla wszystkich Praktyki dotyczące zatrudnienia Podejście – orientacja na pracę Rozwój umiejętności Zdrowy styl życia Oszczędzanie Inicjatywy służące zatrzymaniu pracowników Rozwój kadr Wsparcie pracowników Dlaczego potrzebny jest program 50+? Polacy starzeją się... Struktura ludności według grup wieku, lata 1990-2050 0-24 39 000 25-44 45-59/64 60/65+ 34 000 29 000 24 000 19 000 14 000 9 000 50 20 47 20 44 20 41 20 38 20 35 20 32 20 29 20 26 20 23 20 20 20 17 20 14 20 11 20 08 20 05 20 02 20 99 19 96 19 93 19 19 90 4 000 Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata znacznie poniżej średniej UE 70 UE NMS10 Polska w proc. 65 60 55 50 45 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Rośnie dystans Polski do krajów Unii Europejskiej Brak działań zmierzających do aktywizacji starszych pracowników Liczba osób otrzymujących wcześniejsze emerytury lub świadczenia przedemerytalne jest bardzo wysoka 1800 36 1600 34 1400 32 30 1000 28 800 w proc. w tys. osób 1200 26 600 24 400 22 200 0 20 1997 1998 1999 2000 2001 zasiłki przedemerytalne emerytury dla osób poniżej wieku emerytalnego 2002 2003 2004 2005 2006 świadczenia przedemerytalne wskaźnik zatrudnienia osób 55-64 lata Z perspektywy całości systemu – zmiany w zasadach przyznawania świadczeń powodują, że jedne świadczenia zastępowane są innymi Obciążenie pracujących jest duże. W 2006 r. przeciętny koszt świadczeń przedemerytalnych i wcześniejszych emerytur to 100 zł miesięcznie przypadające na jedną osobę pracującą Strategie działań osób okołoemerytalnym... w wieku Strategia bierności zapewnienie dochodu ze świadczeń społecznych zastępujących potencjalny dochód z pracy dochód jako stabilne źródło przychodu uzupełniane dodatkową, nie zawsze w pełni legalną, pracą Nieobecność na rynku pracy tych osób w takiej skali pogarsza wpływy podatkowe oraz składkowe do budżetu oraz funduszu ubezpieczeń społecznych Dadzą się one realizować jedynie w warunkach względnie dobrego zdrowia oraz niskich potrzeb, a ich wybór (wczesna dezaktywizacja) obniża przyszłą, pełną już emeryturę; Strategia aktywności osoby z wyższymi kwalifikacjami albo specjalnościami potrzebnymi na rynku, osoby gotowe do dostosowania się do zmiennych wymagań i potrafiące aktualizować swoje umiejętności; Strategia bezrobocia efekt antyselekcji, niemożności wyboru pierwszych dwóch typów strategii osoby bezrobotne, często długotrwale, o raczej niskich kwalifikacjach Przyczyny wycofywania się z rynku pracy Lęk przed utratą pracy Nacisk wymagań ze środowiska zawodowego Niskie kwalifikacje Gorszy stan zdrowia Sprawowanie opieki nad członkami rodziny Dostępność świadczeń społecznych Kluczowe działania niezbędne na rzecz generacji 50+ : Promocja utrzymywania w zatrudnieniu osób 45+ rozwój polityki zarządzania wiekiem w firmach publiczne działania na rzecz poprawy oraz zmiany kwalifikacji i kompetencji osób powyżej 45 lat uruchomienie „boomu edukacyjnego” starszego pokolenia, Uruchomienie programów aktywizacji dla bezrobotnych w wieku 45+/ 50+ dobrze zaadresowane, skuteczne i efektywne realizowane przez kompetentne podmioty (Publiczne Służby Zatrudnienia oraz realizatorów usług zatrudnieniowych kontraktowanych na zewnątrz wobec PSZ) Ograniczenie warunków dla strategii bierności poprzez zmniejszenie możliwości przechodzenia na wcześniejsze emerytury lub inne świadczenia pozwalające na dezaktywizację (zmiany prawne). Program 50+ Cele polityki rynku pracy Cel 1: Poprawa warunków pracy, promocja zatrudnienia starszych pracowników i zarządzanie wiekiem Wdrażanie strategii zarządzania wiekiem Poprawa warunków bezpieczeństwa i higieny pracy starszych pracowników Uelastycznienie pracy starszych pracowników Profilaktyka zdrowotna Promocja zatrudnienia starszych pracowników Cel 2: Poprawa kompetencji i kwalifikacji starszych pracowników Budowanie ścieżek kształcenia Upowszechnienie kształcenia ustawicznego Dopasowanie oferty szkoleniowej do potrzeb Program 50+ Cele polityki rynku pracy Cel 3: Zmniejszenie kosztów pracy związanych z zatrudnianiem starszych pracowników Zwolnienie pracodawców ze składek na Fundusz Pracy i FGŚP Zmniejszenie liczby dni choroby za których opłacane jest wynagrodzenie Finansowanie kosztów szkoleń Cel 4: Aktywizacja starszych osób bezrobotnych lub zagrożonych utratą pracy Budowanie indywidualnych planów działań Upowszechnianie programów rynku pracy Dopasowanie oferty aktywnych programów rynku pracy Reforma publicznych służb zatrudnienia – zwiększenie roli aktywnych polityk zatrudnienia Program 50+ Cele polityki rynku pracy Cel 5: Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych Budowanie stabilnych ram prawnych dla rehabilitacji zawodowej Promowanie aktywizacji zawodowej i integracji Zmiana systemu świadczeń w kierunku budowania zachęt dla aktywności zawodowej Cel 6: Zwiększenie możliwości zatrudnienia kobiet przez rozwój usług pozwalających na godzenie pracy i życia rodzinnego Wspieranie rozwoju sieci przedszkoli i żłobków Budowanie alternatywnych form opieki nad małymi dziećmi Wspieranie opieki domowej Finansowanie Środki publiczne Fundusz Pracy Europejski Fundusz Społeczny Z EFS w perspektywie 2007-2013 w sumie około 1,8 mld EURO może być przeznaczone na działania adresowane od osób 50+ Z FP rocznie kwota około 400-500 mln zł może dofinansować podejmowane działania Organizacje pozarządowe – Osoby niepełnosprawne – Pomoc Społeczna 100 dni pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod kierownictwem minister Jolanty FEDAK Organizacje pozarządowe Projekt nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja stanowi w szczególności uregulowanie kwestii trybu zlecania realizacji zadań publicznych organizacjom pozarządowym. FIO - stworzenie trwałych podstaw finansowych rozwoju inicjatyw obywatelskich Działania na rzecz Osób Niepełnosprawnych Zagwarantowaniem osobom głuchoniemym odpowiednich praw poprzez opracowanie ustawy o polskim języku migowym i ułatwieniach w komunikacji Ustawa Antydyskryminacyjna Gwarancja praw osób niepełnosprawnych Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych przygotowanie wniosku o ratyfikację Konwencji Decentralizacja PFRON – przekazanie części kompetencji Oddziałów PFRON (wraz ze środkami) samorządom terytorialnym Pomoc społeczna Nowelizacja ustawy o pomocy społecznej - skuteczny nadzór i kontrola w zakresie usług świadczonych w ramach pomocy społecznej Zmiany ustawowe ułatwiające zakładanie i działanie Spółdzielni Socjalnych jako instrumentu zapobiegania wykluczeniu społecznemu Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pracowników socjalnych podjęto prace nad ustawą o zawodzie pracownika socjalnego Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej www.mpips.gov.pl