wymagania bhp dotyczące budynków i pomieszczeń pracy oraz
advertisement
WYMAGANIA BHP DOTYCZĄCE BUDYNKÓW I POMIESZCZEŃ PRACY ORAZ POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH OGÓLNE WYMAGANIA STAWIANE PRZEZ PRAWO BUDOWLANE DLA OBIEKTÓW BUDOWLANYCH I TERENU ZAKŁADU PRACY OBIEKTY BUDOWLANE NALEŻY PROJEKTOWAĆ, BUDOWAĆ I UTRZYMYWAĆ ZGODNIE Z PRZEPISAMI, W TYM TECHNICZNO-BUDOWLANYMI, OBOWIĄZUJĄCYMI POLSKIMI NORMAMI ORAZ ZASADAMI WIEDZY TECHNICZNEJ, W SPOSÓB NASTĘPUJĄCY: 1. BEZPIECZEŃSTWO LUDZI I MIENIA; 2. OCHRONĘ ŚRODOWISKA; 3. OCHRONĘ ZDROWIA I ŻYCIA LUDZI PRZED SKUTKAMI STOSOWANIA PROCESÓW TECHNICZNYCH W OBIEKTACH BEDĄCYCH ZAKŁADAMI PRACY; 4. OCHRONĘ DÓBR KULTURY; 5. WARUNKI ZDROWOTNE ORAZ NIEZBĘDNE WARUNKI DO KORZYSTANIA Z OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I MIESZKANIOWEGO PRZEZ OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE W SZCZEGÓLNOŚCI I PORUSZAJĄCE SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH; 6. RACJONALNE WYKORZYSTANIE ENERGII; 7. WARUNKI UŻYTKOWE ZGODNIE Z PRZEZNACZENIEM OBIEKTU, A W SZCZEGÓLNOŚCI W ZAKRESIE: OŚWIETLENIA, ZAOPATRZENIA W WODĘ, OGRZEWANIA, WENTYLACJI, ŁĄCZNOŚCI, OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ ORAZ USUWANIA ŚCIEKÓW I ODPADÓW; 8. OCHRONĘ LUDNOŚCI ZGODNIE Z WYMOGAMI OBRONY CYWILNEJ, OKREŚLONYMI ODRĘBNYMI PRZEPISAMI; 9. OCHRONĘ UZASADNIONYCH INTERESÓW OSÓB TRZECICH OBEJMUJĄCĄ W SZCZEGÓLNOŚCI: • OCHRONĘ PRZED POZBAWIENIEM MOŻLIWOŚCI KORZYSTANIA Z WODY, KANALIZACJI, ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPLNEJ ORAZ ZE ŚRODKÓW ŁĄCZNOŚCI, DOPŁYWU ŚWIATŁA DZIENNEGO DO POMIESZCZEŃ PRZEZNACZONYCH NA POBYT LUDZI, • OCHRONĘ PRZED UCIĄŻLIWOŚCIAMI POWODOWANYMI PRZEZ HAŁAS, WIBRACJĘ ZAKŁUCENIA ELEKTRYCZNE, PROMIENIOWANIE, • OCHRONĘ PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI POWIETRZA, WODY LUB GLEBY. WYMAGANIA DOTYCZĄCE BUDYNKÓW BUDYNEK POWINIEN BYĆ ZAPROJEKTOWANY I WYKONANY Z TAKICH MATERIAŁÓW I WYROBÓW ORAZ W TAKI SPOSÓB, ABY NIE STANOWIŁ ZAGROŻENIA DLA HIGIENY I ZDROWIA UŻYTKOWNIKÓW LUB SĄSIADÓW, W SZCZEGÓLNOŚCI W WYNIKU: WYDZIELANIA SIĘ GAZÓW TOKSYCZNYCH; OBECNOŚCI W POWIETRZU SZKODLIWYCH PYŁÓW LUB GAZÓW; NIEBEZPIECZNEGO PROMIENIOWANIA; ZANIECZYSZCZENIA LUB ZATRUCIA WODY BĄDŹ GLEBY; NIEPRAWIDŁOWEGO USUWANIA DYMU I SPALIN ORAZ NIECZYSTOŚCI I ODPADÓW W POSTACI STAŁEJ LUB CIEKŁEJ; WYSTĘPOWANIA WILGOCI W ELEMENTACH BUDOWLANYCH LUB NA ICH POWIERZCHNIACH; NIE KONTROLOWANEJ INFILTRACJI POWIETRZA ZEWNĘTRZNEGO; PRZEDOSTAWANIA SIĘ GRYZONI DO WNĘTRZA. WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACY PRACODAWCA JEST ZOBOWIĄZANY UTRZYMYWAĆ POMIESZCZENIA PRACY W CZYSTOŚCI I PORZĄDKU ORAZ ZAPEWNIĆ OKRESOWE REMONTY I KONSERWACJĘ W CELU ZACHOWANIA WYMAGAŃ BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY. W SZCZEGÓLNOŚCI W POMIESZCZENIACH NALEŻY ZAPEWNIĆ: 1. OŚWIETLENIE NATURALNE I SZTUCZNE; 2. ODPOWIEDNIĄ TEMPERATURĘ; 3. WYMIANĘ POWIETRZA; 4. ZABEZPIECZENIE PRZED WILGOCIĄ; 5. ZABEZPIECZENIE PRZED NIEKORZYSTNYMI WARUNKAMI CIEPLNYMI I NASŁONECZNIENIEM; 6. ZABEZPIECZENIE PRZED DRGANIAMI ORAZ INNYMI CZYNNIKAMI SZKODLIWYMI DLA ZDROWIA I UCIĄŻLIWOŚCIAMI; 7. ODPOWIEDNIE WYMIARY POMIESZCZEŃ; 8. PRAWIDŁOWĄ EWAKUACJĘ; 9. WŁAŚCIWĄ ODPORNOŚĆ OGNIOWĄ ELEMENTÓW BUDOWLANYCH. RODZAJE POMIESZCZEŃ PRACY W ZALEŻNOŚCI OD CZASU PRZEBYWANIA PRACOWNIKÓW, POMIESZCZENIA DZIELIMY NA: POMIESZCZENIA PRZEZNACZONE NA POBYT STAŁY – GDZIE PRZEBYWANIE TYCH SAMYCH OSÓB W CIĄGU DOBY TRWA DŁUŻEJ NIŻ 4 GODZINY, POMIESZCZENIA PRZEZNACZONE NA POBYT CZASOWY – GDZIE PRZEBYWANIE TYCH SAMYCH OSÓB W CIĄGU DOBY TRWA OD 2 DO 4 GODZIN WŁĄCZNIE, POMIESZCZENIA UWAŻANE ZA NIEPRZEZNACZONE NA POBYT LUDZI, JEŚLI ŁĄCZNY CZAS PRZEBYWANIA TYCH SAMYCH LUDZI JEST KRÓTSZY NIŻ DWIE GODZINY W CIĄGU DOBY, A WYKONYWANE CZYNNOŚCI MAJĄ CHARAKTER DORYWCZY, BĄDŹ TEŻ PRACA POLEGA NA KRÓTKOTRWAŁYM PRZEBYWANIU ZWIĄZANYM Z DOZOREM ORAZ KONSERWACJĄ MASZYN I URZĄDZEŃ LUB UTRZYMANIEM CZYSTOŚCI I PORZĄDKU, MAJĄ MIEJSCE PROCESY TECHNOLOGICZNE NIE POZWALAJĄCE NA ZAPEWNIENIE WARUNKÓW PRZEBYWANIA OSÓB STANOWIĄCYCH ICH OBSŁUGĘ, BEZ ZASTOSOWANIA INDYWIDUALNYCH URZĄDZEŃ OCHRONY OSOBISTEJ I ZACHOWANIA SPECJALNEGO REŻIMU ORGANIZACJI PRACY, ORAZ JEST PROWADZONA HODOWLA ROŚLIN LUB ZWIERZĄT, NIEZALEŻNIE OD CZASU PRZEBYWANIA W NICH OSÓB ZAJMUJĄCYCH SIĘ OBSŁUGĄ. POMIESZCZENIA STAŁEJ PRACY NIE POWINNY BYĆ LOKALIZOWANE PONIŻEJ POZIOMU OTACZAJĄCEGO TERENU, JEST TO MOŻLIWE POD PEWNYMI WARUNKAMI PRACY I W ODNIESIENIU DO NIEKTÓRYCH POMIESZCZEŃ PRACY. WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACY WYSOKOŚĆ POMIESZCZEŃ PRACY W SZCZEGÓLNOŚCI W POMIESZCZENIACH PRACY NALEŻY ZAPEWNIĆ OŚWIETLENIE NATURALNE I SZTUCZNE, ODPOWIEDNIĄ TEMPERATURĘ, WYMIANĘ POWIETRZA ORAZ ZABEZPIECZENIE PRZED WILGOCIĄ NIEKORZYSTNYMI WARUNKAMI CIEPLNYMI I NASŁONECZNIENIEM, DRGANIAMI ORAZ INNYMI CZYNNIKAMI SZKODLIWYMI DLA ZDROWIA I UCIĄŻLIWOŚCIAMI. NA KAŻDEGO Z PRACOWNIKÓW JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W POMIESZCZENIACH STAŁEJ PRACY POWINNO PRZYPADAĆ CO NAJMNIEJ 13 m 3 WOLNEJ OBJĘTOŚCI POMIESZCZENIA ORAZ CO NAJMNIEJ 2 m2 WOLNEJ POWIERZCHNI PODŁOGI (NIE ZAJĘTEJ PRZEZ URZĄDZENIA TECHNICZNE ITP.). WYSOKOŚĆ POMIESZCZENIA STAŁEJ PRACY NIE MOŻE BYĆ MNIEJSZA NIŻ: 3 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU NIE WYSTĘPUJĄ CZYNNIKI SZKODLIWE DLA ZDROWIA. 3,3 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU PROWADZONE SĄ PRACE MOGĄCE POWODOWAĆ WYSTĘPOWANIE SUBSTANCJI SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA. WYSOKOŚĆ WW. POMIESZCZEŃ MOŻE BYĆ OBNIŻONA W PRZYPADKU ZASTOSOWANIA KLIMATYZACJI – POD WARUNKIEM UZYSKANIA ZGODY PAŃSTWOWEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA SANITARNEGO. WYSOKOŚĆ POMIESZCZENIA CZASOWEJ PRACY NIE MOŻE BYĆ MNIEJSZA NIŻ: 2,2 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU NIE WYSTĘPUJĄ CZYNNIKI SZKODLIWE DLA ZDROWIA, 2,5 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU PROWADZONE SĄ PRACE MOGĄCE POWODOWAĆ WYSTĘPOWANIE SUBSTANCJI SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA. WYMIARY OTWORÓW DRZWIOWYCH W KAŻDYM POMIESZCZENIU POWINNY BYĆ ODPOWIEDNIE DO LICZBY PRACOWNIKÓW Z NICH KORZYSTAJĄCYCH ORAZ DO RODZAJU I WIELKOŚCI UŻYWANYCH URZĄDZEŃ TRANSPORTOWYCH I PRZEMIESZCZANYCH ŁADUNKÓW. SPOSÓB OTWIERANIA DRZWI Z POMIESZCZEŃ PRACY I Z POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO SANITARNYCH POWINIEN ODPOWIADAĆ WYMAGANIOM PRZEPISÓW TECHNICZNO-BUDOWLANYCH I DOTYCZĄCYCH OCHRONY PPOŻ. SZYBY W OKNACH ORAZ INNE PRZEDMIOTY I POWIERZCHNIE SZKLANE, ZNAJDUJĄCE SIĘ W POMIESZCZENIACH PRACY, NARAŻONE NA USZKODZENIA W ZWIĄZKU Z RODZAJEM PROWADZONYCH PRAC, POWINNY BYĆ OD STRONY, PO KTÓREJ MOGĄ ZNAJDOWAĆ SIĘ LUDZIE, OSŁONIĘTE SIATKĄ ZABEZPIECZAJĄCĄ PRZED ODŁAMKAMI SZKŁA. WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACY POZOSTAŁE WYMIARY POMIESZCZEŃ NA KAŻDEGO Z PRACOWNIKÓW JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W DANYM POMIESZCZENIU PRACY POWINNO PRZYPADAĆ CO NAJMNIEJ 13 M³ WOLNEJ OBJĘTOŚCI POMIESZCZENIA: Omin = (Pp · H - Ow) : Lz GDZIE: Omin Pp H Ow Lz - WOLNA OBJĘTOŚĆ POMIESZCZENIA PRZYPADAJĄCA NA JEDNEGO PRACOWNIKA - POWIERZCHNIA PODŁOGI W POMIESZCZENIU - WYSOKOŚĆ POMIESZCZENIA - OBJĘTOŚĆ WYPOSAŻENIA (MEBLI, URZĄDZEŃ ITP.) ZNAJDUJĄCEGO SIĘ W POMIESZCZENIU - LICZBA OSÓB JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W POMIESZCZENIU WOLNA POWIERZCHNIA PODŁOGI (NIE ZAJĘTA PRZEZ URZĄDZENIA TECHNICZNE, SPRZĘT ITP.) PRZYPADAJĄCA NA KAŻDEGO Z PRACOWNIKÓW JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W DANYM POMIESZCZENIU PRACY NIE POWINNA BYĆ MNIEJSZA NIŻ 2 m². Pp min = (Pp - Pw) : Lz GDZIE: P p min - POWIERZCHNIA PODŁOGI PRZYPADAJĄCA NA JEDNEGO PRACOWNIKA Pp - POWIERZCHNIA PODŁOGI W POMIESZCZENIU Pw - POWIERZCHNIA PODŁOGI ZAJĘTA PRZEZ WYPOSAŻENIE POMIESZCZENIA Lz - LICZBA OSÓB JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W POMIESZCZENIU WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACY DOSTĘP DO STANOWISKA PRACY DO KAŻDEGO STANOWISKA PRACY PRACODAWCA MUSI ZAPEWNIĆ BEZPIECZNE I WYGODNE DOJŚCIE. JEGO WYSOKOŚĆ NA CAŁEJ DŁUGOŚCI NIE POWINNA BYĆ MNIEJSZA NIŻ 2 m. W PRZYPADKACH UZASADNIONYCH WZGLĘDAMI KONSTRUKCYJNYMI MASZYN I INNYCH URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH, MOŻNA ZMNIEJSZYĆ WYSOKOŚCI DOJŚCIA DO 1,8 m PRZY JEGO ODPOWIEDNIM ZABEZPIECZENIU ORAZ OZNAKOWANIU ZNAKAMI BEZPIECZEŃSTWA ZGODNYMI Z POLSKIMI NORMAMI. PRZEJŚCIA MIĘDZY MASZYNAMI A INNYMI URZĄDZENIAMI LUB ŚCIANAMI, PRZEZNACZONE TYLKO DO OBSŁUGI TYCH URZĄDZEŃ, POWINNY MIEĆ SZEROKOŚĆ NIE MNIEJSZĄ NIŻ 0,75 m. JEŻELI JEDNAK W PRZEJŚCIACH TYCH ODBYWA SIĘ RUCH DWUKIERUNKOWY, TO SZEROKOŚĆ ICH POWINNA WYNOSIĆ CO NAJMNIEJ 1 m. OGRZEWANIE OGRZEWANIE JEST TO DOPROWADZANIE CIEPŁA DO POMIESZCZEŃ W CELU PODWYŻSZENIA W NICH TEMPERATURY POWIETRZA STOSOWNIE DO POTRZEB. W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBU WYTWARZANIA CIEPŁA I DOSTARCZANIA GO DO OGRZEWANYCH POMIESZCZEŃ ROZRÓŻNIA SIĘ: • OGRZEWANIE INDYWIDUALNE, W KTÓRYM ENERGIA PRZETWARZANA JEST BEZPOŚREDNIO NA MIEJSCU (NP. GRZEJNIKI ELEKTRYCZNE), • OGRZEWANIE CENTRALNE (DOSTARCZENIE CIEPŁA DO ELEMENTÓW GRZEJNYCH ZLOKALIZOWANYCH W DOCELOWYCH POMIESZCZENIACH ZA POMOCĄ GORĄCEJ WODY, SŁUŻĄCA DO OGRZEWANIA BUDYNKÓW I POMIESZCZEŃ). W POMIESZCZENIACH PRACY NALEŻY ZAPEWNIĆ TEMPERATURĘ ODPOWIEDNIĄ DO RODZAJU WYKONYWANEJ PRACY (METOD PRACY I WYSIŁKU FIZYCZNEGO NIEZBĘDNEGO DO JEJ WYKONANIA) NIE NIŻSZĄ NIŻ 14°C (287 K), CHYBA ŻE WZGLĘDY TECHNOLOGICZNE NA TO NIE POZWALAJĄ. W POMIESZCZENIACH PRACY, W KTÓRYCH JEST WYKONYWANA LEKKA PRACA FIZYCZNA, I W POMIESZCZENIACH BIUROWYCH TEMPERATURA NIE MOŻE BYĆ NIŻSZA NIŻ 18°C (291 K). WENTYLACJA DUŻY WPŁYW NA BEZPIECZNE I HIGIENICZNE WARUNKI PRACY MA TEMPERATURA W POMIESZCZENIACH PRACY. POWINNY ONE BYĆ ZABEZPIECZONE PRZED NIEKONTROLOWANĄ EMISJĄ CIEPŁA. W ZWIĄZKU Z TYM PRACODAWCA, ORGANIZUJĄC POMIESZCZENIA PRACY, MUSI PAMIĘTAĆ O ZAPEWNIENIU W NICH WYMIANY POWIETRZA. JEDNĄ Z MOŻLIWOŚCI JEST ZASTOSOWANIE WŁAŚCIWIE DOBRANEJ I SPRAWNEJ WENTYLACJI LUB KLIMATYZACJI. ISTNIEJĄ DWA RODZAJE WENTYLACJI POMIESZCZEŃ PRACY: • NATURALNA, • MECHANICZNA. WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACY KLIMATYZACJA KLIMATYZACJA TO NIC INNEGO JAK UTRZYMYWANIE ODPOWIEDNICH WARUNKÓW CIŚNIENIA, TEMPERATURY, WILGOTNOŚCI ORAZ SKŁADU CHEMICZNEGO POWIETRZA WOLNEGO OD ZANIECZYSZCZEŃ W ZAMKNIĘTYCH POMIESZCZENIACH. JEJ CELEM JEST ZAPEWNIENIE WŁAŚCIWYCH WARUNKÓW HIGIENICZNYCH W POMIESZCZENIACH PRACY. WILGOTNOŚĆ WAŻNYM PARAMETREM POWIETRZA W ŚRODOWISKU PRACY JEST JEGO WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA, CZYLI STOSUNEK ILOŚCI PARY WODNEJ ZAWARTEJ W POWIETRZU DO ILOŚCI MAKSYMALNEJ PRZY DANEJ TEMPERATURZE. NIESTETY DUŻY WPŁYW NA OPTYMALNE WARUNKI WILGOTNOŚCI POWIETRZA MA TEMPERATURA OTOCZENIA. PRACOWNIK MA DOBRE SAMOPOCZUCIE, JEŚLI W TEMPERATURZE: • 18-20° C WZGLĘDNA WILGOTNOŚĆ POWIETRZA WYNOSI 40-50%, • 25° C WZGLĘDNA WILGOTNOŚĆ POWIETRZA WYNOSI 35-40%. DLATEGO TEŻ PRACODAWCA POWINIEN PAMIĘTAĆ, ŻE DOPŁYW POWIETRZA NA STANOWISKACH PRACY MOŻE BYĆ ZAPEWNIONY W SPOSÓB NATURALNY PRZEZ KANAŁY WENTYLACYJNE, OKNA, DRZWI. OPTYMALNE PRĘDKOŚCI RUCHU POWIETRZA WYNOSZĄ: • W CIEPŁEJ PORZE ROKU OD 0,2 DO 0,5 M/S, • W ZIMNEJ PORZE ROKU OD 0,2 DO 0,3 M/S. RUCH POWIETRZA W POMIESZCZENIU PRACY MOŻNA RÓWNIEŻ WYWOŁAĆ POPRZEZ WIETRZENIE POMIESZCZEŃ. PODCZAS WIETRZENIA NALEŻY PAMIĘTAĆ, ŻE: • NIE WOLNO DOPUSZCZAĆ DO POWSTAWANIA LOKALNYCH PRZECIĄGÓW, • OKNA NALEŻY WYPOSAŻYĆ W LUFCIKI LUB MECHANIZM DO ICH UCHYLANIA, • ŚWIEŻE POWIETRZE DOPROWADZANE DO STANOWISK PRACY PRZEZ SYSTEM WENTYLACJI POWINNO BYĆ ZASYSANE Z MIEJSC, W KTÓRYCH POWIETRZE NIE JEST ZANIECZYSZCZONE, • ABY JEDNOSTRONNE WIETRZENIE POMIESZCZEŃ PRZYNIOSŁO POŻĄDANE SKUTKI, GŁĘBOKOŚĆ POMIESZCZENIA NIE MOŻE BYĆ WIĘKSZA NIŻ 8,5 M. STOSOWANIE WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI NIESIE ZE SOBĄ JEDNAK PEWNE ZAGROŻENIA. ICH ZŁE UŻYWANIE LUB BRAK KONSERWACJI I CZYSZCZENIA MOGĄ POWODOWAĆ GROŹNE DLA ZDROWIA CHOROBY. MOWA TU GŁÓWNIE O CHOROBOTWÓRCZYCH BAKTERIACH LEGIONELLA, KTÓRE MOGĄ POWODOWAĆ CHOROBĘ ZAKAŹNĄ LEGIONELOZĘ, WYSTĘPUJĄCĄ POD POSTACIĄ ZACHOROWAŃ GRYPOPODOBNYCH, A CZASAMI ŚMIERTELNEGO ZAPALENIA PŁUC. ZACHOROWANIE NASTĘPUJE, GDY DO UKŁADU ODDECHOWEGO CZŁOWIEKA DOSTANIE SIĘ AEROZOL WODNOPOWIETRZNY ZAWIERAJĄCY BAKTERIE RODZAJU LEGIONELLA (ZWŁASZCZA LEGIONELLA PNEUMOPHILA). RYZYKO ZACHOROWANIA DOTYCZY WSZYSTKICH, CHOĆ SZCZEGÓLNIE LUDZI Z OBNIŻONĄ ODPORNOŚCIĄ, PALACZY, DIABETYKÓW. W ZWIĄZKU Z TYM PRACODAWCA OBOK OBOWIĄZKU ZAPEWNIENIA ODPOWIEDNIEGO PRZEPŁYWU POWIETRZA I TEMPERATURY W POMIESZCZENIACH PRACY, MUSI RÓWNIEŻ ZWRÓCIĆ SZCZEGÓLNĄ UWAGĘ NA PRAWIDŁOWĄ EKSPLOATACJĘ I KONSERWACJĘ INSTALACJI WENTYLACYJNYCH ORAZ KLIMATYZACYJNYCH. POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE PRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ PRACOWNIKOM POMIESZCZENIA I URZĄDZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE, KTÓRYCH RODZAJ, ILOŚĆ I WIELKOŚĆ POWINNY BYĆ DOSTOSOWANE DO LICZBY ZATRUDNIONYCH PRACOWNIKÓW, STOSOWANYCH TECHNOLOGII I RODZAJÓW PRACY ORAZ WARUNKÓW, W JAKICH TA PRACA JEST WYKONYWANA. PRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ WSZYSTKIM PRACOWNIKOM WODĘ ZDATNĄ DO PICIA LUB INNE NAPOJE, A PRACOWNIKOM ZATRUDNIONYM STALE LUB OKRESOWO W WARUNKACH SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH ZAPEWNIĆ OPRÓCZ WODY, INNE NAPOJE. ILOŚĆ, RODZAJ I TEMPERATURA TYCH NAPOJÓW POWINNY BYĆ DOSTOSOWANE DO WARUNKÓW WYKONYWANIA PRACY I POTRZEB FIZJOLOGICZNYCH PRACOWNIKÓW. MIEJSCA CZERPANIA WODY ZDATNEJ DO PICIA POWINNY ZNAJDOWAĆ SIĘ NIE DALEJ NIŻ 75 M OD STANOWISK PRACY. ZBIORNIKI, PRZEWODY I MIEJSCA CZERPANIA WODY POWINNY BYĆ ZABEZPIECZONE PRZED ZANIECZYSZCZENIEM LUB ZAKAŻENIEM. CZERPANIE WODY ZE ZBIORNIKÓW POWINNO ODBYWAĆ SIĘ WYŁĄCZNIE Z ZAWORÓW CZERPALNYCH. MIEJSCA CZERPANIA WODY NIENADAJĄCEJ SIĘ DO PICIA POWINNY BYĆ OZNAKOWANE ZGODNIE Z POLSKĄ NORMĄ. PRACODAWCA ZATRUDNIAJĄCY PRACOWNIKÓW PRZY PRACACH WYKONYWANYCH W POMIESZCZENIACH, W KTÓRYCH TEMPERATURA SPOWODOWANA PROCESAMI TECHNOLOGICZNYMI JEST STALE WYŻSZA NIŻ 30°C, JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ KLIMATYZOWANE POMIESZCZENIE DO WYPOCZYNKU, WYPOSAŻONE W STOŁY ORAZ KRZESŁA Z OPARCIEM SPEŁNIAJĄCE WYMAGANIA ERGONOMII. LICZBA MIEJSC SIEDZĄCYCH POWINNA BYĆ NIE MNIEJSZA NIŻ JEDNO MIEJSCE NA PIĘCIU PRACOWNIKÓW KORZYSTAJĄCYCH Z POMIESZCZENIA, ZATRUDNIONYCH NA NAJLICZNIEJSZEJ ZMIANIE. ODLEGŁOŚĆ OD NAJDALSZEGO STANOWISKA PRACY DO POMIESZCZENIA KLIMATYZOWANEGO NIE POWINNA PRZEKRACZAĆ 75 M. PRACOWNIKOM W TAKICH WARUNKACH NALEŻY STWORZYĆ MOŻLIWOŚĆ OBMYCIA CIAŁA, SZCZEGÓLNIE W CIEPŁEJ PORZE ROKU - POPRZEZ UMIESZCZENIE W POBLIŻU POMIESZCZEŃ PRACY NATRYSKÓW RĘCZNYCH NA GIĘTKICH PRZEWODACH, Z DOPROWADZENIEM CIEPŁEJ WODY. JAKO POMIESZCZENIA DO WYPOCZYNKU MOGĄ BYĆ WYKORZYSTANE JADALNIE, O ILE SPEŁNIAJĄ POWYŻSZE WYMAGANIA. PRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ DOSTARCZANIE PRACOWNIKOM ŚRODKÓW HIGIENY OSOBISTEJ, KTÓRYCH ILOŚĆ I RODZAJE POWINNY BYĆ DOSTOSOWANE DO RODZAJU I STOPNIA ZANIECZYSZCZENIA CIAŁA PRZY OKREŚLONYCH PRACACH. POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ I URZĄDZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH 1. POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE POWINNY ZNAJDOWAĆ SIĘ W BUDYNKU, W KTÓRYM ODBYWA SIĘ PRACA, ALBO W BUDYNKU POŁĄCZONYM Z NIM OBUDOWANYM PRZEJŚCIEM, KTÓRE W PRZYPADKU PRZECHODZENIA Z OGRZEWANYCH POMIESZCZEŃ PRACY POWINNO BYĆ RÓWNIEŻ OGRZEWANE. 2. POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE POWINNY BYĆ USYTUOWANE W SPOSÓB UNIEMOŻLIWIAJĄCY PRACOWNIKOM KORZYSTAJĄCYM Z NICH PRZECHODZENIE PRZEZ POMIESZCZENIA, W KTÓRYCH STOSOWANE SĄ SUBSTANCJE TRUJĄCE LUB MATERIAŁY ZAKAŹNE ALBO WYKONYWANE SĄ PRACE SZCZEGÓLNIE BRUDZĄCE, JEŻELI NIE PRACUJĄ ONI W KONTAKCIE Z TYMI CZYNNIKAMI. 3. POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE POWINNY BYĆ OGRZEWANE, OŚWIETLONE I WENTYLOWANE ZGODNIE Z PRZEPISAMI TECHNICZNO-BUDOWLANYMI I POLSKIMI NORMAMI. 4. WYSOKOŚĆ POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH NIE POWINNA BYĆ W ŚWIETLE MNIEJSZA NIŻ 2,5 m. DOPUSZCZA SIĘ ZMNIEJSZENIE WYSOKOŚCI POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH DO 2,2 m W ŚWIETLE - W PRZYPADKU USYTUOWANIA ICH W SUTERENIE, PIWNICY LUB NA PODDASZU. 5. PRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY UTRZYMYWAĆ POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE ORAZ ZNAJDUJĄCE SIĘ W NICH URZĄDZENIA W STANIE ZAPEWNIAJĄCYM BEZPIECZNE I HIGIENICZNE KORZYSTANIE Z NICH PRZEZ PRACOWNIKÓW. 6. PODŁOGA ORAZ ŚCIANY POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH POWINNY BYĆ TAK WYKONANE, ABY MOŻLIWE BYŁO ŁATWE UTRZYMANIE CZYSTOŚCI W TYCH POMIESZCZENIACH. ŚCIANY POMIESZCZEŃ DO WYSOKOŚCI CO NAJMNIEJ 2 m POWINNY BYĆ POKRYTE MATERIAŁAMI GŁADKIMI, NIENASIĄKLIWYMI I ODPORNYMI NA DZIAŁANIE WILGOCI. 7. W POMIESZCZENIACH UMYWALNI I NATRYSKÓW NA PODŁOGACH WYKONANYCH Z MATERIAŁÓW O DUŻYM PRZEWODNICTWIE CIEPŁA NALEŻY UŁOŻYĆ W MIEJSCACH MYCIA SIĘ PODKŁADKI IZOLUJĄCE (PODESTY). 8. SZATNIE, UMYWALNIE, POMIESZCZENIA Z NATRYSKAMI I USTĘPY POWINNY BYĆ URZĄDZONE ODDZIELNIE DLA KOBIET I MĘŻCZYZN. NIE DOTYCZY TO ZAKŁADU PRACY, W KTÓRYM JEST ZATRUDNIONYCH DO 10 PRACOWNIKÓW NA JEDNEJ ZMIANIE - POD WARUNKIEM ZAPEWNIENIA MOŻLIWOŚCI OSOBNEGO KORZYSTANIA PRZEZ KOBIETY I MĘŻCZYZN Z TYCH POMIESZCZEŃ. 9. PRACODAWCA ZATRUDNIAJĄCY DO 20 PRACOWNIKÓW POWINIEN ZAPEWNIĆ IM CO NAJMNIEJ USTĘPY I UMYWALKI, A TAKŻE WARUNKI DO HIGIENICZNEGO PRZECHOWYWANIA ODZIEŻY WŁASNEJ (DOMOWEJ), ROBOCZEJ I OCHRONNEJ ORAZ DO HIGIENICZNEGO SPOŻYWANIA POSIŁKÓW. JEŻELI W ZAKŁADZIE PRACY TAKIEGO PRACODAWCY NIE WYSTĘPUJĄ CZYNNIKI SZKODLIWE DLA ZDROWIA I PRACE BRUDZĄCE LUB NIE WYSTĘPUJĄ SZCZEGÓLNE WYMAGANIA SANITARNE, MIEJSCA DO SPOŻYWANIA POSIŁKÓW, PRZECHOWYWANIA ODZIEŻY ORAZ UMYWALKI MOGĄ ZNAJDOWAĆ SIĘ W JEDNYM POMIESZCZENIU. 10. ODZIEŻ POWINNA BYĆ PRZECHOWYWANA W SZATNIACH 11. PRACOWNICY ZATRUDNIENI W POMIESZCZENIACH BIUROWYCH MOGĄ PRZECHOWYWAĆ SWOJĄ ODZIEŻ W PRZEZNACZONYCH DO TEGO MIEJSCACH W POMIESZCZENIACH PRACY. 12. PRACODAWCA ZATRUDNIAJĄCY PRACOWNIKÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH POWINIEN ZAPEWNIĆ DOSTOSOWANIE URZĄDZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH ORAZ DOJŚĆ DO NICH - DO POTRZEB I MOŻLIWOŚCI TYCH PRACOWNIKÓW WYNIKAJĄCYCH ZE ZMNIEJSZONEJ SPRAWNOŚCI, ZGODNIE Z PRZEPISAMI TECHNICZNO-BUDOWLANYMI. OŚWIETLENIE NAJWAŻNIEJSZYM ELEMENTEM FIZYCZNEGO ŚRODOWISKA ZARÓWNO PRACY, NAUKI, ŻYCIA ITP. JEST JAKOŚĆ OŚWIETLENIA, GDYŻ ODGRYWA ONA DONIOSŁĄ ROLĘ WE WSZYSTKICH W/W PROCESACH. ABY DZIAŁALNOŚĆ ORGANÓW WZROKU MOGŁA BYĆ PRAWIDŁOWO WYKORZYSTYWANA, OŚWIETLENIE OTOCZENIA MUSI ODPOWIADAĆ OKREŚLONYM WYMAGANIOM WYZNACZONYM CECHAMI FIZJOLOGICZNYMI NARZĄDU WZROKU ORAZ RODZAJEM PRACY. OŚWIETLENIE MOŻNA PODZIELIĆ NA NATURALNE I SZTUCZNE ORAZ OGÓLNE, MIEJSCOWE I ZŁOŻONE. NAJWIĘCEJ ZALET POSIADA OŚWIETLENIE NATURALNE, CO WYNIKA Z SAMEJ JEGO ISTOTY. NATĘŻENIE ŚWIATŁA NATURALNEGO ZALEŻY OD PORY ROKU, DNIA, STANU POGODY. MOŻNA W PEWNYM STOPNIU REGULOWAĆ WIELKOŚĆ NATĘŻENIA ŚWIATŁA NATURALNEGO W POMIESZCZENIACH JEDNAK ZABIEGI TAKIE SĄ ZBYT KOSZTOWNE I NIE ZAWSZE PRZYNOSZĄ ZAMIERZONE EFEKT. Z TYCH, MIĘDZY INNYMI WZGLĘDÓW STOSOWANE JEST W SZEROKIEJ SKALI OŚWIETLENIE SZTUCZNE. NAJWAŻNIEJSZYMI WARUNKAMI STOSOWANIA ŚWIATŁA SZTUCZNEGO JEST ZBLIŻENIE GO W MAKSYMALNYM STOPNIU DO CECH ŚWIATŁA NATURALNEGO ORAZ NIEDOPUSZCZENIE DO ZBYTNIEJ JASKRAWOŚCI ŹRÓDEŁ ŚWIATŁA. DO ZASAD OŚWIETLENIA OTOCZENIA MIEJSC PRACY, NAUKI, WYPOCZYNKU ITP. MOŻNA ZALICZYĆ: MAKSYMALNE WYKORZYSTYWANIE OŚWIETLENIA NATURALNEGO, PRZYSTOSOWANIE OŚWIETLENIA DO RODZAJU WYKONYWANEJ PRACY, CZYNNOŚCI, WYBÓR ODPOWIEDNIEGO TYPU ŹRÓDEŁ ŚWIATŁA SZTUCZNEGO, RÓWNOMIERNE OŚWIETLENIE CAŁEGO MIEJSCA PRACY, STOSOWANIE URZĄDZEŃ ROZPRASZAJĄCYCH ŚWIATŁO, USTALENIE NATĘŻENIA ŹRÓDŁA ŚWIATŁA W ZALEŻNOŚCI OD WIELKOŚCI POMIESZCZENIA I RODZAJU WYKONYWANEJ PRACY, DOBÓR URZĄDZEŃ OŚWIETLAJĄCYCH ZE WZGLĘDU NA BEZPIECZEŃSTWO PRACY, ODPOWIEDNI DOBÓR BARW NA STANOWISKU I POMIESZCZENIU PRACY, NAUKI, ODPOWIEDNIE ZAPROJEKTOWANIE ROZMIESZCZENIA ŹRÓDEŁ ŚWIATŁA. TRZYMANIE SIĘ TYCH ZASAD GWARANTUJE, ŻE ŚWIATŁO NA STANOWISKU PRACY I W JEGO OTOCZENIU WPŁYWA BEZPOŚREDNIO NA SZYBKOŚĆ I PEWNOŚĆ WIDZENIA ORAZ PRZEJRZYŚCIE OKREŚLA, W JAKI SPOSÓB WIDZIMY FORMY, SYLWETKI, BARWĘ I WŁAŚCIWOŚCI POWIERZCHNI PODMIOTÓW TAM WYSTĘPUJĄCYCH. PRACA WZROKOWA JEST WÓWCZAS OPTYMALNA, A NA STANOWISKU PRACY ORAZ W POMIESZCZENIU, W KTÓRYM SIĘ ONO ZNAJDUJE WYSTĘPUJE WYGODA WIDZENIA. WYSTĄPIENIE WYGODY WIDZENIA ZALEŻY OD CZYNNIKÓW OKREŚLAJĄCYCH CECHY ILOŚCIOWE I JAKOŚCIOWE OŚWIETLENIA ORAZ WRAŻLIWOŚCI OSOBNICZEJ. OŚWIETLENIE OŚWIETLENIE DZIENNE LICZBA, POWIERZCHNIA I ROZMIESZCZENIE OKIEN W POMIESZCZENIACH PRACY POWINNY ZAPEWNIAĆ PRACOWNIKOM, STOSOWNIE DO RODZAJU WYKONYWANYCH PRZEZ NICH PRAC, DOSTATECZNE OŚWIETLENIE DZIENNE ORAZ NALEŻYTE PRZEWIETRZANIE POMIESZCZEŃ. STOSUNEK POWIERZCHNI OKIEN DO POWIERZCHNI PODŁOGI W POMIESZCZENIACH POWINIEN BYĆ NIE MNIEJSZY NIŻ 1:8. WARUNKI DOTYCZĄCE OŚWIETLENIA POMIESZCZEŃ ŚWIATŁEM DZIENNYM OKREŚLANE SĄ ZA POMOCĄ WSPÓŁCZYNNIKA OŚWIETLENIA DZIENNEGO (WYRAŻONEGO W %), STANOWIĄCEGO STOSUNEK NATĘŻENIA OŚWIETLENIA W DANYM PUNKCIE WNĘTRZA DO RÓWNOCZEŚNIE WYSTĘPUJĄCEGO NATĘŻENIA OŚWIETLENIA W OTWARTEJ PRZESTRZENI NA PŁASZCZYŹNIE POZIOMEJ. OŚWIETLENIE FUNKCJE OŚWIETLENIA DO PODSTAWOWYCH FUNKCJI OŚWIETLENIA ZALICZA SIĘ: • ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA LUDZIOM PRZEBYWAJĄCYM W DANYM WNĘTRZU, • ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNICH WARUNKÓW DO WYKONYWANIA ZADAŃ WZROKOWYCH, • POMOC W KREOWANIU WŁAŚCIWEGO OTOCZENIA ŚWIETLNEGO. WYGODA WIDZENIA DO PODSTAWOWYCH FUNKCJI OŚWIETLENIA ZALICZA SIĘ: • ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA LUDZIOM PRZEBYWAJĄCYM W DANYM WNĘTRZU, • ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNICH WARUNKÓW DO WYKONYWANIA ZADAŃ WZROKOWYCH, • POMOC W KREOWANIU WŁAŚCIWEGO OTOCZENIA ŚWIETLNEGO. RODZAJE OŚWIETLENIA ZE WZGLĘDU NA RODZAJ ZAINSTALOWANYCH OPRAW OŚWIETLENIOWYCH WYRÓŻNIA SIĘ TRZY PODSTAWOWE RODZAJE OŚWIETLENIA: • OŚWIETLENIE OGÓLNE - RÓWNOMIERNE OŚWIETLENIE PEWNEGO OBSZARU BEZ UWZGLĘDNIENIA SZCZEGÓLNYCH WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH OŚWIETLENIA NIEKTÓRYCH JEGO CZĘŚCI; • OŚWIETLENIE MIEJSCOWE - DODATKOWE OŚWIETLENIE PRZEDMIOTU PRACY WZROKOWEJ, Z UWZGLĘDNIENIEM SZCZEGÓLNYCH POTRZEB OŚWIETLENIOWYCH - STOSOWANE W CELU ZWIĘKSZENIA NATĘŻENIA OŚWIETLENIA, UWIDOCZNIENIA SZCZEGÓŁÓW ITP., ZAŁĄCZANE NIEZALEŻNIE OD OŚWIETLENIA OGÓLNEGO; • OŚWIETLENIE ZŁOŻONE - OŚWIETLENIE SKŁADAJĄCE SIĘ Z OŚWIETLENIA OGÓLNEGO ORAZ OŚWIETLENIA MIEJSCOWEGO. WE WNĘTRZACH STOSUJE SIĘ W ZASADZIE DWA (Z WYŻEJ OMÓWIONYCH) RODZAJE OŚWIETLENIA: OGÓLNE I ZŁOŻONE, STOSOWNIE DO PRZESŁANEK OŚWIETLENIOWYCH I EKONOMICZNYCH. WYBÓR RODZAJU OŚWIETLENIA POWINIEN ZALEŻEĆ OD WYMAGANEGO POZIOMU NATĘŻENIA OŚWIETLENIA. STOSOWANIE OŚWIETLENIA OGÓLNEGO JAKO WYŁĄCZNEGO RODZAJU OŚWIETLENIA JEST UZASADNIONE W SYTUACJI, GDY ZAMIERZA SIĘ JEDNAKOWO LUB PRAWIE JEDNAKOWO OŚWIETLAĆ DANĄ PRZESTRZEŃ. WYSTĘPUJE TO WTEDY, GDY NIE JEST ZNANE ROZMIESZCZENIE MIEJSC PRACY W DANYM POMIESZCZENIU ORAZ TAM GDZIE MIEJSCA PRACY ROZMIESZCZONE SĄ RÓWNOMIERNIE W CAŁYM POMIESZCZENIU, A WYMAGANIA OŚWIETLENIOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH STANOWISK PRACY SĄ JEDNAKOWE. OŚWIETLENIE Charakterystyka wykonywanych czynności w pomieszczeniu określenie Charakterystyka wykonywanych czynności w pomieszczeniu Wysokość szczegółu (wymiar charakterystyczny w mm) górnym i mieszanym eśr bocznym emin do 0,1 10 3,5 – 4 Bardzo dokładna 0,1 – 0,3 7 2,0 – 3 Dokładna 0,3 – 1,0 5 1,5 – 2 Mało dokładna 1,0 – 10 3 1,0 – 1,2 powyżej 10 2 0,5 – 0,8 – 1 0,25 – 0,4 Szczególnie dokładna Zgrubna Nadzór ogólny nad czynnością, bez rozróżniania szczegółów
