Konzentriatonslager Auschwitz Obóz koncentracyjny Auschwitz POCZĄTEK Za początek jego funkcjonowania uważa się 14 czerwca 1940r., kiedy to do Auschwitz przywieziony został pierwszy transport polskich więźniów politycznych. W ciagu następnych lat obóz został rozbudowany i składał się z trzech głównych części: Auschwitz Auschwitz II – Birkenau Auschwitz III – Monowitz Prócz tego w skład obozu wchodziło także czterdzieści innych – mniejszych podobozów, które początkowo przeznaczone były do osadzania Polaków, a później przekształcane stopniowo w główne miejsce masowego Holokaustu około miliona Żydów z całej Europy. KOMORA GAZOWA I KREMATORIUM III PIECE KREMATORYJNE AUSCHWITZ I Auschwitz I to pierwszy, a potem główny obóz zespołu i jego centrum zarządcze, znany też jako Stammlager (obóz macierzysty). Rozkaz założenia obozu Heinricha Himmler wydał 27 kwietnia 1949r. Dwa dni później inspektor obozów koncentracyjnych SS-Oberführer Glücks powierzył Rudolfowi Hossowi obowiązki komendanta przyszłego obozu. Rudolf Hoss przybył do Oświęcimia 20 kwietnia, a 4 maja został oficjalnie mianowany na komendanta obozu. 20 maja przywieziono do obozu 30 więźniów przestępców kryminalnych narodowości niemieckiej, wybranych na żądanie Hössa z obozu w Sachsenhausen. KOMORA GAZOWA I KREMATORIUM FUNKCJE Początkowo obóz był przeznaczony do przetrzymywania polskich inteligentów oraz Polaków czynnie walczących z niemieckim okupantem. Jego założenie związane było z narastającym ruchem oporu,.. Osadzono w nim wielu młodych ludzi, próbujących przyłączyć się do ruchu oporu lub nielegalnie przekroczyć granicę w celu przyłączenia się do polskiej armii. Następnie kierowano tu także radzieckich jeńców wojennych, Żydów, pospolitych niemieckich przestępców kryminalnych, oraz homoseksualistów. Liczba uwięzionych wahała się od 13 do 16 tysięcy, a w 1942 r. osiągnęła 20 tysięcy. ORKIESTRA OBOZOWA ARBEIT MACHT FREI Brama wejściowa do obozu nosiła szyderczy napis Arbeit macht frei (praca czyni wolnym). Jedna z liter na bramie ("b" w słowie Arbeit) ułożona jest do góry nogami. Według niektórych relacji więźniów zostało to wykonane specjalnie jako drobny akt oporu. Według innych relacji była to po prostu pomyłka. Kolumny więźniów wyprowadzanych do pracy i powracających do obozu często przekraczały tę bramę przy dźwiękach obozowej orkiestry symfonicznej. Nieprawdziwe są liczne kadry filmów fabularnych obrazujące kolumny Żydów przechodzących przez tę bramę – zdecydowana większość z nich trafiała do obozu Auschwitz II. BRAMA GŁÓWNA AUSCHWITZ II Drugi główny obóz zespołu był przede wszystkim obozem śmierci – największym nazistowskim obozem zagłady. To w nim zginęła przeważająca liczba ofiar KL Auschwitz – ponad milion osób, tu były specjalnie zaprojektowane i wzniesione zespoły komór gazowych z krematoriami. Komendantami byli kolejno – w czasie autonomii obozu (listopad 1943-listopad 1944): AUSCHWITZ II fotografia aliancka 1944 Obóz został ulokowany na terenie wsi Brzezinka, około 3 km od obozu głównego. Jego budowę rozpoczęto w październiku 1941r., siłami więźniów i jeńców radzieckich osadzonych w Auschwitz, tym samym realizując rozkaz Himmlera z czasu jego pierwszej wizytacji obozu Auschwitz I w marcu tego samego roku. W dokumentach nazistowskich Auschwitz II nosił aż do wiosny 1944 roku nazwę obozu jenieckiego (Kriegsgefangenenlager), i choć funkcji tej nigdy nie pełnił, to plany zakładały wystawienie w nim 174 baraków murowanych dla pomieszczenia 100 tys. jeńców radzieckich. Obóz zajmował obszar prostokąta o powierzchni ok. 140 ha, ogrodzonego z zewnątrz drutem kolczastym pod napięciem. Podobnie ogrodzone były wewnętrzne sektory (odcinki), na które podzielono obóz. ŚCIANA ŚMIERCI PODZIAŁ OBOZU Obóz Auschwitz II został podzielony na części: obóz kobiecy (sektory BIa i b) rejestracja i kwarantanna (BIIa) obóz rodzinny (BIIb) dla Żydów z Theresienstadt obóz męski (BIIc i d) obóz cygański (BIIe) odcinek szpitalny (BIIf) Kanada (BIIg) Meksyk (BIII) czerwony i biały domek – bunkry nr 1 i 2 – prowizoryczne komory gazowe; krematoria II, III, IV i V – zespół komór gazowych i pieców do spalania zwłok; ŻYDZI W DRODZE DO KOMÓR „OSTATECZNE ROZWIĄZANIE KWESTII ŻYDOWSKIEJ” Latem 1941 Himmler wskazał Auschwitz jako miejsce "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej". Wykonywanie tego zbrodniczego planu rozpoczęło się w tym obozie na wiosnę1942 roku. Masowa akcja uśmiercania gazem rozpoczęła się najpierw w pierwszej komorze gazowej w obozie macierzystym. Potem, ze względu na łatwość odizolowania, akcję zagłady przeniesiono do dwóch prowizorycznych komór gazowych, które umieszczono w przebudowanych wiejskich chałupach (czerwony domek – od marca, i biały domek – od września - nazwy pochodziły od koloru cegieł i tynku). Ciała najpierw grzebano, później palono w specjalnych dołach spaleniskowych. RAMPA DO SELEKCJI Ludzie skazani na zagładę byli dowożeni transportami kolejowymi, w wagonach towarowych – zazwyczaj w straszliwych warunkach. Niektóre transporty przywożone z Europy Zachodniej przyjeżdżały do obozu w normalnych wagonach pasażerskich. Większość transportów była kierowana w całości do komór gazowych, w zależności od potrzeb stosowano tzw. selekcję i wydzielano więźniów do pracy przymusowej lub do zbrodniczych eksperymentów medycznych, co na jakiś czas pozwalało im zachować życie. Natomiast pozostali – starcy, chorzy oraz dzieci byli uśmiercani gazem bez wyjątku. Selekcji podlegali tylko więźniowie żydowscy. Więźniowie nie – Żydzi byli włączani do stanu liczbowego obozu. PLAN AUSCHWITZ – BIRKENAU AUSCHWITZ III W tym miejscu w latach 1942-1945 znajdował się największy podobóz KL Auschwitz nazywany Buną. Naziści kierowali do niego tysiące więźniów (w 1944 roku w obozie tym znajdowało się ok. 10 tys.więźniów) pochodzących z różnych krajów, w większości Żydów. Znaczna część z nich zginęła wskutek wyniszczającej niewolniczej pracy, głodu i bestialskiego traktowania. Ci, którzy nie byli w stanie dłużej pracować padali ofiarą selekcji i byli przewożeni na śmierć w komorach gazowych KL Birkenau. W listopadzie 1943 roku podobóz Buna przekształcono w odrębną jednostkę administracyjną oznaczoną KL Auschwitz III. W jego skład weszły inne podobozy KL Auschwitz istniejące przy zakładach przemysłowych. RUINY OBOZU AUSCHWITZ II LIKWIDACJA OBOZU Pod koniec wojny esesmani, usiłując zatrzeć ślady swych zbrodni, rozpoczęli demontaż i niszczenie komór gazowych i krematoriów oraz innych obiektów a także palenie dokumentów. Więźniów zdolnych do marszu ewakuowano w głąb Rzeszy. Tych, którzy pozostali w obozie oswobodzili żołnierze Armii Czerwonej w dniu 27 stycznia 1945 roku. ŹRÓDŁO INTERNET: Wikipedia Wolna Encyklopedia Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz Birkenau Dia Pozytyw IZRAEL - serwis poświęcony Izraelowi GRAFIKA dzięki uprzejmości: Miejscu Pamięci i Muzeum Auschwitz Birkenau