Elektroniczne Układy i Systemy Zasilania Wykład 4 Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki dr inż. Ryszard Siurek Ciągłość przepływu prądu (strumienia magnetycznego) w dławiku sterownika STSI IL Uwe t Uwe D U0 Ro ΔIL 2I 0kr U0 U0 Uwe , U0 >U0 U0 t C L U1 IL D T L U0 U1 I0 I0kr prąd krytyczny ΔIL L L T I0 t1 2I0kr 1 U0 ( 1) U - U0 we t t L L I0kr U0 1 t T (1 ) U0 (1 ) 2L 2L T I0kr I0<I0kr I0kr U0 U (1 ) we (1 ) 2fL 2fL t T Charakterystyka wyjściowa sterownika STSI U0 Uwe U we U0 2LI0 1 U weT 2 0,5 U0 Uwe W zakresie obciążeń powyżej prądu krytycznego charakterystyki sterownika STSI są liniowe – łatwa jest realizacja sprzężenia zwrotnego W zakresie poniżej prądu krytycznego charakterystyki wyjściowe stają się silnie nieliniowe, co powoduje trudności w uzyskaniu I0 stabilnie działającego sprzężenia I0kr zwrotnego. Obniżenie prądu krytycznego uzyskujemy: - przez podwyższenie częstotliwości przełączania - przez zwiększenie indukcyjności dławika 0,5Uwe Sterownik STSI - obniża napięcie wejściowe - bez obciążenia wzrost napięcia wyjściowego do Uwe - prąd w kondensatorze taki jak w indukcyjności STEROWNIK IMPULSOWY „SIRT” Szeregowa Indukcyjność Równoległy Tranzystor L ID IL TU T Uwe t D Io IC C T ~ UC U0 UC Ro U0 Założenia: 1. Dioda D i tranzystor T są idealnymi elementami przełączającymi 2. Rezystancja szeregowa dławika L jest pomijalna (rL = 0) 3. Pojemność kondensatora C jest bardzo duża (DUc << Uo) EL I takt Uwe T D EC T – przewodzi, D – nie przewodzi Io II takt EL D Uwe T EC T – nie przewodzi, D – przewodzi Io Analiza podstawowych przebiegów w sterowniku „SIRT” I takt - schemat zastępczy ILmin rL=~ 0 I‘L L I0 ~ UC IT Uwe T0 , ~ UC << U0 I0 i (t) I Lmine t T0 U0 iC (t) R0 t U we (1 e T0 ) rL T ILmin t ILmax IL Obliczamy IL korzystając z metody superpozycji ' L t t IT Ro U0 L rL UT 0<t<t ΔIL' ILmin t ID ILmin t t U t t i L' (t) I Lmin (1 .....) we (1 1 ...) T0 rL T0 <<1 U U t i L' (t) I Lmin we I Lmin we t rL L L rL zmiana prądu w dławiku U ΔIL' we t L IC t ~ UC Uc(0) t t t 0 0 uC (t) iC (t)dt UC (0) I0 t II takt - schemat zastępczy rL=~ 0 Uwe t<t<T UT U0 „ I L ILmax L I0 ~ UC UT Ro U0 t t IT T t L T0 rL I0 ~ UC << U0 zmiana prądu w dławiku w stanie ustalonym: U Uwe ΔI 0 (T t ) L '' L ΔIL' ΔIL'' Uwe U Uwe t 0 (T t ) L L U0 U0 R0 Τ Uwe T -t ILmax IL ΔI Iwesr ' L ILmin t ID t IC Funkcja przejścia sterownika SIRT U0 Uwe 1 1 Uo > Uwe t ~ UC t t uC (t) iC (t)dt 0 Nieciągły przepływ prądu (strumienia magnetycznego) w sterowniku SIRT U0 Iwe DIL Iwekr t ’ > T Uwe z bilansu energetycznego: Iwesr U we I 0U 0 Iwesr I 0 Iwekr U0 1 I0 U we 1 DI L U we t 2 2L I0kr U we (1 ) 2fL taki sam, jak w STSI I0kr Sterownik SIRT - podwyższa napięcie wejściowe - nie może pracować bez obciążenia (niekontrolowany wzrost napięcia wyjściowego) - duży prąd skuteczny płynący przez kondensator I0 STEROWNIK IMPULSOWY „STRI” Szeregowy Tranzystor Równoległa Indukcyjność T IT ID IL t UL T L ~ UC IC D Uwe Io C U0 UC Ro U0 Założenia: 1. Dioda D i tranzystor T są idealnymi elementami przełączającymi 2. Rezystancja szeregowa dławika L jest pomijalna (rL = 0) 3. Pojemność kondensatora C jest bardzo duża (DUc << Uo) T I takt D EC Uwe EL T – przewodzi, D – nie przewodzi T Io II takt D EL EC Uwe T – nie przewodzi, D – przewodzi Io Analiza podstawowych przebiegów w sterowniku „STRI” I takt - schemat zastępczy IT ILmin 0<t<t I0 I‘L UL L Uwe T0 L rL ~ UC Uwe Ro U0 ~ UC << U0 I0 U0 iC (t) R0 U ΔI we t L zmiana prądu w dławiku ' L II takt - schemat zastępczy „ ILmax IL I0 L UL t<t<T t T -U0 IT ILmin t ILmax IL ΔIL' ILmin ID ~ UC t t ILmax „ I0=ILsr Ro t U0 IC zmiana prądu w dławiku w stanie ustalonym: Funkcja przejścia sterownika STRI ΔIL'' U0 (T t ) L t ΔIL' ΔIL'' U0 Uwe 1 ~ UC Uc(0) t t uC (t) iC (t)dt 0 Nieciągły przepływ prądu (strumienia magnetycznego) w dławiku sterownika STRI IL (Fm) przepływ ciągły przepływ krytyczny Ilmaxkr=DIL t IT przepływ nieciągły t t1 T W takcie I ilość gromadzonej w indukcyjności energii jest stała, a więc przy zmniejszeniu prądu obciążenia poniżej poziomu krytycznego (pojawienie się przepływu nieciągłego) musi zwiększać się napięcie wyjściowe t T ID I0kr i D (t)dt ... 0 I0 UL I0kr I <I 0 0kr Uwe t U0 I0kr U0 (1 2 ) 2Lf U0 (1 2 ) 2Lf U we t L I Lmaxkr (1) U 2 2 -U we 0 2LfI korzystamy z bilansu energetycznego 0 2 LI Lmaxkr 2 energia zgromadzona w indukcyjności w takcie I 2 0 U Τ R0 (2) -U0 energia oddana do obciążenia w całym okresie T t 0,5 Uwe Uwe LR0 t L 2T < 0,5 U R0 0 I0 T U0 2 2 U we 1 > 0,5 z równań (1) i (2) otrzymujemy: U0 U 0 Uwe I0kr I0 2LfI0 Sterownik STRI - podwyższa lub obniża napięcie wejściowe, zmienia biegunowość - nie może pracować bez obciążenia (niekontrolowany wzrost napięcia wyjściowego) - duży prąd skuteczny płynący przez kondensator