MODELE ELEMENTÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH PARAMETRYCZNE STABILIZATORY NAPIĘCIA I PRĄDU/ŹRÓDŁA PRĄDOWE UKŁADY DIODOWE 1. Odp. uD i R2=600Ω u Oblicz wartości chwilowe: minimalną imin i maksymalną imax oraz wartości skuteczną Isk i średnią Iav prądu i. W obliczeniach jako model diody przyjmij model idealnego zaworu. u +300V t −300V 2. Odp. W układzie jak na rys. oblicz prąd I płynący przez diodę, dla dwóch wartości napięcia wejściowego: UWE1 = 1,7V, UWE2 = −15V. W obliczeniach przyjmij następujące parametry diody Zenera: a) polaryzacja zaporowa: UZ = 10V, rZ = 0, b) polaryzacja w kierunku przewodzenia: U0= 0,7V, rd = 0. R=1kΩ UWE I 3. Odp. I [mA] 10 1 U [V] 0,7 0,6 Zmierzono trzy punkty charakterystyki prądowo napięciowej diody półprzewodnikowej w temperaturze pokojowej. Zakładając, że charakterystyka ta jest opisana równaniem Schockleya wyznacz parametry I0, η (przyjmij UT = kT/q = 26 mV, oraz lg10e = 0,43). 0,1 0,5 4. Odp. L= 0,5 μH Zmierzono częstotliwość rezonansową obwodu dla różnych napięć polaryzujących diody pojemnościowe: f [MHz] U [V] U 71,21 19,2 58,19 45,03 6,4 2,4 Wyznacz pojemność początkową Cj0 złącza i jego współczynnik kształtu n jeśli wiadomo, że napięcie dyfuzyjne wynosi UD= 0,8V. 5. Odp. R1=100Ω U1=1V R2= 200Ω UD U2=3V Oblicz napięcie UD. Przyjmij dwuodcinkową aproksymację charakterystyki diody z parametrami U0 = 0,5V i rd = 50Ω. 6. Odp. R =100 Ω UWE UWY R1 =100 Ω Narysuj charakterystykę przejściową UWY(UWE) stabilizatora napięcia w zakresie 0 < UWE < 30 V. Podaj nachylenia linii w różnych obszarach charakterystyki. Do obliczeń przyjmij model odcinkowo-liniowy diody Zenera z parametrami: UZ = 10 V, rZ = 0. 7. Odp. IWY R =100 Ω UWE UWY Narysuj charakterystykę wyjściową UWY(IWY) stabilizatora napięcia. Przyjmij UWE= 30 V. Podaj nachylenia linii w różnych obszarach charakterystyki. Oblicz maksymalny prąd wyjściowy dla zakresu stabilizacji IWYmax oraz prąd zwarcia IZW. Do obliczeń przyjmij model odcinkowo-liniowy diody Zenera z parametrami: UZ = 10 V, rZ = 0. 8. Odp. (a) Wyznacz moc admisyjną (maksymalną) PRmax rezystora R jeśli dopuszczalne napięcie na wejściu stabilizatora wynosi UWEmax = 40V a rezystancja obciążająca może zmieniać się w granicach 100 Ω < RO < ∞. (b) Wyznacz maksymalne dopuszczalne napięcie na wejściu stabilizatora UWEmax jeśli rezystancja obciążająca może zmieniać się od 0 do ∞ . W obliczeniach przyjmij następujące parametry diody Zenera: UZ = 10 V, rZ = 0 Ω, PZmax = 0,5W. R=0,3kΩ UWE RO 9. Odp. R1=20Ω UWE R2=100Ω UWY W układzie stabilizatora napięcia przyjmij następujące parametry modelu diody Zenera: UZ = 10V, rZ = 20Ω. Oblicz (a) napięcie wyjściowe UWY jeśli UWE = 20,8V, (b) maksymalną wartość napięcia wejściowego UWEmax jeśli moc admisyjna diody Zenera wynosi PAD= 15/4 W. 10. Odp. EC R1=2 kΩ β = 100 RB=100 kΩ EB Wyznacz prąd kolektora IC oraz napięcie kolektor emiter UCE tranzystora w układzie na rysunku dla różnych wartości napięć EB, EC: a) EB = 10V, EC = 0V, b) EB = -3V, EC = 13V c) EB = 3V, EC = 7V. 11. Odp. RC=1 kΩ RB=10 kΩ uWE UCC = 10,2V iC β= 100 Narysuj charakterystykę transkonduktancyjną tzn. zależność iC(uWE) w zakresie 0 < uWE < UCC. Zaznacz i oblicz (!) punkty załamania charakterystyki. 12. Odp. UCC =8V RB=100 kΩ EB RC=2 kΩ β = 99 Wyznacz w przybliżeniu prąd emitera IE i napięcie kolektor-emiter UCE tranzystora krzemowego (UBE = 0,7 V) dla różnych wartości napięcia EB: a) EB = 10V b) EB = 2V c) EB = −6V. 13. Odp. 14. Odp. E =10V IBB =1mA R B=10 kΩ R=2 kΩ E = 10V RC=2 kΩ R R β = 100 U R= 10k Wyznacz napięcie kolektor-emiter UCE. 2R R Oblicz napięcie U na kondensatorze. W jakim stanie znajduje się tranzystor. 15. Odp. EDD =-10V RD=0,4kΩ B C A UP= -3V RG=10M W pozycji B przełącznika prąd drenu wynosi |ID| = 9,8 mA. Oblicz ID i UDS w pozycjach A i C jeśli widomo, że UP = −3V 16. Odp. E =10V IBB = 0.95mA R B=10 kΩ R=2 kΩ RC=2 kΩ Oblicz napięcie UCE β = 100 Odpowiedzi 1. imax= 0,5 A, imin= 0, Iav= 0,125A, Isk= 1/√24 = 0,204A. 2. a) I = UWE1 − U 0 = 1mA R + rd b) I = UWE 2 + U Z = −5mA . R + rZ wróć (back) wróć (back) lg10 e lg10 I − U lg10 e ηU T = 1.65 , I 0 = 10 = 10nA. 3. η = U T Δ lg10 I / ΔU 4. n = wróć (back) Δ lg10 (1 + U / U D ) Δ lg10 (1 + U / U D ) 2 = = 2 , C j 0 = 2C 1 + U / U D = 1 + U / U D . wróć 2 2 2 2 2Δ lg10 f Δ lg10 (4π f L) 4π f L (back) 5. U D = U 0 + (back) U Th − U 0 R2 R1 rd = 1V , U Th = U 1 +U2 ≅ 1,67V ; RTh = R1 || R2 ≅ 67Ω . wróć RTh + rd R1 + R2 R1 + R2 6. V 10 UWY nachylenie = 0 nachylenie = R1/(R1+R) = 0,5V/V 0 7. V 10 20 UWY 30 V UWE wróć (back) nachylenie = 0 nachylenie = -100V/A 0 0,2 8. (a) (b) UWE max = U Z + R 0,3 A PZ max = 25V . UZ IWY wróć (back) wróć (back) 9. (a) UWY ≅ 14.9V (b) UWEmax = 23V, wtedy UWY = 15V. wróć (back) 10. (a) UCE = 0,2V, IC = 9,8V/2kΩ = 4,9mA (nasycenie). (b) IC = 0, UCE = EC − EB = 10V (zatkanie). (c) IC = 2,3mA, UCE = 5,4V (praca aktywna). wróć (back) 11. mA 10 iC 0 0,7 uWE 10,2 V 1,7 wróć (back) 12. (a) UCE = 0,2V, IC = 7,8V/2kΩ = 3,9mA (nasycenie). (b) UCE = 5,4V, IC = 1,3mA (praca aktywna) (c) UCE = 8V, IC = 0 (zatkanie). wróć (back) 13. UCE = E = 10 (tranzystor zatkany). 14. Tranzystor nasycony, wróć (back) E − U E − (U − 0,7V ) (U − 0,2V ) U − 0,7V = + → U = 6,23V wróć (back) + 2R R R R 15. w pozycji B: UGS = EDD = -10V → K = I D /(UGS-UP)2=0,2mA/V2, w pozycji A: UGS = UDS, ID = K(UGS-UP)2 = (UGS-EDD)/RD → UGS = -8V =UDS, ID = 5mA, w pozycji C: UGS = 0, ID = 0, UDS = -10V. wróć(back) 16. UCE = 0,2V: IBB=IB+IR = IB+(UBE+IBRB)/R = IB(1+RR/R)+UBE/R, IB = 0,1mA, βIB=10mA > ICmax= (E - 0,2)/RC= 4,9mA (tranzystor nasycony)