Najpiękniejsze miasta Jerozolima • Jerozolima– największe miasto Izraela, stolica administracyjna Dystryktu Jerozolimy i stolica państwa Izraela (Jerozolima jest stolicą według izraelskiego prawa <Podstawowe Prawo Jerozolimy>). Znajduje się tutaj oficjalna siedziba prezydenta, większość urzędów państwowych, sąd najwyższy, parlament i inne. • Organizacja Narodów Zjednoczonych i większość państw nie uznają Jerozolimy jako stolicy Izraela, pozostawiając tą kwestię sporną do wyjaśnienia podczas przyszłych negocjacji izraelsko-palestyńskich. Autonomia Palestyńska planuje utworzenie we Wschodniej Jerozolimie stolicy swojego państwa. Większość państw utrzymuje swoje ambasady w Tel Awiwie. Jest to największe miasto w kraju pod względem powierzchni (123 km²) i ludności (733 300 mieszkańców). Leży wśród gór Judei, rozciągających się pomiędzy Morzem Śródziemnym a Morzem Martwym. Miasto posiada długowiekową historię i stanowi centralny punkt dla Judaizmu, Chrześcijaństwa i Islamu. * Jerozolima Współczesne miasto powstało wokół Starego Miasta. Nowoczesne żydowskie dzielnice rozciągają się w kierunku zachodnim, w stronę aglomeracji Gusz Dan, natomiast dzielnice arabskie rozciągają się po stronie wschodniej (Wschodnia Jerozolima) w kierunku Ramallah i Betlejem. W Jerozolimie występują ciepłe i bezdeszczowe lata, oraz z powodu wysokości nad poziomem morza stosunkowo chłodne zimy. Wschodnia Jerozolima znajduje się na krawędzi Pustyni Judzkiej. Dzielnice położone w głębokich dolinach są naturalnymi obszarami zieleni. Na zachód od miasta rozciąga się obszar leśny. Przy głównych drogach założono parki. Wokół Starego Miasta wybudowano promenady. Widok miasta, na pierwszym planie Wzgórze Świątynne Hotele Zgodnie z opisem biblijnym, król Dawid panował do 970 p.n.e., a następnie na tronie zasiadł jego syn Salomon, który wybudował Świątynię na Górze Moria w mieście. Świątynia Salomona (później nazywana Pierwszą Świątynią) odgrywała decydującą rolę w historii Izraela jako miejsce przechowywania Arki Przymierza. Miasto stało się centrum religijnym, kulturowym, politycznym, gospodarczym i militarnym Izraela. Po śmierci króla Salomona nastąpił rozłam Królestwa Izraela na dwa odrębne Królestwa Izraela i Judy. Jerozolima została stolicą Królestwa Judy. Jerozolima to miejsce w którym przenikają się kultury Zachodu ze Wschodem. Silne arabskie wpływy tworzą specyficzną egzotyczną atmosferę. Jerozolima jest znana na świecie przede wszystkim ze względu na swoje religijne znaczenie, jest również siedzibą wielu instytucji kulturalnych. Najważniejszym jest Muzeum Izraela, jest głównym muzeum prezentującym sztukę w Jerozolimie. Przyciąga gości, z czego świata. Zajmuje powierzchnie 20 akrów i obejmuje kilka budynków z ekspozycjami. W Sanktuarium Zwojów prezentowane są dokumenty znad Morza Martwego. Skrzydło młodzieżowe, w którym realizuje się szeroki program edukacyjny, odwiedza każdego roku 100 tys. dzieci. Posiada ogród rzeźby. Sanktuarium Zwojów Jedną z czołowych orkiestr grających w mieście jest Orkiestra Symfoniczna Jerozolimy, która funkcjonuje od lat 40. XX wieku. Występowała ona w wielu miastach całego świata, wliczając w to Wiedeń, Frankfurt i Nowy Jork. Najbliższe otoczenie Starego Miasta jest centrum kulturalnym Jerozolimy, w którym znajdują się Teatr Chana oraz Kino Jerozolimy. Palestyński Teatr Narodowy, założony w 1984, działa we Wschodniej Jerozolimie i przedstawia sztukę arabską. Budynek Teatru Ogrody botaniczne Z innych obiektów na uwagę zasługuje biblijne ZOO, w którym zgromadzono zwierzęta wspominane w Biblii. ZOO znajduje się w południowej części miasta i jest finansowane przez rodzinę Tisch. Góra Oliwna wznosi się na wschód od Jerozolimy, przesłania sobą widok na góry Moabu i na Pustynię Judzką. Od Jerozolimy oddziela ją Dolina Cedronu. Góra Oliwna jest najbardziej na południe wysuniętym cyplem Wzgórz Beniamina, z którymi łączy się poprzez Górę Skopus. Nazwa Góra Oliwna jest uzasadniona tradycją. Rosły na niej niegdyś liczne gaje oliwne. O jednym takim gaju wspominają Ewangelie (zob. Mt 26,36 i par.; J 18,1). W Jerozolimie swoją siedzibę ma kilka uczelni, z Uniwersytetem Hebrajskim (założony w 1925) na czele. W zarządzie szkoły zasiadali intelektualiści o żydowskich korzeniach, tacy jak Albert Einstein i Zygmunt Freud. Kilku laureatów Nagrody Nobla jest absolwentami tego uniwersytetu, ostatni z nich to: Avram Hershko, David Gross i Daniel Kahneman. Uniwersytet mieści w swoich murach Bibliotekę Narodową, która zawiera ponad 5 mln książek. Biblioteka jest jednym z największych na świecie strażników książek na temat narodu żydowskiego. Uniwersytet posiada trzy kampusy: na Górze Skopus, w osiedlu Giv'at Ram i medyczny kampus przy Szpitalu Hadassah Ein Kerem. Szpital Hadassah Ein Kerem Uniwersytet Hebrajski Instytut Yad Vashem przyznaje tytuł "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata". Znajduje się tu narodowy pomnik ofiar Holocaustu oraz największa na świecie biblioteka z informacjami o Holocauście (około 100 000 książek i artykułów). Kompleks Instytutu obejmuje nowoczesne muzeum przedstawiające historię ludobójstwa narodu żydowskiego, prezentujące także eksponaty z historii poszczególnych rodzin i jednostek. Jeden z pomników upamiętnia 1,5 mln żydowskich dzieci, które zginęły z rąk nazistów. Instytut jest placówką muzealną, kulturalną, oświatową i badawczą Dolina zniszczonych gmin żydowskich Jerozolima odgrywa ważną rolę dla trzech wielkich religii monoteistycznych: judaizmu, chrześcijaństwa i islamu oraz kilku mniejszych grup religijnych. Rocznik statystyczny z 2000 roku wymienia w mieście: 1204 synagogi, 158 kościołów i 73 meczety. Co jakiś czas dochodzi do różnych tarć i kontrowersji, zwłaszcza wokół Wzgórza Świątynnego. Chrześcijaństwo szanuje Jerozolimę nie tylko za wielką rolę jaką odegrało to miasto w Starym Testamencie, lecz także za jego znaczenie w życiu Jezusa Chrystusa. Zgodnie z biblijnymi opisami, Jezus został zaniesiony do Jerozolimy wkrótce po urodzeniu, a późniejsze jego życie bardzo często przeplatało się ze Świątynią Jerozolimską. Przypuszczalne miejsce ostatniej wieczerzy Jezusa znajdowało się na Górze Syjon, w budynku w którym mieści się grobowiec króla Dawida. Brama Damasceńska, główne wejście do muzułmańskiej dzielnicy w Jerozolimie. Według ortodoksyjnie pojmowanych zasad islamu, takie manekiny z ludzką twarzą to bluźnierstwo. Sklepik z chustami przy Drodze Krzyżowej. . Centralny dworzec autobusowy jest równocześnie dworcem międzynarodowym. Blisko 100 linii autobusowych rozjeżdża się stąd po całym mieście, dzielnicach podmiejskich i Izraelu. Arabskie autobusy utrzymują komunikację z terenami Autonomii Palestyńskiej. Centralny dworzec autobusowy Przez centrum miasta przebiega główna droga Talpiot-Atarot, która mniej więcej dzieli Jerozolimę na część wschodnią i zachodnią. Trakty komunikacyjne łączą poszczególne dzielnice z głównymi drogami i autostradą. Najbardziej popularnymi sportami w Jerozolimie są piłka nożna i koszykówka. W Jerozolimie jest jeden z najpopularniejszych klubów Izraela, Beitar Jerozolima. Wśród kibiców drużyny znajduje się kilku byłych i obecnych wpływowych polityków, którzy często są obecni na meczach. Drugą drużyną piłkarską jest Hapoel Jerozolima. Prowadzą one rozgrywki na stadionie Teddy Kollek. Z koszykówki jest tutaj klub Hapoel Jerusalem B.C. W Jerozolimie jest także Centrum Tenisowe z kortami na otwartym powietrzu. stadion Teddy Kollek Kort tenisowy Nazaret Nazaret jest nieformalną stolicą izraelskich Arabów, którzy stanowią zdecydowaną większość w mieście. W Ewangeliach Nazaret zostało przedstawione jako miejsce dorastania Jezusa Chrystusa, w związku z czym stało się miejscem pielgrzymek chrześcijan. Nazaret jest największym miastem i stolicą administracyjną Dystryktu Północnego w Izraelu. Miasto jest położone w naturalnej niecce położonej na wysokości 320 mn.p.m. na stokach wzgórz pięciu wzgórz (Nebi Sa'in, Romane, Kufze, Rajme i Mount Sheikh), które od północy ograniczają Dolinę Ezdrelon. Leży 25 km od Morza Galilejskiego i 9 km na zachód od Góry Tabor. Jego stale rozwijająca się ku wschodowi dzielnica żydowska zamieszkana przez emigrantów nosi nazwę Nazaret Illit (tzn. górna). * Nazaret Klimat Nazaretu został sklasyfikowany jako śródziemnomorski-pustynny. Położenie w górzystej okolicy powoduje, że najprzyjemniejszą porą roku jest wiosna i jesień, ze średnimi temperaturami około 20°C. Latem temperatury dochodzą do 40°C, chociaż najczęściej wahają się około 30-35°C. Jednak zimą temperatury spadają nawet do 0°C, chociaż najczęściej jest około 5°C. Przeważają wiatry północno-wschodnie i zachodnie, średnio wilgotne. Deszcze rozpoczynają się w październiku i osiągają swoje maksimum w styczniu. W ostatnich latach wyłożono znaczne sumy na renowację uliczek i domów Nazaretu, dzięki czemu to typowo arabskie miasteczko zyskało wiele uroku. Wśród labiryntu wąskich uliczek znajduje się arabski Stary Rynek wokół którego znajdują się najważniejsze religijne zabytki miasta. Najważniejszym chrześcijańskim kościołem jest Kościół Zwiastowania. Według tradycji katolickiej, stoi on w miejscu w którym archanioł Gabriel zwiastował Marii narodzenie Jezusa (Ewangelia Łukasza 1:26-31). Cerkiew prawosławna Św. Gabriela znajduje się w miejscu alternatywnego zwiastowania narodzin Jezusa. Kościół melchicki posiada kościół wybudowany w miejscu, w którym prawdopodobnie stała synagoga, w której nauczał Jezus. Kościół Św. Józefa stoi w tradycyjnej lokalizacji warsztatu Józefa, ojca Jezusa. Kościół Mensa Christi upamiętnia miejsce w którym według tradycji Jezus spotał się z apostołami po swoim zmartwychwstaniu. Na wzgórzu górujacym nad miastem wznosi się Bazylika Zmartywchwstania Jezusa, wzniesiona na polecenie Salezjan. Bazylika Zwiastowania w Nazarecie Minaret Białego Meczetu w Nazarecie. Z obiektów muzułmańskich znajdujących się w Nazarecie najważniejszym jest Biały Meczet (al-Abiad). Został on wzniesiony w 1808 i miał symbolizować nową erę pokoju pomiędzy mniejszościami narodowymi żyjącymi w Nazarecie. Meczet Pokoju (al-Salam) jest pierwszym współczesnie wybudowanym meczetem w mieście. Do 1960 jedynym meczetem w Nazarecie był Meczet Biały. Meczet alSheikh Amer został wybudowany w bezpośrednim sąsiedztwie Bazyliki Zwiastowania i klasztoru żeńskiego. Szejk Amer był bratankiem słynnego Saladyna, który pokonał Krzyżowców. Meczet Nabi Sa’in wzniesiono w najwyższym punkcie Nazaretu. Jest to wspaniałe miejsce do podziwiania panoramy Doliny Jezreel. Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2006 roku w mieście żyło 64,8 tys. mieszkańców, z czego 75% Arabowie. Populacja miasta pod względem wieku (dane z 2006): • • • • • • • • • Wiek (w latach) 0-4 5-9 10-14 15-19 20-29 30-44 45-59 ponad 60 Procent populacji w % 12,0% 12,9% 10,8% 9,2% 15,4% 19,4% 12,0% 8,1% Panorama Nazaretu Jedno z osiedli Nazaretu Sport Tutejsza drużyna piłkarska Maccabi Akhi Nazareth F.C. gra w II lidze krajowej. Rozgrywki prowadzi na stadionie Ilut, który może pomieścić 5 tys. widzów. Klub został założony w 1967 i jest jednym z ważniejszych arabskich klubów sportowych działających w Izraelu. Nazaret Illit- nazwa miasta w języku hebrajskim oznacza Górne Nazaret, i odnosi się do pobliskiego starego miasta Nazaret, które w większości jest zamieszkane przez ludność arabską. Urząd miejski Nazaret Illit Nazaret Illit funkcjonuje jako ważne centrum przemysłowe, handlowe i biznesowe dla całego regionu. Przemysł jest sercem i płucem miasta, dając zatrudnienie dla połowy mieszkańców. Funkcjonuje tutaj pięć stref przemysłowych (A, B, C, Har Yona i Ziporit), które ciągle się rozrastają. W krótkim czasie powstało tutaj ponad 100 zakładów przemysłowych. Produkuje się tutaj wyroby elektroniczne, artykuły spożywcze, marmur, buty, metale, tkaniny i inne materiały, koncern Elite, włókiennicze Klil Yofi, motoryzacyjne jeepów Sofa, zbrojeniowe La'or, systemów klimatyzacji Acclimatic, i wiele innych. Bardzo ważną dziedziną lokalnej gospodarki jest turystyka. Nazaret Illit charakteryzuje się wspaniałymi krajobrazami i świeżym górskim powietrzem. Korzystnie ulokowane punkty widokowe pozwalają podziwiać piękno Doliny Jezreel, góry Tabor i Dolnej Galilei. Dodatkowym atutem jest bliskość starego miasta Nazaret, które przyciąga wielu turystów i chrześcijańskich pielgrzymów. Nazaret Illit zainwestowało wiele pieniędzy w stworzenie bogatej infrastruktury turystycznej, która oferuje liczne wycieczki, przejażdżki na osłach, wycieczki samochodami terenowymi, możliwość obserwowania dzikich ptaków i wiele innych. Kościół górny Kościół dolny z Grotą Zwiastowania Hotel Nazaret Costa Teguise Tel Awiw Tel Awiw-Jafa – miasto położone w Izraelu. Leży na równinie Szaron nad Morzem Śródziemnym, w zespole miejskim Gusz Dan. Chociaż ogłoszoną przez Izrael stolicą jest Jerozolima, jednak ONZ nie uznaje przynależności jej zachodniej części do Izraela. Z tego powodu większość ambasad mieści się w Tel Awiwie. W latach 1949 - 1995 Polska i niektóre inne państwa uznawały Tel Awiw za stolicę Izraela. Tel Awiw jest stolicą Dystryktu Tel Awiwu. Jest drugim co do wielkości miastem w Izraelu i jednym z największych centrów technologicznych w państwie. Tel Awiw jest położony na wybrzeżu Morza Śródziemnego w obszarze metropolitalnym Gusz Dan. Miasto powstało na północ od historycznego portu morskiego Jaffy, na nadmorskich wydmach i stosunkowo mało żyznych gruntach. Cały ten obszar został wyrównany i nie ma żadnych wzniesień, a jedynymi charakterystycznymi cechami geograficznymi są linia brzegowa oraz ujście rzeki Jarkon. * Tel Awiw-Jaffa Z powodu rozwoju Tel Awiwu i aglomeracji Gusz Dan, nie istnieją wyraźne granice pomiędzy Tel Awiwem a Jaffą, oraz pozostałymi dzielnicami miasta. Tel Awiw jest położony w odległości 60 km na północny-zachód od Jerozolimy i 90 km na południe od Hajfy. Graniczy od północy z Herzliją, z północnego-wschodu z Ramat Hasharon, od wschodu z Ramat Gan i Giv'atayim, od południa z Holon i Bat Yam. Tel Awiw ma klimat śródziemnomorski, który charakteryzuje się gorącymi i wilgotnymi latami oraz chłodnymi i deszczowymi zimami. Wiosna rozpoczyna się w marcu, a w drugiej połowie maja rozpoczyna się lato. Średnia temperatura latem wynosi 26 °C, a zimą 12 °C. Opady śniegu są rzadkością w Tel Awiwie, ale zdarza się spadek temperatury do 5 °C. Największe opady deszczu występują pomiędzy październikiem a kwietniem. Suma rocznych opadów atmosferycznych wynosi 530 mm. Temperatura w kolejnych miesiącach roku (w °C) - średnia pomiarów z lat 1981-2000: • • • Od 1880 do portowego miasta Jaffa licznie napływali żydowscy imigranci z Europy. Byli to w większości Aszkenazyjczycy, którzy zostali pobudzeni do Pierwszej Aliji ideami Syjonizmu. Ci nowi imigranci pragnęli osiedlić się w Ziemi Izraela i zająć się uprawą roli. Z tego powodu wielu z nich osiedliło się na nadmorskich wydmach położonych na północ od Jaffy. W ten sposób powstało osiedle Neve Tzedek (lata 1887-1896), którego powstanie jest uznawane za początki współczesnego miasta Tel Awiw. Gdy w 1904 rozpoczęła się Druga Alija, grupa żydowskich imigrantów postanowiła w 1906 założyć nową podmiejską dzielnicę na peryferiach Jaffy. Celem było zbudowanie "w zdrowym środowisku żydowskiego centrum miejskiego, które powstałoby zgodnie z planami, estetyką i współczesną higieną". W 1908 zakupiono 5 ha wydm na północny-wschód od Jaffy, na których powstało osiedle mieszkaniowe Ahuzat Bayit. 11 kwietnia 1909 powstało drugie osiedle Nahalat Binyamin. W ciągu roku założono główne ulice, wybudowano sieć wodociągową oraz 66 domów. Przydzielono także działkę budowlaną dla nowego budynku liceum hebrajskiego w Herzlija, które zostało założone w 1906 w Jaffie. 21 maja 1910 dla nowego osiedla przyjeto oficjalnie nazwę Tel Awiw. Nowa osada bardzo szybko się rozrastała i w 1914 Tel Awiw zajmował już ponad 100 ha, na których istniało kilka nowych osiedli mieszkaniowych. Pomyślny rozwój został przerwany w kwietniu 1917, gdy władze tureckie wydaliły Żydów z Jaffy. Założenie Tel Awiwu. • • • Brytyjskie władze usiłowały utrzymywać w Palestynie spokój, jednakże bardzo szybko zaczęły narastać tarcia polityczne pomiędzy Żydami a Arabami. 1 maja 1921 arabski tłum zaatakował żydowskich mieszkańców w Jaffie. Podczas tych rozruchów zginęło 47 Żydów i 48 Arabów, a rannych zostało 146 Żydów i 73 Arabów. Zamieszki te sprawiły, że wielu Żydów opuściło wówczas Jaffę i przeprowadziło się do Tel Awiwu, którego populacja wzrosła z 2 000 w 1920 do 34 000 w 1925]. W 1925 Patrick Geddes stworzył generalny plan rozbudowy miasta, oparty na strukturze nowoczesnych tras komunikacyjnych i zielonych bulwarów. Plan przyjęła w 1925 Rada Miejska pod przewodnictwem Meira Dizengoffa. Korzystny rozwój miasta trwał do 1926. W latach 19271930 Tel Awiw ucierpiał z powodu światowego kryzys gospodarczego. Jednocześnie rodziło się życie kulturalne, pobudzone do rozwoju przez powstanie w 1931 teatrów Habima i Ohel. W 1934 Tel Awiw otrzymał prawa miejskie. Populacja miasta dramatycznie wzrosła podczas Piątej Aliji, gdy wielu Żydów uciekało z Europy po dojściu nazistów do władzy w Niemczech. Wielu z nich osiedliło się w Tel Awiwie, zwiększając jego populację do 150 000 w 1937 (w porównaniu w Jaffie żyło wówczas 69 000 mieszkańców). Strajk arabskich dokerów w Jaffie, a następnie arabskie rozruchy 1936-1939 w Palestynie, doprowadziły do wybudowania w 1938 nowego portu morskiego i portu lotniczego w Tel Awiwie. W ten sposób Tel Awiw zyskał niezależność od pobliskiej Jaffy. Miasto rozwiajało się jako samodzielne centrum handlowo-biznesowe. 29 listopada 1947 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło Rezolucję nr 181 w sprawie podziału Palestyny. W myśl tej Rezolucji, Tel Awiw (230 tys. mieszkańców) miał wejść do państwa żydowskiego, natomiast Jaffa (101 tys. mieszkańców) do państwa arabskiego. Jednakże Arabowie odrzucili plan ONZ i wywołali wojnę domową. Żydowscy osadnicy. • 14 maja 1948 w Tel Awiwie ogłoszono Deklarację Niepodległości Państwa Izraela. Podczas wojny izraelsko-arabskiej 1948 przez osiem miesięcy (od maja do grudnia 1948) Tel Awiw był oficjalną stolicą Izraela. • W kwietniu 1949 nastąpiło połączenie Tel Awiwu z Jaffą w jedną aglomerację, do której włączono także opuszczone podczas wojny arabskie wioski al-Shaykh Muwannis, Jammasin i Sumail. Powierzchnia Tel Awiwu wzrosła wówczas do 42 km². • Kiedy w 1980 ogłoszono Jerozolimę stolicą Izraela, większość ambasad pozostała w Tel Awiwie. Tel Awiw. Białe miasto Tel- Awiw W lipcu 2003 miejska zabudowa Tel Awiwu, pochodząca z lat 1930-1950, została umieszczona na Liście światowego dziedzictwa UNESCO. Wczesna zabudowa miejska Tel Awiwu składała się w większości z niewielkich domów z czerwonymi dachówkami, wzniesionych w stylu Wschodniej Europy. W pierwszej dzielnicy, Neve Tzedek, budowano dwupiętrowe budynki z piaskowca. W latach 20. XX wieku w architekturze modne stały się wpływy orientalne, charakteryzujące się łukami, kopułami i ozdobnymi motywami. W 1925 Patrick Geddes przygotował generalny plan zabudowy miejskiej, który przewidywał stworzenie nowoczesnego "miasta ogrodu". Wzdłuż bulwarów i publicznych parków zaczęto wówczas budować dwu- i trzy-piętrowe budynki. Gdy po 1931 w Tel Awiwie licznie osiedlili się imigranci z Niemiec, w architekturze miejskiej pojawił się styl Bauhausu. Obecnie w mieście znajduje się ponad 5 000 budynków, wybudowanych w stylu Bauhaus. Białe Miasto Tel-Awiwa Lista światowego dziedzictwa UNESCO Większość budynków w mieście posiada biały kolor, dlatego Tel Awiw bywa nazywany "białym miastem". Stanowią one dziedzictwo narodowe Izraela. Styl architektury określił charakter współczesnego miasta Tel Awiw. Większość z tych budynków wybudowano z betonu i podczas lata panuje w nich wysoka temperatura. Z tego powodu mieszkańcy miasta wychodzą na ulice wieczorami, odpoczywają w licznych parkach i kawiarenkach na świeżym powietrzu. Ta tradycja utrzymuje się do dzisiaj. Duża ilość zabytków znajduje się w najstarszej dzielnicy Tel Awiwu, którą od 1949 jest sąsiednia Jaffa - starożytny port morski z długoletnią historią. Największą atrakcją turystyczną Jaffy jest XII-wieczny meczet Mahamoudia. Tuż przy nim znajduje się fontanna wybudowana dla pielgrzymów oraz zupełnie niearabska wieża zegarowa, wzniesiona w 1906 na cześć tureckiego sułtana Abd-ul-Hamida II. Jednak najcenniejszym zabytkiem Jaffy jest jeden z najstarszych portów morskich na świecie. Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2006 roku w mieście żyło 384,4 tys. mieszkańców, w tym 96,1% Żydów i 3,9% Arabów (w tym 3% muzułmanów i 0,9% chrześcijan). Ocenia się, że w mieście żyje około 50 tys. niezarejestrowanych zagranicznych robotników. Populacja miasta pod względem wieku: Wiek (w latach) Procent populacji w % 0-4 7,3% 5-9 5,6% 10-14 4,5% 15-19 4,6% 20-29 17,9% 30-44 25,8% 45-59 15,6% ponad 60 18,7% Pod względem podziału religijnego w Tel Awiwie mieszka 93% żydów, 1% muzułmanów i 1% chrześcijan. Pozostałe 5% nie są klasyfikowane. Tel Awiw jest miastem świeckim, jednak pomimo to, posiada około sto synagog, z których najważniejszą wydaje się Wielka Synagoga (wybudowana w 1926. Tak duża ilość synagog wynika z przepisów religijnych judaizmu, wymagających bliskiego położenia bożnicy od miejsca zamieszkania. Z innych obiektów sakralnych należy wymienić słynny meczet Hassan Bek (wybudowany w 1916 na nadbrzeżu). Większość społeczności muzułmańskiej i chrześcijańskiej mieszka w Jaffie. W ostatnich latach zaczęła rosnąć liczba kościołów, które muszą zaspokoić potrzeby religijne dyplomatów oraz zagranicznych robotników. O liberalnej naturze miasta świadczą liczne kluby o orientacji LGBT (skrót określający społeczność lesbijek, gejów, biseksualistów oraz osób transgenderycznych i transseksualnych). W Tel Awiwie odbywa się co roku Parada Równości, na którą przyjeżdża ponad 80 tys. ludzi. Wielka Synagoga w Tel Awiwie - widok z lat 30. XX wieku. Przez centrum Tel Awiwu przechodzi autostrada nr 20 (Ayalon Highway), która rozpoczyna się w Riszon Le-Cijon na południu i kończy w Rishpon na północy. Jej zasadniczą rolą jest zapewnienie szybkiego połączenia z autostradami nr 4 (Aszkelon-Tel Awiw-Petah Tikwa-Hajfa), nr 2 (Tel Awiw-Natanja-Hajfa), nr 5 (Tel Awiw-Petah Tikwa-Ariel) oraz nr 1 (Tel Awiw-Jerozolima). W ten sposób autostrada Ayalon pełni podstawową funkcję komunikacyjną w Izraelu. Każdego dnia przejeżdża przez nią ponad 750 tys. samochodów. Ciekawostką jest, że nazwa autostrady pochodzi od rzeki Ayalon, gdyż znaczna część głównego odcinka autostrady biegnie wzdłuż tej rzeki (po obu jej stronach). Autostradą nr 1 dojeżdża się do międzynarodowego lotniska imienia Ben Guriona i Jerozolimy. Wzdłuż autostrady Ayalon biegnie linia kolejowa Israel Railways z czterema dworcami: Tel Awiw University, Tel Awiw Merkaz (główna stacja kolejowa miasta), Tel Awiw Hashalom (przy centrum handlowym Azrieli Center) oraz Tel Awiw HaHagana (przy głównym dworcu autobusowym w mieście). Przez stacje kolejowe przechodzi średnio 1 mln ludzi miesięcznie. W mieście trwa budowa metra, którego pierwsza linia ma być ukończona przed 2012 rokiem. Pierwsza linia metra będzie miała długość 22 km (w tym 10 km pod ziemią) z 33 przystankami (10 pod ziemią) i połączy Bat Yam, Jaffę, centrum Tel Awiwu z Bnei Brak i Petah Tikwa. W północnej części miasta znajduje się krajowy port lotniczy Sde Dov. Tel Awiw jest położony nad Morzem Śródziemnym i posiada plaże o długości ponad 8 km, które słyną z drobnego, białego piasku. Liczne muzea, centra kultury i rozrywki powodują, że miasto każdego roku odwiedza ponad 2 miliony turystów. 44 hotele posiada 5 800 pokojów gościnnych. Dodatkowo w pobliskich miastach aglomeracji Gusz Dan znajduje się wiele innych hoteli. Sport W Tel Awiwie znajduje się stadion Bloomfield, na którym mecze rozgrywają drużyny Ligat ha'al Hapoel Tel Awiw, Maccabi Tel Awiw oraz Bnei Yehuda Tel Awiw. Działalność naukowa skupia się na Uniwersytecie Tel Awiwu, który jest największą uczelnią w Izraelu. Został on utworzony w 1956 i obecnie uczy się w nim 29 tys. studentów. W 1963 wybudowano nową siedzibę uniwersytetu w dzielnicy Ramat Aviv. Jest to znany na całym świecie ośrodek naukowy, słynący przede wszystkim z rozwoju fizyki, informatyki oraz chemii. Uniwersytet Tel Awiwu Miasto nocą Odkąd Tel Awiw został wybudowany na nadmorskich wydmach było wiadomo, że rolnictwo nie może być źródłem dochodów jego mieszkańców. Handel za pośrednictwem portu musiał prowadzić ciężką walkę z konkurencyjnymi i większymi portami morskimi w Hajfie i Aszdod. W ten sposób, Tel Awiw zaczął stopniowo rozwijać się jako centrum badań naukowych i technicznych. W 1974 Intel otworzył tutaj swój pierwszy zagraniczny ośrodek badań i rozwoju (w 1990 był to najnowocześniejszy ośrodek koncernu na świecie). Działalność gospodarcza prowadzona w Tel Awiwie daje 15% krajowego zatrudnienia i przynosi około 17% PKB. Gospodarka Tel Awiwu swój największy wzrost przeżyła w minionym dziesięcioleciu. Takie czasopisma jak Newsweek i The Economist przedstawiają miasto jako dobrze prosperujący ośrodek techniczny i "miniaturowe Los Angeles". Wielu informatyków, którzy przyjechali do Izraela z ZSRR żyje i pracuje w Tel Awiwie. Całą aglomerację Gusz Dan określa się mianem Krzemowej Wadi (nazwa "Krzemowa" od Dolina Krzemowa, "Wadi" od dolina pustynna). Tel Awiw jest ważnym ośrodkiem kultury w Izraelu. Osiemnaście z 35 najważniejszych izraelskich ośrodków kultury znajduje się w mieście, wliczając w to pięć z dziewięciu dużych teatrów. Odbywa się tutaj 55% wszystkich przedstawień w kraju[. Tel Aviv Performing Arts Center jest siedzibą Opery Izraelskiej (w której w latach 1962-1965 występował Plácido Domingo) i Cameri Theater. Największym teatrem miasta jest Audytorium Fredrica R. Manna (Heichal Hatarbut), które ma widownię na 3 tys. osób. Wśród licznych teatrów najsłynniejszym jest Izraelski Teatr Narodowy Teatr Habima, a obok niego: Gesher Theater w Jaffie oraz Beit Lessin Theater. W licznych miejskich kinach można oglądać premiery izraelskich oraz międzynarodowych filmów. Tel Awiw jest gospodarzem kilku festiwali filmowych, w tym Festiwalu Animacji, Komików i Karykatur, Festiwalu Filmu Studenckiego, Festiwalu Filmu i Video i innych. Wśród licznych muzeów i galerii sztuki należy wymienić: Muzeum Ziemi Izraela (założone w 1953) słynące z wystaw historycznych i eksponatów archeologii. Znajduje się ono w dzielnicy Ramat Aviv. Muzeum Sztuki Tel Awiwu (założone w 1932) jest największym muzeum sztuki w Izraelu. W kampusie Uniwersytetu znajduje się Muzeum Żydowskiej Diaspory (utworzone w 1978) - Beit Hatefutsot. Batey Haosef Museum jest muzeum prezentującym historię izraelskiej armii. W pobliżu Uniwersytetu znajduje się Muzeum Palmach z unikalnymi prezentacjami multimedialnymi. W Muzeum Historii Tel Awiwu można oglądać Salę Niepodległości, w której w 1948 proklamowano niepodległość państwa Izrael. Tel Awiw posiada kilka dzielnic, z których najstarszą jest Jaffa (starożytne miasto portowe). Na jej obrzeżach powstawały kolejne dzielnice nowego miasta Tel Awiw, które w 1949 wchłonęło także Jaffę. Najstarszą żydowską dzielnicą jest Neve Tzedek. Tuż obok, w południowej części miasta jest dzielnica Florentin. W północnej części miasta znajduje się dzielnica Ramat Aviv, w której wybudowano nową siedzibę uniwersytetu oraz liczne luksusowe apartamenty. Obecnie ta dzielnica jest rozbudowywana i planuje się wchłonięcie nadbrzeży z portem lotniczym Sde Dov. Prawdopodobnie dalszy rozwój miasta będzie skierowany właśnie w kierunku północnym. Panorama Tel Awiwu od strony Jafy