tutaj - Nazwa.pl

ROŚLINY NAGONASIENNE
a) Są to drzewa oraz krzewy należące do roślin iglastych
b) Liście w formie igieł lub niewielkich łusek (wyjątek miłorząb dwuklapowy, który ma liście blaszkowate). Są
one zrzucane stopniowo. Wyjątkiem jest modrzew, który traci liście każdej jesieni.
c) Kwiaty męskie to pręciki z dwoma woreczkami pyłkowymi, w których powstaje pyłek. Kwiaty żeńskie mają
kształt łusek, na których znajdują się po dwa zalążki. Kwiaty męskie i żeńskie tworzą skupienia zwane
kwiatostanami przypominającymi szyszki.
Każde ziarno pyłku ma dwa pęcherze powietrzne, dzięki którym jest lekkie i może być przenoszone przez
wiatr na szyszkę żeńską (wiatropylność). Kiedy ziarno pyłku dostanie się do zalążka dochodzi do zapylenia.
Wówczas łuski nasienne sklejają się i szyszka się zamyka. Po pewnym czasie ziarno pyłku wytwarza łagiewkę
pyłkową. Transportuje ona gametę męską do komórki jajowej. Tam zachodzi zapłonienie. Rozwija się zygota,
a z niej zarodek, który ma zawiązki pierwszych liści i korzenia. Zalążek z zarodkiem przekształca się w
nasienie. Z osłonki powstaje łupina nasienna. Zarówno zalążki i nasiona są nieosłonięte, stąd nazwa grupy.
Nasiona są odporne na niską temperaturę. Rozwija się z niej młoda roślina – siewka.
d) Znaczenie:
a. Zapobiegają powodziom, szczególnie na terenach o niskich temperaturach i dużych opadach śniegu,
b. Źródło drewna do budownictwa, producenci tlenu
e) Gatunki polskie: sosna limba, świerk pospolity, jodła pospolita, modrzew europejski, cis pospolity, jałowiec
pospolity
ROŚLINY OKRYTONASIENNE
Dzielimy je na dwuliścienne (zarodki mają dwa liścienie i mają zdolność do przyrostu na grubość) i
jednoliścienne (w nasieniu znajduje się zarodek z jednym liścieniem, nie przyrastają na grubość).
Cecha
Forma rośliny
Jednoliścienne
Dwuliścienne
Łodyga
Zielnie – najczęściej byliny, drzewa –
palmy
Brak przyrostu na grubość
Drzewa, krzewy, rośliny zielne
jednoroczne i wieloletnie
Występuje przyrost na grubość
Ułożenie tkanek w
łodydze
System korzeniowy
Wiązki przewodzone rozproszone,
wiązki zamknięte
Wiązkowy
Wiązki przewodzące tworzą pierścień,
wiązki otwarte
Palowy
Kształt liścia
Wydłużone, równowąskie
Różne kształty
Unerwienie liścia
Równoległe
Siatkowate
Budowa kwiatu
Okwiat niezróżnicowany na kielich i
koronę, kwiaty trzykrotne
Okwiat zróżnicowany na kielich i
koronę, kwiaty cztero- i pięciokrotne
Zarodek
Jeden liścień
Dwa liścienie
Przykłady
Trawy, turzyce, lilie, tulipany,
cebula, czosnek, szparagi, storczyki
drzewa, róża
a) Budowa kwiatu
b) Kwiatostany
c) Rozmnażanie:
a. Ziarno pyłu zostaje przeniesione na znamię słupka (zapylenie), wytwarza łagiewkę pyłkową, która
wrasta do wnętrza słupka. W ten sposób znajdujące się w ziarnie gamety męskie docierają do
zalążka.
b. Plemniki (w łagiewce są dwa) jeden łączy się z komórką jajową – powstaje zygota, drugi łączy się z
komórkami centralnymi zalążka – powstaje materiał zapasowy. Nazywamy to podwójnym
zapłodnienie.
c. Zachodzą zmiany: zalążek przekształca się w nasienie. Z zygoty rozwija się zarodek chroniony przez
łupinę nasienną (powstaje z osłonek zalążka). Zalążnia przekształca się w owoc.
d) Sposoby zapylenia:
Cecha
Kwiat wiatropylny
Kwiat owadopylny
Okwiat
Zredukowany
Barwny, pachnący
Nektarniki
Brak
Obecne
Słupek i pręciki
Wystają poza okwiat, są wiotkie
Pyłek
Drobny, produkowany w dużej
ilości, na powierzchni kolce lub
guzki
Trawy, sosna
Ukryte w okwiecie, znamię słupka
jest lepkie
Lepki, o większych ziarnach,
produkowany w mniejszych
ilościach
Raflezja wydziela zapach
zepsutego mięsa przywabiając
muchy
Przykłady
e) Budowa owocu i nasiona
Owoc = owocnia i nasiono
Nasiono = bielmo + zarodek + łupina
f) Typy owoców
a. Pojedyncze – powstają z jednej zalążni.
i. Suche (z owocnią pękającą strąk fasoli, torebka maku, łuszczyna rzepaku; z owocnią
niepękającą orzech dębu, ziarniak pszenicy, skrzydlak klonu, niełupka mniszka
ii. Mięsiste
b. Zbiorowe – powstają z połączenia wielu zalążni jednego kwiatu o licznych słupkach, np.
wieloorzeszkowiec truskawki.
g) Kiełkowanie nasion
a. Nasienie pochłania wodę z gleby, pęcznieje i powiększa się
b. Pęka łupina nasienna i wysuwa się młody korzeń
c. Pojawia się młoda łodyga, wynosi nad ziemię liścienie (liście zarodkowe)
d. Pojawiają się pierwsze liście, liścienie zamierają.
Do kiełkowania niezbędna jest woda, odpowiednia temperatura (15-40 o C) i tlen.
h) Rozsiewanie nasion:
a. Samorzutnie – w wyniku gwałtownego rozerwania owodni – groch
b. Przez wiatr – nasiona zrośnięte z owocnią są zaopatrzone w skrzydełka lub puch – klon, mniszek
lekarski,
c. Przez wodę – duża powierzchnia nasiona sprawia, że są one łatwo unoszone przez wodę – lilia
wodna,
d. Przez zwierzęta – haczyki na suchej owodni przyczepiają się do sierści zwierząt (łopian), zjedzone z
pokarmem zostają wydalone w innym miejscu
i)
Znaczenie:
a. Pokarm dla zwierząt,
b. Produkcja tlenu i usuwanie z atmosfery dwutlenku węgla,
c. Tworzą lasy,
d. Do produkcji leków, przyprawy, rośliny ozdobne,
e. Produkcja drewna