przepis do ćwiczenia 9

Ćwiczenie 9
Wpływ warunków stresowych na wzrost i rozwój roślin
1. Wpływ tlenu na kiełkowanie nasion
Materiał:
a/ nasiona grochu
b/ cylinder miarowy
Metoda:
Przygotowujemy dwie kolby o pojemności ok. 200 ml, zaopatrzone w korki, do których na drucie
przymocowano małe kłębki wilgotnej waty z przyklejonymi nasionami rzeżuchy ogrodowej.
Na dno jednej kolby nalewamy ok. 20 ml wody, a na dno drugiej - stężonego roztworu
NaOH, do którego przed zamknięciem kolby dodajemy ok. 5 g pyrogallolu. W ten sposób powietrze w drugiej kolbie zostanie pozbawione tlenu. Po kilku dniach obserwujemy różnice w
kiełkowaniu nasion i notujemy wnioski.
2. Oznaczanie uszkodzeń mrozowych metodą konduktometryczną
Materiał:
a/ rośliny kukurydzy
b/ probówki, zamrażarka, konduktometr
Metoda:
Cytomembrany uszkodzone pod wpływem mrozu tracą półprzepuszczalność. Wskaźnikiem
stopnia ich uszkodzenia może być ilość elektrolitów (jonów, aminokwasów, kwasów
organicznych itp.) wypływających z badanej tkanki. Wypływ elektrolitów z tkanki oznacza się
przez pomiar przewodności właściwej roztworu po inkubacji badanej tkanki w ściśle
określonym czasie w wodzie dejonizowanej lub redestylowanej.
Wybieramy 10 równych liści kukurydzy i 3-krotnie przepłukujemy je wodą redestylowaną.
Liście dzielimy na dwie kombinacje (po 5 szt.) i umieszczamy w probówkach. Jedną kombinację
wstawiamy na 30 min do zamrażarki o temp. -15°C, a drugą (kontrolną) pozostawiamy w
temperaturze pokojowej. Po upływie 30 min zalewamy liście we wszystkich probówkach 30
ml wody redestylowanej i inkubujemy przez 0,5 h, a następnie mierzymy przewodność
właściwą prądu elektrycznego za pomocą konduktometru. Następnie próbkę z każdego organu
doprowadzić do wrzenia i gotować przez 10 min, po czym ostudzić i uzupełnić wodą do 30 ml.
Ponownie zmierzyć elektroprzewodnictwo i obliczyć stopień uszkodzeń mrozowych.
39
3. Porównanie uszkodzeń mrozowych różnych części pędu roślin
Materiał:
a/ ulistnione gałązki buka
b/ probówki, zamrażarka, konduktometr
Metoda:
Odcięte poprzedniego dnia gałązki buka umieścić w torebkach foliowych na 12 h w
temperaturze pokojowej i w zamrażarce (ok. -15°C). Następnego dnia gałązki każdej serii
podzielić na liście i pędy i z każdej części przygotować 0.5 gramową naważkę. Każdą z nich
zalać 10 ml wody destylowanej. Po 0,5 h zmierzyć, za pomocą konduktometru, przewodność
poszczególnych roztworów.
Następnie próbkę z każdego organu doprowadzić do wrzenia i gotować przez 10 min, po czym
ostudzić i uzupełnić wodą do 10 ml. Ponownie zmierzyć elektroprzewodnictwo i obliczyć
stopień uszkodzeń mrozowych.
4. Wpływ kinetyny i kwasu abscysynowego (ABA) na tkanki roślinne – efekt RichmonaLanga
Po 20 krążków wyciętych z liści grochu umieścić na szalkach Pitriego w wodzie destylowanej
(kontrola), w roztworach kinetyny o stężęniach 0.5 i 1 mg/l (ppm) i roztworach kwasu
abscysynowego (ABA) o stężeniach 5 i 10 mg/l. Szalki pozostawić w ciemności przez 7 dni. Po
tym czasie oznaczyć zawartość chlorofilu a i b zgodnie z metodą z ćwiczenia 5. Zawartość
chlorofili wyrazić w µg/cm2.
5. Ocena wrażliwości różnych nasion na chłód – założenie ćwiczenia
Materiał:
a/ nasiona ogórka, kukurydzy i żyta
b/ lodówka, cieplarka
c/ szalki Petriego
Metoda:
Często się zdarza, że po wysiewie nasion obniża się temperatura powietrza i gleby, a nawet
występują krótkotrwałe przymrozki. Wywiera to silny wpływ na kiełkowanie, późniejsze
plonowanie roślin i jakość otrzymanych nasion. Podczas pęcznienia, kiełkowania i wzrostu
40
kiełków duże znaczenie ma wrażliwość poszczególnych roślin na chłód, który jest czynnikiem
stresowym. Jeżeli stres chłodu występuje łącznie ze stresem wodnym, to mówimy o stresie
(szoku) chłodno-wodnym. Zjawisko takie występuje głównie przy kiełkowaniu w glebie nasion
ciepłolubnych. O adaptacji roślin do kiełkowania w warunkach obniżonej temperatury można
sądzić, analizując ich zdolność kiełkowania oraz tempo wzrostu kiełków.
Na szalkach Petriego układamy krążki bibuły, uprzednio nawilżone wodą, i umieszczamy na
nich 20 nasion ogórka, kukurydzy i żyta. Szalki umieszczamy w temperaturach: 0°C, 5°C 20°C i
35°C. Po 7 dniach określamy procent skiełkowanych
nasion i wyciągamy wnioski.
6. Wpływ ołowiu na wzrost siewek kukurydzy i fasoli (test Wilkinsa) – założenie ćwiczenia
Materiał:
a/ siewki kukurydzy i fasoli
b/ pożywka MSG bez fosforu z dodatkiem (CH3COO)2Pb
c/ linika
Metoda
Dwutygodniowe siewki kukurydzy i fasoli, po zmierzeniu długości części nadziemnej, umieścić
w pożywce MSG pozbawionej fosforu zawierającej PbCl 2 w następującym stężeniu:
- O mM (kontrola),
- 0.24 mM (67 mg PbCl2, x 1000 ml),
- 0.48 mM (134 mg PbCl2 x 1000 ml).
Rośliny umieścić na świetle w temp. 20-25°C. Po tygodniu porównać wzrost wydłużeniowy
części nadziemnej i korzeni roślin z pożywki kontrolnej z dodatkiem ołowiu. Opisać wygląd
roślin i wyciągnąć wnioski dotyczące odporności obu gatunków na wzrastające dawki ołowiu.
41