SOLE MINERALNE Prezentacja: Paulina Małek kl. V a PODZIAŁ SOLI MINERALNYCH Składniki mineralne ze względu na zapotrzebowanie organizmu dzieli się na dwie grupy: makroelementy i mikroelementy. Makroelementy są to pierwiastki, których dzienne zapotrzebowanie przekracza 100 miligramów. Dzienne zapotrzebowanie na mikroelementy nie wynosi więcej niż 100 miligramów. MAKROELEMENTY ● Wapń ● Chlor ● Magnez ● Fosfor ● Potas ● Sód MIKROELEMENTY ● Żelazo ● Cynk ● Miedź ● Mangan ● Molibden ● Jod ● Fluor ● Chrom ● Selen ZAPOTRZEBOWANIE NA MINERAŁY W ORGANIŹMIE Minerały Układy Miedź, cynk, żelazo, selen Układ immunologiczny Mangan, cynk, żelazo, magnez, miedź, potas Układ hormonalny Kobalt Produkcja witamin Miedź, żelazo Produkcja krwi Miedź,cynk, mangan, potas, magnez, wapń, żelazo, molibden Układy enzymatyczne Magnez, wapń, cynk, mangan, potas Układ szkieletowy Magnez, potas, mangan Produkcja energii Fosfor, miedź, mangan, potas, magnez, cynk Rozmnażanie PRZYCZYNY NIEDOBORU SOLI MINERALNYCH ● ● ● ● nieprawidłowe, nieurozmaicone odżywianie duża potliwość (np. utrata soli w trakcie uprawiania sportu) biegunka, nudności i wymioty nadmierne wydalanie lub zmniejszone przyjmowanie płynów SÓD I POTAS Odwodnienie organizmu, ogólne osłabienie, kurcze mięśniowe, a nawet zaburzenia rytmu serca z migotaniem komór włącznie - takie mogą być konsekwencje niedoboru sodu i potasu. Zatroszczmy się więc o odpowiednią dawkę tych minerałów w codziennej diecie. Ich dobowe zapotrzebowanie: ● ● na Sód to od 2 do 4 gram. na Potas to od 2 do 3 i pół grama. Potas i sód regulują gospodarkę wodno-elektrolitową i kwasowozasadową w organizmie. Sód jest głównym elektrolitem płynów zewnątrzkomórkowych, podczas gdy potas występuje przede wszystkim wewnątrz komórek. Ta nierozłączna para odpowiada za wymianę substancji przez błonę komórkową oraz rozprzestrzenianie się pobudzeń elektrycznych we włóknach nerwowych. ŹRÓDŁA POTASU morszczyn i glony morskie ● drożdże piwne ● nasiona ● orzechy i migdały ● suszone owoce ● warzywa strączkowe ● mięso i ryby ● ŹRÓDŁA SODU ● ● ● ● ● glony morskie sery ryby i owoce morza oliwki zielone i czarne sos sojowy PRZEDAWKOWANIE ŹRÓDŁA SODUSODU O ile do niedoboru sodu w organizmie dochodzi niezwykle rzadko, to jego przedawkowanie jest stosunkowo łatwe. Wynika to z faktu, że praktycznie wszystkie produkty spożywcze zawierają w składzie sól. Dodatkowe dosalanie potraw na talerzu zwiększa ryzyko rozwoju , grożącego niewydolnością serca. PRZEDAWKOWANIE MAGNEZ SODU Organizm ludzki potrzebuje dużo energii do całodziennego aktywnego funkcjonowania. Świat wymaga od nas ciągłego biegania, szybkiego życia, co automatycznie ma wpływ na zwiększone zapotrzebowanie na magnez. Pierwiastek ten ma duże znaczenie w regulacji pracy tarczycy, wspomaga leczenie astmy lub zapalenia oskrzeli. Jego właściwości wykorzystywane są przez osoby narażone na duży wysiłek fizyczny, a także umysłowy. Ważne jest kontrolowanie poziomu magnezu. PRZYSWAJANIE MAGNEZU PRZEDAWKOWANIE SODU Odpowiednie przyswajanie magnezu jest potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Z pożywienia dostarczane jest 30-40 procent . Sporą jego ilość można znaleźć w: - kaszy gryczanej - ciecierzycy - soi - warzywach strączkowych - płatkach owsianych - orzechach laskowych - pestkach dyni - w rybach (typu dorsz, łosoś, pstrąg, makrela) - w produktach słodkich (takich jak kakao i gorzka czekolada ). NIEDOBÓR/ PRZEDAWKOWANIE MAGNEZU PRZEDAWKOWANIE SODU Organizm wypłukuje magnez poprzez częste picie kawy, alkoholu, soków, jedzenie słodyczy, ale także spożywanie produktów poddanych obróbce termicznej. Do objawów niedoboru magnezu zalicza się do nich rozdrażnienie, ogólną nerwowość nierzadko odczuwaną w postaci kłucia serca, nierównej jego pracy, ale także gdy zaczynają drgać powieki i mięśnie. W przypadku przedawkowania może wystąpić biegunka , nudności, a nawet może dojść do śpiączki. WAPŃ SODU PRZEDAWKOWANIE Wapń to ważny budulec kości. Tego pierwiastka nasz organizm potrzebuje w największych ilościach. Niestety coraz częściej cierpimy na niedobory wapnia. Jest to o tyle dziwne, że źródeł wapnia jest dużo i produkty w niego bogate są ogólnie dostępne. ŹRÓDŁA WAPNIA PRZEDAWKOWANIE SODU Do najlepszych dostarczycieli wapnia należą: ● ● ● ● żółte sery i przetwory mleczne ryby szczypiorek natka pietruszki NIEDOBÓR/ PRZEDAWKOWANIE WAPNIA PRZEDAWKOWANIE SODU Przedawkowanie minerałów jest równie niezdrowe, jak ich brak. Dlatego, jeżeli cierpisz na zaparcia, nudności, brak apetytu, być może masz zbyt dużo wapnia w organizmie. Przedawkowanie magnezu utrudnia wchłanianie cynku i żelaza oraz powoduje powstanie kamieni nerkowych. Do wypłukiwania wapnia z organizmu przyczyniają się: nadmierne picie kawy, spożywanie napojów energetycznych, stresująca praca i długotrwałe przebywanie w stresie, uboga dieta dla zdrowia. Osoby, które cierpią na skurcze nóg, bóle mięśni, mrowienie, drętwienie rąk i nóg, łamliwość kości , osteoporozę i problemy z zębami mogą mieć niedobory wapnia. Inne objawy niedoborów to: słabe bicie serca, krwotoki z nosa i problem z zatamowaniem krwawienia, częste depresje, stany lękowe. ŹRÓDŁA ŻELAZA Źródło żelaza to: - mięso produkty pochodzenia zwierzęcego tłuste ryby żółtka jaj rośliny strączkowe zielone świeże warzywa(np. brokuły, papryka, szpinak, natka pietruszki) - suszone owoce (np. figi) - nasiona sezamu. NIEDOBÓR ŻELAZA PRZEDAWKOWANIE SODU Niedobór żelaza daje objawy stopniowo. Najpierw pojawia się przemęczenie. Osoby z niedoborami skarżą się na osłabienie, senność, brak sił, problemy z koncentracją, słabą pamięć. Kolejnym etapem są bóle głowy, omdlenia, utrata przytomności. U niektórych pojawia się mniejsza odporność na ból. Niedobory żelaza dają też objawy zewnętrzne. Skóra przybiera biały kolor, czasami powstają na niej zasinienia. Dziąsła oraz błona śluzowa jamy ustnej stają się podatne na zranienia i często krwawią. FOSFOR SODU PRZEDAWKOWANIE Składnik kości, zębów, związków wysokoenergetycznych, kwasów nukleinowych, kefaliny, lecytyny, błn komórkowych oraz krwi. Bierze udział w budowie i utrzymaniu prawidłowego stanu zębów i kości, w regulacji równowagi kwasowo- zasadowej. Odgrywa bardzo ważną rolę w procesach anabolicznych i katabolicznych, bierze udział w spalaniu glukozy. ŹRÓDŁA FOSFORU PRZEDAWKOWANIE SODU - produkty mleczne - mięso - ryby - wątroba - jaja - sery żółte - groch - pestki dyni - fasola - ziemniaki - pełnoziarniste produkty zbożowe - marchew NIEDOBÓR FOSFORU PRZEDAWKOWANIE SODU Gospodarka fosforem w organiźmie jest nieodłącznie związana z gospodarką wapniem, dlatego też podlega kontroli tych samych czynników co on. Niedobory fosforu raczej nie występują. Jeśli jednak się pojawią, są przyczyną krzywicy u dzieci i osteomalacji (rozmiękczenie kości) u dorosłych. Najlepszą proporcją spożywanego wapnia do fosforu jest 1,8:1 co odpowiada proporcji tych dwóch minerałów w mleku ludzkim. Taka proporcja napewno zabezpieczy nasz organizm przed utratą masy kostnej. PREZENTACJĘ WYKONAŁA: AULINA MAŁEK