Wszechświat

Spis treści:
•Co to jest Wszechświat
•Wielki Wybuch
•Galaktyki
•Układ Słoneczny
•Planety
•Życie i śmierć gwiazd
•Historia podboju kosmosu
•Wyprawy na Księżyc
•Neil Armstrong na Księżycu
•Czarne Dziury
•Bibliografia
WSZECHŚWIAT jest to
przestrzeń składająca się w
większości z atomów wodoru i
tlenu. Wypełnia ją energia i materia
(galaktyki, gwiazdy, planety i inne
jeszcze drobniejsze ciała
niebieskie). Obserwowaniem i
badaniem Wszechświata zajmuje
się astronomia pozagalaktyczna,
natomiast jego teoriami
powstawania i ewolucji —
kosmologia.
Jedną z teorii powstania wszechświata jest Wielki Wybuch. Mówi ona, że Wszechświat
powstał przed około 15-10 miliardami lat, wskutek potężnej eksplozji tzw. Wielkiego
Wybuchu. Wszelka istniejąca obecnie materia powstała w ułamku sekundy w
nieskończenie małej przestrzeni, rozpraszając się we wszystkich kierunkach z
niewiarygodnie wielką prędkością. W miarę rozszerzania się Wszechświata, wyrzucona w
przestrzeń materia, rozgrzana do bardzo wysokiej temperatury, zaczęła stygnąć. Podczas
jej schładzania powstawały cząstki elementarne, które łączyły się w ciała niebieskie.
Podstawowymi elementami Wszechświata są galaktyki, składające
się z miliardów gwiazd, obłoków, gazów i pyłów, oraz tzw. ciemnej
materii. Galaktyki ze względu na kształt dzielą się na spiralne,
eliptyczne i nieregularne. Rzadko w przestrzeni kosmicznej
galaktyki występują samotnie. Najczęściej występują stosunkowo
blisko siebie tworząc gromady i supergromady galaktyk.
Przykładem galaktyki spiralnej jest Droga Mleczna, która
kształtem przypomina dysk.
Układ Słoneczny to układ planetarny składający się ze Słońca i
powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich. Ciała te to osiem
planet: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun.
Słońce jest jedną z mniejszych gwiazd w Galaktyce zwanej Drogą
Mleczną i znajduje się na jej peryferiach. Przed pięcioma miliardami
lat Układ Słoneczny był obłokiem pyłu i gazu. Wybuch supernowej
spowodował powstanie gwiazdy - Słońca.
Termin planety pochodzi od greckiego planetes czyli „wędrowcy”. W
starożytności znano tylko sześć planet. Poruszają się one po
orbitach eliptycznych. Krążą niemal po tej samej płaszczyźnie.
Planety nie są jedynymi ciałami niebieskimi okrążającymi Słońce.
Między Jowiszem a Merkurym istnieje pas planetoid złożonych ze
skalnego gruzu. Po peryferiach układu krążą także
komety.
Najlepiej poznana kometa Halleya powraca co 76 lat.
Gwiazdy powstają w wyniku
przejścia fali ciśnienia poprzez
olbrzymią chmurę międzygwiezdnego gazu. Gwiazdy podobnie
jak nasze Słońce, są rozżarzoną
kulą gazową składającą się z
wodoru i tlenu. Wodór zużywany
jest przez miliardy lat, do
momentu kiedy gwiazda traci
stabilność. Wtedy to puchnie do
ogromnych rozmiarów, po czym
kurczy się w mała wypaloną
gwiazdkę.
Idea
podróży
kosmicznych
nurtowała ludzkie umysły od
stuleci,
ale
pozostawała
marzeniem
aż
do
czasu
zbudowania potężnych rakiet,
które powstały głównie w USA i
ZSRR w połowie XX w. Pierwszym
człowiekiem w kosmosie był
radziecki
kosmonauta
Jurij
Gagarin. Jego historyczny lot,
który odbył się 12 kwietnia 1961 r.
trwał niecałe dwie godziny i było
to jedno okrążenie Ziemii.
Od 1959 roku wysyłano w stronę
Księżyca kilkadziesiąt sond
automatycznych, które miały tylko
zrobić jego zdjęcia. Pierwsi na
Księżycu stanęli Neil Armstrong i
Edwin Aldrin 20 lipca 1969 roku.
Kosmonauci, którzy byli na
Księżycu, zrobili tysiące jego zdjęć,
rozmieścili tam przyrządy naukowe,
dokonali wielu pomiarów i
przywieźli na Ziemię około 400 kg
próbek skał księżycowych.
Czarna dziura jest tworem grawitacji. Gwiazdy zostają
przyciągnięte, a następnie wchłonięte przez czarną dziurę, ulegają
rozdrobnieniu na skutek jej siły grawitacji i zostają wepchnięte w
kosmiczny wir, w którym mogą zachodzić gwałtowne wybuchy.
Czarne dziury nie są bezpośrednio obserwowane, jest natomiast
możliwe
obserwowanie
procesów
zachodzących
w
polu
grawitacyjnym w ich otoczeniu. Zderzenie czarną dziurą może być
ostatecznym przeznaczeniem całej materii Wszechświata.
•www.Wikipedia.pl
•www.portalwiedzy.onet.pl
•www.wszechswiat1.republika.pl
•www.sciaga.pl
•www.wszechswiat.astrowww.pl
•www.astronomia.gery.pl
Barbara Tchórzewska