Pierwszy zapis dotyczący polskiej adwokatury pochodzi z roku 1016

Pierwszy zapis dotyczący polskiej adwokatury pochodzi z roku 1016, z „Roczników, czyli kronik sławnego królestwa
polskiego” Jana Długosza. B. Chrobry wydaje polecenie zapewnienia wdowom, małoletnim sierotom oraz ludziom
ubogiego stanu prawa do obrony płatnej ze Skarbu Państwa.
Statuty Wiślickie (1347 – 1370)
Przywileje Nieszawskie (1454 – 1496)
26 luty 1768r. – J. Wybicki SHOW!
Organizatorzy Powstania Kościuszkowskiego (adwokaci warszawscy):






Franciszek Barss
Adam Mędrzycki
Michał Swinarski
Michał Wulfers
Walenty Lelewicz
Józef Wybicki
Min. Sprawiedliwości Francji: Francis Desforques
1808r. – Fryderyk August wprowadza w Księstwie francuską procedurę cywilną.
Min. Sprawiedliwości: Feliks Łubieński (RS Sądem Kasacyjnym)




polski językiem urzędowym,
reforma adwokatury, która do tej pory nie miała samorządu,
opracowanie projektu powołania do życia izb adwokackich (w Warszawie i Płocku) który to
projekt został jednak odrzucony przez sejm.
trzystopniowa organizacja adwokatury
A) patroni -
mający prawo występowania przed sądami pierwszej instancji, czyli
trybunałami.
B) adwokaci - występowali przed sądami II instancji (apelacyjnymi)
C) mecenasi - przysługiwało im prawo występowania przed Sądem Kasacyjnym. W
późniejszych czasach zamiast nazwy mecenas używano „obrońca przy
Warszawskich Departamentach Senatu”
Z racji braku samorządu adwokackiego o nominacji do dwóch pierwszych grup decydował minister
sprawiedliwości, a o nominacji do trzeciej król. Patroni i adwokaci musieli zdawać egzamin kwalifikacyjny przed
uzyskaniem wpisu na listę.
Stworzony przez Łubieńskiego system organizacyjny adwokatury istniał jeszcze w Królestwie Polskim do 1876, czyli
do wprowadzenia rosyjskiej ustawy sądowej z 1864r.
Powstanie listopadowe:



Ksawery Bronikowski
Józef Kozłowski
Jan Olrych Szaniecki pełniący w rządzie B. Niemojewskiego
funkcję Ministra Sprawiedliwości
Henryk Krajewski (zm. 9.6.1897r.) w dwóch kolejnych rządach powstańczych Karola Majewskiego i Romualda
Traugutta pełnił funkcję dyrektora wydziału spraw zagranicznych. Twórca projektu ustroju adwokatury
przewidującego powołanie do życia samorządu adwokackiego.
Publikacje propagujące walkę o samorząd adwokacki:
-
A. Niemirowski (1869)
D. Torosiewicz (1822)
N. Likiert (1916)
A. Radgowski (1865)
D. Krysiński (1865)
1876r. – Komisja Obrończa przy Sądzie Okręgowym w Warszawie
(rozwiązana, podobnie jak i Kasa Pomocy Adwokatów Przysięgłych)
1900r. – Koło Młodych Prawników
1903r. – Ogólna Kasa Pomocy dla Więźniów Politycznych.
1905r.–
z
inicjatywy
Adolfa
Pepłowskiego
oraz
K.
Kunina
powstaje
Adwokatów
Przysięgłych,
a
później
Towarzystwo
Patriotyczne,
379 adwokatów.
Konsultacja
skupiające
Podczas powstania styczniowego, w skład rządów powstańczych wchodzili:




Henryk Krajewski
Piotr Kobylański
Oskar Awejde
Henryk Bąkowski
Misje zagraniczne spełniali:



Wincenty Majewski
Antoni Wrotnowski
Józef Kiciński
W akcjach wojskowychych udział brali:




Dominik Anc
Aleksander Kraushar
Tomasz Burzyński
Adolf Pepłowski
Adolf Suligowski:
- 1875r. zdanie egzaminu na aplikację,
- 1877r. wpis na listę adwokatów,
- wspólnie z S. Bełzą, J.Benzefem, A. Preisem opracowuje
obrończej” publikowany w „Gazecie Sądowej Warszawskiej” (1886)
„Kwestionariusz
do
etyki
Zjazdy adwokatów i ekonomistów:
1. Kraków 1887r.
2. Lwów 1889r.
3. Poznań 1893r.
4. Kraków 1906r.
5. Lwów 1912r.
Związek Adwokatów Polskich, powołany we Lwowie w 1911r. W 1914r. odbył się jednym zjazd adwokatów.
Adwokatów z Kongresówki reprezentował Franciszek Nowodworski, zabór pruski Władysław Mieczkowski z
Poznania a Galicję Mikołaj Koj. Na zjazd ów Adolf Suligowski opracował referat pt. „O potrzebie wydawnictw
poświęconych zawodowi obrończemu” (1914r.) w którym postulował:
 wydanie czasopisma poświęconego sprawom zawodu adwokackiego,
 opracowanie podręcznika wyjaśniającego zasady wykonywania zawodu adwokackiego,
 wydanie podręcznika poświęconego sprawom wymowy sądowej,
 opracowanie historii adwokatury polskiej.
A. Suligowski opracował także „Bibliografię prawniczą Polską” W 1918r. uzyskuje ponowny wpis na listę adwokacką.
W Sejmie Ustawodawczym przewodniczył powołanej z jego inicjatywy komisji ds. miejskich („ojciec samorządu
miejskiego”). Współtwórca „Zbioru zasad etyki adwokackiej”
W 1915r. w Pałacu Krasińskich powołano Delegację Adwokatury Warszawskiej. W ramach jej powołano do życia
Wydział Wykonawczy Delegatury (Stanisław Bukowiecki, Józef Higersberger, Henryk Konic, Jan Jakub Litauer,
Eugeniusz Śmiarowski) który wyłonił komisje mającą na celu opracowanie projektu ustawy o ustroju adwokatury. W
skład komisji weszli:
 adw. Dominik Anc (przew.)
 sędzia Bolesław Pohorecki
 adw. Cezary Ponikowski
 adw. Stanisław Car
 adw. Antoni Chmurski
W 1917r. opublikowano w „Gazecie Sądowej Warszawskiej” projekt ustawy Prawo o adwokaturze” który przyjął
Departament Sprawiedliwości Tymczasowej Rady Stanu Królestwa Polskiego.
Rozporządzeniem z 2.9.1915r. władze pruskie zawiesiły działalność sądów obywatelskich. W dniu 11.9.1915r.
warszawscy adwokaci zorganizowali zebranie, w czasie którego podjęto uchwałę odmawiającą wzięcia udziału w
organizowanym przez Niemców sądownictwie. Doszło do spotkania delegacji polskich adwokatów z Niemcami.
Stronę polską reprezentowali:
 Józef Higersberger
 Henryk Konic
 Eugeniusz Śmiarowski
Zaś stronę niemiecką Wolfgang von Kries i Randohr.
17.10.1915r. zjazd Adwokatów Polskich z zaboru austriackiego podjął uchwałę zgodnie z którą polscy adwokaci nie
będą przyjmować nominacji na stanowiska sędziów w sądach zaborczych.
W 1916r. powołana zostaje Tymczasowa Rada Stanu w której na 16 członków Departamentu Sprawiedliwości aż 14
było adwokatami. Dyrektorem Departamentu Sprawiedliwości został Stanisław Bukowiecki, zaś wicedyrektorem
Wacław Makowski.
W dniu 1.9.1917r. w Pałacu Krasińskich w Warszawie miało miejsce otwarcie polskich sądów. W tym też dniu
wręczono nominacje na sędziów wszystkich instancji. Na 47 nominacji 34 przypadło warszawskim adwokatom.
Po wprowadzeniu przez Rosjan reformy sądowej z 1864r. tj. po 1876r. w wyższych sądach warszawskich nie było ani
jednego sędziego Polaka. W niższych pracowało natomiast zaledwie 9, co stanowiło 4,2% ogólu sędziów.
W 1905r. w Warszawie wykonywało zawód 399 adwokatów oraz 268 aplikantów.
30.12.1918r. ukazał się Dekret Naczelnika Państwa zawierający przepisy Tymczasowego Statutu Palestry Państwa
Polskiego. Dekret wszedł w życie 1.1.1919r. Jego autorami byli:
 adw. Dominik Anc (przew.)
 sędzia Bolesław Pohorecki,
 adw. Cezary Ponikowski,
 adw. Stanisław Car,
 adw. Antoni Chmurski
w ten sposób adwokatura uzyskała po raz pierwszy w historii
niezawisły samorząd adwokacki
Rada adwokacka decydował o:
 wpisie na listę,
 skreśleniu z listy,
 zarządzaniu funduszami izby,
 czuwaniu nad etyką,
 kształceniu aplikantów,

zwoływaniu walnych zgromadzeń.
Zwierzchnim organem była Naczelna Rada Adwokacka. W jej skład wchodzili delegaci wybierani na walnych
zgromadzeniach izb adwokackich. Funkcje wykonawcze w NRA sprawował Wydział Wykonawczy. Adwokatura
otrzymała także własne sądownictwo dyscyplinarne, zorganiziwane w dwóch instancjach. Sprawy z zakresu
obowiązków zawodowych i nadużycia wolności słowa rozpoznawał w II instancji Senat urzędujący przy Sądzie
Najwyższym, składający się po połowie z sędziów SN i adwokatów. Uprawnienia nadzorcze Ministra
Sprawiedliwości ograniczały się do prawa zniesienia sprzecznej z prawem uchwały NRA. Rada Ministrów mogła w
wyjątkowych wypadkach rozwiązać radę adwokacką lub NRA. Przeciwko zarządzeniom Ministra Sprawiedliwości lub
Rady Ministrów służyło zażalenie do Sądy Najwyższego, które rozpoznawał w składzie Izb Połączonych.
Premierzy:
Jan Kucharzewski,
Jan Kanty Steczkowski
Min. Sprawiedliwości:
1.Stanisław Bukowiecki
2.Józef Higersberger
3.Jan Hebdzyński
4.Leon Supiński
5.Bronisław Sobolewski
6.Stefan Piechocki
7.Wacław Makowski
8. Stanisław Nowodworski
9. Czesław Michałowski
10. Stanisław Car
11. Jan Morawski
Marszałkowie Sejmu:
Wojciech Trąmpczyński
Stanisław Car
Wacław Makowski
Marszałkowie Senatu:
Wojciech Trąmpczyński
Władysław Raczkiewicz
I Prezesi SN (1918-1939r.):
Stanisław Srzednicki
Franciszek Nowodworski
Władysław Seyda
Leon Supiński
W. Kiernik – minister spraw wew. i rolnych,
Franciszek Bardel – min. rolnictwa,
Stanisław Patek – min. spraw zagranicznych,
Jan Piłsudski – min. skarbu
C. Ratajski, W. Raczkiewicz, Władysław Sołtan – min. spraw wew.
czerwiec 1919r. - powołanie przez Sejm na wniosek Zygmunta Marka KK
Prezydenci KK:
Ksawery
Fierich
-
rektor
UJ
i
były
adwokat,
przewodniczący
sekcji
procedury
cywilnej
(osobiście
opracował
teksty
odnoszące
się
do
środków
odwoławczych
oraz
dotyczące
stron
i
pełnomocników)
zmarł
8 września 1928r.
Bolesław Pohorecki pełniący dotychczas funkcję prezesa NTA
Wiceprezydenci KK:
Ernest Till (były adwokat)
Stanisław Bukowiecki adwokat (w chwili nominacji prez. Prokuratorii Generalnej),
Ludwik Cichowicz adwokat ze Stolycy
Sekretarze generalni:
Aleksander Mogilnicki (były adwokat)
Emil Stanisław Rappaport (były adwokat)
10 listopada 1919r.
w Pałacu Krasińskich w Wawie odbyło się posiedzenie inauguracyjne KK
Wydział karny KK:
Franciszek Nowodworski adwokat - przewodniczący
prof. J. Makarewicz,
adw. A.Mogilnicki,
E.S. Rappaport (były adwokat)
prof. S. Śliwiński,
W. Makowski (były adwokat)
Wydział cywilny KK:
Henryk Konic - przewodniczący
R. Longchamp de Berier, Ludwik Domański, Jerzy Trammer, Mieczysław Kaczanowski, Zygmunt Jundziwiłł,
Ludwik Cichowicz, Henryk Konic, Adam Chełmoński, Zygmunt Rymowicz, Aleksander Jackowski, Stanisław
Szczepański, Józef Skąpski, Marek Kurator – Kuratowski, Ernst Till, J.J. Litauer, A. Parczewski, F. Zoll, E.
Wałkowski.
Kodeks Zobowiązań: referent: R. Longchamps de Berier; koreferent: L. Domański
KPK – 1928r.
KPC – 1930r.
KK – 1932r.
KZ – 1933r.
KH – 1934r.
W pracach Komisji znalazł się także projekt prawa o ustroju adwokatury. Tymczasowy Statut Palestry Państwa
Polskiego (wszedł w życie 1 stycznia 1919r.) obowiązywał bowiem tylko na terenach Kongresówki. Opracowanie
zlecono sekcji, której przewodnictwo objął adw. Jan Jakub Litauer
Po 1926r. Min. Sprawiedliwości opracowało jednak swój projekt, który spotkał się z negatywną reakcją (specjalny
numer „Palestry”) Jan Nowodworski (ówczesny dziekan Rady Adwokackiej w Wawie): „...to nie jest ustawa o ustroju
adwokatury, lecz ustawa o rozstroju adwokatury...”
1 styczeń 1919r. – powstanie Warszawskiej Izby Adwokackiej
1919r. – 386 adwokatów i 14 aplikantów,
1926r. – 730 adwokatów,
1928r. – 866 adwokatów i 270 aplikantów,
1937r. – 2047 adwokatów w Warszawie
(w całej Polsce było wówczas 7717 i 3607 aplikantów)
DZIEKANI:
Antoni Jurkowski: I 1919 do XII 1919 i III 1924 do III 1926
Jan Hebdziński: I 1920 do XII 1921
Stefan Chomiczewski: I 1922 do III 1923 i IV 1923 do II 1924
Jan Nowodworski: III 1926 do III 1929 i IV 1930 do XI 1932
Zygmunt Sokołowski: III 1929 do II 1930
Bolesław Bielawski: XI 1932 do XI 1933
Adam Chełmoński: XII 1933 do XI 1935
Stanisław Janczewski: XII 1935 do XI 1936
Leon Nowodworski: XII 1936 do IV 1937 i VII 1938 do IX 1939
Stefan Urbanowicz: IV 1937 do VI 1938
W poszczególnych kadencjach było 30 adwokatów w Sejmie i 15 w Senacie.
Narodowa Demokracja (SN):
1. Kazimierz Kowalski (prezes zarządu głównego w latach 1937-39)
2. Stefan Niebudek (zamordowany),
3. Mieczysław Trajdos (zamordowany),
4. Napoleon Siemaszko,
5. Stefan Dobrzański,
6. Bolesław Bielawski,
7. Zbigniew Stypułkowski (najmłodszy poseł),
8. Aleksander Demidowicz-Demidecki,
9. Aleksander Dębski (zamordowany),
10. Franciszek Nowodworski,
11. Jan Nowodworski,
12. Leon Nowodworski
13. Stanisław Celichowski,
14. Bogusław Jezierski
W skład Zarządu Głównego wybranego w 1939r. wchodzili:
Mieczysław Trajdos (wiceprezes), Bogusław Jezierski, Stefan Niebudek, Napoleon Siemaszko.
Narodowo-radykalni:
1. Henryk Rossman,
2. J. Prószyński,
3. Jan Jodzewicz.
4. Eugeniusz Śmiarowski
ChD, NPR, PP:
1. Józef Chaciński,
2. Wacław Bitner,
3. Adam Chądzyński,
4. Stefan Piechocki,
5. Kazimierz Rokossowski,
6. Stanisław Nowodworski,
7. Jan Mildner,
8. Bronisław Krzyżanowski,
9. Stanisław Janczewski
Partie chłopskie:
1. Władysław Kiernik,
2. Stefan Korboński,
3. Stanisław Biały,
4. Józef Putek,
5. Zygmunt Graliński,
6. Eugeniusz Śmiarowski,
7. Adam Dźwikowski,
8. Wacław Łypacewicz,
9. Piotr Eydziatt-Zubowicz,
10. Stanisław Mierzwa
W składzie wybranego w marcu 1936r. Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego znaleźli się:
Władysław Kiernik (pierwszy wiceprezes); Zygmunt Graliński (drugi wiceprezes); Stanisław Mierzwa; Tadeusz Rek
W lutym 1938r. wybrano stuosobową Radę Naczelną oraz Naczelny Komitet Wykonawczy. W skład RN wszedł
adw. Władysław Banaczyk, zaś do NKW weszli adw. Zygmunt Graliński i adw. Stanisław Mierzwa.
PPS:
1.
2.
3.
4.
Herman Liebermann,
Adam Pragier,
Leon Berenson,
Antoni Pajdak,
5.
Zygmunt Marek
W 1937r. na XXIV Kongresie PPS w Radomiu w skład
adw. H. Liebermana, zaś do Komisji Rewizyjnej wszedł adw. Adam Pragier.
Rady
Naczelnej
wybrano
Obóz rządzący:
1. Stanisław Car,
2. Franciszek Paschalski.
Stronnictwo Demokratyczne:
1. Wacław Barcikowski,
2. Stanisław Bukowiecki,
3. Jerzy Langrod,
4. Leon Chajn (aplikant)
Komuniści:
1. Teodor Duracz,
2. Edward Grabowski,
3. Jan Dąbrowski.
W powołanym w 1937r. Stronnictwie Pracy działał C. Ratajski.
„Gazeta Sądowa Warszawska” redaktorzy:
1. Wincenty Prokopowicz,
2. adw. Filip Flamm (brał udział w zakładaniu gazety)
3. adw. W. Miklaszewski,
4. adw. K. Dunin,
5. adw. Henryk Konic (od 1897r.)
1900r. – „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” (Kraków)
1903r. – „Głos Obrońców” (Kraków)
1913r. – „Przegląd Adwokacki” (Kraków)
1910r. – „Palestra” (Lwów)
„Czasopismo Adwokatów Polskich (Lwów; Warszawa 1933-39r.)
Po 1918r powstają następujące czasopisma:
1. „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”
2. „Przegląd Notarialny”
3. „Prawo”
4. „Głos Prawa”
5. „Przegląd Polskiego Ustawodawstwa Cywilnego i Karnego”
1924r. – „Palestra” (organ warszawskiej Izby Adwokackiej)
Redaktorzy „PALESTRY”:
a) Stanisław Car,
b) Zygmunt Sokołowski,
c) Adam Chełmoński (powołany w 1937r. na stanowisko podsekretarza stanu w MS)
d) Leon Nowodworski (od 1937r.)
e) Stefan Urbanowicz,
f) Leon Nowodworski
1932r.
–
adw. E. Waśkowski, prof. Uniwersytetu Stefana Batorego
„Palestrze” artykuł pt. „Zadanie i znaczenie adwokatury” (nr. II Palestry)
1933r. – E. Waśkowski: „Zasady etyki adwokackiej”
w
Wilnie
publikuje
w
1938-1939r. – Jan Ruff: „Dyscyplina adwokatury”
(wydana następnie w formie książkowej stanowiła
pierwsze opracowanie zajmujące się tą tematyką)
Ostatni przedwojenny numer „Palestry” to sierpień 1939r. Leon Nowodworski zawarł w nim sprawozdanie z
działalności Międzynarodowego Związku Adwokatów. Członkami zarządu głównego Międzynarodowego Związku
Adwokatów byli:
4.
1. Leon Nowodworski,
2. Stanisław Janczewski,
3. Marian Niedzielski,
Stanisław Rowiński (Kraków Yeach!)
399 p.n.e. Sokrates oskarżony przez grabarza Anytosa, poetę Melitosa i mówcę Wykona o to że „nie uznaje bogów i
psuje młodzież”. Nie skorzystał z mowy przygotowanej przez Izajasza.
Marek Tuliusz Cyceron (106 – 43 p.n.e.)
Zaangażowany w wybór na konsula Lucjana Licyniusza Murenę. Doszło do procesu przeciw Murenie.
Oskarżycielem był Marek Porcjusz Katon, zaś Murenę bronili: Marek Tuliusz Cyceron; Kwintus Hortensjusz; Marek
Krassus
Francja XIX w: A.M. Thiers; Berryer; E. Oliver
Ferdynand
Payen
-
dziekan
paryskiej
rady
adwokackiej „O powołaniu
sztuce obrończej”
adwokatury
i
Henryk Krajewski bronił starszego cechu szewców Stanisława Hiszpańskiego.
1913r.
–
sprawa przeciwko członkom Narodowego
się
przed
sądem
carskim
w
Franciszek Nowodworski późniejszy I Prezes SN.
Związku Robotniczego. Proces
Piotrkowie
Trybunalskim.
W LONDYNIE S. SZURLEJ PEŁNIŁ FUNKCJE:
- Prokuratora generalnego wojska polskiego
- Szefa sądownictwa wojskowego na obczyźnie
E. Śmiarowski: „Mowy sądowe” ( przedmowa C. Ponikowskiego) Warszawa 1925r.
„Mowy obrończe” (1920-1925r.) Warszawa 1926r.
S. Gelertner: „Mowy sądowe” Warszawa 1925r. (przedmowa C. Ponikowskiego)
Zbigniew Stypułkowski:
- obrona Adama Doboszyńskiego (akcja myślenicka)
- członek Stronnictwa Narodowego, wybrany do Sejmu gdzie był najmłodszym posłem,
odbył
Bronił
- związany z NOW a później z NSW
- „zaproszony” do Moskwy przez pułkownika gwardii Pimonowa,
- przesłuchiwany 70 razy w ciągu 71 nocy,
- śledztwo prowadzone przez prokuratora R.A. Rudenko,
- proces „szesnastu”,
- „Zaproszenie do Moskwy” (Wawa 1991r.)
- skazany na 4 miesiące więzienia.
WARUNKI AUTENTYCZNEGO SAMORZĄDU ADOKACKIEGO:

Samorząd powinien być powoływany przez zgromadzenie ogółu adwokatów w tajnym głosowaniu.

Każdy uczestników zgromadzenia ma prawo do zgłoszenia kandydata na członka samorządu.

Członkiem samorządu może być wyłącznie adwokat.

Zaprzeczeniem samorządności jest przywożenie kandydatów w teczkach.

Wyłącznie samorząd decyduje o wpisie na listę.

Samorząd zajmuje się szkoleniem i organizuje egzaminy adwokackie.

Sądy dyscyplinarne obu instancji powoływane są w tajnym głosowaniu i składają się wyłącznie z
adwokatów.

Organizacja samorządu opiera się na zasadzie dwuinstancyjności (ORA i NRA)

Wszystkie uchwały organów samorządowych i orzeczenia sądów dyscyplinarnych podejmowane są przy
zachowaniu samodzielności i niezależności.
D. Torosiewicz: „Myśli o powołaniu obrońców sądowych” - 1823r.
H. Cederbaum: „Adwokatura w Królestwie Polskim” - 1911r.
We wszystkich aktach prawnych okresu międzywojennego znalazły się regulacje dotyczące tajemnicy adwokackiej.
Art. 71 ustawy o adwokaturze z 1932r. stanowił: „Adwokat obowiązany jest zachować w tajemnicy wiadomości
udzielone mu z tytułu wykonywania przezeń zawodu”.
13 październik 1934r. Wydział Wykonawczy Naczelnej Rady Adwokackiej stwierdza: „Obowiązek dochowania
tajemnicy obejmuje nie tylko zakomunikowane adwokatowi przez klienta wiadomości, lecz wszelkie wiadomości o
charakterze poufnym, uzyskane przez adwokata w związku z wykonywaniem zawodu, nie wyłączając wiadomości
uzyskanych dzięki osobistym obserwacjom”
E.
Waśkowski:
„...etyka
zawodowa
to
system
prawideł
zachowania
naruszanie winno być sankcjonowane karami zawodowymi...”
się,
których
W 1914r. na Zjeździe Adwokatów Polskich we Lwowie, A. Mogilnicki wygłosił referat, w którym proponował
powołanie komisji, mającej zająć się zebraniem zasad etyki adwokackiej. Ogłosił on również 10 tez, które miały
stanowić materiał wyjściowy przyszłego zbioru zasad etyki.
Delegacja Adwokatury Warszawskiej (1915r.) będąca surogatem samorządu, powołuje komisję mającą opracować
zasady etyki adwokackiej. Nic jednak z tego nie wyszło.
Po wejściu w życie Tymczasowego Statutu Palestry w 1919r. odbył się Ogólny Zjazd Adwokatury Polskiej (350
uczestników) podczas którego podjęto uchwałę zalecającą ograniczenie dyskusji do opracowania orzeczeń
dyscyplinarnych.
1935r. - uchwała o powołaniu komisji do spraw etyki.
1937r.
-
na
seminarium
zasad etyki.
aplikanckim
w
Wilnie
wypowiedziano
się
przeciw
kodyfikacji
Warszawska izba adwokacka w uchwale z 1 października 1935r. również opowiedziała się przeciwko kodyfikacji,
zalecając jednak zebranie uchwał i zaleceń.
1938r. J. Buff publikuje artykuł poświęcony zagadnieniom związanym z etyką.
S. Janczewski publikuje w 1959r. cykl artykułów na temat etyki. W jakiś czas potem wydaje broszurę pt. „Godność
zawodu adwokackiego” S. Janczewski był także przewodniczącym działającej prze NRA komisji mającej za zadanie
przygotowanie projektu zbioru etyki.
Zjazd Adwokatury uchwałą z 25 października 1959r. polecił Wydziałowi Wykonawczemu NRA opracowanie
ostatecznego tekstu ze zmianą nazwy „kodeks” na „zbiór zasad”. W dniach 6 - 7 maja 1961r. NRA uchwaliła „Zbiór
zasad etyki adwokackiej i godności zawodu”. Ostatnia zmiana to 10 październik 1998r.
Ustrój adwokatury powinien się opierać na czterech filarach, którymi są:
 samorząd, gwarantujący niezawisłość adwokatury,
 prawo do tajemnicy adwokackiej,
 immunitet,
 etyka zawodowa
Bufety adwokackie istniały przy sądach grodzkim, okręgowym i apelacyjnym.
Zenon Poklewski – Koziełł (sędzia)
Antoni Bogucki – senator, wicemarszałek Senatu
Antoni Kornecki – obrońca konsystorski i szambelan papieski
Tadeusz Michalski – absolwent Kijowa gdzie także aplikował, „dziekan humoru”
Bolesław Bielawski – senator, prezes Tajnej Naczelnej Rady Adwokackiej
W Kijowie praktykowali tacy adwokaci jak:
Józef Dynowski
Edward Paszkowski
Jordan Pereświat-Sołtan
Lucjan Knoll
Tadeusz Zagórski
Stanisław Zieliński
Wincenty Rohoziński
W Dowództwie Obrony Warszawy służyli adwokaci:
W. Kempfi – oficer ordynansowy
Michał Skoczyński
Marian
Paweł
Sokołowski
–
komendant
ochrony
Kawaler Krzyża Virtuti Militari.
pułk. Jan Nowodworski i podpułk. Witold Szulborski
organizowali Sąd Polowy przy Dowództwie Obrony Warszawy
siedziby
Dowództwa,
Tomasz Kędzierski – opracowania dotyczące sądownictwa wojskowego