Plan wynikowy

Plan wynikowy
Fizyka
Kurs podstawowy
do programu DKOS-5002-38/07 i podręcznika „Fizyka i astronomia dla każdego”
autorstwa B. Sagnowskiej, M. Godlewskiej, M. Godlewskiego, Wydawnictwa ZamKor,
nr dopuszczenia 42/07
KLASA IIIKe, IIIU
8. Optyka
STANDARD I.1.5, I.2, II, III.
Treści konieczne
Uczeń potrafi:
Treści podstawowe
Uczeń potrafi:
Treści rozszerzone
Uczeń potrafi:
Treści dopełniające
Uczeń potrafi:
 wyjaśnić pojęcie fotonu i zapisać
wzór na energię fotonu.
 opisać i objaśnić zjawisko
fotoelektryczne.
 wyjaśnić, od czego zależy liczba i
energia kinetyczna fotoelektronów.
 odróżniać widma emisyjne do
absorpcyjnych
 wyjaśnić pojęcie widma liniowego.
 przedstawić różne modele budowy
atomu (model Thompsona i
Rutherforda)
 przedstawić model Bohra budowy
atomu,
 wypowiedzieć i objaśnić pierwszy
postulat Bohra
 wypowiedzieć i objaśnić drugi
postulat Bohra,
 wymienić przykłady zastosowania
lasera.
 opisać metodę analizy widmowej
do badania składu chemicznego
substancji.
 obliczyć promienie kolejnych orbit,
 wyjaśnić powstawanie liniowego
widma emisyjnego i
absorpcyjnego.
 sporządzić i objaśnić wykres
zależności natężenia prądu w
obwodzie fotokomórki od
przyłożonego napięcia dla różnych
natężeń światła o tej samej długości
fali,
 sporządzić i objaśnić wykres
zależności energii kinetycznej
fotoelektronów od częstotliwości
padającego promieniowania dla
różnych metali, z których
wykonano fotokatodę.
 wyjaśnić co to są linie
Frauenhoffera
 podać cechy światła laserowego
 omówić budowę i zasadę działania
lasera.
 obliczyć całkowitą energię
elektronu na orbicie
 wykazać przez odpowiedni
rachunek słuszność wzoru Balmera.
 Przedstawić zasadę działania
światłowodów i powstawania
hologramów
9. Elementy szczególnej teorii względności
STANDARD I.1.1, I.1.6, I.2, II, III.
Treści konieczne
Uczeń potrafi:
Treści podstawowe
Uczeń potrafi:
Treści rozszerzone
Uczeń potrafi:
Treści dopełniające
Uczeń potrafi:
 omówić pojęcie prędkości światła i
jego cech
 przedstawić doświadczenie
Michelsona – Morleya
 omówić zasadę względności
 podać założenie przyjęte przez
Ensteina w szczególnej teorii
względności i wymienić niektóre
jego konsekwencje
 omówić zasady klasycznego i
relatywistycznego składania
prędkości
 odszukać informacje poszerzające
wiedzę dotyczącą teorii
względności Einsteina.
 objaśnić, skąd pochodzi energia we
Wszechświecie.
 podać i objaśnić wzór wyrażający
całkowitą energię cząstki
swobodnej.
 omówić
– zależność czasu trwania zjawiska
od układu odniesienia,
– niemożność osiągnięcia przez
ciało w próżni szybkości ,
– nowy sposób składania
prędkości,
 przytoczyć przykłady zjawisk
potwierdzających szczególną teorię
względności.
 podać przykład przemiany energii
spoczynkowej w inny rodzaj
energii.
 przedstawić skutki szczególnej
teorii względności
 omówić pojęcie dylatacji czasu i
kontrakcji długości
 przedstawić pojęcia masy i pędu
relatywistycznego
 przedstawić dowody słuszności
STW
 podać i objaśnić relatywistyczne
wzory na pęd i energię
 wyjaśnić, dlaczego w cyklotronie
nie można przyspieszyć cząstek
naładowanych do dowolnie dużych
szybkości.
 wyjaśnić „paradoks bliźniąt” i inne
efekty relatywistyczne
10. Od mikroświata do Kosmosu
STANDARD I.1.6, I.1.7, I.1.8, I.2, II, III.
Treści konieczne
Uczeń potrafi:
Treści podstawowe
Uczeń potrafi:
Treści rozszerzone
Uczeń potrafi:
Treści dopełniające
Uczeń potrafi:
 przedstawić podstawowe cząstki
elementarne
 podać klasyfikacje cząstek
elementarnych
 zdefiniować pojęcie cząstki
elementarnej
 wymienić rodzaje promieniowania
jądrowego występującego
w przyrodzie.
 przedstawić założenia modelu
standardowego cząstek
elementarnych
 rozróżniać bozony od fermionów
 scharakteryzować leptony, hadrony
i kwarki
 omówić właściwości
promieniowania  i  ,
 opisać wkład Marii SkłodowskiejCurie w badaniach nad
promieniotwórczością.

 objaśnić prawo rozpadu
promieniotwórczego i pojęcie
czasu połowicznego rozpadu,
 podać sens fizyczny i jednostkę
aktywności promieniotwórczej
określonej masy substancji
promieniotwórczej,
 wyjaśnić pojęcie dawki skutecznej i
podać jej jednostkę.
 podać i objaśnić przykład reakcji
jądrowej.
 podać przykłady odkrywania
składników materii.
 przedstawić teorię kwarków
 objaśnić schematy rozpadów  i
.
 odszukać informacje o możliwości
zbadania stężenia radonu w swoim
otoczeniu.
 podejmować świadome działania
na rzecz ochrony środowiska
naturalnego przed nadmiernym
promieniowaniem jonizującym
(  ,  ,  , X).
 rozwiązywać zadania obliczeniowe
 ocenić szkodliwość
promieniowania jonizującego
pochłanianego przez ciało
człowieka w różnych sytuacjach.
 podać przykłady wykorzystania
radioizotopów w medycynie i
technice.
t
 1 T
z użyciem wzorów: N  N 0  
2
t
 1 T
oraz A  A0   .
2
 objaśnić sposób otrzymywania
izotopów sztucznie
promieniotwórczych.
 odszukać informacje i przygotować
prezentację na temat określonego
sposobu praktycznego
wykorzystania izotopu
promieniotwórczego.
 wymienić właściwości sił
jądrowych,
 wyjaśnić pojęcie energii wiązania.
 analizować wykres zależności
energii wiązania przypadającej na
 podać przykłady reakcji jądrowych
nukleonów stanowiących jądro
atomu.
 omówić rozpad α, β i γ
 przedstawić prawo przesunięć
 opisać reakcję łańcuchową
 przedstawić na czym polega
rozszczepienie jąder ciężkich
 wyjaśnić, na czym polega reakcja
termojądrowa
 opisać budowę gwiazd i etapy jej
życia
 Ew 
 od liczby
 A
 znając masy protonu, neutronu,
elektronu i atomu o liczbie
masowej A obliczyć energię
wiązania tego atomu.
 zapisać reakcje jądrowe
 omówić produkty reakcji
jądrowych
 opisać budowę reaktora jądrowego
i bomby jądrowej
 przedstawić i omówić różne reakcje
jądrowe
 opisać w jaki sposób gwiazdy
produkują energię
 podać argumenty przemawiające za
gazową budową Słońca.
 scharakteryzować kolejne etapy
ewolucji gwiazdy podobnej do
Słońca,
 omówić rolę gwiazd supernowych
w ewolucji materii.
 omówić zmiany położenia na
diagramie H-R punktu
charakteryzującego Słońce w
trakcie ewolucji.
 omówić zasady wytwarzania
energii przez różne typy gwiazd
 opisać, jak dochodzi do powstania
gwiazdy neutronowej.
 wyjaśnić pojęcie zakrzywienia
czasoprzestrzeni
 przytoczyć i objaśnić zasadę
nieoznaczoności Heisenberga.
 przedstawić konsekwencje ogólnej
teorii względności
 objaśnić, na czym polega jedność
mikro- i makroświata.
jeden nukleon 
 na podstawie wykresu zależności
 Ew 

 od A wyjaśnić
 A
otrzymywanie wielkiej energii w
reakcjach rozszczepienia ciężkich
jąder.
 pokazać jak otrzymuje się wielkiej
ilości energii w reakcjach fuzji
jądrowej
 wyjaśnić, czym jest materia
międzygwiazdowa i co wchodzi w
jej skład.
 przedstawić diagram H - R
 na schemacie diagramu H-R
wskazać położenie Słońca i
podstawowych grup gwiazd.
 przedstawić różne typy gwiazd
 scharakteryzować białe karły,
czerwone olbrzymy, supernowe,
neutronowe i czarne dziury
 przedstawić ogólną ideę teorii
względności
 objaśnić dualizm korpuskularnofalowy materii.
 podać założenia ogólnej teorii
względności
 podać cechy fal i cząsteczek
 podać związek między energią
wyrażoną w dżulach
i elektronowoltach.
 wymienić i uzasadnić zalety i wady
energetyki jądrowej.
 omówić drogę na diagramie H – R
w zależności od masy gwiazdy
 przedstawić i omówić różne inne
rodzaje obiektów astronomicznych
11. Lekcje końcowe
STANDARD I.1.9, I.2, II, III.
Treści konieczne
Uczeń potrafi:
Treści podstawowe
Uczeń potrafi:
Treści rozszerzone
Uczeń potrafi:
Treści dopełniające
Uczeń potrafi:
 przedstawić w jaki sposób na
przestrzeni wieków ewaluowały
poglądy filozofii nauki
 przedstawić metodę indukcyjną i
hipotetyczno – dedukcyjną
 omówić pojęcie determinizmu i
indeterminizmu w nauce
 omówić najnowsze osiągnięcia
fizyki i astronomii
 wskazać punkty zwrotne w rozwoju
nauki i przedstawić ludzi, którym je
zawdzięczamy
 omówić wpływ największych
filozofów przyrody na rozwój
nauki
 przedstawić rolę polskich
naukowców w rozwoju nauki
 ocenić rolę człowieka w rozwoju
nauk przyrodniczych
 przedstawić największe laboratoria
badawcze i obserwatoria
astronomiczne
OCENA DOPUSZCZAJĄCA - WYMAGANIA KONIECZNE
OCENA DOSTATECZNA - PWMAGANIA PODSTAWOWE
OCENA DOBRA - WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE
OCENA BARDZO DOBRA -WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE
OCENA CELUJĄCA – POSZERZENIE MATERIAŁU SZKOKNEGO ORAZ UDZIAŁ Z SUKCESEM W KONKURSACH I
OLIMPIADACH PRZEDMIOTOWYCH
..... opracowała.....
Bożena Kotecka