Materiały szkoleniowe dla Placówek Partnerskich zagadnienia prawne część II BZ WBK-AVIVA Towarzystwa Ubezpieczeń S.A. Styczeń 2015 r. Lekcja 2 Wybrane zagadnienia prawne dla agentów ubezpieczeniowych 2.1 Wprowadzenie Umocowanie Przedstawicielstwo Pełnomocnictwo Zobowiązanie Umowa Szkoda Prokura Lekcja 2 Zasady Sposoby Forma Tryb Unieważnienie Rodzaje swobody zawierania zawarcia zawarcia umowy umów umów umowy umowy Odpowiedzialność Niemajątkowa Majątkowa za szkodę Kontraktowa Deliktowa Przedstawicielstwo Przedstawicielstwo to dokonanie w imieniu reprezentowanego czynności prawnej przedstawicielstwo Zobacz warunki, Przedstawiciel które musi spełniać przedstawiciel czynności prawne Reprezentowany skutki Przedstawicielstwo Przedstawicielstwo jest to umocowanie do działania w cudzym imieniu. przedstawicielstwo Zobacz warunki, Przedstawiciel które musi spełniać przedstawiciel ma umocowanie czynności prawne Reprezentowany posiada przynajmniej skutki ograniczoną zdolność do czynności prawnych działa w imieniu reprezentowanego 2.2 Rodzaje przedstawicielstwa Pełnomocnictwo na podstawie oświadczenia woli reprezentowanego Przedstawicielstwo ustawowe z mocy ustawy 2.2.1 Przedstawicielstwo ustawowe Przedstawiciele ustawowi Przedstawicielami dziecka są jego wrodzice ile posiadają Umocowanie, czyli ustawowymi upoważnienie, do działania cudzymo imieniu wynikaprawa z przepisów rodzicielskie. prawa. 2.2.1 Przedstawicielstwo ustawowe - rodzice Przedstawiciele ustawowi Żadne ustawowymi z rodziców nie możesądziałać w imieniu dziecka: Przedstawicielami dziecka jego rodzice o ile posiadają prawa rodzicielskie. – przy czynnościach prawnych pomiędzy dziećmi dzieckiem pozostającymi a jednym z rodziców pod ich władzą lub małżonkiem rodzicielską, tego rodzica 2.2.2 Przedstawicielstwo ustawowe - opiekun ? Żadne z rodziców nie może działać w imieniu dziecka: – przy czynnościach prawnych pomiędzy dzieckiem a jednym z rodziców lub małżonkiem tego rodzica 2.2.2 Przedstawicielstwo ustawowe - kurator KURATOR osoba ubezwłasnowolniona częściowo ? dziecka poczęte, ale jeszcze nie urodzone osoba ułomna (potrzebująca pomocy do prowadzenia jej spraw). 2.2.3 Pełnomocnictwo Pełnomocnictwo jest rodzajem przedstawicielstwa, w którym upoważnienie do działania wynika z decyzji udzielonej przez reprezentowanego. Pełnomocnictwo ogólne – umocowanie do wszystkich czynności zwykłego zarządu Pełnomocnictwo szczegółowe - pełnomocnictwo do konkretnej czynności np. kupna domu Pełnomocnictwo rodzajowe - wskazuje określony rodzaj czynności, których może dokonywać pełnomocnik 2.2.4 Prokura - pełnomocnictwo handlowe spółka prawa handlowego Prokura przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą podlegającą wpisowi do ewidencji Prokura Upoważnia do dokonywania wszystkich czynności sądowych i pozasądowych, jakie wiążą się z prowadzeniem przedsiębiorstwa zarobkowego. 2.2.4 Prokura - pełnomocnictwo handlowe spółka prawa handlowego Prokura ProkuraRozdzielna łączna nie wymaga wymaga przy przy dokonywaniu czynności przedsiębiorca współdziałania prowadzący działalność prokurentów gospodarczą podlegającą wpisowi do ewidencji Prokura Upoważnia do dokonywania wszystkich czynności sądowych i pozasądowych, jakie wiążą się z prowadzeniem przedsiębiorstwa zarobkowego. 2.4 Pośrednictwo Pośrednictwo polega na wykonywaniu czynności faktycznych związanych z zawarciem lub wykonywaniem umowy. Pośrednik Agent Klient 2.5 Umowa Strony umowy Podmioty Umowa jest czynnością prawną, dla której zaistnienia niezbędne są co najmniej dwie strony. Umowa to zgoda obu stron na wywołanie, zmianę, powstanie lub ustanie skutków prawnych. Przy interpretacji umów należy raczej badać, jaki był zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Zastanów się W jakiej formie zawierana jest umowa ubezpieczenia? Zobacz odpowiedź Zastanów się W jakiej formie zawierana jest umowa ubezpieczenia? Odpowiedź W formie oferty lub rokowań. Kto składa ofertę w przypadku umowy ubezpieczenia? Zobacz odpowiedź Zobacz odpowiedź Zastanów się W jakiej formie zawierana jest umowa ubezpieczenia? Odpowiedź W formie oferty lub rokowań. Kto składa ofertę w przypadku umowy ubezpieczenia? Odpowiedź Ubezpieczający, który kieruje do ubezpieczycielaZobacz wniosekodpowiedź o zawarcie umowy ubezpieczenia. W odpowiedzi ubezpieczyciel może zrobić trzy rzeczy: przyjąć, odrzucić ofertę lub złożyć kontrofertę. 2.7 Tryb zawarcia umowy - Oferta oświadczenie o przyjęciu oferty Oferta zostaje zawarta Umowa ubezpieczenia Klient Oferent wykonywanie umowy 2.7 Tryb zawarcia umowy - Przetarg Przetarg ustny Przetarg pisemny 2.8 Unieważnienie umowy zawartej w drodze przetargu Strony umowy sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego wpłynięcie na wynik przetargu Umowa Zastanów się Czy ulotki, które znajdujemy w naszej skrzynce są ofertą? Zobacz odpowiedź Zadanie Czy ulotki, które znajdujemy w naszej skrzynce są ofertą? Odpowiedź Z reguły nie, bowiem często znajduje się w nich zastrzeżenie, że nie stanowią oferty w rozumieniu prawa handlowego. Są więc swoistym zaproszeniem do negocjacji. Zastanów się Oferent określa termin, w którym oferta jest aktualna. Jak myślisz, czy możemy określić ten termin w następujący sposób? 1. do 15 marca 2. 12 dni od otrzymania oferty 3. do przyszłego huraganu w Polsce Zobacz odpowiedź Zadanie Oferent określa termin, w którym oferta jest aktualna. Jak myślisz, czy możemy określić ten termin w następujący sposób? 1. do 15 marca 2. 12 dni od otrzymania oferty 3. do przyszłego huraganu w Polsce Zapamiętaj! Odpowiedź Termin musi być zawsze wskazany precyzyjnie albo uzależniony od 1. Tak pewnego zdarzenia przyszłego. 2. Tak, ale wtedy oferta musi być wysłana za potwierdzeniem odbioru 3. Nie, gdyż jest to zdarzenie przyszłe niepewne i nie można od niego uzależnić terminu. 2.9 Zasada swobody umów Decyzja o zawarciu umowy Decyzja o wyborze drugiej strony Wolność umowy kontraktowa Swoboda kształtowania treści umowy 2.9.1 Ograniczenia zasady swobody umów Ograniczenia swobody umów wynikają jedynie z ustawy lub z jej aktu wykonawczego. Umowy dotyczące niektórych czynności prawnych mają ustawowo określone, kto może je zawierać. Niekiedy ustawa wymaga indywidualnej decyzji administracyjnej dla dokonania pewnych czynności. Swoboda wyłaniania doboru kontrahenta może być ograniczona ustawowo. 2.10 Pojęcie zobowiązania Zobowiązanie to stosunek prawny, w którym jedna osoba (wierzyciel), może żądać od drugiej (dłużnika) spełnienia świadczenia, a dłużnik powinien to świadczenie spełnić. 3 2 1 2.11 Pojęcie szkody Majątkowa Niemajątkowa 2.11 Szkoda majątkowa Szkoda majątkowa oznacza stratę w mieniu poszkodowanego lub oznacza utratę korzyści jakiej mógłby się poszkodowany spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono Naraziłeś mnie na szkodę majątkową!! 2.11 Szkoda majątkowa Szkoda majątkowa Przedmiotem świadczenia oznacza może stratę byćwodszkodowanie, mieniu poszkodowanego a więc obowiązek lub oznacza naprawienia utratę korzyści szkody. jakiej mógłby się poszkodowany spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono 2.11 Pojęcie szkody Majątkowa Niemajątkowa 2.11 Szkoda niemajątkowa Szkoda niemajątkowa, nazywana także krzywdą jest konsekwencją naruszenia dóbr osobistych. W szczególności dobrami osobistymi człowieka są: • zdrowie, • wolność, • cześć, • swoboda sumienia, • nazwisko lub pseudonim, • wizerunek, • tajemnica korespondencji, • nietykalność mieszkania, • twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska – szkodę określa się wówczas jako krzywdę. 2.11 Szkoda niemajątkowa Szkoda niemajątkowa, nazywana także krzywdą jest konsekwencją naruszenia dóbr osobistych. W szczególności dobrami osobistymi człowieka są: • zdrowie, • wolność, • cześć, • swoboda sumienia, • nazwisko lub pseudonim, • wizerunek, • tajemnica korespondencji, • nietykalność mieszkania, • twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska 2.11 Szkoda niemajątkowa Szkoda niemajątkowa, nazywana także krzywdą jest konsekwencją naruszenia dóbr osobistych. W szczególności dobrami osobistymi człowieka są: • zdrowie, • wolność, • cześć, • swoboda sumienia, • nazwisko lub pseudonim, • wizerunek, • tajemnica korespondencji, • nietykalność mieszkania, • twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska 2.11 Pojęcie szkody Majątkowa Niemajątkowa Zastanów się Złodziej!! Czy jeżeli jesteśmy świadkami kradzieży na ulicy i krzyczymy za uciekającym człowiekiem „Łapać złodzieja!” to naruszymy jego dobra osobiste? Zobacz odpowiedź Zastanów się Złodziej!! Odpowiedź Nie, ponieważ nasze działanie nie jest bezprawne. Doświadczenie życiowe mówi nam, że mamy do czynienia z kradzieżą zuchwałą. 2.12 Odpowiedzialność za szkodę Odpowiedzialności za szkodę odpowiedzialność deliktowa odpowiedzialność kontraktowa 2.12 Odpowiedzialność za szkodę - deliktowa Odpowiedzialność deliktowa obejmuje przypadki szkody z tytułu czynów niedozwolonych. Definicja ustawowa Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia 2.12 Odpowiedzialność za szkodę - deliktowa To nie jest właściciel :) Zobacz skutki 2.12 Odpowiedzialność za szkodę - deliktowa To nie jest właściciel :) Przykład: Osoba, która uszkodziła cudze mienie ma obowiązek naprawienia szkody. Zobacz skutki 2.12 Odpowiedzialność za szkodę Odpowiedzialności za szkodę odpowiedzialność deliktowa odpowiedzialność kontraktowa 2.12 Odpowiedzialność za szkodę - kontraktowa Odpowiedzialność kontraktowa powstaje w przypadku wyrządzenia szkody przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, które istniało wcześniej między stronami. Dłużnik musi naprawić szkodę wynikłą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że dzieje się to nie z winy dłużnika. Zobacz przykład 2.12 Odpowiedzialność za szkodę - kontraktowa Prezesie, dom jest jak nowy. Należy się 500. 2.12 Odpowiedzialność za szkodę - kontraktowa 2.12 Odpowiedzialność za szkodę - kontraktowa Odpowiedzialność kontraktowa powstaje w przypadku wyrządzenia szkody przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, które istniało wcześniej między stronami. Dłużnik musi naprawić szkodę wynikłą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że dzieje się to nie z winy dłużnika. Zobacz przykład 2.12 Odpowiedzialność ubezpieczyciela za szkodę Możemy mówić jeszcze o odpowiedzialności subsydialnej, czyli zastępczej, np. w przypadku ubezpieczyciela, który wypłaca odszkodowanie za szkodę osobie ubezpieczonej. Podsumowanie