Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy
advertisement
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Załącznik do Uchwały Nr XXII/101/08 Rady Gminy Kocierzew Południowy z dnia 15.10.2008 rok PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY KOCIERZEW POŁUDNIOWY NA LATA 2008 - 2013 1 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Spis treści 1. Wstęp 4 2. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 5 3. Aktualna sytuacja społeczno – gospodarcza na obszarze gminy 5 3.1. Podstawowe dane dotyczące gminy 5 3.1.1. Położenie, powierzchnia, ludność 5 3.1.2. Środowisko przyrodnicze 6 3.1.3. Historia Gminy Kocierzew Południowy 10 3.1.4. Kultura 11 3.2. Zagospodarowanie przestrzenne 15 3.2.1. Infrastruktura techniczna 15 3.2.2. Własności nieruchomości w gminie 20 3.2.3. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego 21 3.2.4. Uwarunkowania ochrony środowiska 22 3.3. Strefa społeczna 23 3.3.1. Sytuacja demograficzna i społeczna na terenie gminy 23 3.3.2. Warunki i jakość życia mieszkańców 25 3.3.3. Grupy społeczne 26 3.3.4. Infrastruktura społeczna 27 3.3.5. Rynek pracy 29 3.4. Strefa ekonomiczna 30 3.4.1. Gospodarka 30 3.4.2. Turystyka 35 3.5. Identyfikacja najważniejszych problemów Gminy Kocierzew 36 Południowy 36 3.5.1. Wykaz najważniejszych problemów 38 3.5.2. Analiza SWOT 40 4. Cele ogólne i szczegółowe rozwoju obszaru gminy 45 5. Zadania zmierzające poprawy sytuacji w Gminie Kocierzew Południowy 45 6. 5.1. Rozwój infrastruktury technicznej i systemu komunikacji 46 5.2. Poprawa stanu środowiska naturalnego 46 5.3. Poprawa warunków życia mieszkańców 47 Realizacja zadań i projektów 47 6.1. Projekty i zadania rozpoczynające się w latach 2008 - 2013 7. 48 Powiązania zadań z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy /powiatu /województwa 8. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego 52 9. Plan finansowy na lata 2008 – 2013 56 2 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 10. System wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego 59 11. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej przyjętego Planu 60 Rozwoju Lokalnego 11.1. System monitorowania i sposoby oceny Planu 60 11.2. Sposoby inicjowania współpracy pomiędzy sektorem publicznym, 60 prywatnym i organizacjami pozarządowymi 11.3. 60 Public relations Planu Rozwoju Lokalnego 61 3 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 1. Wstęp Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Kocierzew Południowy na lata 2008-2013 opracowany został dla stworzenia możliwości realizacji najważniejszych celów rozwojowych gminy. Głównym zadaniem Planu jest zaprogramowanie działań samorządu w dłuższej perspektywie czasowej. PRL przyczynić się ma do realizacji strategicznych inwestycji w gminie poprzez koncentrację i optymalizację wykorzystania środków własnych gminy oraz maksymalne wykorzystanie dostępnych środków z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Niniejszy Plan został sporządzony w oparciu o „Zasady przygotowania Planu Rozwoju Lokalnego w ramach Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 - 2013 ” Regionalnego Programu stanowiące załącznik do Uchwały Nr 424/08 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 9 kwietnia 2008 roku. W dokumencie tym zaprezentowano obligatoryjne składniki oraz przykładową strukturę planu rozwoju lokalnego i w oparciu o nią został przygotowany niniejszy Plan. Plan Rozwoju Lokalnego powstawał w procesie uspołecznionym - jego najbardziej istotne elementy związane z propozycjami konkretnych działań i priorytetami rozwojowymi były konsultowane ze społecznościami wchodzącymi w skład Gminy oraz proponowane przez samych mieszkańców. 4 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 2. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju lokalnego Plan Rozwoju Lokalnego obejmuje Południowy. Przygotowany został swym zasięgiem na lata 2008 teren gminy Kocierzew - 2013 obejmujące zamierzenia szczegółowe. 3. Aktualna sytuacja społeczno – gospodarcza na obszarze gminy 3.1. Podstawowe dane dotyczące gminy 3.1.1. Położenie, powierzchnia, ludność Gmina Kocierzew Południowy, nazwana dalej gminą Kocierzew, położona jest w północno-wschodniej części województwa łódzkiego, w powiecie łowickim. Centrum gminy zlokalizowane jest 15 km na północny – wschód siedziby powiatu – miasta Łowicz. Obszar gminy sąsiaduje od północy i wschodu z obszarem powiatu sochaczewskiego wchodzacego skład województwa mazowieckiego. Sąsiadujące z gminą Kocierzew tereny innych gmin to : Gmina Łowicz w powiecie łowickim – od południowego zachodu Gmina Nieborów w powiecie łowickim – od południowego zachodu Gmina Chąśno w powiecie łowickim – od zachodu Gmina Kiernozia w powiecie łowickim – od północnego zachodu Gmina Iłów w powiecie sochaczewskim – od północy Gmina Rybno w powiecie sochaczewskim - od północnego wschodu i od wschodu Gmina Nowa Sucha w powiecie sochaczewskim – od południowego wschodu Gmina należy do grupy średniej wielkości gmin wiejskich subregionu skierniewickiego (subregionu rozumianego jako obszar dawnego województwa skierniewickiego) pod względem powierzchni (9367 ha). Gmina Kocierzew dzieli się na 19 sołectw: Boczki, Gągolin Południowy, Gągolin Północny, Gągolin Zachodni, Jeziorko, Kocierzew Południowy, Kocierzew Północny, Konstantynów, Lenartów, Lipnice, Łaguszew, Osiek, Ostrowiec, Płaskocin, Różyce, Różyce Żurawieniec, Sromów, Wicie i Wejsce. Mimo, że na terenie gminy nie przebiegają drogi kategorii krajowej i wojewódzkiej, ma ona dobre połączenie komunikacyjne z Warszawą i Łodzią. Połączenie to jest zapewnione przez bliskość drogi nr 2 o statusie międzynarodowym Świecko - Terespol. Również istniejące drogi lokalne zapewniają swobodny kontakt między sołectwami gminy. Gminę Kocierzew zamieszkuje 4655 osób, w tym 2341 kobiet i 2314 mężczyzn, co ogółem stanowi 5,6% ludności powiatu łowickiego ( stan na 31 XII 2007). Społeczeństwo Gminy stanowi 56,7% ludzi w wieku produkcyjnym. Zagęszczenie wynosi 50 osób na km². 5 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.1.2. Środowisko przyrodnicze Położenie fizyczno – geograficzne Teren gminy położony jest w północno – środkowej części Niziny Mazowieckiej – w obszarze etnicznym zachodniego Mazowsza, w północno – wschodniej części dawnego Księstwa Łowickiego. Jest to obszar zdenudowanej równiny polodowcowej w obszarze staroglacjalnym, tworzący płat równoleżnikowo rozciągający się pomiędzy dolinami Bzury i Wisły, zwany Równiną Kutnowską. Gmina Kocierzew Południowy zlokalizowana jest w południowo zachodniej części tej równiny, łagodnie opadającej w obszar Równiny Łowicko – Błońskiej. Generalnie cały obszar gminy opada z kierunku północno-zachodniego w kierunku południowo-wschodnim, ku Pradolinie Warszawsko-Berlińskiej (różnice wysokości, odpowiednio: od 105 m. n. p. m. do 89 m .n.p.m.). Rzeźba terenu jest słabo urozmaicona zarówno pod względem hipometrycznym, jak i budowy geomorfologicznej. Jednym wyróżniającym się elementem morfologicznym pozostaje niezbyt rozległa dolina rzeki Witoni. Warunki klimatyczne Gmina Kocierzew leży w zasięgu klimatu nizin środkowopolskich, charakteryzującego się dużą zmiennością elementów meteorologicznych. Suma roczna opadów waha się tu od 500 do 550 mm. Średnia roczna temperatura powietrza to 7-7,5 ˚ C. Okres wegetacyjny wynosi 200-210 dni. Teren ten charakteryzuje się dużą ilością dni ze słońcem i wysoką temperaturą, a także małą ilością opadów. Na danym terenie najczęściej występującymi są wiatry z zachodu i stanowią około 22% całego zbioru. W następnej kolejności są wiatry południowo-zachodnie 13% i wschodnie 11%. Osobliwością tego klimatu są fale mrozów występujące w marcu, kwietniu lub maju, co ma duże znaczenie dla rolnictwa. Gleby Gmina Kocierzew wyróżnia się dobrymi warunkami glebowymi sprzyjającymi rozwojowi rolnictwa. Najpowszechniej występującym podłożem dla gleb pozostają gliny zwałowe lekkie, piaski słabo gliniaste i gliniaste leżące na glinach, stąd ich klasa bonitacyjna oraz ocena przydatności rolniczej jest wysoka (kompleksy: pszenny dobry i żytni bardzo bobry – 2 i 4). Tylko wyspowo, na miąższym podłożu piaszczystym, tj. na piaskach słabo gliniastych i gliniastych, spotyka się gleby niższych klas bonitacyjnych, gleby zaliczane są do kompleksu żytniego dobrego lub słabego (spotyka się na całym terytorium gminy, ale nie są to obszary powierzchniowo rozległe). Najpowszechniejszym typem gleb są gleby klasy brunatno ziemne gleby płowe (pseudobielicowe) i gleby brunatne wyługowane. W dolinie rzeki Witoni wyodrębnia się czarne i szare ziemie. Na 6 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy terenie gminy nie występują udokumentowane złoża kopalin. Potencjalnie mogą występować złoża glin zwałowych jako surowiec do wyrobu cegieł. Gmina Kocierzew wyróżnia się dużym udziałem użytków rolnych klas II do IV . Strukturę użytków rolnych według klas bonitacyjnych w poszczególnych miejscowościach przedstawia poniższa tabela: Tabela 1: Struktura użytków rolnych Użytki rolne klas bonitacyjnych w % Obręby ewidencyjne Pow. Użytków rolnych w ha 1 II III IV V VI VIz 2 3 4 5 6 7 8 909 1.1 50,3 28,1 17,1 3,4 - 473 - 20,5 50,4 14.6 14,5 - 247 - 44,9 38,4 11,9 5.8 - 109 - 68,6 13,4 17 0,0 - 503 0,4 35,6 38,5 16,2 9,1 0,2 Kocierzew Południowy 652 0,1 51 40 6,9 2 - Kocierzew Północny 650 0,8 31 49 13,2 6 - 98 1 24 63,5 7,9 3,6 - 240 - 12 62 17,4 8,6 - 445 2,8 65,4 24,4 6,8 0,6 - 505 11,5 36,8 14,2 22,2 14,3 - 769 4,6 60 29 4,6 1,8 - 217 0,2 48 26,3 18,5 7 - 460 7,8 59,8 17,5 11,7 3,2 - 671 - 53,8 33,4 10,3 2,5 - 280 - 63 17,8 16 3,2 - 316 6,9 36,8 39,9 13,7 2,7 - 637 3,4 54,4 33,4 5,5 3,3 - 648 1,5 33,8 43,5 16,2 5 - 8829 2,6 45,6 34,5 12,6 4,7 0 Boczki Gągolin Południowy Gągolin Północny Gągolin Zachodni Jeziorko Konstantynów Lenartów Lipnice Łaguszew Osiek Ostrowiec Płaskocin Różyce Różyce Żurawieniec Sromów Wejsce Wicie Ogółem gmina 7 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Warunki hydrograficzne Pomiędzy dorzeczami rzeki Witoni a przyrzeczem Bzury, przez centralne obszary gminy, na kierunku od Różyc - Żurawieńca, przez Wicie i Lenartów, przebiega dział wody III rzędu. Dział tan jest najbardziej zasobnym w wodę jest trzeciorzędowe piętro wodonośne; występuje jednak na zmiennej głębokości i ma zmienne parametry hydrogeologiczne. Charakterystyczne dla tego terenu jest bardzo ubogie w wodę piętro czwartorzędowe (osady czwartorzędowe to głównie zwarte pokłady gliny zwałowej, bez piaszczysto-żwirowych warstw dzielących lub podścielających struktury morenowe). W granicach gminy nie wyznacza się obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych. Sieć hydrograficzna na obszarze gminy jest uboga – o gęstości, z ciekami o małych przepływach. Największym jest rzeka Witonia, jeden z bardzo nielicznych lewobrzeżnych dopływów Bzury. Swój początek bierze w granicach wsi Osiek, ale biegnie na najdłuższym odcinku przez teren gminy Rybno. Drugim co do wielkości ciekiem, w przeważającej części przebiegającym przez teren gminy Kocierzew, jest Struga, która uchodzi do Bzury na granicy gmin: Łowicz i Nieborów. Brak jest na terenie gminy dużych, naturalnych zbiorników wody stojącej. Istnieją małe zbiorniki należące do osób prywatnych, jednak nie odgrywają one dużej roli ani jako źródło wody pitnej ani jako zbiorniki hodowlane dla ryb. Niegdyś występowały na tym terenie liczne, naturalne zbiorniki wodne. Obecnie tereny te są zmeliorowane, co spowodowało wyschnięcie tych cennych jeziorek. Szata roślinna Pod względem klasyfikacji geobotanicznej J. M Matuszkiewicza, całość terenu gminy Kocierzew Południowy znajduje się w północno –zachodnim krańcu krainy Południowomazowiecko – Podlaskiej, w podkrainie Południowomazowieckiej, w okręgu Łowicko – Warszawskim. Krajobraz gminy jest charakterystyczny dla obszarów o wysokiej intensyfikacji rolnictwa. Dominują remizy śródpolne, w tym kształtujące się głównie wśród oczek wytopiskowych. Obszarami bogatszymi pod względem różnorodności biologicznej z siedliskami łęgowo – olszowymi są rejony rzeki Witoni i jej dopływów. Obszar gminy można podzielić na dwa różniące się pod względem fitosocjologicznym i gatunkowym obszary występowania flory : - Obszar rolniczy zdenudowanej równiny polodowcowej obejmującej większość obszaru gminy, z dominacją zbiorowisk segetalnych i ruderalnych. Na terenach tych występują rośliny towarzyszące uprawą polowym i ogrodniczym. - Obszar przyrzeczny czyli doliny rzecznej Witoni gdzie występują zbiorowiska łęgowe i zaroślowe, towarzyszące połaciom użytków zielonych. 8 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Na terenie gminy brak większych kompleksów leśnych. Wskaźnik lesistość terenu gminy wynosi 2%. Niewielkie powierzchnie lasów można spotkać w terenach przyrodniczych graniczących z gminą Rybno. Większe obszary leśne występują w obrębie wsi Gągolin Północny , Gągolin Południowy, Jeziorko w obrębie wsi Boczki. Dominującymi typami siedliskowymi lasów są bór mieszany świeży i bór mieszany wilgotny. Gatunkami panującymi są sosna i brzoza, czyli gatunki pionierskie o niskich wymaganiach siedliskowych, Są to niemal wyłącznie lasy prywatne. Z reguły zajmują siedliska bardzo ubogie, nieprzydatne dla rolnictwa, stąd niewielkie w ich obrębie zróżnicowanie zbiorowisk roślinności. W obrębie gminy nie występują obszary o ponadprzeciętnych walorach środowiska przyrodniczego. Dolina rzeki Witoni – stanowi jedyny, wyróżniający się elementy przyrodniczy w bardzo jednorodnym, rolniczym krajobrazie terenu gminy. Świat zwierząt Pod względem regionalizacji faunistycznej A.S. Kostrowickiego zawartej w Atlasie RP teren znajduje się w południowo – środkowej części i podokręgu Wielkopolsko – Podlaskiego stanowiącego północną część Okręgu Środkowopolskiego. Na terenie Gminy Kocierzew można spotkać zwierzęta typowe dla terenów wiejskich. Jednym z ich przedstawicieli, który jest szczególnie godny uwagi na terenie gminy, jest bóbr europejski (Castor fiber). Główne jego skupisko znajduje się w parku dworskim Bacciarellich w Osieku.(Fot. 5) Nie jest znana ich dokładna liczba, ponieważ nie była prowadzona żadna inwentaryzacja. Ze względu na to, że występuje on głównie w parku nie wyrządza dużych szkód i nie jest zbytnim obciążeniem dla mieszkańców. Poza tym gatunkiem występuje wiele pospolitych zwierząt i ptaków charakterystycznych dla terenów wiejskich: sarny, zające, lisy, nietoperze, sowy jastrzębie, kuropatwy i bażanty. Częstymi gośćmi na tych terenach są dziki. Na terenie gminy działają również Koła Łowieckie, które sezonowo prowadzą odstrzał i dokarmianie zwierzyny. Obecnie działa 5 kół: Koło Łowieckie “Orzeł” z Kiernozi (dzierżawiące tereny, od Osieka w stronę Kiernozi), łowickie koło “Echo” (dzierżawiące część gminy od Wicia do Konstantynowa), warszawskie koło “Puszcza” (od Wicia w stronę Kompiny). Łowickie koło “Łowiczanin”, działające w okolicach Łaguszewa oraz warszawskie koło “Jemioła” - które dzierżawi fragmenty Osieka i Wejsc. Prowadzony jest odstrzał lisów, który na tym terenie występuje bardzo licznie i jest sprawcą dużych szkód w hodowli kur i kaczek. Koło “Orzeł” w 2003 roku odstrzeliło 79 lisów, w 2002 - 74, 2001 - 94, a w 2000 - 100 lisów. Koło Łowieckie “Echo” w tym roku odstrzeliło 15 lisów, pomimo że organizowano już kilkakrotnie polowanie na te zwierzęta, w 2003 upolowali 35 sztuk, w 2002 – 36 9 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.1.3. Historia gminy Kocierzew Południowy Obszar który obecnie znajduje się w granicach gminy to ziemie historycznego Mazowsza. Pierwszymi właścicielami byli książęta mazowieccy. W XVII wieku dobrami tymi władali już arcybiskupi skupi gnieźnieńscy a później prymasi Polski. Od roku 1246 mazowiecki ziemie arcybiskupstwa gnieźnieńskiego zyskują nazwę kasztelani łowickiej a rolę centrum administracyjnego pełni pobliski Łowicz. W 1773 roku ziemie te zyskują oficjalna nazwę Księstwa Łowickiego. Źródła podaja , że terytorium gminy przecinały podobnie jak dzisiaj siedziby trzech Parafii. Już od XIV w. Kocierzew wymieniany jest w źródłach bądź jako Kocierzew bądź też jako Kocierzowi. Na żyznych terenach nad Lutonią (Witonią) archeolodzy odkopali ślady osad z czasów rzymskich i późniejszych, świadczące o ciągłości osadnictwa. Najwcześniejsza wzmianka o Kocierzewie jako miejscowości parafialnej, pochodzi z 1345 roku. W początkach XVI wieku arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem był Jan Łaski zm. w 1531r. Jemu zawdzięcza Kocierzew Fundacje w 1526 roku nowego kościoła drewnianego. Prymas Łaski postanowił, że odtąd proboszczem parafii Kocierzew będzie kolegium Księży Wikariuszy Kolegiaty Łowickiej. Kościół przetrwał 200 lat, ocalał nawet podczas wojen szwedzkich. Wokół kościoła był cmentarz dla chowania ciał zmarłych ogrodzony parkiem z łupanych kamieni. Stary kościół prymasa Łaskiego na początku XVIII wieku chylił się ku upadkowi, więc ówczesny prymas Teodor Potocki wystawił nowy budynek. Był również drewniany, ale na podmurowaniu miał cegły. W ostatnich latach XVIII wieku kościół zaczął przeciekać i ściany waliły się. Remont przeprowadzono dopiero w 1838 roku, a Ksiądz Górecki starał się o pozwolenie na budowę nowego kościoła. W 1871 roku Ksiądz Anzelm Grzesiewicz rozpoczął budowę nowego kościoła według projektu Franciszka Baumana. Budowę ukończono w 1873 roku. Był to murowany, jednonawowy kościół z transeptem. Styl gotycko – renesansowy. Wygląd kościoła przetrwał do czasów dzisiejszych. W 2001 roku ksiądz Jan Janik proboszcz parafii przeprowadził gruntowny Południowym. Kościół remont mimo wielu elewacji kościoła wydarzeń parafialnego związanych z w historia Kocierzewie przetrwał w nienaruszonym stanie. Boczki jako druga miejscowość parafialna, wymieniena była w dokumencie wcześniejszym bo z 1300 roku. Boczki były jednym z największych majątków Księstwa Łowickiego. Folwark liczył 425 mórg gruntów ornych, 10,6 ogrodów, 11,27 nieużytków i 4,12 powierzchni zabudowanej. Folwark często zmieniał właścicieli. Między innymi dzierżawcą Boczek w połowie XIX w. był ojciec urodzonego tam w 1849 r. malarza Józefa Chełmońskiego. W granicach gminy był jeszcze jeden folwark w Osieku. W XVII wieku Osiek należał do ostatniego Króla Polski – Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1768 roku podarował majątek swemu nadwornemu malarzowi Marcellemu Bacciarellemu. PO 163 roku, na skutek prześladowań władz carskich rodzina musiała wyprowadzić się do Warszawy. W 1877 roku folwark liczył 272 morgi powierzchni. 10 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Okres panowania Prus nad Księstwem Łowickim nie był obojętny dla gospodarki i o0sadnictwa w Gminie Kocierzew. W wyniku prowadzonej przez Prusaków, w latach 1795 – 1806, akcji kolonizacyjnej do wsi Gągolin Zachodni sprowadzono rodziny niemieckich kolonistów. Do dziś pozostał ślad tej bytności w postaci wyodrębnionych nieruchomości, na której funkcjonował kiedyś cmentarz ewangelicki. Na terenie Księstwa Łowickiego wykształciły się odrębne struktury gospodarcze i społeczne oraz odmienne wartości kulturowe. Istotna rolę w tych procesach odegrał fakt, ze w dobrach prymasowskich położenie chłopów było znacznie korzystniejsze niż na obszarach stanowiących własność szlachty. Również wcześniej przeprowadzono tutaj reformę uwłaszczeniową. Ich skutkiem były :większa zamożność społeczeństwa, inność struktur osadniczych, a następnie związana z tym odmienność w sferze kulturowej i sferze budownictwa. Najbardziej widocznym i utrwalonym efektem przeprowadzonej w pierwszej połowie XIX wieku komasacji, była zmiana dotychczasowych kształtów wsi. Zniknęły owalnice, ulicówki i wielodrożnice, a na ich miejsce powstały rzędówki, rozciągające się na znacznych przestrzeniach. Ten typ zabudowy widoczny jest w każdej miejscowości gminy Kocierzew Południowy. 3.1.4. Kultura Gmina Kocierzew Południowy bardzo szeroko kultywuje tradycje łowicką i miejscową kocierzewską. Przez lata na terenie gminy można było podziwiać charakterystyczne, niebieskie chałupy łowickie ozdobione pięknymi białymi kwiatami. Obecnie działa wielu twórców specjalizujących się w różnych dziedzinach sztuki ludowej: hafciarstwie, bibułkarstwie, tworzeniu wycinanek i rzeźbiarstwie. Na uwagę zasługuje prywatne muzeum sztuki ludowej rodziny Brzozowskich w Sromowie, które prezentuje kolekcje własnoręcznie wykonanych rzeźb (również ruchomych) i kolorowych, łowickich wycinanek i pająków. Odwiedzający mogą zobaczyć szopkę Bożonarodzeniową, procesję wokół kościoła, a także wesele łowickie. Znaleźć tu można również kolekcję składającą się z 35 pojazdów konnych, np. bryczki, stare sanie i wozy chłopskie. W muzeum zgromadzone są także używane niegdyś urządzenia i maszyny rolnicze. Chlubą terenu są czynnie działające Zespoły Folklorystyczne skupiające rzesze młodzieży. Obecnie działają dwa zespoły. Regionalny Zespół Pieśni i Tańca "Boczki Chełmońskie" powstał w 1974 r. przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Boczkach k/Łowicza. Wyłonił się z grupy młodzieży przygotowującej gminne dożynki. Przez kilka lat działał pod patronatem różnych instytucji lokalnych i wojewódzkich. Obecnie Zespół Boczki Chełmońskie tworzy 85 osobowa grupa tańczącej i śpiewającej młodzieży z terenu Powiatu Łowickiego. Swoje umiejętności ćwiczą pod okiem instruktora Stanisława Wróbla. Instruktorem muzycznym jest Daniel Boczek. Zespół występuje w oryginalnych strojach łowickich i podregionu łowickiego: kocierzewskich. Stroje wykonywane są wyłącznie przez twórczynie ludowe z terenu 11 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy gminy, które dbają o ich niepowtarzalność. Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Boczki Chełmońskie” posiada w swoim repertuarze zarówno programy artystyczne jak i obrzędy ludowe: "Suita łowicka" - program artystyczny, "Bez caluśkom wieś" - program artystyczny, "Wesele łowickie" - obrzęd weselny, "Dyngusiarze" - obrzęd ludowy, "Dożynki" - obrzęd ludowy, "Wianki" - obrzęd ludowy. Prezentowany repertuar urzeka dynamiką i zmiennością obrazów plastycznych tańców i przyśpiewek ludowych. Młodość, temperament i wdzięk tańczących wywiera duże niezapomniane wrażenie. Zespół bierze aktywny udział w życiu kulturalnym zarówno regionu łowickiego jak również w skali ogólnokrajowej. Ważną rolę w działalności artystycznej zajmują występy zagraniczne. Zespół reprezentował min. nasz region we Francji na zaproszenie tamtejszej polonii w 2006 roku, był także przedstawicielem Województwa Łódzkiego na międzynarodowych Targach Przemysłu Spożywczego oraz Ogrodnictwa „Zielony Tydzień” w Niemczech. Poza tym zespół występował w Bułgarii, Austrii i Białorusi. Drugim zespołem jest Dziecięcy Zespół Ludowy powstał w 1988 r. przy Gminnym Ośrodku Kultury w Kocierzewie Południowym. Jest on kontynuatorem Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca „Boczki Chełmońskie” i zarazem godnym jego następcą. Kierownikiem zespołu oraz instruktorem tańca jest Stanisław Wróbel. Instruktorem muzycznym jest Daniel Boczek. Zespół składa się z dzieci w wieku od 6 do 13 lat. Barwne stroje ludowe, ekspresja śpiewu i tańca to główne atuty Dziecięcego Zespołu Ludowego. Działania twórców ludowych koordynuje Gminna Biblioteka Publiczna. Zajmuje się ona organizacja konkursów o skali lokalnej i oraz pośredniczy w imprezach folklorystycznych o zasięgu krajowym i zagranicznym. O promocję regionu kocierzewskiego dbają również panie z Kół Gospodyń Wiejskich wystawiając miejscowe specjały kulinarne na wielu festiwalach i targach. 12 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Fot. 1 Muzeum Ludowe w Sromowie Fot. 2 Regionalny Zespół Pieśni i Tańca Boczki Chełmińskie 13 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy W gminie Kocierzew Południowy występują wartościowe z punktu widzenia ochrony dóbr kultury obiekty budownictwa i architektury. Do rejestru zabytków wpisane zostały następujące obiekty: Drewniana kaplica p.w. św. Rocha w Boczkach zbudowana z fundacji arcybiskupa Władysława Łubieńskiego w 1761 r. jako kaplica kolegiacka Kapituły Łowickiej (dec. Nr 105 z 15.08.1967 r.) Murowany dwór w Boczkach, dwukondygnacyjny, wybudowany w 1930 r. Chrzanowskich. miejscu, on dawniej dworek, się rodzinę Powstał gdzie drewniany urodził przez w stał w którym malarz Józef Chełmoński (dec. Nr. 591 z dnia 28.07.1983r) Fot. 3 Kaplica w Boczkach Park otaczający dwór i kaplicę w Boczkach, założony w latach 1885 – 1890 o powierzchni 2,9 ha (dec. Nr. 503 z dnia 16.09.1978r.) Kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca Męczennika w Kocierzewie oraz cmentarz przykościelny. Kościół zastał wybudowany w latach 1871- 1873 w stylu neoromańskim ( dec. Nr. 547 z dnia 26.07.1980 i dec. Nr. 967 z dnia 27.06.1994r.) Dwór wraz z parkiem w Osieku. Dwór rodzinny Marcelo Bacciarellego wykonany z modrzewia, jednokondygnacyjny z 1780 roku. Dwór otacza 6 ha park obecnie nieco zaniedbany (dec. Nr. 470 z dnia 01.12.1977r. , park dec. Nr. 546 z dnia 26.07.1980). Pod opieką konserwatora zabytków znajdują się następujące obiekty: Plebania w Kocierzewie, bezstylowa, zbudowana w końcu XIX w. murowana, Dawna kancelaria parafialna, bezstylowa, zbudowana w końcu XIX w. murowana, Cmentarz rzymsko – katolicki wraz z cmentarzem wojennym z 1939 r. W miejscowości Wejsce, w jednym z zagajników, istnieje stary, powojenny cmentarz niemiecki. Na terenie gminy zachował się także historycznie ukształtowany przestrzenny układ zabudowy- rzędówki. 14 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.2. Zagospodarowanie przestrzenne 3.2.1. Infrastruktura techniczna Komunikacja Przez gminę Kocierzew przebiegają głównie drogi powiatowe i gminne. Na jej terenie nie przebiega żadna droga krajowa ani wojewódzka, ale gmina ma bliski dostęp do krajowej drogi nr 2 relacji Świecko-Terespol (przebiega ona w odległości 3 km od południowych granic gminy). Obecnie sieć dróg w gminie jest dobrze rozbudowana i zapewnia dobre połączenie między sołectwami. Drogi powiatowe: nr 2707 E - Łowicz - Kocierzew - Kiernozia, nr 2713 E - Łowicz - Osiek- Wszeliwy -Aleksandrów, nr 2714 E- Nieborów - Gągolin Południowy - Ruszki, nr 2719 E - od drogi nr 301- Błędów - Wicie - Lenartów - do drogi nr 108, nr 2717 E - od drogi nr 302 - Różyce - Skowroda Północna - Złaków nr 2718 E - od drogi nr 108 - Ostrowiec - Płaskocin - Łaguszew - do drogi nr 302, nr 2713 E - od drogi nr 302 - Różyce Stara Wieś - Kocierzew Stara Wieś- Jeziorko Południowe- Dębisk, nr 2716 E - od drogi nr 108 - Lipnice - Kocierzew Północny - Różyce Zastruga - do drogi nr 302, nr 2715 E - od drogi nr 301 – Wejsce – Konstantynów - Rybno Drogi gminne: nr 382001 –od drogi nr 302- Osiek Pierwszy- do drogi nr 302, nr 382002- od drogi nr 301- Kocierzew Stara Wieś- Kocierzew Północny- Konstantynów, nr 382003 – od drogi nr 303- Wicie- Różyce Żurawieniec – Różyce Stara Wieś- Różyce Zastruga- do drogi nr 112, nr 382004 – od drogi nr 2003 –Kocierzew Południowy- Jeziorko Południowe- do drogi nr 108, nr 382005- od drogi nr 301- Boczki- Błędów, nr 382006- od drogi nr 301 – Boczki- Gągolin Zachodni- do drogi nr 108, nr 382007- od drogi nr 108 –Gągolin Północny- Nowy Dębsk, nr 382008- od drogi nr 301 – Boczki- Sierżniki , nr 382009- od drogi nr 108- Gągolin Południowy- Nowy Kozłów, nr 382010- od drogi nr 116- Sromów- Kompina, nr 382011- od drogi nr 302- Różyce Żurawieniec- Skowroda Południowa, nr 382005A- od drogi nr 303- Wicie do drogi nr 301. 15 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Stan nawierzchni tych dróg w obszarze gminy Kocierzew w zakresie nośności i ilości kolein jest zadawalający. Wszystkie obszary o zawartej zabudowie obsługiwane są przez drogi o powierzchni asfaltowej. Obecnie łączna długość dróg ogólnodostępnych wynosi 187 km, w tym 67 km to drogi powiatowe, a 28 km to drogi gminne. Pozostała część, czyli 97 km, to drogi wewnętrzne. Najlepszy stan techniczny mają drogi powiatowe, 97% tych dróg ma powierzchnię bitumiczną. Taką samą nawierzchnię posiada 83% dróg o charakterze gminnym. Najmniej, bo tylko 20% ogółu, posiadają drogi wewnętrzne. Parametry tych dróg kształtują się bardzo różnie. Szerokość pasów drogowych dróg powiatowych waha się od 7 do 15 m, a dróg gminnych od 4 do 12,5 m. Podstawowym środkiem przewozowym w zakresie transportu zbiorowego jest autobus, który przede wszystkim zapewnia codzienny dojazd dzieci i młodzieży do szkół, w mniejszym zakresie - dojazd dorosłych do pracy (ze względu na rolniczy charakter gminy). Na terenie gminy przystanki PKS znajdują się w: Wiciu, Kocierzewie, Wejscach, Gągolinie, Różycach, Lenartowie, Jeziorku, Boczkach, Łaguszewie, Płaskocinie, Sromowie i Osieku. Stan transportu zbiorowego oceniany jest jako niewystarczający, jednak ze względu na niewielką liczbę osób korzystających z tego transportu przyszłościowym rozwiązaniem może okazać się transport busami 8-osobowymi. Przeważają przejazdy w kierunku i z kierunku Łowicza. Energia elektryczna Obecnie wszystkie gospodarstwa domowe w miejscowości Kocierzew Południowy są zelektryfikowane. Gospodarstwa domowe i rolne wykorzystują energię elektryczną do oświetlenia, zasilania sprzętu domowego oraz do zasilania urządzeń rolniczych służących produkcji rolnej. Zaopatrzenie w energię elektryczną obszaru gminy oparte jest w następujące urządzenia i sieci: - główny punkt zasilania położony w Łowiczu8 – GPZ – Sochaczewska - podstawową linię średniego napięcia wychodzącą z GPZ – Łowicz – Sochaczewska ku północy, do wsi Konstantynów. Linia ta łączy się w pierścień z siecią średniego napięcia obsługującą obszar gminy Chąśno oraz z siecią obsługującą gminę Rybno, zasilana z GPZ-u w Sochaczewie. Linia obsługuje na terenie gminy Kocierzew Południowy : część wsi Płaskocin, Wieś Boczki, Wicie, Lenartów, Różyce, Kocierzew Południowy, Kocierzew Północny, Jeziorko, Lipince, Osiek, Wejsce i Konstantynów. - linię energetyczną średniego napięcia będącej odgałęzieniem takiej linii łączącą GPZ Łowicz z GPZ Sochaczewska. Linia zasilająca południowe obszary gminy Kocierzew Południowy, Gągolin Południowy, Gągolin Północny, Gągolin Zachodni, Ostrowiec, Sromów, Łaguszew i część Płaskocina, bierze swój początek na wysokości wsi Kompina - 46 stacji transformatorowych. 16 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Urządzenia i sieci posiadają rezerwę możliwości dostarczania energii odbiorcą a zaopatrzenie w energię elektryczną nie stanowi problemu „ progowego” dla rozwoju miejscowości. Przez południowo – wschodni kraniec gminy przebiega linia wysokiego napięcia 400 kV i 110 kV. Nie koliduje ona jednak z zabudową wiejską. Energia gazowa Na obszarze gminy Kocierzew Południowy nie występują sieci i urządzenia gazu przewodowego. Rozpowszechniona jest forma zaopatrywania w gaz (propan – butan) w 11 kg butlach. Dystrybucje wspomaga gęsta sieć punktów wymiany butli, ulokowanych w siedliskach rolniczych w wielu miejscowościach gminy. Zaopatrzenie w energię cieplną Głównym czynnikiem grzewczym na terenie gminy pozostaje węgiel i produkty węglopochodne. System ogrzewania pomieszczeń oparty jest o paleniska piecowe, z instalacją centralnego ogrzewania lub bez takiej instalacji. Wszystkie duże, gminne obiekty użyteczności publicznej zostały wyposażone w kotłownie olejowe Telekomunikacja Obecnie przez cały teren gminy przeprowadzone są linie telefoniczne. Stan zagospodarowania terenu gminy w sferze telekomunikacyjnej przedstawia się następująco: - Rozwinięta sieć kablowa oparta o łącznice w Łowiczu i centrale telefoniczne w Kocierzewie Południowym, Boczkach i Gągolinie Południowym. - Główny kabel telefoniczny i światłowodowy biegnący z Łowicza wzdłuż drogi nr 38301 do ośrodka w Kocierzewie Południowym. Przez południowe krańce gminy, tj. wzdłuż drogi łączącej Gminę Kocierzew z Gminą Nieborów biegnie główny kabel telekomunikacyjny międzymiastowy. Obecnie sieć telekomunikacyjna jest cały czas modernizowana i rozbudowywana. W 2002 roku nadziemna linia telefoniczna poprowadzona pod tą postacią przez teren całej gminy została całkowicie zmodernizowana. Słupy telefoniczne zostały usunięte a linie telefoniczne zostały poprowadzone pod ziemią. Zmiana ta miała wpływ zarówno na ogólna estetykę, ale przede wszystkim na funkcjonalność. Cała gmina znajduje się w zasięgu cyfrowej telefonii komórkowej, który zapewniony jest przez dwa maszty nadawcze. Pierwsza wieża należąca do PLUS GSM znajduje się na terenie piekarni w Kocierzewie Południowym, druga zaś należąca do IDEA GSM na placu 17 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy GS. Obecnie na terenie gminy Kocierzew, dostępny jest także Internet dostarczany dwoma drogami: radiową i przez NEOSTRADĘ TP. Zaopatrzenie w wodę System zaopatrzenia w wodę zasilany jest z dwóch ujęć wraz ze stacjami uzdatniania, które zlokalizowane są w Płaskocinie (1 czynna studnia) i w Kocierzewie (2 czynne studnie). Wydajność ujęć gwarantuje następujące ilości wody :Qmaxh- 225m³/h i Qmaxd – 5400 m³/d. Szacuje się, że w roku 2010 zapotrzebowanie na wodę może wynosić od 95 m³/h do 143 m³/h (zbilansowane zostały tylko potrzeby gminy Kocierzew). Łączna długość czynnej sieci wodociągowej wynosiła na dzień 1.01.1998 r. 112 km. Sieci te obsługują wszystkie tereny zabudowy. Funkcjonują dwa, odrębne (nie powiązane ze sobą) układy sieci komunalnych, zasilane z ujęcia w Płaskocinie i z ujęcia w Kocierzewie. Pierwszy z w/wym. obejmuje wsie: Łaguszew, Płaskocin, Sromów, Ostrowiec, Gągolin Południowy, Gągolin Północny, Gągolin Zachodni i Boczki, natomiast drogi- wszystkie pozostałe miejscowości (północnej części gminy). Na koniec 1998 roku 87% ogółu siedliska zamieszkania korzystało z wody z komunalnej sieci wodociągowej. Rezerwy na obu, w/wym. ujęciach komunalnych pozwalają „eksportować” wodę poza obszar gminy, zasilając wsie: Sierżniki, Błędów, Chąśno Drugie i Karnków- w gminie Chąśno. Gospodarka ściekowa Gmina Kocierzew Południowy nie posiada zbiorczego systemu odprowadzania ścieków. Obecnie na terenie gminy pracuje jedna mechaniczno- biologiczna oczyszczalnia ścieków o wydajności 20 m³/d, zlokalizowana przy szkole w Kocierzewie; istnieje możliwość jej rozbudowy i budowy w obrębie gminnego ośrodka usługowego lokalnej sieci kanalizacji. Oczyszczalnia obsługuje kompleks szkolny czyli Zespół szkół Publicznych w Kocierzewie Południowym oraz jeden budynek mieszkalny wielorodzinny. Łączna długość siecii kanalizacyjnej ma długość 0,3 km. Przy wskaźniku jednostkowej ilości ścieków 160 dm³/d na mieszkańca, łączny bilans ścieków z obszaru gminy wynosi średnio 780 m³/dobę. Spływy ścieków z poszczególnych zwartych pasm zabudowy kształtują się w wielkościach bardzo różnych, np. w Konstantynowie tylko 9,6 m³/dobę, w Kocierzewie najwięcej – 114,4 m³/dobę (koncentracja ilości ścieków występuje w miejscowościach o większej ilości siedlisk nierolniczych i znacznym zaludnieniu). Ze względu na duże powierzchnie gospodarstw możliwa jest budowa instalacji do przydomowego oczyszczalnia ścieków wraz z odprowadzeniem do gruntu lub wód powierzchniowych. Dzięki możliwości pozyskania środków pomocowych z Regionalnego 18 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Programu Operacyjnego Województwa Ł ódzkiego, inwestycja taka ma duże szanse powodzenia. Gospodarka odpadowa Powstające na terenie gminy odpady są charakterystyczne dla typowych odpadów komunalnych. Są to głównie: odpady ogrodnicze, papier i tektura, tworzywa sztuczne, materiały tekstylne, szkło, metale, odpady mineralne. Poza tym powstają także odpady z remontów i prac budowlanych, jak również odpady niebezpieczne: baterie, chemikalia. W 2004 roku na terenie gminy powstało 709,87 Mg odpadów, przy przyjętym wskaźniku wytworzenia 150,30 kg/mieszk/rok, natomiast w 2005 -707,16 Mg. W 2004 roku z terenu gminy zebrano faktycznie 90,11 Mg odpadów, zaś w 2005 roku 122,61 Mg. Zbieraniem i usuwaniem odpadów na terenie gminy zajmuje się Przedsiębiorstwo Oczyszczania Miasta EKO-SERWIS sp. z o.o. System wywozu odpadów opiera się na zbiornikach MGB 120, MGB 240 oraz PM 110. Odpady z terenu gminy Kocierzew wywożone są na składowisko odpadów w Grobowcu Gm. Słubice oraz na składowisko odpadów w Krzyżanówku Gm. Krzyżanów. Gmina ma przyjęty Planu Gospodarki Odpadami i Programu Ochrony Środowiska. 19 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.2.2. Własności nieruchomości w gminie Powierzchnia Rodzaj nieruchomości Lp. Wieś Zabudowana Niezabudowana Budynek zlewni mleka - OSM Łowicz w m² 1. Boczki 552 2. Boczki Biblioteka 2400 3. Gągolin Południowy Szkoła Podstawowa 7 200 4. Gągolin Południowy Budynek zlewni mleka - OSM Łowicz 900 5. Gągolin Północny Sklep spożywczy -Gm. Sp-nia Kocierzew 300 6. Gągolin Północny Boisko sportowe 13 400 7. Gągolin Zachodni - 8. Jeziorko Budynek zlewni mleka - OSM Łowicz 1 078 9. Kocierzew Południowy Ujęcie wody - studnie głębinowe 2 600 10. Kocierzew Południowy Stacja wodociągowa 2 400 11. Kocierzew Południowy Budynki byłej weterynarii 2791 12. Kocierzew Południowy Piekarnia - Gm. Sp-łni Kocierzew 6 500 13. Kocierzew Południowy Budynek zlewni mleka - OSM Łowicz 1 500 14. Kocierzew Południowy Budynek Urzędu Gminy 1 800 15. Kocierzew Południowy Budynek GOK 1 800 16. Kocierzew Południowy Zespół Szkół Publicznych 14 100 17. Kocierzew Południowy Baza - SKR Kocierzew 8 000 18. Kocierzew Południowy Dojazd do terenu szkoły 603 19. Łaguszew Szkoła Podstawowa 18 100 20. Lenartów Świetlica wiejska 1 500 21. Płaskocin Remiza OSP 900 22. Płaskocin Budynek zlewni mleka - OSM Łowicz 272 23. Różyce Budynek zlewni mleka - OSM Łowicz 500 24. Różyce Budynek mieszkalny 8 600 27. Sromów Obiekt wodociągu „Płaskocin” 4 800 25. Wejsce Budynek zlewni mleka - OSM Łowicz 1 200 x x x Rolna Ogółem 12 400 116196 20 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.2.3. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego Obiekty dziedzictwa kulturowego występujące na terenie gminy Kocierzew są w różnym stanie technicznym. Stan obiektów wpisanych do rejestru zabytków plasuje się nasypująco: - Drewniana kaplica p.w. św. Rocha w Boczkach wykazuje się dość dobrym stanem technicznym. Kaplica była niedawno konserwowana, niewidoczne są ślady uszkodzenia drewna. - Murowany dwór w Boczkach, dwukondygnacyjny, wybudowany w 1930 r. przez rodzinę Chrzanowskich. uszkodzone Obecnie stare okna. dwór W jest zniszczony. najbliższym czasie Widoczne obecny są odpadające właściciel dworu tynki, planuje przeprowadzenie jego gruntownego remontu. Renowacja będzie obejmować zarówno elewacji zewnętrzną jak również pomieszczenia w budynku. - Park otaczający dwór i kaplicę w Boczkach. Niestety z dawnego wyglądu parku pozostało niewiele elementów. Park został podzielony na dwie części: przy kościele oraz w granicach dworu. Stare drzewostany zostały usunięte, drzewostan jest znacznie uboższy niż dawniej. Obecnie widoczne są ślady renowacji parku. Przeprowadzono nowe nasadzenia, uporządkowano spróchniałe konary oraz rozpoczęto budowę podjazdu pod dwór. - Kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca Męczennika w Kocierzewie oraz cmentarz przykościelny. Kościół jest w bardzo dobrym stanie technicznym. Na przełomie lat ubiegłych dokonano gruntownej renowacji całego obiektu. Wykonano nowe elewacje, odwodnienia fundamentów, w środku kościoła odświeżono ściany, odrestaurowano wszystkie (5) ołtarze, założono nowe kinkiety i żyrandole oraz wymieniono drzwi główne. W wyniku upływu czasu ślady po istniejącym cmentarzu przykościelnym prawie całkowicie zniknęły. Pozostałościami są mury otaczające niegdyś kościół i cmentarz oraz kaplice w narożnikach parkanu. - Dwór wraz z parkiem w Osieku. Dwór jest w dość dobrym stanie technicznym. Jest on okresowo zamieszkiwany, widoczne są ślady całkiem niedawno wykonanej elewacji. Park otaczający dwór jest w bardzo złym stanie. Nieużytkowany w odpowiedni sposób zarasta, drzewostany obumierają. Widoczne elementy dawnej infrastruktury: altana, mosty, drewniane postumenty powoli niszczeją i obrastają roślinnością. Przeprowadzenie odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych poprawiło by obecny stan. 21 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.2.4. Uwarunkowania ochrony środowiska Gmina Kocierzew Południowy charakteryzuje się małym zanieczyszczeniem środowiska naturalnego. Gmina Kocierzew jest gminą typowo rolniczą. Na jej terenie brak jest dużych zakładów przemysłowych i systemów ciepłowniczych. Nieznany jest również wpływ zanieczyszczeń z innych gmin w tym z Łowicza. Głównymi emitorami zanieczyszczeń do powietrza są: komunikacja, w której wykorzystywane jest paliwo płynne ogrzewanie domów z udziałem węgla, oleju opałowego i drewna wypalanie traw i rżysk Według przeprowadzanej przez Wojewodę corocznej oceny poziomu zanieczyszczeń w powietrzu( zgodnie z art. 89 ustawy z dnia 27.04.2001 r. Prawo Ochrony Środowiska), powiat łowicki zakwalifikowany został do klasy A czyli takiej gdzie poziom zanieczyszczeń nie przekracza wartości dopuszczalnych. W wyniku naturalnych zanieczyszczeń geologicznych, wody podziemne na terenie gminy charakteryzują się podwyższoną zawartością manganu, amoniaku i wapnia oraz zbyt wysoką przewodnością elektryczną. Wody te zaliczone są do Ib klasy czystości, czyli wód wysokiej jakości. Na siedliskach przydomowych często spotyka się studnie kopalne. Charakteryzują się one dużym zanieczyszczeniem azotanami, amoniakiem, chlorkami, siarczanami i metalami ciężkimi. Wykonana w latach 1986-1992 przez Państwową Inspekcję Sanitarną analiza wody wykazała, że na 159 badanych studni w gminie, 157 ma zły stan wód. Głównym ciekiem wodnym, płynącym przez teren gminy, jest rzeka Witonia, będąca prawobrzeżnym dopływem Bzury. Nie jest ona objęta siecią monitoringu wód płynących, toteż nieznana jest jej klasa czystości. Na terenie gminy brak obiektów chronionych w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku. Jedyna swoista forma ochrony przyrody na terenie gminy są parki wpisane do rejestru zabytków w których pozostały nieliczne okazy drzewostanów. Parki podworskie: Park otaczający dwór i kaplicę w Boczkach Chełmońskich urządzony w latach 18851890 na powierzchni 2,9 ha - wpisany do rejestru zabytków w 1978 r. Park otaczający dwór Marcelo Bacciarellego w Osieku z 1780 r. o powierzchni 6 ha wpisany do rejestru zabytków w 1980 r. (Załuska i in., 2000). 22 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.3. Strefa społeczna 3.3.1. Sytuacja demograficzna i społeczna na terenie gminy Gminę Kocierzew zamieszkuje 4604 osób, co stanowi 5,6% ludności powiatu łowickiego ( stan na 31 XII 2008). Około 50,3% stanowią kobiety, a 49,7% mężczyźni. Zagęszczenie wynosi 50 osób na km². Liczba ludności gminy Kocierzew Południowy już od dłuższego czasu oscyluje, wokół 4700 co przedstawia poniższa tabela: Tab.3 Sytuacja demograficzna Liczba 2004 ludności 2005 2006 2007 2008 Kobiety 2383 2331 2356 2342 2290 Mężczyźni 2340 2306 2333 2313 2314 Ogółem 4723 4637 4689 4655 4604 Dane: UG Kocierzew Południowy Struktura wiekowa mieszkańców gminy również jest korzystna – ludności w wieku poprodukcyjnym jest mniej niż w przedprodukcyjnym (liczonym do 18 roku życia). Stosunkowo korzystnie wygląda proporcja liczby ludności w wieku nieprodukcyjnym i produkcyjnym: 1 do ponad 2. Tab. 4 Struktura wiekowa Wiek Mężczyzn Kobiet Ogółem 0-3 76 104 184 4-7 79 100 179 8-17 335 314 649 18-60 kobiety - 1247 1247 18- 65 mężczyźni 1510 - 1510 >60 kobiety - 549 549 >65 mężczyźni 290 - 290 Ogółem 2290 2314 4604 Dane : UG Kocierzew Południowy 23 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy W gminie Kocierzew Południowy systematycznie maleje ilość mieszkańców, co wywołuje systematyczny wzrost ilości niezamieszkanych mieszkań. Tab.5 Liczba siedlisk Lp Sołectwa Liczba mieszkańców Liczba budynków Ogółem 1 Boczki 401 2 Gągolin Południowy 303 3 Gągolin Północny 125 4 Gągolin Zachodni 89 5 Jeziorko 265 6 Kocierzew Południowy 392 7 Kocierzew Północny 287 8 Konstantynów 9 Liczba gosp. niezamieszk. domowych Liczna mieszkań 117 119 10 121 77 82 5 101 41 41 2 43 25 25 2 37 82 82 10 95 111 119 15 133 79 79 6 81 60 19 19 0 23 Lenartów 125 31 31 5 30 10 Lipnice 212 55 55 5 59 11 Łaguszew 252 64 64 8 75 12 Osiek 339 87 88 5 98 13 Ostrowiec 133 29 29 2 30 14 Płaskocin 239 61 61 9 78 15 Różyce 246 87 87 10 85 16 Różyce Żurawieniec 158 47 47 8 44 17 Sromów 180 46 46 4 53 18 Wejsce 376 87 87 3 106 19 Wicie 322 85 85 11 86 4604 1230 1246 118 1378 Razem 24 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.3.2. Jakość życia mieszkańców O jakości życia mieszkańców gminy mogą świadczyć następujące dane: liczba mieszkań, szkolnictwo, ochrona zdrowia, miejsca kulturalno-rozrywkowe oraz działalność organizacji pozarządowych. Liczba mieszkań została przedstawiona w tabeli powyżej. Prawie wszystkie budynki podłączone są do sieci wodociągowej i są wyposażone w łazienkę. W gminie istnieją 3 szkoły podstawowe : w Kocierzewie Południowym, do której uczęszcza 241 uczniów, w Gągolinie Południowym 70 uczniów oraz w Łaguszewie 75 uczniów. W gminie funkcjonuje również jedno gimnazjum (wchodzące w skład zespołu z podstawową szkołą) z 176 uczniami. Gmina nie prowadzi przedszkoli, w każdej ze szkół prowadzony jest oddział „zerowy”, do którego mogą uczęszczać dzieci pięcioletnie. Gmina realizuje ustawowy nakaz dowozu dzieci do szkół. Publiczne szkoły ponadgimnazjalne prowadzone są wyłącznie przez Starostwo Powiatowe w Łowiczu. W Łowiczu znajdują się wyższe uczelnie: Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno Pedagogiczna, Kolegium Języków Obcych oraz Studium Nauczycielskie. W Kocierzewie znajduje się Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej świadczący usługi medyczne w podstawowym zakresie oraz Apteka zapewniającą obsługą farmaceutyczną mieszkańców. W ZOZ mieszkańcy mogą skorzystać z pomocy lekarza rodzinnego, pediatry oraz stomatologa. Obsługę szpitalną zapewnia Szpital Powiatowy w Łowiczu. Jedną z istotnych dziedzin życia społecznego jest pomoc społeczna. Zadaniami z zakresu pomocy społecznej zajmuje się Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej zatrudniający 2 osoby na umowę o pracę. Gmina nie posiada placówek pomocy społecznej na swoim terenie. Na podstawie Narodowego Spisu Powszechnego w gminie mieszka 718 osób niepełnosprawnych, z czego biologicznie 178 osób. Z informacji Komendy Powiatowej Policji w Łowiczu wynika, że wzrostowi przestępczości towarzyszy wzrost wykrywalności przestępstw. Świadczy to także o coraz większym zaangażowaniu służb policyjnych w codziennej pracy. Na terenie gminy zlokalizowany jest jeden posterunek policji oraz 14 jednostek OSP: Boczki, Gągolin Północny, Jeziorko, Kocierzew Południowy, Lipnice, Różyce, Różyce Żurawieniec, Sromów, Wejsce, Wicie. Nie zanotowano jednak nadzwyczajnych zagrożeń życia i zdrowia ludności, mienia oraz środowiska regionalnego. Liczba zdarzeń odnotowanych przez Państwową Straż Pożarną nie zmienia się. 25 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.3.3. Grupy społeczne Główna instytucja świadczącą pomoc ludności gminy jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Najwięcej osób korzysta z pomocy społecznej z powodu: bezradności w sprawach opiekuńczych w tym wychowywaniu dzieci i prowadzeniu gospodarstwa domowego, bezrobocia oraz ubóstwa. Pomoc dla dzieci jest udzielana jako pomoc dla rodziców na dziecko. Powody przyznawania pomocy przedstawione zostały w poniższej tabeli: Tab. 6 Grupy społeczne Powód trudnej 2006 rok 2007 rok Liczba Liczba osób Liczba Liczba osób rodzin w rodzinie rodzin w rodzinie 2 3 4 5 21 96 18 81 Sieroctwo 0 0 0 0 Bezdomność 0 0 0 0 9 48 5 25 Bezrobocie 28 115 27 118 Niepełnosprawność 14 53 15 66 18 54 25 65 34 200 33 202 Przemoc w rodzinie 0 0 0 0 Alkoholizm 1 3 0 0 Narkomania 0 0 0 0 Zakład karny 0 0 0 0 Zdarzenia losowe 5 22 3 8 Sytuacja kryzysowa 0 0 0 0 0 0 0 0 130 591 126 565 sytuacji życiowej 1 Ubóstwo Potrzeba ochrony macierzyństwa Długotrwała lub ciężka choroba Bezradność Klęska żywiołowa lub ekologiczna Ilość decyzji Tab. Według danych GOPS Łącznie do grup społecznych korzystających z pomocy zalicza się 12% ogółu ludności gminy. Widoczny jest nieznaczny spadek osób korzystających z pomocy społecznej, jednak pozostaje on i tak na wysokim poziomie. Mieszkańcy gminy to głównie ludność rdzenna. Statystykę ludności w wieku 13 lat i więcej według poziomu wykształcenia plasuje się następująco: 26 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Tab. 7 Struktura ludności wg wykształcenia Wykształcenie Wyższe Średnie Zawodowe Podstawowe Podstawowe (nieukończone i bez wykształcenia szkolnego) Ludność w tym: 138 1350 1043 1829 191 - kobiety 86 818 366 979 108 - mężczyźni 52 532 677 850 83 Wyszczególnienie Dane: Spis Rolny 2002 rok Obecnie duży procent ludności ma wykształcenie wyłącznie podstawowe. Są to głównie osoby starsze, rośnie liczba osób z wykształceniem wyższym i średnim. 3.3.4. Infrastruktura społeczna Gmina Kocierzew Południowy posiada wszystkie obiekty usługowe niezbędne do obsługi ludności gminnej. Głównym ośrodkiem usługowym na terenie gminy jest Kocierzew Południowy. Tutaj ulokowało się większość obiektów usługowych o zasięgu gminnym: Urząd Gminy - z zakresu administracji. Zespół Szkół Publicznych w Kocierzewie Południowym - oświata Bank Spółdzielczy w Kocierzewie - obsługa finansowa Posterunek Policji – bezpieczeństwo publiczne Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kocierzewie –zdrowie publiczne. Apteka. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej – pomoc społeczna. Gminna Biblioteka Publiczna – kultura. Gminne Centrum Informacji Rejonowy Urząd Pocztowy i Rejon Telekomunikacyjny – usługi pocztowe i komunikacja. Lecznica Weterynaryjna – obsługa weterynaryjna. Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w Kocierzewie Południowym Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Kocierzewie Południowym Ośrodek Doradztwa Rolniczego Sklepy spożywcze – placówki handlowe. 27 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Uzupełnieniem gminnego ośrodka usługowego są obiekty znajdujące się w zabudowie wsi Boczki: Filia Gminnej Biblioteki publicznej w Kocierzewie Południowym oraz Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Boczkach. Gmina Kocierzew Południowy jest również siedzibą dwóch parafii rzymsko-katolickich: Św. Wawrzyńca w Kocierzewie Południowym i Św. Rocha w Boczkach. Istotnymi dla trenów Wiejskich są strażnice OSP. Obecnie strażnice znajdują się w 18 sołectwach skupiając: 655 członków. Na terenie gminy działają trzy kluby sportowe: Feniks Boczki, Witonia Osiek i RTS Gągolin. Grupy te zrzeszają ponad 120 osób w różnych grupach wiekowych. Głównym, miejskim ośrodkiem organizacyjnym zlokalizowanym w bliskiej odległości od gminy (13 km od centrum) jest Łowicz. Mieszkańcy gminy znajdują w mieście siedzibę powiatu, targowicę miejską, szpital, ARiMR, sąd. W Łowiczu znajdują się zakłady, które kupują od rolników produkty rolne: - Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska - Firma „Bracia Urbanek” - Agros Nova Łowicz 28 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.3.5. Rynek pracy Analiza rynku pracy dla Gminy Kocierzew Południowy, obejmuje powiat łowicki, stąd wszelkie działania na tym obszarze mające na celu zmianę, a także poprawę sytuacji na rynku pracy są realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Łowiczu. Generalnie, na obszarze gminy poziom bezrobocia jest niski, wynosi zaledwie 3,38 %. Gmina Kocierzew Południowy ma drugie miejsce w powiecie pod względem najmniejszej liczby bezrobotnych. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Łowiczu na terenie powiatu stan bezrobocia plasuje się następująco: Tab. 8 Liczba bezrobotnych w gminach Powiatu łowickiego Kobiety Z prawem do zasiłku Zarejestrowani w okresie 12 mies. od dnia ukończenia szkoły W wieku 18 – 44 lata Zarejestrowani >12 miesięcy Gmina Ogółem Bielawy 260 109 17 15 182 138 Chąśno 90 39 10 9 76 40 Domaniewice 188 79 34 8 130 86 Kiernozia 115 58 13 7 89 53 Kocierzew Południowy 106 47 9 12 93 54 Łowicz 230 101 36 7 145 108 Łyszkowice 290 114 35 8 191 131 Nieborów 323 162 45 17 212 137 Zduny 216 108 14 18 158 105 Ogółem 1818 817 213 101 1276 852 Dane z PUP Łowicz Według danych NSP z 2002r 47,3% mieszkańców gminy jest czynnych zawodowo w rolnictwie, natomiast 5,8% pracuje poza rolnictwem. Aż 27 % ludności utrzymuje się z rent i emerytur. Obecnie na terenie gminy pracuje 397 osób, w tym 130 osób zatrudnionych jest w sektorze publicznym, a 257 w sektorze prywatnym. Stanowią oni 15,5% ludności w wieku produkcyjnym. 29 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Dokładne zestawienia przedstawiające aktywności zawodową ludności w wieku 15 lat i więcej przedstawia poniższa tabela: Tab. 9 Aktywność zawodowa mieszkańców Aktywni zawodowo Wyszczególnienie\ wykształcenie Ogółem Bierni Razem Pracujący Bezrobotni zawodowo Nieustalony statut na rynku pracy Wyższe 100 91 89 2 9 - Średnie 713 624 590 34 84 5 1043 947 910 37 94 2 1873 806 789 17 1062 5 2551 2183 2093 90 357 - 3742 2472 2382 90 1258 12 Zasadnicze zawodowe Podstawowe, ukończone, nieukończone, bez wykształcenia Z ogółem w wieku produkcyjnym Ogółem Dane z NSP z 2002 roku Największa grupę osób bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (41%). Kolejna grupę stanowią osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (37%). Natomiast najmniejsza grupa osób bezrobotnych to osoby z wykształceniem wyższym (2 %). Zaobserwować można bardzo dużą grupę osób biernych zawodowo szczególnie wśród osób z wykształceniem podstawowym stanowiących aż 84% biernych zawodowo. 3.4. Strefa ekonomiczna 3.4.1. Gospodarka Rolnictwo Gospodarka rolna decyduje o stanie gospodarki gminy. W 2002 r. (wyniki Powszechnego Spisu Rolnego) 2619 mieszkańców pracowało wyłącznie w swoim gospodarstwie rolnym, natomiast dla dalszych 55 osób było to główne miejsce pracy. Wskaźnik zatrudnionych na 100 ha użytków rolnych wynosi w gminie 30,9 (dla ogółu gmin ziemskich byłego woj. skierniewickiego tylko 25,7). Gmina Kocierzew Południowy zajmuje obszar 9367 ha. Z 1418 gospodarstw przeważają gospodarstwa małe i średniej wielkości. Liczbę gospodarstw według powierzchni przedstawia poniższy wykres: 30 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Wykres 1. Struktura agrarna gospodarstw Dane z ewidencji gruntów Urzędu Gminy Według danych ewidencji gruntów użytki rolne w gminie stanowią powierzchnię 8656 ha. 89,5% tej powierzchni to grunty orne, 3,6% użytki zielone, 6,9% sady (w gminach wiejskich byłego woj. skierniewickiego odpowiednio: 81,3%, 13,4% i 5,3%). Generalnie struktura użytkowania gruntów w poszczególnych miejscowościach gminy jest dosyć jednorodna, tzn. odsetek użytków rolnych wszędzie jest bardzo wysoki i waha się od 86% do 95% ogólnej powierzchni gruntów. W wielu miejscowościach gminy bardzo ważną rolę odgrywają uprawy sadownicze. W Ostrowcu sady stanowią nieco ponad 1/5 powierzchni wsi (dane ewidencji gruntów). Nieco mniej upraw sadowniczych spotyka się w Lenartowie, Sromowie, Płaskocinie i w Gągolinie Południowym. Według PSR 2002r. 270 ha to areał gruntów, które pozostawały pod uprawami sadowniczymi na całym obszarze gminy, natomiast według danych ewidencji gruntów jest obszar 598 ha. Całkowita powierzchnia lasów wynosi 186 ha; leśnictwo odgrywa marginalną rolę w gospodarce gminy. Jakość gleb występujących na terenie gminy jest wysoka: 43% użytków rolnych to grunty klasy II-III , 39%- klasy IV, 13%- klasy V i 5%- klasy VI. Jeśli według IUNiG w Puławach ocena bonitacji gleb dla obszaru byłego województwa wynosi dla gruntów ornych – 45,6% punktów, a użytków, a zielnych- 37,1, to taka sama ocena dla gminy Kocierzew Południowy wynosi odpowiednio 58,1 i 45,7. Są to wskaźniki jedne z wyższych w subregionie skierniewickim (4 pozycja). Jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej mierzona wartością bonitacyjną gleb, różnicuje się w poszczególnych miejscowościach gminy , ale wszędzie jest znacząco wyższą od wartości przeciętnych dla terenów rolnych byłego województwa skierniewickiego .Spośród 31 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 17 obrębów ewidencyjnych gminy Kocierzew, 8 z nich dysponuje gruntami dobrej jakości tj. gruntami klasy II i III – na powierzchni przekraczającej 50% powierzchni całkowitej użytków rolnych. Są to miejscowości: Lipnice, Osiek, Płaskocin, Różyce, Wejsce, Gągolin Zachodni, Boczki i Ostrowiec, a w granicach wsi Łaguszew grunty klasa II i III stanowią blisko 50% powierzchni użytków rolnych. Z kolei wsie: Łaguszew, Lenartów, Gągolin Południowy, Jeziorko i Wicie mają największy w gminie odsetek gruntów o niskiej jakości – klasy V i VI, od 39% do 21%. W gminie, podobnie jak w innych gminach powiatu łowickiego, o stanie gospodarki rolnej decyduje sektor użytkowników prywatnych; tutaj jednak w rękach prywatnych znajdują się niemal wszystkie grunty wykorzystywane dla produkcji rolniczej (użytki rolne). Na ten sektor własności składają się głównie własności gruntowe osób fizycznych zorganizowane w indywidualne gospodarstwa rolne (98,1%). Niewielki udział w strukturze własności mają właściciele nieruchomości rolnych o powierzchni użytków rolnych mniejszych od 1 ha(0,7%) i spółdzielnie ,przede wszystkim Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Boczkach (0,6% ogółu użytków rolnych). Według danych PSR, w 2002 r. było 968 indywidualnych gospodarstw rolnych z siedzibą użytkownika lub użytkowników, zlokalizowaną na terenie gminy; tylko ok. 182 ha użytków rolnych pozostawało w użytkowaniu tzw. „różniczan”. Najkorzystniejszą strukturę obszarową gospodarstw mają wsie: Lenartów, a dalej Osiek, Lipnice, Wicie, Łaguszew, Różyce, Kocierzew i Gągolin Północny (w większości to miejscowości położone w środkowej części gminy); znacząco duży odsetek gospodarstw małych mają wsie: Gągolin Zachodni, Konstantynów, Ostrowiec i Sromów. Generalnie produkcja roślinna na terenie gminy – jej struktura – podporządkowana jest potrzebom hodowli zwierząt gospodarstw. W gminie, więcej niż przeciętnie w subregionie skierniewickim uprawia się warzyw gruntowych i truskawek – 5,4% zasiewów. Miejscowości położone w południowych obszarach – Ostrowiec, Łaguszew, Gągolin Południowy, Sromów, Płaskocin i Gągolin Zachodni – to miejscowości o wyraźnie większym udziale w strukturze zasiewów warzyw gruntowych i truskawek (co najmniej dwukrotnie większym od przeciętnego w byłym województwie skierniewickim). Hodowla zwierząt gospodarskich to kierunek produkcji rolniczej, który odgrywa dominującą rolę na obszarze gminy. Dotyczy to przede wszystkim hodowli trzody chlewnej, w mniejszym zakresie hodowli bydła, w tym i krów mlecznych. Wartości wskaźników pogłowia poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich rozkładają się na terenie gminy przemiennie, tzn. dużej obsadzie trzody chlewnej towarzyszy mniejsza niż przeciętnie w gminie obsada bydła i krów; również odwrotnietam gdzie notuje się większą hodowlę bydła zdecydowanie gorsze są wyniki hodowli trzody chlewnej . Wyjątkiem jest wieś Lipnice, gdzie można mówić o wielokierunkowym rozwoju hodowli zwierząt gospodarskich. Przoduje w produkcji trzody chlewnej wieś 32 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Różyce, następnie Kocierzew i Jeziorko; również znacząco dużą hodowlę prowadzą rolnicy wsi Boczki, Osiek, Wicie i Lipnice. Z kolei Łaguszew, Konstantynów, Wejsce i Lipnice to wsie o większym niż przeciętna dla gminy obsadzie bydła. Przodują w produkcji mleka Łaguszew, Lipnice i Boczki- mają największą obsadę krów w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych. Wyraźnie niższe od przeciętnych dla gminy wskaźniki obsady zwierząt gospodarskich (bydła i trzody chlewnej) odnotowanego w miejscowościach położonych w południowo-zachodniej części gminy przemiennie, tzn. dużej obsadzie trzody chlewnej towarzyszy mniejsza niż przeciętne w gminie obsada bydła i krów; również odwrotnietam gdzie notuje się większą hodowlę bydła zdecydowanie gorsze są wyniki hodowli trzody chlewnej. Na terenie gminy powierzchnia gruntów zmeliorowanych (przede wszystkim poprzez drenowanie) stanowi 91 % ogółu użytków rolnych, podczas gdy potrzebę wykonania nowych urządzeń melioracyjnych szacuje się jedynie na 2% powierzchni takich użytków. W terenach południowo – wschodnich gminy, także w granicach wsi Boczki i Kocierzew – gdzie melioracje zrealizowano pod koniec lat sześćdziesiątych i na początku lat siedemdziesiątych, należy się liczyć z rychłą potrzebą podjęcia prac odtworzeniowych, Podobnie, jak na wielu innych obszarach rejonu łowickiego i na terenie gminy Kocierzew widoczne jest różnicowanie jakości zabudowy rolniczej . Niemal 1/3 ogółu siedlisk dysponuje niewielkimi i najczęściej o złych stanach technicznych- budynkami inwentarskimi oraz innymi budynkami gospodarczymi (siedliska wymagają znacznego dokapitalizowania w tej sferze) ale jednocześnie ok. 63% zagród to siedliska „dobre” – z budynkami podatnymi dla wprowadzenia nowoczesnych technik i technologii produkcji zwierzęcej 5% ogółu zagród w gminie to siedliska o dużych i w pełni nowoczesnych budynkach inwentarskich oraz innych budynkach gospodarczych. Najlepsze zagrody (według powyższej kategoryzacji) mają miejscowości: Różyce, Osiek, Łaguszew, także Lenartów, Lipnice, Boczki, Kocierzew i Wicie, najsłabsze- Konstantynów; statystycznie słabiej wypadły także zabudowa wsi: Ostrowiec, Sromów, dalej Wejsce, Gągolin Zachodni i Gągolin Południowy (ocena ta pomija stany budynków mieszkalnych w zagrodach). Wszystkie pasma zabudowy wiejskiej wyposażone zostały w komunalną sieć wodociągową i wszystkie gospodarstwa rolne mają możliwość realizacji przyłączy wodociągowych. Według PSR 2002 r.89% indywidualnych gospodarstw rolnych na terenie gminy prowadziło produkcję rolniczą z przeznaczeniem głównie na rynek (w subregionie skierniewickim odsetek ten wynosił 58,4%) Z kolei gospodarstwa produkcyjne głównie na własne potrzeby stanowiły 10% ogółu gospodarstw w gminie, a 32% ogółu gospodarstw w subregionie. W gminie przeważającą grupą gospodarstw stanowią gospodarstwa o mieszanym kierunku produkcji rolniczej (roślinnej i zwierzęcej)- 48%. Liczba gospodarstw o dominującym profilu produkcji zwierzęcej (30%) jest większa od liczby gospodarstw o 33 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy dominującym kierunku produkcji roślinnej (22% ogółu gospodarstw w gminie). Dla porównania – we wszystkich terenach wiejskich subregionu wielkości te kształtują się odpowiednio: 40%, 19% i 39%. Gospodarka pozarolnicza Obecnie na terenie gminy zarejestrowane są 101 podmioty gospodarcze. Dominujące działy gospodarki narodowej w rynku pracy to: działalność produkcyjna (43% ogółu pracujących), edukacja (22%), handel i naprawa (11%), rolnictwo (11%), administracja publiczna (5%), ochrona zdrowia i opieka socjalna (3%). Do ważniejszych zakładów, firm i przedsiębiorstw prowadzących nierolniczą działalność na terenie gminy (również tych z siedzibami poza gminą) należą: - Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Kocierzewie Południowym, której majątek stanowi baza magazynowo – handlowa, baza obrotu rolnego oraz sklepy zlokalizowane w większości miejscowości gminy. - Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Kocierzewie Południowym, z zakładami usług mechanizacyjnych w Kocierzewie i w Płaskocinie, z obiektami magazynowo – garażowymi w Gągolinie Północnym, Lipnicach, Różycach oraz z obiektami dawnych ZUM –ów obecnie wydzierżawionymi na inne usługi w Kocierzewie Południowym, Kocierzewie Północnym, Kocierzewie Południowym. - Gargall. Pasze S.A. w Kocierzewie Północnym – firma działająca w obrocie rolnym, w elektromechanice, prowadząca jedyną na obszarze gminy stację paliw - Cukrownia w Guzowie dysponująca stałym punktem skupu buraka - Zakład Przetwórstwa Owoców i Warzyw Agros S.A. w Łowiczu ze stałym punktem skupu owoców i warzyw w Ko0cierzewie Południowym - Bank Spółdzielczy Ziemi Łowickiej ODDZIAŁ Kocierzew Południowy - Lecznica Weterynaryjna dla Zwierząt S.C. w Kocierzewie Południowym - Młyn gospodarczy w Wejscach - Młyn gospodarczy w Lipnicach 34 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.4.2. Turystyka Gmina Kocierzew Południowy jest obszarem o niedocenianym potencjale turystycznym. Mimo, że brak terenów prawnie chronionych oraz obszarów atrakcyjnych krajobrazowo, słynie z zabytków kulturowych. Obecnie bardzo szeroko kultywowana jest tradycja łowicka i kocierzewska. Odwiedzającą gminę mogą poruszać się, wprawdzie nie udokumentowanym, ale wyraźnie zaznaczonym szlakiem turystycznym. Kierując się od Miasta Łowicz, każdy odwiedzający powinien zajrzeć do Muzeum Ludowego Rodziny Brzozowskich w Sromowie. Zwiedzający mogą podziwiać tam kolekcje własnoręcznie wykonanych, ruchomych rzeźb przedstawiających sceny z różnych obrzędów np. Boże Ciało, Wesele. Przy muzeum znajduje się również skansen ze zgromadzonymi starymi powozami i doroszkami. Kierując się ze Sromowa na wschód dojeżdżamy do wsi Boczki. Miejsce to słynie z historii związanej z malarzem Józefem Chełmońskim. Zwiedzający mogą odwiedzić dwór należący niegdyś do rodziny Chełmońskich. Obejrzeć obelisk poświęcony pamięci malarza. W pobliżu dworu mieści się siedziba Parafii rzymsko - katolickiej Św. Rocha. Godna uwagi jest kaplica p.w. św. Rocha , drewniana zbudowana z fundacji arcybiskupa Władysława Łubieńskiego. W kaplicy znajduje się niepowtarzalny obraz Trójcy Świętej nieznanego autora. Na północ od Boczek położony jest Kocierzew Południowy będący siedzibą parafii rzymsko - katolickiej p. w. Św. Wawrzyńca. Odwiedzający mogą zwiedzić kościół wzniesiony w 1871 roku, ozdobiony w środku malowniczymi freskami. W pobliżu terenu parafii mieści się cmentarz. W jego obrębie znajdują się mogiły poległych w 1939 roku. Z Kocierzewa warto udać się dalej na północ do Różyc. Można tam obejrzeć ruiny Niedokończonego kościoła i kapliczkę. Następnie warto udać się do Osieka. Tam, w porozumieniu z właścicielem, można obejrzeć dwór i park należący do rodziny malarza Marcello Bacciarellego. Odwiedzający gminę powinni wpaść na coroczny Festyn Rodzinny. Mogliby na żywo obejrzeć program gminnych Zespołów Folklorystycznych, spotkać się z miejscowymi twórcami ludowymi i wziąć udział w licznych konkursach. Fot. 4 Ruiny Kościoła w Różycach 35 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.5. Identyfikacja najważniejszych problemów Gminy Kocierzew Południowy 3.5.1. Wykaz najważniejszych problemów Zagospodarowanie przestrzenne: brak partnerstwa prywatno-publicznego celem realizacji inwestycji, przedsięwzięć i zamierzeń wpływających na społeczno-kulturalny rozwój gminy brak integracji współdziałania podmiotów publicznych i niepublicznych działających na rzecz rozwoju oświaty i kultury niewystarczający dostęp do informacji niska świadomość społeczna małe zaangażowanie mieszkańców na rzecz działań środowiskowych niedostateczne utożsamianie się z problemami gminy jako całości zły stan techniczny dróg, brak infrastruktury brak dostatecznych regulacji przeciwpożarowych nieuporządkowana gospodarka wodno-ściekowa brak systemu kanalizacji i oczyszczalni ścieków istnienie lokalnych kotłowni opalanych niskiej jakości węglem, skutkujące zanieczyszczeniem powietrza w okresie grzewczym brak środków finansowych na doskonalenie istniejącego systemu gospodarki odpadami konieczność zagospodarowania surowców wtórnych w większych zakresie brak infrastruktury towarzyszącej ruchowi transportu samochodów ciężarowych Strefa społeczna: brak nowoczesnych placówek kultury brak świetlic środowiskowych brak działań skierowanych na wspieranie grup o zmniejszonych możliwościach integracji społecznej słaby dostęp do uczelni młodzieży wiejskiej spowodowany głównie przez niskie budżety domowe, wysokie czesne utrzymywanie się wysokiego udziału ludności o niskim poziomie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych niski poziom mobilności zawodowej oraz ograniczone zdolności do zmian kulturowych brak obiektów sportowych brak atrakcyjnych ofert edukacyjnych brak promocji gminy w zakresie kultury 36 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Strefa ekonomiczna: rosnące bezrobocie ubożenie ludności, poszerzanie się grupy mieszkańców wyłączonych z procesów rozwojowych słabość infrastruktury technicznej mało uzbrojonych terenów pod inwestycje zły stan dróg zły stan układu komunikacyjnego w zakresie lokalnym brak pełnej gospodarki wodno-ściekowej brak polityki informacyjnej promującej firmy i możliwości regionu brak instytucji wspierających biznes Działalność kulturalna: brak nowoczesnych placówek kultury brak świetlic środowiskowych brak działań skierowanych na wspieranie grup o zmniejszonych możliwościach integracji społecznej brak gminnego centrum informacyjnego dla mieszkańców o kierunkach rozwoju edukacji, rynku pracy i możliwościach kształcenia ustawicznego słaby dostęp do uczelni młodzieży wiejskiej spowodowany głównie przez niskie budżety domowe, wysokie czesne niski poziom mobilności zawodowej oraz ograniczone zdolności do zmian kulturowych brak obiektów sportowych brak atrakcyjnych ofert edukacyjnych 37 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 3.5.2. Analiza SWOT Nazwa SWOT jest akronimem angielskich słów Strengths (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse w otoczeniu), Threats (zagrożenia w otoczeniu). Analiza SWOT jest efektywną metodą identyfikacji słabych i silnych stron organizacji oraz badania szans i zagrożeń, jakie stoją przed organizacją. Analizę SWOT można z równym powodzeniem zastosować do dowolnego przedsięwzięcia. Położenie gminy blisko Łowicza Stosunkowo mała odległość do trasy krajowej nr 2 (Świecko- Terespol) Ułożenie centralne między dwoma dużymi aglomeracjami Warszawą i Mocne strony Łodzią Duży procent ludności w wieku produkcyjnym Wolne tereny pod inwestycje Telefonizacja gminy Zwodociągowanie gminy Oczyszczalnia ścieków Dobrze rozwinięta sieć dróg Dobry dostęp do Internetu Dobra jakość gruntów rolnych, przewaga II i III klasy bonitacyjnej Korzystna struktura osadnicza w formie ciągów przyulicznych Zadowalający stan budynków Brak dużych zakładów przemysłowych i przetwórczych Zbieranie odpadów z posesji Brak dzikich wysypisk odpadów Wysoki poziom wyposażenia sołectw w sieć wodociągową Możliwość rozbudowy istniejącej oczyszczalni ścieków Udział gminy w „Programie Bzura” Rolniczy charakter gminy sprzyjający środowisku Głębokie tradycje łowickie kultywowane na terenie gminy (hafciarstwo, rzeźbiarstwo) Istnienie zabytkowych obiektów 38 Słabe strony Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Brak kanalizacji Brak gazyfikacji Niezbyt dobry stan dróg Bardzo mała powierzchnia lasów(2%) Brak rozwiniętego rynku zbytu Położenie na granicy województwa Niekorzystny, wydłużony kształt działek Mały procent produkcji pozarolniczej Ubóstwo Bierność społeczna Niski poziom wykształcenia środowisk wiejskich Brak organizacji grup społecznych Słabe oświetlenie miejscowości gminnych. Mała liczba kontenerów do selektywnej zbiórki odpadów ustawionych w miejscach publicznych Brak zorganizowanego systemu gromadzenia i utylizacji odpadów Migracja mieszkańców do miasta Niski poziom edukacji ekologicznej Słabe możliwości zatrudnienia poza rolnictwem Stale wzrastający procent ludności w wieku poprodukcyjnym Niskie standardy infrastruktury społecznej, a zwłaszcza szkolnictwa 39 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Szanse Zagrożenia - Możliwość pozyskania środków ze źródeł - Migracja młodych, wykształconych ludzi zewnętrznych (PROW, POW, Regionalny za granice i do dużych miast Program Operacyjny, Wojewódzki Fundusz - Ukryte bezrobocie w rolnictwie Ochrony Środowiska) - Duża konkurencja w pozyskiwaniu - Dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa środków unijnych - Fundusze Unijne dla rolnictwa - Niska dochodowość pracy w rolnictwie - Uregulowanie gospodarki ściekowej - Starzenie się społeczeństwa sołectwie - Rozwój edukacji - Wyludnianie się wsi - Wzrost świadomości ekologicznej - Zmienność prawna mieszkańców - Niestabilna polityka wobec rolnictwa - Unowocześnienie infrastruktury - Spadek dochodów gminy w wyniku zbyt technicznej dużego fiskalizmu państwa, - Napływ kapitału inwestycyjnego z - Wzrastający koszt utrzymania, zewnątrz - Patologie społeczne - Rozwój niekonwencjonalnych źródeł - Ograniczenia prawne w zakresie energii inwestycji, - Ochrona środowiska - Szybki rozwój sąsiednich gmin - Rozwój rolnictwa specjalistycznego (konkurencja), - Nawiązywanie współpracy z innymi - Przekazanie kompetencji gminom bez miejscowościami i gminami zabezpieczenia środków finansowych, - Rozwój sieci komunikacyjnej - Doskonalenie samorządności lokalnej 4. Cele ogólne i szczegółowe rozwoju obszaru gminy Generalnym celem, jaki powinna sobie stawiać gmina, jest zagwarantowanie stabilnego, trwałego rozwoju, jak również stworzenie mieszkańcom odpowiednich warunków życia oraz zapewnienie szans na przyszłość. W gminie Kocierzew za najważniejsze elementy (CELE SZCZEGÓŁOWE) w strategii rozwoju należy przyjąć: Unowocześnianie obiektów usługowych użyteczności publicznej, Rozwój infrastruktury technicznej na terenie gminy. 40 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Systematyczny rozwój i unowocześnianie rolnictwa, jako podstawowej funkcji gminy oraz podstawowej gałęzi gospodarczej na jej terenie, Podtrzymanie optymalnego poziomu warunków do zarządzania w rolniczej sferze produkcyjnej, Stworzenie nowoczesnych ośrodków usługowych z zakresu produkcji rolnej, Utrzymanie jakości życia mieszkańców na poziomie powszechnie akceptowalnym i zapewniającym odpowiedni standard, Dążenie do zmniejszenia migracji mieszkańców poprzez zapewnienie im źródeł utrzymania na miejscu, Bardzo ważnym aspektem rozwoju jest odpowiednia polityka przestrzenna. Związana jest ona z zabezpieczeniem interesów społeczeństwa, jak również z zachowaniem pewnej równowagi w rozwoju. Pod tymi pojęciami należy rozumieć CELE OGÓLNE, związane ze zrównoważonym rozwojem w gminie: Zapewnienie terenów pod inwestycje, Ochronę przyrody i zabytków kulturowych, Rozbudowę systemów transportu zgodnie ze wzrastającym poziomem komunikacji, Oczyszczanie powstających na terenie gminy ścieków i utylizowanie powstających odpadów. Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego W zakresie ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego należy: Poprawić stan czystości wód rzeki Witonii i utrzymać, co najmniej II klasę czystości, Poprawić bilans wodny poprzez ochronę i magazynowanie wody w naturalnych zbiornikach i ciekach wodnych, Wykonać system odprowadzania i oczyszczania ścieków z terenu gminy, mogący w znacznym stopniu poprawić stan środowiska, Realizować program selektywnej zbiórki odpadów, Podjąć działania chroniące ilościowe i jakościowe zasoby wód podziemnych, Chronić grunty II do IV klasy bonitacyjnej poprzez ograniczenie zabudowy na tych terenach (z wyłączeniem pasa przyulicznego), Poddać ochronie dolinę rzeki Witonii, wprowadzić zabudowę biologiczną koryta rzeki oraz realizację zadrzewień na terenach przykrawędziowych doliny, Zalesić grunty rolne V i VI klasy bonitacyjnej, 41 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Chronić oraz powiększyć istniejącą powierzchnię terenów zalesionych i zadrzewionych, Chronić zadrzewienia śródpolne oraz rosnące przy naturalnych ciekach i zbiornikach wodnych, Promować inne niż węglowe źródła ciepła, dążyć do zgazyfikowania gminy. Ochrona dziedzictwa kulturowego Do najważniejszych kierunków i celów działań, jakie należy wprowadzić z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego należą: Zachowanie i eksponowanie wartości zabytkowych obiektów wpisanych do rejestru zabytków, prowadzonego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Utrzymanie pasmowego układu zabudowy, charakterystycznego dla tego obszaru, Zachowanie wyróżniających się obiektów budownictwa o wartościach kulturowych i promowanie ich użytkowania w celach rekreacyjnych, Wykonywanie ocen i przeniesienia budynków cennych kulturowo, zgłoszonych do likwidacji, do Łowickiego Parku Etnograficznego w Maurzycach gm. Zduny, Prowadzenie nadzoru archeologicznego, podczas jakichkolwiek prac inwestycyjnych zmieniających zagospodarowanie terenu w obrębie stanowisk archeologicznych, Wspieranie działań na rzecz lokalnej sztuki ludowej oraz indywidualnych twórców ludowych. Kierunki rozwoju obszaru gospodarczego i rolnego Głównymi celami w polityce gospodarczej i rolnej gminy powinny być: Ochrona gruntów o wysokiej klasie bonitacyjnej Modernizowanie i rozbudowa systemów wodno-melioracyjnych Wspieranie gospodarstw w dostosowywaniu ich do wymogów Unii Europejskiej Stymulowanie do powiększania areału gospodarstw rolnych Przekształcenia gospodarstw nisko towarowych w gospodarstwa o wysokiej produktywności, mechanizacji i ukierunkowaniu produkcji Wspieranie grup producentów rolnych nastawionych na nowe rynki zbytu, korzystanie z ulg podatkowych, kredytów preferencyjnych oraz dofinansowań z Unii Europejskiej Rozbudowa istniejących siedlisk i zagród hodowlanych Zalesianie gruntów niskiej jakości Prowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej. Wspieranie doradztwa rolniczego 42 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Wspieranie osób prowadzących działalność gospodarczą w informację o możliwościach rozwoju, o uwarunkowaniach prawnych Wspieranie rozwoju kultury fizycznej Podniesienie standardów obsługi mieszkańców gminy Rozwój współpracy z partnerami krajowymi Wspieranie przedsięwzięć tworzących nowe miejsca pracy dla ludności wiejskiej, stworzenie dogodnych warunków budowy i modernizacji lokali usługowych i handlowych Przygotowanie oferty zagospodarowania wolnych terenów i gruntów Rozwój infrastruktury technicznej Utrzymywanie w dobrym stanie istniejącej sieci średniego napięcia oraz w razie potrzeby jej dokładna modernizację, W związku z przebiegającymi przez gminę liniami przesyłowymi 110 i 400 kV planowana jest ciągła kontrola promieniowania niejonizującego oraz ograniczenie nowych zabudowań w tym terenie, Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków Wykorzystywanie obiektu oczyszczalni ścieków w Kocierzewie do oczyszczania ścieków dowożonych do oczyszczalni, W zakresie gospodarki wodami opadowymi planowane jest tworzenie piaskowników i separatorów w miejscach powstawania zanieczyszczeń lub na wylotach istniejących lub projektowanych kanałów deszczowych, Utrzymanie istniejących ujęć wodnych w układzie studni zdwojonych oraz zapewnienie ich odpowiedniego poziomu technicznego, Objęcie wszystkich mieszkańców gminy systemem zorganizowanej zbiórki i wywozu odpadów z posiadłości Rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych z uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji Rozwiązanie problemu zagospodarowania odpadów niebezpiecznych Rozwiązanie kwestii odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, w tym głównie azbestu Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców Przeciwdziałanie powstawaniu dzikich wysypisk oraz rekultywacja terenów po nielegalnych składowiskach Przyłączenie się do regionalnego systemu gospodarki odpadami w ramach związku między gminnego 43 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Modernizację i rozbudowę istniejącej sieci dróg oraz doprowadzenie do wymaganego stanu technicznego zgodnego z obowiązującymi normami Modernizację dróg w kierunku zgodnym z ich przeznaczeniem i kategorią Pomoc społeczna Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej gmina realizuje zadania własne i zlecone z zakresu pomocy społecznej. Są to zadania o charakterze lokalnym. Należą do nich m. in: opracowanie strategii rozwiązywania problemów społecznych prowadzenie specjalistycznego poradnictwa tworzenie i realizacja programów osłonowych likwidacja barier dla niepełnosprawnych Rozwój lokalnych zasobów ludzkich Rozwój lokalnych zasobów ludzkich poprzez: wspieranie ustawicznego kształcenia oraz działań na rzecz rozwoju zawodowego reorientacja zawodowa osób bezrobotnych, bezrobotnych także ich aktywizacja zawodowa stworzenie systemu wsparcia w zakresie doradztwa prawno-finansowego, szkoleniowego Edukacja ekologiczna Edukacja ekologiczna to różnorodne działania, które zmierzają do kształtowania świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz przyjaznych dla środowiska nawyków i codziennych postaw. Szkoły podstawowe, średnie i wyższe pełnią istotną rolę w edukacji społeczeństwa. Według Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Łowickiego (Czarnomski, 2004) władze powiatu powinny doprowadzić do szerszego włączenia w program zajęć lekcyjnych zagadnień i problemów ochrony środowiska, specyficznych dla miejsca zamieszkania. Na terenie całego powiatu powinna być podjęta współpraca ze specjalnymi grupami zadaniowymi, których działalność będzie pomocna w wdrażaniu Programów Ochrony Środowiska. Każda z grup zadaniowych będzie ponosić odpowiedzialność za zapewnienie czystości środowiska, przeciwdziałanie problemom i ukierunkowywaniu przyszłego rozwoju. Poza grupami mieszkańcy będą również informowani poprzez lokalną prasę, biuletyny lub przez inne organizacje ekologiczne. 44 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 5. Zadania zmierzające do poprawy sytuacji w Gminie Kocierzew Południowy 5.1. Rozwój infrastruktury technicznej i systemu komunikacji Zadanie 1. Zadanie będzie polegało na Systemowej budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Kocierzew Południowy.. Aktualnie istniejące w gospodarstwach zbiorniki bezodpływowe traktowane są jako rozwiązanie tymczasowe, do momentu zamontowania POŚ na danym terenie. Projekt zakłada Przydomowych Oczyszczalni Ścieków. zastosowanie na terenie całej gminy W wyniku realizacji projektu powstanie 463 przydomowych oczyszczalni. Planuje się budowę Przydomowych Oczyszczalni Ścieków różnego typu jak: biologiczne – z wykorzystaniem osadu czynnego, Realizacja projektu „Systemowa budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy KOCIERZEW POŁUDNIOWY” pozwoli na zaspokojenie potrzeb mieszkańców tej Gminy a także umożliwi szerokie społeczne korzystanie z nowej infrastruktury ściekowej. Gmina KOCIERZEW POŁUDNIOWY to obszar o charakterze rolniczym. Skupia w sobie funkcje obsługi ludności i rolnictwa. Obserwuje się przy tym systematyczne pogarszanie się jakości wód podziemnych spowodowane następującymi czynnikami: - Odprowadzanie ścieków nieoczyszczonych na terenach wiejskich wprost do gruntu. - Brak centralnych systemów odbioru i oczyszczania ścieków na terenach wiejskich, co ma szczególne znaczenie w związku z rozbudowanymi i sprawnie funkcjonującymi systemami centralnego zaopatrzenia w wodę. - Nieodpowiedni stan techniczny przydomowych szamb. - Zbyt mała świadomość mieszkańców, co do zagrożeń spowodowanych złą gospodarką ściekową na terenach wiejskich. Projekt wpłynie na ochronę środowiska, w tym środowiska ludzkiego, poprzez zwiększenie ilości ludności obsługiwanej przez przydomowe oczyszczalnie ścieków, a zarazem zmniejszenie ilości ścieków odprowadzanych bezpośrednio do gleby i zbiorników wodnych. Widocznym efektem inwestycji będzie poprawa jakości wód powierzchniowych, zmniejszenie zanieczyszczenia gruntu i wód podziemnych, a także poprawa stanu sanitarnego, co w następstwie pozytywnie wpłynie na poprawę zdrowotności ludzi. Rozwiązanie wymienionych problemów poprzez realizację zakładanych w tym projekcie zadań, zwiększy także możliwości Gminy do odgrywania roli bieguna wzrostu rozwoju lokalnego. W wariancie realizacyjnym przedmiotem projektu jest instalacja 45 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy przydomowych oczyszczalni ścieków w 463 gospodarstwach domowych, z których korzystać będzie 2315 osoby. Systemowa budowa przydomowych oczyszczalni ścieków ma dużo zalet: Usuwanie zanieczyszczeń u źródła Niskie lub bardzo niskie koszty eksploatacyjne Brak opłat za wywóz ścieków Brak opłat za odprowadzenie ścieków do kanalizacji Dowolność wyboru technologii do warunków miejscowych Spełnienie warunku (RLM>2000 oraz WSP. Koncentracji K>120 osób/ km sieci kanalizacyjnej) umożliwi Gminie aplikowanie o finansowe środki pomocowe z Unii Europejskiej w ramach RPO Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Na obszarach spełniających wymagania „Programu Operacyjnego Rozwój Obszarów Wiejskich 2007-2013” działanie Osi 3 pkt. 2 – „Podstawowe usługi dla gospodarki wiejskiej” w zakresie zaopatrzenia w wodę i gospodarki ściekowej dla gmin wiejskich (RLM<2000) umożliwi gminie aplikowanie o finansowe środki pomocowe z Unii Europejskiej w ramach PROW 2007-2013. Zadanie 2 Zadanie drugie dotyczy Modernizacji drogi gminnej asfaltowej we wsiach Kocierzew Południowy i Jeziorko poprzez położenie nowej nakładki asfaltowej. Obecnie drogi w wymienionych sołectwach są w złym stanie technicznym. Planuje się położenie nowej nawierzchni na łączny odcinku 5,8 km. Modernizacja przyczyni się do poprawy jakości życia mieszkańców, polepszeniu spójności komunikacyjnej między sołectwami oraz wzrost atrakcyjności inwestycyjnej sołectw. Zadanie 3. Odnowa centrum miejscowości Kocierzew Południowy. Zadanie to będzie realizowane poprzez: 1. Budowę i przebudowę chodników oraz utwardzenie kostką betonową istniejącego parkingu w m. Kocierzew Południowy Celem inwestycji jest poprawa bezpieczeństwa mieszkańców a także wzrost atrakcyjności i estetyki miejscowości.. Zadanie to będzie realizowane na kilku płaszczyznach. Pierwsza to przebudowa chodników wzdłuż dróg powiatowych nr 2707 E i 2717 E na długości 383 mb. Następnym etapem będzie przebudowa parkingów – utwardzenie istniejących parkingów dla samochodów osobowych przed budynkiem Urzędu Gminy. 46 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Planuje się wyznaczenie 23 stanowisk postojowych. Trzecia płaszczyzna to utwardzenie drogi dojazdowej do szkoły i boiska sportowego na dł. 105 mb.. Z realizacji projektu skorzystają głównie rdzenni mieszkańcy, petenci Urzędu Gminy, oraz innych jednostek organizacyjnych zlokalizowanych w miejscowości a także osoby przyjeżdżające do kościoła oraz dzieci z Zespołu Szkół Publicznych w Kocierzewie Południowym 2. Budowę oświetlenia ulicznego we wsi Kocierzew Południowy Celem inwestycji jest rozbudowa infrastruktury poprzez dobudowę oświetlenia ulicznego o długości ok. 500 mb, wzdłuż drogi powiatowej numer 2717E (poza pasem drogowym) na działkach nr 180/1, 180/3, 180/4, 175, 176, 177/1, 178 i 185. Głównym przeznaczeniem przedsięwzięcia będzie wzrost bezpieczeństwa na drodze zarówno dla ruchu samochodowego jak również dla mieszkańców i pieszych z tego terenu. 3. Rozbudowę Gminnej Biblioteki Publicznej w Kocierzewie Południowym Celem inwestycji jest rozbudowa istniejącego budynku Biblioteki Publicznej. Projektowana zabudowa będzie miała 240,00 m 2 powierzchni. W dobudowanej części będą się mieściły: duża sala konferencyjna o powierzchni ok. 130 m 2 , pomieszczenia biurowe oraz sanitariaty. Obiekt ten będzie przeznaczony głównie do przeprowadzania zorganizowanych spotkań dla dzieci i młodzieży, mieszkańców, Prowadzone w nim będą kursy, szkolenia oraz spotkania Rady Gminy i Rady sołectwa. 5.2. Poprawa stanu środowiska naturalnego Poprawa stanu środowiska naturalnego będzie miała miejsce poprzez realizację Zadania 1. W wyniku jego wykonania zakończy się niekontrolowany odpływ nieczęstości ciekłych z nieszczelnych szamb do gruntu i wód podziemnych. 5.3. Poprawa warunków życia mieszkańców Poprzez realizacje powyższych inwestycji, warunki życia mieszkańców ulęgną znacznej poprawie. Poprzez projekt polegający na budowie systemu przydomowego oczyszczania ścieków poprawi się stan fitosanitarny gleb i wód, zatrzyma się niekontrolowany odpływ zanieczyszczeń do gruntu oraz poprawi się jakość płodów rolnych które były poddane na działanie powyższych zanieczyszczeń. Poprawi się również komfort psychiczny mieszkańców związany z brakiem konieczności ponoszenia opłat z tytułu wywozu nieczystości z szamb. 47 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Modernizacja dróg gminnych w Kocierzewie Południowym i Jeziorku przyczyni się głównie do polepszenia komfortu jazdy mieszkańców nie tylko tych miejscowości ale wszystkich osób korzystających z dróg. Poprawa stanu nawierzchni spowoduje mniejsze zagrożenie na drodze poprzez likwidacje nierówności i wyrobisk, a przez to zmniejszy prawdopodobieństwo możliwości kolizji. Budowa i przebudowa chodników w miejscowości Kocierzew Południowy, przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa nie tylko dla mieszkańców tej miejscowości, ale również dla wszystkich przyjezdnych. Dzięki powstałym parkingom zostanie wprowadzony porządek związany z parkowaniem na terenie sołectwa. Rozbudowa Gminnej Biblioteki Publicznej będzie związana głównie z poprawą infrastruktury społecznej w miejscowości. Nowo powstała sala konferencyjna będzie miejscem spotkań nie tylko dla mieszkańców Kocierzewa Południowego, ale również z innych miejscowości w gminie. Będzie to także miejsce posiedzeń Rady Gminy, spotkań dla lokalnych twórców ludowych oraz czynnie działających na terenie gminy Kół Gospodyń Wiejskich. Pomieszczenie to będzie służyło również jako miejsce do warsztatów i spotkań dzieci i młodzieży z przyjezdnymi twórcami. . 48 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 6. Realizacja zadań i projektów 6.1 Projekty i zadania rozpoczynające się w latach 2008-2013 1 2 Systemowa budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Kocierzew Południowy Modernizacja drogi asfaltowej we wsiach Kocierzew Południowy i Jeziorko Rozwój infrastruktury technicznej i systemu kanalizacji zgodny zgodny 2013 2012 2011 2008 - 2013 rok - Brak niekontrolowanego napływu zanieczyszczeń do środowiska - Poprawa stanu czystości wód - Zwiększenie świadomości ekologicznej mieszkańców 2009 - Wzrost komfortu jady mieszkańców - Lepsze połączenia między sołectwami - Polepszenie parametrów dróg Poprawa stanu środowiska naturalnego Rozwój infrastruktury technicznej i systemu kanalizacji Oczekiwane rezultaty 2010 Przewidywan y okres realizacji 2009 Cel zadania Etapy działania 2008 Nr. Nazwa projektu/ zadania Zgodność z planem zagospodarowania przestrzen. - poprawa stanu 3 Odnowa centrum miejscowości Kocierzew Południowy Budowa i przebudowa chodników oraz utwardzenie kostką betonową istniejącego parkingu w m. Kocierzew Południowy Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej Rozwój infrastruktury technicznej zgodny zgodny 2009 2009 bezpieczeństwa - poprawa estetyki miejscowości - utworzenie miejsca spotkań dla mieszkańców - podniesienie atrakcyjności miejscowości - poprawa stanu bezpieczeństwa - poprawa estetyki miejscowości - poprawa warunków życia i pracy - wzrost atrakcyjności centrum gminy Podmioty uczestniczące w realizacji Źródła finansowania zadania Urząd Gminy 1.267.797,93 RPO Woj. Łódzkiego 7.184.188,22 Urząd Gminy Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Urząd Gminy Kocierzew Południowy Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Urząd Gminy Kocierzew Południowy Łączne nakłady finansowe w tys. PLN 8.451.986,15 890.000 890.000 1 078 736,34 zł 291 701.66 zł 49 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Budowa oświetlenia ulicznego we wsi Kocierzew Południowy Rozbudowa Gminnej Biblioteki Publicznej w Kocierzewie Południowym Rozwój infrastruktury technicznej Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej zgodny zgodny 2009 - poprawa bezpieczeństwa na drodze - rozwój infrastruktury technicznej 2009 - utworzenie miejsca spotkań dla mieszkańców - podniesienie atrakcyjności miejscowości - rozwój infrastruktury społecznej Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, 80 000,00 zł Urząd Gminy Kocierzew Południowy Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, 707 034,6 8 zł Urząd Gminy Kocierzew Południowy 50 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 7. Powiązania zadań z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy /powiatu /województwa Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew następującymi dokumentami programowymi: Południowy wykazuje zgodność a. Na poziomie kraju: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 – 2013 b. Na poziomie województwa: Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2020 Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 -2013 c. Na poziomie regionalnym: Strategia Rozwoju Powiatu Łowickiego z Poziom Krajowy Program Operacyjny Infrastruktura Odniesienia 2007 – 2013 i Środowisko Narodowe Strategiczne Ramy Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko zgodnie z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO), stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia założonych w nich celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Cechą charakterystyczną PO Infrastruktura i Środowisko jest integralne ujęcie problematyki podstawowej infrastruktury, która obejmuje infrastrukturę techniczną i zasadnicze elementy infrastruktury społecznej. Oś priorytetowa I – Gospodarka wodno-ściekowa w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” jest jednym z narzędzi współfinansowania realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK). KPOŚK jest dokumentem rządowym mającym na celu wypełnienie zobowiązań przyjętych przez Polskę w Traktacie Akcesyjnym w zakresie wdrażania dyrektywy Rady 91/271/EWG. Program ten stanowi plan działań inwestycyjnych w celu osiągnięcia pełnej zgodności z wymogami dyrektywy do końca 2015 r. Zadanie 1 PRL Gminy Kocierzew Południowy jest zgodne z tą osią programu. W zakresie tego programu należy wybudować, rozbudować lub zmodernizować oczyszczalnie ścieków w miejscowościach powyżej 15 tys RLM rozbudować lub zmodernizować sieci kanalizacji sanitarnej. Poza tym zgodnie z założeniami Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych Polska powinna wybudować, rozbudować lub zmodernizować oczyszczalnie ścieków aglomeracjach kanalizacje sanitarną w aglomeracjach powyżej 2 000 RLM. 51 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Krajowy Plan Strategiczny Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Krajowy Plan Strategiczny obejmuje okres programowania na lata 2007-2013. Na podstawie analizy sytuacji społecznej, gospodarczej i środowiskowej, przeprowadzonej w oparciu o dostępne dane statystyczne, określono priorytety i kierunki rozwoju obszarów wiejskich w Polsce w odniesieniu do priorytetów wspólnotowych. Os 3 obszar: Jakość życia Głównymi priorytetami w tej osi są : Poprawa warunków życia poprzez Ułatwianie dostępności usług, Poprawa warunków życia, Poprawa infrastruktury na obszarach wiejskich. W zakresie tego priorytetu miesi się zadanie 2,3 4,5. Poziom województwa Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2020 Misją Strategii jest podniesienie atrakcyjności Województwa Łódzkiego w strukturze regionalnej Polski i Europy jako regionu sprzyjającego zamieszkaniu i gospodarce przy dążeniu do budowy wewnętrznej spójności i zachowaniu różnorodności jego miejsc. Strategia podzielona jest na trzy strefy: - Społeczna mającą na celu wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa, - Ekonomiczna : poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki województwa - Funkcjonalno – przestrzenna mająca na celu Stworzenie rzeczywistego regionu społeczno – ekonomicznego posiadającego własną podmiotowość kulturową i gospodarczą Zdanie 1 zawiera się w Strefie funkcjonalno przestrzennej z OBSZARU PRIORYTETOWEGO : OCHRONA ŚRODOWISKA. Cel strategiczny: Poprawa warunków życia mieszkańców regionu poprzez poprawę jakości środowiska. ,,Dotychczasowy rozwój województwa łódzkiego skutkował niedostosowaniem istniejącej infrastruktury technicznej do współczesnych standardów w zakresie ochrony środowiska. Kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, należy podjąć działania zmierzające do zdecydowanej poprawy sytuacji w tej dziedzinie. Zapewni to lepszą jakość życia następnym pokoleniom oraz zwiększy atrakcyjność województwa jako miejsca zamieszkania i pracy.,, ( źródło.: Strategia Rozwoju…) Do najważniejszych problemów województwa zlicza się min: niedostateczny stopień skanalizowania i oczyszczania ścieków (zwłaszcza na obszarach wiejskich). Jednym z głównych działań z tego obszaru jest wspieranie działań w zakresie wdrożenie systemowej gospodarki wodno-ściekowej. 52 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Zadanie 3 Misją Strategii jest podniesienie atrakcyjności Województwa Łódzkiego w strukturze regionalnej Polski i Europy jako regionu sprzyjającego zamieszkaniu i gospodarce przy dążeniu do budowy wewnętrznej spójności i zachowaniu różnorodności jego miejsc. Strategia podzielona jest na trzy strefy: - Społeczna mającą na celu wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa, - Ekonomiczna : poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki województwa - Funkcjonalno – przestrzenna mająca na celu Stworzenie rzeczywistego regionu społeczno – ekonomicznego posiadającego własną podmiotowość kulturową i gospodarczą Zdanie zwiera się w strefie Obszarze Priorytetowym : JAKOŚĆ ŻYCIA. Cel strategiczny: Podniesienie poziomu jakości życia. Cele szczegółowe: to min.: - Poprawa bezpieczeństwa i porządku publicznego mieszkańców województwa oraz poprawa stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym, - Wzrost znaczenia sportu, kultury, turystyki i rekreacji w życiu mieszkańców regionu. Główne działania min.: - Wsparcie inwestycyjne infrastruktury kultury, - Stymulowanie i wspomaganie inicjatyw lokalnych prowadzących do poprawy estetyki i wyposażenia jednostek osadniczych, - Współpraca samorządu z instytucjami powołanymi do ochrony bezpieczeństwa publicznego, - Tworzenie systemów bezpieczeństwa lokalnego, - Realizowanie inicjatyw prewencyjnych i edukacyjnych zmierzających do poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007 -2013 Zadanie 1. Oś priorytetowa energetyka Cel szczegółowy: energetycznego II: Ochrona Poprawa środowiska, stanu środowiska zapobieganie naturalnego zagrożeniom i i bezpieczeństwa 53 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Jednym z równych celów operacyjnych jest racjonalna gospodarka w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych. Planowane zadanie 1 jest zgodne z priorytetami zawartymi w RPO woj. łódzkiego Zadanie 3. Oś priorytetowa V: Infrastruktura społeczna Cel szczegółowy: Zapewnienie dogodnych warunków do rozwoju zasobów ludzkich Cele operacyjne - poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców, - wzrost znaczenia usług pomocy społecznej w rozwoju gospodarczym regionu, - podniesienie wiedzy oraz dostosowywanie kompetencji do potrzeb rynku pracy, - kształtowanie i rozwijanie kulturowej tożsamości regionalnej. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 -2013 Zadanie 3. OŚ 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Nazwa działania Odnowa i rozwój wsi Cel działania Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Zakres działania min Pomocy finansowej udziela się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie min.: 1) budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów: a) pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe, b) służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury, 2) kształtowania obszaru przestrzeni publicznej; 3) budowy remontu lub przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych 54 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Poziom powiatu Strategia Rozwoju Powiatu Łowickiego W zakresie zgodności zadań z PRL Gminy Kocierzew Południowy możemy znaleźć powiązania Zadania 1 i Zadania 2 do następujących celów w Strategii powiatu: CEL IV Rozwój infrastruktury, podniesienie stopnia jej funkcjonalności i korzyści dla rozwoju wspólnoty terytorialnej. Cel ten realizowany będzie poprzez następujące programy: a) program rozwoju modernizacji istniejących dróg i doprowadzenie ich do standardów europejskich, b) program zagospodarowania odpadów stałych, c) program modernizacji gospodarki wodno-ściekowej, d) program zabezpieczenia przeciwpowodziowego. Zadanie 3. Cel strategiczny: Spójny rozwój wspólnoty samorządowej, poprzez doskonalenie wykonywania zadań publicznych (w dziedzinie rozwoju człowieka, bezpieczeństwa publicznego i socjalnego, zdrowia, infrastruktury i ochrony środowiska, pielęgnacji dziedzictwa kulturowego krajobrazowego) dla podniesienia poziomu jakości życia mieszkańców powiatu. IV. Rozwój infrastruktury, podniesienie stopnia jej funkcjonalności i korzyści dla rozwoju wspólnoty terytorialnej. Cel ten realizowany będzie poprzez następujące programy: a) program rozwoju modernizacji istniejących dróg i doprowadzenie ich do standardów europejskich, b) program zagospodarowania odpadów stałych, c) program modernizacji gospodarki wodno-ściekowej, d) program zabezpieczenia przeciwpowodziowego. 8. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego Realizacja Planu Rozwoju Lokalnego powinna przynieść określone wskaźniki osiągnięć: •Produktu – bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony konkretnymi wielkościami - skwantyfikowany, który przełoży się na rezultaty. • Rezultatu – korzyść, w miarę możliwości skwantyfikowana, jaka wyniknie dla beneficjenta bezpośrednio po zakończeniu projektu w związku ze zrealizowanymi działaniami, tj. dostarczonymi mu usługami/dostawami materialnymi/inwestycjami. • Oddziaływania – długofalowe konsekwencje zrealizowanego produktu, wykraczające poza natychmiastowe efekty dla beneficjentów końcowych. 55 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Poniżej przedstawiono główne wskaźniki osiągnięcia produktów, rezultatów i oddziaływania adekwatne dla projektów zaplanowanych do realizacji przez Gminę Kocierzew Południowy Tabela 10. Zbiór wskaźników produktu możliwych do wykorzystania dla oceny realizacji Planu Rozwoju Lokalnego L.p. Nazwa wskaźnika Jedn. miary Wartość przed Wartość inwestycją prognozowana 1. Liczba Przydomowych Oczyszczalni ścieków szt. 0 463 2. Długość zmodernizowanych dróg gminnych km 0 5,8 3. Liczba zmodernizowanych skrzyżowań Szt. 0 3 4. Długość wybudowanych i zmodernizowanych chodników 5. Liczba parkingów szt. 1 3 6. Długość wybudowanego oświetlenia m 0 500 7. Liczba sal konferencyjnych w gminie szt. 0 1 Tabela 11. m Zbiór wskaźników rezultatu możliwych do wykorzystania dla oceny realizacji Planu Rozwoju Lokalnego L.p. Nazwa wskaźnika Jedn. miary 1. Liczba osób objętych systemem przydomowych oczyszczalni ścieków szt. 2. Ilość oczyszczonych ścieków m3/doba 3. Poziom wskaźników fizykochemicznych oczyszczonych ścieków m3/dm3 4. Średni czas przejazdu między dwoma punktami sieci 5. Natężenie ruchu na drodze 6. Liczba samochodów korzystających z parkingów 7. Liczba spotkań zorganizowanych w sali Wartość przed Wartość inwestycją "prognozowana" 0 2315 minuty 15 10 pojazdy/ h 20 20 osoby Ok. 600 Ok.600 Szt. 56 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Tabela 12.Zbiór wskaźników oddziaływania możliwych do wykorzystania dla oceny realizacji Planu Rozwoju Lokalnego L.p. Nazwa wskaźnika Jedn. miary 1. Ilość ścieków odprowadzonych i oczyszczonych (w okresie 1 roku) 2. Liczba pojazdów korzystających z drogi (w okresie 1 roku) 3. Cena gruntów inwestycyjnych, które stały się lepiej dostępne (w okresie 2 latach) tys. PLN/ha 4. Liczba nowych miejsc pracy (w okresie 2 lat) szt 5. Liczba nowych przedsiębiorstw (w okresie 2 lat) szt Wartość przed Wartość inwestycją prognozowana m3/rok szt Powyżej przedstawione wskaźniki stanowią główne miary osiągnięć PRL. Będą one uszczegóławiane i szacowane na etapie opracowywania studiów wykonalności dla poszczególnych inwestycji. Na etapie uszczegółowiania projektów wskaźniki te mogą zostać również poszerzone w zakresie zgodnym z dokumentami programowymi. 57 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 9. Plan finansowy na lata 2008 - 2013 PLAN nakładów na wieloletnie programy inwestycyjne Rok rozpocz. – planowa- Lp Rozdz Wyszczególnienie ny rok zakończenia Planowane nakłady w 2009 r. Łączne Planowane nakłady w 2008 r. w tym nakłady Ogółem 1 2 1. 7000 5 2. 6001 6 3 4 5 2008 – 2013 8.451.986,15 6 z budżetu gminy 7 w tym środki z RPO WŁ 8 Ogółem 9 z budżetu gminy 10 środki z RPO WŁ 11 Systemowa budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Kocierzew Południowy 34.160 5.124 29.036 727.242 109.086,30 890.000 890.000 1.617.242 999.086,30 618.155,70 Modernizacja drogi asfaltowej we wsiach Kocierzew Południowy i Jeziorko poprzez położenie nowej nakładki 2009 Razem 890.000 9.341.986,15 34.160 5.124 29.036 618.155,70 58 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Lp. Planowane nakłady w 2010 roku Ogółem w tym z budżetu gminy Planowane nakłady w 2011 roku Ogółem środki z w tym Planowane nakłady w 2012 roku Ogółem z budżetu gminy środki z RPO WŁ w tym z budżetu gminy środki z RPO WŁ 19 20 RPO WŁ 12 1. 13 14 15 16 17 18 1.927.191,30 289.078,70 1.638.112,60 1.927.191,30 289.078,70 1.638.112,60 1.927.191,30 289.078,70 1.638.112,60 1.927.191,30 289.078,70 1.638.112,60 1.927.191,30 289.078,70 1.638.112,60 1.927.191,30 289.078,70 1.638.112,60 2. 59 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Lp. Planowane nakłady w 2013 roku Ogółem 21 1. w tym Planowane nakłady w 2014 roku Ogółem z budżetu gminy środki z RPO WŁ 22 23 1.909.010,25 286.351,53 1.622.658,72 1.909010,25 286.351,53 1.622.658,72 24 w tym Planowane nakłady w 2015 roku Ogółem z budżetu gminy środki z RPO WŁ 25 26 27 w tym z budżetu gminy środki z RPO WŁ 28 29 2. 60 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 10. System wdrażania Dla skutecznej implementacji planu rozwoju lokalnego konieczne jest określenie systemu jego wdrażania. System wdrażania składać się będzie z następujących zadań: 1. Opracowanie Planu Rozwoju Lokalnego 2. Przesłanie gotowego dokumentu radnym gminy 3. Przygotowanie uchwały dla Rady Gminy i postawienie wniosku o przyjęcie Planu Rozwoju Lokalnego 4. Kontrola i nadzór nad realizacja Planu Rozwoju Lokalnego ze strony władz samorządowych. System wdrażania projektów i zadań planu rozwoju lokalnego uwzględnia wszystkie aspekty planowania, organizowania, zatrudnienia, i kontroli wykonania przyjętych zadań. Zasadniczym celem systemu wdrażania przyjętych zadań jest zamknięcie projektu w terminie, dostarczenie korzyści określonym wcześniej beneficjantom, utrzymanie dyscypliny budżetowej. Przyjęte i zatwierdzone zadania posiadają układ hierarchiczny. Hierarchia zadań wynika z potrzeb gminy, ale także uwzględnia racjonalność wdrożenia poszczególnych zadań, wykonania, proponowanego terminu rozpoczęcia i zakończenia. Koordynatorem wdrażającym PRL są władze gminy. Będą bezpośrednio odpowiedzialne za realizacje przyjętych zadań i działanie zgodne z przyjętym planem. Ważnym elementem systemu wdrażania zadań w gminie Kocierzew Południowy będzie nastawienie na maksymalną skuteczność ich realizacji. Pierwszy etap w realizacji działań będzie zlecany, w drodze otwartego przetargu, firmom, które będą mogły zagwarantować najwyższy poziom realizacji zadania. Projekty niedochodowe powierzane będą firmom z odpowiednio wysokim doświadczeniem, potwierdzonym referencjami, które będą weryfikowane. Po wyborze wykonawcy określi on szczegółowy plan i harmonogram realizacji wraz z punktami krytycznymi. Ostatni element – system monitorowania – pełni zasadniczą rolę dla powodzenia wdrożenia strategii planu rozwoju lokalnego. 61 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy 11.Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej przyjętego Planu Rozwoju Lokalnego 11.1. System monitorowania i sposoby oceny Planu Monitorowanie jest procesem, który ma na celu analizowanie stanu zaawansowania projektu i jego zgodności z postawionymi założeniami. Istotą monitorowania jest wyciąganie wniosków z tego, co zostało i co nie zostało zrobione. Jest nią także modyfikowanie dalszych poczynań w taki sposób, aby efektywnie kojarzyć je z innymi przedsięwzięciami realizowanymi na obszarze gminy. Organami odpowiedzialnymi za monitorowanie i ocenę realizacji planu są: 1. Wójt Gminy 2. Rada gminy Do zadań Wójta należy: a) monitorowanie realizacji planu i składanie informacji w tej sprawie Radzie b) konsultacje z partnerami społeczno–gospodarczymi powiatu dot. planu c) składanie propozycji zmian w planie, Do Rady gminy należy okresowa ocena realizacji planu. Monitorowanie realizacji planu odbywać się będzie na podstawie sprawozdań budżetowych i finansowych jednostek organizacyjnych powiatu oraz innych dokumentów. Ocena realizacji planu pod względem finansowym odbywać się będzie na podstawie sprawozdań rocznych z wykonania planu wydatków; pod względem merytorycznym na podstawie sprawozdań dyrektorów jednostek. Ocena planu rozwoju lokalnego dokonywana będzie każdorazowo na zakończenie roku budżetowego. 11.2. Sposoby inicjowania współpracy pomiędzy sektorem publicznym , prywatnym i organizacjami pozarządowymi. Czynnikiem gwarantującym określonych inwestycji pozarządowymi oraz osiągnięcie planowanych będzie sektorem współpraca prywatnym. efektów samorządu Celem w wyniku gminnego samorządu z realizacji organizacjami będzie inicjowanie współpracy pomiędzy tymi organizacjami i dążenie do ich zaangażowania w realizację przedsięwzięć na zasadzie partnerstwa lub w roli współfinansującego określone zadanie. Ponadto podmioty działające w sektorze prywatnym i organizacje pozarządowe będą aktywnie włączane w proces monitoringu i oceny stopnia wdrażania Planu Rozwoju 62 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kocierzew Południowy Lokalnego. Współpraca ta przybierze formę spotkań roboczych, na których wypracowywane będą nowe propozycje zadań do realizacji oraz weryfikacja założeń Planu pod kątem zmieniających się czynników otoczenia wewnętrznego i zewnętrznego. 11.3. Public relations Planu Rozwoju Lokalnego Plan Rozwoju Lokalnego gminy Kocierzew Południowy jest bardzo ważnym dokumentem, który będzie miał swoje oddziaływanie na całą społeczność lokalną. Dlatego niezwykle istotnym elementem wdrażania Planu jest jego właściwe upowszechnianie. Główną instytucją odpowiedzialną za promocję Planu Rozwoju Lokalnego oraz zadań i projektów realizowanych z niego wynikających będzie Urząd Gminy w Kocierzewie Południowym. Celem działań związanych z promocją Planu Rozwoju Lokalnego jest dotarcie do jak najszerszej grupy beneficjentów działań podejmowanych w ramach Planu, a także instytucji mogących być partnerami w realizacji inwestycji. Należą do ich: mieszkańcy gminy, przedsiębiorcy lokalni oraz zlokalizowani w sąsiedztwie gminy, organizacje i instytucje społeczne. W ramach promocji Planu Rozwoju Lokalnego podejmowane będą w szczególności takie działania jak: - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy zostanie w całości zamieszczony na stronie internetowej Urzędu Gminy w Kocierzewie Południowej oraz na stronie BIP, - w Urzędzie Gminy zostanie wytypowane stałe miejsce „wyłożenia” Planu Rozwoju Lokalnego (w wersji drukowanej) – gdzie będą przychodzić wszystkie zainteresowane osoby w celu zaznajomienia się z jego treścią i założeniami; - planuje się także zamieszczanie informacji o Planie Rozwoju Lokalnego oraz o jego poziomie wdrożenia w wydawnictwach prasowych. Ponadto w momencie rozpoczynania realizacji zadania czy inwestycji zapisanych w dokumencie Plan Rozwoju Lokalnego Gminy informacja o tym zostanie zamieszczona na stronach internetowych gminy oraz na tablicy ogłoszeń znajdującej się w siedzibie Urzędu. Tak szeroko zakrojone działania zapewniają szerokie upowszechnienie i upublicznienie tego dokumentu, a tym samym pozyskanie akceptacji społecznej do jego realizacji 63
