teatr w pigułce
advertisement
TEATR W PIGUŁCE CZYLI CO WARTO WIEDZIEĆ O ŚWIECIE NA SCENIE Rozpocznijmy od próby zdefiniowania słowa teatr. Po pierwsze może ono oznaczać miejsce rozgrywania się zdarzeń, budynek. Po drugie, to rodzaj sztuki widowiskowej aktor lub grupa aktorów na żywo daje przedstawienie dla zgromadzonej publiczności. W dzisiejszym rozumieniu teatr to także instytucja, zajmująca się przygotowywaniem i wystawianiem sztuk. HISTORIA POWSTANIA TEATRU ANTYCZNEGO Dramat, a wraz z nim i teatr, rozwinął się na gruncie attyckim - w Atenach w V wieku p.n.e. Tragedia jako dramat literacki swój początek wzięła z chórowych pieśni kultowych ku czci boga Dionizosa. Dionizos (Bachus) był według wierzeń starożytnych Greków bogiem urodzajów, zwłaszcza winnej latorośli, i odradzającej się natury. Jego kult zrodził się na Wschodzie i przybył do Grecji z wybrzeża trackiego w VIII w. p.n.e. Z czasem mocno się zhellenizował, co przyczyniło się do złagodzenia jego pierwotnie bardzo żywiołowej postaci. Kapłani delficcy, widząc szerzenie się kultu tego boga, zaczęli uznawać go za równego Apollowi. Aby wyraźnie zaznaczyć tę równorzędność, dzielili święty rok pytyjski na dwie części: apollińską i dionizyjską C.D . Do atrybutów Dionizosa zaliczały się: winna latorośl, tyrs, fallus, byk i kozioł jako symbole płodności i witalności oraz maski tragiczne. Dionizos był bóstwem głównie wiejskim. W jego święta wieśniacy przebierali się w skóry zwierzęce, aby wyglądać jak mitologiczni sylenowie lub satyrowie, gdyż tak wyobrażano sobie jego towarzyszy. I właśnie pieśni śpiewane przez te chóry koźle pod przewodnictwem jednego intonującego melodię dały początek tragedii. Stąd też jej nazwa: tragedia = tragos (kozioł) + ode (pieśń). Z kolei pieśni biesiadne zapoczątkowały komedie BUDOWA TEATRU GRECKIEGO. U południowego stoku Akropolu, w świętym okręgu Dionizosa Pizystrat zbudował świątynię tego boga. Między powstałą świątynią a Akropolem urządzono obszerny płaski plac najpierw o kształcie trapezu, a potem okrągły z ołtarzem Dionizosa na środku. Była to tzw. orchestra, czyli "tanecznia" (z języka greckiego), na której chór wykonywał swoje tańce i śpiewy. Dookoła orchestry z trzech stron na stokach Akropolu urządzone były wznoszące się stopniowo w górę miejsca przewidziane dla kilkanaście tysięcy widzów: drewniane ławy, zbudowane z belek i desek. Był to theatron, czyli widownia. Stąd też wywodzi się nazwa całości, czyli teatr. C.D Za czasów pierwszych wielkich tragików greckich, czyli Sofoklesa i Ajschylosa, wszystkie przedstawienia początkowo rozgrywały się tylko na orchestrze. Po wprowadzeniu na scenę pierwszych aktorów, za nią a naprzeciwko środkowych miejsc widowni dobudowano wąskie, prostokątne podwyższenie, na którym oni grali. Nazwano je proscenion. Za proscenionem umiejscowiono piękny budynek w kolumnami, przypominający pałac lub świątynię. Była to scena, czyli skene. W budynku tym aktorzy zmieniali maski i kostiumy (coś na kształt dzisiejszej garderoby), a od V wieku p.n.e. traktowano ją także jako tło gry scenicznej. Z obu stron zamykały ją parasceniony. PARODOS miejsca w teatrze greckim, biegnące po obu stronach pomiędzy orchestrą a skeną. Chór wchodził nimi na orchestrę lub też schodził z niej. Tędy mógł przychodzić także aktor, gdy przybywał z miasta lub z dalszej okolicy. Poza tym po parodosie wchodzili również widzowie na widownię. Skład teatru greckiego: Początkowo na scenie greckiej występował tylko chór złożony z dwunastu osób (Sofokles poszerzył go do piętnastu osób). Najpierw przebywał on cały czas na scenie, a z czasem zaczął z niej schodzić na krótkie okresy, by potem znów na nią powrócić. Chór uczestniczył w działaniach dramatycznych (jak było u Ajschylosa), komentował wydarzenia rozgrywające się w wystawianej sztuce, oceniał je i wyrażał wolę ludu (głównie w tragediach Sofoklesa) lub też jego pieśni w niewielkim stopniu były połączone z akcją przedstawienia (u Eurypidesa). KORYFEUSZ -przodownik chóru w teatrze greckim i na agonach muzycznych. To właśni on poddawał pozostałym członkom chóru rytm i melodię. W związku z tym odgrywał bardzo dużą rolę na orchestrze. Uznaje się go za pierwszego aktora na scenie greckiej (był nim Tespis). Koryfeusz to inaczej "wybitny, przodujący". Drugiego aktora na scenę teatru antycznego wprowadził Ajschylos, natomiast trzeciego - Sofokles. Rozwój tragedii szedł w kierunku ograniczenia roli chóru i elementu opowiadającego na rzecz elementu dramatycznego, przenoszącego coraz więcej akcji na scenę. Aktorami mogli być wyłącznie mężczyźni. Zawód ten cieszył się ogólnym szacunkiem w starożytnej Grecji, gdyż wyraźnie dostrzegano rolę wychowawczą i artystyczną teatru. Poza tym aktorzy mieli szereg przywilejów, które wykorzystywali. M.in. byli oni wolni od obowiązku płaceni podatków oraz od obowiązku odbywania służby wojskowej C.D Na scenie występowali oni w odpowiednich maskach (tragicznych lub komicznych), które symbolizowały wiek, płeć, zawód, klasę społeczną i charakter danej postaci z wystawianego dramatu. Maski pełniły również rolę mikrofonów, ponieważ wydobywający się spod nich głos był wyraźnie wzmocniony i dobiegał nawet do najdalej siedzących widzów. Aktorzy ubrani byli najczęściej w długie i powiewne szaty (w komediach były to krótkie chitony). Jeśli aktor grał rolę władcy, jakiegoś członka jego rodziny, kapłana itp. to były one jaskrawe i bogate. Natomiast, gdy odgrywana postać pochodziła z niższych sfer (np. służący lub posłaniec), to wówczas aktor ubrany był w zwykłą odzież. Wszyscy chodzili na koturnach, czyli butach charakteryzujących się grubą korkową podeszwą i umocowany rzemykami do stopy, a ich głowy ozdobione były perukami z misternymi fryzurami. KIEDY WYSTAWIANO SZTUKĘ ? W VI i V wieku p.n.e. przedstawienia teatralne wystawiano dwa razy w roku, w czasie świąt. Ich organizacją zajmowali się choregowie. Najczęściej łączono je z konkursem dramatycznym, tzw. agonem. Autorzy dramatów musieli wystawić na scenie tzw. tetralogię, czyli trzy tragedie (trylogia) i jeden dramat satyrowy (pogodny utwór o tematyce mitologicznej, w którym chór występował w strojach przedstawiających satyrów, stąd nazwa). Nagrodą za zwycięstwo było powszechne uznanie, pierwszeństwo do wystawiania sztuk i duża suma pieniężna. TRAGEDIA (tragos + ode) jest to dramat poważny i konfliktowy, ponieważ dochodzi w nim do starcia się przeciwstawnych postaw ludzkich. Istotą tragedii jest konflikt tragiczny, czyli konflikt równorzędnych wartości moralnych, w wyniku którego jednostka działająca świadomie w imię wielkiego celu skazana jest na klęskę. Nie można go ocenić ani prawnie, ani etycznie. Każdy wybór pociąga za sobą jakiś rodzaj winy. Jest to najwyżej ceniony przez starożytnych Greków gatunek literacki. Najwybitniejszymi twórcami tragedii antycznych byli: Ajschylos, Sofokles i Eurypides. KOMEDIA -(gr. komos - wesoły orszak). Drugi obok tragedii typ dramatu antycznego. Początki bierze od pieśni biesiadnych śpiewanych w czasie procesji ku czci boga Dionizosa. Jest to utwór lekki, pogodny i satyryczny, o charakterystycznym pomyślnym zakończeniu (w przeciwieństwie do tragedii). Komizm związany był z charakterami postaci, śmiesznymi sytuacjami lub dowcipami (komizm słowny). Najbardziej znanym komediopisarzem antycznym był Arystofanes. AJSCHYLOS (525 - 456 p.n.e.) uznawany za twórcę starożytnej tragedii. Pochodził z zamożnego rodu ziemskiego z Eleusis leżącego koło Aten. Brał czynny udział w walce Greków z Persami (Maraton - 490 p.n.e.; Salamina 480 p.n.e.; Plateje - 479 p.n.e.). Pod koniec życia uwikłał się w konflikt z władzami ateńskimi. Oskarżono go nawet o zdradę tajemnic misteriów. Musiał uciekać na Sycylię. Zmarł w Geli, gdzie wzniesiono mu wspaniały grobowiec. Pierwszą tragedię wystawił w wieku 25 lat, natomiast pierwsze zwycięstwo w konkursie dramatycznym odniósł w 484 p.n.e. Potem wielokrotnie zwyciężał aż do czasów Sofoklesa. Ajschylos napisał dziewięćdziesiąt utworów scenicznych: 70 tragedii i 20 dramatów satyrowych, z czego do dnia dzisiejszego zachowało się tylko siedem: "Błagalnice", "Persowie", "Prometeusz skowany", "Siedmiu przeciw Tebom" oraz jedyna zachowana w całości trylogia "Oresteja", na którą składają się: "Agamemnon", "Ofiarnice" i "Eumenidy". C.D Ajschylosa uderzają ogromną prostotą. Prezentują one świat, w którym ścierają się racje ludzi i bogów. Jego bohaterowie giną, ale udaje im się ocalić swoją ludzką godność. Dramatopisarza nie interesowała psychologiczna charakterystyka postaci. Skupiał się głównie na istocie konfliktu tragicznego. To, co charakteryzuje jego twórczość, to także niechęć do wszelkich przejawów despotyzmu i tyrani oraz ogromne przywiązanie do wartości demokratycznych. Trzeba również pamiętać o tym, że to właśnie Ajschylos wprowadził na scenę drugiego aktora oraz jako pierwszy wykorzystał opisy i opowiadania przedstawiające wydarzenia rozgrywające się poza sceną. Ograniczył także rolę chóru na rzecz dialogów SOFOKLES - (496 - 406 p.n.e.) drugi z wielkich tragików ateńskich. Urodził się w Kolonos pod Atenami, jako syn płatnerza Sofilosa. Brał czynny udział w życiu politycznym swojej ojczyzny (pełnił m.in. funkcję skarbnika Związku Morskiego i dwukrotnie był strategiem). Wcześnie zdobył popularność jako poeta tragiczny. Pierwsze zwycięstwo w agonie zdobył w 468 p.n.e. Współzawodniczył wówczas z Ajschylosem. Według tradycji był autorem 123 sztuk, z czego zachowało się tylko siedem: "Antygona", "Król Edyp", "Elektra", "Ajaks", "Trachinki", "Filoktet" i "Edyp w Kolonos". Podobnie jak jego wielki poprzednik Sofokles interesował się problemem zakresu ludzkiej wolności. Jego bohaterowie są bezsilni wobec wyroków przeznaczenia i nie mogą na nie wpływać w żaden sposób. Autor "Antygony" zwracał również szczególną uwagę na ludzkie namiętności i pragnienia. Pogłębił analizę psychologiczną tragicznych bohaterów Wprowadził także innowacje do teatru greckiego. Mianowicie dodał trzeciego aktora na scenę oraz zwiększył liczbę osób w chórze z dwunastu do piętnastu EURYPIDES (485 - 405 p.n.e.) najmłodszy z wielkich tragików ateńskich. Nie brał czynnego udziału w życiu politycznym. Wielokrotnie współzawodniczył z Sofoklesem w konkursach dramatycznych, ale zazwyczaj z nim przegrywał. Po raz pierwszy wystawił tragedię w 455 p.n.e. Pozostawił po sobie 17 tragedii i jeden dramat satyrowy (tradycja przypisywała mu 92 sztuki). Najbardziej znane z nich to: "Alkestis", "Medea", "Hekabe", "Błagalnice", "Bachantki", "Trojanki", "Elektra", "Andromacha", "Ifigenia w Aulidzie", "Fenicjanki", "Orestes", "Herakles", "Helena". Uznaje się go za ojca tragedii psychologicznej. Najlepiej jego twórczość charakteryzują słowa Sofoklesa, który twierdził: "ja przedstawiam ludzi takimi, jakimi być powinni, Eurypides zaś, jakimi są". Eurypidesa uważa się za wielkiego nowatora w dramacie antycznym, głównie za jego realizm. Patrzył on na świat trzeźwo i bez złudzeń. Nie wierzył w bóstwa (oskarżany o bezbożność), natomiast wierzył w okrucieństwo świata. W swoich sztukach obnażał wszystkie złe strony natury ludzkiej. Szczególnie interesowały go kobiety. TESPIS ( VI w. p.n.e.) wprowadził pierwszego aktora, pochodził z gminy Ikaria. Uważany jest za twórcę tragedii. Początkowo wystawiał swoje sztuki na wozie, którym objeżdżał wsie i miasta. Określenie "wóz Tespisa", związany jest z teatrem obwoźnym. Nie zachowały się oryginalne teksty jego sztuk REGUŁY TEATRU ORAZ BUDOWA DRAMATU Przedstawienia w trakcie świąt na cześć Dionizosa, wiązały się z wystawianiem sztuk od świtu do zmroku. Dramatem greckim, rządziły stałe reguły, nazywane zasadą trzech jedności. czasu - czas fabuły, nie powinien przekraczać 24 godzin. - miejsca - fabuła rozgrywa się ciągle w tym samym miejscu, np. w pałacu. - akcji - fabuła powinna mieć jeden wątek fabularny. BUDOWA DRAMATU -prologos - pierwsza scena, aż do wystąpienia chóru, zapowiedź wydarzeń. - parados - wejście chóru. - epeisodia - część sztuki, w której następuje dialog lub monolog bohaterów. - stasimon - komentarz akcji, pieśń śpiewana przez chór. - exodos - ostatnia pieśń, śpiewana przez chór, podczas jego wyjścia. Teatr to rodzaj sztuki widowiskowej, w której aktor lub grupa aktorów na żywo daje przedstawienie dla zgromadzonej publiczności. Podstawowym tworzywem teatru jest aktor, który buduje dla widza umowną rzeczywistość teatralną. Teatr może obyć się bez reżysera, inscenizatora, choreografa czy scenografa, ale spektakl bez widzów lub bez aktorów nie jest możliwy. Teatr to ukierunkowane działania aktorów na użytek publiczności. Pełnowartościowy spektakl teatralny to taki, w którym następuje swego rodzaju porozumienie pomiędzy sceną a widownią. Teatr odwołuje się niemal do wszystkich zmysłów człowieka. Łączy obraz z dźwiękiem, ukazuje bezruch lub ruch. Może również odwołać się do zmysłu węchu lub dotyku. Terminem teatr określa się też sam spektakl teatralny lub też budynek w którym on jest grany. RODZAJE WIDOWISK TEATRALNYCH -przedstawienie dramatyczne (może też zawierać elementy innych rodzajów widowisk teatralnych) -opera, pierwotnie opera seria (poważna), od XVII wieku także komiczna -operetka – z mniej skomplikowaną fabułą niż opera, z niej wykształciły się gatunki współczesne: -śpiewogra -musical -balet, który wykształcił się z komedii dell'arte i widowisk jarmarcznych -pantomima – oparta wyłącznie na geście, mimice, ruchu, z wyeliminowanym słowem -teatr plastyczny – opierający się na plastyce ruchu, dekoracji i sposobu wyrażania się (por. np. RODZAJE TEATRU -repertuarowy -bulwarowy -ogródkowy -radiowy -telewizyjny -uliczny -objazdowy -szkolny -lalkowy -muzyczny ELEMENTY STRUKTURY SPEKTAKLU tekst bądź scenariusz – jest punktem wyjścia do realizacji spektaklu -aktor – decyduje o autonomiczności teatru i jego wyróżnienia od innych dyscyplin artystycznych; odwiecznym problemem jest pytanie, czy aktor jest twórcą, czy jedynie odtwórcą, wykonawcą -gest, mimika -choreografia -ruch sceniczny – uwidacznia zmiany sytuacji scenicznych (jeśli powtarza się ten sam ruch sceniczny na początku i na końcu, nazywa się to klamrą) -czas scenowy – musi być wymierny, konkretny, jest różny w różnych warunkach historycznych i kulturowych; obecnie spektakl trwa 2-3 h (nie jest równoznaczny z czasem percepcji); z góry zostaje zagospodarowany przez dramaturga -przestrzeń sceniczna – stosowane są różne środki, aby unaocznić widzom miejsce lub sytuację -scenografia -oprawa muzyczna -reżyseria WIDOWNIA TEATRALNA Niezbędnym elementem spektaklu teatralnego jest też widownia teatralna, czyli zbiór osób, które znajdują się na sali w danym czasie. Do przełomu XIX i XX wieku widzowie mogli aktywnie uczestniczyć w przedstawieniach. Obecnie należy to do rzadkości (z wyjątkiem prezentacji kabaretowych). Widzów od przedstawienia oddziela tzw. "Czwarta ściana". Dzieło sztuki jest dziełem sugestywnym. Na sugestie dochodzące ze sceny najbardziej reagują widzowie, którzy są wrażliwi lub aktywni. Z kolei na ich reakcje reagują inni DRAMAT LITERACKI A DRAMAT SCENICZNYDRAMAT LITERACKI Tworzywem dzieła literackiego jest słowo. Dramat w znaczeniu utworu literackiego (dramat literacki) może być utworem niescenicznym, tzn. takim utworem, którego autor założył, że dzieło to nie jest przeznaczone do realizacji scenicznej, nie brał pod uwagę wymogów, konwencji i środków technicznych spektaklu teatralnego[. Rzecz jasna dramat taki można mimo to zrealizować na scenie, jednak potrzebna jest do tego adaptacja. DRAMAT SCENICZNY Z kolei w dramacie scenicznym (zw. też dramatem właściwym bądź teatralnym) nie tylko słowo jest ważne, ale też np. aktor, scena, czas scenowy. Ponadto samo słowo może zostać zredukowane do minimum albo też całkowicie zlikwidowane. Niezbędne są natomiast pozostałe elementy (wszystkie naraz lub niektóre), aby można było mówić o zrealizowanym widowisku teatralnym. W dziele scenicznym istnieje możliwość zrealizowania opisów z dzieła literackiego (to, co zostało opisane, przekłada się na to, co ma obejrzeć widz, oraz na to, co będzie wskazówką dla realizatorów). Można też wykorzystywać całą gamę tworzyw oprócz bądź z pominięciem słowa. Teatralna teoria dramatu– teoria, wg której dramat nie jest samodzielnym gatunkiem literackim, lecz staje się nim dopiero w momencie jego realizacji na scenie teatralnej. Presje wywierane na twórców teatru -publiczność -cenzura -krytyka -zdrowie i kondycja -sprawy finansowe (zwłaszcza od XIX wieku) TEATROLOGIA Nauka o teatrze nazywana jest teatrologią. W Polsce kierunek ten można studiować przede wszystkim na uniwersytetach jako kierunek studiów licencjackich i magisterskich (długoletnią tradycją wyróżnia się tu m.in. na Uniwersytet Łódzki) oraz na niektórych innych uczelniach jako studia podyplomowe po ukończeniu filologii polskiej.Teatrolog stara się patrzeć na teatr obiektywnie, zazwyczaj analizuje tekst dzieła dramatycznego oraz inscenizację w różnych kontekstach (np. historycznym, teoretycznym, kulturowym).Pierwszym polskim dziełem teoretycznym z tej dziedziny są Dzieje Teatru Narodowego Wojciecha Bogusławskiego. Teatrologia w Polsce rozwija się dynamicznie od czasów Stanisława Wyspiańskiego.Do najwybitniejszych dokumentalistów polskiego teatru należy Karol Estreicher. Wśród polskich teatrologów wymienić należy też takich, jak: Zbigniew Raszewski, Stanisław Marczak-Oborski, Jerzy Grotowski, Julian Lewański, Stefania Skwarczyńska, Jan Błoński oraz Janusz Degler. KRYTYKA TEATRALNA Oceną twórczości teatralnej zajmuje się krytyka teatralna. Osoby zajmujące się nią tworzą często recenzje, ale także szkice, reportaże bądź felietony. W Polsce największe dokonania w tej dziedzinie mają: Jan August Kisielewski, Tadeusz BoyŻeleński, Karol Irzykowsik, Artur Sandauer, Antoni Słonimski, Konstanty Puzyna, oraz w czasach nam bliższych: Jacek Sieradzki, Grzegorz Niziołek, Marta Fik, Elżbieta Morawiec, Tadeusz Nyczek, Krzysztof Mieszkowski. RECENZJA Recenzja Recenzja spektaklu teatralnego może mieć funkcję propagandową i/bądź informacyjną. Powinna zawierać: -zarys fabuły spektaklu, -informacje dotyczące zapytania o poprawność przedstawienia widowiska, -informacje na temat zgodności przedstawienia teatralnego z literackim pierwowzorem, -opis roli dekoracji w danym przedstawieniu, -opis roli oprawy muzycznej w analizowanym widowisku, -ocenę gry aktorskiej w całym przedstawieniu, oraz zawierać rzeczowe sprawozdanie i krytyczną ocenę spektaklu w sposób rzetelny i fachowy. WYDAWNICTWA POLSKIE ZWIĄZANE Z TEATREM -"Pamiętnik Teatralny” – zapoczątkowany przez Leona Schillera -"Dialog", miesięcznik, w którym drukuje się m.in. sztuki współczesne i wcześniejsze (polskie i zagraniczne) -"Wrocławski Notatnik Teatralny" -"Teatr", podejmujący analizę życia teatralnego -"Didaskalia", krakowski miesięcznik o polskim i zagranicznym teatrze Teatromania Miłośnicy teatru – niezbędni dla jego istnienia – nazywani są teatromanami. W przeciwieństwie do teatrologów mogą mieć emocjonalny stosunek do spektakli Dokumentowanie teatru Dokumentacja teatru powstaje na podstawie relacji i przekazów. Uzależniona jest więc od ich ilości, jakości i charakteru. W Polsce istnieje Dział Dokumentacji Teatralnej Związku Artystów Scen Polskich, w którym gromadzone są "materialne świadectwa działalności polskich teatrów od 1945 roku" (programy teatralne, zdjęcia, akta personalne, archiwa prywatne, wycinki prasowe). Obowiązkiem każdego teatru jest przesłanie do tego archiwum zaraz po premierze kompletu dokumentacyjnego, tzn. 2 programów i 3 zdjęć ze spektaklu Dokumenty pracy są to dokumenty, które powstają przed premierą teatralną: -teksty (w tym tekst reżysera, tekst właściwy), -szkice sytuacyjne i szkice dekoracji (pojawiły się w XIX wieku), -spisy dekoracji, rekwizytów, kostiumów. Dokumentami dzieła nazywamy te, które powstały po premierze -dokumenty ikonograficzne (np. akwaforty, litografie, portrety), -filmy (raczej o spektaklach, a nie sfilmowane spektakle). SZTUKI TEATRALNE -Maski -Marionetki -Kukiełki -Pacynki -Sycylijki – są to lalki używane w teatrze (często czeskim). Mają do głowy, pleców i rąk przyczepione uchwyty, za które aktor trzyma lalkę. Aktor, trzymając lalkę i chcąc by "szła" pcha lekko lalkę. Wtedy jedna noga na chwilę unosi się w górę. W tym momencie aktor musi przesunąć lalkę w miejsce, w które miała zrobić krok. Socjologia teatruW latach 30. XX wieku powstała nowa dziedzina nauk humanistycznych – socjologia teatru, badająca wpływ teatru na społeczeństwo, a także analizująca teatr jako grupę społeczną. Pierwsze badania w tym kierunku rozwijały się w Niemczech i Francji, obecnie jest to dziedzina bardzo rozwinięta na Zachodzie.Socjologia teatru bada zarówno historię teatru, teatr współczesny, jak i psychologię dzieła teatralnego, szukając związków tych dziedzin ze społeczeństwem. Zajmuje się zatem m.in.: -funkcją społeczną aktora, jego stosunkiem do społeczeństwa, -miejscem i rolą kobiety w aktorstwie, -rekrutacją aktorów, tym, dlaczego jedni nimi zostają, a inni nie, -dramatem, a dokładniej tym, co sprawia, że odbiór utworu w teatrze jest zupełnie inny od odbioru tekstu pisanego, a także bada, dlaczego każde przedstawienie jest inne i jest też rozmaicie przez różne osoby odbierane, -wpływem teatru na publiczność, -socjologią wychowania. Wartości artystyczne nie mają tu żadnego znaczenia. Istotne są natomiast zależności pomiędzy instytucją wychowawczą, organizacją (zbiorem osób) a interpretowaniem sztuk. Socjolog bada też, jakie treści łączą się z pojęciami: teatr, sztuka, twórczość teatralna.Źródłami badań socjologicznych teatru są: felietony, recenzje, listy, dokumenty oraz archiwa teatralne. Ciekawostki -Międzynarodowy Dzień Teatru obchodzony jest 27 marca. -Co roku w Poznaniu organizowany jest największy w kraju Festiwal Teatralny "Malta". OPRACOWALI: JAN MADEJA – KL.IIIA MICHAŁ MAZIARZ – KL.IIIB
