Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowa

GMINA NOWA SUCHA
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA
DLA GMINY NOWA SUCHA
NA LATA 2012-2015
Z UWZGLĘDNIENIEM LAT 2016-2019
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
SPIS TREŚCI
1. INFORMACJE OGÓLNE ________________________________________________________________________ 4
1.1. Podstawa prawna opracowania _________________________________________________________________ 4
1.2. Cel Programu ochrony środowiska ______________________________________________________________ 4
1.3. Zakres programu ____________________________________________________________________________ 5
1.4. Metodyka opracowania Programu i główne jego uwarunkowania ____________________________________ 6
2. PODSTAWOWE DANE O GMINIE NOWA SUCHA __________________________________________________ 7
2.1. Położenie geograficzne i struktura administracyjna ________________________________________________ 7
2.2. Demografia ________________________________________________________________________________ 10
2.3. Przemysł i rolnictwo _________________________________________________________________________ 10
2.4. Infrastruktura komunikacyjna ________________________________________________________________ 11
2.5. Infrastruktura społeczna _____________________________________________________________________ 12
2.6. Turystyka i rekreacja ________________________________________________________________________ 12
2.7. Historia oraz zabytki ________________________________________________________________________ 13
2.8. Kultura ___________________________________________________________________________________ 14
3. OCENA STANU ŚRODOWISKA _________________________________________________________________ 14
3.1. Warunki klimatyczne ________________________________________________________________________ 14
3.2. Budowa geologiczna _________________________________________________________________________ 15
3.3. Jakość powietrza____________________________________________________________________________ 16
3.4. Wody powierzchniowe i podziemne ____________________________________________________________ 19
3.4.1. Wody powierzchniowe ____________________________________________________________________ 19
3.4.2. Wody podziemne ________________________________________________________________________ 24
3.5. Jakość gleb ________________________________________________________________________________ 25
3.6. Klimat akustyczny __________________________________________________________________________ 27
3.7. Poziomy pól elektromagnetycznych ____________________________________________________________ 28
3.8. Przyroda __________________________________________________________________________________ 28
4. PRESJE WYWIERANE NA ŚRODOWISKO _______________________________________________________ 34
4.1. Presje wywierane na powietrze ________________________________________________________________ 34
4.2. Presje wywierane na wody powierzchniowe i podziemne ___________________________________________ 35
4.2.1. Pobór wód ______________________________________________________________________________ 35
4.2.2. Gospodarka ściekowa _____________________________________________________________________ 36
4.2.3. Zanieczyszczenia obszarowe _______________________________________________________________ 37
4.2.4. Melioracje wodne ________________________________________________________________________ 38
4.2.5. Inne zagrożenia wód ______________________________________________________________________ 41
4.3. Odpady ___________________________________________________________________________________ 41
4.4. Hałas _____________________________________________________________________________________ 44
4.5. Promieniowanie elektromagnetyczne ___________________________________________________________ 45
4.6. Poważne awarie ____________________________________________________________________________ 46
4.7. Gospodarka energią _________________________________________________________________________ 47
5. WNIOSKI Z DIAGNOZY STANU ŚRODOWISKA __________________________________________________ 48
6. KLUCZOWE PROBLEMY EKOLOGICZNE WYMAGAJĄCE ROZWIĄZANIA ________________________ 50
7. ZARZĄDZANIE PROGRAMEM _________________________________________________________________ 51
8. PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA PROGRAMU_______________________________________________________ 53
2
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
8.1. Polityka ekologiczna państwa _________________________________________________________________ 53
8.2. Strategia rozwoju kraju ______________________________________________________________________ 58
8.3. Narodowa Strategia Spójności _________________________________________________________________ 59
8.4. Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem
perspektywy do 2014 r. ______________________________________________________________________ 60
8.5. Program ochrony środowiska dla Powiatu Sochaczewskiego oraz Strategia Rozwoju Powiatu Sochaczewskiego
______________________________________________________________________________________________ 62
9. CELE I DZIAŁANIA PROEKOLOGICZNE W GMINIE NOWA SUCHA _______________________________ 65
9.1. CEL SZCZEGÓŁOWY: Ograniczenie emisji substancji i energii____________________________________ 65
9.1.1. DZIAŁANIA: Osiągnięcie lepszej jakości wód w zakresie badanych parametrów ______________________ 65
9.1.2. DZIAŁANIE: Osiągnięcie lepszej jakości powietrza _____________________________________________ 65
9.1.3. DZIAŁANIE: Ograniczenie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego do obowiązujących norm _____ 66
9.1.4. DZIAŁANIE: Minimalizacja wytwarzania oraz składowania odpadów, osiągnięcie maksymalnych poziomów
odzysku odpadów ________________________________________________________________________ 66
9.2. CEL SZCZEGÓŁOWY: Ochrona zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu _________________ 67
9.2.1. DZIAŁANIE: Ochrona przyrody, krajobrazu i rozwój turystyki z uwzględnieniem wymogów UE _________ 67
9.2.2. DZIAŁANIE: Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych _______________________________ 68
9.2.3. DZIAŁANIE: Ochrona wód podziemnych ____________________________________________________ 68
9.3. CEL SZCZEGÓŁOWY : Racjonalne gospodarowanie środowiskiem ________________________________ 68
9.3.1. DZIAŁANIE: Ograniczenie materiałochłonności, wodochłonności, energochłonności i odpadowości
gospodarki, zatrzymanie wody w środowisku___________________________________________________ 68
9.3.2. DZIAŁANIE: Wykorzystanie energii odnawialnej do 7,5 % ogółu energii ____________________________ 69
9.3.3. DZIAŁANIE: Usprawnienie zarządzania środowiskiem __________________________________________ 69
9.4. CEL SZCZEGÓŁOWY: Wyższy stan aktywności świadomości ekologicznej społeczeństwa _____________ 69
9.4.1. DZIAŁANIE: Wyższa świadomość ekologiczna społeczeństwa ____________________________________ 69
9.4.2. DZIAŁANIE: Większa aktywność społeczeństwa na rzecz środowiska ______________________________ 70
10. HARMONOGRAM FINANSOWY DZIAŁAŃ PROEKOLOGICZNYCH _______________________________ 71
11. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU ________________________________________________________ 73
11.1. Środki własne przedsiębiorców _______________________________________________________________ 73
11.2. Własne środki samorządu terytorialnego _______________________________________________________ 73
11.3. Środki prywatno-publiczne __________________________________________________________________ 74
11.5. Środki funduszy ochrony środowiska __________________________________________________________ 74
11.6. Fundusze Unii Europejskiej__________________________________________________________________ 75
11.7. Banki ____________________________________________________________________________________ 78
12. UWARUNKOWANIA REALIZACJI PROGRAMU _________________________________________________ 79
12.1. Zgodność Programu z innymi dokumentami ____________________________________________________ 79
12.2. Rozwiązania prawne _______________________________________________________________________ 81
12.3 Uwarunkowania przestrzenne ________________________________________________________________ 83
12.4. Uwarunkowania społeczne ___________________________________________________________________ 84
13. WDRAŻANIE I MONITORING PROGRAMU _____________________________________________________ 85
14. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM __________________________________________ 88
3
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
1. INFORMACJE OGÓLNE
1.1. Podstawa prawna opracowania
Zgodnie z Art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst
jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami) Wójt Gminy Nowa
Sucha zobowiązany jest do sporządzenia gminnego programu ochrony środowiska, którego
celem jest realizacja Polityki Ekologicznej Państwa. Program obejmuje 4 lata z perspektywą
na kolejne 4 lata. Zgodnie z Art.18 ustawy POŚ z wykonania Programu wójt sporządza co
2 lata Raport, który przedstawiany jest Radzie Gminy. W miarę potrzeb wykonywana jest
aktualizacja Programu ochrony środowiska.
Do dnia dzisiejszego „Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha” nie był
wykonany.
1.2. Cel Programu ochrony środowiska
Głównym i nadrzędnym celem „Programu ochrony środowiska dla Gminy Nowa
Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019” jest wdrożenie Polityki
Ekologicznej Państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do 2016 r. na poziomie Gminy.
Niniejszy program jest spójny z:

dyrektywami i rozporządzeniami UE,

prawodawstwem polskim,

Polityką Ekologiczną Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016,

Programem ochrony środowiska powiatu sochaczewskiego,

Strategią Rozwoju Kraju (2007),

Narodową Strategią Spójności (2007),

Programem ochrony środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2010
z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.

Programem
możliwości
wykorzystania
odnawialnych
źródeł
energii
dla
województwa mazowieckiego (2006 r.),

Aktualizacją krajowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami.
Cele programu:
4
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019

stanowią pochodną celów określonych w Polityce ekologicznej państwa oraz
w wojewódzkim i powiatowym programie ochrony środowiska,

uwzględniają wymogi obowiązującego prawa krajowego i UE,

stanowi narzędzie do planowania działań w zakresie ochrony środowiska.
1.3. Zakres programu
„Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015
z uwzględnieniem lat 2016-2019” określa:
 aktualną diagnozę stanu środowiska i główne przyczyny tego stanu,
 główne problemy ekologiczne Gminy,
 priorytetowe cele i działania w podziale na krótkoterminowe (lata 2012 – 2015)
i długoterminowe (do roku 2019),
 harmonogram zadań w zakresie poprawy stanu środowiska w Gminie,
 instrumenty prawne i ekonomiczne niezbędne do wdrożenia Programu,
 system monitoringu i zarządzania Programem.
Program ochrony środowiska wykorzystany będzie do:

strategicznego zarządzania Gminą w zakresie ochrony środowiska,

racjonalnej gospodarki przestrzennej i rozwoju społecznego, gospodarczego zgodnie z
zasadą zrównoważonego rozwoju,

tworzenia programów operacyjnych dla Gminy,

planowania budżetu,

ubiegania się o fundusze celowe ze źródeł krajowych i Unii Europejskiej,

działań w zakresie edukacji ekologicznej, informacji i promocji Gminy.
Realizacja polityki ekologicznej w Gminie będzie procesem ciągłym, aktualizowanym
stosownie do sytuacji społeczno-gospodarczej kraju i Gminy oraz zmieniających się
przepisów prawa.
5
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
1.4. Metodyka opracowania Programu i główne jego uwarunkowania
Za podstawę opracowania „Programu ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata
2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019” przyjęto:
 Politykę ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do 2016 r.,
 Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego na lata 2007-2010
z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.,
 Program ochrony środowiska Powiatu Sochaczewskiego
 analizę prowadzonych aktualnie działań dla poprawy stanu środowiska,
 dane uzyskane z Urzędu Gminy Nowa Sucha
 dane z GUS za rok 2010,
 Raport o stanie środowiska w województwie mazowieckim za rok 2010 - WIOŚ
Warszawa 2010 r.,
 Program małej retencji województwa mazowieckiego,
 Program zwiększenia lesistości dla województwa mazowieckiego,
 Programem
możliwości
wykorzystania
odnawialnych
źródeł
energii
dla
województwa mazowieckiego (2006 r.).
Jako punkt odniesienia dla Programu przyjęto stan środowiska oraz infrastruktury
środowiska na terenie Gminy na koniec 2010 r. lub w przypadku braku danych za rok 2010,
informacje za rok 2007 (głównie w zakresie danych GUS).
Projekt Programu został przedstawiony zgodnie z ustawą z 3.X.2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227) do konsultacji
społecznych.
Program został opracowywany zgodnie z metodologią właściwą dla planowania
strategicznego polegającego na:
 określeniu diagnozy stanu środowiska w Gminie Nowa Sucha we wszystkich
komponentach środowiska oraz zdefiniowaniu głównych problemów w Gminie,
 przedstawieniu celów strategicznych służących poprawie stanu środowiska
w Gminie oraz wskazaniu kierunków działań wraz z opracowaniem programów
operacyjnych dla realizacji przyjętych celów,
6
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 przedstawieniu uwarunkowań realizacyjnych Programu w zakresie rozwiązań
prawno-instrumentalnych i źródeł finansowania,
 określeniu zasad monitorowania efektów wdrażania Planu.
2. PODSTAWOWE DANE O GMINIE NOWA SUCHA
2.1. Położenie geograficzne i struktura administracyjna
Gmina Nowa Sucha (dawniej Gmina Kozłów Biskupi), to Gmina wiejska położona
w województwie mazowieckim, w południowej części powiatu sochaczewskiego,
w odległości 60 km od Warszawy. Gmina leży w niewielkiej odległości od Sochaczewa,
Łowicza, Skierniewic i Żyrardowa. W latach 1975 -1998 Gmina położona była
w województwie skierniewickim.
Pod względem fizycznogeograficznym, według Kondrackiego, Gmina leży w rejonie
podprowincji Nizin Środkowopolskich w obrębie makroregionu Niziny Środkowomazowieckiej, mezoregionie Równinie Łowicko - Błońskiej. Geobotanicznie to obszar leżący
w Pasie Wielkich Dolin w Krainie Mazowieckiej.
Gmina zajmuje powierzchnię 90,15 km2, co stanowi 12,26% powierzchni powiatu
sochaczewskiego (dane GUS 2010 r.). Gmina leży w dolinie rzeki Bzury oraz jej dwóch
mniejszych dopływów: Suchej (Nidy) i Pisi.
Teren Gminy podzielony jest na 26 sołectw: Antoniew, Braki, Borzymówka, Glinki,
Kolonia Gradowska, Kornelin-Leonów, Kościelna Góra, Kozłów Biskupi, Kurdwanów,
Marysinek, Mizerka-Stary Żylin, Nowy Białynin, Nowy Dębsk, Nowy Kozłów Drugi-Szeligi,
Nowy Kozłów Pierwszy, Nowa Sucha, Okopy, Orłów, Rokotów, Roztropna, Stara SuchaNowy Żylin, Stary Białynin, Stary Dębsk, Kozłów Szlachecki, Wikcinek, Zakrzew.
Sąsiadujące gminy to: Bolimów, Kocierzew Południowy, Nieborów, Rybno, Sochaczew,
Teresin, Wiskitki.
Struktura użytkowania gruntów w gminie przedstawia się następująco (dane GUS stan na
31.12.2005 r.):
 powierzchnia ogółem
9 034 ha (100%)
 użytki rolne
7 737 ha (85,6%)
7
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
w tym:
grunty orne 6 499 ha
sady
339 ha
łąki
505 ha
pastwiska
394 ha

lasy i grunty leśne
785 ha ( 8,7%)

pozostałe grunty i nieużytki
512 ha (5,7%)
W Gminie około 100 ha przeznaczono pod zabudowę mieszkaniową oraz usługową.
Sposób użytkowania i forma zainwestowania w Gminie jest mało zróżnicowana. Wiąże się to
z charakterem tego terenu, który jest typowo rolniczy.
8
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Mapa 1. Podział administracyjny powiatu sochaczewskiego
9
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
2.2. Demografia
Gminę zamieszkuje 6 201 mieszkańców (dane GUS stan na 31.12.2010 r.), co stanowi około
7,4% wszystkich mieszkańców powiatu sochaczewskiego. W strukturze płci przeważają
nieznacznie kobiety, których jest 3 179, mężczyzn 3 022. Udział ludności według
ekonomicznych grup wieku w Gminie przedstawia się następująco:

w wieku przedprodukcyjnym 20,3%,

w wieku produkcyjnym
63,5 %,

w wieku poprodukcyjnym
16,3%.
Tabela 1. Liczba ludności w Gminie Nowa Sucha - stan na 31.12.2010 r. (dane GUS)
Ludność ogółem
Ludność na 1 km2
Powiat sochaczewski
Powierzchnia
km2
735
84 110
114
Gmina Nowa Sucha
90
6 201
69
Powiat/Gmina
2.3. Przemysł i rolnictwo
Na terenie Gminy Nowa Sucha jest 418 podmiotów gospodarki narodowej wpisanych
do rejestru regon (wg GUS). Są to głównie usługi. Według PKD 2007 i rodzajów działalności
ilość poszczególnych jednostek przedstawia się następująco:
- rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 26 jednostek,
- przemysł i budownictwo
101 jednostek,
- usługi
290 jednostek.
W gospodarce dominuje sektor prywatny, w tym osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą.
10
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 2. Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru regon według sektorów
własnościowych na terenie Gminy w 2010 roku (dane GUS)
Podmioty gospodarki
Jednostka gospodarcza
Ogółem
418
Sektor publiczny
ogółem
14
państwowe i samorządowe jednostki prawa budżetowego ogółem
13
Sektor prywatny
ogółem
404
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
353
spółki handlowe
10
spółdzielnie
2
stowarzyszenia i organizacje społeczne
6
Największe zakłady zlokalizowane na terenie Gminy to: „AGROMAKS” Sp. z o.o.
w Mizerce, AWAS-SERWIS Sp. z o.o. Nowa Sucha, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna
w Kozłowie Biskupim.
Według wartości bonitacyjnej na terenie Gminy występują gleby średnio dobre
zaliczane do klas bonitacyjnych III b i IVa, a w dolinach rzecznych można spotkać gleby
bardzo dobre (II i I klasa bonitacyjna).
Nowa Sucha to Gmina typowo rolnicza. Głównymi kierunkami upraw są zboża
i rośliny okopowe oraz warzywa i owoce miękkie. Na tym terenie jest dużo gospodarstw
typowo sadowniczych. W produkcji zwierzęcej prowadzony jest głównie chów bydła i trzody
chlewnej.
2.4. Infrastruktura komunikacyjna
Przez teren Gminy przebiegają następujące szlaki komunikacyjne:
 międzynarodowa trasa A-2 (odcinek Sochaczew - Łowicz),
 droga wojewódzka nr 705 (odcinek Sochaczew - Skierniewice),
 Magistrala Kolejowa Wschód - Zachód..
Na tym terenie znajduje się ważny szlak komunikacji kolejowej Warszawa - Berlin.
11
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Wciąż problemem jest stan dróg oraz ich niedostateczna nośność oraz nie zawsze dobry stan,
wymagający ciągłej modernizacji. Tylko część dróg powiatowych ma dostosowane parametry
techniczne do normatywu szerokości i korony drogi. Trwają prace modernizujące
nawierzchnię drogową.
2.5. Infrastruktura społeczna
Szkolnictwo
Na terenie Gminy funkcjonują:
 4 szkoły podstawowe:
Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Bitwy nad Bzurą w Kozłowie Szlacheckim,
Szkoła Podstawowa im. Jakuba Kopacza w Nowej Suchej,
Szkoła Podstawowa im. Ks. Jana Twardowskiego w Kurdwanowie,
Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego w Kozłowie Biskupim.
 2 gimnazja:
Gimnazjum im. Jana Pawła II w Nowej Suchej,
Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Kozłowie Biskupim
 4 oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych.
Szkoły podstawowe i gimnazja na terenie Gminy prowadzone są przez jednostki samorządu
gminnego.
Opieka zdrowotna
W Gminie działa 1 Ośrodek Zdrowia w Nowej Suchej i 1 punkt apteczny.
W 2010 roku ze środowiskowej pomocy społecznej skorzystało 6,1% ludności gminy.
2.6. Turystyka i rekreacja
Teren Gminy to krajobraz staroglacjalny oraz dolin i równin akumulacyjnych.
W krajobrazie dominują monotonne, równinne lub lekko faliste powierzchnie denudowanej
wysoczyzny morenowej urozmaicone dolinami rzecznymi z wyraźnie zaznaczonymi stokami.
12
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
O walorach krajobrazowych Gminy decyduje jej położenie. Leży ona w dorzeczu
rzeki Bzury i dwóch mniejszych rzek: Suchej (Nidy) i Pisi, które wraz z siecią rowów
melioracyjnych malowniczo meandrują przez obszary łąk. Niewątpliwą atrakcją są tereny
leśne, które stanowią ostoję dla wielu gatunków ptaków i zwierząt. To doskonałe tereny na
udane grzybobrania. Dominującymi siedliskami leśnymi są, charakterystyczne dla Mazowsza,
bory i lasy mieszane. Na terenie Gminy znajdują się doskonałe tereny łowieckie, a w wodach
rzek można spotkać bogatą florę oraz faunę. Pomimo swoich walorów krajobrazowych, teren
gminy nie został zagospodarowany pod względem turystyki i rekreacji.
Walory krajobrazowe oraz historyczne obszaru Gminy stwarzają duże możliwości do
wygospodarowania terenów rekreacyjnych oraz rozwoju agroturystyki.
2.7. Historia oraz zabytki
Pierwsze ślady w zapisach historycznych dotyczące terenów Gminy mówią o 1205 roku jako
momencie eregowania jednej z najstarszych parafii w Polsce, parafii pw św. Mikołaja
w Kozłowie Szlacheckim. Parafia powstała dzięki staraniom i fundacji ówczesnego
właściciela Kozłowa - Mikołaja, herbu Lis.
Widocznymi pamiątkami historii są trzy kościoły parafialne: w Kozłowie Biskupim z 1443 r.,
obecny kościół murowany w stylu gotyckim w Kozłowie Szlacheckim wzniesiony w 1470 r.
oraz w Kurdwanowie z 1676 roku.
W 1410 r. tereny te były świadkiem przemarszu wojsk Jagiełły podążających na wojnę z
Krzyżakami. 29 czerwca, w Kozłowie nad Bzurą odprawiono mszę, król dał swym wojskom
całodzienny odpoczynek i spędzili tam noc. Następnego dnia wojska Jagiełły przeprawiły się
przez Wisłę i dotarły do Czerwińska. W tym czasie, w okolicznych lasach, obfitujących w
zwierzynę, polowano, by dostarczyć wojsku żywność.
Do zabytków architektonicznych znajdujących się na terenie Gminy, a zasługujących na
uwagę należą:
 dwory szlacheckie z charakterystycznymi elementami klasycyzmu, są to zespoły
dworskie z początku XIX w. w Zakrzewie i Rokotowie,
 oraz zespół podworski z końca XIX w. w Gradowie.
13
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
2.8. Kultura
Działalność kulturalna Gminy skupia się wokół istniejącego Gminnego Ośrodka Kultury,
Sportu i Rekreacji w Nowej Suchej (GOKSiR). Mieszkańcy Gminy mogą korzystać
z Gminnego Ośrodka od poniedziałku do piątku. W GOKSiR organizowane są: kursy języka
angielskiego dla dzieci, młodzieży i dorosłych, zajęcia z: aerobicu dla dorosłych i młodzieży,
taneczne dla dzieci, plastyczne dla dzieci i młodzieży, artystyczno-manualne dla wszystkich,
koncerty, przedstawienia, szkolenia m.in. dla rolników. Oprócz tego do dyspozycji
mieszkańców Gminy w GOKSiR są: 3 stanowiska do tenisa stołowego, stół do bilarda oraz
pracownia komputerowa z dostępem do internetu z pięcioma stanowiskami komputerowymi.
Funkcję instytucji kultury spełnia również Gminna Biblioteka Publiczna w Nowej Suchej,
która dysponuje dość licznym księgozbiorem liczącym 14 849 woluminów. W 2010 roku z
Biblioteki skorzystało prawie 500 czytelników .
3. OCENA STANU ŚRODOWISKA
3.1. Warunki klimatyczne
Obszar Gminy Nowa Sucha pod względem regionalizacji klimatycznej sytuuje się
w
północno-wschodniej
części
XVII
regionu
klimatycznego
zwanego
Regionem
Środkowopolskim. Pod względem klimatycznym teren ten cechuje się rosnącym
kontynentalizmem w kierunku wschodnim. Obszar ten charakteryzuje się m.in. wysokimi
rocznymi sumami promieniowania słonecznego (powyżej 86,3 kcal/cm2) oraz jednymi
z mniejszych w Polsce sumami rocznymi opadów atmosferycznych. Wartości średnich
rocznych opadów atmosferycznych z wielolecia (1955 - 1995) kształtują się w przedziale od
479,0 mm/rok (posterunek opadowy - Kawęczyn), do 532,4 mm/rok (posterunek opadowy Miedniewice). Parowanie terenowe waha się w granicach 500 - 520 mm/rok. Przy średnich
opadach atmosferycznych w latach suchych i przeciętnych, występuje deficyt wód w glebie,
gdyż część wody opadowej bierze udział w odpływie powierzchniowym i wgłębnym.
Zróżnicowanie przestrzenne średniej rocznej temperatury powietrza na terenie Gminy jest
14
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
nieznaczne. Temperatury wahają się od -3oC (luty) do 18,4oC (sierpień) przy średniej rocznej
7,8oC. Najbardziej pogodnymi miesiącami są sierpień i wrzesień, natomiast najwyższe
wartości średniego zachmurzenia notuje się w okresie od listopada do lutego z maksimum
przypadającym w miesiącu grudniu. W związku z ogólną cyrkulacją atmosferyczną na całym
obszarze Gminy Nowa Sucha dominują wiatry o kierunku zachodnim i południowozachodnim, których udział jest największy w lipcu i lutym. Od listopada do stycznia trwa
nieprzerwana dominacja wiatrów północno-zachodnich. Liczba dni z ciszą (dla stacji
Brwinów) średnio w roku wynosi aż 42 dni, zaś w części północno-zachodniej maleje (na
stacji Niepokalanów) do 22 dni. Czas trwania okresu wegetacyjnego wynosi średnio 210 –
220 dni.
3.2. Budowa geologiczna
Obszar Gminy Nowa Sucha charakteryzuje się korzystnymi warunkami geologicznymi.
Położona jest ona w obrębie niecki mazowieckiej, gdzie na powierzchni terenu występują
osady czwartorzędowe. Są to głównie gliny zwałowe zlodowacenia środkowopolskiego i
eluwia
glin
zwałowych.
Spotkać
można
również
piaski
eoliczne
w formie wydm, leżące na osadach plejstoceńskich: zlodowacenia środkowopolskiego oraz
piaskach, żwirach oraz głazach tego samego wieku.
Na północnym - wschodzie na
powierzchni występują iły i mułki zlodowacenia północnopolskiego.
Miąższość utworów czwartorzędowych w opisanym rejonie jest bardzo zmienna i waha się od
około 20 m do ponad 100 m. Są to głównie gliny zwałowe, lokalnie z soczewkami piasków
zawodnionych występujących na różnych głębokościach. Poniżej utworów czwartorzędowych
w opisanym rejonie występują utwory trzeciorzędowe - głównie plioceńskie iły i pyły, a od
około 150 m ppt. utwory mioceńskie (iły, pyły, piaski, piaski z węglem brunatnym). Gliny
zwałowe, piaski fluwioglacjalne i piaski eoliczne stanowią dobre podłoże budowlane, jedynie
doliny rzek oraz wypełnienia obniżeń bezodpływowych stanowią grunty o obniżonej
nośności.
15
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
3.3. Jakość powietrza
Na terenie Gminy Nowa Sucha zanieczyszczenia do powietrza wprowadzane są
głównie przez kotłownie lokalne obiektów użyteczności publicznej oraz kotłownie
indywidualne budynków mieszkalnych. Źródłem emisji zanieczyszczeń powietrza jest
również transport.
O stanie czystości powietrza decyduje zawartość w nim różnorodnych substancji,
których koncentracja jest wyższa w stosunku do warunków naturalnych. Wartości stężeń
dopuszczalnych zanieczyszczeń w powietrzu zawarte są w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu
(Dz. U. Nr 47, poz. 281).
Ochrona
powietrza
polega
na
zapewnieniu
jak
najlepszej
jego
jakości,
w szczególności poprzez:

utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych dla nich
poziomów lub co najmniej na tych poziomach,

zmniejszenie poziomów substancji w powietrzu co najmniej do dopuszczalnych,

zmniejszenie i utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej poziomów
docelowych, albo poziomów długoterminowych lub co najmniej na tych
poziomach (art. 85 ustawy Poś).
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska co roku dokonuje oceny poziomu
substancji w powietrzu w podlegających mu strefach. W 2010 r. roku została wykonana ósma
roczna ocena jakości powietrza dla zanieczyszczeń mających określone poziomy.
Klasyfikację stref przeprowadzono na podstawie kryteriów ochrony zdrowia na obszarze
całego województwa, które podzielono na 4 strefy: m. Płock, m. Radom, aglomeracja
warszawska i strefa mazowiecka, do której zaklasyfikowana jest Gmina Nowa Sucha. Strefy
klasyfikowano według kryteriów zgodnych z wymaganiami UE oraz z uwzględnieniem
krajowych norm dla uzdrowisk.
Na podstawie przeprowadzonej oceny stwierdzono, że większość badanych
zanieczyszczeń na terenie województwa mazowieckiego nie przekraczała wartości
dopuszczalnych (SO2, NO2, CO, benzen, ozon, pył arsenu, kadmu, niklu).
16
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Poziomy stężeń pyłu PM10 w województwie mazowieckim były bardzo wysokie.
Pomiary prowadzone były na 20 stanowiskach pomiarowych. Z 4 stanowisk wyniki nie
spełniały wymogów
kompletności
serii.
We
wszystkich
strefach
(obszar
całego
województwa) stwierdzono przekroczenia normy dobowej dla pyłu, związanej z częstością
przekraczania poziomu dopuszczalnego. Na 4 stanowiskach stwierdzono zarówno
przekroczenie poziomu dobowego oraz średniorocznego. W związku z powyższym 4 strefom
nadano klasę C. Ponadto na terenie strefy mazowieckiej stwierdzono jeszcze przekroczenia
wartości dopuszczalnych benzo(a) piranu i pyłu PM 2,5.
Na poniższej mapie przedstawiono klasyfikację stref pod kątem wybranych zanieczyszczeń w
województwie mazowieckim.
17
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Mapa 2. Klasyfikacja stref według zanieczyszczeń
18
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
3.4. Wody powierzchniowe i podziemne
3.4.1. Wody powierzchniowe
Obszar Gminy Nowa Sucha obejmuje dobrze rozwiniętą sieć powierzchniowych wód
płynących, która położona jest w całości w dorzeczu rzeki Bzury, stanowiącej bezpośredni
lewy dopływ Wisły. Teren Gminy jest odwadniany przez fragmenty zlewni (prawe dopływy
Bzury):
 w części południowo-zachodniej: Suchej-Nidy (około 50% powierzchni Gminy),
 w część południowo-wschodniej: Pisi Gągoliny ( około 20% powierzchni Gminy),
 w części zachodniej: przyrzecza Bzury (około 30% powierzchni Gminy).
Dane morfometryczne tych rzek przedstawiono w tabeli 3.
Tabela 3. Charakterystyka morfometryczna głównych rzek Gminy
Rzeka
Bzura
Sucha
Nida
Pisia
Odbiornik, do
którego uchodzi
Wisła
Powierzchnia zlewni
(km2)
7767,5
Długość ogółem
(km)
173,4
Długość w granicach
Gminy (km)
13,1
Bzura
204,2
31,0
8,3
Bzura
501,4
59,4
3,7
Na obszarze Gminy największą rolę odgrywa rzeka Sucha Nida. Rzeka Pisia-Gągolina
płynie na długości około 3,7 km i w znacznej części stanowi granicę naturalną z gminą
Sochaczew.
19
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Mapa 3. Sieć hydrograficzna powiaty sochaczewskiego
Sucha-Nida - prawostronny dopływ Bzury o długości 31,0 km. Rzeka bierze swój
początek dwoma ramionami na północ od linii kolejowej Puszcza Mariańska - Mszczonów.
Ramię lewe (zachodnie) wypływa na wysokości około 140 m n.p.m. z rejonu Nowej Huty
20
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
i Studzieńca, zaś ramię prawe (wschodnie) wypływa na wysokości około 156 m n.p.m.
w okolicy Żukowa i Wólki Wręckiej. Sieć rzeczna Suchej-Nidy w okresach długotrwałych
susz hydrologicznych i glebowych ulega zanikowi. Często pojawiają się w tym okresie cieki
okresowe.
Pisia-Gągolina - rzeka wypływa z malowniczych okolic Dwórzna na wysokości około
178,00 m n.p.m. Pisia-Gągolina w górnym biegu jest ciekiem o charakterze naturalnym,
miejscami meandrująca o zmiennej szerokości koryta. Pisia-Gągolina w dolnym odcinku (na
terenie pow. żyrardowskiego) jest jednym z niewielu cieków dorzecza Bzury o wyjątkowo
dobrze rozwiniętej i utrzymanej, czynnej zabudowie hydrotechnicznej. Sprzyja temu przede
wszystkim fakt wysokich zasobów wodnych tego rejonu, występowanie stref źródliskowych
wyraźnie odznaczających się w morfologii terenu oraz stosunkowo czystych wód
powierzchniowych. Na rzece działają liczne piętrzenia i utworzone zbiorniki retencyjne tj.:
„Dwórzno”, „Radziejowice”, „Hamernia”, „Korytów”, Łąki Korytowskie”, „Ruda”,
„Centarla” i „Luca”. W zlewni Pisi-Gągoliny występują ponadto znaczące obiekty
gospodarki rybackiej: „Grzegorzewice”, „Zbojska” i „Kamionka”. Łączna powierzchnia
wszystkich obiektów wodnych w tej części zlewni przekracza 130 ha, zaś pojemność
3
retencjonowanej w nich wody określa się na ponad 2 mln m . Pomimo, iż obecna zabudowa
hydrotechniczna rzeki Pisi-Gągoliny należy do znaczących w tej części dorzecza Bzury
(retencja wodna jest zgrupowana głównie w jej odcinku środkowym i górnym), to poniżej
Żyrardowa (w tym w Gminie Nowa Sucha ) jest ona nadal zdecydowanie niewystarczająca
i nadal nie jest przewidywana. Na obszarze Gminy Nowa Sucha brak jest istotnych obiektów
zabudowy hydrotechnicznej. Zabudowa tego typu ogranicza się głównie do niewielkich
obiektów (zastawek) służących do potrzeb nawodnień rolniczych.
Decydujące znaczenie dla kształtowania się maksymalnych stanów wody na rzekach
tej części dorzecza Bzury i ekstremalnych przepływów (maksymalnych) w zlewni dla rzek
tam płynących mają głównie wezbrania zimowo-wiosenne o charakterze roztopowym
(marzec-kwiecień) oraz intensywne wezbrania opadowe (maj-lipiec). Niżówki letnie są
poprzedzone okresem długotrwałej suszy atmosferycznej oraz suszy glebowej. Rozpoczynają
się wtedy, gdy ustaje praktycznie odpływ powierzchniowy, a rzeki główne i ich ważniejsze
dopływy zasilane są wyłącznie wodami podziemnymi. Niżówki letnie maja charakter bardziej
długotrwały, gdyż czas odbudowy zasobów wodnych w zlewni, wystarczających do
ponownego wystąpienia odpływu powierzchniowego jest praktycznie zawsze uzależniony od
21
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
znacznych opadów atmosferycznych powodujących z reguły sukcesywny zanik zjawisk suszy
glebowej i suszy atmosferycznej. Natomiast niżówki zimowe powstają w następstwie ustania
spływu powierzchniowego, znacznego ograniczenia odpływu wód podziemnych poprzez
zamarznięcie wierzchniej warstwy gruntu oraz zamarznięcie rzeki. Niżówki zimowe
występują z reguły w grudniu i styczniu i mają charakter krótkotrwały ze względu na
cykliczność występowania ociepleń wpływających na zjawisko topnienia pokrywy śnieżnej.
Jedną z niekorzystnych cech klimatu na obszarze Gminy Nowa Sucha jest częste
występowanie susz glebowych oraz hydrologicznych. Pojawiają się one przeważnie
okresowo, w różnych porach roku i powodują niejednokrotnie poważne straty w środowisku
wodnym oraz gospodarce. Bezpośrednim skutkiem występowania, a następnie trwania suszy
jest zakłócenie naturalnego bilansu wodnego na tym obszarze. W efekcie występuje
nadmierne przesuszenie gleby, obniżenie poziomu zalegania pierwszego poziomu wód
gruntowych oraz w dalszej konsekwencji drastyczne zmniejszenie przepływów wody
w rzekach. W czasie trwania suszy hydrologicznej częstym zjawiskiem występującym między
innymi na tym obszarze jest znaczne obniżenie poziomu zalegania I poziomu wód
podziemnych, wysychanie źródeł oraz całych mniejszych cieków. Przykładem w tym zakresie
może być sieć rzeczna Suchej-Nidy, która w okresach długotrwałych susz hydrologicznych
i glebowych ulega zanikowi.
Od dnia przystąpienia do Unii Europejskiej tj. od 1 maja 2004 r. Polska zobowiązana
jest wdrażać zapisy Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW) z dnia 23 października 2000 r.dokumentu uznawanego za jeden z najbardziej kompleksowych pakietów dotyczących celów
i zobowiązań w zakresie gospodarki wodnej.
Głównym celem wdrażania jej zapisów jest osiągnięcie do roku 2015 dobrego stanu
ekologicznego i chemicznego w wodach powierzchniowych oraz dobrego stanu chemicznego
i ilościowego w wodach podziemnych. Jednym z narzędzi służących do osiągnięcia celów
Ramowej Dyrektywy Wodnej jest monitoring, który powinien dostarczyć spójnej i pełnej
informacji o stanie ekologicznym i chemicznym wód w obrębie każdego obszaru dorzecza.
Od 2008 roku obowiązuje nowa klasyfikacja rzek. Regulowało je do niedawna
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 roku w sprawie sposobu
klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008; od
9 listopada 2011 roku zastąpiło je nowe rozporządzenie w sprawie sposobu klasyfikacji
(Dz. U. Nr 257, poz.1545). W nowej klasyfikacji ocenie poddane są jednolite części wód na
22
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
podstawie wyników uzyskanych dla punktu pomiarowo-kontrolnego zlokalizowanego na
zamknięciu lub najbliżej zamknięcia jednolitej części wód. Zgodnie z ustaleniami
z rozporządzenia w celu dokonania klasyfikacji wód dla każdego punktu pomiarowego należy
określić stan ekologiczny, a w przypadku wód sztucznych i silnie zmienionych potencjał
ekologiczny oraz stan chemiczny. Stan jednolitych części wód powierzchniowych ocenia się,
porównując wyniki klasyfikacji stanu/potencjału ekologicznego jednolitych części wód
powierzchniowych z wynikami klasyfikacji stanu chemicznego. Jeżeli w jednolitej części
wód powierzchniowych nie ustanowiono żadnego punktu pomiarowo - kontrolnego, oceny jej
stanu chemicznego dokonuje się na podstawie wyników uzyskanych dla innej jednolitej
części wód powierzchniowych należącej do tej samej kategorii, typu i będącej pod takim
samym wpływem wynikającym z działalności człowieka. Zgodnie z nową klasyfikacją
wszystkie badane wody płynące: rzeki Bzura, Pisia Gagolina i Sucha Nida uzyskały stan
ekologiczny umiarkowany. O takim stanie zadecydowały wyniki badań fizykochemicznych,
bowiem stan elementów biologicznych był dobry. W obecnej klasyfikacji nie uwzględniono
jeszcze elementów hydromorfologicznych, bowiem brakuje odpowiednich metodyk. Do czasu
ich opracowania dopuszczalne jest dokonanie klasyfikacji stanu/potencjału ekologicznego
wód z pominięciem tych elementów. Stan chemiczny określono tylko w Bzurze i Pisi
Gogolinie i w świetle obwiązującego prawodawstwa uznany został jako poniżej dobrego, ze
względu na przekroczenie jednego parametru z grupy substancji priorytetowych. Ogólna
klasyfikacja wykazała, że wszystkie badane jednolite części wód na obszarze Gminy Nowa
Sucha posiadają zły stan wód.
Monitoring rzek w Gminie realizuje Mazowiecki Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Warszawie. Badania Pisi Gągoliny przeprowadzono w 2009 roku (punkt ten
odzwierciedla wpływ ścieków z Żyrardowa na rzekę), natomiast Sucha Nida była badana po
raz ostatni w 2006 roku. Zmienność wybranych stężeń zanieczyszczeń w rzekach na terenie
Gminy Nowa Sucha przedstawiono w poniższej tabeli.
23
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 4. Zmienność wybranych stężeń zanieczyszczeń w rzekach na terenie Gminy
Nowa Sucha
Bzura
Boryszew (przed
ujściem do Bzury)
Leoncin (przed
ujściem do Bzury
powyżej Sochaczewa
min.
max.
wartość
średnia
Nazwa cechy (jednostka)
Wartości dopuszczalne*
stanowisko pomiarowo kontrolne
min.
max.
min.
max.
wartość
średnia
Sucha Nida
wartość
średnia
Pisia Gągolina
Rzeka
Tlen rozpuszczony (mg O2/l )
>5
7,4
13,4
10,6
5,3
14,8
10,2
6,2
13,3
9,6
BZT5 (mg O2/l)
<6
1,0
4,7
2,8
2,0
3,1
2,1
1,0
8,9
3,8
ChZT-Mn
<12
-
-
-
5,4
11,8
8,7
-
-
-
<1,56
0,26
0,74
0,41
0,12
0,58
0,34
0,23
1,46
0,62
Azot Kjeldahla (mg N/l)
<2
0,68
1,78
0,45
0,68
1,3
0,99
0,56
2,1
1,46
Azot azotanowy (mgNO3/l)
<5
0,13
11,1
4,8
0,16
16,8
3,53
0,1
32,7
9,97
Fosforany (mg PO4/l )
<0,31
0,11
1,07
0,48
0,17
0,53
0,34
0,19
0,86
0,45
Fosfor ogólny (mg P/dm3)
<0,4
0,072
0,39
0,24
0,09
0,2
0,17
0,1
0,38
0,21
(mg O2/l )
Azot amonowy (mg NH4/l)
*według obowiązującego rozporządzenia
Z przedstawionego materiału wynika, że wartości dopuszczalne najczęściej były przekraczane
w rzekach przez wskaźniki biogenne.
3.4.2. Wody podziemne
W Gminie Nowa Sucha lokalnie woda gruntowa występuje płytko pod powierzchnią terenu,
w postaci sączeń w piaszczystych przewarstwieniach wśród glin jako warstwa wodonośna w
piaskach przy powierzchniowych, na głębokości od ok. 1,5 m do ok. 7,3 m (najgłębsze
studnie kopane). Zasilanie tej warstwy odbywa się przez infiltracje opadów atmosferycznych.
Są to wody o zwierciadle swobodnym lub lekko napiętym, o bardzo małych zasobach.
24
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
W ostatnich latach nastąpiło widoczne obniżenie się wód tego poziomu, miejscami aż
do całkowitego zaniku wody w studniach, kanałach melioracyjnych i płytkich gliniankach.
Poniżej, na bardzo różnych głębokościach (od 7- 9 m do 30 m n.p.m. ) występują lokalne
zawodnione przewarstwienia piaszczyste i soczewki. Wody przewarstwień piaszczystych
mają zwierciadło napięte, które stabilizuje się na różnych głębokościach
Za główne źródło zaopatrzenia w wodę na tym terenie uznano utwory trzeciorzędowe.
Utwory trzeciorzędowe stanowią ciągły i rozległy zbiornik wód podziemnych w poziomach
oligocenu i miocenu. Obecnie użytkowy charakter ma jedynie oligoceński poziom
wodonośny.
Eksploatowane zasoby wód podziemnych na obszarze Gminy, z uwagi na charakter wód,
ich deficyt i występowanie, należą generalnie do wydzielonych jednostek hydrogeologicznych
tzw. Głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP). Cały trzeciorzędowy (oligoceński)
poziom wodonośny Gminy, wg Mapy obszarów głównych zbiorników wód podziemnych
(GZWP) w Polsce, wymagających szczególnej ochrony został zaklasyfikowany do
trzeciorzędowego GZWP - 215A (Subniecka Warszawska - część centralna). Zbiornik ten
należy do największych w kraju ( powierzchnia 17 500 km2, a średnia głębokość wynosi
180 m ppt.).
Stan czystości wód podziemnych w Gminie Nowa Sucha nie był badany w ramach
Państwowego Monitoringu Środowiska. Przeprowadzone kilka lat temu badania przez WIOŚ
w Warszawie wody podziemnej ze studni w Kozłowie wykazały tylko przekroczenie
dopuszczalnych wartości żelaza (według ówczesnych norm), a pozostałe parametry były na
poziomie I wtedy klasy czystości.
3.5. Jakość gleb
Teren Gminy pokryty jest osadami czwartorzędowymi plejstoceńskimi lub
holoceńskimi w postaci glin, piasków, żwirów, iłów i aluwiów rzecznych. Gleby tego terenu
należą do środkowoeuropejskiej strefy glebowej. Ich rozwój przebiegał w warunkach klimatu
umiarkowanego. Na terenie Gminy, tak jak i całego powiatu sochaczewskiego, występują
gleby średniej jakości. Są to gleby płowe, bielicowe i brunatne.
25
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Gleby płowe to dość żyzne gleby brunatnoziemne. Cechą charakterystyczną gleb
płowych jest wymycie iłu koloidalnego i przemieszczenie go bez rozkładu do niższego
poziomu. Gleby te występuje pod lasami liściastymi i mieszanymi. Najczęściej uprawiane na
tych ziemiach są: pszenica, jęczmień, żyto, owies, rzepak, groch, buraki cukrowe, ziemniaki,
koniczyna, lucerna i proso.
Gleby bielicowe to ubogie gleby z klasy gleb bielicoziemnych, rozwinęły się na
piaskach
pradolin,
sandrów
i
wydm
śródlądowych
w
procesie
bielicowania.
Charakterystyczną cechą gleb bielicowych jest białawy górny poziom gleby ubogi
w próchnicę, zwany poziomem wymywania. Powstał on na skutek wypłukiwania
i rozpuszczania substancji glebowych przez kwasy humusowe, powstałe w próchnicy
(głównie - kwasy fulwowe). Niżej znajduje się ciemniejszy poziom wmywania, w którym są
osadzone składniki wymyte z poziomu wyższego: związki żelaza oraz próchnica.
Charakteryzują się bardzo kwaśnym odczynem. Posiadają bardzo mało wilgoci.
W Polsce gleby bielicowe zajmują około 25% powierzchni całego kraju, głównie we
wschodniej części Pojezierza Pomorskiego i północnej części Niziny Mazowieckiej. Ze
względu na ubóstwo składników mineralnych oraz próchnicy są w większości porośnięte
borami sosnowymi. Gleby bielicowe to gleby słabo urodzajne, uprawia się na nich żyto
i ziemniaki. Podtypem gleb bielicowych są bielice właściwe. Gleby bielicowe i bielice
w typologii leśnej są siedliskami boru suchego i świeżego.
Gleby brunatnoziemne – powstają w klimacie umiarkowanym, przede wszystkim pod
roślinnością lasów liściastych i mieszanych. Powstają z utworów różnego pochodzenia
geologicznego i uziarnienia, zasobnych w zasady lub skał kwaśnych (np. zwietrzeliny
granitów, gnejsów), a także utworów pyłowych (lessów i utworów lessopodobnych). Odczyn
tych gleb jest silnie kwaśny lub kwaśny. Brunatna barwa gleb pochodzi od związków żelaza,
brunatnych związków próchniczych oraz kompleksów żelazisto-próchniczno-ilastych, które w
postaci cienkich otoczek powlekają ziarna glebowe. Do tego rzędu zaliczane są: gleby
brunatne właściwe, gleby brunatne kwaśne, gleby płowe. Są one dość żyzne i zasobne w
próchnicę - zawartość do 3-4%. Ich odczyn i stopień wysycenia zasadami zależy od typu i
rodzaju skały macierzystej oraz ilości opadów. Gleby te występują na wszystkich
kontynentach. Gleby te to siedliska: grądów wysokich, lasów mieszanych nizinnych,
kwaśnych buczyn lub buczyn karpacki.
26
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Na terenie Gminy nie zidentyfikowano terenów zdegradowanych w myśl ustawy z dnia
13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. 75, poz.
493).
3.6. Klimat akustyczny
Oceny stanu akustycznego środowiska i obserwacji zmian dokonuje się w ramach
Państwowego Monitoringu Środowiska na podstawie wyników pomiarów poziomu hałasu.
Obowiązkowo ocena dokonywana jest dla aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niż
100 tysięcy i terenów poza aglomeracjami tj. dróg, linii kolejowych lub lotnisk, których
eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie na znacznych obszarach. Dla
terenów, na których poziom hałasu przekracza poziom dopuszczalny, tworzy się programy
ochrony środowiska przed hałasem, których celem jest dostosowanie poziomu hałasu do
dopuszczalnego.
Podstawowym czynnikiem kształtującym klimat akustyczny na terenie Gminy Nowa
Sucha jest komunikacja, głównie ruch samochodowy. Najbardziej narażone na hałas są
następujące szlaki komunikacyjne:
 międzynarodowa trasa A-2 (odcinek Sochaczew - Łowicz),
 droga wojewódzka nr 705 (odcinek Sochaczew - Skierniewice),
 Magistrala Kolejowa Wschód - Zachód.
Zagrożenie środowiska tym właśnie źródłem hałasu znacznie się zwiększyło w ciągu
ostatnich lat, a spowodowane to jest przede wszystkim wzrostem liczby pojazdów. Szacuje
się, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat natężenie ruchu drogowego wzrosło trzykrotnie.
Drugim, ważnym czynnikiem kształtującym klimat akustyczny Gminy są jednostki
gospodarcze emitujące hałas do środowiska. Przypadki niewłaściwej lokalizacja zakładów
powodują znaczną uciążliwość dla mieszkańców sąsiednich terenów. Mimo, że jego zasięg
jest znacznie mniejszy niż hałasu komunikacyjnego, a przekroczenia dopuszczalnych
poziomów nie są rejestrowane, to jednak dla ludności mieszkającej w pobliżu źródeł, ten
rodzaj hałasu jest czasami bardzo dokuczliwy. Jest to też często przyczyną dużej liczby
interwencji.
Na
terenie
Gminy
Nowa
Sucha
nie
stwierdzono
występowania
ponadnormatywnego hałasu przemysłowego, a ze względu na słabo rozwiniętą gospodarkę
Gminy problem tego typu hałasu ma charakter marginalny.
27
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
3.7. Poziomy pól elektromagnetycznych
Oceny poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku i obserwacji zachodzących
w nim zmian dokonuje się w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Zgodnie
z Prawem ochrony środowiska wojewódzki inspektor ochrony środowiska został
zobowiązany
do
prowadzenia
okresowych
badań
kontrolnych
poziomów
pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz do prowadzenia rejestru zawierającego informacje
o terenach, na których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku. Dotychczasowe badania prowadzone przez WIOŚ
w Warszawie, w głównych miastach województwa mazowieckiego (Warszawie, Płocku,
Radomiu, Ciechanowie, Ostrołęce i Siedlcach), nie wykazały występowania przekroczeń
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku.
Na terenie Gminy Nowa Sucha WIOŚ nie prowadził badań pól elektromagnetycznych.
3.8. Przyroda
Formy ochrony przyrody
Obszar Gminy jest ubogim terenem pod względem występowania form ochrony
przyrody i bioróżnorodności biologicznej. Obszary chronione zajmują powierzchnię 1,5 ha,
co stanowi zaledwie 0,02% powierzchni Gminy. Są to tylko użytki ekologiczne.
28
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Mapa 4. Tereny chronione w powiecie sochaczewskim
29
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 4. Ochrona przyrody i bioróżnorodności biologicznej w 2010 roku
Lp.
1.
2.
Gmina
ogółem
Nowa Sucha
Powiat
sochaczewski
1,5
Obszary prawnie chronione (ha)
rezerwaty
i pozostałe
obszary
formy
parki
rezerwaty chronionego
ochrony
narodowe przyrody
krajobrazu przyrody na
razem
obszarach
chronionego
krajobrazu
0,0
0,0
0,0
0,0
25 211,7
5 422,5
433,9
19 771,0
438,4
Pomniki
przyrody
użytki
ekologiczne
1,5
0
22,7
81
Użytki ekologiczne
Są to zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla
zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne
oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej
roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz
stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz
miejsca rozmnażania lub sezonowego przebywania.
Ustanowienie użytku ekologicznego jako formy ochrony przyrody następuje w drodze
uchwały rady Gminy, które określa nazwę obszaru lub obiektu, jego położenie, w miarę
potrzeb otulinę oraz zakazy dla niego właściwe, lub też na mocy uchwały rady Gminy.
Użytki ekologiczne uwzględnia się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego
i uwidacznia w ewidencji gruntów.
Obszary Natura 2000
Obecnie na terenie Gminy nie zlokalizowano obszarów Natura 2000. Obszary te
występują w północnej części powiatu sochaczewskiego. Są to tereny powierzchniowo
należące do obszarów:
 Puszcza Kampinoska PLC140001 i Dolina Środkowej Wisły PLB140004 - jako
obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO),
 Puszcza Kampinoska PLC140001 - jako specjalny obszar ochrony siedlisk (SOO).
30
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Mapa 5. Obszary Natura 2000
31
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Parki dworskie
Na uwagę zasługują 3 zabytkowe parki w miejscowościach:
 Gradów – park dworski z I poł. XIX w., o powierzchni 3,5 ha, należący do Polskiego
Związku Łowieckiego, neorenesansowy dwór z 1880 roku, w 1945 zniszczony,
odbudowywany w latach sześćdziesiątych. Obiekt leży na prawym brzegu rzeki
Suchej i otoczony jest parkiem,
 Rokotów – park pałacowy z końca XVIII w. lub na początku XIX w.,
o powierzchni 4,0 ha,
 Zakrzew – park krajobrazowy z XIX w.

Tereny zieleni
Dużą rolę w lokalnym krajobrazie odgrywają tereny zieleni jak: parki, zieleńce czy
tereny zieleni osiedlowej. W skład terenów zielonych na terenie Gminy wchodzą 4 cmentarze
o łącznej powierzchni 6,0 ha.
Lasy
Najbardziej naturalną formacją przyrodniczą, nierozerwalnie związaną z krajobrazem
są lasy. Są one naturalnym bogactwem i stanowią niezbędny czynnik równowagi
ekologicznej. Od zarania wieków pełniły one różnorakie funkcje, które były zmienne
w czasie, lecz zawsze ważne dla rozwoju materialnego i kulturalnego, gdyż wywierały
ogromny wpływ na wszystkie dziedziny ludzkiego życia. Lasy spełniają szereg ważnych
funkcji, do których można zaliczyć m.in. funkcję ochronną (kształtowanie klimatu, regulację
obiegu wody, ochrona przed erozją, powodziami) oraz gospodarczą (zdolność do produkcji
biomasy). Lasy są dobrem ogólnospołecznym kształtującym jakość życia człowieka.
Powierzchnia lasów na terenie powiatu sochaczewskiego zajmuje 10 832,7 ha, co odpowiada
14,7% lesistości (ogólna powierzchnia gruntów leśnych w powiecie wynosi 10 984,1 ha).
Na terenie Gminy lasy zajmują powierzchnie 771,8 ha.
32
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 5. Leśnictwo w 2010 roku w Gminie Nowa Sucha
Powierzchnia gruntów leśnych
(ha)
Lp.
Gmina
ogółem
1.
2.
Nowa Sucha
Powiat
sochaczewski
publiczne
ogółem
prywatne
Lasy
ogółem
(ha)
782,3
449,3
333,0
771,8
10 984,1
7 842,1
3 142,0
10 832,7
Grunty
nieleśnie
Pozyskanie
Lesistość przeznaczone
drewna
(%)
do zalesienia
(grubizny)
ogółem
(m3)
(ha)
8,6
0,0
14
14,7
4,9
65
Lasy zazwyczaj występują na terenach o najsłabszych glebach. Ze względu na typy
siedliskowe dominuje bór świeży. Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna zwyczajna z
dębem szypułkowym i bezszypułkowym.
Około 57% powierzchni gruntów leśnych Gminy stanowią grunty leśne publiczne Skarbu
Państwa w zarządzie Lasów Państwowych.
Stan zdrowotny i zagrożenia lasów
Stan
zdrowotny
lasów
jest
funkcją
czynników
biotycznych,
abiotycznych
i antropogenicznych. Wpływają one na złożony układ ekosystemu leśnego. Za miernik
kondycji lasów uznaje się poziom redukcji powierzchni asymilacyjnej drzew (defoliacji
koron) w stosunku do drzew zdrowych w danych warunkach siedliskowych i klimatycznych.
Stan zdrowotny i sanitarny lasów ogólnie został określony jako zadowalający i dobry.
Poważniejsze zagrożenia ze strony owadów i grzybów pasożytniczych nie występowały poza
lokalnymi przypadkami.
Poprawa zdrowotności lasów wynika z obniżenia poziomu emisji zanieczyszczeń
powietrza oraz zmniejszenia deficytu wodnego w okresie wegetacji. Do najważniejszych
współczesnych zagrożeń dla przyrody należą:
 zmiany cech siedlisk,
spowodowane m.in.:
eutrofizacją, odwodnieniem,
zakwaszeniem gleby, bądź skażeniem toksycznymi związkami chemicznymi,
 przekształcenia struktury krajobrazu i likwidacja siedlisk/ekosystemów na skutek
zmian sposobów użytkowania ziemi,
33
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 fragmentacja siedlisk,
 negatywna presja człowieka na gatunki postrzegane jako niepożądane,
 nadmierna eksploatacja populacji gatunków użytkowych,
 zmiany systemu uprawy i hodowli,
 inwazja gatunków obcych lub zaplanowane ich introdukcje.
Poważnym zagrożeniem dla środowiska leśnego są pożary.
U podstaw tych zagrożeń leżą:
 postawy i aspiracje życiowe znacznej części społeczeństwa wyrażające się
wzrastającą konsumpcją dóbr, w tym zasobów środowiska przyrodniczego,
 gwałtowny wzrost motoryzacji i związana z tym rozbudowa układów
komunikacyjnych powodująca zajmowanie nowych obszarów oraz fragmentację i
izolację ekosystemów,
 zmiany struktury własności ziemi, szczególnie w wyniku prywatyzacji
państwowych gruntów rolnych, co prowadzi do przebudowy przyrodniczych
elementów krajobrazowych,
 stosunkowo niska wrażliwość przyrodnicza społeczeństwa - w tym przedstawicieli
władz rządowych i samorządowych,
 brak dostatecznych środków na ochronę przyrody.
4. PRESJE WYWIERANE NA ŚRODOWISKO
4.1. Presje wywierane na powietrze
Głównym
źródłem
zanieczyszczenia
powietrza
jest
emisja
antropogeniczna
pochodząca z działalności przemysłowej (emisja punktowa), z sektora bytowego (emisja
powierzchniowa) oraz komunikacji (emisja liniowa).
Na terenie Gminy Nowa Sucha zanieczyszczenia do powietrza wprowadzane są
głównie przez kotłownie lokalne osiedli mieszkaniowych i obiektów użyteczności publicznej
oraz kotłownie indywidualne budynków mieszkalnych oraz hodowli zwierząt. Źródłem emisji
zanieczyszczeń powietrza jest również transport.
34
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Emisja punktowa to emisja zorganizowana pochodząca z procesów spalania paliw
energetycznych (elektrownie, elektrociepłownie, ciepłownie) i technologicznych (zakłady
przemysłowe). Wielkość emitowanych do powietrza zanieczyszczeń ze źródeł punktowych
może być szacowana w oparciu o sprawozdawczość Głównego Urzędu Statystycznego lub na
podstawie danych z opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska. W sprawozdawczości
Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego brak jest informacji o emisji z zakładów
przemysłowych z Gminy Nowa Sucha.
Większość z wymienionych powyżej jednostek emituje do atmosfery zanieczyszczenia
powstające podczas spalania paliw głównie do celów energetycznych, są to takie
zanieczyszczenia jak: pyły, dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenki węgla.
Duży wpływ na jakość powietrza ma emisja liniowa ze środków transportu. Źródła te
emitują zanieczyszczenia głównie w postaci tlenku węgla, dwutlenku azotu i pyłu PM10.
Czynnikiem mającym znaczący wpływ na wielkość emisji pyłu PM10 do środowiska jest
również pylenie wtórne z dróg, które powstaje m.in. w wyniku ścierania opon, klocków
hamulcowych i nawierzchni jezdni.
4.2. Presje wywierane na wody powierzchniowe i podziemne
4.2.1. Pobór wód
Ważnym czynnikiem, który może powodować zagrożenia dla wód podziemnych jest
nieracjonalny pobór wód. Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności
w gminie Nowa Sucha w 2010 roku wyniosło 212,0 dam3. Struktura wykorzystania
pobieranej (według GUS) wody przedstawia się następująco:
 przemysł
– 5 dam3,
 eksploatację sieci wodociągowej
– 207,0 dam3,
 gospodarstwa domowe
– 111,4 dam3.
W Gminie Nowa Sucha do celów przemysłowych i zaopatrzenia ludności pobierana jest tylko
woda podziemna. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że wody przeznaczone na cele
przemysłowe w całości wykorzystywane są w procesach, podczas których mają one kontakt
z żywnością.
35
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 6. Wykaz ważniejszych ujęć wód podziemnych (według opłat za gospodarcze
korzystanie ze środowiska)
Lp.
Użytkownik
1. Agromaks Sp. z o.o.
2.
RSP w Kozłowie
Biskupm
3. Gmina Nowa Sucha
Adres
Wiek
Mizerka
czwartorzędowe
Kozłów Biskupi
Urząd Gminy
Nowa Sucha
Wielkość poboru
m3/rok
14 110
trzeciorzędowe
6 644
czwartorzędowe
2 366
4.2.2. Gospodarka ściekowa
Z terenu Gminy Nowa Sucha w 2010 r. do wód powierzchniowych odprowadzono
58,0 dam3 ścieków komunalnych i przemysłowych wymagających oczyszczania. Są to ścieki
oczyszczane biologicznie. Ścieki są oczyszczane tylko w jednej oczyszczalni komunalnej
o przepustowości 200 m3/dobę (2 000 RLM) zlokalizowanej w Kozłowie Biskupim
i odprowadzane są do Bzury. Z oczyszczalni ścieków korzysta tyko 1 360 osób przy czym
z siei kanalizacyjnej 1 081 mieszkańców, co stanowi tylko 17,4% ogółu mieszkańców.
Oczyszczalnia pracuje dobrze i nie stwierdza się przekroczeń w stosunku do
obowiązującego rozporządzenia MŚ z dnia 24 lipca 2006 r. (Dz. U. Nr 137, poz. 684).
Przepustowość tej oczyszczalni jest znacznie większa niż ilość doprowadzanych ścieków,
jednak zbyt krótka sieć kanalizacyjna powoduje jej niedociążenie. Inne oczyszczalnie
istniejące w Gminie odprowadzają minimalną ilość ścieków i nie mają większego wpływu na
jakość wód.
Oprócz ścieków odprowadzanych zorganizowanymi systemami kanalizacyjnymi, duże
znaczenie dla zanieczyszczenia wód powierzchniowych ma nieuregulowana gospodarka
ściekowa. Rosnąca ilość przyłączy wodociągowych, poprawiająca zdecydowanie warunki
sanitarne gospodarstw, sprzyja jednocześnie powstawaniu w znacznie większych ilościach
36
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
ścieków bytowo-socjalnych. W Gminie Nowa Sucha z sieci wodociągowej korzysta 4 razy
więcej ludności niż z sieci kanalizacyjnej.
Tabela 7. Gospodarka komunalna w Gminie Nowa Sucha w 2010 roku (źródło GUS)
Woda dostarczana
gospodarstwom
domowym (dam3)
Ilość
ścieków
(dam3)
Długość sieci
wodociągowej
(km)
Korzystający z
wodociągu
w % ogółu
ludności
Długość sieci
kanalizacyjnej
(km)
Korzystający z
kanalizacji w %
ogółu ludności
111,4
58
152,0
66,5
24,0
17,4
Niebagatelny wpływ na jakość wód powierzchniowych i podziemnych mają wody opadowe
pochodzące
z
powierzchni
szczelnych
terenów
przemysłowych,
składowych,
baz
transportowych, dróg, parkingów, a także z obiektów magazynowych i dystrybucji paliw.
Wody
te
przed
wprowadzeniem
do
odbiorników
powinny
być
podczyszczane
w piaskownikach i separatorach. Ich brak powodują przedostawanie się zanieczyszczeń do
odbiorników. Istotnym problemem Gminy jest również brak ujęcia wód opadowych
w systemy kanalizacyjne i ich spływ powierzchniowy do wód i do ziemi.
4.2.3. Zanieczyszczenia obszarowe
Poważnym zanieczyszczeniem wód powierzchniowych w Gminie Nowa Sucha są
również zanieczyszczenia obszarowe. Odprowadzanie wód zanieczyszczonych z terenów
wiejskich powoduje, że wody rzeczne wpływające na teren Gminy są już zanieczyszczone
głównie związkami biogennymi.
Zanieczyszczenia
niezorganizowany,
obszarowe
trudny
do
wprowadzane
określenia
są
do
cieków
pomiarowego.
wodnych
Głównym
w
źródłem
sposób
tych
zanieczyszczeń są mineralne i organiczne nawozy stosowane pod uprawy oraz chemiczna
ochrona roślin. Transport tych substancji z terenu zlewni odbywa się przez wody roztopowe,
opadowe i infiltracyjne na całej długości rzeki. Powyższy zespół zagrożeń doprowadza do
nadmiernego wzbogacenia wód w substancje biogenne. Przeżyźnienie wód powoduje
nadmierny rozwój organizmów, a ich masowy rozkład obniża parametry biochemiczne wód.
37
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
4.2.4. Melioracje wodne
Istotnym zagrożeniem dla zasobów wód są melioracje. Niewłaściwa eksploatacja
urządzeń melioracyjnych jest główną przyczyną pogłębiania się deficytu wody. Jednostronne
zabiegi odwadniające prowadzą do uszczuplenia wód dyspozycyjnych w okresie suszy na
dużych obszarach. W wyniku postępującego przesuszania i przyśpieszonego odpływu,
poziom wód gruntowych ulega obniżeniu.
Na terenie Gminy Nowa Sucha wykonano melioracje podstawowe i szczegółowe
(tabela 8, 9). Za utrzymanie melioracji podstawowych odpowiada WZMiUW, a za
szczegółowych właściciele gruntów odnoszący korzyści najczęściej zrzeszeni w spółkach
wodnych. Na tym terenie nie występują obiekty małej retencji i nie są planowane
w najbliższych latach. Zlokalizowany jest tutaj tylko jeden mały zbiornik wodny służący
retencjonowaniu wody i spełniający warunki rekreacyjno - wędkarskie.
38
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 8. Zestawienie ewidencji urządzeń podstawowych w Gminie Nowa Sucha na dzień 31.12.2010 r. (WZMiUW - o/Płock )
Nr katastralny zlewni
Książka ewidencyjna urządzeń melioracyjnych i obszarów
Nr arkusza ewidencyjnego
MELIORACJE PODSTAWOWE
kanały
rzeki
zbiorniki administrowane przez
budowle
wały p. powodziowe
obszar chroniony
wpustowe i spustowe
lewary, syfony , akwedukty
komunikacyjne
rurociągi
ogółem
m
m
m
m
ha
szt
ha
tys. m3
tys. m2
tys. m2
tys. m2
tys. m2
szt
szt
szt
szt
szt
szt
m
ha
11500
1500
0
0
0
0
1
38,54
1551
0
0
0
0
0
0
0
6
0
0
0
0
piętrzące i przelewy
stawów
nawodnień
stawów
nawodnień
pojemność użytkowa
powierzchnia
ilość
progi, stopnie, bystrotoki
długość
m
gwarantowany roczny zasób wody dla
przepusty wałowe
uszczelnione
inne jednostki
ogółem
WZMIUW
uregulowane
w tym
ogółem
w tym
39
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 9. Ewidencja urządzeń melioracji szczegółowych na dzień 31.12.2010 r. w Gminie Nowa Sucha (WZMiUW - o/Płock)
MELIORACJE SZCZEGÓŁOWE
Obszar zmeliorowany urządzeniami szczegółowymi
w tym
nawadniany
budowle na urządzeniach wymienionych
rowy i cieki
naturalne
sieć drenarska z budowlami
ogółem
ściekami i gnojowicą
trwałe użytki zielone
ogółem
łąki
zagospodarowane
ogółem
ubezpieczone
bruzdy w nawodnieniach stokowych
rurociągi z wyjątkiem deszczownianych
groble w systemach nawodnień
zastawki, wpusty,
przepusto-zastawki
lewary, akwedukty,
syfony
progi, stopnie,
bystrotoki
przepusty, mostki,
brody
studzienki
powierzchnia
grunty orne
studzienki drenarskie
wyloty ze zbieraczy
ilość
powierzchnia
długość ogółem
stawy rybne
grunty orne
w tym
ha
ha
ha
ha
ha
ha
ha
ha
km
km
km
m
m
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
ha
ha
ha
szt.
szt.
szt.
ha
m
szt.
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
3809
-
-
152
-
-
-
152
116
1,25
-
-
-
282
2
3
277
-
3588
3565
-
273
313
-
-
-
3
277
-
3588
3565
-
273
313
-
-
-
3
277
-
3588
3565
-
273
313
ściekami i
gnojowicą
Rok
w tym
w tym
w tym
2000
2005
3809
-
-
152
-
-
-
152
116
1,25
-
-
-
282
2
2010
3809
-
-
152
-
-
-
152
116
1,25
-
-
-
282
2
-
40
Styczeń 2012 rok
budowle wpustowe, spustowe
w tym
drenowanie rurociągami
PCV
nawadniane
ogółem
w tym
w rubr. 10 do 14
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
4.2.5. Inne zagrożenia wód
Duże znaczenie dla poprawy jakości wód powierzchniowych w Gminie ma właściwie
prowadzona gospodarka odpadami. Gospodarka odpadami powinna odbywać się w sposób
kontrolowany w przygotowanych do tego odpowiednich miejscach tak, aby sposób ich
unieszkodliwiania miał jak najmniejszy wpływ na środowisko.
Istotny problem w zakresie gospodarki odpadami stanowią dzikie wysypiska. Odpady tam
gromadzone pochodzą często z gospodarstw domowych i zawierają w swym składzie odpady
niebezpieczne. Wymywane z odpadów zanieczyszczenia dostają się bezpośrednio do wód lub
spływają z powierzchni zanieczyszczonych.
4.3. Odpady
Wytwarzane w wyniku działalności gospodarczej oraz w związku z bytowaniem
człowieka odpady są jedną z najistotniejszych przyczyn zagrożenia środowiska wpływające
negatywnie niemal na wszystkie jego komponenty.
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2010 Nr
185, poz. 1243, z późn. zm.) definiuje odpady jako każdą substancję lub przedmiot należący
do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy, których posiadacz pozbywa
się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 roku w sprawie
katalogu odpadów (Dz. U. z 2001 Nr 112, poz. 1206) odpady w zależności od źródła ich
powstania dzieli się na:

odpady z sektora gospodarczego, zwane odpadami przemysłowymi (grupy od 01
do 19),

odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie (grupa 20).
Odpady komunalne
Dane dotyczące gospodarowania odpadami w Gminie zostały podane na podstawie gminnej
ankiety sporządzonej do WPGO dla Mazowsza na lata 2012-2017 z uwzględnieniem lat 20182023.
41
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Na terenie Gminy Nowa Sucha w 2010 roku zebrano ogółem 602,11 Mg odpadów
komunalnych, w tym 542,66 Mg jako zmieszane odpady.
Odpady zbierane są w systemie pojemnikowym (pojemniki indywidualne przy posesji
oraz kontenery zbiorcze) i workowym, które odbierane są przez uprawnionych odbiorców.
Na terenie Gminy działają 4 firmy, które posiadają decyzje zezwalające na odbiór odpadów
komunalnych z tereny Gminy, i są to:
- VEOLIA Usługi dla środowiska S.A. Oddział w Tomaszowie Mazowieckim, ul.
Majowa 87/89,
- Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe „ZEBRA” Sp. J., ul. Wyszogrodzka 141,
96-500 Sochaczew,
- REMONDIS Sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Sochaczewie, ul. Żyrardowska 6,
96-500 Sochaczew,
- EKO SERWIS Sp. z o.o. Oddział w Łowiczu, ul. Nadburzańska 1/3, 99-400 Łowicz.
Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych objętych jest około 52%
mieszkańców.
Odpady komunalne są w większości składowane na składowiskach odpadów w: Słabomierzu
- Krzyżówce Gmina Radziejowice i Krzyżanówku Gmina Krzyżanów.
Odpady zebrane selektywnie stanowią około 9% wszystkich zebranych odpadów
komunalnych. Są to głównie surowce wtórne: szkło i
tworzywa sztuczne. System
selektywnego zbierania odpadów na terenie Gminy działa od 2006 roku.
Selektywna zbiórka odpadów odbywa się poprzez:
- worki (szkło i plastik),
- 4 gniazda z pojemnikami do selektywnej zbiórki (szkło i plastik),
- pojemniki w placówkach oświatowych i instytucjach (baterie i akumulatory).
Na terenie Targowiska w Kozłowie Biskupim działa Gminny Punkt Zbierania Odpadów
(GPZO), do którego trafiają: odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny
i elektroniczny, opony, folie rolnicze, odpady niebezpieczne.
Na terenie Gminy zostały wdrożone i działają 3 systemy selektywnego zbierania odpadów:
- system selektywnego zbierania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji system workowy,
- system selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych - poprzez dowóz własny
do punktu zbiorczego.
42
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
- system zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego - poprzez dowóz
własny do 2 punktów: GPZO w Kozłowie Biskupim oraz na teren dawnego SKR w
Nowej Suchej.
Zbiórka innych odpadów, poza zebranymi selektywnie, odbywa się poprzez dowóz przez
mieszkańców do GPZO.
Na podstawie zgłoszeń od mieszkańców, w 2008 roku na terenie Gminy została
przeprowadzona
inwentaryzacja
wyrobów
zawierających
azbest.
Uchwałą
nr
152/XXXVIII/2009 został opracowany Program usuwania wyrobów zawierających azbest.
W 2011 roku z terenu Gminy usunięto 111,59 m3 azbestu wykorzystywanego przez osoby
fizyczne. Na koniec 2011 roku na terenie Gminy było 2 666,46 m3 wyrobów zawierających
azbest wykorzystywanych przez osoby fizyczne.
Gmina posiada podpisaną umowę na wywóz padłych zwierząt. W 2010 roku z terenu
Gminy zebrano 4 sztuki takich odpadów.
Gmina Nowa Sucha należy do Związku Gmin Wiejskich Rzeczpospolitej Polskiej.
Opady z sektora gospodarczego
Głównym źródłem powstawania odpadów z sektora gospodarczego jest przemysł
i usługi, w przypadku odpadów niebezpiecznych również służba zdrowia i działalność
weterynaryjna.
W 2010 roku na terenie Gminy wytworzono 609,76 Mg odpadów. Dużą ilość
odpadów stanowiły ustabilizowane komunalne osady ściekowe (190805) oraz odpadowa
tkanka zwierzęca oraz surowce i produkty nienadające się do spożycia i przetwórstwa
(020202
i
020203).
Odpady
przemysłowe
poddawane
były
odzyskowi
oraz
unieszkodliwianiu.
Tabela 10. Wykaz wytwórców odpadów na terenie Gminy w 2010 roku (wg bazy Marszałka
Województwa Mazowieckiego - dane WSO)
Lp.
Nazwa posiadacza
Kody odpadów
Ilość
Mg/rok
43
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Lp.
Nazwa posiadacza
Kody odpadów
Ilość
Mg/rok
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna,
1.
Kozłów Biskupi, ul. Kasztanowa 14,
020182, 100101
29,0
96-513 Nowa Sucha
2.
3.
„AGROMAKS” Sp. z o.o. , Mizerka
57A, 96-513 Nowa Sucha
Jednostka Gospodarcza Zasobu w
Łodzi - Rokotów
4.
020202, 020203, 020299, 150101, 150102, 150103,
150104, 150110*, 150202*, 160103, 160213*,
173,279
160508*, 170405
190805
209,5
200399
8,64
180103*
0,0239
180103*
0,0082
130508*, 170503*
62,177
PPHU MULTI-PLAST Edyta
Jędrzejewska, Stary Dębsk 3B, 96513 Nowa Sucha
Prywatna Praktyka Stomatologiczna
5.
Dorota Mitręga, Nowa Sucha, 96-513
Nowa Sucha
Grupowa Praktyka Pielęgniarsko-
6.
Położnicza ZDROWIE, Nowa Sucha,
96-513 Nowa Sucha
7.
8.
9.
AWAS-SERWIS Sp. z o.o. Gm.
Nowa Sucha
Gmina Nowa Sucha, 96-513 Nowa
150101, 150104, 150107, 190801, 190802, 200335*,
Sucha
200307
Gabinet Weterynaryjny Andrzej
Grymuza, 96-513 Nowa Sucha
180202*
58,129
0,01
4.4. Hałas
Hałas jest zanieczyszczeniem środowiska charakteryzującym się mnogością źródeł
i powszechnością występowania. Ze względu na środowisko występowania możemy dokonać
podziału hałasu na trzy podstawowe grupy:
 hałas w przemyśle (przemysłowy),
 hałas w pomieszczeniach mieszkalnych, użyteczności publicznej i terenach
wypoczynkowych (komunalny),
 hałas od środków transportu (komunikacyjny).
Źródła hałasu ze względu na obszar ich występowania można sklasyfikować w dwóch
grupach:
44
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 źródła pojedyncze np. środki komunikacji, transportu i produkcji w obiektach i na
zewnątrz,
 źródła zgrupowane na określonej przestrzeni np. drogi, lotniska, dworce,
zajezdnie, stacje rozrządowe, obiekty przemysłowe, rozrywkowe, sportowe.
Dominujący wpływ na klimat akustyczny środowiska ma hałas komunikacyjny.
Istotną rolę w kształtowaniu hałasu komunikacyjnego odgrywa: natężenie ruchu pojazdów,
ich moc akustyczna oraz rodzaj, stan i układ dróg.
Ważnymi czynnikami wpływającymi na klimat akustyczny wokół szlaków
komunikacyjnych jest zagospodarowanie otoczenia oraz zastosowane rozwiązania techniczne
i budowlane. Istotny jest również stan nawierzchni drogowej. Duży wpływ na systematyczny
wzrost uciążliwości hałasowej ma wzrastająca ilość samochodów i to dotyczy również Gminy
Nowa Sucha. Bardzo często są to pojazdy stare, przywożone z krajów Wspólnoty
Europejskiej, przestarzałe technologicznie i o złym stanie technicznym.
Kolejnym istotnym źródłem hałasu, które wpływa na kształtowanie lokalnego klimatu
akustycznego jest hałas przemysłowy.
Poziomy hałasów przemysłowych kształtują się w sposób indywidualny dla każdego obiektu
i zależą od zbioru maszyn i urządzeń hałasotwórczych, izolacyjności obudowy hal
przemysłowych oraz prowadzonego procesu technologicznego. Na terenie Gminy brak jest
istotnych źródeł hałasu przemysłowego.
4.5. Promieniowanie elektromagnetyczne
Promieniowanie elektromagnetyczne towarzyszy człowiekowi od początku jego
istnienia i do niedawna pochodziło głównie z naturalnych źródeł jakimi są Ziemia, Słońce i
Wszechświat, a także z naturalnych wyładowań elektrycznych, którymi są pioruny. Do
sztucznych źródeł pola elektromagnetycznego, a także statycznego pola elektrycznego i
magnetycznego, które towarzyszą nam w życiu codziennym należą: odbiorniki TV i monitory
komputerowe, kuchenki mikrofalowe, telefony bezprzewodowe i komórkowe, bramki w
przejściach sklepów, pralki, lodówki, suszarki do włosów, aparaty CB-radio, pociągi,
tramwaje, samochody, anteny nadawcze radiostacji, radary, linie energetyczne wysokiego
napięcia, urządzenia przemysłowe, jak np. piece indukcyjne, piece łukowe, zgrzewarki do
folii, stanowiska do naprawy TV i monitorów komputerowych itd. Szczególnie powszechnym
45
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
obecnie źródłem promieniowania elektromagnetycznego są stacje bazowe telefonii
komórkowej.
Źródłem
pól
elektromagnetycznych
są
także
linie
elektryczne
i
urządzenia
elektroenergetyczne. Przez teren Gminy przebiegają linie elektroenergetyczne 110 kV.
Uciążliwość linii mieści się w strefach ochronnych, których maksymalny zasięg wynosi: 12 m
dla linii 110 kV licząc od osi skrajnych przewodów.
4.6. Poważne awarie
Pod pojęciem poważnych awarii rozumiemy zdarzenia, w szczególności emisję, pożar lub
eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu,
w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do
natychmiastowego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego
zagrożenia z opóźnieniem.
Potencjalne zagrożenia wystąpieniem awarii stwarzają:
 transport materiałów i substancji niebezpiecznych głównie na drogach krajowych,
wojewódzkich i powiatowych,
 magazynowanie materiałów i substancji niebezpiecznych.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie
rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje
o zaliczeniu go do zakładów o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku
wystąpienia poważnych awarii przemysłowych (Dz. U. Nr 58, poz. 533 ze zmianami) na
terenie Gminy nie zlokalizowano zakładów zaliczanych do zakładów o zwiększonym lub
dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii przemysłowych.
Jedną z przyczyn wystąpienia poważnych awarii są pożary. Najczęściej występują one
w rolnictwie, w lokalnych zakładach produkcyjno - usługowych oraz w lasach. Pożary
w pewnych grupach obiektów ulegają sezonowemu nasileniu. W okresie wczesnowiosennym
i letnim wzrasta liczba pożarów na obszarach leśnych i nieużytkach.
Innymi zagrożeniami, które mogą wystąpić na terenie Gminy są huragany, burze oraz
gwałtowne opady atmosferyczne.
46
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
4.7. Gospodarka energią
Globalne problemy ekologiczne świata - niekorzystne i zbyt szybkie zmiany klimatu,
zakwaszenie opadów atmosferycznych oraz degradacja chemiczna gleb związane są ze
wzrostem
emisji
dwutlenku
węgla,
dwutlenku
siarki,
tlenków
azotu.
Głównym
antropogenicznym źródłem emisji tych gazów jest spalanie paliw, głównie dla celów
energetycznych. Poziom zużycia energii jest stymulowany przez przemysł i gospodarstwa
domowe. Relatywnie wysoki udział Polski w emisji gazów cieplarnianych ma swoje źródło
w strukturze wykorzystywanych nośników energii. Mimo, że w ostatnich latach uległa ona
istotnej poprawie, to jednak wciąż jeszcze dominującym pierwotnym źródłem energii jest
węgiel kamienny.
Biorąc pod uwagę niepokojące informacje naukowców na temat zmian klimatu, ważne
jest, aby podejmować działania mające na celu zwiększenie efektywności wykorzystywania
surowców energetycznych, głównie poprzez zmniejszenie energochłonności procesów
produkcyjnych, zmianę struktury zużywanych paliw i przyjazne środowisku zachowanie
konsumenckie (poprawa efektywności energetycznej, stosowanie źródeł energii przyjaznych
środowisku). Pożądany jest także wzrost produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz
bezemisyjnych.
Problemy te charakterystyczne są także dla Gminy. Nakłada się na nie jeszcze problem emisji
zanieczyszczeń z procesów spalania w sektorze komunalno-bytowym, gdzie głównie ze
względu na wysokie ceny oleju opałowego i brak szerokiego dostępu do sieci gazowych, w
ogrzewaniu przeważa jako paliwo węgiel kamienny.
W efekcie w sezonie grzewczym
następuje wzrost emisji pyłowo-gazowej na terenach zabudowy mieszkaniowej nie
podłączonej do ogólnych systemów ciepłowniczych.
Na terenie Gminy występują dość dogodne warunki do produkcji energii cieplnej
z wykorzystaniem promieniowania słonecznego przez kolektory cieczowe lub próżniowe.
Kolektory słoneczne mogą być wykorzystywane do podgrzewania wody i powietrza
w domkach jednorodzinnych.
W ostatnich lata podjęto również działania w celu budowy wiatraków. Jednak do chwili
obecnej na terenie Gminy nie zostały one zlokalizowane.
47
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
5. WNIOSKI Z DIAGNOZY STANU ŚRODOWISKA
W następstwie przeprowadzonej oceny stanu środowiska w poszczególnych jego
elementach sformułowano wspólne, strategiczne czynniki, które uznano za ważne dla Gminy
Nowa Sucha przy określaniu celów, kierunków i przedsięwzięć programowych.
Tabela 11. Uwarunkowania wewnętrzne Gminy Nowa Sucha
Słabe strony
Mocne strony
Gospodarka wodno-ściekowa

wysoki stopień zwodociągowania Gminy,

około 99%
wodociągu
mieszkańców
korzysta
z

około 18% mieszkańców Gminy korzysta z
kanalizacji sanitarnej,

niedostatecznie rozwinięta sieć kanalizacyjna

nieprawidłowa
opadowymi
gospodarka
wodami
Zasoby przyrody i krajobrazu

ciekawe,

małe zasoby przyrodnicze,

duże walory krajobrazowe terenu

praktycznie brak jest terenów chronionych
(tylko użytki ekologiczne),

słaby rozwój turystyki,

brak gospodarstw agroturystycznych
Powierzchnia ziemi

niski stopień degradacji powierzchni Gminy,

dobre warunki geotechniczne

przewaga gleb średniej jakości: płowych,
bielicowych i brunatnych

niekorzystna struktura paliw w systemach
grzewczych, szczególnie w gospodarstwach
indywidualnych. Jako paliwo wykorzystany
jest głównie węgiel kamienny
Powietrze

dobra jakość powietrza
badanych wskaźników
w
większości
Gospodarka odpadami
48
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019

systematyczny rozwój systemów zbiórki
odpadów i objęcie systemem zbierania
odpadów komunalnych coraz większej liczby
mieszkańców,

zorganizowanie Gminnego Punktu Zbierania
Odpadów Niebezpiecznych

około 45% mieszkańców objętych jest
zorganizowanym systemem gospodarowania
odpadami,

składowanie jako dominujący sposób
gospodarowania odpadami komunalnymi,
Gospodarka zasobami środowiska

wykształcona
kadra
w administracji samorządowej,

możliwość
kształcenia
zrównoważonego rozwoju,

możliwość pozyskiwania
ochronę środowiska
zatrudniona
na
rzecz
funduszy

niewystarczająca świadomość ekologiczna
mieszkańców,

niski budżet Gminy,

brak pełnego monitoringu środowiska
na
Tabela 12. Uwarunkowania zewnętrzne Gminy Nowa Sucha
Zagrożenia
Szanse

integracja europejska i wpływ środków UE,


regulacje
prawne
zobowiązujące
podniesienia jakości środowiska,
niewystarczająca świadomość ekologiczna
decydentów i społeczeństwa,

brak spójnych rozwiązań instytucjonalnych w
zakresie ochrony środowiska,

ciągła
zmiana
ekologicznego,
do

postęp techniczny,

dobre połączenia komunikacyjne,

zainteresowanie turystów terenami cennymi,


możliwość
udziału
w
edukacyjnych podnoszących
ekologiczną społeczeństwa.
napływ
zanieczyszczeń
ościennych,

słaba współpraca z sąsiednimi Gminami

brak regionalnego systemu gospodarowania
odpadami komunalnymi
programach
świadomość
przepisów
z
prawa
terenów
49
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
6. KLUCZOWE PROBLEMY EKOLOGICZNE WYMAGAJĄCE
ROZWIĄZANIA

Niewystarczający stopień skanalizowania Gminy Nowa Sucha
Tylko 17,7% mieszkańców Gminy korzysta z kanalizacji sanitarnej co powoduje, że część
wytwarzanych ścieków trafia w sposób niezorganizowany do środowiska, w tym do wód
powierzchniowych i podziemnych.

Niska jakość wód w rzekach
Wody powierzchniowe na terenie Gminy są średnio lub znacznie zanieczyszczone. W celu
poprawy jakości wód należy podjąć działania prowadzące do ograniczenia dopływu
zanieczyszczeń ze źródeł punktowych oraz obszarowych. Ważnym zadaniem jest rozwój sieci
kanalizacji sanitarnej.

Zintensyfikowanie działań na rzecz poprawy gospodarki odpadami
Gospodarka odpadami komunalnymi w Gminie wymaga podjęcia działań w kierunku
zmniejszenia ilości odpadów komunalnych deponowanych na składowiskach oraz redukcji
składowanych odpadów biodegradowalnych. Nie w pełni wdrożono zorganizowany system
gospodarki odpadami. Tylko 45% mieszkańców objętych jest zorganizowanym systemem
gospodarowania odpadami
Wciąż za mała ilość odpadów zbierana jest selektywnie. Konieczne jest zintensyfikowania
działań na rzecz wspólnego z innymi Gminami gospodarowania odpadami komunalnymi.

Lokalne zanieczyszczenie powietrza przez źródła powierzchniowe
Teren Gminy został zaklasyfikowany do strefy C głównie ze względu na przekroczenie
dopuszczalnych ilości pyłu zawieszonego, który jest efektem spalania węgla kamiennego.
W tej sytuacji priorytetowym działaniem jest zmiana stosowanego paliwa na źródła
alternatywne tj. gaz ziemny, olej opałowy, energię wiatrową.
50
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019

Występowanie uciążliwości komunikacyjnej
Nadal na terenie Gminy zlokalizowane są drogi wymagające poprawy nawierzchni. Złe
nawierzchnie dróg, zły stan pojazdów oraz wzmożony ruch komunikacyjny powodują
dyskomfort akustyczny dla mieszkańców.
7. ZARZĄDZANIE PROGRAMEM
Zarządzanie „Programem Ochrony Środowiska” powinno być realizowane zgodnie
z kompetencjami i obowiązkami podmiotów zarządzających (administracji rządowej,
samorządowej) w układzie odpowiednim do poziomu (województwo, powiat, Gmina,
jednostki gospodarcze).
Reforma ustrojowa państwa oraz zmiany prawa ekologicznego spowodowały znaczące
zmiany w strukturze organizacyjnej ochrony środowiska. Struktura ta jest obecnie niezwykle
złożona. Generalnie funkcjonuje na 4 poziomach: centralnym, wojewódzkim, powiatowym
i gminnym. Odrębnie działają sieci branżowe.
Struktura organizacyjna ochrony środowiska nie ma charakteru hierarchicznego.
Składają się na nią odrębne i niezależne od siebie organy rządowe i samorządowe, rządowa
administracja zespolona i niezespolona, a dany szczebel administracji realizuje w zasadzie
tylko te zadania, których nie można realizować na szczeblu niższym.
Starosta Sochaczewski jest decydentem w ochronie środowiska wydającym decyzje
dla przedsięwzięć, które są klasyfikowane jako przedsięwzięcia potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko (spis decyzji poniżej), sprawującym nadzór nad spółkami
wodnymi, racjonalną gospodarką łowiecką, ochroną przyrody, realizujący zadania z zakresu
edukacji ekologicznej.
Rodzaje decyzji środowiskowych, które wydaje starosta:
 pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
 decyzje o dopuszczalnym poziomie hałasu,
 pozwolenie zintegrowane,
 pozwolenie wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód,
 pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzeń wodnych,
51
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 pozwolenie wodnoprawne na rolnicze wykorzystanie ścieków, w zakresie nieobjętym
zwykłym korzystaniem z wód,
 pozwolenie wodnoprawne na wprowadzenie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków
zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego,
 pozwolenie wodnoprawne na długotrwałe obniżenie zwierciadła wody podziemnej,
 pozwolenie wodnoprawne na odwadnianie obiektów lub wykopów budowlanych oraz
zakładów górniczych,
 pozwolenie wodnoprawne na wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych
materiałów oraz ich składowanie,
 pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
 decyzja zatwierdzające programy gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
 decyzje na prowadzenie działalności w zakresie odzysku, unieszkodliwiania, zbierania
i transportu odpadów,
 koncesje na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin pospolitych (bez
użycia materiałów wybuchowych i na powierzchni nie przekraczającej 2 ha
i przewidywanym rocznym wydobyciu nie przekraczającym 20 000 m3,
 sprawuje nadzór nad lasami nie będącymi własnością Skarbu Państwa.
Starosta odgrywa istotną rolę w kształtowaniu polityki ekologicznej powiatu oraz w edukacji
ekologicznej.
Wójt pełni bardzo ważną funkcję w dziedzinie ochrony środowiska na szczeblu
samorządowym. Dotyczy ona przede wszystkim planowania przestrzennego oraz spraw
powiązanych
z
korzystaniem
ze
środowiska
przez
osoby
fizyczne
nie
będące
przedsiębiorcami.
Rodzaje zezwoleń środowiskowych, które wydaje Wójt:
 decyzje o uwarunkowaniach środowiskowych,
 decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (decyzja ta stanowi - obok
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - podstawowy instrument,
poprzez który organ Gminy może regulować wiele zagadnień lokalnych, w tym
sprawy ochrony środowiska. Jest to zatem decyzja o bardzo szerokim spektrum
regulacji, jednak umieszczono ją tutaj wśród decyzji środowiskowych z uwagi na jej
wagę w tej dziedzinie),
 zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości,
52
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 zezwolenie na prowadzenie przez przedsiębiorców działalności w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
 zezwolenie na prowadzenie przez przedsiębiorców działalności w zakresie
opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych,
 decyzja w sprawie zatwierdzenia ugody zawartej między właścicielami gruntów
w sprawie zmiany stanu wody na gruntach,
 decyzje nakazujące usunięcie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich
składowania lub magazynowania.
Bardzo istotną rolę w zarządzaniu Programem odgrywają inne organy administracji
rządowej i samorządowej, w tym: Marszałek Województwa Mazowieckiego, Wojewoda
Mazowiecki, Generalny i Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, Mazowiecki
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska oraz Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w
Warszawie.
8. PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA PROGRAMU
8.1. Polityka ekologiczna państwa
Rada Ministrów w dniu 16.12.2008 r. przyjęła projekt Polityki ekologicznej Państwa
w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. Dokument w dniu 22.05.2009 r. został
przyjęty przez Sejm RP i stał się obowiązującym dokumentem strategicznym resortu
środowiska.
Naczelną zasadą „Polityki ekologicznej państwa” jest zasada zrównoważonego
rozwoju, która powinna być realizowana poprzez wdrażanie zasad pomocniczych i
uzupełniających.
Cele Polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do 2016 roku
zostały sprecyzowane w 3 grupach zagadnień:
1.
kierunki działań systemowych,
2.
ochrona zasobów naturalnych,
3. poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego
53
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Cele średniookresowe do 2016 r. uwzględniają:
1. Kierunki działań systemowych
 Uwzględnienie zasad ochrony środowiska w strategiach sektorowych
Głównym celem strategicznym jest doprowadzenie do sytuacji, w której projekty
dokumentów strategicznych wszystkich sektorów gospodarki będą, zgodnie z obowiązującym
w tym zakresie prawem, poddawane procedurze oceny oddziaływania na środowisko i wyniki
tej oceny będą uwzględniane w ostatecznych wersjach tych dokumentów.

Aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska
Głównym celem jest uruchomienie takich mechanizmów prawnych, ekonomicznych i
edukacyjnych, które prowadziłyby do rozwoju proekologicznej produkcji towarów oraz do
świadomych postaw konsumenckich zgodnie z zasadą rozwoju zrównoważonego. Działania
te powinny objąć pełną internalizację kosztów zewnętrznych związanych z presją na
środowisko.
 Zarządzanie środowiskiem
Celem podstawowym jest jak najszersze przystępowanie do systemu EMAS,
rozpowszechnianie wiedzy wśród społeczeństwa o tym systemie i tworzenie korzyści
ekonomicznych dla firm i instytucji będących w systemie.
 Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska
Głównym celem jest podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa, zgodnie z
zasadą „myśl globalnie, działaj lokalnie” .
 Rozwój badań i postęp techniczny
Głównym celem jest zwiększenie roli polskich placówek badawczych we wdrażaniu
ekoinnowacji w przemyśle oraz w produkcji wyrobów przyjaznych dla środowiska oraz
doprowadzenie do zadowalającego stanu systemu monitoringu środowiska.

Odpowiedzialność za szkody w środowisku
Celem polityki ekologicznej jest stworzenie systemu prewencyjnego, mającego na celu
zapobieganie szkodom w środowisku i sygnalizującego możliwość wystąpienia szkody. W
54
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
przypadku wystąpienia szkody w środowisku koszty naprawy muszą w pełni ponieść jej
sprawcy.
 Aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym
W perspektywie średniookresowej jest konieczne przywrócenie właściwej roli planowania
przestrzennego na obszarze całego kraju, w szczególności dotyczy to miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, które powinny być podstawą lokalizacji nowych
inwestycji.
2. Ochrona zasobów naturalnych
 Ochrona zasobów naturalnych
Podstawowym celem jest zachowanie bogatej różnorodności biologicznej polskiej
przyrody na
różnych
poziomach
(genetycznym),
gatunkowym
umożliwieniem
zrównoważonego
organizacji:
oraz
na
poziomie
ponadgatunkowym
rozwoju
wewnątrzgatunkowym
(ekosystemowym),
gospodarczego
kraju,
który
wraz
w
z
sposób
niekonfliktowy współistnieje z różnorodnością biologiczną.
 Ochrona i zrównoważony rozwój lasów
W perspektywie średniookresowej zakłada się dalsze prace w kierunku racjonalnego
użytkowania zasobów leśnych przez kształtowanie ich właściwej struktury gatunkowej i
wiekowej, z zachowaniem bogactwa biologicznego. Oznacza to rozwijanie idei trwale
zrównoważonej i wielofunkcyjnej gospodarki leśnej.
 Racjonalne gospodarowanie zasobami wody
Głównym celem jest racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i
podziemnych w taki sposób, aby uchronić gospodarkę narodową od deficytów wody i
zabezpieczyć przed skutkami powodzi oraz zwiększenie samofinansowania gospodarki
wodnej. Naczelnym zadaniem będzie dążenie do maksymalizacji oszczędności zasobów
wodnych na cele przemysłowe i konsumpcyjne, zwiększenie retencji wodnej oraz skuteczna
ochrona głównych zbiorników wód podziemnych przed zanieczyszczeniem.

Ochrona powierzchni ziemi
Głównymi celami średniookresowymi dla ochrony powierzchni ziemi, a w szczególności
dla ochrony gruntów użytkowanych rolniczo jest:
55
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019

rozpowszechnianie dobrych praktyk rolnych i leśnych, zgodnych z zasadami rozwoju
zrównoważonego,

przeciwdziałanie degradacji terenów rolnych, łąkowych i wodno-błotnych przez
czynniki antropogeniczne,
 zwiększenie skali rekultywacji gleb zdegradowanych i zdewastowanych, przywracając
im funkcję przyrodniczą, rekreacyjną lub rolniczą.

Gospodarka zasobami geologicznymi
Podstawowym
celem
jest
racjonalizacja
zaopatrzenia
ludności
oraz
sektorów
gospodarczych w kopaliny i wodę z zasobów podziemnych oraz otoczenia ich ochroną przed
ilościową i jakościową degradacją.
3. Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego
Środowisko a zdrowie
Celem działań w obszarze zdrowia środowiskowego jest dalsza poprawa stanu
zdrowotnego mieszkańców w wyniku wspólnych działań sektora ochrony środowiska z
sektorem zdrowia oraz skuteczny nadzór nad wszystkimi w kraju instalacjami będącymi
potencjalnymi źródłami awarii przemysłowych powodujących zanieczyszczenie środowiska.
Jakość powietrza
Najważniejszym zadaniem będzie dążenie do spełnienia przez RP zobowiązań
wynikających z Traktatu Akcesyjnego oraz z dwóch dyrektyw unijnych. Z Dyrektywy LCP
wynika, że emisja z dużych źródeł energii, o mocy powyżej 50 MWc, już w 2008 r. nie
powinna być wyższa niż 454 tys. ton dla SO2 i 254 tys. ton dla NOx.
Limity te dla 2010 r. wynoszą dla SO2 - 426 tys., dla NOx - 251 tys. ton, a dla roku
2012 wynoszą dla SO2 - 358 tys. ton, dla NOx - 239 tys. ton. Trzeba dodać, że są to limity
niezwykle trudne do dotrzymania dla kotłów spalających węgiel kamienny lub brunatny
nawet przy zastosowaniu instalacji odsiarczających gazy spalinowe. Podobnie trudne do
spełnienia są normy narzucone przez Dyrektywę CAFE, dotyczące pyłu drobnego o
granulacji 10 mikrometrów (PM10) oraz 2,5 mikrometra (PM 2,5). Do roku 2016 zakłada się
także całkowitą likwidację emisji substancji niszczących warstwę ozonową przez wycofanie
ich z obrotu i stosowania na terytorium Polski.
56
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Ochrona wód
Do końca 2015 r. Polska powinna zapewnić 75% redukcji całkowitego ładunku azotu i
fosforu w ściekach komunalnych kończąc krajowy program budowy oczyszczalni ścieków i
sieci kanalizacyjnych dla wszystkich aglomeracji powyżej 2 000 RLM. Osiągnięcie tego celu
będzie oznaczało przywrócenie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych w
całym kraju, a także realizację Bałtyckiego Programu Działań dotyczącego walki z
eutrofizacją wód Bałtyku. Naczelnym celem polityki ekologicznej Polski w zakresie ochrony
zasobów wodnych jest utrzymanie lub osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód, w tym
również zachowanie i przywracanie ciągłości ekologicznej cieków. Ten długofalowy cel
powinien być zrealizowany do 2015 r. tak, jak to przewiduje dla wszystkich krajów Unii
Europejskiej Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60/WE, natomiast w polskim prawodawstwie
ustawa - Prawo wodne. Cel ten będzie realizowany przez opracowanie dla każdego
wydzielonego w Polsce obszaru dorzecza planu gospodarowania wodami oraz programu
wodno-środowiskowego kraju. W tych dokumentach planistycznych zawarte będą między
innymi informacje na temat działań, które należy podjąć w terminie do końca 2012 r., aby
móc osiągnąć zakładane cele środowiskowe. Plany gospodarowania wodami opracowane
zostaną do grudnia 2009 r. Dokumenty te, zgodnie z ustawą - Prawo wodne, zatwierdzane są
przez Radę Ministrów.
Gospodarka odpadami
Celami średniookresowymi w zakresie gospodarki odpadami są:

utrzymanie tendencji oddzielenia ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu
gospodarczego kraju (mniej odpadów na jednostkę produktów, mniej opakowań,
dłuższe okresy życia produktów itp.),

znaczne zwiększenie odzysku energii z odpadów komunalnych w sposób bezpieczny
dla środowiska,

zamknięcie wszystkich składowisk, które nie spełniają standardów UE i ich
rekultywacja,
 sporządzenie
spisu
zamkniętych
oraz
opuszczonych
składowisk
odpadów
wydobywczych, wraz z identyfikacją obiektów wpływających znacząco na
środowisko (obowiązek wynikający z dyrektywy 2006/21/WE oraz ustawy z dnia 10
lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. Nr 138, poz. 865),
57
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 eliminacja
kierowania
na
składowiska
zużytego
sprzętu
elektrycznego
i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów,

pełne zorganizowanie krajowego systemu zbierania wraków samochodów i demontaż
pojazdów wycofanych z eksploatacji,

takie zorganizowanie
systemu
preselekcji
sortowania i
odzysku odpadów
komunalnych, aby na składowiska nie trafiało ich więcej niż 50% w stosunku do
odpadów wytworzonych w gospodarstwach domowych.
Oddziaływanie hałasu i pól elektromagnetycznych
Celem średniookresowym w zakresie ochrony przed hałasem jest dokonanie
wiarygodnej oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do
zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe.
Podobny jest też cel działań związanych z zabezpieczeniem społeczeństwa przed
nadmiernym oddziaływaniem pól elektromagnetycznych.
Substancje chemiczne w środowisku
Średniookresowym celem polityki ekologicznej w odniesieniu do chemikaliów jest
stworzenie efektywnego systemu nadzoru nad substancjami chemicznymi dopuszczonymi na
rynek, zgodnego z zasadami Rozporządzenia REACH.
Nowa Polityka ekologiczna państwa zawiera także w każdym z ww. działań systemowych
kierunki działań na lata 2009-2012, które zostały uwzględnione w projekcie zadaniowym.
8.2. Strategia rozwoju kraju
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 (SRK) jest podstawowym dokumentem
strategicznym określającym cele i priorytety w obszarze rozwoju społeczno – gospodarczego
Polski oraz warunki, które powinny ten rozwój zapewnić. Strategia opracowana jest przy
uwzględnieniu zasady zrównoważonego rozwoju, przy równorzędnym traktowaniu trzech
podstawowych filarów: gospodarczego, społecznego i środowiskowego. Dokument ten
uwzględnia jednocześnie najważniejsze trendy rozwoju światowej gospodarki oraz cele, jakie
stawia Unia Europejska w Strategii Lizbońskiej. SRK nadaje priorytet tym działaniom w
latach 2007-2015. Celem strategii jest podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców
Polski.
58
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Wśród pięciu priorytetów SRK na miejscu drugim wymienia „Poprawę infrastruktury
podstawowej: technicznej i społecznej”, w której precyzuje m.in. potrzebę inwestycji z
zakresu ochrony środowiska, w szczególności uwzględniających ochronę zasobów wodnych,
poprawiających czystość i jakość wody oraz powietrza, zapewniających oszczędność energii,
zabezpieczających przed katastrofami naturalnymi itp.
Dokument stanowi podstawę do efektywnego wykorzystania przez Polskę środków
finansowych krajowych, a także z Unii Europejskiej na realizację celów społecznogospodarczych. SRK stanowi bazę odniesienia dla innych strategii i programów rządowych,
jak i opracowywanych przez jednostki samorządu terytorialnego. jest też podstawową
przesłanką dla Narodowej Strategii Spójności.
8.3. Narodowa Strategia Spójności
Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia)
jest strategicznym dokumentem określającym priorytety i obszary wykorzystania oraz system
wdrażania funduszy unijnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR),
Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności (FS) na lata 20072013.
Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności
polskiej
gospodarki, a także stojących przed nią szans. Narodowa Strategia Spójności jest realizowana
przy pomocy Programów Operacyjnych (PO) zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju
Regionalnego oraz 16 Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) zarządzanych przez
zarządy poszczególnych województw.
Jednym z sześciu programów operacyjnych jest Program Operacyjny Infrastruktura
i Środowisko (PO IiŚ). Głównym celem tego programu jest podniesienie atrakcyjności
inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej, przy
równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa, zachowaniu
tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.
W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko realizowanych jest 15
priorytetów.
Są to:
1. Gospodarka wodno-ściekowa;
59
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
2. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi;
3. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom.
4. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska;
5. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych;
6. Drogowa i lotnicza sieć TEN-T;
7. Transport przyjazny środowisku;
8. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe;
9. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna;
10. Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii;
11. Kultura i dziedzictwo kulturowe;
12. Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia;
13. Infrastruktura szkolnictwa wyższego
14. Pomoc techniczna Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego;
15. Pomoc techniczna - Fundusz Spójności.
8.4. Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego na lata
2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.
Podstawą „Programu ochrony środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 20072010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.” jest zgodność z celami zawartymi w:
 Polityce Ekologicznej Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy do
2010 r.,
 Projekcie Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2011-2014,
 Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015,
 Narodowej Strategii Spójności 2007-2013,
 Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Mazowieckiego,
 Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego,
 Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego.
„Programu ochrony środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2010
z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.” kontynuuje politykę ekologiczną województwa
60
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
przyjętą w Programie Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2003-2011
szczególnie w zakresie polityki długoterminowej (uzyskanie poprawy stanu środowiska jest
procesem długotrwałym). Program zawiera cele nadrzędne, główne, cele długoterminowe,
cele strategiczne oraz kierunki działań niezbędnych do poprawy stanu środowiska w
województwie mazowieckim.
Mając na uwadze opisane powyżej przesłanki przyjęto, że celem nadrzędnym jest
„Ochrona walorów przyrodniczych i poprawa standardów środowiska”.
Cele główne Programu obejmują:
1. Zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska,
2. Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii oraz rozwój
proekologicznych form działalności gospodarczej,
3. Utworzenie spójnego systemu obszarów chronionych,
4. Zwiększenie lesistości i ochrona lasów,
5. Poprawę stanu bezpieczeństwa ekologicznego,
6. Podnoszenie poziomu wiedzy ekologicznej.
Misją Programu jest: „Poprawa jakości życia i bezpieczeństwa ekologicznego mieszkańców
województwa mazowieckiego”
Priorytety ekologiczne:

Ochrona zasobów wodnych, ochrona przed powodzią i suszą, gospodarka wodnościekowa;

Racjonalna gospodarka odpadami;

Ochrona powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniami;

Ochrona i zwiększenie zasobów przyrody, w szczególności różnorodności biologicznej.
Poza ww. priorytetami przyjęto jako ważne dla poprawy stanu środowiska, zadania w
Programie dotyczące:

ochrony przed hałasem (głównie drogowym),

ochrony ziemi (gleby i zasobów surowców mineralnych),

racjonalizacji wykorzystania zasobów surowców i energii (w tym energii odnawialnej),
61
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019

ochrony przed PEM,

ochrony przed skutkami awarii przemysłowych,

wzmacniania systemu zarządzania środowiskiem i poprawy świadomości ekologicznej
społeczeństwa
8.5. Program ochrony środowiska dla Powiatu Sochaczewskiego oraz
Strategia Rozwoju Powiatu Sochaczewskiego
Cele przyjęte w Programie ochrony środowiska są ściśle powiązane z celami określonymi w
strategii rozwoju powiatu sochaczewskiego.
Cel nadrzędny
Za nadrzędny cel rozwoju powiatu sochaczewskiego przyjmuje się:
Wspieranie rozwoju gospodarczego regionu w dążeniu do osiągnięcia dobrobytu
i bezpieczeństwa mieszkańców, uwzględniając potrzebę ochrony środowiska naturalnego.
CELE OPERACYJNE:
Społeczeństwo

Poprawa warunków kształcenia - remonty i modernizacje budynków szkolnych
Nowoczesne i zgodne ze standardami europejskimi warunki kształcenia młodych
mieszkańców powiatu są jednym z ważniejszych celów społecznych. Dlatego prowadzone
będą systematycznie prace modernizacyjne i remonty by poprawić jakość budynków
szkolnych.
Cele gospodarcze
 Rozbudowa i modernizacja infrastruktury komunikacyjnej
Dostosowanie dróg do standardów Unii Europejskiej zmusza do ciągłych modernizacji
i remontów. Z uwagi na bardzo kosztowne inwestycje, wykonuje się co roku nieduże odcinki
dróg. Oddanie dwóch obwodnic w Młodzieszynie i w Sochaczewie usprawniło bardzo ruch
samochodowy w powiecie. Bez dobrego dojazdu nie można liczyć na zainteresowanie
inwestora i na to, że rodzime firmy będą się rozwijać.
62
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Cele związane z ochroną środowiska naturalnego
 Budowa systemu zagospodarowania odpadów
W powiecie nie wypracowano koncepcji zagospodarowania odpadów. Nie ma składowisk
odpadów, ani firm zajmujących się recyklingiem i odzyskiwaniem surowców z odpadów. Brak
powszechnej organizacji zbiórki odpadów w Gminach i powiecie powoduje duże
zanieczyszczenie lasów, rowów i pasów przydrożnych. Niska jest nadal świadomość
mieszkańców. Szczególnie zła jest gospodarka ściekowa w powiecie. Brak kanalizacji,
wylewanie ścieków komunalnych prosto do rowów lub na pola zanieczyszcza gleby i wody
gruntowe. Poprawić sytuację może opracowanie i wdrożenie programu zagospodarowania
odpadów w powiecie.

Budowa systemu ochrony zlewni Bzury
Opracowanie programu ochrony zlewni Bzury na terenie województwa łódzkiego zachęciło
jednostki samorządowe z województwa mazowieckiego znajdujące się też w obszarze zlewni
tej rzeki do opracowania programu Bzura Plus. Realizacja projektu przyczyni się do poprawy
warunków środowiskowych i ożywienia gospodarczego w tym obszarze.

Opracowanie strategii ochrony środowiska naturalnego
Kompleksowe programy pomagają w wypracowaniu skutecznych rozwiązań.
Powiązanie działań daje w długim okresie czasu konkretne i trwałe rezultaty. Dlatego
niezbędne wydaje się przygotowanie programu, który pozwoli na systematyczne dochodzenie
do planowanych rezultatów. Problem ochrony środowiska jest o tyle trudny do wdrożenia, że
jego realizacja nie przekłada się bezpośrednio na efekty finansowe. Jednak dewastacja
środowiska odbija się niekorzystnie na warunkach i jakości życia. Duży nacisk trzeba położyć
na
prowadzenie
szerokich
akcji
informacyjnych
o
zagrożeniach,
jakie
niosą
niezagospodarowane odpady i niekontrolowane używanie środków chemicznych.
ZADANIA SZCZEGÓŁOWE:
Społeczeństwo
 Poprawa warunków kształcenia - remonty i modernizacja budynków szkolnych
Zadanie: dostosowanie budynków szkolnych
63
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Termoizolacja budynków ZS RCKU, ZSO, ZSCKP i szkoły ZSS oraz Ośrodka Szkolno
Wychowawczego w Załuskowie. Remonty dachów w szkołach ZSO i ZSCKP.
Gospodarka

Rozbudowa i modernizacja infrastruktury komunikacyjnej
Zadanie: Dostosowanie dróg do standardów Unii Europejskiej.
Przebudowa drogi Iłów - Brzozów
Przebudowa drogi Żelazowa Wola - Mokas
Budowa drogi - Strojec
Poszerzenie ul. Trojanowskiej w Sochaczewie
Budowa mostu na ul. Młynarskiej w Sochaczewie oraz budowa chodników na terenie powiatu
Środowisko.
 Budowa systemu zagospodarowania odpadów:
Zadania: Przygotowanie programu zagospodarowania odpadów.
- Opracowanie programu: zagospodarowania padliny, zorganizowanie wspólnej akcji z
samorządami gmin informacyjno promocyjnej na rzecz powszechnej zbiórki odpadów (celem
zorganizowania referendum w Gminach), przygotowanie programu promocji dla pozyskiwania
surowców wtórnych wśród mieszkańców powiatu, organizowanie akcji na rzecz likwidacji dzikich
wysypisk śmieci, opracowanie programu likwidowania i wymiany eternitu na budynkach.

Budowa systemu ochrony zlewni Bzury
Zadanie: Opracowanie szczegółowego programu ochrony zlewni Bzury (Program Bzura
Plus) i włączenie się do programu Bzura.
 Opracowanie długofalowej koncepcji ochrony środowiska naturalnego
Zadania:
Przygotowanie
strategii
ochrony
środowiska
naturalnego
w
powiecie
sochaczewskim.
- Organizowanie akcji w lokalnych mediach popularyzujących programy rolno środowiskowe.
64
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
9. CELE I DZIAŁANIA PROEKOLOGICZNE W GMINIE
NOWA SUCHA
Główne cele i działania przyjęte w Programie ochrony środowiska są zgodne z założeniami
przyjętymi w dokumentach wyższego rzędu.
9.1. CEL SZCZEGÓŁOWY: Ograniczenie emisji substancji i energii
9.1.1. DZIAŁANIA: Osiągnięcie lepszej jakości wód w zakresie badanych parametrów
Tabela 13. Zadania w zakresie ochrony wód
L.p.
Termin
realizacji
Zadanie
Efekty
1.
Budowa przydomowych
oczyszczalni ścieków
2012–2018
Zwiększenie liczby ludności korzystającej
Z oczyszczalni. Poprawa jakości środowiska
wodnego..
2.
Budowa, rozbudowa i
modernizacja sieci kanalizacyjnej
sanitarnej.
2012–2018
Zwiększenie liczby ludności korzystającej
z kanalizacji. Poprawa jakości wód.
3.
Inwentaryzacja zbiorników
bezodpływowych ścieków
bytowych.
2012–2019
Informacja o ilości ścieków gromadzonych
w zbiornikach bezodpływowych i sposobie
gospodarowania osadami ściekowymi.
9.1.2. DZIAŁANIE: Osiągnięcie lepszej jakości powietrza
Tabela 14. Zadania w zakresie ochrony powietrza
L.p.
Zadanie
Termin
realizacji
Efekty
1.
Termomodernizacja budynków.
2012-2019
Ograniczenie emisji SO2,NO2, CO2.
2.
Zmiana paliwa węglowego na paliwa
ekologiczne.
2012-2019
Ograniczenie emisji pyłu, CO2,
węglowodorów, NO2.
3.
Uwzględnienie wymogów stosowania
technologii niskoemisyjnych, nie
emitujących odorów w decyzjach o
środowiskowych uwarunkowaniach.
2012-2019
Ograniczenie emisji SO2, CO2, pyłu,
odorów.
65
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
9.1.3. DZIAŁANIE: Ograniczenie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego do
obowiązujących norm
Tabela 15. Zadania w zakresie ograniczenia hałasu i promieniowania elektromagnetycznego
L.p.
Termin
realizacji
Zadanie
1.
Poprawa stanu nawierzchni drogowych.
2012-2019
2.
Uwzględnienie w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego danych
o: dopuszczalnym poziomie hałasu w
środowisku na terenach chronionych
akustycznie, źródłach promieniowania
elektromagnetycznego, obszarach
ograniczonego użytkowania.
2012–2019
Efekty
Ograniczenie hałasu, poprawa komfortu
podróżowania.
Zapobieganie lokalizacji inwestycji
uciążliwych akustycznie na terenach
chronionych pod kątem akustycznym i
promieniowaniu elektromagnetycznym
przekraczającym dopuszczalne normy.
9.1.4. DZIAŁANIE: Minimalizacja wytwarzania oraz składowania odpadów, osiągnięcie
maksymalnych poziomów odzysku odpadów
Tabela 16. Zadania w zakresie gospodarki odpadami
L.p.
Zadanie
Termin
realizacji
Efekty
1.
Wdrożenie zintegrowanego systemu
gospodarowania odpadami.
2012-2014
2.
Poprawa i doskonalenie selektywnej
zbiórki odpadów opakowaniowych.
Minimalizacja odpadów składowanych na
2012-2019 składowisku, dążenie do uzyskania zakładanych
limitów odzysku i recyklingu.
3.
Inwentaryzacja i likwidacja dzikich
składowisk odpadów.
2012-2019 Czyste środowisko.
4.
5.
6.
Eliminacja zagrożeń wywoływanych przez
niewłaściwą gospodarkę odpadami.
Wdrożenie systemu pełnej i
wiarygodnej ewidencji zbieranych
2012-2013 Informacja o ilości i przepływie odpadów.
odpadów komunalnych.
Objęcie zorganizowaną zbiórką
odpadów wszystkich mieszkańców
2012-2014 Czyste środowisko.
Gminy.
Wdrażanie systemów segregacji
odpadów występujących w strumieniu
Minimalizacja ilości odpadów deponowanych na
odpadów komunalnych ze szczególnym
składowiskach, zwiększenie stopnia odzysku i
uwzględnieniem selektywnej zbiórki
2012-2014
recyklingu odpadów, tworzenie gminnych
odpadów niebezpiecznych i
punktów zbierania odpadów niebezpiecznych.
zwiększenia stopnia odzysku odpadów
biodegradowalnych.
66
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
L.p.
7.
Zadanie
Opracowanie i wdrożenie systemu
gospodarowania odpadami
biodegradowalnymi.
Termin
realizacji
Efekty
2012-2014
Minimalizacja ilości odpadów biodegradowalnych
deponowanych na składowiskach.
9.2. CEL SZCZEGÓŁOWY: Ochrona zasobów środowiska przyrodniczego
i krajobrazu
9.2.1.
DZIAŁANIE:
Ochrona przyrody,
krajobrazu
uwzględnieniem wymogów UE
i
rozwój
turystyki
z
Tabela 17. Zadania w zakresie ochrony przyrody
L.p.
1.
2.
Zadanie
Uwzględnienie w regulaminie
utrzymania czystości i porządku w
Gminie ustawowego zakazu wypalania
roślinności na łąkach, pastwiskach,
nieużytkach, rowach, pasach
przydrożnych.
Prowadzenie działań zapobiegających
bezdomności psów i kotów z
uwzględnieniem działań w zakresie
sterylizacji, adopcji oraz znakowania
zwierząt.
Termin
realizacji
Efekty
Lepsza kondycja zbiorowisk roślinnych
2012-2013 i zwierzęcych.
2012-2019 Mniejsza ilość wałęsających się psów i kotów.
3.
Określanie w studium uwarunkowań
i kierunkach rozwoju przestrzennego
Gminy obszarów oraz zasad ochrony
środowiska i jego zasobów, ochrony
przyrody, krajobrazu.
2010-2017 Zrównoważony rozwój Gminy.
4.
Ochrona terenów chronionych i
zielonych.
Nasadzenia drzew i krzewów.
2012-2019 Zwiększenie zadrzewień.
5.
Urządzenie, utrzymanie i ochrona
terenów zielonych.
2012-2019 Poprawa komfortu życia mieszkańców Gminy.
67
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
9.2.2. DZIAŁANIE: Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych
Tabela 18. Zadania w zakresie ochrony gleb
L.p.
Zadanie
Rekultywacja gleb w przypadku
przekroczenia standardów jakości.
1.
Termin realizacji
Efekty
2012-2019
Utrzymanie dobrej jakości gleb
9.2.3. DZIAŁANIE: Ochrona wód podziemnych
Tabela 19. Zadania w zakresie poprawy jakości wód podziemnych
L.p.
1.
2.
Zadanie
Racjonalne korzystanie z wody
Uwzględnianie w planach zagospodarowania
przestrzennego ochrony Głównego Zbiornika
Wód Podziemnych oraz terenów do
planowanej eksploatacji kopalin
9.3.
Termin realizacji
Efekty
2012-2019
Ochrona zasobów wodnych
Ochrona poziomu wodonośnego
przed zanieczyszczeniami
antropogenicznymi oraz
wyznaczenie terenów, na
których mogą występować
potencjalne złoża kopalin
2012–2019
CEL SZCZEGÓŁOWY : Racjonalne gospodarowanie środowiskiem
9.3.1. DZIAŁANIE: Ograniczenie materiałochłonności, wodochłonności,
energochłonności i odpadowości gospodarki, zatrzymanie wody w środowisku
Tabela 20. Zadania w zakresie racjonalnego gospodarowania środowiskiem
L.p.
1
Termin
realizacji
Zadanie
Analiza zużycia wody podziemnej przez
mieszkańców, działalności gospodarcze.
Efekty
2012-2019
Podstawa do zastosowania mechanizmów
zmierzających do oszczędzania wody
podziemnej.
2
Edukacja ekologiczna społeczeństwa na
rzecz ograniczenia ilości wytwarzanych
odpadów, oszczędzania wody i energii.
2012-2019
Mniej wytwarzanych odpadów.
3
Energooszczędne oświetlenie na ulicach
gmin.
2012-2019
Mniejsze zużycie energii elektrycznej,
mniejsza emisja zanieczyszczeń do
powietrza.
68
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
9.3.2. DZIAŁANIE: Wykorzystanie energii odnawialnej do 7,5 % ogółu energii
Tabela 21. Zadania w zakresie wykorzystania energii odnawialnej
L.p.
1.
Termin
realizacji
Zadanie
Promowanie wśród mieszkańców
Gminy działań zmierzających do
produkcji energii ze źródeł
odnawialnych.
Efekty
2012-2019 Zmniejszenie emisji SO2,NO2, CO2, pyłów.
9.3.3. DZIAŁANIE: Usprawnienie zarządzania środowiskiem
Tabela 22. Zarządzanie środowiskiem
L.p.
Zadania
Termin
Efekty
1.
Rozwój bazy informatycznej o środowisku
i jego ochronie.
2012-2019
Wiarygodna informacja o stanie
środowiska.
2.
Opracowywanie raportów z Programu
ochrony środowiska.
2012-2019
Właściwe zarządzanie środowiskiem.
3.
Doskonalenie służb ochrony środowiska
w zakresie prawa ekologicznego.
2012-2019
Lepsze wdrażanie przepisów prawa
ekologicznego.
4.
Realizacja Programu usuwania wyrobów
zawierających azbest dla Gminy Nowa
Sucha.
2012-2019
Gmina oczyszczona z wyrobów
zawierających azbest.
9.4. CEL SZCZEGÓŁOWY: Wyższy stan aktywności świadomości
ekologicznej społeczeństwa
9.4.1. DZIAŁANIE: Wyższa świadomość ekologiczna społeczeństwa
Tabela 23. Zadania w zakresie podnoszenia świadomości ekologicznej społeczeństwa
L.p.
Zadanie
Termin
realizacji
1.
Rozwijanie różnych form edukacji
ekologicznej społeczeństwa dorosłego
i młodzieży w szkołach.
2012-2019
Efekty
Wyższy stan świadomości ekologicznej, lepsza
dbałość o środowisko.
69
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
L.p.
Zadanie
Termin
realizacji
2.
Edukacja ekologiczna społeczeństwa.
2012-2019
Efekty
9.4.2. DZIAŁANIE: Większa aktywność społeczeństwa na rzecz środowiska
Tabela 24. Zadania w zakresie aktywizacji społeczeństwa
L.p.
1.
2.
3.
Zadanie
Organizowanie akcji lokalnych
służących ochronie środowiska:
Międzynarodowy Dzień Ziemi,
Sprzątanie Świata.
Organizowanie tzw. zielonych miejsc
pracy w zakresie magazynowania,
segregacji, odzysku odpadów,
utrzymania czystości i porządku w
miejscach publicznych, na szlakach
turystycznych, campingach, plażach
konserwacji urządzeń melioracji
wodnych szczegółowych.
Pełne wdrożenie w Gminie systemu
informacji o środowisku i jego
ochronie, a potem jego uzupełnianie.
Termin
realizacji
Efekty
2012-2019
Społeczeństwo zaangażowane w
przedsięwzięciach proekologicznych.
2010-2017
Czyste środowisko (mniej odpadów stałych,
czysta woda, czyste lasy), sprawnie
funkcjonujące systemy melioracyjne.
2010-2017
Podnoszenie świadomości ekologicznej
mieszkańców, rozwój zrównoważony Gminy.
70
Styczeń 2012 rok
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
10. HARMONOGRAM FINANSOWY DZIAŁAŃ
PROEKOLOGICZNYCH
Tabela 25. Długoterminowy harmonogram realizacji Programu na lata 2009-2016 w Gminie
Nowa Sucha (dane UG)
Lp.
1.
Przewidywany
koszt inwestycji
Gospodarka wodno-ściekowa
Budowa sieci kanalizacyjnej
2015
2.000.000
w m. Stary Żylin - Mizerka
Nazwa zadania
Lata realizacji
Źródło
finansowania
WFOŚ i GW, własne
Budowa sieci kanalizacyjnej
2.
w m. Nowa Sucha , Stara
2017
4.000.000
WFOŚiGW, własne
Sucha
Ochrona powietrza - termomodernizacja budynków użyteczności Publicznej:
Szkoła Podstawowa im. Jana
1.
Twarowskiego w
2012-2013
348.000
NFOŚiGW, własne
2012-2013
285 000
NFOŚiGW, włas
2012-2013
415.000
NFOŚiGW, własne
2012-2013
330.000
NFOŚiGW, własne
2012-2013
1.424.500
NFOŚiGW, własne
2015
200.000
PROW, własne
2013
150.000
PROW, własne
8 000
WFOŚiGW, własne
Kurdwanowie
2.
Szkoła Podstawowa w nowej
Suchej im. J. Kopacza
Szkoła Podstawowa im.
3.
Bohaterów Bitwy nad Bzura
w Kozłowie Szlacheckim
4.
5.
6.
7.
Gimnazjum im. Jana Pawła
II w Nowej Suchej
Zespół Szkół w Kozłowie
Biskupim, ul. Olimpijska 1
Ośrodek Zdrowia w Nowej
Suchej
Budynek Urzędu Gminy w
Nowej Suchej
Gospodarka odpadami
Edukacja ekologiczna na
1.
rzecz selektywnej zbiórki
2012-2019
odpadów
Styczeń 2012 rok
71
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Lp.
2.
Nazwa zadania
Usuwanie wyrobów
zawierających azbest
Lata realizacji
Przewidywany
koszt inwestycji
Źródło
finansowania
2012-2019
400 000
WFOŚiGW, własne
Ochrona przed hałasem - działania podjęte w ramach modernizacji dróg
1
Kościenna Góra dł. 1241
2013-2014
491 903 tys.
Własne
2
Glinki 1500 m
2012-2013
636 637
Własne
3
Zakrzew II 1140 m
2012-2013
445 580
Własne
4
Zakrzew I 1140 m
2012
60 000
Własne
5
Mizerka 750 m
2012
267 657
Własne
6
Nowy Dębsk 800 m
2013
283 805
Własne
2013
159 581
Własne
2013
138 795
Własne
2013
179 301
Własne
2013
77 238
Własne
7
8
9
10
Kozłów Biskupi ul.
Słoneczna 350 m
Kozłów Biskupi ul.
Działakowa 290 m
Kozłów Biskupi ul. Wesoła
390 m
Kozłów Biskupi ul.
Brzozowa 155m
11
Roztropna 1900 m
2014
827 786
Własne
12
Rokotów dł 630 m
2014
290 000
Własne
2014
650 000
Własne
13
Nowy Kozłów Pierwszy
1300 m
14
Braki 945 m
2014
450 000
własne
15
Szeligi 1070 m
2014
480 000
PROWi własne
16
Kolonia Gradowska 820 m
2015
420 000
PROW i środki własne
17
Kurdwanów 500 m
2015
210 000
PROW i środki własne
18
Nowy Białynin 540 m
2015
220 000
PROW i środki własne
19
Zakrzew III 1000 m
2016
500 000
W trakcie rozpoznania
20
Nowy Żylin 1000 m
2016
500 000
W trakcie rozpoznania
21
Okopy 1000 m
2017
540 000
W trakcie rozpoznania
22
Borzymówka 600 m
2017
280 000
W trakcie rozpoznania
23
Roztropna 700 m
2017
285 000
W trakcie rozpoznania
2018
350 000
W trakcie rozpoznania
24
Kozłów Biskupi ul.
Rumiankowa 500 m
Styczeń 2012 rok
72
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Lp.
Nazwa zadania
Lata realizacji
Przewidywany
koszt inwestycji
Źródło
finansowania
2018
740 000
W trakcie rozpoznania
Nowy Kozłów Pierwszy
25
1400 m
11. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU
Finansowania inwestycji ekologicznych może pochodzić z następujących źródeł:
-
funduszy własnych inwestorów,
-
środków własnych samorządu terytorialnego,
-
środków prywatno-publicznych,
-
Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
-
Funduszy UE,
-
kredytów udzielanych na preferencyjnych warunkach,
-
komercyjnych kredytów bankowych.
11.1. Środki własne przedsiębiorców
Są to fundusze przeznaczone przez inwestorów na działania proekologiczne, a kierunek
ich wydatkowania uzależniony jest od:
 rodzaju prowadzonej działalności,
 aktualnych wymogów prawa,
 posiadanych decyzji administracyjnych (w tym karnych),
 świadomości ekologicznej przedsiębiorcy.
11.2. Własne środki samorządu terytorialnego
Na realizację części zadań samorząd terytorialny musi przeznaczyć własne środki. Jest
to niezbędne również z tego względu, że do uzyskania niektórych dotacji konieczne jest
zainwestowanie w przedsięwzięcie własnych środków na wymaganym poziomie.
Fundusze te pochodzą z bieżących środków, takich jak np. podatki i opłaty lokalne, udziały w
podatkach stanowiących dochód budżetu państwa.
Styczeń 2012 rok
73
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
11.3. Środki prywatno-publiczne
Środki te mogą pochodzić np. ze spółek prawa handlowego z udziałem Gminy.
11.5. Środki funduszy ochrony środowiska
Fundusze ekologiczne są od lat najbardziej znanym i wykorzystywanym źródłem
dotacji i preferencyjnych, częściowo umarzanych pożyczek na przedsięwzięcia ekologiczne.
Fundusze posiadają znaczącą wysokość środków finansowych, łatwe warunki udostępniania
środków. Bliskość funduszy i ich wojewódzki charakter ma duże znaczenie w realizacji
Programu. Zasady funkcjonowania narodowego oraz wojewódzkich funduszy ochrony
środowiska
i gospodarki wodnej określa ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska
(tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 25, poz. 150 ze zmianami).
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Dofinansowanie ze środków finansowych NFOŚiGW przeznacza się na cele określone
w Ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z
2009 r. Nr 2, poz. 150 ze zmianami).
Udzielone przez NFOŚiGW dofinansowanie nie może przekroczyć 80% kosztów
realizacji przedsięwzięcia. Pożyczki mogą być częściowo umarzane, pod warunkiem
terminowego wykonania zadań i osiągnięcia planowanych w nich efektów. Szczegółowe
zasady udzielania i umarzania pożyczek, udzielania dotacji oraz dopłat do oprocentowania
preferencyjnych kredytów i pożyczek są uchwalane corocznie przez Radę Nadzorczą
Funduszu i wraz z listą priorytetowych programów NFOŚiGW w danym roku
kalendarzowym zamieszczane są na stronie internetowej www.nfosigw.gov.pl.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Podstawą oferty WFOŚiGW w Warszawie są niskooprocentowane pożyczki
preferencyjne z możliwością częściowego ich umorzenia realizacji inwestycji. Wysokość
pożyczki może wynieść do 90% kosztu całkowitego przedsięwzięcia. Jej spłata może zostać
rozłożona na okres do 15 lat z możliwością 18 miesięcy karencji w spłacie. Oprocentowanie
pożyczki jest uzależnione od typu podmiotu oraz charakteru realizowanego przedsięwzięcia i
Styczeń 2012 rok
74
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
wynosi od 0,2 do 0,8 stopy redyskonta weksli (SRW). Wysokość minimalnego
oprocentowania w stosunku rocznym nie może być jednak niższa niż 3,5 %.
Fundusz ma również w swojej ofercie dotacje - formę pomocy bezzwrotnej przeznaczone głównie na realizację zadań o charakterze nieinwestycyjnym (edukacja
ekologiczna, ochrona przyrody, itp.). Standardowo wynoszą one do 50% kosztów
całkowitych przedsięwzięcia, ale w uzasadnionych przypadkach poziom ten może być
wyższy.
Kolejną propozycją są dopłaty do kredytów komercyjnych zaciąganych w bankach.
Spłata takiego kredytu może zostać rozłożona maksymalnie na 8 lat, zaś jego oprocentowanie,
łącznie z dopłatami Funduszu powinno wynosić 0.5 SRW. Także w tym wypadku możliwe
jest uzyskanie 1 roku karencji w spłacie. Istnieją możliwości dofinansowania inwestycji
realizowanych przez osoby fizyczne w formie dopłat do kredytów preferencyjnych z BOŚ
S.A. WFOŚiGW w Warszawie udziela osobom fizycznym pomocy finansowej na realizację
zadań o charakterze proekologicznym w postaci dopłat ze środków Funduszu do
oprocentowania preferencyjnych kredytów, udzielanych przez Bank Ochrony Środowiska I
Oddział w Warszawie oraz III Oddział w Warszawie. W Płocku znajduje się Oddział
Operacyjny Banku Ochrony Środowiska.
Pomoc ze środków WFOŚiGW może być udzielana wszystkim podmiotom
realizującym zadania w zakresie ochrony środowiska odpowiadające kryterium wyboru
przedsięwzięcia na wniosek spełniający wymogi formalne.
Pełne informacje znajdują się na str. Internetowej: www.wfosigw.pl
11.6. Fundusze Unii Europejskiej
Unia Europejska prowadzi politykę strukturalną, tak aby zwiększyć spójność
gospodarczą i społeczną należących do niej państw, co oznacza zmierzanie do zmniejszenia
różnic w rozwoju pomiędzy poszczególnymi regionami w Unii. Fundusze strukturalne są
instrumentami Polityki Strukturalnej Unii Europejskiej. Ich zadaniem jest wspieranie
restrukturyzacji i modernizacji gospodarek krajów UE. W ten sposób wpływa się na
zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej Unii. Fundusze kierowane są do tych
sektorów gospodarki i regionów, które bez pomocy finansowej nie są w stanie dorównać do
średniego poziomu ekonomicznego w UE.
Styczeń 2012 rok
75
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Ponadto istnieje Fundusz Spójności będący instrumentem finansowym UE, nie
należącym do Funduszy strukturalnych i wdrażany na poziomie wybranych państw a nie
regionów. Jego celem jest ułatwienie integracji słabiej rozwiniętych krajów poprzez budowę
sieci transportowych oraz obiektów ochrony środowiska o znaczeniu ponadregionalnym.
W
latach 2007-2013,
w
wyniku
reformy polityki
spójności, liczba
Funduszy
strukturalnych została ograniczona do dwóch: Europejski Fundusz Społeczny oraz Europejski
Fundusz Rozwoju Regionalnego. Do głównego nurtu programowania został włączony
również Fundusz Spójności, który w latach 2007-2013 będzie podlegał podobnym zasadom,
jak Fundusze strukturalne.
Fundusze UE w Polsce w latach 2007-2013
Dokumentem określającym kierunki i wysokość wsparcia finansowego ze strony
Funduszy na realizację zamierzeń rozwojowych w Polsce w latach 2007-2013 jest Narodowa
Strategia Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia). Narodowa Strategia
Spójności (NSS) to dokument strategiczny określający priorytety i obszary wykorzystania
oraz system wdrażania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego
Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w Polsce w ramach budżetu Wspólnoty na
lata 2007–13.
Łączna suma środków zaangażowanych w realizację NSS w latach 2007-2013
wyniesie około 85,6 mld euro, z czego 67,3 mld euro będzie pochodziło z budżetu UE.
Narodowa Strategia Spójności będzie realizowana za pomocą 7 programów operacyjnych.
Działania inwestycyjne w kraju w zakresie ochrony środowiska w latach 2007-2013
realizowane będą głównie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
(POIiŚ).
Decyzją z dnia 7 grudnia 2007 r. Komisja Europejska zatwierdziła Program
Operacyjny
Infrastruktura
i
Środowisko
na
lata
2007
-
2013. To
zwieńczenie
wielomiesięcznych prac nad przygotowaniem największego w historii Unii Europejskiej
programu. Wielkość środków unijnych zaangażowanych w realizację programu wynosi
prawie 28 miliardów euro, co stanowi około 42% całości środków polityki spójności.
Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów
poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu
środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.
Styczeń 2012 rok
76
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Program
zgodnie
z
Narodowymi
Strategicznymi
Ramami
Odniesienia
(NSRO),
zatwierdzonymi 7 maja 2007 r. przez Komisję Europejską, stanowi jeden z programów
operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia założonych w nich celów
przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko jest również ważnym
instrumentem realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej, a wydatki na cele priorytetowe UE
stanowią w ramach programu 66,23 proc. całości wydatków ze środków unijnych.
Łączna wielkość środków finansowych zaangażowanych w realizację Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 wynosi 37,6 mld euro, z czego
wkład
unijny
to
27,9
mld
euro,
zaś
wkład
krajowy
-
9,7
mld
euro.
Podział środków UE dostępnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i
Środowisko pomiędzy poszczególne sektory przedstawia się następująco:

transport – 19,4 mld euro

środowisko – 4,8 mld euro

energetyka – 1,7 mld euro

szkolnictwo wyższe – 500,0 mln euro

kultura – 490,0 mln euro

zdrowie – 350,0 mln euro.
Dodatkowo dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko przewidziane
zostały środki na pomoc techniczną (w sumie 581,3 mln euro). W ramach programu
Infrastruktura i Środowisko określono 15 priorytetów.
W ramach tego programu wszystkie priorytety będą realizowane poprzez regionalne
programy operacyjne opracowane dla 16 województw.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego (RPO WM) na lata 20072013
RPO
WM
będzie
stanowił
główny
instrument
służący
realizacji
celów
zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego, przy wykorzystaniu
środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Jednocześnie wpisuje się w cele
i priorytety Narodowej Strategii Spójności 2007-2013, która jest podstawą przygotowania w
ramach polityki spójności poszczególnych Programów Operacyjnych.
Styczeń 2012 rok
77
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Za opracowanie RPO WM na lata 2007-2013 odpowiedzialny jest Zarząd
Województwa Mazowieckiego, który pełni funkcję Instytucji Zarządzającej Programem.
RPO WM jest jednym z 16 programów regionalnych, które realizują Strategię
Rozwoju Kraju 2007-2015 oraz Narodową Strategię Spójności 2007-2013. Jednocześnie jest
odzwierciedleniem
polityki
rozwoju
prowadzonej
przez
Samorząd
Województwa
Mazowieckiego, której podstawę stanowi Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego
do roku 2020 (SRWM). Program realizuje cele SRWM, których współfinansowanie jest
możliwe z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W RPO WM zostało
określonych 8 priorytetów, z których finansowanie inwestycji w dziedzinie gospodarki
odpadami zaklasyfikowano do Priorytetu IV – Środowisko, zapobieganie zagrożeniom i
energetyka.
11.7. Banki
Coraz więcej banków wykazuje zainteresowanie kredytami na przedsięwzięcia
proekologiczne. Szczególną rolę odgrywa Bank Ochrony Środowiska (BOŚ S.A.), który
oferuje najwięcej środków w formie preferencyjnych kredytów i dysponuje ofertą dla
samorządów i osób fizycznych.Bank Ochrony Środowiska ma statutowo nałożony obowiązek
kredytowania inwestycji służących ochronie środowiska.
Udziela kredytów między innymi na: budowę ekologicznych źródeł ciepła,
oczyszczalni
ścieków,
składowisk
odpadów
i
innych
obiektów
do
odzysku
i
unieszkodliwiania odpadów, zakup urządzeń związanych z usuwaniem odpadów, zakup
sprzętu niezbędnego do zorganizowania zbiórki i transportu odpadów. Kredyty z BOŚ
umożliwiają sfinansowanie zadania inwestycyjnego w 100%. Środki te są oprocentowane w
zależności od rodzaju udzielonego kredytu. Podobnie zresztą jest z okresem spłaty i karencji.
BOŚ udziela również kredytów ze środków NFOŚiGW i WFOŚiGW. Przedmiotem
kredytowania (udzielanego we współpracy z WFOŚiGW w Warszawie) jest m.in. usuwanie i
unieszkodliwianie azbestu. Wnioski kredytowe na ww. działanie należy składać w Banku. Po
pozytywnym rozpatrzeniu wniosku kwota udzielonego kredytu może wynosić do 70% (w
indywidualnych przypadkach do 90%). Maksymalny okres kredytowania to 8 lat (licząc od
zakończenia okresu karencji, który w tym przypadku może wynosić do 1 roku).
Styczeń 2012 rok
78
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Warunki kredytowania:

kwota kredytu: do 70% kosztów zadania (w indywidualnych przypadkach do 90%),

okres kredytowania: do 8 od lat licząc od dnia zawarcia umowy kredytowej,

okres karencji: do 1 roku licząc od dnia zawarcia umowy kredytowej,

oprocentowanie: zmienne, równe aktualnej wysokości oprocentowania w banku (na
podstawie uchwały Zarządu BOŚ S.A.) pomniejszonego o 0,5 s.r.w.,

możliwa
refundacja
wydatków
poniesionych
przed
udzieleniem
kredytu-
za zgodą Funduszu,

prowizje: zgodnie z tabelą opłat i prowizji BOŚ S.A.
Szczegółowe informacje na temat rodzajów działalności Banku Ochrony Środowiska można
uzyskać ze strony internetowej www.bosbank.pl.
Najbliżej położona placówka:
Oddział Operacyjny w Płocku
09-402 Płock
ul. A. Gradowskiego 11
(0-24) 268-72-03
(0-24) 268-72-01
Kredyty komercyjne
Komercyjne kredyty bankowe ze względu na duże koszty finansowe związane
z oprocentowaniem, nie powinny być brane pod uwagę jako podstawowe źródła finansowania
inwestycji, lecz jako uzupełnienie środków z pożyczek preferencyjnych. Samorządy są
obecnie postrzegane przez banki jako interesujący i wiarygodni klienci, stąd dostęp do
kredytów jest coraz łatwiejszy. Warunki komercyjnych kredytów inwestycyjnych udzielanych
jednostkom
samorządu
terytorialnego
są
zazwyczaj
każdorazowo
negocjowane
indywidualnie.
12. UWARUNKOWANIA REALIZACJI PROGRAMU
12.1. Zgodność Programu z innymi dokumentami
Styczeń 2012 rok
79
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Niniejszy Program tworzono głównie w oparciu o „Politykę Ekologiczną Państwa w
latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”, „Program ochrony środowiska województwa
mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r., „Program
ochrony środowisk dla Powiatu Sochaczewskiego na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat
2016-2019” oraz o wymogi prawne obowiązujące w Polsce i Unii Europejskiej.
Główne cele i kierunki działań określone w aktualizacji Programu ochrony środowiska
są w pełni zgodne z Polityką ekologiczną państwa i Programem ochrony środowiska
województwa mazowieckiego i
nie naruszają zasad przyjętych w tych dokumentach.
Program jest zgodny w układzie hierarchicznym z dokumentami wyższego rzędu.
W
związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej na nasz kraj nałożono
obowiązek przestrzegania prawa obowiązującego w zjednoczonej Europie. Główne
dokument, które mają powiązania ze zaktualizowanym Programem ochrony środowiska to:
 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/We z dnia 15 stycznia 2008 r.
dotycząca zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz. U. L24
z 29.1.2008, str. 8-29),
 Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października
2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej
(Dz. U. L 327 z 22.12.2000, str. 1-73),
 Dyrektywa Rady z dnia 12 grudnia 1991 r. dotycząca ochrony wód przed
zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego(Dz. U. L
375 z 31.12.1991, str. 1-8),
 Dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków
komunalnych (Dz. U. L 135 z 30.5.1991, str. 40-52),
 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja
2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystego powietrza w Europie (Dz. U. L 152,
11/06/2008 P. 0001-0044).
Podstawowym dokumentem określającym ramy prawne gospodarki odpadami w Unii
Europejskiej jest Dyrektywa 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia
2006 r. w sprawie odpadów. Nakłada ona na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia
odzysku i unieszkodliwiania odpadów w sposób niezagrażający zdrowiu i życiu ludzi
i niepowodujący szkód w środowisku. Ponadto zobowiązuje państwa członkowskie do
Styczeń 2012 rok
80
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
zapobiegania tworzeniu się lub ograniczaniu ilości odpadów i ich szkodliwości. Pod uwagę
wzięto również inne dyrektywy regulujące sposób gospodarowania odpadami, w tym:
 Dyrektywa 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w
sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych(Dz. U. L 365 z 31.12.1994, str. 1023),
 Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania
odpadów (Dz. U. L 182 z 16.7.1999, str. 1-19)
 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r.
w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. L 269 z 21.10.2000, str. 3443),
 Dyrektywa 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r.
w sprawie zużytego sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego (WEEE) (Dz. U. L
37 z 13.2.2003, str. 24-39),
 Dyrektywa 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w
sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylająca
dyrektywę
91/157/EWG
(Tekst
mający
znaczenie
dla
EOG)
(Dz. U. L 266 z 26.9.2006, str. 1-14),
 Dyrektywa Rady z dnia 19 marca 1987 r. w sprawie ograniczania zanieczyszczenia
środowiska azbestem i zapobiegania temu zanieczyszczeniu (87/217/EWG).
Program ochrony środowiska jest zgodny z prawodawstwem obowiązującym w Unii
Europejskiej i zawiera główne cele i kierunki polityki ekologicznej obowiązujące w krajach
członkowskich.
12.2. Rozwiązania prawne
Realizacja Programu przebiegać będzie zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,
w oparciu o kompetencje organów zarządzających środowiskiem.
Składają się na nie w szczególności:
 decyzje reglamentacyjne – pozwolenia: zintegrowane, na wprowadzanie gazów lub
pyłów do powietrza, decyzje o dopuszczalnym poziomie hałasu, zgłoszenia emisji
pól elektromagnetycznych, wytwarzanie odpadów, wprowadzanie ścieków do wód lub
do ziemi,
Styczeń 2012 rok
81
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 zezwolenia na gospodarowanie odpadami,
 decyzje o środowiskowym uwarunkowaniu zgody na realizację przedsięwzięcia,
 pozwolenia wodno-prawne na szczególne korzystanie z wód, wykonywanie urządzeń
wodnych, wykonywanie innych czynności i robót, budowli, które mają znaczenie w
gospodarowaniu wodami lub w korzystaniu z wód,
 zezwolenia – koncesje wydane na podstawie Prawa geologicznego i górniczego,
 cofnięcie lub ograniczenie zezwolenia lub pozwolenia na korzystanie ze środowiska,
 decyzje naprawcze dotyczące zakresu i sposobu usunięcia przez podmiot korzystający
ze środowiska przyczyn negatywnego oddziaływania na środowisko i przywrócenia
środowiska do stanu właściwego oraz zobowiązujące do usunięcia uchybień,
 opłaty za korzystanie ze środowiska,
 administracyjne kary pieniężne,
 decyzje zezwalające na usuwanie drzew i krzewów,
 decyzje wstrzymujące oddanie do użytku instalacji lub obiektu, a także wstrzymujące
użytkowanie instalacji lub obiektu,
 decyzje o zakazie produkcji, importu, wprowadzania do obrotu,
 kontrole przestrzegania prawa ochrony środowiska i zobowiązań wynikających z
decyzji.
Wymienione
instrumenty
prawne
będą
stosowane
przez
RDOŚ,
Marszałka
Województwa Mazowieckiego, Starostę Sochaczewskiego, Wójta Gminy Nowa Sucha,
Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, Dyrektora Regionalnego
Zarządu Gospodarki Wodnej zgodnie z kompetencjami wymienionych organów.
Bardzo istotne są przepisy prawa miejscowego ustalone w szczególności przez:
 przez Samorząd Województwa Mazowieckiego dotyczące ochrony cennych obiektów
przyrodniczych,
 Radę Gminy dotyczące miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, zasad
utrzymania czystości i porządku, zasad zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego
odprowadzania ścieków, ochronę niektórych obiektów cennych przyrodniczo.
Na każdym stopniu samorządu terytorialnego funkcjonować będą programy ochrony
środowiska będące politykami ekologicznymi: województwa mazowieckiego, powiatu
sochaczewskiego oraz Gminy. Będą one kompatybilne z polityką ekologiczną państwa.
Styczeń 2012 rok
82
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Wówczas, kiedy będą przekraczane standardy jakości środowiska, tworzone będą
programy naprawcze (programy ochrony powietrza, program działań mających na celu
ograniczenie odpływu związków azotu ze źródeł rolniczych).
Organy przedstawicielskie mogą ustanawiać inne składniki prawa miejscowego,
w szczególności dotyczące gospodarowania środowiskiem i zrównoważonego rozwoju.
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha jest tak skonstruowany, że każdy
z organów może znaleźć swoje miejsce w jego realizacji.
Wymienione instrumenty prawne pomogą w terminowej realizacji Programu ochrony
środowiska pod warunkiem, iż wszystkie w/w organy ochrony środowiska i podmioty
korzystające ze środowiska będą wywiązywać się ze swoich zadań.
12.3 Uwarunkowania przestrzenne
Planowanie przestrzenne odgrywa istotną rolę w realizowaniu celów polityki
ekologicznej na każdym poziomie jej stanowienia, dlatego w Polityce ekologicznej państwa
wśród celów i zadań o charakterze systemowym wymienia się ekologizację planowania
przestrzennego i racjonalizację użytkowania terenów. Obowiązująca od 11 lipca 2003 r.
ustawa z dnia 13 lutego 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym stawia
określone zadania dla gmin. Jednocześnie ustawa wprowadza zmiany ułatwiające realizację
polityki ekologicznej, w tym dotyczące:
 bardziej jednoznacznego określenia roli i treści studium Gminy, między innymi w
zakresie ustaleń ochrony środowiska,
 uspołeczniania procedury sporządzania studium Gminy, dające większe możliwości
ustalania jego treści przez społeczności lokalne i organizacje ekologiczne,
 uszczegółowiania skali miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
dzięki czemu plany będą mogły stanowić wystarczającą podstawę decyzji
budowlanych, bez konieczności określania warunków zabudowy.
Planowanie przestrzenne od wielu lat nie funkcjonuje w Polsce w sposób właściwy
mimo, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest podstawowym instrumentem
kształtowania ładu przestrzennego w Gminach. Obserwuje się przypadki wydawania decyzji
lokalizacyjnych
bez
uwzględnienia
konieczności
zachowania
ładu
przestrzennego
Styczeń 2012 rok
83
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
i uporządkowanego rozwoju terenów mieszkaniowych, gospodarczych i rekreacyjnych.
W decyzjach nie zawsze uwzględnia się wymogi ochrony środowiska.
Do zagrożeń w realizacji polityki ekologicznej mogą doprowadzić następujące regulacje
wprowadzone nową ustawą:
 odejścia od zasady sporządzania miejscowych planów ogólnych zagospodarowania
przestrzennego, w wyniku czego Gminy są pozbawione instrumentu pozwalającego na
kompleksową realizację polityki przestrzennej i ekologicznej,
 utrzymanie
zasady
nieobligatoryjności
sporządzania
miejscowych
planów
zagospodarowania przestrzennego, co wobec utraty ważności planów miejscowych
pochodzących sprzed 1995 r. doprowadzić może do tego, że znaczna część powiatu
będzie pozbawiona powszechnie obowiązującego prawa określającego przeznaczenie
terenów i warunki ich zabudowy,
 rozszerzenie możliwości ustalenia lokalizacji inwestycji na podstawie decyzji
administracyjnych wydawanych bez planu miejscowego, co może prowadzić do
prymatu interesu indywidualnego nad dobrem ogólnym, jakim jest środowisko
przyrodnicze.
Dlatego
też
ważną
sprawą
jest
właściwe
przygotowanie
miejscowych
planów
zagospodarowania przestrzennego i oceny strategicznej do dokumentu.
12.4. Uwarunkowania społeczne
Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz o
dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska podpisana w 1999 r. w
Aarhus została ratyfikowana przez Polskę, a jej tekst został ogłoszony w Dz. U. Nr 78
z 2003 r. Oznacza to, że stanowi ona część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio
stosowana.
 Art. 7 Konwencji nakazuje zagwarantowanie udziału społeczeństwa w przygotowaniu
planów i programów mających znaczenie dla środowiska, a więc także programu
ochrony środowiska. Określa też podstawowe obowiązki organów w zakresie
zapewnienia udziału społecznego:
 ustalenia zakresu podmiotowego konsultacji,
 ustalenia rozsądnych norm czasowych na poszczególne etapy konsultacji,
Styczeń 2012 rok
84
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 przeprowadzenie konsultacji odpowiednio wcześnie w toku procedury decyzyjnej, gdy
wszystkie warianty są jeszcze możliwe, a udział społeczeństwa może być skuteczny,
 należyte uwzględnienie konsultacji społecznych przy wydawaniu decyzji.
W Polsce sposób informowania społeczeństwa o opracowywanych dokumentach
strategicznych został określony w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o
ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227).
Organy
mają
swobodę
określania
szczegółowych
sposobów
powiadamiania
społeczeństwa, metod zbierania uwag i wniosków, czasu trwania konsultacji.
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha został przygotowany z uwzględnieniem
w/w
obowiązków
wynikających
z
Konwencji
Aarhus,
co
jest
odzwierciedlone
w zrealizowanym harmonogramie prac nad Programem.
Liczymy na aktywny udział społeczeństwa w realizacji zadań Programu. Jednym
z celów operacyjnych jest większy udział społeczeństwa w działaniach proekologicznych.
Wszystkie zadania, działania zapisane w Programie mają doprowadzić do realizacji ważnego
celu strategicznego, tj. „Poprawy stanu środowiska przyrodniczego i ochrony jego zasobów”.
13. WDRAŻANIE I MONITORING PROGRAMU
Bezpośrednią odpowiedzialność za wdrażanie Programu ochrony środowiska ponosi
Wójt Gminy Nowa Sucha. Realizacja szeregu zadań wymaga udziału administracji rządowej i
samorządowej szczebla wojewódzkiego, powiatowego, przedsiębiorców. Wymaga także
szerokiego wsparcia społecznego, w tym pozarządowych organizacji ekologicznych. Program
ten musi być rozpowszechniony wśród podmiotów jego realizacji i społeczeństwa Gminy, a
jego treść powinna być zamieszczona na stronach internetowych Gminy, w sposób łatwo
dostępny dla ogółu odbiorców.
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska z wykonania Programu Wójt sporządza,
co dwa lata raporty, które przedstawia Radzie Gminy. W zależności od potrzeb oraz zmian
założeń Polityki ekologicznej państwa Program ochrony środowiska ulega aktualizacji.
Jednym z ważnych elementów procesu wdrożenia Programu jest jego monitorowanie
polegające na ciągłym systemie obserwacji i kontroli realizacji zawartych w nim zadań.
Styczeń 2012 rok
85
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Monitoring dostarcza informacji w oparciu, o które można ocenić, czy stan środowiska ulega
polepszeniu czy pogorszeniu, a także jest podstawą oceny efektywności wdrażania polityki
środowiskowej.
Głównym celem monitoringu jest:
- wzrost efektywności i skuteczności polityki ochrony środowiska, w tym prowadzonych
inwestycji proekologicznych oraz gromadzenie, analizowanie i wykorzystywanie danych
dotyczących stanu środowiska dla właściwej polityki ochrony środowiska.
Przebieg realizacji „Programu ochrony środowiska” musi być systematycznie kontrolowany
(monitorowany). System monitoringu realizacji Programu składa się z trzech elementów:
monitoring środowiska, monitoring „Programu Ochrony Środowiska”, monitoring społeczny
(odczucia i skutki).
Monitoring środowiska
Monitoring ten realizowany jest w regionie przez WIOŚ przy współudziale innych
jednostek
organizacyjnych
i
naukowo-badawczych
(np.
RZGW,
RDLP,
Starosty
Sochaczewskiego, Wójta ). Monitoring realizowany jest pod nadzorem GIOŚ.
Mierniki efektów ekologicznych to wielkości uzyskane podczas pomiarów lub szacunków.
Wyniki monitoringu porównywane są z normatywami jakości środowiska. Normatywy te są
już podstawą odniesienia oceny, ale przede wszystkim określają cele ekologiczne (jakość
środowiska nie może być gorsza od wartości normatywnej). W tym ujęciu monitoring
środowiska jest także narzędziem monitoringu efektów realizacji „Programu Ochrony
Środowiska” (w rozumieniu osiągnięcia celów).
Kryteria normatywne stanu środowiska oraz systemy ocen i pomiarów ulegają obecnie
ewolucji w związku z unifikowaniem systemu krajowego z systemem monitoringu Unii
Europejskiej.
Planowane zmiany systemu wskaźników i normatywów będą wymagały aktualizacji oceny
stanu środowiska w Gminie Nowa Sucha (w świetle nowych wartości normatywnych oraz
zwiększenia ilości punktów pomiarowych) i rozszerzenia zasięgu merytorycznego pomiarów.
Styczeń 2012 rok
86
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Monitoring „Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015
z uwzględnieniem lat 2016-2019”
Realizacja tej części zadań monitoringowych składa się z oceny:
Osiągnięcia celów ekologicznych:
− stopnia realizacji zadań,
− oceny podstaw poszczególnych realizatorów.
Wyniki oceny są podstawą zarządzania „Programem Ochrony Środowiska”
w aspekcie weryfikacji (aktualizacji) celów, modyfikacji mechanizmów niezbędnych do
realizacji poszczególnych zadań oraz do egzekwowania zakresu realizacji od wykonawców
(od urzędów, instytucji i podmiotów gospodarczych).
W monitoringu osiągania celów ekologicznych wykorzystuje się wyniki monitoringu
środowiska a także oceny porównawcze skali osiągnięć z osiągnięciami planowanymi.
W związku z tym głównymi miernikami realizacji celów „Programu Ochrony Środowiska” są
wskaźniki realizacji programu.
Tabela 26. Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Gminy Nowa Sucha za rok 2010
L.p.
Wskaźniki zrównoważonego rozwoju dla Gminy Nowa Sucha
1. Ilość mieszkańców Gminy
Powierzchnia
ha
2.
km2
Wartość wskaźnika
6201
9034
90
3.
Ilość instalacji wytwarzających energię ze źródeł odnawialnych (szt.)
4.
Ilość wody zużyta w gospodarstwach domowych (dam3)
111,4
5.
Zużycie wody w przeliczeniu na 1 mieszkańca/rok (m3/rok)
18,5
6.
Odsetek ludności korzystających z wodociągu
66,5
7.
Ilość ścieków oczyszczanych w dam3/rok
58,0
8.
Procent ludności korzystających z sieci kanalizacyjnej (%)
17,4
9.
Klasyfikacja strefy pod kątem czystości powietrza
10.
11.
12.
13.
Ilość drzew posadzonych w stosunku do ilości drzew wyciętych
Powierzchnia Gminy objęta konserwatorską ochroną przyrody [%]
Lesistość Gminy(%)
Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych Mg/rok
14.
Ilość odpadów zbieranych selektywnie
0
C
bd
1,5
8,6
602,1
59,4
Styczeń 2012 rok
87
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
L.p.
15.
16.
18.
Wskaźniki zrównoważonego rozwoju dla Gminy Nowa Sucha
Odsetek mieszkańców objętych zorganizowanym systemem gospodarki
odpadam (%)
Ilość wytworzonych odpadów przemysłowych
Ilość posiedzeń Rad Gminy poświęconych ekologii
Wartość wskaźnika
16
540,8
1
Monitoring społeczny (odczucia i skutki).
Ważnym miernikiem realizacji „Programu ochrony środowiska” jest monitoring społeczny.
Pozwala ona na analizę stopnia świadomości ekologicznej mieszkańców poprzez:

aktywne uczestnictwo w postępowaniach z udziałem społeczeństwa,

udział w akcjach proekologicznych organizowanych w Gminie,

rozwój selektywnej zbiórki odpadów,

promowanie zachowań proekologicznych (np. używanie opakowań wielorazowego
użytku).
14. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Zgodnie z Art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst
jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami) Wójt Gminy Nowa
Sucha zobowiązany jest do sporządzenia gminnego programu ochrony środowiska, którego
celem jest realizacja Polityki Ekologicznej Państwa. Program obejmuje 4 lata z perspektywą
na kolejne 4 lata. Zgodnie z Art.18 ustawy POŚ z wykonania Programu organ wykonawczy
Gminy sporządza, co 2 lata Raport, który przedstawiany jest Radzie Gminy. W miarę potrzeb
wykonywana jest aktualizacja Programu ochrony środowiska.
Niniejszy „Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha” jest dokumentem
programowym określającym zadania w zakresie ochrony środowiska na terenie Gminy na lata
2012-20015 z uwzględnieniem lat 2016-2019.
„Program ochrony środowiska” uwzględnia:
 cele ekologiczne;
 priorytety ekologiczne;
 rodzaj i harmonogram działań proekologicznych;
 środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i
środki finansowe;
 sposób monitorowania przebiegu realizacji Programu.
Styczeń 2012 rok
88
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
W Programie ochrony środowiska, jako podstawę do wyznaczenia głównych celów działań
proekologicznych przyjęto aktualny stan środowiska w Gminie oraz wskazano na presje
wywoływane na środowisko.
Stan środowiska
Klimat
Obszar Gminy Nowa Sucha pod względem regionalizacji klimatycznej sytuuje się
w
północno-wschodniej
części
XVII
regionu
klimatycznego
zwanego
Regionem
Środkowopolskim. Pod względem klimatycznym teren ten cechuje się rosnącym
kontynentalizmem w kierunku wschodnim. Obszar ten charakteryzuje się m.in. wysokimi
rocznymi sumami promieniowania słonecznego (pow. 86,3 kcal/cm2) oraz jednymi
z mniejszych w Polsce sumami rocznymi opadów atmosferycznych. Wartości średnich
rocznych opadów atmosferycznych z wielolecia (1955 - 1995) kształtują się w przedziale od
479,0 mm/rok (posterunek opadowy – Kawęczyn), do 532,4 mm/rok (posterunek opadowy –
Miedniewice). Parowanie terenowe waha się w granicach 500 - 520 mm/rok. Przy średnich
opadach atmosferycznych w latach suchych i przeciętnych, występuje deficyt wód w glebie,
gdyż część wody opadowej bierze udział w odpływie powierzchniowym i wgłębnym.
Zróżnicowanie przestrzenne średniej rocznej temperatury powietrza na terenie gminy jest
nieznaczne. Temperatury wahają się od –3oC (luty) do 18,4oC (sierpień) przy średniej rocznej
7,8oC. Najbardziej pogodnymi miesiącami są sierpień i wrzesień, natomiast najwyższe
wartości średniego zachmurzenia notuje się w okresie od listopada do lutego z maksimum
przypadającym w miesiącu grudniu. W związku z ogólną cyrkulacją atmosferyczną na całym
obszarze Gminy Nowa Sucha dominują wiatry o kierunku zachodnim i południowozachodnim, których udział jest największy w lipcu i lutym. Od listopada do stycznia trwa
nieprzerwana dominacja wiatrów północno-zachodnich. Liczba dni z ciszą (dla stacji
Brwinów) średnio w roku wynosi aż 42 dni, zaś w części północno-zachodniej maleje (na
stacji Niepokalanów) do 22 dni. Czas trwania okresu wegetacyjnego wynosi średnio 210–
220 dni.
Warunki geologiczne
Obszar Gminy charakteryzuje się korzystnymi warunkami geologicznymi. Położona jest ona
w obrębie niecki mazowieckiej, gdzie na powierzchni terenu występują osady
Styczeń 2012 rok
89
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
czwartorzędowe. Są to głównie gliny zwałowe zlodowacenia środkowopolskiego i eluwia glin
zwałowych. Spotkać można również piaski eoliczne w formie wydm, leżące na osadach
plejstoceńskich: zlodowacenia środkowopolskiego oraz piaskach, żwirach oraz głazach tego
samego wieku.
Na północnym – wschodzie na powierzchni występują iły i mułki
wymienionego zlodowacenia północnopolskiego.
Powietrze
Na terenie Gminy Nowa Sucha zanieczyszczenia do powietrza wprowadzane są
głównie przez kotłownie lokalne obiektów użyteczności publicznej oraz kotłownie
indywidualne budynków mieszkalnych. Źródłem emisji zanieczyszczeń powietrza jest
również transport.
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska co roku dokonuje oceny poziomu
substancji w powietrzu w podlegających mu strefach. Na podstawie przeprowadzonej oceny
stwierdzono, że większość badanych zanieczyszczeń na terenie województwa mazowieckiego
nie przekraczała wartości dopuszczalnych (SO2, NO2, CO, benzen, ozon, pył arsenu, kadmu,
niklu).
Poziomy stężeń pyłu PM10 w województwie mazowieckim były bardzo wysokie,
głównie ze względu na emisję zanieczyszczeń z kotłowni lokalnych opalanych węglem
kamiennym. W związku z powyższym teren całego województwa mazowieckiego został
zaliczony do klasy C. Ponadto na terenie strefy mazowieckiej stwierdzono jeszcze
przekroczenia wartości dopuszczalnych benzo(a) piranu i pyłu PM 2,5.
Wody powierzchniowe
Obszar Gminy Nowa Sucha obejmuje dobrze rozwiniętą sieć powierzchniowych wód
płynących, która położona jest w całości w dorzeczu rzeki Bzury, stanowiącej bezpośredni
lewy dopływ Wisły.
Na obszarze Gminy największą rolę odgrywa rzeka Sucha Nida. Rzeka Pisia-Gągolina
płynie na długości około 3,7 km i w znacznej części stanowi granicę naturalną z gminą
Sochaczew.
Zgodnie z obowiązującą klasyfikacją rzek wszystkie badane wody płynące: rzeki
Bzura, Pisia Gagolina i Sucha Nida uzyskały stan ekologiczny umiarkowany. O takim stanie
zadecydowały wyniki badań fizykochemicznych, bowiem stan elementów biologicznych był
Styczeń 2012 rok
90
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
dobry. Stan chemiczny określono tylko w Bzurze i Pisi Gogolinie i w świetle obwiązującego
prawodawstwa uznany został jako poniżej dobrego, ze względu na przekroczenie jednego
parametru z grupy substancji proirytetowych.. Ogólna klasyfikacja wykazała, że wszystkie
badane jednolite części wód na obszarze Gminy Nowa Sucha posiadają zły stan wód.
Głównym źródłem zanieczyszczenia rzek na terenie Gminy są ścieki komunalne.
Z terenu Gminy Nowa Sucha w 2010 r. do wód powierzchniowych odprowadzono
58,0 dam3 ścieków komunalnych i przemysłowych wymagających oczyszczania. Są to ścieki
oczyszczane biologicznie. Ścieki są oczyszczane tylko w jednej oczyszczalni komunalnej
o
przepustowości 200 m3/dobę (2 000 RLM) zlokalizowanej w Kozłowie Biskupim
i odprowadzane są do Bzury. Z oczyszczalni ścieków korzysta tyko 1 360 osób przy czym
z sieci kanalizacyjnej 1 081 mieszkańców co stanowi tylko 17,4% ogółu mieszkańców.
Oczyszczalnia pracuje dobrze i nie stwierdza się przekroczeń w stosunku do
obowiązującego rozporządzenia MŚ z dnia 24 lipca 2006 r. (Dz. U. Nr 137 poz. 684).
Przepustowość tej oczyszczalni jest znacznie większa niż ilość doprowadzanych ścieków,
jednak zbyt krótka sieć kanalizacyjna powoduje jej niedociążenie. Inne oczyszczalnie
istniejące w Gminie odprowadzają minimalną ilość ścieków i nie mają większego wpływu na
jakość wód.
Oprócz ścieków odprowadzanych zorganizowanymi systemami kanalizacyjnymi, duże
znaczenie dla zanieczyszczenia wód powierzchniowych ma nieuregulowana gospodarka
ściekowa. Rosnąca ilość przyłączy wodociągowych, poprawiająca zdecydowanie warunki
sanitarne gospodarstw, sprzyja jednocześnie powstawaniu w znacznie większych ilościach
ścieków bytowo-socjalnych. W gminie Nowa Sucha z sieci wodociągowej korzysta 4 razy
więcej ludności niż z sieci kanalizacyjnej.
Wody podziemne
Za główne źródło zaopatrzenia w wodę na terenie Gminy uznano utwory
trzeciorzędowe. Zwierciadło wody ma charakter napięty i stabilizuje się często powyżej
poziomu terenu. W związku z intensywnym poborem wód podziemnych i powstaniem
rozległych lejów depresyjnych Gmina Nowa Sucha leży w strefie narastającego deficytu wód
podziemnych.
Eksploatowane zasoby wód podziemnych na obszarze Gminy, z uwagi na charakter wód,
ich deficyt i występowanie, należą generalnie do wydzielonych jednostek hydrogeologicznych
Styczeń 2012 rok
91
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
tzw. Głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP). Cały trzeciorzędowy (oligoceński)
poziom wodonośny Gminy, wg Mapy obszarów głównych zbiorników wód podziemnych
(GZWP) w Polsce, wymagających szczególnej ochrony został zaklasyfikowany do
trzeciorzędowego GZWP – 215A (Subniecka Warszawska - część centralna). Zbiornik ten
należy do największych w kraju ( powierzchnia 17 500 km2, a średnia głębokość wynosi
180 m ppt.).
Stan czystości wód podziemnych w Gminie Nowa Sucha nie był badany w ramach
Państwowego Monitoringu Środowiska. Przeprowadzone kilka lat temu badania przez WIOŚ
w Warszawie wody podziemnej ze studni w Kozłowie wykazały tylko przekroczenie
dopuszczalnych wartości żelaza (według ówczesnych norm), a pozostałe parametry były na
poziomie I wtedy klasy czystości.
Ważnym czynnikiem, który może powodować zagrożenia dla wód podziemnych jest
nieracjonalny pobór wód. Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności
w gminie Nowa Sucha w 2010 roku wyniosło 212,0 dam3. Struktura wykorzystania
pobieranej (według GUS) wody przedstawia się następująco:
 przemysł
– 5 dam3,
 eksploatację sieci wodociągowej
– 207,0 dam3,
 gospodarstwa domowe
– 111,4 dam3 .
W Gminie Nowa Sucha do celów przemysłowych i zaopatrzenia ludności pobierana jest tylko
woda podziemna. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że wody przeznaczone na cele
przemysłowe w całości wykorzystywane są w procesach, podczas których mają one kontakt
z żywnością.
Gleby
Teren Gminy pokryty jest osadami czwartorzędowymi plejstoceńskimi lub
holoceńskimi w postaci glin, piasków, żwirów, iłów i aluwiów rzecznych. Gleby tego terenu
należą do środkowoeuropejskiej strefy glebowej. Ich rozwój przebiegał w warunkach klimatu
umiarkowanego. Na terenie Gminy, tak jak i całego powiatu sochaczewskiego, występują
gleby średniej jakości. Są to gleby płowe, bielicowe i brunatne.
Na terenie Gminy nie zidentyfikowano terenów zdegradowanych w myśl ustawy z
dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (D .U. 75,
poz. 493).
Styczeń 2012 rok
92
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Klimat akustyczny
Podstawowym czynnikiem kształtującym klimat akustyczny na terenie Gminy Nowa
Sucha jest komunikacja, głównie ruch samochodowy. Najbardziej narażone na hałas są
następujące szlaki komunikacyjne:
 międzynarodowa trasa A-2 (odcinek Sochaczew - Łowicz),
 droga wojewódzka nr 705 (odcinek Sochaczew - Skierniewice),
 Magistrala Kolejowa Wschód - Zachód..
Zagrożenie środowiska tym właśnie źródłem hałasu znacznie się zwiększyło w ciągu
ostatnich lat, a spowodowane to jest przede wszystkim wzrostem liczby pojazdów. Szacuje
się, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat natężenie ruchu drogowego wzrosło trzykrotnie.
Drugim, ważnym czynnikiem kształtującym klimat akustyczny są
jednostki
gospodarcze emitujące hałas do środowiska. Przypadki niewłaściwej lokalizacja zakładów
powodują znaczną uciążliwość dla mieszkańców sąsiednich terenów. Mimo, że jego zasięg
jest znacznie mniejszy niż hałasu komunikacyjnego, a przekroczenia dopuszczalnych
poziomów nie są rejestrowane, to jednak dla ludności mieszkającej w pobliżu źródeł, ten
rodzaj hałasu jest czasami bardzo dokuczliwy. Jest to też często przyczyną dużej liczby
interwencji.
Na
terenie
Gminy
Nowa
Sucha
nie
stwierdzono
występowania
ponadnormatywnego hałasu przemysłowego, a ze względu na słabo rozwinięty gospodarkę
Gminy problem tego typu hałasu ma charakter marginalny.
Przyroda
Obszar Gminy jest ubogim terenem pod względem występowania form ochrony
przyrody i bioróżnorodności biologicznej. Obszary chronione zajmują powierzchnię 1,5 ha,
co stanowi zaledwie 0,02% powierzchni Gminy. Są to tylko użytki ekologiczne.
Najbardziej naturalną formacją przyrodniczą, nierozerwalnie związaną z krajobrazem
są lasy. Są one naturalnym bogactwem i stanowią niezbędny czynnik równowagi
ekologicznej. Od zarania wieków pełniły one różnorakie funkcje, które były zmienne
w czasie, lecz zawsze ważne dla rozwoju materialnego i kulturalnego, gdyż wywierały
ogromny wpływ na wszystkie dziedziny ludzkiego życia. Lasy spełniają szereg ważnych
funkcji, do których można zaliczyć m.in. funkcję ochronną (kształtowanie klimatu, regulację
obiegu wody, ochrona przed erozją, powodziami) oraz gospodarczą (zdolność do produkcji
biomasy). Lasy są dobrem ogólnospołecznym kształtującym jakość życia człowieka.
Styczeń 2012 rok
93
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Powierzchnia lasów na terenie powiatu sochaczewskiego zajmuje 10 832,7 ha, co odpowiada
14,7% lesistości (ogólna powierzchnia gruntów leśnych w powiecie wynosi 10 984,1 ha).
Na terenie Gminy lasy zajmują powierzchnie 771,8 ha.
Odpady
Na terenie Gminy Nowa Sucha w 2010 roku zebrano ogółem 602,11 Mg odpadów
komunalnych, w tym 542,66 Mg jako zmieszane odpady.
Odpady zbierane są w systemie pojemnikowym (pojemniki indywidualne przy posesji
oraz kontenery zbiorcze) i workowym, które odbierane są przez uprawnionych odbiorców.
Na terenie Gminy działają 4 firmy, które posiadają decyzje zezwalające na odbiór odpadów
komunalnych z tereny Gminy. Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych
objętych jest około 16% mieszkańców.
Odpady komunalne są w większości składowane na składowiskach odpadów w:
Słabomierzu-Krzyżówce Gmina Radziejowice i Krzyżanówku Gmina Krzyżanów.
Odpady zebrane selektywnie stanowią około 9% wszystkich zebranych odpadów
komunalnych. Są to głównie surowce wtórne: szkło i
tworzywa sztuczne. System
selektywnego zbierania odpadów na terenie Gminy działa od 2006 roku.
Na terenie Gminy zostały wdrożone i działają 3 systemy selektywnego zbierania odpadów:
- system selektywnego zbierania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,
w tym odpadów zielonych i odpadów organicznych z gospodarstw domowych odbywa się poprzez wystawki,
- system selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych - poprzez dowóz własny
do punktu zbiorczego.
- system zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego - poprzez dowóz
własny do 2 punktów: GPZO w Kozłowie Biskupim oraz na teren dawnego SKR w
Nowej Suchej.
Zbiórka innych odpadów, poza zebranymi selektywnie, odbywa się poprzez dowóz przez
mieszkańców do GPZO.
Na podstawie zgłoszeń od mieszkańców, w 2008 roku na terenie Gminy została
przeprowadzona
inwentaryzacja
wyrobów
zawierających
azbest.
Uchwałą
nr
152/XXXVIII/2009 został opracowany Program usuwania wyrobów zawierających azbest.
Styczeń 2012 rok
94
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
W 2011 roku z terenu Gminy usunięto 111,59 m3 azbestu wykorzystywanego przez osoby
fizyczne. Na koniec 2011 roku na terenie Gminy było 2 666,46 m3 wyrobów zawierających
azbest wykorzystywanych przez osoby fizyczne.
Gmina posiada podpisaną umowę na wywóz padłych zwierząt. W 2010 roku z terenu
Gminy zebrano 4 sztuki takich odpadów.
Gmina Nowa Sucha należy do Związku Gmin Wiejskich Rzeczpospolitej Polskiej, do
którego przystąpiła w 1999 roku. Związek ten realizuje w imieniu Gminy zadania wynikające
z ustawy o samorządzie gminnym.
Opady z sektora gospodarczego
Głównym źródłem powstawania odpadów z sektora gospodarczego jest przemysł
i usługi, w przypadku odpadów niebezpiecznych również służba zdrowia i działalność
weterynaryjna.
W 2010 roku na terenie Gminy wytworzono 540,77 Mg odpadów. Największą ilość
odpadów stanowiły ustabilizowane komunalne osady ściekowe (190805) oraz odpadowa
tkanka zwierzęca oraz surowce i produkty nienadające się do spożycia i przetwórstwa
(020202
i
020203).
Odpady
przemysłowe
poddawane
były
odzyskowi
oraz
unieszkodliwianiu.
Promieniowanie elektromagnetyczne
Do sztucznych źródeł pola elektromagnetycznego, a także statycznego pola
elektrycznego i magnetycznego, które towarzyszą nam w życiu codziennym, należą:
odbiorniki TV i monitory komputerowe, kuchenki mikrofalowe, telefony bezprzewodowe i
komórkowe, bramki w przejściach sklepów, pralki, lodówki, suszarki do włosów, aparaty CBradio, pociągi, tramwaje, samochody, anteny nadawcze radiostacji, radary, linie energetyczne
wysokiego napięcia, urządzenia przemysłowe, jak np. piece indukcyjne, piece łukowe,
zgrzewarki do folii, stanowiska do naprawy TV i monitorów komputerowych itd. Szczególnie
powszechnym obecnie źródłem promieniowania elektromagnetycznego są stacje bazowe
telefonii komórkowej.
Źródłem
pól
elektromagnetycznych
są
także
linie
elektryczne
i
urządzenia
elektroenergetyczne. Przez teren Gminy przebiegają linie elektroenergetyczne 110 kV.
Styczeń 2012 rok
95
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Uciążliwość linii mieści się w strefach ochronnych, których maksymalny zasięg wynosi: 12 m
dla linii 110 kV licząc od osi skrajnych przewodów.
Poważne awarie
Pod pojęciem poważnych awarii rozumiemy zdarzenia, w szczególności emisję, pożar lub
eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu,
w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do
natychmiastowego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego
zagrożenia z opóźnieniem.
Potencjalne zagrożenia wystąpieniem awarii stwarzają:
 transport materiałów i substancji niebezpiecznych głównie na drogach krajowych,
wojewódzkich i powiatowych,
 magazynowanie materiałów i substancji niebezpiecznych.
Na terenie Gminy nie zlokalizowano zakładów zaliczanych do zakładów o
zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii przemysłowych.
Jedną z przyczyn wystąpienia poważnych awarii są pożary. Najczęściej występują one
w rolnictwie, w lokalnych zakładach produkcyjno - usługowych oraz w lasach. Pożary
w pewnych grupach obiektów ulegają sezonowemu nasileniu. W okresie wczesnowiosenny
i letni wzrasta liczba pożarów na obszarach leśnych i nieużytkach.
Innymi zagrożeniami, które mogą wystąpić na terenie Gminy są huragany, burze oraz
gwałtowne opady atmosferyczne.
Cele przyjęte w Programie
Jako cel strategiczny w Programie przyjęto „Poprawę stanu środowiska przyrodniczego
i ochronę jego zasobów”. Cele szczegółowe to:
 ograniczenie emisji substancji i energii do środowiska poprzez ograniczenie emisji
ścieków do wód i do ziemi, pyłów i gazów do powietrza, odorów, hałasu ilości
wytwarzanych i składowanych odpadów oraz poprzez zapobieganie poważnym
awariom,
 ochrona
zasobów
środowiska
przyrodniczego
poprzez
ochronę
przyrody
i krajobrazu, ochronę ziemi oraz wód podziemnych,
Styczeń 2012 rok
96
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
 racjonalne gospodarowanie środowiskiem poprzez ograniczenie materiałochłonności,
wodochłonności, energochłonności, odpadowości, wykorzystanie energii odnawialnej
oraz usprawnienie zarządzania środowiskiem,
 wyższy stan aktywności społecznej poprzez podnoszenie świadomości ekologicznej
społeczeństwa oraz zwiększenie aktywności społecznej.
Realizacja celów będzie się odbywała poprzez wymienione w Programie działania w
okresach:
 krótkookresowym (lata 2012 – 2015),
 długoterminowym (lata 2016 – 2019).
Główne cle Programu są zgodne z dokumentami wyższego rzędu, tj.:
 Polityką Ekologiczną Państwa,
 „Programem ochrony środowiska woj. mazowieckiego na lata 2007-2010
z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.”,
 Krajowym Planem Gospodarki odpadami,
 „Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 20072011 z uwzględnieniem lat 2012 - 2015 (aktualizacja)” - Warszawa 2007 rok,
 „Programem ochrony środowiska dla powiatu sochaczewskiego”.
W treści Programu określono harmonogram działań długoterminowych wraz z szacunkiem
kosztów. Przedstawiono też możliwości finansowania Programu.
Ważnym elementem Programu jest określenie sposobu i zakresu monitorowania realizacji
założonych celów i przyjętych działań.
Monitoring Programu
Przebieg realizacji „Programu Ochrony Środowiska” musi być systematycznie kontrolowany
(monitorowany). Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska z wykonania Programu Wójt
sporządza, co dwa lata raporty, które przedstawia Radzie Gminy, a w miarę potrzeb Program
ochrony środowiska ulega aktualizacji. System monitoringu realizacji „Programu Ochrony
Środowiska” składa się z trzech elementów:
a) monitoring środowiska,
b) monitoring „Programu Ochrony Środowiska”,
c) monitoring społeczny (odczucia i skutki).
Monitoring środowiska.
Styczeń 2012 rok
97
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Monitoring ten realizowany jest w regionie przez WIOŚ przy współudziale innych jednostek
organizacyjnych i naukowo-badawczych (np. RZGW, RDLP). Monitoring ten realizowany
jest pod nadzorem GIOŚ.
Wyniki monitoringu porównywane są z normatywami jakości środowiska. Normatywy te są
już podstawą odniesienia oceny, ale przede wszystkim określają cele ekologiczne (jakość
środowiska nie może być gorsza od wartości normatywnej). W tym ujęciu monitoring
środowiska jest także narzędziem monitoringu efektów realizacji „Programu Ochrony
Środowiska” (w rozumieniu osiągnięcia celów).
Monitoring „Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z
uwzględnieniem lat 2016-2019”
Realizacja tej części zadań monitoringowych składa się z oceny:
Osiągnięcia celów ekologicznych
− stopnia realizacji zadań,
− oceny podstaw poszczególnych realizatorów.
Głównymi miernikami realizacji celów „Programu Ochrony Środowiska” są wskaźniki
realizacji Programu.
Monitoring społeczny (odczucia i skutki).
Ważnym miernikiem realizacji „Programu ochrony środowiska” jest monitoring społeczny.
Pozwala ona na analizę stopnia świadomości ekologicznej mieszkańców poprzez:
 aktywne uczestnictwo w postępowaniach z udziałem społeczeństwa,
 udział w akcjach proekologicznych organizowanych w powiecie,
 rozwój selektywnej zbiórki odpadów,
 promowanie
zachowań
proekologicznych
(np.
używanie
opakowań
wielorazowego użytku).
Styczeń 2012 rok
98
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Wykaz tabel
Tabela 1. Liczba ludności w Gminie Nowa Sucha - stan na 31.12.2010 r. (dane GUS)
Tabela 2. Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru regon według sektorów
własnościowych na terenie Gminy w 2010 roku (dane GUS)
Tabela 3. Charakterystyka morfometryczna głównych rzek Gminy
Tabela 4. Ochrona przyrody i bioróżnorodności biologicznej w 2010 roku
Tabela 5. Leśnictwo w 2010 roku w Gminie Nowa Sucha.
Tabela 6. Wykaz ważniejszych ujęć wód podziemnych (według opłat za gospodarcze
korzystanie ze środowiska)
Tabela 7. Gospodarka komunalna w gminie Nowa Sucha w 2010 roku (źródło GUS)
Tabela 8. Zestawienie ewidencji urządzeń podstawowych w gminie Nowa Sucha na dzień
31.12.2010 r. (WZMiUW - o/Płock )
Tabela 9. Ewidencja urządzeń melioracji szczegółowych na dzień 31.12.2010 r. w gminie
Nowa Sucha (WZMiUW - o/Płock)
Tabela 10. Wykaz wytwórców odpadów na terenie Gminy w 2010 roku (wg bazy Marszałka
Województwa Mazowieckiego - dane WSO)
Tabela 11. Uwarunkowania wewnętrzne gminy Nowa Sucha
Tabela 12. Uwarunkowania zewnętrzne Gminy Nowa Sucha
Tabela 13. Zadania w zakresie ochrony wód
Tabela 14. Zadania w zakresie ochrony powietrza
Tabela 15. Zadania w zakresie ograniczenia hałasu i promieniowania elektromagnetycznego
Tabela 16. Zadania w zakresie gospodarki odpadami
Tabela 17. Zadania w zakresie ochrony przyrody
Tabela 18. Zadania w zakresie ochrony gleb
Tabela 19. Zadania w zakresie poprawy jakości wód podziemnych
Tabela 20. Zadania w zakresie racjonalnego gospodarowania środowiskiem
Tabela 21. Zadania w zakresie wykorzystania energii odnawialnej
Tabela 22. Zarządzanie środowiskiem
Tabela 23. Zadania w zakresie podnoszenia świadomości ekologicznej społeczeństwa
Tabela 24. Zadania w zakresie aktywizacji społeczeństwa
Styczeń 2012 rok
99
Program ochrony środowiska dla Gminy Nowa Sucha na lata 2012-2015 z uwzględnieniem lat 2016-2019
Tabela 25. Długoterminowy harmonogram realizacji Programu na lata 2009-2016 w Gminie
Nowa Sucha (dane UG)
Tabela 26. Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Gminy Nowa Sucha za rok 2010
Wykaz map
Mapa 1. Podział administracyjny powiatu sochaczewskiego
Mapa 2. Klasyfikacja stref według zanieczyszczeń
Mapa 3. Sieć hydrograficzna powiaty sochaczewskiego
Mapa 4. Tereny chronione w powiecie sochaczewskim
Mapa 5. Obszary Natura 2000
Styczeń 2012 rok
100