w Szkole Podstawowej Nr 49 z Oddziałami Integracyjnymi im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego – Prymasa Tysiąclecia w Białymstoku Możliwość tworzenia oddziałów integracyjnych we wszystkich typach szkół zapewniła Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991roku oraz jej kolejne nowelizacje. Obecnie integracja jest jednym z ogniw modelu kształcenia szkolnictwa ogólnego i alternatywną w stosunku do szkolnictwa specjalnego formą edukacji niepełnosprawnych. Praca w klasie integracyjnej opiera się na przekonaniu, że nie ma uczniów lepszych i gorszych, a wspólna nauka dzieci zdrowych i niepełnosprawnych w ramach tej samej grupy klasowej jest podstawą budowania nowoczesnego społeczeństwa. Integracja chce wychowywać w duchu wzajemnej pomocy, szacunku i akceptacji, zrozumienia inności i otwarcia na potrzeby drugiego człowieka. Integracja traktuje ucznia podmiotowo, podkreślając jego niepowtarzalność oraz bogactwo, jakie każdy ze sobą niesie. Integracja to głównie indywidualizacja wymagań. W odniesieniu do dzieci niepełnosprawnych program nauczania jest modyfikowany w zależności od dynamiki rozwoju dziecka i jego postępów. W przypadku uczniów uzdolnionych rozszerza się zakres treści, ukierunkowując dziecko na wykorzystywanie i przetwarzanie zdobytych wiadomości. W oddziale integracyjnym uczy się od 15 do 20 uczniów, w tym od 3 do 5 uczniów niepełnosprawnych. Pedagog specjalny, który przede wszystkim wspiera pracę dzieci niepełnosprawnych, ale też czuwa nad całością edukacji i pomaga wszystkim uczniom w klasie. Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, a w klasach IV – VI nauczyciel przedmiotu. Nauczyciel prowadzący zajęcia realizuje treści programowe, natomiast nauczyciel wspomagający dostosowuje ich zakres do indywidualnych możliwości i potrzeb dzieci niepełnosprawnych. Dzięki pracy dwóch nauczycieli i małej liczebności klasy podczas każdej lekcji może występować indywidualizacja zadań w odniesieniu do wszystkich uczniów i zgodnie z ich możliwościami rozwojowymi. uczniowie niesłyszący, słabo słyszący, niewidomi, słabo widzący, z niepełnosprawnością ruchową (w tym z afazją), z upośledzeniem umysłowym, z autyzmem (w tym zespołem Aspergera), z niepełnosprawnościami sprzężonymi. Tolerancyjni i otwarci na potrzeby innych. Odpowiedzialni i pomocni. Życzliwi i wyrozumiali. W ten sposób dzieci zdrowe są naturalnym bodźcem do działania dla niepełnosprawnych rówieśników, są dla nich wzorcami do naśladowania i motywują swoich niepełnosprawnych kolegów do pokonywania trudności. Umożliwienie uczniom niepełnosprawnym przygotowanie do normalnego życia w społeczeństwie. Stworzenie dzieciom niepełnosprawnym sytuacji do nabywania wielu nowych umiejętności i przez to dostrzeżenia swoich mocnych stron. Możliwość realizowania obowiązku szkolnego w szkole ogólnodostępnej (a nie specjalnej) często przywraca równowagę psychiczną i stwarza warunki do właściwego rozwoju emocjonalnego dzieci niepełnosprawnych. Dzieci zdrowe w czasie wspólnej nauki i zabawy uczą się dostrzegania potrzeb innych osób, empatii, akceptacji i tolerancji wobec odmiennych zachowań, opiekuńczości i odpowiedzialności za słabszych oraz większej wrażliwości wobec osób niepełnosprawnych. Nawiązanie bliskich kontaktów z uczniami zdrowymi sprzyja pozbywaniu się lęków przed nowym środowiskiem. Zapobiega również kształtowaniu się postaw roszczeniowych i unikania odpowiedzialności za swój los. Aktywność uczniów zdrowych, ich spontaniczność mobilizuje dzieci niepełnosprawne do pracy na lekcji i po zajęciach. Przyjazny i spokojny klimat sprzyja lepszym osiągnięciom. Mała liczebność klas integracyjnych i jednoczesna praca dwóch nauczycieli daje możliwość indywidualnej pracy z uczniami, dokładnej diagnozy przyczyn trudności w nauce, jak również odkrycia dziecka wybitnie zdolnego. Nabór odbywa się zgodnie z nowymi przepisami rekrutacyjnymi zawartymi w „ustawie rekrutacyjnej”. Uczniowie niepełnosprawni przyjmowani są do oddziału integracyjnego na wniosek rodziców (opiekunów) i na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Uczniowie zdrowi przyjmowani są na wniosek rodziców (opiekunów) i na podstawie pisemnej informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Przygotowały: Anna Kruszewska Małgorzata Bagińska