Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie
advertisement
12 ZUS Piątek | 2 listopada 2007 Zaległości składkowe sprzed 2003 r. przedawniają się po pięciu latach NIEJASNE PRZEPISY I ZUS postępuje nielegalnie, stosując dziesięcioletnie przedawnienie do zaległości składkowych powstałych przed 2003 r., kiedy to obowiązywało przedawnienie pięcioletnie ANNA WERNER Przedsiębiorcy, od których ZUS domaga się takiego właśnie długu, powinni występować do sądu. W takiej właśnie sytuacji zna- lazła się jednaznaszych czytelniczek, prowadząca dokońca2000 r. mały zakład szewski. Dostała w bieżącym roku wezwanie dozapłaty składek zajeden miesiąc 1999 r. wraz z odsetkami na ponad 1300 zł. Napisała do nas, co ma zrobić. Odpowiedzieliśmy jej w DF z 10 października (str. 12). Oczywiście, postępowanie ZUS jest bezprawne. Naginaon nie tylko zasadę nieretroakcyjności prawa, ale i zaufania obywateli dopaństwa prawa. Do długu powstałego w 1999 r. należy stosować przepisy ówczesne, czyli pięcioletni okres przedawnienia. Zobowiązania czytelniczki uległy już zatem przedawnieniu. Tym bardziej że są już wyroki piętnujące takie postępowanie. Przykładowo Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 22 września 2004 r. (II UK 448/03) stwierdził, że stosowanie do określonych zdarzeń przepisów, które nie obowiązywały w momencie zajścia tych zdarzeń, „pozostaje w sprzeczności z zakazem wstecznego stosowania prawa”. Odstępstwa musiałyby wynikać ze szczególnie uzasadnionych powodów i opierać się na wyraźnym wskazaniu za- stosowania określonego nowego przepisu do stosunków powstałych przedjego wejściem wżycie. Podobna teza wynika z werdyktu Trybunału Konstytucyjnego z 15 września 1998 r. (K 10/98). Trybunał powołał się w nim na naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego ustanowionej wart.2 konstytucji. Dlatego czytelniczka powinna złożyć pozew do sądu. Dziś pokazujemy jego przykładowy wzór. >WZÓR POZWU (miejscowość i data) Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie ul. xxxxxxxxx 82-300 Elbląg Pozwany: Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Warszawie ul. Senatorska 6/8 00-917 Warszawa Powód: Janina Nowak ul. Złota 49 00-915 Warszawa 1 stycznia 2003 r., o ile nie uległy one przedawnieniu na podstawie przepisów dotychczasowych. W noweli brakuje przepisów przejściowych mówiących o stosowaniu wydłużonego przedawnienia wstecz, czyli do zobowiązań powstałych przed 1 stycznia 2003 r. ZUS przyjął jednak interpretację naruszającą zasadę nieretroakcyjności prawa. Oparł się przy tym na zasadzie bezpośredniego działania prawa. Budzi ona jednak poważne wątpliwości. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem umożliwia ustawodawcy szybką zmianę prawa i potraktowanie zbliżonych stosunków prawnych według nowych norm prawnych, przy założeniu że nowe prawo odpowiada lepiej nowym warunkom jego obowiązywania niż uchylone. Jej zastosowanie wymaga jednak zawarcia w noweli odpowiednich regulacji przejściowych. Skoro ich brakuje, to – zarówno według doktryny, jak i orzecznictwa – starą ustawę stosujemy tylko, jeśli jest korzystniejsza dla obywatela. Nie ulega wątpliwości, że w tej sytuacji stare przepisy (obowiązujące do końca 2002 r.) są właśnie korzystniejsze dla płatników składek, gdyż przewidują krótsze przedawnienie zaległości. Dodam, że ze stanowiskiem ZUS nie zgadza się minister pracy i polityki społecznej – organ sprawujący nadzór nad działalnością ZUS, który reprezentował rząd w pracach parlamentarnych nad nowelą. ODWOŁANIE Odwołanie od decyzji ZUS z 12 września 2007 r. (znak.....) w sprawie określenia wysokości zaległych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Powód wnosi o: 1. zmianę decyzji z dnia .... znak.... poprzez uznanie, że należności za okres od stycznia 1999 r. do lutego 2001 r. uległy przedawnieniu, 2. obciążenie pozwanego kosztami postępowania. Dowód: ∑ artykuł z „Rzeczpospolitej” z 13 grudnia 2006 r. „Przepisy przejściowe szkodzą ubezpieczonym” Renaty Majewskiej i Agnieszki Rosy W styczniu br. otrzymałam wezwanie do zapłaty składki za sierpień 1999 r. wraz odsetkami za zwłokę w wysokości 1312 zł (prowadziłam wtedy jednoosobowo działalność gospodarczą). Niezwłocznie skontaktowałam się z ZUS I Oddział w Warszawie. Jak się okazało, ZUS nie może odnaleźć mojej wpłaty. Po sprawdzeniu stwierdziłam, że wszystkie moje dokumenty płatnicze sprzed 2000 r. zostały zniszczone. Do czasu otrzymania z ZUS wezwania do zapłaty zaległych składek nie otrzymałam żadnego innego pisma świadczącego o nieopłaceniu składek za sierpień 1999 r. A przecież – zgodnie z § 2 rozporządzenia ministra finansów z 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (DzU nr 137, poz. 1541 ze zm.) – wierzyciel jest obowiązany do systematycznej kontroli terminowości zapłaty zobowiązań pieniężnych. Ponadto w 2001 r. otrzymałam z ZUS pismo, w którym prosi mnie o korektę identyfikatorów na drukach rozliczeniowych, nic nie wspominając o braku jakiejkolwiek wpłaty. Zwróciłam się do banku o potwierdzenie dokonania przeze mnie wpłaty za sierpień 1999 r. Poinformował jednak, że – w świetle § 32 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów z 10 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (DzU nr 149, poz. 1673 ze zm.) – dokumenty takie przechowuje przez okres 5 lat. ZUS wydał decyzję określającą wysokość zaległości. Stanowisko ZUS jest zatem sprzeczne z zasadą lex retro non agit. Zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawa z art. 2 konstytucji ustawa działa od momentu jej wejścia w życie, chyba że wynika z niej wyraźnie co innego. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 22 września 2004 r. (II UK 448/03), według którego stosowanie do określonych zdarzeń przepisów, które nie obowiązywały w momencie zajścia tych zdarzeń (...), pozostaje w sprzeczności z zakazem wstecznego stosowania prawa, określonej w: ∑ art. 2 konstytucji, ∑ art. 3 kodeksu cywilnego, ∑ art. XXVI przepisów wprowadzających kodeks cywilny. Ewentualne odstępstwa musiałyby – zdaniem SN – wynikać ze szczególnie uzasadnionych powodów i opierać się na wyraźnym wskazaniu zastosowania określonego nowego przepisu do stosunków powstałych przed jego wejściem w życie. W podobnym duchu wypowiedział się SN w orzeczeniu z 21 września 2004 r. (II UK 448/03). Inna interpretacja naruszałaby zasady: zaufania obywateli do państwa i stanowionego prawa, bezpieczeństwa prawnego obywateli, niedziałania prawa wstecz oraz ochrony praw słusznie (legalnie) nabytych. O niemożliwości stosowania prawa wstecz wypowiadał się również Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z 15 września 1998 r. (K.10/98) podkreślił, że zakaz działania prawa wstecz jest jednym ze składników zasady demokratycznego państwa prawnego, a jego naruszenie przez przepisy ustawy zwykłej powoduje – pomijając sytuacje wyjątkowe – uznanie takich przepisów za sprzeczne z konstytucją. Podobnie orzeczenie wydał 18 października 1994 r. Dlatego do należności z tytułu składek powstałych przed 1 stycznia 2003 r. należy stosować okres przedawnienia obowiązujący do tej daty, czyli 5-letni. Dowód: decyzja z dnia.... znak.... Wobec powyższego wnoszę o uchylenie decyzji ZUS i stwierdzenie przedawnienia zobowiązań z tytułu składek należnych za sierpień 1999 r. UZASADNIENIE Według art. 24 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 137, poz. 74 ze zm.), obowiązującego do 1 stycznia 2003 r., okres przedawnienia należności z tytułu składek wynosił 5 lat od daty ich wymagalności. Nowelą z 18 grudnia 2002 r. (DzU nr 241, poz. 2074 ze zm.) termin przedawnienia został od 1 stycznia 2003 r. wydłużony do 10 lat. ZUS twierdzi, że 10-letnie przedawnienie ma zastosowanie także do należności powstałych przed 1 (podpis) Załączniki: 1) artykuł z „Rzeczpospolitej” z 13 grudnia 2006 r. „Przepisy przejściowe szkodzą ubezpieczonym” 2) decyzja z..... znak.... 3) odpis pozwu wraz z załącznikami 2 ◊ rp .pl 12 ZUS Piątek | 2 listopada 2007 Zaległości składkowe sprzed 2003 r. przedawniają się po pięciu latach NIEJASNE PRZEPISY I ZUS postępuje nielegalnie, stosując dziesięcioletnie przedawnienie do zaległości składkowych powstałych przed 2003 r., kiedy to obowiązywało przedawnienie pięcioletnie ANNA WERNER Przedsiębiorcy, od których ZUS domaga się takiego właśnie długu, powinni występować do sądu. W takiej właśnie sytuacji zna- lazła się jednaznaszych czytelniczek, prowadząca dokońca2000 r. mały zakład szewski. Dostała w bieżącym roku wezwanie dozapłaty składek zajeden miesiąc 1999 r. wraz z odsetkami na ponad 1300 zł. Napisała do nas, co ma zrobić. Odpowiedzieliśmy jej w DF z 10 października (str. 12). Oczywiście, postępowanie ZUS jest bezprawne. Naginaon nie tylko zasadę nieretroakcyjności prawa, ale i zaufania obywateli dopaństwa prawa. Do długu powstałego w 1999 r. należy stosować przepisy ówczesne, czyli pięcioletni okres przedawnienia. Zobowiązania czytelniczki uległy już zatem przedawnieniu. Tym bardziej że są już wyroki piętnujące takie postępowanie. Przykładowo Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 22 września 2004 r. (II UK 448/03) stwierdził, że stosowanie do określonych zdarzeń przepisów, które nie obowiązywały w momencie zajścia tych zdarzeń, „pozostaje w sprzeczności z zakazem wstecznego stosowania prawa”. Odstępstwa musiałyby wynikać ze szczególnie uzasadnionych powodów i opierać się na wyraźnym wskazaniu za- stosowania określonego nowego przepisu do stosunków powstałych przedjego wejściem wżycie. Podobna teza wynika z werdyktu Trybunału Konstytucyjnego z 15 września 1998 r. (K 10/98). Trybunał powołał się w nim na naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego ustanowionej wart.2 konstytucji. Dlatego czytelniczka powinna złożyć pozew do sądu. Dziś pokazujemy jego przykładowy wzór. >WZÓR POZWU (miejscowość i data) Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie ul. xxxxxxxxx 82-300 Elbląg Pozwany: Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Warszawie ul. Senatorska 6/8 00-917 Warszawa Powód: Janina Nowak ul. Złota 49 00-915 Warszawa 1 stycznia 2003 r., o ile nie uległy one przedawnieniu na podstawie przepisów dotychczasowych. W noweli brakuje przepisów przejściowych mówiących o stosowaniu wydłużonego przedawnienia wstecz, czyli do zobowiązań powstałych przed 1 stycznia 2003 r. ZUS przyjął jednak interpretację naruszającą zasadę nieretroakcyjności prawa. Oparł się przy tym na zasadzie bezpośredniego działania prawa. Budzi ona jednak poważne wątpliwości. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem umożliwia ustawodawcy szybką zmianę prawa i potraktowanie zbliżonych stosunków prawnych według nowych norm prawnych, przy założeniu że nowe prawo odpowiada lepiej nowym warunkom jego obowiązywania niż uchylone. Jej zastosowanie wymaga jednak zawarcia w noweli odpowiednich regulacji przejściowych. Skoro ich brakuje, to – zarówno według doktryny, jak i orzecznictwa – starą ustawę stosujemy tylko, jeśli jest korzystniejsza dla obywatela. Nie ulega wątpliwości, że w tej sytuacji stare przepisy (obowiązujące do końca 2002 r.) są właśnie korzystniejsze dla płatników składek, gdyż przewidują krótsze przedawnienie zaległości. Dodam, że ze stanowiskiem ZUS nie zgadza się minister pracy i polityki społecznej – organ sprawujący nadzór nad działalnością ZUS, który reprezentował rząd w pracach parlamentarnych nad nowelą. ODWOŁANIE Odwołanie od decyzji ZUS z 12 września 2007 r. (znak.....) w sprawie określenia wysokości zaległych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Powód wnosi o: 1. zmianę decyzji z dnia .... znak.... poprzez uznanie, że należności za okres od stycznia 1999 r. do lutego 2001 r. uległy przedawnieniu, 2. obciążenie pozwanego kosztami postępowania. Dowód: ∑ artykuł z „Rzeczpospolitej” z 13 grudnia 2006 r. „Przepisy przejściowe szkodzą ubezpieczonym” Renaty Majewskiej i Agnieszki Rosy W styczniu br. otrzymałam wezwanie do zapłaty składki za sierpień 1999 r. wraz odsetkami za zwłokę w wysokości 1312 zł (prowadziłam wtedy jednoosobowo działalność gospodarczą). Niezwłocznie skontaktowałam się z ZUS I Oddział w Warszawie. Jak się okazało, ZUS nie może odnaleźć mojej wpłaty. Po sprawdzeniu stwierdziłam, że wszystkie moje dokumenty płatnicze sprzed 2000 r. zostały zniszczone. Do czasu otrzymania z ZUS wezwania do zapłaty zaległych składek nie otrzymałam żadnego innego pisma świadczącego o nieopłaceniu składek za sierpień 1999 r. A przecież – zgodnie z § 2 rozporządzenia ministra finansów z 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (DzU nr 137, poz. 1541 ze zm.) – wierzyciel jest obowiązany do systematycznej kontroli terminowości zapłaty zobowiązań pieniężnych. Ponadto w 2001 r. otrzymałam z ZUS pismo, w którym prosi mnie o korektę identyfikatorów na drukach rozliczeniowych, nic nie wspominając o braku jakiejkolwiek wpłaty. Zwróciłam się do banku o potwierdzenie dokonania przeze mnie wpłaty za sierpień 1999 r. Poinformował jednak, że – w świetle § 32 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów z 10 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (DzU nr 149, poz. 1673 ze zm.) – dokumenty takie przechowuje przez okres 5 lat. ZUS wydał decyzję określającą wysokość zaległości. Stanowisko ZUS jest zatem sprzeczne z zasadą lex retro non agit. Zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawa z art. 2 konstytucji ustawa działa od momentu jej wejścia w życie, chyba że wynika z niej wyraźnie co innego. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 22 września 2004 r. (II UK 448/03), według którego stosowanie do określonych zdarzeń przepisów, które nie obowiązywały w momencie zajścia tych zdarzeń (...), pozostaje w sprzeczności z zakazem wstecznego stosowania prawa, określonej w: ∑ art. 2 konstytucji, ∑ art. 3 kodeksu cywilnego, ∑ art. XXVI przepisów wprowadzających kodeks cywilny. Ewentualne odstępstwa musiałyby – zdaniem SN – wynikać ze szczególnie uzasadnionych powodów i opierać się na wyraźnym wskazaniu zastosowania określonego nowego przepisu do stosunków powstałych przed jego wejściem w życie. W podobnym duchu wypowiedział się SN w orzeczeniu z 21 września 2004 r. (II UK 448/03). Inna interpretacja naruszałaby zasady: zaufania obywateli do państwa i stanowionego prawa, bezpieczeństwa prawnego obywateli, niedziałania prawa wstecz oraz ochrony praw słusznie (legalnie) nabytych. O niemożliwości stosowania prawa wstecz wypowiadał się również Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z 15 września 1998 r. (K.10/98) podkreślił, że zakaz działania prawa wstecz jest jednym ze składników zasady demokratycznego państwa prawnego, a jego naruszenie przez przepisy ustawy zwykłej powoduje – pomijając sytuacje wyjątkowe – uznanie takich przepisów za sprzeczne z konstytucją. Podobnie orzeczenie wydał 18 października 1994 r. Dlatego do należności z tytułu składek powstałych przed 1 stycznia 2003 r. należy stosować okres przedawnienia obowiązujący do tej daty, czyli 5-letni. Dowód: decyzja z dnia.... znak.... Wobec powyższego wnoszę o uchylenie decyzji ZUS i stwierdzenie przedawnienia zobowiązań z tytułu składek należnych za sierpień 1999 r. UZASADNIENIE Według art. 24 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 137, poz. 74 ze zm.), obowiązującego do 1 stycznia 2003 r., okres przedawnienia należności z tytułu składek wynosił 5 lat od daty ich wymagalności. Nowelą z 18 grudnia 2002 r. (DzU nr 241, poz. 2074 ze zm.) termin przedawnienia został od 1 stycznia 2003 r. wydłużony do 10 lat. ZUS twierdzi, że 10-letnie przedawnienie ma zastosowanie także do należności powstałych przed 1 (podpis) Załączniki: 1) artykuł z „Rzeczpospolitej” z 13 grudnia 2006 r. „Przepisy przejściowe szkodzą ubezpieczonym” 2) decyzja z..... znak.... 3) odpis pozwu wraz z załącznikami 2 ◊ rp .pl
