LABORATORIUM

LABORATORIUM
CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁÓW BIOLOGICZNYCH
Ćwiczenie Nr 3 :
Badanie sygnału ciśnienia wewnątrzczaszkowego podczas testu infuzyjnego.
Autorzy : W. Zaworski, M. Czosnyka, W. Zabołotny, D.Czarkowski
1. Metoda badania.
Test infuzyjny wykonywany jest w klinice na oddziale Neurochirurgicznym u
pacjentów, u których istnieje podejrzenie istnienia procesu chorobowego związanego z
zaburzeniem równowagi pomiędzy procesami produkcji, gromadzenia i wchłaniania płynu
mózgowo-rdzeniowego. Wśród wielu badań mających na celu ustalenie sposobu leczenia test infuzyjny spełnia istotną rolę - pozwalając ocenić wewnątrzczaszkową rezerwę
kompensacyjną.
Test infuzyjny polega na dostrzyknięciu do przestrzeni wewnątrzczaszkowej sztucznego
płynu o składzie chemicznym podobnym do składu płynu mózgowo-rdzeniowego. Natężenie
infuzji płynu jest stałe (w odróżnieniu od dostrzyknięcia bolusowego lub testu infuzyjnego o
stałym ciśnieniu). Istnieje kilka technik wykonywania testów infuzyjnych, różniących się
między sobą miejscem wstrzyknięcia płynu i pomiaru jego ciśnienia. Jednak w praktyce
stosuje się tylko test lędźwiowy jako najmniej inwazyjny i dający takie same wyniki, co test
komorowy (infuzja następuje bezpośrednio do komór bocznych mózgu). Wkłucie igły
podczas testu lędźwiowego następuje w okolicy lędźwi. Najpierw wprowadzana jest
niewielka ilość płynu, następnie czeka się na ustalenie poziomów. Można też napełnić
sztucznym płynem rurki połączeniowe z przetwornikiem ciśnienia. Podczas trwania testu,
przez kilkadziesiąt minut, pacjent pozostaje cały czas na boku leżąc nieruchomo, dodatkowo
ze wzrokiem skierowanym w jeden punkt w celu wyeliminowania artefaktów. Jest to zabieg
bardzo nieprzyjemny, dlatego testy infuzyjne u małych dzieci przeprowadzane są przy
znieczuleniu, w warunkach polskich przy użyciu halotanu. Powoduje on niestety wzrost
ciśnienia wewnątrzczaszkowego, dlatego lekarz musi odczekać jakiś czas, aż do opadnięcia
ciśnienia wewnątrzczaszkowego do normalnego poziomu.
Typowy przebieg sygnału ICP zarejestrowanego podczas testu infuzyjnego można
podzielić na trzy obszary:
1. Obszar równowagi początkowej (przed infuzją).
2. Obszar infuzji.
3. Obszar równowagi końcowej.
W ćwiczeniu wykorzystane są dwie rejestracje testów infuzyjnych wykonane w Oddziale
Neurochirurgii Szpitala Centrum Zdrowia Dziecka. Czas trwania rejestracji testu - łącznie z
okresem poprzedzającym test i następującej po nim fazie powrotu ciśnienia śródczaszkowego
do stanu ustalonego jest na tyle długi (ponad 2 godz), że nie można pokazać w ćwiczeniu
procesu dygitalizacji sygnału zarejestrowanego np. na taśmie. Dlatego w tym przypadku
korzystamy z sygnału uprzednio zarejestrowanego i możemy jedynie dokonać analizy tego
sygnału OFF-LINE.
Program pozwala na obserwację trendu ciśnienia: zarówno wartości średniej, jak i amplitudy
jego składowej pulsacyjnej (związanej z rytmem serca). Możliwe jest także wykreślenie
zależności tych dwóch parametrów od siebie (krzywa AMP/P) dla dowolnie wybranego
przedziału czasu.
W ćwiczeniu możemy zapoznać się z kształtem przebiegu ciśnienia w czasie (składowa
tętniczopochodna, oddechowa, wartość średnia) przed włączeniem infuzji, w trakcie infuzji i
w czasie dochodzenia układu do równowagi po teście, oraz oszacować wybrane parametry
modelu elektrycznego przestrzeni wewnątrzczaszkowej.
Po uruchomieniu programu należy uruchomić opcję OFF-LINE poczym:
1. Wyznaczyć charakterystykę AMP/P i jej parametry wskazane przez prowadzącego.
2. Obliczyć oporność resorbcji.