przemiany fizjologiczne w okresie dojrzewania

advertisement
przemiany fizjologiczne w okresie dojrzewania.doc
(61 KB) Pobierz
PRZEMIANY FIZJOLOGICZNE W OKRESIE DOJRZEWANIA
Definicja:
Proces przejścia z dzieciństwa w wiek dorosłości, obejmujący szeroki zakres wieku kalendarzowego.
Okres dorastania TO NIE okres dojrzewania. Łatwo pomylić z okresem dojrzewania płciowego
(pokwitania),
W języku polskim „podrostek”, jako próba zastosowania polskiej terminologii w miejsce angielskiej
adolescence.
Okres postnatalny

Noworodek  do 28 dnia życia


Niemowlę  do 1 roku
Wczesne dzieciństwo 2-3 rok

Przedszkolny  4-6 rok

Szkolny  7-15 rok
- wczesnoszkolny 7- 10/12 rok
- faza dojrzewania płciowego10/12-15/16 lat



Młodzieńczy  16-20 rok
Dojrzałości  20/25-40-50 rok życia
Starzenia się  od 40/50 rok, indywidualnie różnie
Kluczowe pojęcia
 Pubertas- dojrzewanie=pokwitanie (ang. Adolescence)
 Menarche- pierwsza miesiączka
 Pub arche- owłosienie łonowe (adrenarche)
 Thelarche- rozwój piersi
 Axillarche- owłosienie pachowe
Dojrzewanie

Dziewczęta- 8-16 rok życia

początek dziewczęta 8-13 lat
Chłopcy- 10-18 rok życia
o
chłopcy 9-14 lat
Pubertas praecox
o
Pubertas Tarda
Okresy krytyczne w rozwoju (okresy o najwyższym tempie wzrastania)



Płodowy
Noworodkowo- niemowlęcy
Dojrzewania płciowego największa wrażliwość na wpływ czynników środowiskowych.
Okres dojrzewania płciowego
Somatyczne objawy dojrzewania uwarunkowane są licznymi czynnikami:


Genetycznymi
Środowiskowymi (żywienie)

Klimatycznymi, rasowymi

Neurohormonalnymi
SEZONOWOŚĆ
Aktywność fizyczna
Czynniki środowiskowe
Akceleracja rozwoju
Trend sekularny
RASA
CZYNNIKI
KLIMATYCZNE
Uwarunkowania genetyczne (czynniki rodzicielskie), typ budowy ciała
Pubertas
Duża zmienność indywidualna w okresie pokwitania, szeroka wariancja i szeroki zakres normy cech
fizycznych.
Rozwój somatyczny


Roczne przyrosty wysokości
Masa ciała i sylwetka, zmiany posturalne
 Zmiana proporcji ciała:
typowo męski rozwój pasa barkowego, rozwój tkanki mięśniowej, rozwój masy szkieletowej
żeński charakter przyrostu masy tłuszczowej, redystrybucja tłuszczu, mniejszy wskaźnik
barkowo- biodrowy.
Przyrost ciężaru ciała i wysokości
Wczesny okres dojrzewania 2kg/rok, 6-8cm/rok
Skok pokwitaniowy wysokości dziewczęta 8cm/ rok, chłopcy 10cm/rok
Wzrost w okresie dojrzewania przyczynia się do 15% ostatecznej wysokości ciała
Komponenty ciała
Chłopcy- przyrost tkanki mięśniowej, beztłuszczowej (Lean Body Mass)
Dziewczęta- przyrost tkanki tłuszczowej organizmu (FAT Mass) przez okres dojrzewania z 8% do 25%.
Okres dojrzewania

Okres dojrzewania obejmuje szeroki zakres wieku kalendarzowego, różny w zależności od płci


Najważniejszym, przewodnim procesem jest dojrzewanie płciowe.
Uruchomienie w okresie dojrzewania płciowego całego mechanizmu hormonalnego sprawia, że
zaczynają pojawiać się w ustalonej kolejności poszczególne cechy płciowe. Stanowią one
kryterium oceny dojrzałości płciowej
- pierwszorzędowe, drugorzędowe, trzeciorzędowe cechy płciowe.
1. rzędowe cechy płciowe chłopcy- jądra
 dziewczynki- jajniki
2. rzędowe cechy płciowe chłopcy- prącie, gruczoł krokowy
dziewczynki0 jajowody, macica, pochwa, gruczoł sutkowy
3. rzędowe cechy płciowe owłosienie łonowe i pachowe, różnica w barwie głosu, różnice w budowie i
proporcjach ciała, zarost na twarzy u mężczyzn, gruczoły apokrynowe u kobiet.
oś podwzgórzowo- przysadkowo- gonadalna.
Androgeny nadnerczowe


Pojawienie się owłosienia łonowego i pachowego
Wzrost wielkości i pobudzenia wydzielania gruczołów łojowych
FSH
Główna rola FSH to pobudzanie wzrostu jajników (rozpoczynające się pod koniec pierwszego stadium
dojrzałości płciowej).
Estrogen jajnikowy

Zgrubienie śluzówki pochwy



Wzrost pigmentacji
Wzrost unaczynienia i pobudliwości warg sromowych większych
Niewielkie powiększenie łechtaczki i macicy- w tym okresie trzon macicy i szyjka mają równą
wielkość


Zgrubienie i zróżnicowanie warstwy śluzówki macicy (endometrium)
Wzrost aktywności i zawartości w komórkach mięśniówki macicy aktyno miozyny, kinazy
keratynowej ATP- prawdopodobnie jako przygotowanie do menstruacji i ciąży

Odkładanie glikogenu wewnątrz komórek błony śluzowej pochwy, co sprzyja rozwojowi
pałeczek Doderleina kwas mlekowy, obniżenie pH pochwy, ochrona przed inwazją bakterii
chorobotwórczych, ale jednocześnie wzrost podatności na infekcje wywołane przez drożdżaki.

Fizjologiczne upławy- biała śluzowa wydzielina o kwaśnym zapachu.
Testosteron


Powiększenie najądrzy
Powiększenie pęcherzyków nasiennych i gruczołu krokowego

3. Rzędowe cechy płciowe
Stadia dojrzałości płciowej
Stadia dojrzałości płciowej zostały opracowane przez J.M. Tannera i przedstawione w postaci tzw. Skali
Tannera przygotowanej oddzielnie dla chłopców i dziewcząt.
Piersi (M)- wg Tannera

Stadium I- faza dziewczęca

Stadium II- otoczka i brodawka uwypuklone w formie małego wzgórka, zwiększona średnica
otoczki

Stadium III- pierś i otoczka powiększone, otoczka sutkowa nie wyróżnia się w zarycie piersi


Stadium IV- brodawka i otoczka sutkowa tworzą wtórny wzgórek w zarysie piersi
Stadium V- kształt dojrzały, sutki sterczące, otoczka nie wyróżnia się w zarycie piersi
Jądra i moszna (G)- wg Tannera

Stadium I- faza dziecięca

Stadium II- wydłużenie moszny, skóra cienka, różowa


Stadium III- powiększenie
Stadium IV- powiększenie jąder, ściemnienie skóry moszny

Stadium V – rozmiary jak u dorosłego
Ocena i klasyfikacja dojrzewania płciowego(Reynolds, Winnes)

I stadium (Tanner 1)- faza dziecięca, brak cech dojrzewania płciowego


II stadium (Tanner 2, 3, 4)- fazy rozwojowe
III stadium (Tanner 5)- zaawansowanie rozwoju danej cechy typowe dla osób dojrzałych.
Pomiar wielkości jąder
 Orchidometr pradera (objętość jąder u dorosłego mężczyzny 15- 30 ml).
Menarche
Pierwsze cykle nieregularne, jednofazowe, an owulacyjne
Masa ciała krytyczna- 47 kg
Ok. 2 lata po menarche 65% dziewcząt ma cykle dwufazowe, owulacyjne.
Zazwyczaj pojawienie się menarche znamionuje zakończenie wzrastania
Wiek ginekologiczny
Wiek dziewcząt liczony od wystąpienia pierwszej miesiączki (liczony w latach)
Przemiany okresu pokwitania u chłopców
Chłopcy vs dziewczęta


Większa intensywność procesów wzrastania
Odmienny rytm wzrastania (późniejszy szczyt szybkości)


Częstsze odchylenia w sekwencji i chronologii objawów pokwitania
Większy zakres zmienności występowania cech dojrzewania seskualnego

Odmienna dynamika zmian komponentów ciała
Dojrzewanie płciowe
Trzy różne tory rozwojowe dojrzewania

Wcześnie dojrzewający: endomorficzny typ budowy ciała


Przeciętnie dojrzewający
Późno dojrzewający: ektomorficzny typ budowy ciała
Przedwczesne pokwitanie- definiowane jako pojawienie się jakichkolwiek cech płciowych
rzędowych u chłopców przed 9 i dziewczynej przed 8 rokiem życia
II-
Objawy pubertas praecox
Dziewczęta piersi, krwawienia z dróg rodnych
Chłopcy powiększenie genitaliów, obniżenie barwy głosu, zarost na twarzy
Chłopcy i dziewczęta owłosienie łonowe i przedramion, trądzik, przedwczesny intensywny wzrost
ciała, ‘dorosły’ zapach ciała
Przedwczesne pokwitanie
Wariant normalnego rozwoju- bez poważnych implikacji klinicznych- 1% populacji (USA)
Dysonans między oczekiwaną fizjologią a objawami: zaburzenie sekwencji objawów pokwitania.
U dziewczynek zazwyczaj idiopatyczne lub rodzinne
ALE centralne przedwczesne pokwitanie u chłopców może być związane z przyczyną organiczną.
(poszukaj możliwej przyczyny PP, wykryj mechanizm leżący u podłoża PP, zred szybkość dojrzewania
szkieletowego prewencja przedwczesnego zakończenia wzrostu i niskiej dorosłej wysokości)
Opóźnione pokwitanie (pubertas tarda)
Brak rozwoju cech płciowych w wieku 14 lat u dziewcząt i 15 lat u chłopców.
Constitutional delay of growth and puberty jest częste i ma podłoże rodzinne. Opóźniony wiek kostny.
UWAGA! Systemowe I ciężkie przewlekłe schorzenia, Kallman’s syndrome, anorexia nervosa, głodzenie,
uszkodzenie gonad, nadmierna aktywność fizyczna (trening wyczynowy).
Odrębności narządowe i zjawiska okresu pokwitania

Mutacja głosu

Acne iuvenilis (trądzik)

Struma simplex= wole

Metrorrhagia iuvenilis



Wady postawy
Nadmierna potliwość
Ginekomastia u chłopców.
Główne przyczyny zgonów u dzieci i młodzieży
1-4 lat
...
Plik z chomika:
Clara_Oswald
Inne pliki z tego folderu:



rozwój - pediatria.doc (126 KB)
badanie - pediatria.doc (47 KB)
badanie - wywiad 2.doc (14 KB)
 badanie przedmiotowe.ppt (643 KB)
 badanie - wywiad.doc (12 KB)
Inne foldery tego chomika:


Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie
Badanie pediatryczne
 rozwój
WYWIAD i BADANIE
 żywienie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Download