przemiany fizjologiczne w okresie dojrzewania.doc (61 KB) Pobierz PRZEMIANY FIZJOLOGICZNE W OKRESIE DOJRZEWANIA Definicja: Proces przejścia z dzieciństwa w wiek dorosłości, obejmujący szeroki zakres wieku kalendarzowego. Okres dorastania TO NIE okres dojrzewania. Łatwo pomylić z okresem dojrzewania płciowego (pokwitania), W języku polskim „podrostek”, jako próba zastosowania polskiej terminologii w miejsce angielskiej adolescence. Okres postnatalny Noworodek do 28 dnia życia Niemowlę do 1 roku Wczesne dzieciństwo 2-3 rok Przedszkolny 4-6 rok Szkolny 7-15 rok - wczesnoszkolny 7- 10/12 rok - faza dojrzewania płciowego10/12-15/16 lat Młodzieńczy 16-20 rok Dojrzałości 20/25-40-50 rok życia Starzenia się od 40/50 rok, indywidualnie różnie Kluczowe pojęcia Pubertas- dojrzewanie=pokwitanie (ang. Adolescence) Menarche- pierwsza miesiączka Pub arche- owłosienie łonowe (adrenarche) Thelarche- rozwój piersi Axillarche- owłosienie pachowe Dojrzewanie Dziewczęta- 8-16 rok życia początek dziewczęta 8-13 lat Chłopcy- 10-18 rok życia o chłopcy 9-14 lat Pubertas praecox o Pubertas Tarda Okresy krytyczne w rozwoju (okresy o najwyższym tempie wzrastania) Płodowy Noworodkowo- niemowlęcy Dojrzewania płciowego największa wrażliwość na wpływ czynników środowiskowych. Okres dojrzewania płciowego Somatyczne objawy dojrzewania uwarunkowane są licznymi czynnikami: Genetycznymi Środowiskowymi (żywienie) Klimatycznymi, rasowymi Neurohormonalnymi SEZONOWOŚĆ Aktywność fizyczna Czynniki środowiskowe Akceleracja rozwoju Trend sekularny RASA CZYNNIKI KLIMATYCZNE Uwarunkowania genetyczne (czynniki rodzicielskie), typ budowy ciała Pubertas Duża zmienność indywidualna w okresie pokwitania, szeroka wariancja i szeroki zakres normy cech fizycznych. Rozwój somatyczny Roczne przyrosty wysokości Masa ciała i sylwetka, zmiany posturalne Zmiana proporcji ciała: typowo męski rozwój pasa barkowego, rozwój tkanki mięśniowej, rozwój masy szkieletowej żeński charakter przyrostu masy tłuszczowej, redystrybucja tłuszczu, mniejszy wskaźnik barkowo- biodrowy. Przyrost ciężaru ciała i wysokości Wczesny okres dojrzewania 2kg/rok, 6-8cm/rok Skok pokwitaniowy wysokości dziewczęta 8cm/ rok, chłopcy 10cm/rok Wzrost w okresie dojrzewania przyczynia się do 15% ostatecznej wysokości ciała Komponenty ciała Chłopcy- przyrost tkanki mięśniowej, beztłuszczowej (Lean Body Mass) Dziewczęta- przyrost tkanki tłuszczowej organizmu (FAT Mass) przez okres dojrzewania z 8% do 25%. Okres dojrzewania Okres dojrzewania obejmuje szeroki zakres wieku kalendarzowego, różny w zależności od płci Najważniejszym, przewodnim procesem jest dojrzewanie płciowe. Uruchomienie w okresie dojrzewania płciowego całego mechanizmu hormonalnego sprawia, że zaczynają pojawiać się w ustalonej kolejności poszczególne cechy płciowe. Stanowią one kryterium oceny dojrzałości płciowej - pierwszorzędowe, drugorzędowe, trzeciorzędowe cechy płciowe. 1. rzędowe cechy płciowe chłopcy- jądra dziewczynki- jajniki 2. rzędowe cechy płciowe chłopcy- prącie, gruczoł krokowy dziewczynki0 jajowody, macica, pochwa, gruczoł sutkowy 3. rzędowe cechy płciowe owłosienie łonowe i pachowe, różnica w barwie głosu, różnice w budowie i proporcjach ciała, zarost na twarzy u mężczyzn, gruczoły apokrynowe u kobiet. oś podwzgórzowo- przysadkowo- gonadalna. Androgeny nadnerczowe Pojawienie się owłosienia łonowego i pachowego Wzrost wielkości i pobudzenia wydzielania gruczołów łojowych FSH Główna rola FSH to pobudzanie wzrostu jajników (rozpoczynające się pod koniec pierwszego stadium dojrzałości płciowej). Estrogen jajnikowy Zgrubienie śluzówki pochwy Wzrost pigmentacji Wzrost unaczynienia i pobudliwości warg sromowych większych Niewielkie powiększenie łechtaczki i macicy- w tym okresie trzon macicy i szyjka mają równą wielkość Zgrubienie i zróżnicowanie warstwy śluzówki macicy (endometrium) Wzrost aktywności i zawartości w komórkach mięśniówki macicy aktyno miozyny, kinazy keratynowej ATP- prawdopodobnie jako przygotowanie do menstruacji i ciąży Odkładanie glikogenu wewnątrz komórek błony śluzowej pochwy, co sprzyja rozwojowi pałeczek Doderleina kwas mlekowy, obniżenie pH pochwy, ochrona przed inwazją bakterii chorobotwórczych, ale jednocześnie wzrost podatności na infekcje wywołane przez drożdżaki. Fizjologiczne upławy- biała śluzowa wydzielina o kwaśnym zapachu. Testosteron Powiększenie najądrzy Powiększenie pęcherzyków nasiennych i gruczołu krokowego 3. Rzędowe cechy płciowe Stadia dojrzałości płciowej Stadia dojrzałości płciowej zostały opracowane przez J.M. Tannera i przedstawione w postaci tzw. Skali Tannera przygotowanej oddzielnie dla chłopców i dziewcząt. Piersi (M)- wg Tannera Stadium I- faza dziewczęca Stadium II- otoczka i brodawka uwypuklone w formie małego wzgórka, zwiększona średnica otoczki Stadium III- pierś i otoczka powiększone, otoczka sutkowa nie wyróżnia się w zarycie piersi Stadium IV- brodawka i otoczka sutkowa tworzą wtórny wzgórek w zarysie piersi Stadium V- kształt dojrzały, sutki sterczące, otoczka nie wyróżnia się w zarycie piersi Jądra i moszna (G)- wg Tannera Stadium I- faza dziecięca Stadium II- wydłużenie moszny, skóra cienka, różowa Stadium III- powiększenie Stadium IV- powiększenie jąder, ściemnienie skóry moszny Stadium V – rozmiary jak u dorosłego Ocena i klasyfikacja dojrzewania płciowego(Reynolds, Winnes) I stadium (Tanner 1)- faza dziecięca, brak cech dojrzewania płciowego II stadium (Tanner 2, 3, 4)- fazy rozwojowe III stadium (Tanner 5)- zaawansowanie rozwoju danej cechy typowe dla osób dojrzałych. Pomiar wielkości jąder Orchidometr pradera (objętość jąder u dorosłego mężczyzny 15- 30 ml). Menarche Pierwsze cykle nieregularne, jednofazowe, an owulacyjne Masa ciała krytyczna- 47 kg Ok. 2 lata po menarche 65% dziewcząt ma cykle dwufazowe, owulacyjne. Zazwyczaj pojawienie się menarche znamionuje zakończenie wzrastania Wiek ginekologiczny Wiek dziewcząt liczony od wystąpienia pierwszej miesiączki (liczony w latach) Przemiany okresu pokwitania u chłopców Chłopcy vs dziewczęta Większa intensywność procesów wzrastania Odmienny rytm wzrastania (późniejszy szczyt szybkości) Częstsze odchylenia w sekwencji i chronologii objawów pokwitania Większy zakres zmienności występowania cech dojrzewania seskualnego Odmienna dynamika zmian komponentów ciała Dojrzewanie płciowe Trzy różne tory rozwojowe dojrzewania Wcześnie dojrzewający: endomorficzny typ budowy ciała Przeciętnie dojrzewający Późno dojrzewający: ektomorficzny typ budowy ciała Przedwczesne pokwitanie- definiowane jako pojawienie się jakichkolwiek cech płciowych rzędowych u chłopców przed 9 i dziewczynej przed 8 rokiem życia II- Objawy pubertas praecox Dziewczęta piersi, krwawienia z dróg rodnych Chłopcy powiększenie genitaliów, obniżenie barwy głosu, zarost na twarzy Chłopcy i dziewczęta owłosienie łonowe i przedramion, trądzik, przedwczesny intensywny wzrost ciała, ‘dorosły’ zapach ciała Przedwczesne pokwitanie Wariant normalnego rozwoju- bez poważnych implikacji klinicznych- 1% populacji (USA) Dysonans między oczekiwaną fizjologią a objawami: zaburzenie sekwencji objawów pokwitania. U dziewczynek zazwyczaj idiopatyczne lub rodzinne ALE centralne przedwczesne pokwitanie u chłopców może być związane z przyczyną organiczną. (poszukaj możliwej przyczyny PP, wykryj mechanizm leżący u podłoża PP, zred szybkość dojrzewania szkieletowego prewencja przedwczesnego zakończenia wzrostu i niskiej dorosłej wysokości) Opóźnione pokwitanie (pubertas tarda) Brak rozwoju cech płciowych w wieku 14 lat u dziewcząt i 15 lat u chłopców. Constitutional delay of growth and puberty jest częste i ma podłoże rodzinne. Opóźniony wiek kostny. UWAGA! Systemowe I ciężkie przewlekłe schorzenia, Kallman’s syndrome, anorexia nervosa, głodzenie, uszkodzenie gonad, nadmierna aktywność fizyczna (trening wyczynowy). Odrębności narządowe i zjawiska okresu pokwitania Mutacja głosu Acne iuvenilis (trądzik) Struma simplex= wole Metrorrhagia iuvenilis Wady postawy Nadmierna potliwość Ginekomastia u chłopców. Główne przyczyny zgonów u dzieci i młodzieży 1-4 lat ... Plik z chomika: Clara_Oswald Inne pliki z tego folderu: rozwój - pediatria.doc (126 KB) badanie - pediatria.doc (47 KB) badanie - wywiad 2.doc (14 KB) badanie przedmiotowe.ppt (643 KB) badanie - wywiad.doc (12 KB) Inne foldery tego chomika: Zgłoś jeśli naruszono regulamin Strona główna Aktualności Kontakt Dział Pomocy Opinie Badanie pediatryczne rozwój WYWIAD i BADANIE żywienie Regulamin serwisu Polityka prywatności Copyright © 2012 Chomikuj.pl