1 2 Ciepło właściwe 3 Ilość ciepła Q potrzebna do ogrzania ciała o ΔT jest wprost proporcjonalna do jego masy. Nieporównanie szybciej wzrośnie temperatura kałuży pozostałej po opadach 4 deszczu, niż wody morskiej. Ciało do ogrzania pobiera ilość ciepła Q wprost proporcjonalnie do wzrostu temperatury ΔT. 5 Zależności ciepła właściwego Zależność energii pobranej od masy i pobranego ciepła od przyrostu temperatury możemy zapisać: Q~mT Wprowadzając współczynnik proporcjonalności c, nazwany ciepłem właściwym substancji, otrzymujemy równanie: QcmT Po przekształceniu równania, otrzymamy wyrażenie, z którego obliczymy ciepło właściwe substancji c: Q c m T 6 Definicja Ciepło właściwe substancji jest to ilość energii cieplnej, potrzebnej do zmiany temperatury ciała o masie 1 kg o temperaturze 1 K (lub 1 0C). Jednostką ciepła właściwego jest : J c kg K 7 Ciepła właściwe substancji Ciepło właściwe niektórych substancji w temperaturze 20 0C (293 K) Ciała stałe Żelazo Szkło Lód ( - 40 0C do 0 0C) 452 880 2100 Ciecze Rtęć Alkohol etylowy Woda 139 2403 4196 Gazy Tlen Wodór Powietrze 916 14300 1000 8 Ciepło topnienia 9 Zależności ciepła topnienia Energia potrzebna do stopienia ciała stałego jest wprost proporcjonalna do jego masy. Q~m Wstawiając współczynnik otrzymujemy równanie: proporcjonalności ct zwany ciepłem topnienia Q ct m Po przekształceniu równania, otrzymamy wyrażenie, z którego obliczymy ciepło topnienia substancji ct : Q ct m 10 Definicja Ciepłem topnienia nazywamy tę ilość energii cieplnej, którą należy dostarczyć ciału stałemu o masie 1 kg, potrzebnej do całkowitego jego stopienia bez zmiany temperatury. J ct kg 11 Ciepła topnienia substancji Ciepło topnienia niektórych substancji J kg ( 0C ) Wolfram 193000 3380 Żelazo 270000 1535 Złoto 64000 1063 Ołów 25000 327 Lód 334000 0 Rtęć 12000 - 39 Azot 25000 - 210 12 Ciepło krzepnięcia 13 Definicja Ciepłem krzepnięcia nazywamy tę ilość energii oddaną otoczeniu podczas przechodzenia 1 kg cieczy w stan stały bez zmiany temperatury. Liczbowo ciepło topnienia i krzepnięcia dla danej substancji mają taką samą wartość. ct ck J ck kg 14 Ciepło parowania 15 Zależności ciepła parowania Doświadczalnie stwierdzono, że ciepło pobrane w czasie parowania cieczy jest wprost proporcjonalne do jej masy. Q cp m Po przekształceniu równania, otrzymamy wyrażenie, z którego obliczymy ciepło parowania substancji cp : Q cp m 16 Definicja Ciepłem parowania nazywamy ilość energii cieplnej, dostarczonej cieczy o masie 1kg w temperaturze wrzenia, potrzebnej do jej całkowitego wyparowania. J cp kg 17 Ciepła parowania substancji Ciepło parowania niektórych substancji w temperaturze wrzenia pod ciśnieniem atmosferycznym Substancja Temperatura wrzenia (0C) J kg Woda Rtęć alkohol etylowy Tlen Wodór Hel Ołów Żelazo Wolfram 100 356 78 - 183 - 253 - 269 1750 2800 5900 2556000 285000 854000 213000 465000 25000 871000 6320000 4000000 18 Ciepło skraplania 19 Definicja Podczas skraplania ciecz oddaje energię otoczeniu. Ciepłem skraplania nazywamy tę ilość energii przekazanej otoczeniu przez 1 kg gazu zamienionej w ciecz bez zmiany temperatury. Dla danej substancji ciepło skraplania jest równe ciepłu parowania. Liczbowo ciepło parowania i skraplania dla danej substancji mają taką samą wartość. cs c p J cs kg 20 21 22