PowerPoint Presentation - Polski Związek Pracodawców

Burak cukrowy
-analiza sezonu 2011
Czy zniszczą nas niskie ceny usług
i wewnętrzna konkurencja?
Ciechocinek, dn. 6 grudnia 2011 r.
OCENA KALKULACYJNA
KOSZTÓW ZBORU
I
PRZEŁADUNKU BURAKÓW
CUKROWYCH W 2011 ROKU
wykonana na zlecenie
Polskiego Związku Pracodawców
Usługodawców Rolnych
przez:
Dr hab. inż. Edmund Lorencowicz,
prof. nadzw.
Katedra Eksploatacji Maszyn
i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
e-mail:[email protected]
Uprawnienia SITR w zakresie wyceny wartości
rynkowej i oceny stanu technicznego sprzętu
rolniczego (zaświadczenie nr 104/05 z dnia
15 marca 2005 r.)
1. Metoda kalkulacji
Kalkulacja kosztów zbioru buraków
kombajnem samojezdnym oraz przeładunku
ładowarką doczyszczającą wykonana została
w oparciu o powszechnie stosowaną w branży
techniki rolniczej metodykę kalkulacji kosztów
eksploatacji maszyn rolniczych opracowaną
przez Instytut Technologiczno-Przyrodniczy.
Dodatkowo wskaźniki niedostępne w polskich
publikacjach wzięto za źródłami szwajcarskimi
i niemieckim.
Do grupy kosztów stałych (utrzymania)
maszyn samojezdnych zaliczono:
koszty amortyzacji;
- koszty przechowywania i konserwacji maszyn
- koszt ubezpieczenia
-
Koszty amortyzacji określono przyjmując okres
użytkowania maszyn 5 lat. Tak krótki okres
wynika z faktu, że maszyny eksploatowane są
w trudnych warunkach (wilgotność, kontakt
z glebą, tarcie) i w systemie trzyzmianowym.
Powoduje to, że proces zużycia maszyn przebiega
w przyśpieszonym tempie. Założono, że po piątym
roku eksploatacji maszyna zostanie sprzedana
i koszty amortyzacji uwzględniają rzeczywistą
utratę wartości.
W grupie kosztów zmiennych
uwzględnione są:



koszty paliw i smarów (olejów),
koszt napraw,
koszty robocizny.
Koszty paliw i smarów (olejów) określono
w oparciu o godzinowe zużycie paliwa, cenę
paliwa i przy uwzględnienie narzutu 5% na
koszty olejów.
Koszty napraw obliczono w oparciu o wskaźnik
kosztów napraw, który określa stosunek
łącznych kosztów napraw do ceny maszyny
w całym okresie użytkowania przy
normatywnym wykorzystaniu.
Koszty robocizny uwzględniają godzinową opłatę
operatora brutto (wraz z częścią płaconą przez
pracodawcę).
Ponieważ usługowa praca kombajnów
buraczanych oraz ładowarek doczyszczających
samojezdnych wiąże się z koniecznością
przejazdów transportowych do kolejnych miejsc
realizacji usług do każdej jednostki wykonywanej
pracy doliczono narzut na koszty przejazdów
określony na podstawie analizy informacji z
pracy w zeszłym sezonie. Wynosi on od
ok. 1,5 km na każdy hektar zbioru buraków
oraz ok. 2 km na każde 100 ton czyszczonych
i przeładowywanych korzeni buraków.
2. Założenia
2.1. Ogólne dane techniczne
Wartość dla:
wyszczególnienie
jednostka
ROPA
Euro-Tiger
ROPA EuroMaus
kW
444
240
rzędy
m
6
6 x 0,45
10,0
m3
40
-
ha /godz.
t/godz.
1,0
-
160
godzinowe zużycie paliwa
l/godz.
45,0
24,0
zużycie paliwa
l/tonę
-
0,15
zużycie paliwa przy przejazdach
transportowych
l/km
1,50
1,20
km/godz.
15,0
15,0
moc silnika
szerokość robocza
pojemność zbiornika
wydajność praktyczna
prędkość przejazdów transportowych
2.1. Ceny, wskaźniki, współczynniki
Wartość dla:
wyszczególnienie
cena maszyny
kurs EURO
wartość likwidacyjna w % ceny
nowej maszyny
koszty ubezpieczenia
koszt godzinowy robocizny brutto
jednostka
ROPA
Euro-Tiger
Ropa
Euro-Maus
€
425 000
395 000
zł/ €
4,00
4,00
%
10,0
10,0
zł/rok
20 000
20 000
zł/godz.
35,00
35,00
2.1. Ceny, wskaźniki, współczynniki – cdn...
Wartość dla:
wyszczególnienie
jednostka
ROPA
Euro-Tiger
Ropa
Euro-Maus
zł/litr
5,10
5,10
lata
5
5
współczynniki kosztów napraw/przy
normatywnym wykorzystaniu
w okresie użytkowania
-/godz.
0,8/5000
0,7/5000
przewidywane wykorzystanie roczne
ha
ton
850
-
90 000
km/ha
km/100 ton
1,5
-
2,0
cena paliwa
przewidywane okresy użytkowania
przejazdy transportowe w przeliczeniu
na jednostkę pracy
3. Wyniki obliczeń kalkulacyjnych kosztów.
3.1. Koszty eksploatacji i wykonania pracy przy zbiorze
buraków cukrowych kombajnem samojezdnym
sześciorzędowym ROPA euro-Tiger
wyszczególnienie kosztu
jednostka
wartość
koszt jednostkowy eksploatacji na godzinę
zł/godz.
877,46
koszty eksploatacji na jednostkę pracy (ha)
zł/ha
877,46
koszt eksploatacji na ha z uwzględn. przejazdów
zł/ha
965,20
koszt wykonania pracy na godz. (bez dojazdów)
zł/godz.
912,46
zł/ha
968,70
całkowity koszt wykonania pracy na ha (z dojazdami)
- koszt usługi
3.2. Koszty eksploatacji i wykonania pracy przy czyszczeniu
i przeładunku korzeni buraków cukrowych ładowarką
doczyszczającą ROPA euro-Maus
wyszczególnienie kosztu
jednostka
wartość
zł/godz.
818,88
koszty eksploatacji na jednostkę pracy (tonę)
zł/t
5,12
koszt eksploatacji na tonę z uwzględn. przejazdów
zł/t
5,53
zł/godz.
853,88
zł/t
5,34
zł/t
5,76
koszt jednostkowy eksploatacji na godzinę
koszt wykonania pracy na godz. (bez dojazdów)
całkowity koszt wykonania pracy na tonę
(bez dojazdów)
całkowity koszt wykonania pracy na tonę
(z dojazdami) - koszt usługi
4. Podsumowanie
Koszty wykopania jednego hektara buraków przez
kombajnu ROPA euro-Tiger przy rocznej powierzchni
zbioru 850 hektarów i wydajności 1 ha na godzinę wynoszą
912,46 zł/ha. Po uwzględnieniu narzutu na dojazdy koszty
wzrastają do 968,70 zł/ha. W przypadku ładowarki
doczyszczającej wartości te wynoszą – przy rocznej masie
przeładunku wynoszącej 90 tysięcy ton i wydajności 160 ton
na godzinę – odpowiednio 5,34 i 5,76 zł/t.
Uzyskane dla przyjętych założeń wyniki kalkulacji
zależą w dużej mierze od przyjętych wskaźników.
Zarówno wydajność maszyn jak i ich roczna ilość
pracy może się zmienić, co wiąże się m.in. z pogodą
podczas pracy. Złe warunki pogodowe zmniejszają
wydajność i wpływają m.in. na zwiększenie zużycia
paliwa i podwyższenie awaryjności maszyn. Także
podwyżka cen paliwa może być czynnikiem
obniżającym opłacalność wykonywania usług.
Należy podkreślić, że w kalkulacji nie
uwzględniono kosztów pośrednich związanych
m.in. z dowozem pracowników na miejsce oraz
ich zakwaterowaniem, co także wpływa na
podwyżkę kosztów wykonania usług.
Materiały źródłowe
1.
2.
3.
4.
Amman H. Maschinnekosten 2004. FAT
Berichte, ART. Taenikon
KTBL Taschenbuch 2004-05. 2004. Darmstadt
Lorencowicz E. 2007. Poradnik użytkownika
techniki rolniczej w tabelach. Wyd. APRA
Bydgoszcz
Muzalewski A. 2010. Koszty eksploatacji
maszyn rolniczych. ITP.. Warszawa